O.A.S.- Belangrijke leider in de val n 1 IN ACHT JAAR MOETEN 480 KERKEN VERRIJZEN flt'ntoaa a Frankrijk vreest dat fanatieke O.A.S. burgeroorlog inzet „Ruy s" veiligheidshalve met boogje om Indonesië Cuba uit organisatie van Amerikaanse landen geset Overgangstijd voor Algerië Djakarta: niet teveel pochen Grootste aantal (171) voor katholieke kerk DAGBLAD VOOR ZEELAND Lyceum (35 klassen) tot de grond toe afgebrand NAUWE BANDEN OVERVALLEN PROGRAMMA'S I I RADIO EN T.V. S J gramma's geven van 12 uur smid- Veel wi nd Plaatsbespreken voor de ark inmenging Géén in de interne kerkezaken. zegt Van Aartsen „Duizend schepen" Pro-Soekarno Speurtocht naar zendelingen in Kongo i EUROPESE SCHAATSKAMPIOENSCHAPPEN 102e JAARGANG No. 23892 Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandis Directeur: E. H. B Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M A. C. Dongen, C. J. v. Hootegem. mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H M. L. de Rechter, P. V. M Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. Voor God, Koningin en Vaderland anliïaP e §tcm don Dfrrci> Aui i Aki ivro' Abonnementsprijs 7.30 per kwartaal, 8,6b per post, 0,56 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag tasse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing Med. t 1.By contract aanzienlijke reductie Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893d DE GAULLE AKKOORD MET ALGERIJNSE REGERING DE GAULLE: ...naar einde van strijd... Hoewel er officieel nog geen woord over is losgelaten (De Gaulle zal liet naar men aanneemt maandag a.s. in een radiotoespraak zelf aankondigen) wordt het nu wel algemeen als zeker beschouwd dat tussen de Franse regering en de voorlopige Algerijnse regering in Tunis een overeenkomst is gesloten. De vandaag beginnende maand zou dan het einde brengen van een sedert vele jaren woedende strijd in Algerië die niet alleen vele duizenden doden heeft gekost, maar die ook de Franse natie tot een hoogst gevaarlijke verdeeldheid heeft gebracht. zestien studenten gearresteerd. De Iu een uur tijd zijn gisterenochtend vroeg 35 lokalen van het christelijk streeklyceum ,,Buitcnvcldert" aan de Amstelvecnseweg in Amsterdam in vlammen opgegaan. Tegen half 7 werd de buurt gewekt door het geluid van een explosie, die onmiddellijk werd gevolgd door een uitslaande brand. Hoewel de brand weer zeer snel aanwezig was kon er van het gehele complex niets meer worden gered. I De 35 lokalen waren namelijk onderge bracht in vier houten noodscholen, die bijna 3 jaar geleden in gebruik wa ren genomen. Het hout was zo door en door droog, dat het vuur overal gretig voedsel vond. De explosie is waarschijnlijk in de oliestook-installa- tie ontstaan. Een dag tevoren waren de vier ondergrondse oliereservoirs met totaal 12.000 liter petroleum ge vuld. De brandweer stond machteloos tegenover deze vuurzee. I In het afgebrande complex kregen ruim 400 leerlingen les. Al zeer vroeg waren vele leerkrachten en leerlingen aanwe zig. die verbijsterd naar de vernieling van de school keken. Juist in het af gebrande complex zouden alle leerlin gen van het lyceum gisteren op de verjaardag van prinses Beatrix het Beatrix-feest" vieren in een sportie ve vijfkamp. Alle voorraden, die in verband hiermede waren ingeslagen, gingen verloren. De rector kon niet anders doen dan de leerlingen weer naar huis sturen met de opwekking om toch vooral thuis door te studeren. I J7E ANTI-HONGERACTIE van de wovib heelt vorig jaar 1.232.288 opgc uracht. Daarvan nam Noord-Brabant ïuim 48.000 gulden voor zijn rekening en Zeeland bijna 1800 gulden. DE KWESTIE Kasjmir, waarover tussen India en Pakistan al veertien jaar on enigheid bestaat, wordt vandaag in de Q^Sheidsraad behandeld. In december is Kasjmir daar ook al besproken. KENNEDY WIL de leiding van het ministerie voor stedelijke zaken, dat hij onlangs aankondigde te zullen oprichten, toevertrouwen aan een neger. Dat zou oetekenen dat er voor het eerst in de Amerikaanse historie een neger deel zou uitmaken van het kabinet. De benoeming zal zeker weerstanden opwekken. IN NIJMEGEN is een 16-jarig meisje spoorloos. Vrijdag is zij van huis gegaan on niet teruggekomen. De politie vreest een ongeluk. GIZENGA heeft een aanbod tot be scherming door de V.N. van de hand ge wezen. Sture Linner had hem dit aanbod gedaan De gevangen Gizenga staat onder vongolese bewaking in een gerieflijke villa. DEZE WEEK zal de Amerikaanse ambas sadeur Thompson in Moskou voor de derde maal een gesprek hebben met de Russische minister Gromyko. Nog altijd wordt ernstig rekening ge houden met de mogelijkheid van een burgeroorlog. Geheel Frankrijk en voor al Parijs verkeren in een uiterst nerveu ze stemming, vooral nu men weet van het bereikte akkoord. De O.A.S. heeft immers gedreigd met een staatsgreep op het moment dat de Franse regering tot een definitief vergelijk met de Alge rijnse rebellenregering zou komen. Men wacht daarom in grote spanning op de gebeurtenissen in de komende weken. Parijs demonstreert met juist iets al te grote nadruk een optimisme en een vertrouwen dat de bevolking kennelijk niet geheel deelt. Wel heeft de regering gisteren een psychologisch succes behaald door de arrestatie van een belangrijk O.A.S.-leider. In een café in Parijs werd Philippe Castille aangehouden, die men beschouwt als de leider van de aanslagen met plasticbommen in geheel Frankrijk. Met hem werden een gedeserteerde legioensoldaat en studenten hebben op last van Cas tille en zjjn helpers aanslagen ge pleegd. Castille is merkwaardig genoeg vroe ger betrokken geweest bij een aanslag op generaal Salan. Dat was in 1956, toen Salan zich nog niet als rebellengeneraal ontpopt had. De activisten voor een Frans Algerië, waartoe Castille behoor de, meenden dat Salan de politiek van Parijs voorstond en daarom wilden zij hem uit de weg ruimen. Castille schoot op hem. maar miste. Een andere officier werd het slachtof fer. Castille kreeg tien jaar dwangar beid. maar wist te ontsnappen. Later werd hij bij verstek tot levenslang vev- oordeeld. Toen Salan zich na de beruch te putsch aan de zijde van de colons geschaard had. ging Castille hem zijn verontschuldigingen aanbieden. Sinds Salan het geheime leger (O.A.S.) leidt, was Castille's vroegere kandidaat-slacht offer nu dus zijn commandant. Zijn arrestatie is een groot succes voor De Gaulle. Intussen gaat de Fran se regering door met het nemen van veiligheidsmaatregelen. Rond Parijs zijn nu zeer sterke troepeneenheden samen getrokken en men meent alles gedaan te hebben om een eventuele staatsgreep van de O.A.S. de kop in te drukken. Alle leden van de politie- en leger macht die in het kader van de beveili ging van de Franse staat op post zijn gezet, hebben het consigne gekregen: direct schieten als sommaties geen ef fect hebben. De Franse bevolking ziet het met zorg aan; velen vrezen dat volgende week inderdaad de burgeroorlog zal uitbre ken die al lange tijd het onderwerp van de heimelijke vrees is. Anderen vertrou wen erop dat De Gaulle er voor gezorgd heeft op dit kritieke moment alles ste vig in de hand te hebben. Het geheime akkoord tussen Parijs en de Algerijnse rebellenregering zou ge sloten zijn in Vcvey, in Zwitserland. Voor de 5e februari (a.s. maandag) is al een radiotoespraak van De Gaulle aan gekondigd. Men meent te weten dat de president dan het volk zal inlichten. Kort daarna zou een slotbijeenkomst van de afgevaardigden van beide partijen worden gehouden, om het akkoord te be krachtigen. De voornaamste punten van dc over eenkomst zouden zijn: onmiddellijk na het afkondigen van een wapenstilstand begint een overgangsperiode van zes maanden ter voorbereiding van de vol ledige onafhankelijkheid van dc repu bliek Algerië. Tegen het einde van deze periode zou ook het betwiste gebied van de Sahara aan de Algerijnen worden overgedragen. Het overgangsbestuur komt onder leiding te staan van een Fransman, maar ook leden van de voor lopige Algerijnse regering zouden er zit ting in hebben. Het Franse leger blijft tijdens dit kritieke halfjaar ter plaatse met het oog op de verwachte opstand van de Europese activisten. De basis Mers el Kebir zal voor een periode van dertig jaar aan Frankrijk worden afge staan met de beperkende bepaling ech ter, dat de daar aanwezige vloot- en luchtstrijdkrachten nimmer tegen een mogendheid, die met Algerië is be vriend. mogen worden ingezet. Het onaf hankelijke Algerië zal een neutralisti- sche buitenlandse politiek gaan voeren, maar nauwe economische, culturele en maatschappelijke betrekkingen met Frankrijk blijven onderhouden. Deze sa menwerking is echter niet in een for meel protocol vastgelegd. Tijdens de overgangsperiode tenslotte zullen de Europeanen in Algerië de dub bele nationaliteit genieten. Na afloop van zes maanden zullen zij motten kiezen: of Algerijn worden of Fransman blijven om dan als vreemdeling te worden be handeld. Volgens Parijse politici hebben de Al gerijnse onderhandelaars zich eveneens nog op geen enkel punt definitief vast gelegd. De beslissing over de Franse voorstellen is thans geheel aan Algerië zelf. zo verklaarden zij. In officiële kringen wordt februari beschouwd als de kritiekste maand in de gehele histo rie van het Frans-Algerijnse conflict. Men is van mening dat Frankrijk alle kaarten op tafel heeft gelegd en dat, wanneer de andere partij de voorstellen thans nog onaanvaardbaar acht. de Franse regering niet anders zal kunnen doen dan een nieuw bewind in Algerië te vestigen zonder actieve medewerking van de opstandelingenbeweging. Men meent dat de Franse voorstellen nog moeten worden voorgelegd aan de nationale raad van de Algerijnse revo lutie, een soort opstandelingenparle- ment. Deze goedkeuring kan nog wel enkele weken op zich laten wachten. In de belangrijkste plaatsen van Alge rië heeft het bericht van de op handen zijnde vrede tussen Frankrijk en Ben Khedda's regering eveneens de nodige onrust veroorzaakt. Onder de Fransen heerst een nerveuze stemming. De O.A. S. was gisteren weer extra actief. Bij een geslaagde reeks van drie bliksem- overvallen heeft de organisatie zich een bedrag van ongeveer een half miljoen (nieuwe) francs toegeëigend. De aansla gen waren gericht tegen banken en han delsfirma's. De Franse politie maakte een O.A.S.- zender buit. Uit het gehele land kwamen berichten over moordaanslagen. Vooral in Oran is de toestand gespannen. Men ziet er bijna niemand op straat, omdat het risico onder vuur te worden geno men, te groot is. Uit de gevangenis van Blida in Alge rië zijn 38 mohammedaanse gevangenen waarvan er veertien ter dood waren ver oordeeld, ontsnapt. Wellicht hebben, be wakers er mede de hand in gehad. t Ten gerieve van onze lezers zullen we in het vervolg de radiopro- dags (op de verschijningsdatum van de krant) tot de andere dag 12 uur. Bovendien zullen we da- gelijks het televisieprogram van i dezelfde dag publiceren. Deze wijziging is mogelijk gewor- i den door een nieuwe overeenkomst J met de Federatie van Omroep- i verenigingen. Dit is Luigi Faita, de Italiaan die zoals wy al berichtten is vrijgesproken na zyn ernstig zieke broer met drie pistoolschoten uit medelyden om het leven te hebben gebracht. Deze foto werd genomen na de rechtszaak. Intussen heeft de Straats- burgse bisschop zijn afkeuring over de vrijspraak kenbaar gemaakt. Ook het applaus dat het publiek na de uitspraak liet horen, keurde hy af. Men verwacht dat er om deze zaak nog veel te doen zal zijn. Cuba is gisteren op de conferentie van ministers van buitenlandse zaken van Noord- en Zuid-Amerika in Punta del Este, Uruguay, uit de organisatie van Amerikaanse staten gezet. Veertien van de eenentwintig landen spraken zich voor deze maatregel uit. Cuba stemde tegen en de zes andere staten onthielden zich van stemming. Het ging om een Amerikaans-Columbiaanse resolutie die pleitte voor uitsluiting van Cuba van alle organen van de O.A.S. De resolutie stelde dat „onderschrijving Zoals elders op deze pagina blijkt, is een Nederlands jong ambtenaren- gezin vol goede moed naar Nieuw- Guinea vertrokken. Dat was voor de op Schiphol werkende fotografen iets zó bijzonders dat ze er dit plaatje van maakten. De meeste reizigers die iets met Nieuw-Guinea uitstaande hebben, komen er vandaan.. Weersverwachting van het K.N.M.I. t tot vanavond, opgemaakt gisteren- avond 23.15 uur: J Half tot zwaar bewolkt met tijdclyk t regen, hier en daar voorafgegaan t door sneeuw. Langzame stijging van J temperatuur. Krachtige tot' storm- t t achtige wind. ruimend van zuidwest t naar west of noordwest. Vandaag: zon onder 17.27 uur. Maan t onder 13.48 uur. t Morgen; zon op 8.20 uur. Maan op 6.02 uur. Degenen die voorzorgsmaatregelen willen nemen tegen de rampspoed van een nieuwe zondvloed, die door pro feten in India wordt voorspeld, kun nen plaats bespreken aan boord van een nieuwe ark van Noach. In een groot Lissabons dagblad komt namelijk de volgende advertentie voor: „Zond vloed op 4 februari. Plaats bespreken op de ark van Noach. Brieven aan dit blad." Indiase astrologen en profeten bid den dag en nacht om een wereld- catastrofe af te wenden en ook in BirmaIndonesië en Hongkong ziet men de naaste toekomst met zorg tegemoet. De waarzeggers op Formosa echter zijn optimistisch over de voor uitzichten. Een v o ov aanstaande Formosaanse astroloog wijst er op dat ook in 1524 de planeten in een stand hebben ge staan zoals a.s. zaterdag en zondag. En toen is er ook niets ergs gebeurd zei hij. Het dreigement van Indonesische zijde om te schieten op alle Nederlandse schepen en vliegtuigen die zich in In donesische nationale en territoriale wa teren of luchtgebieden bevinden, is voor de Koninklijke Rotterdamse Lloyd aan leiding geworden de kapitein van de Willem Ruys", op weg naar Australië, te gelasten een beetje uit de buurt van Soekarno's eilanden te blyven. Singapore werd daarom niet aange daan en het schip bleef 150 mijlen uit de westkust van Sumatra. De rederij achtte het niet onmogelijk dat de In donesiërs het schip zouden aanhouden en in beslag nemen. (Van onze parlementaire redactie) De regering raamt dat tot 1970 nog 480 kerken zullen moeten worden gebouwd171 voor de r.-k. kerk, 160 voor dc Nederl. hervormde kerk, 100 voor de gereformeerde kerken en 49 voor de overige kerkgenootschappen. Dit heeft minister Van Aartsen (volks huisvesting en bouwnijverheid) mede gedeeld in de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer op het wetsontwerp „premie kerkenbouw". Hij zegt hierin er van uit te gaan dat de achterstand in de kerkenbouw in 1970 zodanig zal zijn inge lopen. dat dan aan de premiewet geen behoefte meer zal bestaan. Zoals bekend stelt de regering in het wetsontwerp voor 25 procent van de wettelijke stichtings- kosten van nieuwe kerken voor haar rekening te nemen. De regering heeft er blijkens de memorie van antwoord „principiële en financiële bezwaren tegen de premiewet kerkenbouw met terugwerkende kracht te laten ingaan op 1 januari 1956. In dit verband wordt gezegd dat aan een gezond financieel beleid iedere grondslag zou worden ontnomen indien rekening moet worden gehouden met onbekende toe komstige subsidieregelingen. Het verlenen van terugwerkende kracht aan het wets- ontwerp zou ook „vele ongewenste administratieve complicaties" met zich meebrengen. De vaststelling van de premie op 25 procent acht de regering in overeenstemming met de handhaving van de zelfstandigheid en eigen verantwoor delijkheid der kerken. Hierover wordt nog opgemerkt „Ieder kerkgenootschap is vrij de subsidie al dan niet te aanvaarden. Vrees voor inmenging in de inwendige aangelegenheden van de kerkgenoot schappen via deze premieregeling be hoeft niet te bestaan. Er blijft volledige vrijheid bestaan voor de genootschap pen en organisaties om zelf de aard, omvang en de inrichting van de te stichten gebouwen te bepalenaldus minister Van Aartsen. Uitdrukkelijk uitgezonderd van de premieregeling zullen zijn 1. De vervanging of uitbreiding van een bestaand kerkgebouw. 2. Het overnemen en inrichten van be staande gebouwen tot kerkgebouwen. 3. De bouw van pastorieën. Wel is de regering thans bereid de bouw van kerktorens en de aankoop van luidklokken te subs^iëren. Uit verdere mededelingen in de memorie van'antwoord blijkt nog, dat de regering ten behoeve van de kerken niet wenst over te gaan tot verruiming van de mogelijkheden tot belastingaftrek van giften en bijdragen. Ook acht zij het niet op haar weg liggen een onderzoek in te stellen naar de vermogenspositie van de kerken. (In de jaren 1947 tot en met 1960 zijn in Nederland 608 kerkgebouwen gereed gekomen. Hiervan waren er 232 voor de R.-K. Kerk, 195 voor de Gereformeerde kerken, 114 voor de Nederl. Hervormde kerk en 67 voor de overige kerkgenoot schappen). Elders in ons blad van vandaag treft men een artikel aan over de nationale kerkenbouwzondag, waarin uitvoerig op de problemen van de kerkenbouw, niet alleen de financiële, wordt ingegaan. Het Nederlandse gouvernement in Hol- landia heeft op het dreigement uit Dja- karata gereageerd met de laconieke óp- merking: ,,Een Indonesiër die hetzij in open zee, hetzij in de territoriale wate ren van Nederl. Nieuw-Guinea vliegtui gen of schepen beschiet, kan op grond van het internationaal recht wegens pi raterij veroordeeld worden". In Indonesië vraagt de bevolking zich overigens langzamerhand af, wanneer die bevrijding van West-Irian nu door gaat. Geen enkele politicus die zichzelf respecteert heeft nagelaten Soekarno's dreigtaal na te spreken, maar dat er, anderhalve maand na de aankondiging van de bevrijding, nog niets gebeurt doet kennelijk een nerveuze stemming ont staan. Sommige redenaars die zich door Soekarno zo ver hebben laten mee slepen dat ze in hun toespraken pra ten van indrukwekkende „invasievlo- ten van duizend schepen", die Indo nesië op de Nederlanders af zal stu ren, hebben zelfs van hogerhand de tip gekregen zich wat te matigen. Het staat een beetje gek, vindt Dja karta wellicht Staatssecretaris Bot heeft tijdens zijn reis door Nederl. Nieuw-Guinea talrijke demonstraties meegemaakt van Pa poea's die uitdrukkelijk voor zelfbeschik king en tegen aansluiting bij Indonesië betoogden. Eenmaal was er in zo'n op tocht een groepje met een spandoek dat pro-Indonesische leuzen bevatte. Staatssecretaris Bot zei daarvan dat niemand er over dacht zoiets te verhin deren. Dat is nu eenmaal democratische vrijheid, zei hij. Een ambtenaar die bij het gouverne ment in Nieuw-Guinea zal gaan werken, oogstte gisteren bij zijn vertrek van Schiphol veel belangstelling. Er komen namelijk bijna alleen mensen terug uit Nieuw-Guinea. De vertrekkende zei niet te geloven dat Indonesië zo maar de soevereiniteit zal verkrijgen en hij zag voor zichzelf en zijn gezin, dat monter aan boord van het vliegtuig stapte, in het omstreden gebied dan ook beslist nog wel een toekomst. „Over vier jaar kom ik met verlof", zei hij. door een lid van de organisatie van Amerikaanse staten van het Marxisme en Leninisme onverenigbaar is met het inter-Amcrikaanse stelsel en de aan sluiting van zulk een regering bij het communistische blok de eenheid en solidariteit op het westelijk halfrond ver breekt". De zes landen die zich van stemming onthielden, waren Argentinië, Brazilië, Bolivia, Chili, Equador en Mexico. Een laatste poging van minister van buitenlandse zaken Rusk van de V.S. om hen alsnog achter de resolutie te scharen, mislukte. Een poging om de resolutie te ver wateren, werd zonder meer afgewezen door de voorstanders van een „harde politiek" die een meerderheid vormden. Dc verzachte resolutie zou hebben ge luid „De tegenwoordige regering van Cuba. welke zichzelf officieel tot het Marxisme-Leninisme heeft bekend, is onverenigbaar met dc beginselen en doel stellingen van het inter-Amerikaanse systeem. President Dorticos van Cuba ging hevig te keer tegen de uitsluiting. Het voornaamste verlies voor Cuba. als gevolg van zijn uitstoting uit de organisatie van Amerikaanse staten, is wel het verlies van een geheel het Amerikaanse continent bestrijkend propaganda-forum. Cuba zal het ook moeten stellen zonder de gespecialiseer de fondsen van de O.A.S., waaruit dc aangesloten landen kunnen putten. Castro had het Cubaanse volk reeds psychologisch voorbereid op een afschei ding van de O.A.S. Enkele grote Zuidamerikaanse landen zullen hun diplomatieke en handels betrekkingen met Cuba aanhouden. De O.A.S. werd in 1948 gevormd, voort vloeiend uit een commerciële unie die in 1890 was opgericht. Zij maakt er aan spraak op 's werelds oudste regionale organisatie te zijn, die het zolang heeft uitgehouden. De V.N. hebben een gewapende colon ne belast met de opsporing van drie Amerikaanse zendelingen en hun gezin nen, die zich in de provincie Kivoe in moeilijkheden zouden bevinden. De gezinnen, die bestonden uit drie mannen, vijf vrouwen en vier kinderen, werden verleden jaar bedreigd door in het oerwoud opererende „luipaardman nen". Zij waren werkzaam te Kama, dat 200 kilometer ten zuidwesten van Boekavoe in het oerwoud ligt. „Wij hebben geen bewijzen dat er iets is gebeurd", zo zei een V.N.-functiona ris. Men heeft echter sedert het begin van de maand geen levensteken van de zendelingen meer ontvangen. De V.N.-colonne, die op zoek is ge gaan. bestaat uit een officier, 60 solda ten en drie artsen. (Advertentie) zaterdag 3 en zondag 4 februari

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1