Franciscuskweekschool te
Breda is zestig jaar oud
40000 PERSONEN
GEZOCHT
de vraag
groot
,Moni", een gruwelijk relaas
over de planeet Auschwitz
a
Bezetting bracht moeilijke periode
voor leraren en leerlingen
Hoe werkt de Duitse politie
Katholieke onderwijzers
vragen uitkering over '61
IS
kl 3
Slachtoffer beschrijft slachtoffers.
Busstaking
in New York
NIEUWE ONDEI
IN KOMENDE i
j
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 3 JANUARI 1962
NAAR BREDA
IN 1917 INZEGENING
MOELIJKE JAREN
VIERING
PENSIOENEN OOK
ACHTERGEBLEVEN
Joodse auteur
bezield doch
zeer negatief
DE BLANKE MEDICIJNMAN
Krankzinnige op
Zweeds schip
Weslduitsers zijn
nicl onlevredcn
Grootse ph
NAVO-tap
m
(8
De Bredase St.-Franciscus-kweek-
school gaat dit jaar in de maand
mei een belangrijk feest vieren.
Dan namelijk zal het zestig jaar
geleden zijn, dat deze kweekschool
werd gesticht door de broeders
van Huybergen. De historie toont
aan, dat de kweekschool, dat wil
zeggen het kweekschoolgebouw,
pas op 4 oktober 1917 door mgr.
Hopmans werd ingezegend. Is hier
sprake van een tegenspraak?
Bij het verder zoeken in oude verslagen
en kronieken blijkt dit geenszins waar
te zijn. Deze papieren bewijzen onder
andere het volgende: Vanaf 1863 schijnt
er in Huybergen al een soort wilde"
opleiding tot onderwijzer te hebben be
staan. In 1892 wordt in Huybergen een
Normaalschool opgericht, maar de re
sultaten zijn dermate teleurstellend, dat
Algemeen Overste Broeder Julianus en
zijn Raad hierin verbetering wensen
te zien. Daarom gaat men op één mei
1902 over tot de stichting van een
kweekschool, die gelegen is aan# de
Hoogstraat in Bergen op Zoom. On
danks financiële tegenslag, volgt daar
na een periode van bloei. Toch besluit
men in overleg met Mgr. Hopmans tot
overplaatsing van de kweekschool van
Bergen op Zoom naar Breda
De reden hiervan lag eigenlijk in het
feit, dat de nieuwe subsidievoorwaar
den, die in die dagen werden inge
voerd, een wijziging in de kweekschool
structuur tot gevolg hadden. In Bergen
op Zoom leidde men alléén religieuzen-
onderwijzers op. Dit aantal leerlingen
bleek evenwel te gering om het ver
eiste aantal geslaagden te halen. Van
daar dat ook internen werden aangeno
men, die niet de religieuze staat kozen.
Dit systeem voldeed echter zeer matig
cn er werd besloten een kweekschool in
Breda te bouwen, die veel meer externe
leerlingen zou trekken dan die in Ber
gen op Zoom. Wat betreft de bouwgrond
had men keuze uit drie percelen, name
lijk: een open vlakte in de nabijheid
van De Drie Hoefijzers, de villa Rust-
land met park aan de Ginnekenweg
en een terrein aan de Vestkant. Een ri
ante omgeving èn goedkope grond. Dit
terrein werd aangekocht.
In september 1917 is het gebouw j
klaar. Op 4 oktober volgt, dus op de
feestdag van Sint-Franciscus, de plech
tige inzegening door Mgr. Hopmans.
Niet alleen om dit feit een heuglijke
dag, maar eveneens door de voortdu
rende, zegenrijke stortregens. Aanvan
kelijk wil het met de Vestkantbewoners
niet zo best vlotten. Dit leidt dan ook
meer dan eens tot stichtelijke sermoe
nen midden in de nacht. De start in het
gebouw zelf is nogal stroef, omdat zo
wel verlichting als verwarming maar
matig functioneren. Er zijn echter di
verse redenen tot vreugde:
Breda levert inderdaad een groot
aantal externen. Als gevolg van de
nieuwe schoolwet van 1920, die finan
ciële gelijkstelling van openbaar en bij
zonder onderwijs brengt, neemt het
aantal leerlingen steeds meer toe. Ook
kunnen verschillende uitbreidingen aan
het gebouw plaats vinden.
Een belangrijk jaartal voor de kweek
scholen in het algemeen is het jaar
1923, wanneer deze scholen het Jus Pro
movendi krijgen toegekend het recht
op eigen eindexamens. Op één mei 1927,
als het vijfentwintigjarig bestaan ge
vierd wordt, richt de in 1961 overleden
broeder Ephrem het San Francisco-or-
kest op.
Na rustige jaren brengt minister Mar-
chant in 1934 leven in de brouwerij. Hy
zet namelijk de vierjarige kweekschool
om in een driejarige, waardoor het aan
tal leerlingen snel terug loopt. Van 1933
tot 1937 daalt dit aantal van 121 tot 70.
In augustus 1939 wordt Broeder Caje-
tanus benoemd tot directeur, waarmee
hij Broeder Clemens opvolgt.
Op eerste pinksterdag 1940 evacu
eert Breda, dus ook de Broeders. Op
vier juni keren de eerste kweekschool
bewoners al terug en de anderen in de
loop van de volgende maanden. Een
naar voorval speelt zich af in de herfst
van 1941, als een Duitsgezinde, met de
N.S.B. sympathiserende leerling enige
broeders en medeleerlingen aanklaagt.
Broeder Cajetanus, Beatus, Vincentius
en Ephrem belanden in de Bredase pa
raplu. Binnen een maand worden ze
echter weer vrijgelaten.
Enige leerlingen komen er slechter
af. Twee ervan brengen zelfs drie
maanden in kamp Amersfoort door. In
september 1942 wordt de vierjarige op
leiding in ere hersteld. Op 29 oktober
1944 valt de bevrijding van Breda. De
school heeft dan geruime tijd onbeheerd
gestaan, maar betrekkelijk weinig scha
de geleden. Liefst 600 buurtbewoners
zoeken een veilig onderkomen op de
kweekschool. Dan, op zeven november,
wijkt eindelijk het gevaar volledig. Uit
dankbaarheid bieden de buurtbewoners
twee beelden aan, één van het H. Hart,
één van Sint-Franciscus van Assisië.
Na deze moeilijke periode volgt weer
een tijd van bloei. In 1952 wordt de
wet-Rutten aangenomen, die de vijfja
rige opleiding brengt, namelijk de mo
gelijkheid om naast de gewone onder
wijzersakte in het vijfde leerjaar (de
derde leerkring) hoofdakte te behalen.
De eerste hoofdakte-examens, volgens
de nieuwe regeling, vinden plaats in
september 1957. In 1954 wordt het
Sint-Jansklooster betrokken aan de Don-
Broeder drs. DOMINICUS, de huidige
directeur
Boscoweg, waar voormalig directeur
Broeder Cajetanus, die officier is in de
orde van Oranje-Nassau, momenteel
verblijft.
Broeder Dominicus, drager van de
zelfde onderscheiding sinds 1961, wordt
directeur en neemt in 1957 de nieuwe,
hypermoderne vleugel in gebruik, waar
door de school zich kan beroemen op
een uitstekende accommodatie.
Ongetwijfeld zal het 60-jarig bestaan
luisterrijk en stijlvol gevierd worden.
Uiteraard is er een officiële dag met
voeringen. Mgr. J. Baeten schreef bij
het vijftigjarig bestaan van de kweek
school: Jegens de Broeders van Huy
bergen is ons hart met dankbaarheid
vervuld voor het heilrijke werk in ons
bisdom".
Onder andere is al bekend, dat het
beroemde toneelstuk ,,The Town" door
de leerlingen gespeeld zal worden en
dat de Studentenvereniging „Vreuch-
dendael" en de oudstudentenvereniging
Delta" een bijdrage zullen leveren. De
secretaris van „Delta", de heer P. Ra-
senberg uit Terheijden zei, dat hier
omtrent al contactbijeenkomsten zijn
gehouden en dat „Delta" deze viering
vooral als een schoolfeest beschouwt en
dus de studentenvereniging alle voor
rang zal verlenen. Onder de leerlingen
tenslotte groeit het plan om een „Mu
sical" op te voeren, die de historie van
de kweekschool in beeld brengt, zowel
visueel als auditief.
Broeder CAJETANl'S, die de kweek
school bestuurde in de moeilijke oorlogs
jaren.
(Advertentie)
Nog niet zo lang geleden heeft
het geval van de Joegoslaaf Vra-
caric in de bondsrepubliek veel stof
dóen opwaaien. Men heeft zich af
gevraagd hoe de naam van deze
man op de lijst van gezochte per
sonen is terechtgekomen. Hoe
komt iemand eigenlijk op die lijst
te staan? Wie beslist over een ar
restatie en wie voert de vermelde
persoon weer van die lijst af?
Iedere maand verschijnt er in
Duitsland in een grote oplage een
lijst met het opschrift „strikt ver
trouwelijk. Alleen bestemd voor
politie en justitie". Dat is de lijst
van gezochte personen en deze be
vat gemiddeld zo'n 40.000 namen
van personen, die in de bondsrepu
bliek of in het buitenland een of
ander strafbaar feit hebben be
gaan.
Deze lijst wordt steeds gecorrigeerd en
aangevuld verzonden aan alle politie-,
douane- en grensposten en geldt als
„dienstlectuur". Overal in de bondsre
publiek lezen de ambtenaren dit stuk
en iedere oude uitgave, die door een
nieuwe wordt vervangen wordt onder
streng toezich vernietigd, opdat hij niet
in verkeerde handen terecht komt.
Veel routinewerk
Een bevel tot arrestatie kan in de
Bondsrepubliek worden uitgevaardigd
door de gerechtshoven als het gaat om
personen, die om het een of andere ver
grijp worden gezocht. Voor de vermelding
op de lijst van gezochte personen moet
door deze instantie een verzoek worden
ingediend bij het federale bureau voor
rechtszaken. Dit bureau beslist dus nooit
zelf of iemand wel dan niet moet worden
gearresteerd. De verantwoordelijkheid
berust bij de verschillende gerechtsho
ven en openbare ministeries. Is een naam
eenmaal in de lijst opgenomen, dan ne
men de dingen hun natuurlijke loop Alle
Tijdens de tweede vergadering van
het Katholiek Onderwijzcrsverbond in
Amsterdam heeft de voorzitter, de heer
John II. M. Derksen, uitvoerig de sala
risvraagstukken besproken.
Hij zei het te betreuren dat in de ver
gadering van de centrale commissie
voor georganiseerd overleg van 18 de
cember j.l. over de salarisvoorstellen
geen overeenstemming is bereikt. „Het
KOV staat volledig achter het beleid
dat door de drie samenwerkende cen
trales in deze is gevoerd".
Over de voorstellen zelf merkte de
heer Derksen onder meer op dat de
centrales menen dat er alleszins recht
bestaat op een uitkering ineens over het
jaar 1961 omdat duidelijk is gebleken
dat de werkelijke salarisbeweging over
dat jaar in het vrije bedrijf niet onaan
zienlijk is uitgegaan boven de trend,
die tevoren voor het overheidspersoneel
was uitgestippeld.
„De regering heeft de eis deze uitke
ring over 1961 te verlenen afgewezen.
Dit betekent in feite dat zij vasthoudt
aan de fictie dat het zogenaamde ak
koord van november 1960 een juiste
vaststelling van de salarissen voor het
overheidspersoneel is en dat zij niet
bereid is om hierin verandering te
brengen, ook al blijkt nu, dat de wer
kelijke salarisbeweging verschilt van
die, welke als basis van dat zogezegde
akkoord heeft gediend", aldus de heer
Derksen.
De heer Derksen wees verder op de
z.i. onaanvaardbare traagheid waarmee
de pensioenen behandeld worden. „Met
grote nadruk blijven wij voor alles
vragen om waardevaste pensioenen.
Het is onduldbaar dat de gepensioneer
den tot de vergeten groepen gaan be
horen", zo zei hij.
Over de vorming van een katholieke
vakcentrale zei hij dat het dagelijks be
stuur van het KOV heeft geweigerd deel
te nemen aan besprekingen onder lei
ding van de organisatie van de werk-
nemende middenstand omdat het ook
in het verleden deze leiding niet wenste
te aanvaarden en omdat het KOV zich
voorlopig volkomen vrij wil houden en
niet reeds nu door een deelname aan
een voortgezet gesprek gevaar wil lo
pen in een bepaalde richting te worden
gedrongen.
politie-instanties in West-Duitsland gaan,
wanneer ze één van de ca. 40.000 mensen.,
die op de lijst genoemd zijn, vinden, tot
voorlopige arrestatie over.
Het federale bureau voor rechts
zaken krijgt daarvan bericht en geeft
via de snelste weg, meestal per telex,
de tekst van het arrestatiebevel aan
het betreffende politiebureau door.
In Wiesbaden liggen bij dit bureau
op het ogenblik 30.000 arrestatiebe
velen.
De voor het betreffende district be
voegde strafrechter, voor wie iedere
arrestant binnen 24 uur na zijn arrestatie
moet worden voorgeleid, weet dus di
rect waarvan de arrestant wordt beschul
digd. Het federale bureau voor rechts
zaken in Wiesbaden wordt niet alleen
geraadpleegd door de politiebureaus,
maar ook door de belastingkantoren en
douaneposten, bijvoorbeeld bij het op
sporen van smokkelaars of belastingont
duikers. Verder ook door de afdelingen
van volksgezondheid, die personen met
besmettelijke ziekten voor onderzoek of
behandeling willen doen aanhouden. Ten
slotte komt het ook voor, dat ministeries
van justitie minderjarigen zoeken, die on
der toezicht moeten worden gesteld, of
personen, die uit het land moeten wor
den gezet. De inhoud van de lijst is zeer
gevarieerd. Alle verschillende gevallen
blijven gewoonlijk slechts een bepaalde
tijd op de lijst staan, omdat de bevoegde
instanties reeds rekening moeten houden
met de in de wet bepaalde termijn van
verjaring. Een misdaad verjaart volgens
de wet in de Bondrepubliek echter niet.
wanneer het geval in behandeling wordt
genomen en dat gebeurt bij zware mis
drijven bijna altijd.
Geheimzinnige tekens
40.000 mensen op een lijst, iedere
maand weer, dat is een enorm aantal.
Een deel van de namen is evenwel af
komstig uit het buitenland en veel na
men blijven jarenlang onveranderd ver
meld. Er zijn ook gevallen, waarin een
persoon niet met één naam maar met
verschillende namen staat vermeld, om
dat hij in verschillende steden en onder
verschillende namen strafbare feiten
heeft begaan.
Het record werd tot nu toe behaald
door een man, die maar liefst onder
zes namen voorkwam. Vingerafdruk
ken zorgen meestal voor de oplos
sing van dergelijke raadsels.
De lijst bevat voor de leek zeer ge
heimzinnige tekens. Zij geven aan, waar
om iemand wordt gezocht en of men re
kening dient te houden met het feit. dat
hij wapens draagt.
(Advertentie)
mmm
Syntraciet 61 heeft een stevige plaats veroverd in de Hollandse
harten en huiskamersDag en nacht werken de Staatsmijnen
om te voldoen aan de steeds groeiende vraag naar de moderne
warmtebron, die Syntraciet voor Nederland isl
Plaatselijk - en tijdelijk! - kén het echter voorkomen dat uw brand-
stoffenleverancier de door u gevraagde Syntraciet niet prompt kan
leveren. Want de vraag is groot en wordt steeds groter....
Wij menen dat het goed is dit eerlijk en openhartig mede te delen.
Verwijt dit uw leverancier dus niet te zeer. Reeds is besloten de
Syntraciet-produktie aanzienlijk uit te breiden.
Om u méér Syntraciet 61 te kunnen bezorgen... Voor gezellige,
gloedvolle, brandschone warmte thuis.
v - 'M
;it o,n -M- -
Waar een oorlog woedt, daar val
len slachtoffers; ook heel vaak on
der de mensen die met het krijgs
bedrijf als zodanig niets te maken
hebben. Dit is een even verschrik
kelijk als onvermijdelijk feit. Zelfs
als de zich afzijdig houdende be
volking bij de oorlog wordt betrok
ken door gedwongen evacuatie,
door voedseldistributie e.d. is het
al erg genoeg. Nog schrijnender
wordt het leed als non-combattan
ten in hun leven worden bedreigd,
zoals gebeurd is bij de luchtbom
bardementen die hun apocalyptiscn
einde vonden met de explosie van
de atoombommen op Hirosjima en
Nagasaki Bij deze bombardemen
ten was vernietiging van burgers
een middel tot het doel: het mo
reel van de aan het front strijdende
soldaten te breken.
De tweede wereldoorlog heeft
deze evolutie ingeluid. Dat is ten
hemel schreiend. Het was echter
nog niet het allerergste. Het vre
selijkste aspect in het achter ons
liggende oorlogsdrama was de ver
nietiging van non-combattanten
als doel op zichzelf: de moord op
de Europese joden.
Er bestonden voor de uitroeiing van
het jodendom geen andere motieven dan
roof, ingekankerde ideologische haat en
perversie. De geur van het joodse bloed
moest de moordlust van de nazi-tijger
aanwakkeren. Hoe meer bloed er vloeide,
Controle en
kaartsystemen
De lijst wordt natuurlijk ook gebruikt
bij controles, zoals in café's, hotels, auto's
en aan de grens. Het komt steeds weer
voor, dat een dader per auto denkt te
kunnen vluchten.
De lijst wordt aangevuld door kaart
systemen, die in elk ministerie van jus
titie van de deelstaten en op alle grote
politiebureaus aanwezig zijn. Ze zijn
meestal actueel en worden, omdat het zo
belangrijk is, door het federale bureau
voor rechtszaken in Wiesbaden vijf maal
per week van de nieuwste gegevens voor
zien. Bovendien verschijnt er dagelijks
een blad, waarin de jongste gebeurtenis
sen zijn opgenomen.
Terugkerend tot de gestelde vraag met
betrekking tot de arrestatie van de Joe
goslaaf Vracaric zal het eenieder duidelijk
zijn, dat er bij die duizenden gevallen
wel eens vergissingen worden gemaakt,
kortom, dat iemand abusievelijk wordt
vermeld of niet tijdig van de lijst wordt
afgevoerd.
hoe groter de honger. Het nazidom voed
de zichzelf ermee en maakte er een
taak van, deze „voedselvoorziening" te
perfectioneren totdat het werd het
meest satanische bedrijf dat de hemel
ooit heeft aanschouwd.
Wat dit in eoncreto betekent zal nie
mand die de vernietigingskampen niet
heeft gekend, ooit kunnen begrijpen. En
misschien is dat maar gelukkig. Is het
mogelijk, verder te leven alsof er niets
gebeurd was, met de wetenschap dat kort
geleden, in ons eigen Europa, de massa
moord een staatsonderneming was? Kan
men zichzelf en anderen nog hoogachten,
als men is gaan beseffen dat mens en
onmens in onze ziel samenwonen?
Tijdens het proces Eichmann moest
één der getuigen een verklaring afleg
gen over de gebeurtenissen in Auschwitz.
Hij trad naar voren, zwaaide even heen
en weer en fluisterde toen: „De planeet
Auschwitz Daarna viel hij flauw.
Wij weten nu wie deze joodse over
levende van Auschwitz was. Onder het
pseudoniem Ka Tzetnik heeft hij twee
boeken geschreven. Het één heet „Da-
niëlla", dat geruime tijd geleden ver
scheen, Het tweede boek is getiteld
„Moni". Het kwam dezer dagen in ver
taling uit bij Elsevier.
Ka Tzetnik kan niet spreken over zijn
ervaringen in Auschwitz. Hij kan het
slechts opschrijven, het van zich af schrij
ven en dat heeft hij zich ook tot taak
gesteld. Was „Daniëlla" het relaas van
een joods meisjes dat voor de obscure
vermaakcentra van de SS werd uitgeko
zen; „Moni" is het verhaal van de twaalf
jarige jongen die als speelgoed werd
gebruikt door elkaar opvolgende
..Blokaltesten" in Auschwitz sinistere
figuren, wier morbide liefdebetoon als
regel eindigde met moord.
„Moni" is alleen daardoor al een ver
schrikkelijk boek. Een nachtmerrie. Maar
veel erger is datgene waarin de bloedige,
geperverteerde hoofdpersonen konden
ontstaan: het milieu.
„De planeet Auschwitz" Er treden
in „Moni" niet veel SS'ers op. Zij wor
den slechts genoemd als de goden die
vanuit hun wachttorens neerzien op de
onder stroom staande kamphekken, of
in de gedaante van Hoess, de comman
dant van de vernietigingsindustrie het
kamp binnenkomen. Zij schijnen voor de
schrijver van niet al te groot belang te
zijn geweest. Zij schiepen alleen maar de
planeet, doch lieten het aan haar bewo
ners over, er de zaken op gang te houden.
Dat is namelijk het ten hemel schreien
de: dat de gevangenen van Auschwitz
beurtelings beulen en slachtoffers wa
ren. De beulen, zich noemend „kamppo
litie", „blokoudste" of „kameroudste"
waren de prominenten. Veelal waren het
criminele misdadigers, wier leven veilig
was dank zij het feit dat de dood hen
vergezelde waar zij ook gingen. Lugu
bere kerels, alhoewel evenzeer als hun
slachtoffers opgesloten binnen het prik
keldraad; stelend van de gevangenen;
beslissend over dood en leven van dui
zenden medeschepselen; zich lavend aan
alle vormen van terreur en ellende welke
maar denkbaar zijn.
„Moni" is de beschrijving van de le
vensstijl der prominenten in wier krin
gen „Moni", het onbevangen kind aan
wie de slechtheid zich in de hevigste
vorm voltrekt, gedwongen is te verkeren
om in leven te blijven. Er waren ook
joden onder de prominenten. Listige han
delaars in etenswaar die door middel
van een ingenieuze organisatie aan de
„muzelmannen" (de ten dode opgeschre
ven, wandelende geraamten van Ausch
witz) was ontstolen.
En toch waren zij, muzelmannen en
prominenten, maaksels van dezelfde
schepper. Alleen op de planeet Auschwitz
ontpopten zij zich opnieuw.
Hemel noch aarde schijnen zich met
Auschwitz te bemoeien. Er heerste maar
één doel: de vergassing en crematie der
miljoenen gaande te houden. Er was
maar één alternatief: willoos ondergaan
of zegevieren op de dood, door je aan zijn
kant te scharen terwijl de goden van
de wachttorens goedgunstig op je neer
zien. De machine draaide volledig auto
matisch. Auschwitz was self-supporting,
méér nog het was een perpetuum mo
bile tot het ogenblik dat de planeet in
zijn geheel verging.
Ka Tzetnik heeft dit allemaal tot in
details beschreven en hij is niet onder
de last van zijn herinneringen bezweken,
Zijn negativisme, opgedaan in de don
kerste krochten van de hel, kan men hem
niet verwijten. Hij is in deze zin een
slachtoffer van Auschwitz. Maar zijn af
schuw kan geen zinvolle boodschap aan
de mensheid zijn, want het is een ob
sessie: een mensbeeld ontstaan op eenl
verdwenen planeet. Dat er een laatste'
oordeel over de planeet Auschwitz is
geveld, buiten toedoen van haar eigen
schepper, Hitier, om, is het bewijs voor
de in de wereld werkzame tegengestelde
krachten. „Moni" overtuigt ons van het
bestaan van fundamenteel kwaad. Maar
dit oordeel van ons kan alleen maar
groeien vanuit een heldere kijk op wat
dan wel het fundamenteel goede is. Het
kwaad is zichtbaar „kwaad" door de con
trastwerking met het goede. In „Moni"
9435 „Kom Makoesjlah.
snijd de touwen door, wij moe
ten je vader van deze dwaas
heid terughouden!!" dringt
Aram aan. „Je wilt toch niet
dat hij een moordenaar
wordt?" „Een moordenaar..?"
itamelt het meisje ontzet. Dan
snelt zij de tent uit. Even la
ter sluipt Makoesjlah de tent
weer binnen, een Indiaans mes
in de hand. „Alle krijgers zijn
met vader meegegaan.. er
zijn alleen vrouwen en kinde
ren in het kamp," fluistert zij,
terwijl zij moeizaam de taaie
touwen doorsnijdt. Even latei
sluipen Aram cn Makoesjlah
ongezien het slapende kamp
uit. Bij de bosrand, op een om
heind veld, grazen enkele paar
den. Snel gooit Aram een der
hoofdstellen, die aan het hek
hangen over het hoofd van een
der paarden en even latei rijdt
het tweetal de nachtelijke bos
sen in. Tezelfdertijd knallen in
Cabotsville de eerste schoten..
In drommen stormen de In
diaanse ruiters op de nederzet
ting af. ondanks de salvo's der
kolonisten.
bestaat dit contrast uit de confrontatie
van kwaad met de aangerichte schade.
Het is kwaad met kwaad vergolden. Om
deze reden is „Moni" een uiterst negatief
boek. Het doet geen recht wedervaren
aan de menselijke natuur, doch hoogstens
aan de vernielende kracht van zijn in
stincten en de mate waarin de mens lijd
zaam kan zijn. Ik zeg dit alles met eer
bied voor de schrijver en niet in de
laatste plaats voor zijn groot talent om
het onbeschrijflijke in woorden te van
gen. Van het hongeroedeem waaraan zijn
liefde tot de mensen leidt dient men
echter afstand te nemen.
ANTONIN werner
Ten gevolge van een staking van twee
grote particuliere busondernemingen in
New York, moesten 1.300.000 New Yor
kers gisteren een ander transportmid
del zoeken om naar hun werk te gaan.
Hoewel andere maatschappijen hun
bussen gewoon zullen laten rijden of
zelfs extra bussen zullen inzetten, heeft
het stadsbestuur besloten de scholen
een uur later te laten beginnen, om het
verkeer tijdens het spitsuui enigszins
te ontlasten. De parkeerbeperkingen in
Manhattan zullen voor de duur van de
staking worden verminderd, om foren
sen in staat te stellen per auto naar hun
werk te gaan.
De kapitein van het Zweedse passa
giersschip Gripsholm heeft gisteren een
verzoek om assistentie uitgezonden om
dat hij een krankzinnig geworden pas
sagier aan boord had. Een Newyorkse
detectieve, die een vakantietrip aan
boord van de Gripsholm maakte, terro
riseerde de andere passagiers en viel
de bemanning, die hem wilde opslui
ten, aan. Men slaagde er na veel moei
te in de man, die zich hevig verzette,
op te sluiten. Bij pogingen de krank
zinnige te kalmeren liep de scheepspre
dikant een hoofdwond op. Een vaartuig
van de Amerikaanse kunstwacht nam
in volle zee de patiënt aan boord en
bracht hem aan wal, waarna hij door
een ambulance naar een ziekenhuis in
Norfolk werd overgebracht.
De Gripsholm bevond zich in de At
lantische Oceaan op ongeveer 600 km
van Norfolk.
Bij een opinie-onderzoek in West-
Duitsland is gebleken, dat 63 procent van
de ondervraagden tevreden was met het
geen zij tot dusver in het leven hadden
bereikt Twaalf procent was zeer tevre
den en achttien procent slechts een wei
nig tevreden, terwijl zeven procent uit
gesproken ontevreden was.
THEO EN MA
Theo Eerdmans zal zaterc
„Willens en wetens"
kenden kunnen begroet
van der Reyden zal doo
worden op haar kennis
Elsschot, de heer Eerdhu
ten bewijzen dat zijn k
olympische spelen hem
leveren, terwijl de sym
terdammer Jan de Hoe
hoopt te verbazen met feit
het Londense Arsenal. D
onderwerpen, welke aan
men zijn Zwerfstenen,
rollen en Leonarda da
"P\e door de televisiekijk
gewaardeerde NAVO-tc
hem zal dit jaar van 9 to
de vijfde maal worden
lustrum belooft een gr
evenement te worden. N
kesten uit enkele NAVO-
ren tot de deelnemers, m;
alle NAVO-landen. Ook
de komst van een muziel
zegd, zij het dan een van
omdat deze NAVO-partn^
tair orkest kent.
Beethoven is van óns ei
schandaal dat die lui in
hem gewoon maar durven
de grote componist zijn
voor plutocraten, kapitalii
chislen en uitbuiters had
zo is in een Oostduits blad
Beethoven staat op één lij
en Engels, ook Duitse genii
blad en als een volksorkes
speelt dan is dat Beetho
bijsm.aak en recht in de
Beethoven luisteren is goe
naar Beethoven luistert
dorven westelijke zenders
in landen welke bij de Na
gesloten, voelt als hij een
mvnist is, het bloed in
stollen.
„Beethovens symfonie ii
aan het einde van de Fran
sing van Duitsland", aldi
Dat weet iedereen. Alleen
de communist weet echt
Beethoven wérkelijk bedoe
fonie is de uiting van de
Verenigde Duitse Democi
publiek. Zegt het blad.
Juist, nu is het duidelijl
zette Beethoven die sym 1
pier. Ingewijden wisten h
wig de pé had aan Koi
Konrad Adenauer. Hij mö
niet. toen al niet. Vlbricht
achtte hij een vooruit.streve
met wiens ideeën hij syn
Hij kon dat niet zozeer l
UKint de reuanchisten u>
uitgebuite tijd nog opverm
al in Bonn waar Ludwig
en dat hij ontvluchtte ome
de vestiging van de West
rinnskliek aldaar gekant
Bij wilde demonstreren
Duitslands deelgenootsch
Navo en de EEG. en hoe do
ponist dat? Inderdaad, hij
symfonie. In a. De a van A
er Aan moet, met een a.
moest de symfonie het ei
Franse overheersing beju
dat v)as de diepere zin: te
ren met Kroestjevs strew
rechtvaardige wereld, ond
hamer. En naaT één ondee!
Duitsland. Dat bedoelde B
En dan durft zo'n man
nog een Eroica of een Pa
dirigeren, alsof de eerste v
poleon tot onderwerp had
de de landelijke rust. Teru
ste communistje weet dc
respectievelijk Paul de
Oekrdinse graanvelden b<
prae;