draion De Quay: zelfbeschikking géén voorwaarde „Kans op gesprek" Verkenningsgesprek Thompson-Gromyko Dorstlustig gezelschap doet Willem Ruys uitgeleide PEI^i I Verdeeldheid over doel speelt echter Soekarno van gesprek in de kaart 'r,?::,, 59M095 Gebrek aan eigenwaarde ►lissé rokken in "Téhtenka |t, 38 t/m 54 Ir 2275-3275 975.2975 I5».19» 875-1475 r 590.390 790-ll90 4,o-79o januari a.s. Stampvolle Kamer Ambassadeur Indonesië in VS.: Carnaval bij een vertrek AFDELING JAPONNEN i75 KINDERKLEDING 13"-1875 AFDELING DAGBLAD VOOR ZEELAND Met de bus naar (Brits) sprookjesland Ook vandaag radioreportages Burgers cynische oplossing „EERSTE VAN EEN REEKS" Kroestjev: ik wil best praten... Neutrale prins crisis in Laos zal voortduren Nederlander in Brussel pleegt moord Rust in Beiroet weergekeerd in fantasie- Tle maten sl. Italiaanse rsi495-i I995 9 t/m 17. Leuke fantasie-strepen ide collen in strepen en ruiten !495 995 modellen in n en ruiten enz. I rote maten in 495 995 NOIRS. Royale Stikte stoffen. n fraaie dessins 495 aanbieding ht" in cap. 5-13 jaar 1 ver wol. erzwaarde j prachtige |itjes. 1-4 jr2.95- 3.95 Ikwaliteit. folpplooien. its. 5-13 jr jard struc- -13 jaar 5-13 litdessins. Vzwaarde 227S-32" 5-13 jri lAaBe" (verzwaar- !475-2275 sns 745. 4-13 jr.7.90 -14.75 |ng. 4-13 ir6.90 - 9.75 lken.-4-l3jr3.95 - 6.95 Iters. >5. 1-13 jr 3«-695 teerdere kleuren 1.95 fn voor jon- Iele kleuren 6-13 jaar 39O.IJ9O 6-13 jaar 2.90 - 4.90 -blouses met eQfl Uni en fantasie. 5 jw en dubbele man- Bijbehorend dasje 3I, mouw, sierlijke «gr is Frans brei-effect O <elijk wasbaar!) e QO rse kleuren Oyu in met kraag en 790 met ingezette 4 «7c ;r en vest samen 1 O Anke ranke rechte eon ffen. Vele dessins. O 075 iir! Rechte rok met bruin, 6 tinten grijs -wijd met liefst wol. 'n Topprestatie! 9 stoffen. 2 Plooien 107c onder voordelig! I I02e JAARGANG No. 23867 Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem mr. dr. A J. J. M. Mes, mr H M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren. L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. Voor God, Koningin en Vaderland WOENSDAG 3 JANUARI 1962 Abonnementsprijs 7.30 per kwartaal, 8,60 per post, 0,57 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing Med. f 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) KAMER EN KABINET WILLEN MET DJAKARTA PRATEN (Van onze parlementaire redacteur) Een beeld van het Nieuw-Guineadebat in de Tweede KamerMinister-presi dent De Quay voert het woord, minis ter Luns luistert met diepe rimpels in het voorhoofd. Ook vandaag zal de radio aandacht besteden aan de debatten in de Tweede Kamer over het Nieuw- Guinea-beleid. VARA en NCRV zullen vanuit het gebouw van de Tweede Kamer korte samenvattingen geven van het verloop van de vergadering. De NCRV verzorgt uitzendingen van 12.53-13.00, 14.10-14.20, 17.20- 17.40 en in de radiokrant die om 19.30 uur begint. De VARA zendt reportages uit van 13.40-13.45, 14.42-14.45, 15.52-15.55, 17.50-18.00, 18.45-19.00, 21.35-21.40, en van22.40-22.55 uur. (Van onze parlementaire redacteur) Geen kamerdebat heeft sinds de bewogen discussies ten tijde van de politionele acties en de soevereini teitsoverdracht zoveel belangstel ling getrokken als het Nieuw- Guineadebat. Overvolle publieke tribunes honderden mensen moes ten wegens plaatsgebrek worden teruggewezen en opvallend veel ambassadeurs volgden het debat. De kamerbanken waren eveneens tot bijna de laatste plaats bezet. Zelfs NCRV-voorzitter mr. Roosjen (AR) was, nauwelijks hersteld van een maandenlange zware ziekte, voor het Nieuw-Guineadebat naar het Binnenhof gekomen. Achter de regeringstafel zaten naast premier De Quaxj de ministers Luns en Toxopeus en de staatssecretarissen Bot en Van Houten. Iedereen deed vreselijk serieus. Alleen mr. Blaisse (KVP) zorgde voor een lach door een Freudiaanse verspreking. Hij wilde iets zeggen jover het interne zelfbeschikkingsrecht van mr. Bur ger. maar sprak over diens interne zelfbeheersing... te worden. Het is echter gewenst, dat aan een dergelijk gesprek een derde partij deelneemt, liefst Amerika of anders de voorzitter der Veiligheidsraad of de secre- Nederland moet zo spoedig mogelijk met Indonesië tot een gesprek zien te komen over Nieuw-Guinea. Aan de bereidheid tot een dergelijk gesprek behoeft de erken ning van het zelfbeschikkingsrecht der taris-generaal der V.N. Papoea's niet als voorwaarde verhonden Dit is, kort samengevat, liet nagenoeg unanieme oordeel, waartoe de Tweede Kamer gisteren bij het grote Nieuw-Guineadebat is gekomen. Het is ook de beleidslijn welke het kabinet blijkens de regeringsverklaring, waarmee prof. De Quay het debat opende, voor zich zelf inzake het Nieuw-Guineabe- leid heeft uitgestippeld. Prof. De Quay kon de Kamer nog niet vertellen of het inderdaad tot een gesprok zal komen. Soekarno heeft namelijk nog steeds niet geantwoord op de oproep om te onderhandelen van de secretaris-gene raal der V.N. Over de vertrouwelijke besprekingen op internationaal niveau, die nog gaande zijn, werd evenmin van regeringswege iets verteld. Publiciteit schaadt dit overleg, zei prof. De Quay, evenals de dreigementen van Indo Het Kamerdebat op zich kan al thans van Nederlandse kant bezien ook niet bevorderlijk zijn voor het in ternationaal beraad en het eventueel daarop volgend gesprek met Indonesië. Regering en Kamer mogen dan eensge zind zijn op het punt van de gespreks bereidheid, over de vraag waartoe dit gesprek moet leiden lopen de opvattim gen zo zeer uiteen, dat Nederland ook naar buiten een verdeelde indruk moet maken. Die verdeeldheid zal voor Soekarno niet bepaald een aansporing zijn om ook van zijn kant de matiging te be trachten die nodig is om een ge sprek te doen slagen. Integendeel, uit de houding der Kamer zal hij eerder concluderen dat een zo star mogelijke houding hem Nieuw-Gui nea als een rijpe vrucht in de schoot zal doen vallen. De nationale verdeeldheid werd het duidelijkst gedemonstreerd door de so cialisten. Oppositieleider mr. Burger (P.v.d.A.bleek al de mooie beloften, die ook hij aan de Papoea's heeft ge daan, vergeten te zijn en bood Nieuw- Guinea als op een zilveren schaaltje met een diepe kniebuiging aan Indonesië aan. Een gesprek? Natuurlijk, zei hij maar dan met het uitgangspunt, dat het Nederlandse belang vordert, dat de Pa poea's kiezen voor aansluiting bij Indo nesië. Nederland zou dan moeten helpen om Djakarta ..acceptabel" te maken voor de Papoea's. Zou Indonesië geen gebruik willen maken van die assisten tie, wel, dan zou Nederland, nog steeds volgens de heer Burger, Nieuw-Guinea eenvoudig moeten verlaten. Deze cynische oplossing werd door mr. Burger gepresenteerd als de vrucht van westers rationeel denken. Heel het Nieuw-Guineavraagstuk draait slechts om de vraag: hoe komen we er van af, vond hij. De heer Burger wilde nog ergens van af: uit zijn rede bleek overduidelijk, dat de oppositie het Nieuw-Guineageschil als een Koeweit probeert te hanteren om de huidige regeringscoalitie uit el kaar te breken. Dit kabinet kan het Nieuw-Guineavraagstuk niet oplossen, beweerde hij. 's Lands belang eist. riep hij, dat er een nieuw kabinet wordt ge vormd met als centrale doelstelling de vreedzame oplossing van het Nieuw-Gui- neaprobleem. De P.v.d.A. is bereid, zei hij suikerzoet, aan de totstandkoming van een dergelijk kabinet mee te werken. Ha, ha, riep de rechterzijde, daar komt de aap uit de mouw. Geen gehoor Waarom moet het kabinet heengaan? Een teveel aan beleidsombuigingen, oor deelde mr. Burger. Eerst wilde men he lemaal niet met Indonesië praten, thans struikelt men over zijn eigen voeten in de haast om met Djakarta tot een gesprek te komen. Maar de situatie is dan ook gewijzigd, zei prof. De Quay. De minis ter-president herinnerde eraan dat de Dreeskabinetten helemaal geen kans hebben gezien om de impasse rond Nieuw-Guinea te doorbreken. Pogingen tot internationalisatie zijn mislukt om dat de V.N. er niet aan wilde meewer ken. Een nieuw initiatief werd eerst mo gelijk door de de-kolonisatieresolutie. Van die kant is prompt gebruik gemaakt door de indiening van het plan-Luns. In de banken der regeringspartijen knikte men instemmend. De roep van mr. Bur ger om een nieuw kabinet vond er dan ook geen enkel gehoor. De oplossing waartoe de P.v.d.A. uit eindelijk inzake Nieuw-Guinea bereid blijkt, moge Nederland tegenover de Papoea's en heel de wereld moreel in het hemd zetten, (brutaal-) realistisch is zij wel. Uit alles blijkt immers dat er maar twee mogelijkheden zijn: ofwel Nederland houdt onverkort vast aan het zelfbeschikkingsrecht der Papoea's of wel Nieuw-Guinea wordt zonder meer aan Indonesië overgedragen. (Vervolg op pagina 3) „Naar mijn mening is de Nederlandse regering bezig een klimaat te scheppen dat tot onderhandelingen kan leiden", heeft gisteren de Indonesische ambassadeur, Zarin Zain, gezegd. Dat was een van de talrijke reacties op de regeringsverklaring en het debat in de Tweede Kamer. Volgens Zain is er nu „grote kans" dat het geschil tussen Indonesië en Neder land door onderhandelingen uit de wereld kan worden geholpen. „Wij hopen het gebruik van gew eld te kunnen vermijden", zei hij. Ook elders in de wereld is de gewij zigde politiek in Den Haag met instem ming, zij het voorlopig met voorzichtige instemming, begroet. Dat was het geval Washington, Londen en ook in de Australische hoofdstad Canberra. Offi ciële verklaringen werden nog niet uit gegeven omdat de staatslieden uiteraard wachten op de officiële tekst van De Quays verklaring. Men zag in de ge beurtenissen van gisteren nog niet met een een oplossing, „maar een bijdrage hiertoe is in ieder geval geleverd", zo als men het in de Amerikaanse hoofd stad formuleerde. Alleen in Nieuw-Guinea zelf is, volgens sommige berichten, de stem ming er niet beter op geworden. Vol gens U.P.I. vrezen vele Nederlan- 1N ZWITSERLAND, midden-, oost- en zuidoost-Frankrijk waren veel delen tengevolge van langdurige sneeuwval zeer gevaarlijk. Het treinverkeer had veel vertraging. IN BELGIE hebben zich tijdens het nieuwjaarsweekeinde 526 verkeersonge vallen voorgedaan, waarbij zeven perso nen de dood vonden en 70 zwaar wer den gewond. IN DEN HAAG is de 56-jarige mej M J. Plugge in haar woonkamer achter haar bijouteriewinkel levenloos in bed aangetroffen. Zij was het slachtoffer van kolendampvergiftiging. Weinig wind Weersverwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisteren avond 23.15 uur: Over het algemeen weinig bewol king en hier en daar mist en over wegend droog weer. Weinig wind. In de vroege ochtend lichte tot ma tige vorst, in de middag lichte vorst tot temperatuur om het vriespunt. Verwachting van het Belgisch weer kundig instituut: Mist in de ochtend, koud weer, tem peraturen van 3 tot —8 graden. Weggebruikers zullen last ondervin den van mist die het zicht tot min der dan 100 meter kan beperken. Ook kans op ijzel. Vandaag: zon onder 16.41 uur. Maan onder 14.34 uur. Morgen: zon op 8.48 uur. Maan op 06.12 uur. ders nu zelfs voor wraak van de zijde der Papoea's. Gisteren heeft Soekarno gezegd dat de campagne ter bevrijding van Nieuw- Guinea niet mag worden beschouwd als een schending van vertrouwen (dat had de Australische regering hem verweten) maar als een gewelddadig optreden als antwoord op het „Nederlandse geweld". Dit bestaat dan volgens de Indonesische president uit „vlootvertoon, het instellen van een marionëttenbewind, arrestaties van nationalisten en slachtingen onder Indonesiërs". Nasoetion. die ook maar weer eens een rede hield, kon evenmin zwijgen over de bevrijdingsactie. „We zullen het zo nodig op dezelfde manier doen als de Nederlanders op 19 december 1948 in Djokjakarta deden", zinspelend op de verrassende inzet van de politiële actie. „Dat Soekarno het sein tot de aanval nog niet heeft gegeven, betekent niet dat we niet gereed zijn. We willen al leen de andere partij nog een laatste kans geven". Of Australië in geval van een aanval effectieve steun zal verlenen aan de Ne derlanders, blijkt alleen in de kranten nog een vraag te zijn. In Canberra werd duidelijk te verstaan gegeven dat Austra liè niet zal ingrijpen, althans niet op eigen gezag. Alleen indien er sprake zou zijn van een gewapende V.N.-interven tie, zou Australië aan zijn verplichtingen ten aanzien Van de volkerenorganisatie voldoen. Gisteren heeft de Indonesische P.T.T. officieel alle post- en telefoonverkeer met Nederland verbroken. De poststuk ken die nog in Nederland ter verzending liggen, moeten aan de afzenders worden geretourneerd. De verdwenen Papoea-student uit Lei den bleek gisteren in Djakarta te zijn opgedoken. Hij heeft met Soekarno ge sproken, die hem vertelde dat hij, de Papoea, alles mocht zien. En dat Nieuw- Guinea, hoe dan ook, binnenkort onder Indonesisch bestuur zal staan. Vele delen van Engeland zijn op het ogenblik bedekt met een dik pak sneeuw. Het verkeer is ernstig ont wricht en vele Engelsen komen te laat op hun werk. Maar de sneeuw heeft toch ook wel prettige kanten; men hoeft maar de bus te nemen om in sprookjesland terecht te komen, zoals dit plaatje uit Epping Forest in het graafschap Essex laat zien. Foto: Kapt. Herman van den Heuvel en prins Thei II in een jeestelijke stemming. De vroegere premier van Laos, de neutralistische politicus Soevanna Phoe- ma, heeft de schuld voor het mislukken van de onderhandelingen over vorming van een coalitieregering van nationale verzoening, geweten aan „het gebrek aan oprechtheid" van de pro-westerse regering in Vientiane. Hij zei dat zijn gang naar „het Ca- nossa van de regering Boen Oem" geen succes was geweest, omdat de regering gebrek aan oprechtheid had getoond. Volgens hem hield ze zich niet aan de overeenkomsten van Zürich en Hin Hop over de onderhandelingen in de Vlakte der Kruiken. Soevanna Phoema voorspelde dat de Laotiaanse crisis nog zou voortduren, omdat het land bleef lijden onder bui tenlandse inmenging, en omdat de re gering in Vientiane opnieuw tot de aan val was overgegaan nadat haar politiek had gefaald. DE SCHEVENINGSE pier verraste op de eerste dag van het nieuwe jaar met 3331 bezoekers. Toen op 31 december om zes uur 's avonds de loketten wer den gesloten had de pier sinds 20 mei, toen de pier opende 2.234.555 bezoe kers geteld. 55 (Van onze verslaggever) Fleurige serpentines verbonden nog een laatste ogenblik de hon derden, die langs de railing ston den met de duizenden die ach terbleven op de wal en de Wil lem Ruys, het trotse vlaggeschip van de Kon. Rotterdamse Lloyd, uitgeleide deden. Voor de een was dit een sym bool van nog even een houvast te hebben hoe teer ook met het vaderland. Voor de ander betekende die slinger, die kleur bracht op de grijze flanken van het trotse zeekasteel, een opge wekte groet: tot over 63 dagen. Want dan keert de Willem Ruys terug van zijn tocht rond de aarde. Maar al die slingers tezamen waren er ter ere van een vorstelijk gezelschap uit Roermond, dat vanaf des morgens elf uur tot het moment van afscheid gistermiddag vier uur stemming had gebracht aan boord. Prins Thei II en zijn carnavalsgezel schap „D'n Uul'' hadden allen koste lijke uurtjes bezorgd, niet in het minst aan kapitein Herman van den Heuvel, gezagvoerder van de Willem Ruys, die kort voordat het schip koers zette naar zee en de Roermondse Prinsen kapel het Wilhelmus ten gehore bracht op de schouders van de wakkere leden van de Raad van Elf over de kade was rondgedragen. De gemeenteraad van Roermond had, onder leiding van burgemeester mr. R.G.A. Höppener, een paar maanden geleden een bezoek gebracht aan de Willem Ruys, een invitatie, die te dan ken is aan het feit, dat gezagvoerder Van den Heuvel een Roermondenaar is. En dus kon de tweede „hoogwaardig heidsbekleder" van Roermond, „zijne dorstlustige hoogheid Thei II", niet Zijn adjudanten waren er, de Raad van achterblijven, vond de heer Van den Heuvel. Thei kwam, met groot gevolg. Elf, de Prinsenkapel met tamboerkorps, de „dans-Mariekes", de hofzanger er ceremoniemeester. En ook burgemees ter Höppener gaf weer acte de pré- sence met zijn echtgenote. Vele overeenkomsten zag prins Thei tussen een zeevaarder en een car navalsvierder: het roer recht hou den, aan lager wal raken, kielhalen en keel-halen, alle zeilen bijzetten en onder zeil gaan, het dek zwab beren en de straat dweilen, de wal in zicht hebben en jwallen onder de ogen krijgen. Hij kon in dit bestek met reden getuigen, dat ka pitein Van den Heuvel als carnavals vierder meer dan eens „een prin selijk figuur" had geslagen. Omdat het hem niet gegeven was een schip in een fles te bouwen, deed hij het maar omgekeerd: een fles in een schip. En dat was dan zijn cadeau voor gezagvoerder Van den Heuvel, die zich door vorst Rein Pijls onderscheiden zag met het ridderschap in de orde van D'n Uul. Maar het meest verrassende van al was toch wel, dat precies op tijd de tros werd losgesmeten. Of voor een carnavalvierder is dat toch ook weer niet zo heel bij zonder. Hij kent z'n tijd en weet wan neer de tros echt los moet De Amerikaanse ambassadeur in Moskou, Thompson, is gisteren "verkennende besprekingen" be gonnen met Russische regerings functionarissen over de kwestie Berlijn en de overige problemen tussen Oost en West. Hij zei dat zijn gesprek met de Russische minister van buiten landse zaken, Gromyko, en de se cretaris van de Russische commu nistische partij, het eerste was ge weest van „een reeks". Wanneer er opnieuw gesproken wordt is echter nog niet bekend; een datum is niet bepaald. Eerst gaat er een rap port naar Washington. Ook Engeland cn Frankrijk worden secuur op de hoogte gehouden van de Amerikaanse pogingen een .basis voor overleg te vinden. Dat was het enige wat Thompson wil de zeggen, toen hij het Russische minis terie van buitenlandse zaken verliet. Er waren geen schriftelijke nota's uitge wisseld. Hij, Thompson, was het langst aan het woord geweest. Dat er nog meer gesprekken zul len volgen zei ook Gromyko desge vraagd. „Bestaat er een kans op een vier-mogendhedenconferentie over Berlijn in de naaste toekomst?", werd Thompson gevraagd. Daarop wilde de Amerikaanse ambassadeur echter niet ingaan. Geen limiet Het is uiteraard geenszins toevallig dat ook juist gisteren Kroestjev in een artikel in de Izvestia zei „bereid te zijn over alle brandende internationale problemen met het Westen te onderhan- 1 delen". Hij stelde weliswaar zijn oude eis dat dit moet gebeuren op basis van algehele ontwapening, opheffing van het kolonialisme en het sluiten van een Duits vredesverdrag, maar opnieuw liet hij na een limiet te stellen voor dit vredes verdrag. Ulbricht zal dus opnieuw weinig reden hebben om erg verheugd te zijn over de wijze waarop zijn opperste baas zijn, Ulbrichts politieke verlangens, bejegent. De Oostduitse partijbaas wil immers spoed met het verdrag. Kroestjcvs verklaring in de regerings krant betekent een mogelijkheid tot overleg, maar met de bekende Russi sche politieke nauwkeurigheid verscheen er gisteren in een Japans blad een inter view met de Sovjetpremier, waarin deze met hernieuwde felheid tegen de West- duitse militaristen en revanchisten te keer gaat. Volgens Kroestjev is de hou ding van het gehele Westen een gevaar voor de vrede, maar de Westduitsers zijn het gevaarlijkst. Toch meer vluchtelingen Een Vopo vond gisteren een nieuwe vluchtweg naar West-Berlijn: de tunnel van de ondergrondse. Volgens het West- duitse ministerie van vluchtelingenzaken hebben in 1961 207.206 Oostduitsers asiel gevraagd in de Bondsrepubliek. Dat is, ondanks de in augustus afgesloten sec torgrens, toch circa 7000 meer dan in 1960. Een zestigjarige in Brussel wonende Nederlander heeft op oudejaarsavond een Belg met messteken dodelijke ver wondingen toegebracht. De dader, L. S., wond zich in een twistgesprek met de 39-jarige Marcel Crocket, die in hetzelfde pension woon de. zo op, dat hij de man met een groot zakmes te lijf ging. De verwondingen waren zo ernstig, dat het slachtoffer kort daarop overleed. De dader is door de politie aangehou den. Het Libanese parlement is gisteren in buitengewone vergadering bijeengeroe pen om een verslag van de regering te vernemen over de maatregelen naar aanleiding van de staatsgreep van zon dag. De toestand in Beiroet is weer nor maal. Slechts politiecontrole op reizi gers doet nog aan de gebeurtenissen van zondag herinneren. De twee leger officieren, die de leiders van de staats greep worden genoemd, kapitein Foead Awad en kapitein Sjawki Kjairallah, zijn volgens bevoegde kringen gevlucht en nog niet achterhaald. Kapitein Awad leidde een groep van acht pantserwagens en veertig militai ren, die zondagochtend in Beiroet naar een kazerne ging. waar kapitein Kjai rallah, die zich daar onder arrest be vond, werd bevrijd. De pantserwagens omsingelden daarna het ministerie van defensie. Andere partijleden overmees terden na bloedige gevechten enkele stafofficieren van het leger. De opstand was aan het eind van de middag geheel onderdrukt. Intussen zijn er al 1000 ar restaties verricht. Het leger wist bovendien beslag te leg gen op grote hoeveelheden wapens en munitie en op twee wagenladingen aan geheime documenten van de rechtse na- tionaal-socialistische partij van dr. Ab- doella Saadah, die ook in hechtenis werd gesteld.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1