e Stem ..Kitona levert overeenkomst op Katanga onderwerpt zich helaas... niet van harte Pronkstuk van een eskader Voor alle mensen geldt de plicht om goed te zijn" AT. TT. Kamer met reces, maar van rust geen sprake Twijfel in Leopoldstad niet weggenomen nog BEKENDM. DMV. SPAND. B.oZ. Brits-Amerikaanse proef met superschone H-bom? Gij groten houdt op! Luns: Schelde- Rijn ook zaak van Brabant Voorlopig Dodencijfers DEC.BV HOT.P.riULDÊRS AFb.B.O Bermuda-conferentie: Acties in Goa eisten 50 slachtoffers H Vader in kerstboodschap: DAGBLAD VOOR ZEELAND Iemand had hem geslagen Man bekent: ik liet circus in brand steken Bewolkt IS Baloeba's aan het plunderen Nieuwe X-15 vliegt 1000 km per uur Toxopeusontzie de politie N-Guineadebat op 2 januari Bemiddeling V.S. en Engeland nu echt begonnen Episcopaat van Polen beklaagt zich bij Staat Geruchten NEEM' DE TIJD OM GOEDKOOPTE TELEFONEREN 102e JAARGANG No. 23860 Voor God, Koningin en Vaderland Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. VRIJDAG 22 DECEMBER 1961 Abonnementsprijs 7.per kwartaal 8,20 per post, 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing Med. f 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) (Van onze parlementaire redacteur) De regering acht het een goed teken, dat onlangs tussen de Rotterdamse en Antwerpse Kamers van Koophandel over eenstemming is bereikt over het Schelde- Rijnvraagstuk. De regering is echter niet bereid deze zaak te zien als een aange legenheid van genoemde havens alleen. In de memorie van antwoord op de be groting van buitenlandse zaken stelt mi nister Luns, dat de regering ook met andere en wijdere belangen rekening moet houden. In dit verband wijst hij op Noordbrabant en Amsterdam. Over de oplossing, welke inzake het Schelde-Rijnvraagstuk wordt nagestreefd worden, hangende het huidige overleg, geen mededelingen gedaan. Minister Luns deelt verder mee, dat de minister van justitie aan de mare chaussee instructie heeft gegeven zich te onthouden van personencontrole aan de Belgisch-Nederlandse grens. De be windsman was op deze controle, die in strijd is met een recente Benelux-over- eenkomst, inzake het verleggen van de personencontrole naar de buitengrenzen van het Beneluxgebied. geattendeerd door de Limburgse afgevaardigde Jan Peters. De controle op reizigersbagage aan de Bcneluxgrenzcn zal zoveel moge lijk beperkt worden. Een Braziliaan heeft bekend de cir- cusbrand van zondagavond in Niteroi, een voorstad van Rio de Janeiro, te heb ben gesticht. De dader is Dilson Alves, die zei dat hij de brand gesticht had om dat een circus-employé hem had ge slagen. Alves wordt op het hoofdbureau van politie in Rio de Janeiro vastgehouden, terwijl rondom het gebouw soldaten, ge wapend met machinepistolen de wacht houden. Men vreest dat het publiek zal trachten zich van Alves meester te maken om hem te lynchen. Bij de circusbrand zijn 307 mensen om het leven gekomen. Alves zou een medeplichtige hebben ge had die benzine op de circustent had ge goten. De man die dat gedaan zou hebben heeft evenwel pertinent ontkend. De leden van het circusgezelschap zijn hangende het onderzoek in voorlopige hechtenis gehouden. EEN KOOPMAN uit Sittard bemerkte dat uit zijn in Amsterdam geparkeerde en afgesloten auto een portefeuille met tienduizend gulden was gestolen. JOOP Z. is gisteren vrijgesproken van de hem ten laste gelegde medewerking bij het drukken van valse Franse iden titeitskaarten. SCATBACK, het Rheususaapje, dat een ruimtereis heeft gemaakt, is nog altijd zoek. OP CUBA zouden gucrillastrijders tegen Castro's regime opereren en daarbij m de strijd tegen regeringstroepen succes sen behalen. Havanna zegt dat het alle maal gelogen is. DE V.N. gaan nu een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof uitlokken of de VN-leden verplicht zijn hun aandeel bij te dragen in de kosten van de ope raties in Kongo en het Midden-Oosten. DE KWESTIE van het dodelijk schot in Tiendeveen waar een man in een café door een wachtmeester zou zijn neer geschoten is in dezelfde impasse ge raakt als onlangs de „sabelsteek-affaire" m Den Haag: er zijn twee wachtmees ters gedagvaard en er is niet gebleken wie van de twee vermoedelijk de da der is. HET ZOEKEN naar Michaël Rockefeller is nu definitief gestaakt. i J Weersverwachting van het K.N.M.I. I i tot vanavond, opgemaakt gisteren- i avond 23.15 uur: J Bewolkt met hier en daar mist en i i Pmatselijk enige regen. Zwakke tot t t matige noordelijke wind. Dezelfde lemPeraturen als gisteren, of iets la- J Kere. J y,?rïac^.ting van bet Belgisch weer- i kundig instituut: regen^MZ9tCht weer' Plaatselijk mot- J nnlïï81 ondcr 16.31 uur. Maan o» 17.21 uur. J der"^"' anr 0|> 8UUr' ^aan on" bespreken plannen om buitenlandse vrouwen en kinderen, indien nodig, snel mogelijk te evacueren. Na zeventien uren onderhandelen hebben de Kongolese premier Adoela en president Tsjomhe van Katanga, gis teren overeenstemming bereikt over een akkoord dat een eind moet maken aan de afscheiding van Katanga. De beide staatslieden zijn naar hun respectieve residenties teruggekeerd en het wachten is nu op de goedkeuring van de over eenkomst door het Katangaanse kabinet en het parlement. Binnen een week, zo heeft Tsjomhe, die er vermoeid uitzag, gezegd, kan alles „rond" zijn. Of de Kongolese eenheid werkelijk met nieuwjaar een feit zal zijn kan alleen de toekomst leren. In Leopoldstad gelooft men nog niet in de waarde van een papieren akkoord. De besprekingen raakten woensdag in een impasse, doch door bemiddeling der vice-secretaris-generaal der V.N. en de Amerikaanse ambassadeur werd er een uitweg gevonden. Het in Kitona bereik te akkoord behelst het volgende: Tsjombe aanvaardt de toepassing van de Kongolese grondwet van mei 1960; hij erkent de ondeelbare eenheid van de republiek Kongo; hij erkent president Kasavoeboe als staatshoofd en stemt in met het gezag van de centrale regering over alle gebieden van de republiek. Katanga belooft, dat Katangaanse af gevaardigden op 3 januari van het vol gende jaar zullen deelnemen in een gou vernementele commissie, welke een be gin zal maken met de studie over een ontwerp-grondwet. bonden om de resoluties van de V.N.- assemblée en van de Veiligheidsraad te respecteren en de uitvoering ervan te vergemakkelijken. Tsjombes commentaar luidde: „Katan ga z.al worden bestuurd onder een voor lopige grondwet. De overeenkomst is voorlopig". Naar Tsjombe meedeelde, zouden de V.N. hem een „staakt het vu ren" hebben toegezegd om alle parle mentariërs in staat te stellen naar de vergadering, waar over de nieuwe ver houding zal worden beslist, te komen. Tsjombe heeft zich verder verplicht om maatregelen te nemen, dat alle par lementariërs in Katanga gelegenheid krijgen hun nationaal mandaat in het bestuur van de republiek Kongo uit te oefenen. Hij is er mee akkoord gegaan, dat de Katangaanse gendarmerie onder gezag van president Kasavoeboe wordt geplaatst. Tenslotte heeft hij zich ver- De Verenigde aNties houden het erop, dat het akkoord tussen Adoela en Tsjom be sedert de ratificatie door beide staats lieden, rechtsgeldig is. In Leopoldstad vreest men dat Tsjombe toch nog een gaatje zal weten te vinden om erdoor te glippen, al weet hij dat dit hem de sym pathie van iedereen zal kosten. Men vindt dat Adoela edelmoedig is geweest tegenover Tsjombe, want hij had het ontslag van de Katangaanse president kunnen eisen. De Westerse grote drie hebben zich verheugd getoond over de bereikte over eenstemming en zij geloven niet dat zij een Kat(anga) in de zak hebben gekocht. In Elisabethstad krijgt het leven zijn normale aanzien terug. Toch is veel hiervan schijn. De buitenlandse consuls Soms klinkt cr nog een schot, maar dit geldt dan niet de Katangaanse gen darmerie doch de Ethiopische V.N.-mi litairen, die volgens geruchten aan het plunderen zijn geslagen. Ook zijn enkele duizenden half- verhongerde Baloeba-vluchtelin gen die in kampen buiten Elisa bethstad verblijven, uitgebroken Ook zij zijn aan het plunderen ge slagen. De VN-troepen doen hun uiterste best om zonder bloed te vergieten, de vluchtelingen weer in de kampen te drijven. In de kampen zitten veertigduizend Ba loeba's. Het Roode Kruis heeft gisteren de verliescijfers bekendgemaakt voor wat de strijd in Elisabethstad betreft. Vol gens het Roode Kruis vielen er 16 doden onder Katangaanse militairen en 22 do eken onder de Katangaanse burgerij Het aantal gewonden beloopt ongeveer d2'ie- honderd. Aan de kant van de Ver. Naties vielen 13 doden en 130 gewonden. Onder de Europese bevolking van Elisabethstad verloren 14 mensen het leven. Er waren 53 gewonden. Men wijst erop dat deze cijfers zijn ontleend aan de opgaven van ziekenhuizen. Vele Afrikaanse verliezen zijn daar niet gemeld. Het nieuweste model van de X-15 (het derde) heeft zijn eerste proefvlucht ge maakt. Het nieuwe experimentele toestel is uitgerust met een nieuw automatisch controlesysteem. Testpiloot Neil Ann- strong beproefde het nieuwe systeem dat de piloot moet helpen bij het besturen van de machine. Hij bereikte een snelheid van bijna 4000 km per uur op een hoogte van ruim 26.000 meter. Het Amerikaanse vlooteskader, dat met de kerstdagen een operationeel bezoek brengt aan Rotterdam, is donderdag ochtend de Nieuwe Waterweg opge varen. Bij de ingang van de Nieuwe Waterweg stond bij een Nederlandse vlag een erewacht van mariniers, welke bij het passeren van het eskader een eresaluut bracht. Op de achter grond het vliegdekschip „Essex" het pronkstuk van het eskader. (Van onze parlementaire redacteur) De minister van Binnenlandse Zaken, mr. Toxopeus, heeft een beroep gedaan op de autoriteiten dm wat meer reke ning te houden met de overbelasting (door tekort aan mensen) van het poli tiepersoneel. Het moet me van het hart, schrijft hij in de memorie van antwoord op zijn begroting, dat er door autoritei ten in het algemeen niet bij wordt stil gestaan, dat allerlei festiviteiten en eve nementen extra politietoezicht vragen. Men zal er goed aan doen, zegt de be windsman deze zoveel mogelijk te hou den op een tijdstip waarop de politie niet overbelast is, derhalve buiten de vakan tiemaanden. Mr. Toxopeus kondigt ver der aan, dat er een einde zal komen aan politiedienstbetoon aan particulieren als bii autorally's en het voorrijden bij ple- zierritten. Het aantal vacatures bij de gemeente politie is mede als gevolg van de arbeidstijdverkorting van 1960 tot 1961 gestegen van 1066 tot 1575. (Van onze parlementaire redacteur) Uitgeluid door Kamervoorzitter Kortenhorst („We hebben bergen werk verzet!") is de Tweede Ka nier gisteren tot 2 januari uiteen gegaan. Van rust zal echter niet veel komen. Tussen Kerstmis en nieuwjaar zullen allerlei fractie vergaderingen nodig zijn ter voor bereiding van het grote Nieuw- Guineadebat, dat op 2 januari met een al wacht. De K.V.P.-fractie heeft er reeds een eerste begin mee gemaakt. Het belangrijkste fractie- President Kennedy is gisteren op Ber-jtelijk blok (of wellicht doordat de een- nuida aangekomen, waar hij besprekin-p16^ zich meer zal gaan beperken tot gen zal voeren met de Britse premier, ^n Engeland), niet willen uit- r n *-< x stellen, alhoewel zijn vader ernstig ziek iMacMillan. De Engelese minister-presi- 1S. Eén van de kwesties die, buiten de dent was reeds eerder op Bermuda ge- gewone oost-westproblemen aan de orde Wanneer men vanuit de gem. Halst. B.o.Z. binnenrijdt kan men tussen twee bomen in de Burg. Stulemeyerl. het hierbij afgeb. spand. zien. Zoals met een spand. wel meer het geval is laat het opschr. niets aan duidelijkh. te wensen over. Wij wensen U bij voorb. veel plez. in Hot. Mulders. (Red. De St.) arriveerd. President Kennedy heeft de bespre king, welke van zeer groot belang be looft te zijn voor de eenheid in het wes- Op enkele uitzonderingen na hebben alle Portugese soldaten in Goa zich aan de strijdkrachten van de regering Nehroe overgegeven. Het aantal doden dat bij de gewelddadige bezetting van de Portugese enclaves gevallen is. be draagt vijftig. Tegenstand van beteke nis is niet geboden. Dit kon ook niet, omdat de Indische overmacht te groot was. Het openbare leven in Goa her neemt zijn normale loop. In Portugal zullen Kerstmis en nieuw jaar niet openbaar worden gevierd. Het land rouwt wegens de Indische agressie. De landen van de Afro-Aziatisehe groep en die van het communistische blok heb ben de Indische premier Nehroe geluk gewenst met het welslagen van de actie tegen Goa. Kroestjev legde er een per soonlijke felicitatie overheen. De gebouwen van de Amerikaanse en Britse ambassades in Lissabon worden momenteel bewaakt omdat er voor rel letjes door oproerige Portugezen wordt gevreesd. Het Indische ministerie van Buiten landse Zaken heeft aangeboden Portu gese onderdanen uit Goa te repatriëren indien de Portugese regering dit wenst. Dit geldt zowel voor militairen als voor burgers. Volgens de Indische regering hebben ongeveer 3500 Portugese militairen zich overgegeven. De kerstboodschap, die paus Johannes XXIII dit jaar tot ge heel de wereld heeft gericht is op de eerste plaats een „aansporing tot goedheid, tot waardering van waarachtige broederlijkheid, tot oprechte samenwerking, die wars is van elk geïntrigeer en van al die elementen der ontbinding als trots, hebzucht, gevoelloosheiden zelfzucht". „Het wederzijds wan trouwen", zegt de H. Vader, „is oorzaak van een groeiend onbe hagen. Alleen al de angst, die de mensen bevangt, wanneer zij die inspanningen zien om het geweld te demonstreren en de vijandig heid te vergroten, die angst al leen is oorzaak ervan, dat de ver killing zich uitbreidt en steeds groter wordt. In een dergelijke situatie is het van zelfsprekend dat wij denken aan het plechtige en ernstige woord van Chris tus, dat voorspelling en bedreiging te gelijk is: „Omdat de ongerechtigheid de overhand neemt, zal de liefde van velen verkoelen". De mens is niet meer de goede, medelijdende, liefhebbende broeder. Hij is voor zijn naaste een 55 vreemde geworden, berekenend, arg wanend, zelfzuchtig „Maar", zo waarschuwde de H. Vader, „het kwaad betreuren en verfoaien is niet voldoen de om het uit te roeien. Wij moeten het 'positief-goede willen, in beoefening brengen en naar voren schuiven. De goedheid moet worden verkondigd aan de wereld, opdat zij overal uit kan stralen en in elke vorm het persoon lijke en maatschappelijke leven kan binnendringen". Daarom moet in de eerste plaats ieder mens individueel goed zijn: hij moet zijn een spiegel van een zuiver geweten, hij moet voortdurend werken aan zijn volmaaktheid, hij moet stand vastig zijn in zijn voornemens en daar mee elk zijner gedachten en handelin gen in overeenstemming brengen. Voorts moet ook het gezin goed zijn: „De goedheid verzacht, maar versterkt ook het vaderlijk gezag: goedheid treedt naar buiten in de tederheid van de moeder en drukt haar stempel op de gehoorzaamheid der kindei*en". Voor alle mensen zonder onderscheid geldt de plicht goed te zijn, d.w.z. rechtschapen, edelmoedig, onbaatzuch tig, bereid tot begrip en verontschuldi ging, vergevensgezind en grootmoedig. Men moet de vrede willen en alles wat deze in de weg staat opruimen. De paus deed een oproep tot hen, die in de economische sector macht bezit ten, om desnoods alles op alles te zet ten, maar niet de vrede en ook geen mensenlevens. Hij deed ook een beroep op hen om ieder middel aan te wenden, dat door de moderne vooruitgang ter beschikking staat, teneinde veiligheid en welvaart in de wereld te verhogen, maar niet om argwaan en wederzijds wantrouwen te zaaien. „Vervolgens doen Wij een beroep op degenen, die de kunst verstaan de open bare mening te vormen of gedeeltelijk alleen erover heersen, om Gods stren ge oordeel net zo ernstig te vrezen als het oordeel der geschiedenis". Tot „de verantwoordelijken der vol keren, in wier handen heden het wel en wee van de mensheid ligt", zegt de paus: „Met angst in het hart zien uw gelijken naar u op. Zij zijn eerder uw broeders dan uw onderdanen. En met het gezag waarmee Jezus Christus ons bekleed heeft zeggen Wij tot u: „Houdt op, houdt op met dat zinspelen op het gebruik van geweld, beeft bij de gedachte, dat gij een on voorzienbare lawine van gebeurtenis sen, veroordelingen en wraakgevoelens ontketent. Deze lawine zou wel eens uit kunnen lopen op onberaden en zelfs op onherstelbare daden. Grote macht is u gegeven, niet om te vernietigen, maar om op te bouwen, niet om te verdelen maar om te verenigen, niet om de mensheid te doen schreien, maar om arbeid en veiligheid te geven". zullen komen, geldt, naar men aanneemt de beproeving van een „superschone" waterstofbom, welke door Britse en Ame rikaanse geleerden is ontwikkeld. Vol gens een blad in Londen, wil Kennedy 'premier MacMillan vragen toe te staan de bom op een der Christmas-eilan- den, die aan Engeland toebehoren, tot ontploffing te brengen. Zoals reeds bekend, zal de kwestie Berlijn een belangrijk punt op de agen da vormen. Het nieuws uit deze „front- stad" is de laatste dagen vredig van aard. Vandaag zal Berlijn echter weer militaire tonelen aanschouwen. Vijftien honderd, pas in de geïsoleerde westelijke stadshelft aangekomen militairen, zullen een paraatheidsoefening houden. Uit Oost-Berlijn is bericht, dat sedert de afsluiting van de sectorgrens op 13 augustus, duizend Oostduitsers zijn aan gehouden, die over de grens wilden vluchten. Engeland overweegt om op ruimere schaal faciliteiten te verlenen voor het oefenen van Westduitse militairen in En geland. Dit zal de Britse tegenprestatie zijn voor Westduitse valuta, waaraan Engeland dringend behoefte hèeft De Bondsrepubliek weigert namelijk een di recte bijdrage te leveren in de kosten tot instandhouding van de Britse strijd macht op haar grondgebied. Het Poolse episcopaat heeft het parle ment schriftelijk verzocht om onderzoek door een speciale commissie van inbreu ken van regeringszijde op het akkoord tussen Staat en Kerk van 1956. Het wordt onwaarschijnlijk geacht dat het desbe treffende verzoekschrift door het parle ment in behandeling zal worden geno men. Het episcopaat beklaagt zich in de pe titie erover dat, in strijd met de verkla ring van de mensenrechten, de staat het godsdienstonderwijs buiten de scholen controleert. Verder zouden in strijd met de Poolse grondwet nonnen uit de dienst van ziekenhuizen zijn ontslagen en zou den de autoriteiten processies hebben verboden. beraad vindt echter na Kerstmis plaats. Dan zal wellicht iets meer bekend zijn over de belangrijke beslisingen, welke het kabinets beraad oplevert. Veel zal blijken af te hangen van het resultaat van de onderhandse besprekin gen, welke de laatste dagen in de UNO en in Washington gevoerd zijn. Zij heb ben ten doel gehad de mogelijkheden af te tasten van een gesprek met Indonesië dat enig uitzicht op succes biedt en niet meteen weer vastloopt in de controverse over het beschikkingsrecht. Wat Neder land betreft kan worden aangenomen, dat dat perspectief aanwezig is als Ame rika een bemiddelende rol wil spelen. De bereidheid daartoe van de V.S. is intus sen zonneklaar gebleken. Ook Engeland doet zijn best. De nodige tijd, tact en geduld kan Ne derland wel opbrengen. Amerika en En geland stellen thans alles in het werk om ook Soekarno zo ver te brengen. Het is immers duidelijk, dat er van enig gesprek geen sprake kan zijn zolang In donesië met machtsvertoon blijft drei gen. Aan de gewenste sfeer wordt intussen ook afbreuk gedaan door geruchten over „gemarchandeer" van bepaalde be windslieden met het zelfbeschikkings recht. Vast staat echter, dat op dit punt van radicale koerswijzigingen geen spra ke kan zijn. Hier ligt een grens die niet overschre den kan worden zonder een kabinetscri sis te veroorzaken. Van een behoefte aan een kabinetscrisis is op dit ogenblik, al thans bij de regeringspartijen, niets ge bleken. Dat is ook wel begrijpelijk, want wie brokken maakt moet lijmen en dat is met het Nieuw-Guineai'raagstuk als inzet een uiterst moeilijke zaak. Rond minister Luns doen ook allerlei verhalen de ronde. Hij zou halsstarrig zijn en van de vroege morgen tot de late avond met zijn portefeuille lopen te ram melen. Een feit is, dat mr. Luns nog geen standpunt kan bepalen zolang de mogelijkheden in de UNO en in Wash ington nog niet bekend zijn. Politieke kringen buiten de socialisti sche oppositie geven er daarom de voor keur aan zich niet in wilde speculaties te begeven maar de ontwikkeling even rustig af te wachten. Is het streven van de V.S. en Engeland erop gericht, te voorkomen dat Indone sië een gewelddadige oplossing zal for ceren, waarbij Engeland zelfs half en half heeft gedreigd de handelsbetrekkin gen te zullen herzien als Indonesië door zet, de Australische houding is minder positief. In Canberra werd vernomen, dat Australië niets voelt voor het mede-on dertekenen van een scherpe nota van Engeland en de V.S. aan Indonesië. Rondom Nieuw-Guinea wordt momen teel geoefend door Indonesische en Ne derlandse luchtmachteenheden. In Hol- landia heerst een bijna voelbare span ning, welke nog wordt verhevigd door het uitblijven van enige officiële bekend making van overheidswege. Men voelt zich ..in de steek" gelaten. De militaire commandant op Nieuw-Guinea heeft ge zegd zich niet ongerust te maken. (Advertentie) Met ingang van 1 januari is automatisch interlokaal telefoneren 1/3 goedkoper, op werkdagen van 7 uur 's avonds tot 8 uur 's morgens en tijdens het weekeinde van vrijdagavond 7 uur Ql 1' tot maandagmorgen 8 uur. lil

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1