ALAN STRAUSS VOOR WVO-ATOOM MACHT Onbekend risico zal Sovjets afschrikken OUDE REUZEN WANKELEN Oorlogsmisdadiger Thant voor gerecht' Mr. Sassen: kernenergie tegen '70 concurrerend iZACHTER Zorin: misschien weer kernproevenreeks Portugezen zenden India [me nota over Goa IJZEREN WILLEM, DE VOORZITTER iSsws» tesansstts 'M KATANGAANSE EIS: Scheiding taalgebied in België binnenkort feit Puzzelaars let °P Luns tevreden over Navo- conferentie Nederlanders verstaan één taal: geweld m DAGBLAD VOOR ZEELAND SALARISSEN AMBTENAREN WIL LISSABON NU PRATEN? ZORIN DREIGT j Afnemende bewolking !5&ïs r.°B 812 uur- °n" Juwelendiefstal in Breda opgelost? HONGARIJE VAN 1961 Labour fel Proces Eichmann brengt anderen voor de rechter Twintig kinderen gedood bij botsing bus-lrein Wageningen en Petten krijgen belangrijke taken SOEKARNO Albanezen weg uit Moskou Staking om een kerstgratificatie 102e JAARGANG No. 23854 Voor God, Koningin en Vaderland is gewassen met zorg. ieder en Radion. Want sop: op en top veilig un alles aan toe te ver- itst. En je ziet het direkt Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 18 - Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. Abonnementsprijs 7.per kwartaal f 8,20 per post, f 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie Volledi ge tarieven en Algemene Voorgaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) We Westduitse minister van defensie, Strauss, heeft gisteren in de Navo-ministerraad in Parijs het voorstel gelanceerd om een „Atlanti sche kernstrijdmacht" te vormen, een gezamenlijk leger dat bewapend zal zijn met kernwapenen, bedoeld om zich te keren tegen de bedrei ging der Russische raketten. Dit voorstel vond een gunstig onthaal en de permanente Navoraad zal het verder uitwerken. Strauss' plan voor een Atlantische kern macht zou betekenen dat de Navo de vierde atoommacht ter wereld zou worden. ...Navo vierde kernmacht... STRAUSS (Eigen bericht) In aansluiting op ons bericht van woensdag j.l. betreffende de rege ringsvoorstellen inzake de verhoging van de. ambtenaars-salarissen verne men we nog uit Den Haag, dat de ge noemde verhogingen etappegewijze zouden worden verwezenlijkt over een periode van vier jaren. De bezwaren van de organisaties gelden het feit, dat bij een verhoging volgens deze grondslagen de lagere ambtenaren nog verder achter zullen! tische leer", aldus Strauss. De Amerikaanse minister van defensie komen te liggen bij de andere cate-| McNamara Sprak over de kernbewape- In 1963 zullen de Volgens de Westduitse minister moet de Navo kunnen beschikken over alle soorten kernwapenen, klein en groot. „We moeten uitgaan van de huidige militaire toestand", zei Strauss, „en niet van tevoren vastgestelde theoretische principes". Hij zei, dat de Russen aan hun west grenzen naar schatting tweehonderd kern raketten hebben opgesteld, die voor de landen van West-Europa een dodelijke bedreiging vormen. Daartegen moet het Westen zich te weer stellen. De Navo- gevechtsgroep moet daar gelijkwaardige wapenen tegenover kunnen stellen. „De Sovjets moeten weten dat als zij aan vallen, zij een onbekend risico nemen... wellicht hun laatste risico. Dit risico moet voor hen onberekenbaar zijn en der halve onverenigbaar met de communis- gorieen. ning in het algemeen. De regering van India heeft gisteren via de Braziliaanse am bassadeur, een Portugese nota' ont vangen, waarin een voorstel wordt gedaan inzake de crisis om Goa. De nota is „zeer vertrouwelijk" en haar inhoud zal dan ook niet be kend worden gemaakt. DE V.S. zullen binnen enkele dagen een ruimtecapsule met aan boord een aap, duizend kilometer de ruimte in schieten. De bedoeling is dat het beest weer te rugkomt. EEN BRAND op het Poolse vrachtschip Maria Konopkicka, in de haven van bantzig, heeft 22 opvarenden het leven gekost. BREZNJEV. de Sovjetrussische presi dent, is gisteren in gezelschap van Ma- kK en anderen naar New Delhi vertrok ken om een officieel bezoek aan India te brengen. ZONDAG VERTREKT de „Zuiderkruis" u't Hollandia met 245 mensen aan boord naar Nederland. Daarvan hebben er ze ventien verlof; alle anderen keren voor goed uit Nieuw-Guinea terug. SYRIË, sinds kort los van de V.A.R., icfxT sedert gisteren een president. Het ls Nazim Koedsi. ZWITSERLAND heeft een nieuwe csidont. Voor het jaar 1962 werd de u'dige minister van Defensie, Paul Uiaudet, gekozen. HET ONTSLAG van Van der Putten is seenzaak die door de Tweede Kamer het n kan worden gemaakt, besloot onïoiparlement gisteren. Men verwees w! ®ene en raadsman naar het Amb tenarengerecht. mEvi?^^N^H3TEN in Oostenrijk zijn, mpx! ?n met door de dagbladonderne- tnaidjtewezen salariseisen, voor onbe- Hc tijd in staking gegaan. •Tevoren had een woordvoerder van het Indische ministerie van buitenland se zaken gezegd dat het niet waar is dat Brazilië, dat thans de Portugese be langen in India behartigt, zou pogen tussen India en Portugal te bemiddelen. In Nieuw Delhi vraagt men zich af of Portugal door deze diplomatieke stap beoogt tot onderhandelingen te komen, om de dreiging van een militaire actie van India tegen de enclaves Goa, Da man en Dioe af te wenden. Het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren meegedeeld, dat de Britse regering tegenover India de hoop heeft uitgesproken, dat in de kwestie Goa niet tot geweld toevlucht zal worden ge nomen. Op de Portugese regering heeft Enge land een beroep gedaan zelfbeheersing te betrachten en alles te vermijden wat als provocatie zou kunnen worden uitgelegd. Gisteren zijn weer enkele incidenten gemeld uit het omstreden gebied. De opperbevelhebber van de Portugese strijdkrachten in Goa heeft de bevolking opgewekt rustig en ongeschokt te blij ven „in geval van een gewapend conflict met India". In zijn oproep deed de bevelhebber voorts een beroep op leger en politie in Goa, Daman en Dioe, om bereid te zijn „het hoogste offer te brengen voor het behoud van Portugals prestige." Russen, zei hij, enkele honderden kern raketten voor intercontinentale afstan den hebben. Maar de V.S. zullen er tegen die tijd dan toch meer hebben dan zij. De besprekingen inzake Frankrijks on wil tot het voeren van onderhandelingen met Moskou is in Parijs nog altijd onder werp van vele diplomatieke en geheime besprekingen. Het Franse kabinet heeft gisteren uitvoerig gehoord, hoe de andere westelijke mogendheden hier tegenover staan. Na de Navo-ministerraad zal minister Rusk van de V.S. naar Madrid reizen om er met Franco te spreken. Spanje is, zoals bekend, geen lid van de Navo. Rusk zal het Spaanse staatshoofd verslag uit brengen van wat er in Parijs is bespro ken. In de V.N. in New York heeft de Rus sische afgevaardigde Zorin een verkla ring afgelegd die, op dat moment althans, als een bom insloeg. Hij zei namelijk, dat de Sovjet-Unie in verband met Amerika's ondergrondse kernproeven, zijn eigen kernproeven mo gelijk zal hervatten „teneinde de defen sieve capaciteit op peil te houden". Zorin zei dit juist nadat de Amerikaans- Russische resolutie, waarin wordt ge vraagd om hervatting van de ontwape ningsonderhandelingen door een 18-lan- Deze Navo-conferentie is een van de beste, die ik ooit heb mee gemaakt", zei minister J. Luns gis teravond in Parijs, aan het einde van de tweede dag van de jaarlijkse grote Navo-ministersconferentie. De Navo-conferentie is nog niet afgelopen. De besprekingen wor den vandaag voortgezet. Minister Luns heeft bij de behandeling van de kwestie-Berlijn een verklaring afgelegd, die overeenstemde met het standpunt, dat België woensdag reeds had ingenomen. Nederland is voor het opnemen van contact met de Russen over het Berlijnse pro bleem. Minister Luns heeft zich uitge sproken voor de zgn. enge bena deringvan het Berlijnse vraag stuk. Dit houdt in, dat NIET ge praat kan worden over de gealli eerde rechten in Berlijn hun aan wezigheid en vrije toegang tot de stad en dat er geen sprake kan zijn van een erkenning van het Oostduitse regime. dencommissie, met algemene stemmen was goedgekeurd. Direct daai'op lanceerde Zorin zijn ver klaring. De Amerikaanse afgevaardigde Dean reageerde in bittere bewoordingen op de zoveelste onwilsdemonstratie van de Russen. De Britse gedelegeerde sloot zich daarbij aan. „De Assemblee weet intussen wel hoe met dit soort verkla ringen, die alleen maar onverantwoorde lijke propaganda inhouden, omgespron gen moet worden" merkte hij op. Zorin antwoordde met de V.S. ervan te be schuldigen in het geheim kernproeven te hebben voorbereid toen het moratorium nog gold (hetzelfde wat de Sovjet-Unie deed dus, terwijl die bovendien een reeks van 50 bommen afwerkte) en dat Ame rika ook van plan is een reeks proeven te nemen in de Stille Oceaan. itowrrwac,hting van het K.N.M.1. j£«?5nLr0PEemaakt gistere"- „"."fi vrÜ zoni'iK weer. Matige i w(,n,d' Temperaturen om Saturcn' maximum v\n 0 tot 6 g£~ I op^-uT mul" 16-28 uur. Maan (Van onze verslaggever) De Bredase recherche vermoedt op het spoor gekomen te zijn van de juwelen- dieven, die kort geleden in Breda en naaste omgeving op vier plaatsen inbra ken hebben gepleegd en daar in totaal voor tienduizend gulden aan buit hebben bemachtigd. Twee bekende figuren uit de Amsterdamse onderwereld, de zesen dertig jarige W. M. en de eenenveertig jarige C. M. geen familie van elkaar zijn door de Bredase politie verhoord in het Bossche huis van bewaring, waar ze zijn ingesloten naar aanleiding van inbraken te Vught of pogingen daartoe. In een Vughtse villa, waarvoor de poli tie postte, is het tweetal op heterdaad betrapt. Het vermoeden van de Bredase recherche is gebaseerd op een te Breda geconstateerde schoenzool-afdruk die kennelijk correspondeert met het schoei sel dat W. M. bij aanhouding te Vught droèg. Desondanks ontkende het duo ooit in de buurt van Breda te hebben geopereerd. Overigens worden deze Amsterdam mers bovendien verdacht van inbraken in de Haarlemmermeer, Nieuwer-Am- stel en Hoofddorp. Kort geleden is in een poort in de buurt van Ulvenhout een deel van de ontvreemde sieraden teruggevonden. Zij vertegenwoordigden een waarde van on geveer vijftienhonderd gulden. De Breda se politic meent de rest van de buit niet meer te kunnen achterhalen. Oe Thant heeft de adviescom missie voor Kongo in de V.N. te gen vrijdag bijeengeroepen om het verzoek van Engeland om een wa penstilstand in Katanga te bewerk stelligen, te bespreken. De strijd gaat onverminderd verder; van de beslissende slag die de V.N. Katan ga zouden toebrengen is nog niets gebleken. Van hun kant blijven Katangese auto- riteiten beschuldigingen uiten over mis dadige aanvallen van V.N.-vliegtuigen op ziekenhuizen. Een Belgische arts van de Union Minière liet weten, dat ook zijn ziekenhuis was aangevallen. Overigens bevatten de mededelingen over aanvallen op ziekenhuizen soms merkwaardige bijzonderheden: bij een zon bombardement waren volgens de berichten uit Elisabethstad geen slacht offers gevallen „omdat na de eerste tref fer alle zevenhonderd patiënten geëva cueerd waren". Hoe men erin geslaagd is tussen de eerste en tweede bom die honderden patiënten naar veiliger oor den te brengen, mag een raadsel heten. Een groot aantal artsen in Elisabeth stad heeft mede naar aanleiding van de beweerde aanvallen op ziekenhuizen ge- eist, dat de secretaris-generaal van de V.N. Oe Thant en enkele andere func tionarissen van de volkerenorganisatie „als oorlogsmisdadigers worden berecht". Ja, Wim van Est met een voor zittershamer. Zo was het gister avond in Breda toen zevenenvijf tig wielrenners besloten een ver eniging voor beroepsrenners en onafhankelijken op te richten. De vergadering werd een doorslaand succes. IJzeren Willem beet van zich af, verwees veel naar de com missies, maar kwam uit de moei lijkheden.Voor reportages, zie sportpagina. Overigens is het niet alleen in Katanga zelf dat de V.N. aan prestige inboeten. De actie tegen het optreden in Katanga neemt in de V.S. steeds groter vormen aan: Gisteren stond er in een belangrijke New Yorkse krant een grote advertentie van een Amerikaanse senator, die gel delijke bijdragen vroeg „voor de Katan gese vrijheidsstrijders". Naar hij in zijn advertentie zei, is Katanga „het Hongarije van 1961" en hij beschuldigde de V. S. ervan de agressor in deze, de V.N., ac tief ter zijde te staan. Na Tsjombe heeft ook de voorzitter van de Belgische senaat zichtot de Paus gewend met het verzoek te bemiddelen in de tragedie-Katanga. In Katanga is een Zwitserse Rode Kruis functionaris zoekgeraakt. Ook deze kwes tie wordt van weerszijden aangegrepen om beschuldigingen en verwijten te spuien Ook een Nederlandse Rode-Kruisfunc- tionaris, Smeding geheten, wortd ver mist. De Britse regering heeft gisteren de eerste stoot van een zware Labouraanval moeten opvangen: de oppositie wil on der dc huidige omstandigheden alle fi- manciële bijdragen aan de V.N. ten bate van Kongo, beëindigen. Lte vier hoge schoorstenen van de inmiddels vrijwel geheel ge sloopte voormalige koolgasfa briek op het terrein van de Wester gasfabriek in Amsterdam, zijn don derdagmiddag alle vier tegelijk op geblazen. De koolgasfabriek moest geheel verdwijnen wegens veroude ring van dit prcédé. De Wester gas fabriek distribueert thans hoog- ovengas en z.g. watergasuit de winterproduktie. De foto laat zien hoe de reuzen onder het geweld van de ontploffing wankelden alvorens ineen te zijgen. Het bewijsmateriaal dat is aange voerd voor het proces van Adolf Eich mann wegens misdaden jegens het jood se volk en de mensheid, zal wellicht ge bruikt worden om andere voormalige nazi-officieren té vervolgen die nog op vrije voeten zijn. De Israëlische politie heeft de West duitse autoriteiten stukken uit dit be wijsmateriaal overhandigd. Het gaat om verscheidene medewerkers van Eich mann die betrokken zijn geweest bij de uitroeiing van de Hongaarse joden. Het zijn Frank Nowak. Werner Lemke, Her mann Krumay en Otto Hunsche. Hunsche wordt er van beschuldigd 1200 joden in het concentratiekamp Sar- bard in West-Hongarije om het leven te hebben gebracht. Hij zou hen hebben laten doden na van de Hongaarse regent Horthy opdracht te hebben gekregen geen nieuwe groepen meer naar de uit roeiingskampen te zenden. Bij Greeley in de Amerikaanse staat Colorado, is gisteren een autobus met schoolkinderen door een trein gegrepen. Twintig kinderen in de bus werden ge dood, tenminste dertig anderen werden gewond. (Van onze Haagse redactie) Voor Euratom wordt 1962 een belang rijk jaar. Het eerste vijfjarenplan wordt afgesloten en met het tweede vijfjaren plan een begin gemaakt. Ondanks allerlei moeilijkheden deels van budgettaire, deels van politiek-organisatorische aard hoopt men voldoende resultaten te be reiken om tegen 1970 de kernenergie te laten concurreren tegen de „conventio nele" energievormen. In 1980 verwacht men dat in 20 a 25 procent van de behoef te aan elektriciteit kan worden voorzien door nucleaire energie. Het totale ener gieverbruik zal zich in de gemeenschap de komende 20 jaar verdubbelen. Dit werd gisteren op een persconfe rentie in Den Haag meegedeeld door mr. E. M. J. A. Sassen, lid van de commis sie van de Europese Gemeenschap voor atoomenergie (Euratom) Mr. Sassen gewaagde van een postage druk van zekere zijde binnen de ge meenschap tot ombuiging van de supra nationale samenwerking naar multi-la- terale samenwerking tussen de Euratom- zich voorts een sterk voorstander voor directe verkiezingen voor het Europees parlement. Voor wat de activiteiten in Petten be treft: in 1962 komt er naast het RCN- personeel 50 man Euratom-personeel, en in de volgende 4 jaren nog eens 320 man. Voor Petten is een research-pro- gramma ontwikkeld, dat thans met de Nederlandse regering besproken wordt. Euratom betaalt 35 miljoen dollar voor de in Petten te maken kosten. Mr. Sassen partners. „Wij moeten tegen de stroomtdeelde voorts nog mede, dat van de in inroeien om dit tegen te gaan", zei mr, Sassen met nadruk. Ook geven, naar hij zei de intenties tot blokvorming en het hegemonistisch streven in de gemeen schap aanleiding tot spanningen. Zeer teleurgesteld toonde hij zich ook over de Europese begrotingen, die het onderwerp zijn geweest van een soort „handgeklap" in de ministerraad. (Het Europees parle ment heeft de begroting teruggezonden). Ook hier werd door Frankrijk en Duits land weer één lijn getrokken. De heer Sassen betreurde dit alles des te meer nu Engeland wil toetreden tot de Euro- markt en naar daaruit redelijk volgt tot Euratom. De heer Sassen toonde de afgelopen jaren gesloten 160 contrac ten ter waarde van 360 miljoen er 13 in Nederland zijn geplaatst, waaronder en kele zeer belangrijke. De controle op radioactiviteit heeft in Petten de volle aandacht, verzekerde mr. Sassen. Ook voor Wageningen had mr. Sassen goed nieuws. Wageningen zal het belang rijkste centrum worden voor het onder zoek naar radio-activiteit en landbouw. In het Belgische Moll zal tenslotte het centraal bureau voor metingen belang rijke uitbreiding ondergaan. In Karlsru he worden in 1962 laboratoria gebouwd, waarin met het zeer gevaarlijke pluto nium gewerkt zal kunnen worden. De commissie van Binnenlandse Zaken uit de Belgische kamer van volksverte genwoordigers heeft eenparig het wets ontwerp van de minister van Binnen landse Zaken, Gilson, voor een definitie ve scheiding van het Nederlandse en Franse taalgebied in België, goedge keurd. ,,Een historische gebeurtenis", De onlangs in Indonesië in het leven geroepen centrale defensieraad is giste ren te Djakarta voor het eerst bijeen gekomen. Soekarno werd benoemd tot opperbevelhebber. Dat houdt in, dat Soekarno persoonlijk dc strijd zou kunnen leiden om Neder lands Nieuw-Guinea te veroveren. Na de bijeenkomst deelde de minister van Buitenlandse Zaken, Soebandrio. mee, dat verscheidene leden van de raad opdracht hadden gekregen financiële en militaire plannen uit te werken. De plannen moeten a.s. maandag voor 12 uur aan de president worden voor gelegd, één dag voordat het definitieve commando zal worden gegeven. In een rede voor een vrouwenbewe ging heeft president Soekarno gisteren gezegd, dat indien de Verenigde Naties de Nederlandse bezetting van Nieuw-Gui nea rechtvaardigen, zij het gebruik van wapens op Indonesisch grondgebied goedkeuren. Daarom, aldus Soekarno, zullen we gewapend geweld gebruik om West- Irian te bevrijden". Volgens hem is dc enige taal die de Nederlanders begrij pen, de taal van het geweld. De laatste leden van de Albanese ko lonie in Moskou hebben gisteren de Sov jet-Unie verlaten. De 53 diplomaten, studenten en hun gezinsleden werden op het vliegveld uit geleide gedaan door twee lagere func tionarissen van de Chinese ambassade en westerse correspondenten. Velen van hen doodden dc tijd met het lezen van de Pravda. die eên lang artikel bevatte waarin de Albanese par tijleiders er van langs kregen. noemde minister Gilson dit besluit, dat waarschijnlijk nog voor het einde van het jaar door de kamer van volksverte genwoordigers zal worden bekrachtigd. Het wetsontwerp komt er op neer, dat ,,wat Vlaams is, Vlaams zal blijven, en wat Waals is, Waals zal blijven". De talentellingen, die wijzigingen in het ge bruik van de landstaal door gemeente lijke diensten en het onderwijs tot ge volg konden hebben, worden afgeschaft. Voor een 24-tal gemeenten, die op de taalgrens liggen, zullen speciale maat regelen worden getroffen voor het ge bruik van het Frans en het Nederlands in de gemeentelijke administratie en de scholen. Voor Brussel en de Brusselse randge meenten komt een afzonderlijke regeling met gelijke rechten voor het Frans en het Nederlands. Tegelijkertijd met de scheiding van de taalgebieden zullen op het gebied van het onderwijs voorzienin gen worden getroffen, gericht op het aanleren van de tweede landstaal. Deze laatste onderwerpen zullen in afzonder lijke wetsontwerpen, die nog niet bij het parlement zijn ingediend, worden gere geld. Bij de sanitair- en aardewerkfabrieken van de koninklijke Sphinx-Céramique te Maastricht is gisteren een staking uit gebroken. waardoor de ceramische pro- duktie geheel stil kwam te liggen. De arbeiders zijn ontevreden over het feit, dat de hun toegezegde kerstgratificatie f 40 bedraagt, terwijl aan de beambten een gratificatie van f 75 zal worden be taald. De arbeiders verlangen een even grote uitkering voor beide groepen. Nu, de pot is er deze week niet uit. Toch vragen we extra aandacht van onze lezers voor de puzzel-pagina. Dit vanwege enkele belangrijke mededelin gen over de prijzenregeling, die ingevolge de nieuwe loterijwet veranderd moet worden.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1