GIZENGA SPEELT ONFRISSE ROL Oe Thant stelt ultimatum aan muiters Italianen in Kindoe mogelijk Fheo Mastwijk begraven Hij is er weer! Er daagt een oplossing Belgische broodconflict in flmteua Ontbinding parlement in Finland kalm opgenomen Dienstplicht voor meisjes? Dcimes kwamen er niet uit SINT NICOLAAS Sahara-fakkel ontembaar DAGBLAD VOOR ZEELAND Aardgasbron brandt al dertien dagen I Op een afstand van ruim 230 meter van de loeiende vlammen bevinden zich twee mannen die pogingen willen doen de vuurhaard te blussen. Het zijn Boots Hansen en Coot Matthews, be roepsblussers van oliebranden, ge kleed in onbrandbare overalls en hel men. Zij leken wel Marsianen. Staking bij radio en t.v. niet erg waar sen ijl Ook Loendoela bedreigd WANORDE Weinig wind TEGENACTIE GESPANNEN Navo: Nederland rorgt goed voor zijn defensie V.S. waarschuwen Peking Nederland in V.N: Strijd om Nieuw- Guinea beslist onnodig Communistische partij in V.S. moet kaarten op tafel leggen Inspecteur-generaal voor psychopatenverpleging MENSEN DIE HET GOED BEKIJKEN KIEZEN ARISTONA Zaterdag 18 november feestelijke intocht van Bakkers zien de zaak nog eventjes aan 102e JAARGANG No. 23329 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Dir-cteur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. Voor God, Koningin en Vaderland DONDERDAG 16 NOV. 1961 Abonnementsprijs 7.per kwartaal 8,20 per post, f 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. TCI. ZZOtl 1,1 11J11CÜ,/ - x 737 u voor GOES, Klokstr^Tl - telefoon 6252 - Bureau voor Zeeuwsch-yiaanderl^HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: Terneuzen XJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - te e oon Ben gebied van meer dan GO km mid- dellijn in de Sahara wordt verlicht door een reusachtige vuurkolom, die ontstaan is door de ontsteking van 990.000 kubieke meter aardgas. Maar zelfs deze mannen uit Texas, leer lingen van de beroemde „flying fire man", Myron Kinley, schijnen machte loos te staan tegenover eon brand die de toekomst van het gehele Franse aardgasproject in de Sahara dreigt te vernietigen. De directie van de Franse aardgasmaat schappij denkt er over Kinley zelf te laten komen. Als de brand niet ge blust wordt, aldus deskundigen, zal zij nog honderd jaar kunnen woeden, ge zien de omvangrijke hoeveelheden aardgas die de Sahara rijk is. Zelfs de Franse oliebronnen, ongeveer 165 km ten noorden, zouden er door aan gestoken kunnen worden. Het gas was op 3 november „op hol ge slagen" en maandag tegen het mid daguur gebeurde het ergste. Door nog onbekende oorzaken was het aardgas ontbrand. Het was een wonder dat nie mand gewond raakte. De Fransen ho pen nu dat Kinley in staat zal zijn om met nitroglycerine plus een men senleeftijd ervaring in het blussen van schijnbaar ontembare vlammen, de reusachtige toorts te doven. Het lot van de dertien Italiaanse vliegers, die in Kindoe gevangen genomen zijn door Kongolese militairen, is gisteren aanleiding gewor den tot een dramaüsche verslechtering van de toestand in Kongo. Nadat een VN-missie samen met generaal Loendoela naar Kindoe was gereisd (de militairen hadden zoals men weet, geëist dat de ge neraal zou komen) om te trachten de vrijlating van de Italianen te bewerkstelligen, moesten ze hals over kop maken dat ze weer weg kwamen omdat de woede van de militairen, die aan het muiten gesla gen zijn, zich over hen dreigde te ontlasten. ln Hilversum en Bussum is het bijzon der onrustig: het radio- en t.v.-personeel is bezig met een actie tegen het stand punt van de regering dat onder geen enkele voorwaarde meer dan een een malige uitkering van drie procent over het jaarloon zal worden uitgekeerd. De verontwaardiging van de radio- en t.v.-mensen, die twee maal drie procent eisen, is hoog gestegen. Men hield giste- renavond rekening met de mogelijkheid van een waarschuwingsstaking van een dag. Vanavond wordt een protestverga- dering gehouden waar dit besluit zou j kunnen vallen. Veel effect zou dat echter niet hebben, want de PTT zou de radio „draaiende" houden (nieuws, waterstanden, politie berichten en verder muziek) en als de t.v. staakt stemmen de kijkers in oost en zuid op buitenlandse zenders af. De Wereldomroep zou aan een staking zelf: niet kunnen meedoen. De afwerking van de zaak is nu overi gens wat vertraagd want de vragen die de Kamerleden Peters (K.V.P.) en Vro lijk (P.v.d.A.) vandaag aan staatssecre taris Scholten zouden stellen, zijn uit gesteld tot dinsdag a.s. Er is vandaag nl. geen vergadering. De vragen van beide Kamerleden ko men o.a. hierop neer, of in vroegere of ficiële uitlatingen niet de indruk is ge wekt alsof een hogere uitkering dan die van 3 pet. in het vat zit. Er bestaat een ernstig vermoeden dat de Italianen, die door de Kongolese mi litairen voor Belgische huurlingen waren aangezien, om het leven zijn gebracht, Het laatste wat men van hen gezien had was dat zij ernstig mishandeld werden en dat enkelen van hen al bewusteloos waren toen zij naar vrachtwagens wer den gesleept. Wat er van hen geworden is, weet men niet. Maar een laconieke boodschap van de militairen in Kindoe, aan premier Adoe la in Leopoldstad, spreekt naar men vreest boekdelen: „Huurlingen ontsnapt", aldus luid de de tekst. Wie enigermate thuis is in* de in Kongo gebruikelijke termi nologie weet wat dat hoogstwaar schijnlijk betekent: ontsnapt is in de meeste gevallen een eufemisme voor „gedood". Zoals men zich zal her inneren. was Loemoemba ook „ont snapt". Korte tijd later werd bekend dat hij vermoord was. In Kindoe heerst volslagen wanorde. Niet alleen de V.N.-commissieleden en generaal Loendoela, de hoogste chef van de militairen die op eigen houtje de Ita lianen te lijf gingen, maar ook hun com mandant kolonel Pekasa kan hen niet meer laten gehoorzamen. Ze negeren volkomen zijn bevelen en hebben een drankfestijn aangericht, waaraan geen eind schijnt te komen. De V.N. hebben onmiddellijk een ulti matum gesteld: Nog gisterenavond EICHMANN zal op 4 december weer in zijn kogelvrije cel zitten. Dan begint de voorlezing van het vonnis over hem. Het zal waarschijnlijk een week in be slag nemen. DE LEIDER van de fanatieke Daroel Islambeweging op Celebes, Kahar Mu- zakkar, heeft zich aan de regeringstroe pen overgegeven, na twaalf jaar verbit terde guerrillastrijd. CUBA ZAL een nieuwe partij krijgen: de eenheidspartij der Cubaanse revolu tie. De communistische partij in Oost- Duitsland, de S.E.D., heeft er model voor gestaan. DE GRIEKSE centrumpartij, die bij de laatste verkiezingen 100 van de 300 ze tels veroverde, heeft de regering van Karamanlis beschuldigd van vervalsing der verkiezingsuitslagen. I EEN VAN de drie mannen, die uit een rijksasiel in Balkbrug waren ontvlucht, j is m Rotterdam gearresteerd. Hij was f gewond aan zijn been, doordat hij ge probeerd had een winkelruit in te trap- I Pen. Weersverwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisteren- j avond 23.15 uur: Aanvankelijk hier en daar mist, ove- ripens droog weer met plaatselijk l opklaringen. Ongeveer dezelfde mid- dagtemperaturen als gisteren. Over- xvegend zwakke wind. Vandaag: zon onder 16.48 uur. Maan I op 14.31 uur. J Morgen: zon op 8.02 uur. Maan on- 5 der 1.19 uur. moest bericht binnenkomen van de der tien Italianen. Gebeurde dat niet, dan zou met de strengste middelen worden opgetreden. De nieuwe secretaris-gene raal Oe Thant heeft persoonlijk het op perbevel op zich genomen en gelast dat de V.N.-troepen energiek een eind zullen maken aan de uitbarsting van machts wellust van een troep gewone Kongolese soldaten. Het zag er gisterenavond laat nog niet naar uit dat de muitende oproerkraaiers zich iets aan het ultimatum zouden laten gelegen liggen. Intussen dreigt de situatie ook in po litiek opzicht een gevaarlijke wending te nemen. De regering in Leopoldstad was gisterenavond bezig een manier te vin den om zich van haar troepen in Kindoe te distantiëren. Premier Adoela en de zijnen willen er, uiteraard, niets mee te maken hebben. Maar Gizenga, die zich onlangs naar het centrale bewind van Kongo had gericht, ziet kennelijk brood in de situatie in Kindoe. Mogelijk is zelfs dat hij persoonlijk de hand heeft gehad in het ontstaan van de moei lijkheden. Hij was immers even voor dat de i el begon inKindoe aange komen. De muitende troepen hebben zijn partij gekozen. Gizenga, de Loemoembistische politi cus. die zich bepaald niet van harte ach ter het vaandel van het centrale Kongo lese bewind geschaard heeft, is nu een opstandige beweging tegen Adoela's re gering begonnen. Ook van de duidelijke activiteiten van Gizenga wil Leopoldstad zich openlijk distantiëren. En dat zal dan voor de Loemoembist een aanleiding te meer zijn om actie te voeren. De toestand is bijzonder gespannen. De V.N. hebben een onverbloemd drei gement geuit. De militairen in Kindoe zijn te opgewonden om het ultimatum serieus te nemen. Er staan straaljagers gereed om in te grijpen en een afdeling van de V.N. heeft het vliegveld van Kindoe nu omsingeld. Overigens is het aantal oproerige Kongolese militairen jveel groter dan dat van de V.N.-solda ten. Bovendien hebben ze de steun van altijd tot vechten bereid zijnde Baloeba- krijgers. Finland is rustig gebleven onder de bekendmaking van de regering dat het parlement wordt ontbon den. De Finse pers heeft een be roep op het volk gedaan, om per sonen en persoonlijke' zaken buiten de verkiezingscampagne te houden. De verkiezingen voor een president (Kekkonen is herkiesbaar en Olavi Hon- ka is zijn rivaal) zijn al in volle gang Honka heeft geweigerd commentaar te leveren op de dramatische ontwikkelin gen van dinsdag. In februari zal Moskou weten of Finland een regering heeft met een brede „neutrale" basis. In die tus sentijd zullen de Russen vermoedelijk niets nalaten om. de Finnen te laten zien hoe gevaarlijk het is een niet-Russische koers te varen, voor een buurland van de Sovjet-staat. In Parijs is het jaarlijkse onderzoek naar de paraatheid van de Navolanden weer achter de rug. Nederland heeft eeij compliment gekregen, dat het ernst maakt met zijn defensie. De Navo meent dat de Karei Doorman niet in het Atlan tische bestel kan worden gemist. Men dringt zelfs aan op herstel van de lucht verdediging voor het vliegdekschip. Bel gië en Denemarken blijven met hun de fensie ernstig in gebreke, zo werd ge zegd. Vandaag zal er weer een Ameri kaans legerconvooi door Oostduits gebied trekken over de corridor van Helmstedt naar West-Berlijn. Door herhaalde troe penbewegingen in de corridor demonstre ren de westelijken hun vastberadenheid om de vrije toegang tot West-Berlijn in handen te houden. President Kennedy heeft samen met het hoofd van de Zuidkoreaanse rege ring, generaal Tsjoeng Hee Park, een communiqué uitgegeven, waarin een waarschuwing wordt gegeven aan com munistisch China, dat Amerika tot de strijd zal overgaan als de communis ten de oorlog in Korea zullen heropenen. Kennedy gaf uitdrukking aan „de vastbeslotenheid van de V.S. terstond en op doeltreffende wijze alle mogelijke bijstand te verlenen aan de republiek Korea... waaronder het gebruik van strijdkrachten als er wederom een ge wapende aanval zou plaatshebben". In een aide-mémoire, opgesteld door de Nederlandse delegatie bij de Verenig de Naties ten behoeve van de andere delegaties, verklaarde de Nederlandse V.N.-vertegenwoordiging dat het aanne men van het Nederlandse voorstel inza ke Nederlands Nieuw-Guinea niet bete kent, dat hieruit een „gewapend con flict" zal voortvloeien. Terugtrekking van Nederland en de aanwezigheid der Verenigde Naties zul len integendeel elke mogelijkheid van een gewapend conflict in dat gebied voorkomen, aldus het aide-mémoire. De Indonesische minister van verbin dingen, lt.-generaal Djatikoesoemo heeft de kwestie-Nieuw-Guinea ter sprake ge bracht op de ministersconferentie van het Colomboplan te Koeala Loempoer. Hij achtte het „van het grootste belang" dat er plannen worden opgesteld voor de economische ontwikkeling van West- Nieuw-Guinea. Het ten uitvoer leggen van deze plannen, die thans worden op gesteld. zou beginnen „zodra Indonesië in staat zal zijn zijn autoriteit te doen gelden over- dit gedeelte van ons grond gebied", zei hij. De voorzitter van de Engelse delega tie. lord Lansdowne, vroeg daarna niet toe te staan, dat er een politiek element wordt gebracht in de doelstelling van het Colomboplan. De Amerikaanse regering zal een ge rechtelijke vervolging instellen tegen de Amerikaanse communistische partij, als deze zich niet vóór maandag als een. verlengstuk van de Sovjet-Unie Iaat in schrijven, zo heeft de Amerikaanse mi nister van Justitie, Robert Kennedy, meegedeeld. Kennedy, een broer van de president, zei dat het aan de communistische par tij verleende respijt maandag afloopt. De leiders van de partij, aldus Kennedy, hebben verklaard dat zij het bevel van het hooggerechtshof niet zullen opvol gen. „Maar als zij dit bevel inderdaad naast zich neer mochten leggen, zullen wij hen vervolgen". Volgens de wet inzake het toezicht op ondermijnende activiteit, die van 1950 dateert, moet de party ,,de identiteit van haar functionarissen onthullen, zeggen waar haar geld vandaan komt en hoe dit wordt be steed" en haar propaganda-activi- teit als communistisch bestempe len. Na 10 jaar van juridisch steekspel heeft het hooggerechtshof kort geleden dit wetsartikel van toepassing ver klaard. (Van onze parlementaire redactie) In de loop van 1961 zijn (tot 23 okto ber) 69 ter beschikking van de regering gestelde psychopaten uit inrichtingen ontvlucht, waarvan 61 uit (minder be veiligde) particuliere inrichtingen.. Op 3 na zijn ze allen opgespoord of uit eigen, beweging teruggekeerd. In zes gevallen werd door ontsnapten een nieuw delict (alle vermogensdelicten) gepleegd. Dit heeft minister Beerman (Justitie) medegedeeld in de memorie van ant woord op zijn begroting aan de Tweede Kamer. Hierin deelt de minister ook mede, dat hij besloten heeft een inspecteur-gene raal voor de psychopatenverpleging te benoemen „omdat er grote behoefte be staat aan een coördinator, die zich ge heel aan dit werk kan wijden". Beleid en beheer van de verschillende verple- gingsinrichtingen (zowel rijks als parti culier) dient, waar dit mogelijk is, op elkaar te worden afgestemd, zegt de minister. Sint Nicolaas heeft gisteren weer zijn offi ciële intocht in ons land gemaakt. Ook dit jaar had hij hiervoor de Rot terdamse haven uitge kozen. Zoals op 4 november uit Madrid werd ge meld, vertrok de bis schop die dag met een sinaasappelenboot uit Valencia. 's Middags stapte St. Nicolaas op de Nieuibe Waterweg over op de Rotterdamse plezier boot Erasmus", die met enige honderden kin dertjes aan boord, hem tegemoet gevaren was. Om half twee meerde dit schip af aan de Maashaven. Daar stond behalve een grote en goeddeels jeugdige me nigte, een imposante stoet gereed, die het ge volg van de Spaanse grijsaard ging vormen. Deze bestond uit de Douaneharmonie, talloze Zwarte Rieten, helle baardiers. sprookjesfi guren, leden van 't kin dercircus Dombo en te- levisie-omroepsters. Na een ware triomf tocht door de stad, die het gehele verkeer ont wrichtte, bereikte Sint Nicolaas om half vier het stadhuis aan tie Coolsingel, waar de bur gemeester. mr. G.E. van Walsitm, hem welkom heette met warme bis schopswijn. De tallozen die ook hier gepost had den werden bezig en warm gehouden met sa menzang van sinter klaasliedjes. Ook de Til- burgse kinderdrumband De Scotjes was hier aanwezig. Om vier uur vertrok een vermoeide, maar dankbare Sint naar zijn kabinet meedeelde naar „zijn hotel". In Zwolle, waar de Sint dankzij de gave van de bilocatie giste ren eveneens zijn in tocht kon houden, wil de men het groots aan pakken: er zouden der tien parachutisten uit een Friendship sprin gen. Dertien is toch een ongeluksgetal: de eer ste kwam ver van het doel op de verkeersweg terecht, de tweede land de pardoes op het dak van een flat, waarbij een antennemast sneu velde, nummer drie nam een modderbad in een sloot en alle andere springers kwamen zó per van de Sint neer dat hij er niets van kon zien. (Van een onzer verslaggevers) Over het algemeen zal men vol komen onbevredigd de raadszaal van het Utrechtse stadhuis hebben verlaten, na de verhandelingen over de „dienstplicht voor meisjes" te hebben aangehoord. Gisteren zijn in Soest de stoffelijke resten ter aarde besteld van Theo Mastwijk, het veertienjarige slachtof fer van de moord in Baarn. Foto: Op de begraafplaats van Soest laat een zusje van de vermoorde jongen bloe- men op de kist vallen. Naast haar staan de ouders en een tweede zusje van het slachtoffer. (Voor verslag van de begrafenis zie elders in dit blad). Advertentie I De Belgische huismoeders we ten nog steeds niet of zij na aan staande zondag voldoende brood op de plank zullen hebben. Het conflict over de broodprijs tussen de regering enerzijds en de meel fabrikanten en bakkers ander zijds, is nog steeds niet opgelost. Wel zag het er gisteren naar uit, dat de Belgische bakkersbond (13.000 man sterk) bereid was om toch maar genoegen te nemen met de door de regering toegestane verhoging van de broodprijs met 2 cent. „Het is een aalmoes" hebben de meelfabrikanten gezegd, toen de rege ring bereid was een kwart frankske op de broodprijs te leggen. Maar toen gis teren de dreiging kwam dat de regering meelfabrieken zou vorderen en de meel- distributie in handen van het leger zou geven, besloten de meelfabrikanten „onder protest" de molens weer op gang te brengen. Nu was er echter intussen solidariteit met de maalderijen betuigd door de Belgische bakkers, die eerder in deze week hebben gezegd: „Wij zullen geen meel accepteren, dat door militairen bij ons wordt gebracht". De bakkers heb ben de nieuwe toestand nog niet in hun besluiten verwerkt, maar zij zouden vandaag bekendmaken hoe zij zullen handelen. De broodprijs hangt nauw samen met het graanbeleid. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de rege ring als tegenprestatie voor de meegaandheid van de meelfabrikan ten en de bakkers een ronde tafel conferentie tussen de betrokken par tijen zal organiseren en daarbij zelf de voorzittershamer zal hanteren. Terugkrabbelen Bij zo'n rondetafelconferentie moeten zowel de landbouworganisaties als de meelfabrikanten en de bakkers tot een vergelijk zien te komen over de ver deling van de winst op het dagelijks brood. De regering zal tijdens deze con ferentie misschien gedwongen worden om terug te krabbelen. Van stond af aan beeft zij gezegd dat een verhoging van de broodprijs met méér dan twee cent per kilo een onmogelijkheid is. De belanghebbenden hopen er de re gering van te kunnen overtuigen, dat er minstens vier cent uit de bus moet komen. Dit ietwat vage perspectief voor meelfabrikanten en bakkers zal. naar men hoopt, de broodleverantie in België voorlopig veilig te stellen. Slachtoffer Bij een eventuele „broodstaking" in België zou de broodproduktie voor on geveer 80 procent worden stopgezet. Twintig procent van het Belgische brood wordt gebakken door broodfabrieken en coöperatieve bakkerijen, die niet aan de staking zullen meedoen. Het hele conflict draait in eerste in stantie om het zogenaamde „reglemen taire brood", hetgeen zoveel wil zeggen als „het bruintje en het witje" waarvan de prijzen door de regering in de hand worden gehouden. De prijzen van het luxe brood zijn in België vry. In het reglementaire brood moeten de maalders een voorgeschreven per centage inheemse tarwe mengen, die duur en slecht van kwaliteit is. Op de ze manier, aldus zeggen de bakkers, „worden wij het slachtoffer van de pro tectionistische politiek van de rege ring ten gunste van de Belgische land bouw". De eerste slag, in dit geval een behandeling in de vergadering van „de nationale vrouwenraad van Nederland" is gestreden, en de meisjes zijn er in eerste instantie goed afgekomen. Het enige perspectief, waarin deze ..dienstplicht" te verwezenlijken zou zijn de militaire dienstplicht, zij het met een beperkte werkelijke gevechtstaak, is nau welijks ter sprake gekomen. Wel werd door de verschillende landelijke vrou wenorganisaties regelmatig gesproken over de gelijke rechten van mannen en vrouwen en dus ook gelijke plichten, maar verder durfde men hier klaarblij kelijk niet op in te gaan. In het alge meen was men van oordeel, dat het zou moeten komen tot een dienstplicht in de verzorgende beroepen. Wanneer men ech ter terugdenkt aan 1947, toen ook al over een dergelijke dienstplicht werd gespro ken, ligt het in de lijn der verwachtingen dat, wanneer het aan de vrouwenorga nisaties ligt, het nooit zover zal komen. Namens de bond van verplegenden, die enkele maanden geleden dit onderwerp aan de orde had gesteld, werd betoogd •dat men in ieder geval door dienstplicht in de verzorgende beroepen de ergste noden op dit gebied zou kunnen leni gen, en er door de tucht een sterk vor mende werking zou zijn. Bij de meeste spreeksters kwam wel de wens naar voren om in ieder geval in welke vorm dan ook, een jaar maat schappelijk werk voor meisjes in te voeren. Bovendien was iedereen het er over eens, dat er iets gedaan moest wor den, maar niemand wist precies wat. Het hoofdbestuur van de NVR zal zich nu beraden, wat zij met de uitslagen van de voordrachten zal gaan doen. In een eventueel rapport zal in ieder geval de mening van dc Nederlandse coöpera tieve vrouwenbond opvallen. Met de vrouwelijke studenten verdedigt zij de stelling, tegen een dienstplicht te zijn, omdat er anders twee kostbare jaren van de studietijd verloren gaan. Het belang van deze vergadering is in ieder geval, dat het probleem van nijpen de tekorten in de verzorgende sector ein delijk in die belangensfeer is gebracht, waarin zij thuishoort en mogelijk opge lost kan worden. De moeders, verenigd in meer dan vijftig verenigingen, aange-" sloten bij de NVR, weten nu, hoe zij hun1 dochters kunnen voorlichten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1