J
ASSEN
Zilveren hoofdredacteur Bruna
onderging hartelijke huldiging
Amsterdams geluid
inzake Schel
Stil protest in ons land
Kongolees offensief in
Katanga losgebarsten
Kennedy: we hebben nog
altijd een
Opnieuw twee
kernexplosies
Dagblad De Stem eerde
een groot journalist
TRICOT-NYLON
RECEPTIE
GROOTMEESTER
DAGBLAD VOOR ZEELAND
,,Ats VN-resolutie faalt:
onafhankelijkb e id
Nw.-Guinea Raad
achter plan Luns
.,1 lattie kostte
honderd mensen
het leven
BEKEURING
Noordwestelijke wind
HEREN
OVERHEMDEN
Loll&tvlcamp
swan.de
prima ballerina
onder de
zakdoeken
65 CM, 2 LADENKASTEN f 2W.-
fceeds belangrijker,
lie blousjes, nylons
len truitjes, slipjes
|en van kwetsbare
deling.om TJW
l>r die fijne wasj63
j! Om U te helpen
vilt wassen.
Szaam sop. Een wel-
Igoed. De vezel houd»
(ke veerkracht. De
fen weer levendig nis
bur. De geur van een
werkelijk zacht is-.-
middel voor alles was
tt wassen: COBAL.
101e JAARGANG
No. 23318
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader.
Hooidredacteur: J J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. t Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (4 lijnen) Postgiro 278841.
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1961
Abonnementsprijs 7.per kwartaal,
8.20 per post, f 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98 - telefoon 6252 - Bureau voor
Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377— (BjjbureausTerneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
V.S. KLAAR VOOR
,ËRNPROEVEW
De Sovjet-Unie heeft gisteren opnieuw
twee kernbommen in de dampkring tot
ontploffing gebracht.
Dc mededeling over de nieuwe ex
plosies werd gedaan door het Ameri
kaanse bureau voor kernenergie. De
proeven werden opnieuw genomen in de
buurt van Nova Zembla. Hun kracht
was gering cn vermoedelijk beneden 1
megaton.
Zestien sprekers hebben gisteren op de
bijeenkomst van de Nieuw-Guinearaad
hun mening gegeven over het plan-Luns.
De heer Burvvos en zeven andere raads
leden dienden een ontwerp-resolutie in.
Hierin bepaalt de raad als zijn stand
punt, dat a) het zelfbeschikkingsrecht
door ieder moet worden geëerbiedigd, en
b) de Raad zich volledig achter de ont
werp-resolutie inzake N.-Guinea schaart.
Met uitzondering van de heer Van Zee
land verklaarden alle sprekers zich ak
koord met het voorstel van minister
Luns en de bij de V.N. ingediende re
solutie. Eveneens met uitzondering van
de heer Van Zeeland juichten alle leden
de komst van een V.N.-commissie naar
N.-Guinea toe.
De heer De Rijke leverde scherpe
kritiek op de heer Van Zeeland.
„Er is kans dat wij de onafhankelijk
heid van West-Papoea zullen afkondigen
zodra blijkt dat de algemene vergade
ring van de V.N. niet bereid is het zelf-
i beschikkingsrecht voor Nederlands
Nieuw-Guinea te erkennen", aldus Her
man Womsiwor. lid van de Nieuw-Gui-
nearaad en lid van de speciale com
missie door de Raad naar de Verenigde
Naties afgevaardigd.
Womsiwor (33) verklaarde: ..Onmid
dellijk na het debat over Nieuw-Guinea
in de Verenigde Naties zal ons stand
punt worden bepaald. Er is kans dat als
de V.N. ons recht op zelfbeschikking
niet erkennen, we onze eigen weg zullen
gaan en de onafhankelijkheid proclame
ren. Wij zullen ons bovendien zo nodig
met de wapens in de vuist tegen elke
aanvaller verdedigen".
Womsiwor is op weg naar New York.
als waarnemer bij de Nederlandse V.N.-
delcgatie.
President Kennedy van de V. S. heeft gisteren gezegd, dat de V. S.
de nodige voorbereidingen zullen treffen voor kernproeven in de
dampkring „om klaar te zijn als het nodig wordt de proeven te ver
richten". Uit commentaren bleek, dat hij die proeven zal hervatten
„zodra blijkt, dat de recente Russische explosies een dergelijke actie
noodzakelijk maken".
Kennedy zei, na een langdurige vergadering van de nationale vei
ligheidsraad in het Witte Huis, dat de Sovjet-Unie „heeft getoond een
volkomen geringschatting te bezitten voor het welzijn van de mens
heid". Diezelfde woorden staan in een verklaring, uitgegeven door die
nationale veiligheidsraad van de V.S.
De „Rusische campagne van angst", aldus Kennedy verder, „kan
niet louter worden afgedaan als snoeverij".
Ter inleiding op deze mededeling dat
Een verslaggever van het in Mexico
City verschijnende blad „Excelsior"
schat dat cr in Brits Honduras minstens
100 personen zyn gedood oi gewond door
de orkaan Hattie.
Driekwart van de hooldstad van Brits
Honduras, Belize, is door het geweld
van de storm verwoest, het enige zie-
kenhuis inbegrepen.
Het gevaar van een tyfus-epidemie
neemt toe en er heerst een tekort aan
gezuiverd drinkwater.
Het centrum van de orkaan trof het
stadje Stann Creek, waar 12.000 mensen
woonden. Dr. Juan José Alcocer, van
de Wereldgezondheidsorganisatie, zei dat
de stad „totaal verwoest" was.
de V.S. voorbereidingen treffen voor de
hervatting der kernproeven in de damp
kring, voor het geval dit nodig zou zijn,
stelde Kennedy nadrukkelijk twee pun
ten vast:
dat wat de totale militaire kracht be
treft „de Ver. Staten niet van plaats
zullen verwisselen, met welk land ook",
en
dat de Ver. Staten een voorsprong op
Rusland hebben wat kernwapens betreft
en „niet voornemens zijn deze te ver
liezen".
Hij verklaarde, dat bij eventuele Ame
rikaanse kernproeven in de dampkring
de radioactieve afval tot een absoluut
minimum beperkt zou worden. Hij gaf
tevens de verzekering dat Amerika niet
van plan was om wapens te beproeven
van een dermate grote explosieve kracht
als de Russische bom van 50 megaton.
„Ontwikkel een neutronenbom, die wat
effectieve kracht betreft, nog effectiever
is dan enig tot dusver beschikbaar wa
pen", aldus een pleidooi van de voorzit
ter van de Amerikaanse senaat, Richard
B. Russell.
Van alle kanten in het vrije Amerika
dus druk op president Kennedy. Het
pleit voor de Amerikaanse president dat
hij zich bepaalt tot strikt zakelijke, nood
zakelijke voorbereidingen. Niet tot heet-
hoofderij-a-la-Kroestjev.
En terwijl het op het arme hoofd van
het Russische staatshoofd protesten re
gent gisteren o.m. nog van Indonesië
en van het „Internationaal Verbond van
Vrije Vakverenigingen", protesteerde
ook ons land.
Alleen het gieren van de westenwind
was te horen tijdens de twee minuten
stilte, die ons volk gisteren van een uur
tot twee minuten over een in acht heeft
genomen, als een zwijgend protest tegen
de uitzonderlijk grote kernexplosies der
Russen, Zoals gemeld, hadden alle po
litieke partijen (met uitzondering van de
communisten) en de Stichting van de
Arbeid tot deze zwijgende proteststaking
besloten.
De treinen stonden stil, twee minuten
zwegen de machines in Neerlands druk
ste fabrieken, zelfs op de Dam zweeg de
harteklop van 's lands hoofdstad. Sirenes
en gebeier van kerkklokken hadden alom
in den lande de minuten van zwijgend
protest aangekondigd.
Slechts een enkeling vergat het. Ook
in ons zuiden. Daarbij negerend de pië
teit. die zijn voorganger-automobilist of
wielrijder wel wist op te brengen.
Bij dat al vielen er twee opmerkelijke
feiten te noteren: de vraag van de com
munist L. Seegers in de Amsterdamse
gemeenteraad, die een verklaring wilde
afleggen over de twee minuten stilte:
„Is deze wel te rechtvaardigen?", zo
wilde de hondstrouwe discipel van Mos
kou weten. (Uiteraard kreeg hij nul op
het rekwest). En het tweede feitje was
ook al tekenend voor Moskous claxon-
geloei op een doodstil Leidseplein in 's
lands hoofdstad. In beide richtingen was
het verkeer officieel door de politie stop
gezet. De claxonnerende automoblist was
van mening, dat de politie niet het
recht heeft om het verkeer „onnodig"
twee minuten stil te zetten. Hij kreeg
een bekeuring wegens onnodig claxonne
ren..
(Van onze redacteur)
In een kaleidoscoop van herinneringen zijn donderdag ruim veertig
jaar bewogen journalistiek voorbijgegaan aan Jan J. H. A. Bruna,
hoofdredacteur van „Dagblad Dc Stem". Ondanks zijn modeste na
tuur heeft hij zigh niet kunnen onttrekken aan een hulde, hem die
dag bereid omdat zijn zilveren dienstverband bij de n.v. Uitgevers
maatschappij „Neerlandia" daar alle reden toe gaf.
Als hoogbegaafd journalist, met een scherp waarnemingsvermogen,
een wijs en mild oordeel en een flexibel vakmanschap, heeft hij zich,
zoals een aantal sprekers deze dag te kennen gaf, in de dagbladwereld
een naam verworven, die representatief is voor een weldoordacht be
leid, wortelend in een diep christelijk geloof.
Tn de lokaliteit, waarin hij zijn grootste
liefde de krant bijna een men
senleeftijd heeft geadoreerd, moet hij
zich in het eerbiedwaardige gelegenheids-
zwart wat confuus hebben gevoeld. Maar
tegelijkertijd zal hem, kritisch luisterend
naar de onvermijdelijke en van dank
baarheid getuigende toespraken voor de
geest zijn gekomen zijn persoonlijk aan
deel in de evolutie van een bedrijf, dat
een stuk van zijn leven is geworden en
waarin zilveren trouw de schittering van
zijn daad- en werkkracht weerspiegelt.
De centrale directie van Neerlandia, af
gevaardigden van het college van com
missarissen en de aandeelhouders èn de
hoofdredacties van de in het concern
samenwerkende bladen, namelijk „Dag
blad De Stem", het Utrechtse „Centrum"
en „De Nieuwe Limburger" uit Maas
tricht, waren bij de huldiging aanwezig
TAat Jan Bruna voor de vaderlandse
journalistiek veel betekent is een we
tenswaardigheid, die geen enkele van zijn
vakbroeders zal aanvechten.
Wat hij voor Neerlandia is, viel don
derdag uitvoerig te beluisteren. De karak
terschets, die dr. H. J. Hermens namens
de centrale Neerlandia-directie van de
hoofdredacteur Bruna gaf, was het
scherpst, waar hij constateerde: „De ge
loofsovertuiging voedt als een stuwmeer
blijvend het idealisme om de katholieke
waarden uit te dragen en te verdedigen
Kongolese troepen zijn in Katan
ga een offensief begonnen, aldus
heeft de bevelhebber van het Kon
golese leger, generaal Moboetoe
gisteren op een persconferentie in
Leopoldstad meegedeeld.
De generaal zei, dat troepen van het
nationale Kongolese leger zich thans on-
HET GERECHTSHOF te Amsterdam
gaat zich op 28 november, 1 december
en mogelijk ook 5 december bezighou
den met de zaak-Socrates. Dan staat de
ex-onderdirecteur der Amsterdamsche
Bank (T. H.) terecht. Op 16 januari en
de volgende dag (en) staat de president-
directeur van de gefailleerde n.v. So
crates (N. den B.) terecht.
HET OFFICIËLE definitieve dodencijfer
na de demonstraties van woensdag in
Algiers, waarvan wij in onze editie van
gisteren melding hebben gemaakt, be
draagt 77. Er zijn 146 gewonden.
DRS. M. JANSSEN te Zeist is met in
gang van 31 december benoemd tot di
recteur van het bureau van de Ver. Ned.
Kerftabakindustrie.
y
Weersverwachting van het K.N.M.I.
J tot vanavond, opgemaakt gisteren-
J avond 23.15 uur:
Half tot zwaar bewolkt met buien,
vooral aan de kust. Matige tot
krachtige en aan de kust harde tot
stormachtige noordwestelijke wind.
Kouder dan gisteren.
I Vandaag: zon onder 17.09 uur. Maan
Z onder 15.33 uur.
Morgen: zou op 7.39 uur. Maan op
2.52 uur.
Donderdagmiddag om een uur heb
ben vele Nederlanders, waaronder het
personeel van openbare diensten en
bedrijven, twee minuten stilte in acht
genomen uit protest tegen de Russi
sche kernbomproeven. Ook de Neder
landse Spoorwegen namen totaal aan
deze zwijgende demonstratie deel. Deze
foto werd gemaakt op het Centraal
Station in Amsterdam
geveer 60 kilometer op Katangees gebied
bevinden. Zij hebben de noordwestgrens
met Katanga op verscheidene punten
overschreden.
Moboetoe verklaarde, dat hij thans het
bevel tot de aanval heeft gegeven na vo
rige week donderdag in Loeloeaburg ver
nomen te hebben, dat Katangese vliegtui
gen Kongolees gebied hadden gebombar
deerd. Volgens Moboetoe worden de Kon
golese troepen in Katanga met vreugde
ontvangen en wappert de Kongolese vlag
reeds in verscheidene Katangese dorpen.
Moboetoe zei, dat de Kongolese solda
ten onder leiding staan van Afrikaanse
officieren, doch hij wilde geen inlich
tingen over de sterkte van de troepen
geven. Het doel van de aanval is een
einde te maken aan de afscheiding van
Katanga.
Moboetoe zei ook, dat in Zuid-Kasai
een Katangees vliegtuig was neergehaald
waarin zich vijf Europeanen in moham
medaanse kleding bevonden. Twee van
hen werden gedood, toen het vliegveld
de grond raakte en de overigen werden
door Kongolese militairen terechtgesteld.
Volgens Moboetoe ontmoeten de Kon
golezen slechts geringe weerstand. Zij
hebben nog geen krijgsgevangenen ge
maakt, doch wel de hand gelegd op be
langrijke voorraden wapens en munitie.
Van katangese zijde wordt de aanval
beantwoord met mortiervuur en lucht
aanvallen. Tot dusver zijn twee Kongo
lese militairen gesneuveld en vijftien
gewond.
Hij zei, dat Kongolese eenheden van
Stanleystad naar Kindoe, in de provincie
Kivoe, zijn gevlogen, van waaruit zij
onder bevel van generaal Loendoela Ka-
tanga binnenrukten.
Moboetoe deelde nog mee, dat een
vliegtuig met kentekenen van de Ver
enigde Naties bommen heeft geworpen
op Kongolese stellingen. Na een onder
zoek bij de Verenigde Naties is geble
ken, dat het een Katangees toestel is ge
weest, zo zei hij.
(Advertentie)
van
Luchtig
Soepel
Sneldrogend
Goede pasvorm
Reclame - prijs TO|t50
Amsterdam - Rotterdam
Breda - Eindhoven - Heerlen
Uw gespierde pen geeft u het wapen
om dit te doen, fel als het noodzakelijk
is, mild in het algemeen als beste vorm
om iemand aan het denken te zetten en
te overtuigen. Uw journalistiek inzicht
laat er bij u geen twijfel over bestaan,
dat een dagblad primair een nieuwsblad
is en moet zijn.
Alleen daardoor is het mogelijk lezers
te behouden en een klankbord te heb
ben voor het uitdragen van de katholie
ke beginselen".
TAr, Hermens stelde vast, dat Jan Bruna
welbewust ook van de noodzaak van
gezonde economische verhoudingen bin
nen het bedrijf, aldus gegroeid is tot de
man, bij wie de Nccrlandia-richtlijnen
voor redactioneel beleid veilig worden
geweten en die, ter handhaving van die
principes, bereid is tot offervaardigheid.
Het aantal van achtenzestigduizend
„Stem"-abonnees noemde de heer Her
mens in dit verband als het resultaat
van een harmonieuze samenwerking in
het Bredase bedrijf, waarin de hoofdre
dactie een ruim aandeel heeft.
Als waarnemend gedelegeerd commis
saris gaf mr. H. W. de Vink uiting aan
zijn respect voor de energie en het aan
passingsvermogen van de heer Bruna,
die ook onder moeilijke omstandigheden
heeft vastgehouden aan zijn stelregels en
wiens terughoudendheid de krant in de
goede richting heeft gedreven.
De directeur van Dagblad De Stem,
de heer E. H. B. Brader, betrok in zijn
woorden de persoonlijke vriendschap tus
sen hem en de heer Bruna, als direct
gevolg van wat hij de uitstekende rela
tie directie-hoofdredactie noemde. Hij zei
het een groot goed te vinden „een gaaf
mens als de heer Bruna als vriend te
hebben". De directeur kenschetste hem
bovendien als een grootmeester onder de
huidige Nederlandse journalisten, als een
knap vakman cn een hoofdredacteur van
klasse, die zich zowel door wyze be-
Wie is er eigenlijk niet op de
receptie geweest, die Jan Bruna
ter gelegenheid van zijn zilveren
..Neerlandia"-dienstver band heeft
belegd in hotel De Kroon te Breda?
De zaal, waarin zich al spoedig de
bloemstukken en geschenken op
stapelden, is twee uur lang een
trefpunt geweest voor autoriteiten
uit heel het verspreidingsgebied van
Dagblad De Stem en zelfs van ver
daarbuiten. Niemand heeft het al
leen maar als een pure plicht ge
voeld hem en zijn vrouw de hand te
drukken. Iedere gelukwens, ieder
compliment of elke. attentie was
geladen met sympathie. Het moet
de hoofdredacteur deugd hebben
gedaan zoveel vrienden en relaties
aanwezig te hebben gezien op zijn
feest. Ov één middag te kunnen er
varen, hoe groot de algemene er
kenning van zijn persoon is, de
vriendschap en hoogachting die men
hem toedraagt.
De commissaris van cle koningin
in Noordbrabant, dr. C.N.M. Kort-
mann, mgr. Jos Baetenvicaris-
generaal mgr. dr. W. Koenraadt,
burgemeester dr. R.M.A.A. Geuljans
van Breda en vele andere burge
meesters uit Brabant en Zeeland,
collegae journalisten, geestelijken en
tientallen vrienden en bekenden,
ze vormden een bijna onafzienbare
rij. Het echtpaar Bruna had voor
iedereen een vriendelijk woord,
maar het heeft geweten dat het
heeft gerecipieerd en moet aan dit
jubileum de meest dankbare herin
neringen bewaren.
dachtzaamheid als door bedachtzame
wijsheid heeft laten leiden.
Eerlijkheidshalve vermeldde de heer
Brader ook enkele, inmiddels legenda
risch geworden hebbelijkheden van de
hoofdredacteur, voortkomend uit diens
rechtlijnig streven naar journalistieke
perfectie en zijn 'hang naar alles was
nieuws is, kan zijn of worden.
„Ondanks uw vele en goede hoedanig
heden", aldus d(? heer Brader, bent u
een eenvoudig mens' gebleven, iemand,
die zich nooit op de voorgrond plaatst en
op wie men. oncjer alle omstandigheden
kan bouwen.
(vervolg pag. 3)
Boven: Mr. E. van de Weyer (links)
complimenteert hoofdredacteur Bruna.
Rechts van de jubilaris mevr. Bruna.
Onder: Tijdens de receptie in hotel
De Kroon in Breda kwamen velen de
jubilerende journalist hun gelukwen
sen aanbieden. Onder hen was de com
missaris der koningin in Noordbrabant,
dr. C.N.M. Kortmann (midden). Rechts
van hemdr. H.J. Hermens, hoofd
directeur van Neerlandia en links de
heer E.H.B. Brader, directeur van
Dagblad De Stem.
De Voorzitter van de Kamer van vaartpremies cn andere steunmaatregelen
Tr i i i van dc overheid wordt eosnroken.
Koophandel ep Fabrieken voor
Amsterdam, mr. D. A. Delprat
heeft in de openbare vergadering
van de Kamer waardering en kri
tiek geuit ovef de tussen de Ka
mers van Antwerpen en Rotter
dam bereikte overeenstemming in
zake de oplossing van de Schelde-
Rijnverbinding!
Inmiddels is het resultaat van deze
overeenstemming iaan de respectieve re
geringen aangeboden.
Mr. Delprat zei' o.m., dat de Amster
damse Kamer altijd op het standpunt
heeft gestaan, dat'de Schelde-Rijnverbin-
ding een nationaje zaak is, waarover
slechts op regeringsniveau kan worden
onderhandeld. „Dé uitgangspunten en de
hoofdlijnen kunnen wij echter onder
schrijven. Onze Kamer heeft begrip voor
de Belgische verlangens naar een ver
betering van de huidige verbinding tus
sen de Schelde eil de Rijn, die het mo
gelijk moet maker, de Westerschclde te
ontlasten van binnenschepen en Antwer
pen een vaarweg,-geschikt voor dc duw-
vaart naar de Rijn te verschaffen. (Maar
dan ook Amsterdam zijn duwvaart naai
de Rijn, zei hij later). Ook wij zijn van
oordeel, dat Nederland aan dc totstand
koming van zulk een verbetering in be
ginsel medewerking moet verlenen, mits
een aanvaardbare kostenverdeling wordt
vastgesteld en het in Antwerpen toege
past premiestelsel voor de Rijnvaart op
geheven wordt.
Mr. Delprat uitte vooral kritiek ten
aanzien van de paragraaf. waarin over
de opheffing van het stelsel van Rijn
van de overheid wordt gesproken.
„In een eventueel te sluiten akkoord
tussen België en Nederland dient tegen
over de Nederlandse bereidheid tot het
aanleggen van een rechtstreekse kanaal-
verbinding naar de Oostersclielde aan
Belgische zijde de ondubbelzinnige ver
plichting te staan het verlenen van Rijn
vaartpremies en dergelijke geheel te be
ëindigen."
Voorts zei mr. Delprat bezwaren te
koesteren tegen „onnauwkeurig omschre
ven ontsnappingsclausules voor gevallen
van tijdelijke ernstige storing van de
vaart in de tussenwateren cn van deva
luatie van de Belgische frank."
Mr. Delprat zei ook, dat de oplossing
niet voorziet in een beëindiging van de
door de stad Antwerpen verleende sub
sidies ten behoeve van de haven. „Ik acht
het noodzakelijk, dat over de omvang
en de aard van deze subsidies door het
stadsbestuur van Antwerpen klaarheid
wordt verschaft".
DE FRANSEN hebben in Algerië een
nieuw soort granaat gebruikt om beto
gers uiteen te drijven. De granaat ver
spreidt nevel, waardoor de betogers
gaan braken. De volgende dag heeft men
een lichte kater.
(Advertentie)
(Advertentie)
ZAKDOEKEN VOOR DAMES EN HEREN
