9.*9
L
Bommen en vuurwerk op
Frankrijks feestdag
van Zeeland
Boze brief
aan b. en
Oostkapelle
Lovanium bleef
leeg
Toeristen stranden
in stakend Italië
Ruim 60 Spaanse vissers
vonden de dood
7'
1
1
I
1
Encycliek
Mater et
Magistra
-
JBIEDING
4?5
Huis te Amsterdam ingestort
g.s.
w.
A
QUATORZE JUILLETZONDER LEGIONNAIRES
Geen vlaggen
in Algiers
GEBREK AAN VOORLICHTING AAN DE
Secretarie
financieel
ondeskundig
100.000ste op
Nü-Breda
Hoop vervliegt in Kongo
Het spookte in de Golf van Biscaje
89
j39 9g r
cent
1
tr
ik i
295
dagblad voor zeeland
De Quay. Luns
en Van Houten
naar Bonn
RADIO-ACTIEF
STAAFJE ZOEK
I Gas, ar in op bezoek bij
Enge/se koningin
A'dam-Kairo
luchtbrug KLM
Doodstraf geëist
107
op Yassi
tegen
man
Koel
en wi
inderig
Majoor Schiltz
veroordeeld
Nieuwe Finse regering
om trots op te zijnDat meesterlijke
irons schorsleer... moderne, stoere
carréleest... Die zijn toch
zeker30gulden waard!
Maar u betaalt
slechts
eldige meevaller, mijnheer! Met dit
jr model op moderne leest
kunt u overal naar toe.
('n Zool: onverslijtbaar!)
Ongelogen - het
iiBk kost maar
stappen... Wat een schoen en wat
voordelig! Kom eens passen en u
zult het nauwelijks geloven:
voor dit "supermodel"
betaalt u maar
(alle maten)
mousse >-4
:d onze
peciaVrt®1
L >£y
mir
if
leuze zomer-
van 'n refill
tassende tin-
beperkt voorradig).
101e JAARGANG Ko. 23725
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia.
i Directeur: E. H. B. Brader.
I Hoofdredacteur: J. J- H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J- M-
Mes, mr. H M. L. de Rechter. P. V. M.
Vercauteren. L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Voor God, Koningin en YeAerlemé
blak
Item
Burcall voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377
ZATERDAG 15 JULI 1961
Abonnementsprijs 7.per kwartaal,
8.20 per post, 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Z (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893!
Mater et Magistra heet de
nieuwe encycliek van Paus Jo
hannes XXIII die gisteren is ge
publiceerd en die gewijd is aan
de grote sociale problemen van
onze dagen. Elders in dit blad
geven wij een uitvoerig exposé
van tie nieuwe zendbrief, waar-
in Paus Johannes indringend
de mondiale vraagstukken be
spreekt die ons beroeren en
voor de oplossing waarvan de
H. Vader sterke richtlijnen
geeft.
De Nederlandse delegatie naar
de topconferentie van de zes lan
den van de Europese gemeen
schappen zal bestaan uit de mi
nister-president, prof. dr. J. E.
de Quay en de minister en de
staatssecretaris van Buitenland
se Zaken, dr. J. M. A. H. Luns
en dr. H. R. van Houten.
Frankrijk vierde gisteren „Qualorze Jnilet" - de 14e juli -
onder de triomfantelijke lonen van de Marseillaise', hel
geknal van vuurwerk en de zware donderslagen van plastic-
bommen.
Rechtse extremisten, die gekant zijn tegen hel regeringsbeleid
in Algerije, pleegden in de hoofdstad zes bomaanslagen. In
Algerije bedroeg het aantal meer dan vijftig, gerekend over
de laatste 48 uur. In Algiers alleen al ontploften donderdag
avond twintig plasticbommen.
Alle zes bommen in Parijs ont
ploften voor de woningen van le
den van de Gaullistische partij, de
U.N.R. Er werd schade aangericht
maar niemand werd gewond.
President De Gaulle nam aan de
Champs Elysées in Parijs een parade af
waaraan 11.000 mannen deelnamen. Wat
men onmiddellijk in de parade miste
waren de légionaires. Het vreemdelin
genlegioen mocht dit jaar niet aan de
parade deelnemen wegens zijn aandeel
in de april-revolte in Algerië.
Al-gé-rie frangaise
Geen viering van de veertiende juli
voor de Fransen in Noord-Afrika. Als
bij stilzwijgende afspraak werd nergens
gevlagd; slechts hier en daar op rege
ringsgebouwen stak te Algiers de drie
kleur uit. Op de voor het publiek afge-
de stad die dezelfde kreet ritmisch toe
terden.
Nergens deden zich incidenten voor.
Overal hielden sterke afdelingen van de
veiligheidsdienst de wacht.
In Oran sloegen slechts een twee
honderdtal mensen de parade gade. De
voor de oudstrijders afgezette ruimte
bleef geheel leeg.
In La Cowtine
In La Courtine namen Nederlandse
troepen, die daar gelegerd zijn voor oefe
ningen. deel aan de viering van de
Bastilledag. Voor het gemeentehuis werd
een parade van Franse en Nederlandse
militairen afgenomen. Ondanks een
stromende regen was er een talrijk pu
bliek.
trokken Europese automobilisten door j
zette gedeelten van de tribunes waren
slechts enige bezoekers, en zelfs in de
afdelingen gereserveerd voor de officië
le personen zag men vele lege plaatsen.
Aldus marcheerden 2000 militairen langs
de vrijwel verlaten route.
Enige honderden jongelieden betoog
den in het centrum van de stad. Zij
scandeerden de strijdkreet van de uiterst
rechtse groepering „Al-gé-rie Fran
gaise". Zowel voor als na de parade
President Charles de Gaulle hij de
jaarlijkse parade ter gelegenheid van
de herdenking van de bestorming van
de Bastillewaarvan wij in neven
staand artikel melding maken.
Bij oefeningen in het opsporen van ra
dioactieve bronnen door middel van
geigertellers in het etablissement van de
Koninklijke Marine te Amsterdam, is
een radioactieve bron zoek geraakt. Het
is een zeskantig staafje van 2 cm, be
vestigd aan een draagstaaf van 20 cm
lengte met een diameter van 1 cm. On
danks nasporingen is het nog niet ge
lukt deze staaf te vinden. Het onderzoek
wordt voortgezet.
Diefstal wordt niet uitgesloten geacht.
Het vermiste voorwerp is gevaarlijk voor
personen die het onder hun berusting
hebben.
Joeri Gagarin, ruimtevaarder en held
der Sovjet-Unie. zat gister ter rechter
zijde van koningin Elizabeth aan een
noenmaal aan in een zaal van Bucking
ham Palace.
Gagarin had voorrang op zijn eigen
ambassadeur. Alexander Soldatov, die
aan de ovalen tafel aan de rechterzijde
van prins Philip was gezeten.
Gagarin had twee tolken cn zijn kro
niekschrijver meegebracht, kol. Nikolai
Nikolaiwtisj Denisov.
Pi
rOR
iw spiegelbeeld zegt het
EP.\ WILDE staking onder het perso
neel van de havendienst der Kon Pa
pierfabrieken Van Gelder cn Zonen n.v.
te Velsen, die honderd man omvat en
.onderdag begonnen is, duurde gisteren
•port. De erkende vakbonden hebben
ich van de staking gedistantieerd,
DE AMERIKAANSE fotosatellict Tiros
tl heelt niet. zoals men hoopte,
foto geleverd van een stormontwikkeling
boven de Atlantische Oceaan. De satel-
ts niet recht boven de bui geweest.
rirrjn?mDAN tWj° nii'joen mannen zullen
deelnemen aan de staking van de Argen
tijnse plattelandsbevolking, die is vast
gesteld op 18 juli. Er zullen voorts geen
kranten verschijnen en geen treinen rij-
ZUTD-KOREA. Formosa cn communis
tisch China hebben van noSdweïïT lfi-
den. Er zijn honderd mensen verdron
ken. 120 worden vermist en 115 raakten
gewond.
HET COLLEGE van Rijksbemiddelaars
heeft gisteren geconfereerd met partijen
in het bakkersbedrijf over de gedane
I loonvoorstellen. Thans beraadt men zich
j nader in eigen kring.
HET WESTDUITSE hooggerechtshof te
Karlsruhe heeft Krenz, een vroegere
kap.-luit. ter zee van de Westduit.se ma
rine. veroordeeld tot tien jaar tuchthuis
wegens spionage ten gunste van de Rus
sen.
Sinds vorige week heeft de KLM een
luchtbrug ingezet met 'vrachtvliegtuigen
om grote hoeveelheden insecticide van
Amsterdam naar Cairo te vervoeren.
Reeds zijn vier vrachtvluchten met elk
ongeveer 15 ton van dit chemische be
strijdingsmiddel uitgevoerd en weldra
zullen nog elf vluchten volgen. Daarmee
zal 225 van de 325 ton insecticide, die
Egypte nodig denkt te hebben om de
katoenoogst te redden, die ernstig wordt
bedreigd door de katoenworm, vervoerd
zijn.
In totaal zullen circa 20 vliegtuigen
nodig zijn om de gehele hoeveelheid
naar Egypte te vliegen. Het ziet er naar
uit, dat de KLM dit hele spoedtransport
zal verzorgen, waarmee men hoopt de
prodemia litura f, zoals deze katoenpa
rasiet wetenschappelijk wordt genoemd,
te vernietigen.
De openbare aanklager van het Turkse
hooggerechtshof heeft de doodstraf ge-
eist tegen 107 functionarissen en partij
leiders van het ancien regime, verdacht
van schending van de grondwet.
De openbare aanklager, Altay Egesel,
vroeg voor acht verdachten, die onder
premier Menderes belangrijke functies
bekleedden, invrijheidstelling.
Het proces begon 14 oktober. Tegen
oud-premier Menderes is reeds verschei
dene malen voor diverse tenlasteleggin
gen de doodstraf geëist.
Onder hen, tegen wie de doodstraf ge-
eist is, bevinden zich ex-president Djelal
Bayar en ex-premier Adnan Menderes.
55
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben in een schrijven zeer
scherpe kritiek geleverd op het college van b. en w. van Oostkapelle.
De reden van deze brief was de kritiek, die twee van de raadsleden,
de heren A. Coppoolse (AR) en A. Don (PvdA) tijdens de behande
ling van de gemeentebegroting 1960 hebben geuit over de naar hun
mening trage gang van zaken ter provinciale griffie.
75
(Van onze verslaggever)
Als honderdduizendste belangstellende
voor de landelijke manifestatie vrije
tijdsbesteding „Nu Breda 1961" is gister
avond omstreeks negen uur verwelkomd
mejuffrouw M. Th. Janssens uit Tilburg
welfare-leidster van het Rode Kruis in
Noordbrabant.
In gezelschap van de Rijswijker C.
F. Schmeltzer. kandidaat-notaris, werd
ze door enkele stichting-functionarissen
naar het podium in de feesthal begeleid,
waar de voorzitter van Nu Breda, mr.
Ph. I. E. van Woensel het tweetal heeft
gehuldigd. De Tilburgse kreeg een stola
en een pop, vervaardigd op de „Nu"
aangeboden, haar cavalier een shawl en
een gestyleerde kaars. Zoals de stichting
eerder bekend heeft gemaakt worden
zeshonderdduizend bezoekers op „Nu
Breda" verwacht.
Aan de ere-wijn vertelde ons de heer
Smeltzer, dat hij er „zo'n voorgevoel"
van had gehad. Toevalligerwijze heeft
hij mejuffrouw Janssens naar zijn zeggen
vrijdag in Breda ontmoet, waarna zij het
plan opvatten de expositie te gaan be
zoeken. Secretaris G. L. W. Sliepen
schoot in de roos, toen hij tijdens een
kort entre-nous opmerkte, dat de heer
Smeltzer „beroepshalve" kan controleren
dat hij de vijf negens volmaakte
Een beeld van cle instorting gisteren
van een huis van drie verdiepingen,
bewoond door drie gezinnen, aan de
Rapenburgerstraat in Amsterdam.
Op de foto: Brandweerlieden en om
wonenden zoeken direct na de instor-
ung in de puinhopen naar overleven-
aten. Zoals elders in deze editie ge
ne czijn twee gewonden naar het zie
kenhuis overgebracht.
In bet schrijven verwyten Gedeputeer
de Staten b. en w. van Oostkapelle een
vijftal punten: in de eerste plaats een
gebrek aan voorlichting aan de raad,
waardoor de kritiek van de heren Cop
poolse cn Don kon ontstaan.
In de tweede plaats ondeskundigheid
op financieel-technisch gebied ter ge
meentesecretaris van Oostkapelle, waar
door de begrotingen van de laatste ja
ren bijzonder slecht waren opgesteld.
In de derde plaats de bijzonder on
gunstige financiële positie van de ge
meente, hetgeen mede veroorzaakt was
door ondeskundigheid van het personeel.
Voorts zouden b. en w. verzuimd heb
ben de raad in te lichten over de moge
lijkheden tot het verkrijgen van subjec
tieve verhogingen van de algemene uit
kering uit het gemeentefonds in de ja
ren 1956 en 1957.
Tenslotte zouden b. en w. volhard heb
ben in het aantrekken van niet-capabele
krachten ter gemeentesecretarie, hoewel
Gedeputeerde Staten de burgemeester
erop gewezen zouden hebben dat hij
daarin op korte termijn verandering
diende te brengen.
Ontstemming
De brief besluit: „Het heeft onze
ontstemming gewekt dat van de zijde
van uw college de raad niet met
deze waarheid is geconfronteerd. Wij
verzoeken u daarom deze brief in
de eerstvolgende vergadering te be
handelen. Van deze behandeling
wensen wij op de hoogte te worden
gesteld. Een uittreksel van de desbe
treffende notulen zien wij daarom
van u tegemoet".
Aldus Gedeputeerde Staten tot het col
lege van b. en w. in deze brief.
De behandeling van deze brief zal ge
schieden op dinsdag 25 juli.
Bij hetgeen zij opmerken over de on
deskundigheid op financieel-technisch
gebied ter gemeentesecretaris zeggen G.
S.. dat een van de ambtenaren, die lang
zamerhand mede dank zij de hulp van
de provinciale griffie enigszins in de ma-
terie was ingewerkt, kort daarna er
gens anders solliciteerde en verdween.
Het personeel, dat daarna in Oostka
pelle achterbleef, was niet in staat een
behoorlyke begroting op te stellen.
,.In dit verband mogen wij u slechts
in herinnering roepen de eindeloze cor
respondentie, waartoe het onderzoek
voor de begrotingen voor 1956, 1957 en
1958 aanleiding gaf. Uiteraard bemoei
lijkte cn vertraagde dit tenslotte afdoe
ning van de begrotingen. Eindelijk in de
tweede helft van 1958 werd uwerzijds
de steun ingeroepen van de gemeente
Domburg. Met behulp van de voormali
ge commies-ontvanger van die gemeente
zijn de begrotingen tot en met 1958 ten
slotte opgesteld kunnen worden. Door
het aanstellen van een gemeenschappe
lijk ambtenaar voor de gemeente Dom
burg en uw gemeente, die in het bijzon
der belast zal worden met de financiële
aangelegenheden, hebben wij de ver
wachting dat in de toekomst de admi
nistratie op financieel gebied van uw
gemeente minder zorgen zal baren".
De hoop dat het Kongolese par
lement vandaag voor het eerst na
negen maanden in de Lovanium-
universiteit bij Leopoldstad bijeen
zou kunnen komen, is gisteren ver
vlogen doordat de afvaardigingen
uit Stanleystad niet zijn komen
opdagen.
Men hoopt nu maar, dat de
machthebber in Stanleystad, An-
Het spoorwegverkeer in Italië is
gisteren praktisch geheel tot stil
stand gebracht door een 24-uurs-
J Weersverwachting van het K.N.M.I.
avonda23T5nSur°Pgemaakt giStere"'
'hn'*,Sr'p,n.'' bewolkt niet nu en clan
rip b?' .MatiSc tot krachtige cn langs
liiir v? 7an Holland en Zeeland tijde- l
Minn, e uind tussen zuid en west.
graden 1PCraturen van 15 tot 18
1 oAdnera2f.:07ZOunu™der 2°"54 UUr- maa" l
zon op <1,38 uur» zon onder
nnderU2U2ri3muuarn "P UUr' maa" -
I 9!2ï"uug: Z"n °P 439 UUr' maan op
Het militaire tribunaal in Luxemburg
heeft gisteren de officier die vcdeden
jaar van zijn wacht in het NAVO-hoofd-
kwartier m Fontainebleau was wegge
lopen, tot twee weken arrest veroor-
cleeld.
Dc„„ofPlie1, Aloisc Schiltz, had
op 29 februari 1959 zijn post bij het
alarmapparaat van *t NAVO-hoofdkwar
tier voor Centraal-Europa gedurende eei
nacht onbemand gelaten.
De Luxemburgse minister van het le
ger. Eugéne Schauss. onthief hem on
middellijk van zijn functie in Fontaine
bleau.
Volgens de laatste berichten,
die in de Spaanse hoofdstad, Ma
drid zijn binnengekomen, zijn
tenminste 12 vissersvaartuigen
voor de noordkust van Spanje
in de Golf van Biscaje door
een plotselinge zomerstorm over
vallen en vergaan.
Hierbij zouden ruim 60 vissers
zijn omgekomen.
Nog een vyftal schepen met 70 op
varenden wordt vermist, allen afkom
stig uit San Juan de Circna. Men hoopt
dat radioschade de reden is, dat zij
nog niets van zich hebben laten horen.
Het vissersvaartuig „Camp Eder" uit
Aviles zou men drie van de 14 be
nt anningsleden de diepte zijn ingegaan.
Een sloep met zeven man aan boord
zou ook zijn vergaan.
Zes kleinere boten werden bij El
Ferrol vernield. De Spaanse marine
neemt, thans deel aan het zoeken naar
overlevenden.
Sommige boten zijn erin geslaagd
voor de storm uit in andere havens
binnen le lopen. Andere kwamen ge
durende de nacht op halve kracht huis
waarts.
De algemene sfeer in de Spaanse vis
sersplaatsen is er echter een van ver
driet, angst cn wanhoop.
Voor vandaag is in de meeste plaat
sen algemene rouw afgekondigd. Het
grootste drama heeft zich voltrokken
aan het schip „Mari Loli", dat naar
men aanneemt met de gehele beman
ning van 16 koppen is gezonken. In de
buurt van Santander zou de „Santa
Lucia" gezonken zijn met vijf van de
15-koppige bemanning.
Vijftien mannen werden gered van de
„Eskuiaga Beitia" in de buurt van de
zelfde haven. Een lid van de beman
ning overleed. Het gemeentebestuur
van Santander heeft de feesten ter ere
van O. L. Vrouwe van Carmen afge
last.
De opzienbarendste redding, door de
zee zelf uitgevoerd, voltrok zich aan
drie vissers die door een huizenhoge
goll' van het dek van hun schip wer
den gespoeld. Een tweede golf nam
hen echter op en zette hen aan boord
van een ander schip.
staking van het personeel, en dit
nog wel op het hoogtepunt van
het toeristenseizoen.
Berichten uit alle delen van het land
meldden dat slechts enkele noodtreinen
reden, bemand door werkwilligen. De
staking begon donderdagavond midder
nacht.
Verwacht wordt, dat het werk pas
vanmorgen in de vroege uren volledig
hervat zal zijn.
Duitenden toeristen konden niet op
tijd naar huis. In Milaan moesten 250
Britse toeristen die donderdagavond laat
niet verder konden reizen en geen hotel
kamers konden krijgen in de wachtka
mers van het station de nacht doorbren
gen. Zij vertrokken gistermorgen in een
speciale trein die bewaakt werd door
militairen.
De Lorelei-express met rijtuigen voor
Zuerich. Genève, Brussel. Stuttgart.
Duinkerken en Hoek van Holland
bleef als gevolg van de staking donder
dagmiddag om 12 uur in Florence staan.
Het stakingsparool dat door het over
grote deel van het spoorwegpersoneel
werd opgevolgd, was uitgegeven door de
niet-communistische zowel als de com
munistische vakbonden, uit protest te
gen het regeringsantwoord op de door
hen gestelde looneisen. Ook protesteren
de stakers tegen de lange werkdagen die
naar zij zeggen het gevolg zijn van een
tekort aan arbeidskrachten van 15.000
man.
toine Gizenga vandaag of morgen
met zijn 50 parlementariërs in
Leopoldstad zal aankomen.
De enige die gisteren in Leopoldstad
zijn opwachting maakte was „koning"
Albert Kalonji van Zuid-Kasai. Hij ne
geerde de transportmogelijkheid en de
bescherming die de Verenigde Naties
hadden aangeboden en vloog met zijn
entourage in een gewoon lijnvliegtuig
binnen.
Op het vliegveld waren duizenden Ba-
loeba aanwezig om hun opperhoofd te
begroeten. Hij werd door hen. zoals het
een koning betaamd, naar de auto ge
leid die de premier van de centrale re
gering, Joseph Ileo, ter beschikking had
gesteld. Kalonji verblijft ook in de re
sidentie van Ileo.
Tweeduizend soldaten hadden gister
middag de terreinen van de universiteit
afgezet, nadat studenten en professoren
verwijderd waren. De versperring van
prikkeldraad werd onder stroom gezet,
en de schijnwerpers aangeknipt.
Rondom de Lovanium-universiteit, in
de heuvels, hebben zich Tunesische
blauwhelmen ingegraven, terwijl pant
serwagens met Maleiers op de toegangs
wegen patrouilleren. De troepen van de
V.N. zijn de enige gewapenden op de
universiteitsgronden. Iedereen die deze
betreedt moet zich legitimeren.
De Kongolese parlementariërs worden
verondersteld in de universiteitsstad te
blijven totdat zij de agenda die voor hen
ligt. zullen hebben afgèwikkeld. Onder
de daarop voorkomende punten is de
vorming van een regering van nationale
eenheid.
Mear bij het vallen van de avond gis
teren had zich nog geen Kongolees volks
vertegenwoordiger aan de poorten van
de Lovanium gemeld.
Slog eon Link
Dp president van Katanga, Moise
Tsjombe, vertrok gisteren naar Kolwezi,
daardoor zorgend voor nog een kink in
de parlementaire kabel. Hij had gisteren
in Elizabethstad een ontmoeting moeten
hebben met de heren Cruise-o'Brin en
Maltroed Khiari van de Ver. Naties,
die op het laatste ogenblik moesten pro
beren Tsjombe en zijn deputes warm te
maken 'voor de parlemontszitting. Ze
hebben hun vliegtocht naar de Katange-
se hoofdstad nu maar uitgesteld tot van
morgen.
P P
Martti Mieltunen. de 54-jarige oud-
gouverneur van de provincie Lapland en
lid van de agrarische partij in Finland,
heeft gisteren een nieuwe minderheids
regering gevormd.
President Urho Kekkonen hechtte gis
terenavond zijn goedkeuring aan de sa
menstelling van het nieuwe kabinet en
onthief het oude kabinet van de waar
nemende premier Eemil Luukk* van
zijn taak.