Kwestie Koeweit in kritieke fase
Britse strijdkrachten op
weg naar Perzische Golf
tiamol weer
,Nu Breda" transpirerend
en inspirerend geopend
Maasstad-stakers vangen
bot bij SVZ en bij bond
vandaag!
KANS OP GESPREK OVER
BERLIJN TOEGENOMEN
KERK TE
HEESCH
IN BRAND
Portugal legt resolutie
V-raad naast zich neer
Irak sou reeds vandaag de
aanval willen beginnen
Staatssecretaris:
„Liever hier geen
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Sjeikdom met
stoom in V.N.
Zeer warm
IN AMSTERDAM:
WEER WERKEN!
NED. TOURPLOEG
VERLOOR AB
GELDERMANS
Lek in Pentagon
Kennedy in een
moeilijk parket
Prinsen werken
nog aan een
neutraal Laos
Wij zijn tot
het beschaven
best in staat
Bergbeklimmers
op N.-Guinea
in narigheden
101e JAARGANG
No. 23713
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H, B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: Temeuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41
ZATERDAG 1 JULI 1961
Abonnementsprijs 7.per kwartaal,
8.20 per post, f 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0.40 per mm (Ing. Med. f 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
telefoon 2893)
1 niownot-f Tirl +p mnnen timrrlflt7. ninrt. i
commando's zijn op weg naar de
Perzische Golf.
De Britse regering heeft geweigerd be
kend te maken of Koeweit volgens een
wederzijds vriendschapsverdrag om mi
litaire hulp had verzocht. Zij kondigde
aan normale voorzorgsmaatregelen"
genomen te hebben tegen de bedreiging
van Irak, Koeweit te zullen annexeren.
In Cairo zijn gisteren met grote kop
pen berichten in de kranten verschenen
als zouden ook Jordaanse troepen en
soldaten uit Saoedi-Arabië bij het con
flict betrokken zijn. Ook werd gemeld,
dat Iraakse eenheden het vuur hadden
geopend op Perzische eenheden die le
vensmiddelen over de Perzische Golf
naar Koeweit vervoerden.
Koeweit heeft de V.N. in New York
een telegram gezondenwaarin het
verzoekt lid te mogen worden van de
volkerenorganisatiezo heeft een
woordvoerder van de V.N. meege
deeld. Van de zijde van de V.N. is
vernomen dat het verzoek van Koe
weit misschien nog vóór het vertrek
van Hammerskjoeld naar Genève op
vrijdag a.s. door de Veiligheidsraad
behandeld zal worden.
Washington heeft Irak laten weten,
dat het erop vertrouwt dat Irak slechts
„vreedzame middelen" zal gebruiken
om het geschil met Koeweit te regelen,
zo heeft het State Department vrijdag
meegedeeld.
Het ministerie ontkende dat de V.S.
Engeland gewaarschuwd hebben voor
een ophanden zijnde aanval van' Iraak
se troepen op Koeweit.
Diplomatieke kringen te Beiroet
hebben gisteren verklaard, dat
Irak zich voorbereidt op een aan
val op Koeweit. In uit Bagdad af
komstige berichten wordt beves
tigd, dat premier Abdocl Karim
EEN LANGE jongeman, die Engels
sprak, heeft donderdagmiddag gepro
beerd een Haagse fotohandelaar neer te
slaan en te beroven. De fotohandelaar
was echter tegen hem opgewassen en
sloeg de overvaller de deur uit. Hij ont
kwam in de drukte.
DE HAAGSE rechtbank heeft beslist
dat het 21-jarige Duitse meisje Gisela
F., hoewel zij geen visum heeft, niet
het land mag worden uit gezet.
DE CONTACTGROEP van werkgevers
in de metaalnijverheid is door de SER
aangewezen als representatieve organi
satie voor de bedrijfsvereniging.
EEN SPORTVLIEGER in Putten is
voor twee maanden zijn vliegbrevet
kwijt. Hij had boven het huis van zijn
ouders een nummertje showvliegen op
geringe hoogte weggegeven.
LEVENSLANG, met één dag per week
water en brood; één nacht per week een
harde brits en ééi. etmaal per maand in
volle duisternis; dat is de straf welke
de Oostenrijkse vrouwenmoordenaar Ro-
gatsch heeft gekregen.
L1SE BODIN, de vroegere Miss Dene
marken, die betrokken was in de zaak
F«iigeot, is gisteren voorwaardelijk in
vrijheid gesteld.
DE DUITSE adviseur van de Algerijnse
rebellenregering is in hongerstaking ge
gaan. Hij zit in de gevangenis te Maas
tricht, naar hij meent ten onrechte. Bo
vendien duurt het hem te lang.
DE VASTE kamercommissie voor de
repatriëring uit Indonesië heeft een lans
gebroken voor verruiming van de toe
latingscriteria voor spijtoptanten en voor
snellere procedures.
(Advertentie)
I Weersverwachting van het K.N.M.I.
tot vanavond, opgemaakt gisteren-
avond 23.15 uur:
Droog, zonnig en zeer warm. Wei-
nig wind.
Vandaag: zon onder 21.03 uur, maan
op 23.04 uur.
Morgen: zon op 4.24 uur, onder
21.03 uur; maan op 0.00 uur, onder
10.43 uur.
Maandag: zon op 4.25 uur, maan
op 0.04 uur.
Kassem zijn leger gereed maakt
voor de aanval op bet sjeikdom, dat
hij verklaard heeft te zullen an
nexeren. Dezelfde zegslieden ver
klaarden dat niet met zekerheid
bevestigd kon worden of in Basra,
dat vlak bij de grens met Koeweit
gelegen is, Iraakse troepenconcen
traties zijn gelegerd.
Onbevestigde berichten dat Kassem
vandaag Koeweit zal aanvallen en de
aankondiging te Londen dat Britse oor
logsbodems naar de Perzische Golf op-
stomen, hebben de vrees doen toenemen
dat het Midden-Oosten een ernstige cri
sis tegemoet gaat.
Reizigers die te Beiroet uit Koeweit
zijn aangekomen hebben echter ver
klaard dat de toestand er rustig was en
dat uit niets bleek dat Kassem zijn troe
pen langs de grens met Irak opstelde.
De 200 kilometer lange grens, die prak
tisch niet te verdedigen is, wordt slechts
op één plaats door een weg doorsneden,
de hoofdweg van Koeweit naar Basra.
Te Londen heeft premier MacMillan
ccn speciale kabinetszitting bijeengeroe
pen om de laatste militaire maatrege
len te bespreken die Engeland heeft ge
nomen om Iraakse agressie tegen Koe
weit het hoofd te kunnen bieden.
De minister van Defensie, Harold
Watkinson, zou zijn collega's in het ka
binet hebben meegedeeld dat de Britse
militaire voorbereidingen in het Midden-
Oosten z;ch nu in een vergevorderd sta
dium bevinden.
Ongeveer 8.000 man troepen in
Kenya, Aden en Bahrein slaan ge
reed en marine-eenheden, waaron
der twee vliegdekschepen met 600
Ongeveer 1500 Amsterdamse ha
venarbeiders hebben besloten het
werk maandag a.s. weer te hervat
ten. In het begin van de volgende
week zal bet comité zich beraden
over een te stellen ultimatum met
betrekking tot een tegemoetko
ming aan de eisen van de arbeiders.
Zal het ultimatum geen succes
hebben, dan zal men bet werk we
derom neerleggen.
Tijdens wilde stakingen wortR niet
onderhandeld", zo staat er in een com
muniqué, dat de Scheepvaartverenigin
gen Noord cn Zuid èn de transportarbei
dersbonden van de drie erkende vakbon
den gisterenavond hebben uitgegeven en
naar de Amsterdamse en Rotterdamse
havenarbeiders gestuurd.
In dat communiqué wordt aangeraden
het werk te hervatten om de op 13
juni hervatte besprekingen over de lo
nen in de havens niet te torpederen. Er
wordt op gewezen dat de wilde staking
slechts te wijten is aan „onverantwoor
delijke elementen" die na het bereiken
van de vijfdaagse werkweek en de ge
stegen lonen tot hun spijt even stil
moesten zijn, maar die nu het bekende
spelletje opnieuw willen gaan spelen.
Staken zonder de vakbonden is toch
een activiteit waarbij men licht in het
hemd komt te staan, zo is gisteren
vooral de Rotterdammers gebleken die
het stakingsinitiaticf van hun Amster
damse collega's hadden overgenomen.
Een van de omstandigheden waarom
de staking geen grote verbreiding
verkreeg nog afgezien van het feit
dat de vakbonden, tot zelfs de EVC toe,
zich afzijdig hielden was het feit dat
er, op die vrijdag, een vrije zaterdag en
zondag in het verschiet lagen. Voor de
havenbedrijven betekende de vijfdaagse
werkweek in dit geval beslist een ze
gen
Na de stakersbtjeenkomst in Odeon
ging het in optocht naar het kantoor
van de Scheepvaartvereniging Zuid,
maar de enige autoriteit die de delega
tie der stakers ontving, was de portier.
En hij zei slechts dat de directie nie
mand wilde ontvangen. Alleen met de
erkende vakbonden wilde zij spreken.
De stoet trok naar het kantoor
van de bij het NW aangesloten
Nederlandse bond van vervoersper-
soneel. Maar ook daar ving men bot.
De leider van de stakingsdelegatie
drukte drie maal op de bel, maar
de bond gaf niet thuis.
De Nederlandse ploeg heeft in de zes
de etappe van de Ronde van Frankrijk
een zwaar verlies geleden. De Beverwij-
ker Ab Geldermans kwam namelijk tij
dens de afdaling van de Col de la
Schlucht. ten val, stortte met fiets en al
ter aarde en kwam met zijn hoofd te
gen de rotsgrond terecht. Hij werd per
helikopter naar het ziekenhuis in Bel
fort vervoerd, waar bleek dat hij niets
had gebroken.
De rit werd gewonnen door de Belg
Jos Planckaert, die een bescheiden posi
tie innam in de algemene rangschikking
en daarom van de groten rustig een
voorsprong kon nemen. In de kopgroep
met alle favorieten bevond zich van de
Nederlanders alléén Coen Niesten, die
oprukte naar de 19e plaats in de alge
mene rangschikking cn nu de best ge
klasseerde landgenoot is. De overige
Oranjemannen verloren vrij veel ter-
rein.
Jacques Anquetil behield zonder veel
moeite zijn gele trui. Van de concur
renten kon slechts de Italiaan Graziano
Baltistini enige winst boeken.
Er is alle kans dat het binnen
kort tussen de V. S. en de Sovjet-
Unie tot onderhandelingen zal ko
men over de kwestie-Berlijn en
wellicht zelfs over het gehele
Duitse vraagstuk. Het initiatief zal
daarbij van het Witte Huis uitgaan.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Rusk, ver
klaarde dat er „besprekingen" wer
den voorbereid, maar of deze het
karakter van een conferentie zou
den hebben, mocht hij niet zeggen.
Rusk noemde het van het grootste be-
lang dat het Westen geen reden mocht
geven tot misrekeningen van de Rus
sen inzake de werkelijke politiek.
De verklaring van Rusk heeft de ge
moederen, die hevig waren opgeschrikt
door het feit dat geheime defensiedocu-
mentcn inzake Berlijn door toedoen van
een indiscrete ambtenaar van het Pen
tagon, in de openbaarheid zijn gekomen,
weer wat doen kalmeren.
De documenten behelsden voorstellen
van Amerikaanse stafchefs: onder meer
een evacutie van Amerikaanse familie
leden uit Berlijn, hervatting van kern
proeven om de Russen te tonen dat men
wel atoombommen zal durven te ge
bruiken als de nood aan de man komt,
en gedeeltelijke mobilisatie.
Het waren niet meer dan adviezen
van militaire experts, doch president
Kennedy is door de openbaarmaking er
van toch in een lastig parket gekomen
omdat Moskou prompt kon gaan spre
ken van „agressieve plannen" van het
Westen. Kennedy heeft dan ook een on
derzoek naar „het lek" gelast.
Ook in NATÓ-kringen heeft men zich
laten opwarmen door de voortijdige en
op zich weinig zeggende nieuwtjes uit
..het lek". Kolonel Beelaerts van Blok
land wist tijdens een bezoek aan de
Prinses-Irenebrigade in Tilburg zelfs te
vertellen, dat het weieens nodig kon zijn,
een gedeeltelijke mobilisatie af te kon
digen, hetgeen de kolonel welkom zou
zijn, omdat het Westen, naar hij zei, een
te slappe houding tegenover de Russen
aanneemt.
Wij hebben omtrent dit bericht infor
maties bij „Defensie" ingewonnen, met
als enig resultaat: „Van mobilisatie is
geen sprake".
Dit wil niet zeggen dat er rond Ber
lijn geen spanning heerst. Deze span
ning manifesteert zich echter voorals
nog geheel in de diplomatieke sector. In
Washington werkt men hard aan een
uitgekiende nota voor Kroestjev, als
antwoord op diens memorandum over
Berlijn. De nota zal het Kremlin duide
lijk maken, dat het voorstel voor een di
recte vredesconferentie over Duitsland
de overdenking loont, al zal het Westen
niet bereid zijn om te spreken op basis
van de Russische eisen. De nota is op
gesteld in overleg met Frankrijk en En
geland. De komende week krijgen de
NATO-partners de tekst ervan te zien.
Van belang is nog een bezoek dat
twee hoge Sovjet-diplomaten onver
wachts aan president Kennedy heb
ben gebracht. Men meende te weten
dat het bezoek de vastgelopen ont
wapeningsbesprekingen gold.
Op de foto: De ongelukkige renner
ontvangt eerste hulp na zijn val.
(Telefoto)
Generaal-ma.ioor Phoemi Nosavan, de
jro-westerse sterke man uit Laos heeft
president Kennedy verzekerd, dat de el-
krn~ beconcurrerende fracties in Laos
hun pogipgen zullen voortzetten om een
neutrale regering te vormen, welke vrij
moet zijn van communistische overheer
sing.
Er komt een nieuwe vergadering van
de drie prinsen van Laos. Men hoopt, dat
deze ontmoeting zal leiden tot een be
vredigende oplossing.
ittd
(Van onze speciale verslaggever)
Elfhonderd zomers geklede gas
ten hebben gisteren de opening
meegemaakt van de landelijke ma
nifestatie voor vrije-tijdsbesteding
„Nu Breda 1961", een gebeuren dat
de Baroniestad zevenenveertig da
gen zal beheersen.
Uit alle delen van ons land stroomden
ze samen in de feesthal op het manifesta
tieterrein, waarop de zon zo onbarmhar
tig brandde, dat de heren hun colbertje
en de dames haar toch reeds luchtige
toiletjes verfoeiden. Niemand had er spijt
van, dat staatssecretaris mr. Y. Scholten
één van de beleidslieden op het gebied
der vrijetijdsbesteding zijn openingswoord
kort hield. Direct daarna ijlde de menig
te de zaal uit. op zoek naar verkoeling.
Een tiental kinderen, enkele geno
digden en verschillende serveersters
hebben een minder prettig uur op „Nu
Breda" gehad. Zij raakten door de
warmte bevangen en in enkele geval
len was medische hulp nodig.
Andere gevolgen van de enorme hitte
op het schaduwloze terrein waren het de
fect raken van het futurama-mechanisme
het slecht functioneren van enkele elek
trische installaties en het bederven van
allerlei consumptie-artikelen, die na de
opening aan de feestlunch werden opge
diend. Voor het overige verliep de eerste
„Nu'^dag opperbest.
„Hier wordt geen zoetelijk tentoon-
stellinkje in zoetelijke sfeer gebracht",
zei stichtingsvoorzitter mr. P. van Woen-
sel. „Hier dient zich een krachtige mani
festatie aan, vol vaart en verve. V/ij scha
men ons niet te zeggen, dat wij met een
groots opgezet avondprogramma velen
willen trekken die voor de sector vrije-
De uit 1868 daterende neo-gotische
kerk, gewijd aan St. Petrus' Banden in
Heesch, bij Oss, is gisterenmiddag door
brand voor het grootste deel verwoest.
De ijlings van overal aangerukte brand
weren konden weinig uitrichten.
Er waren gisterenmiddag werklieden
op het dak bezig een steiger rondom het
kleine, op het middenschip staande to
rentje te bouwen.
Het vuur ontstond terwijl zich in de
kerk ruim honderd ouden van dagen be
vonden voor de sluiting van een tri
duüm.
De kapelaan hoorde de brandweersi
rene loeien en spoedig werd het hem
duidelijk dat de kerk in brand stond. De
dienst werd afgebroken en de ouden van
dagen verlieten ijlings de kerk.
Het vuur heeft zeer snel om zich heen
gegrepen. Ook de grote kerktoren vatte
vlam. De onmiddellijk aan de kerk
grenzende pastorie werd bedreigd en
daarom ontruimd. De brandweer kon
deze echter behouden.
De Portugese premier dr. Salazar.
heeft gisteren tijdens een buitengewone
parlementszitting meegedeeld, dat Por-
tupgal zijn huidige politiek in Angola
zal voortzetten, ongeacht de aanmanin
gen van de Verenigde Naties.
„De onafhankelijkheid van Angola zou
leiden tot zijn opneming in andere sta
ten. Ik moet zeggen dat wij niet als min
der waardig of minder bekwaam tot rege
ren kunnen worden beschouwd. Ook wij
kunnen een beschavende invloed uitoefe
nen op de volkeren in onze overzeese pro
vincies", zei Salazar.
Salazar bekritiseerde de Amerikaanse
politiek ten opzichte van Afrika. „Wan
neer men Frankrijk. België en Portugal
in Afrika verzwakt, dan vermindert men
ook hun defensiekracht in Europa" meen
de hij. Aan de resolutie van de veilig
heidsraad, waarin werd aangedrongen op
staking van de onderdrukkingsmaatrege
len in Angola zal Portugal geen gehoor
geven.
Als eerste prominente katholiek heeft
gisteren de bisschop van Salford (Enge
land) de koloniale oolitiek van Portugal
veroordeeld. Het uitvoerend comité van
de wereldraad van kerken heeft eveneens
een beroep op de gevoelens van mense
lijkheid bij Salazar c.s. gedaan. De ver
klaring was ongehoord scherp maar....
nutteloos.
Premier Nehroe heeft de crisis in Ango
la „de afschuwelijkste kwestie ter we
reld" genoemd. De V.N. moesten econo
mische stappen tegen Portugal nemen,
meende hij.
De eregasten bij een glas koele wijn.
Op de voorgrond: mr. Scholten en
mevr. Geuljans. Op de tweede rijge
heel rechts, mgr. Baeten en burge
meester Geuljans.
••••••••••■••(••••••••••••••••••••••••«••a
tijdsbesteding geen belangstelling heb
ben. Ongemerkt zullen zij toch met de
ideële zijde kennis maken".
„De zeshonderdduizend bezoekers, die
elkaar straks zullen toeroepen: „Heb jij
dat ook gezien" zullen de grootste dank
vertolken".
Burgemeester dr. R. Geuljans van Bre
da benadrukte de ideële armoede van
velen om vrije tijd zinvol, herscheppend
en recreatief te besteden.
Daardoor is die vrye tyd naar zjjn me
ning voor een grote groep een probleem
geworden, dat ouders en bestuurders be
zorgd maakt; een studiemateriaal voor
allen, die in bestuur, wetenschap, op
voeding of samenleving verantwoorde
lijkheid te dragen hebben.
Mr. Scholten beklemtoonde dat de ma
nier waarop de mens zijn vrije tijd be
steden wil. niet in het vlak van dé over
heidsbemoeiing ligt, maar dat een en an
der de regering toch niet onverschillig
laat, gezien de vormende waarde van
een goede vrijetijdsbesteding. „De over
heid moet volgen daar waar het vri.
organisatieleven voorgaat."
Na een mislukte poging op donderdag
zal zaterdag opnieuw geprobeerd worden
per vliegtuig voedsel neer te laten voor
de zes Nieuw-Zeelandse bergbeklimmers
die een aanval doen op de Carstensztop
in Nieuw-Guinea. Als de tweede poging
ook mislukt, zullen de bergbeklimmers
die nu ergens bij de sneeuwgrens ver
blijven, zich in een precaire positie be
vinden. Het is reeds dagenlang slecht
weer boven het centrale bergland. Tot
overmaat van ramp is de radio-installatie
van de bergbeklimmers uitgevallen. Het
afgesproken schema voor noodgevallen
was daardoor nutteloos geworden.
Kongo viert feest
Parade op de dag der
onafhankelijkheid
Naar schatting 50.000 mensen hebben
gisteren op de Boulevard Albert te Leo-
poldstad de parade ter ere van de één
jarige onafhankelijkheid van Kongo bij
gewoond.
President Kasavoeboe in een beige ge
neraalsuniform nam de parade af. Naast
hem stonden leden van de centrale Kon
golese regering en vertegenwoordigers
van de V.N.
Op Schiphol arriveerde Eva Kacz-
marezyk, een 10-jarig Pools polio-
patiëntje uit Tczew. Enige maanden na
haar geboorte zijn de benen verlamd
Men is er in Polen niet in geslaagd
verbetering voor Eva te brengen. Vo
rig jaar schreef het meisje een brief
naar de Poolse Caritas in Nederland.
Weldra werd een actie op touw gezet,
die 10.000 gulden heeft opgebracht.
Bovendien heeft de directie van de
Johannastichting in Arnhem aangebo
den Eva een jaar gratis te verplegen.
De vrolijk lachende Eva kreeg op het
vliegveld een grote slaap pop aange
boden.