Wim 4
Nederlanders zijn present
in iedere aanval en komen
tot redelijke resultaten!
Veteraan wekt bewondering
Piet 5
MIJN MENING
PIET VAN EST RUKT OP!
Alleen Jacq. Anquetil
mag gele trui dragen
Nederlandse ereplaatsen
Klim
TEX-SCHMELZ DRUIVENSUIKER
bij
Discipline
Franse
tricolores
enaarS
Klimgeit
Verslag
Stout
Omweg
Onzichtbaar
Uitspraak
Boodschap
Humor
Radio-t.v.
STADION TILBURG
door JCa PJL
IJzeren Willem van Est
voor BETERE SPORTPRESTATIES
500 cc Motoren
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 30 JUNI 1961
LOUIS BERGAUD
RITWINNAAR
(Van een speciale verslaggever).
STRAATSBURG, donderdagavond
„Nee, ik ben niet moeik ben kapot". Met deze woorden drukte
IJzeren Willem van Est, de veteraan van de Tour de France 1961,
zijn teleurstelling uit over zijn mislukte greep naar de eerste Neder
landse etappezege sinds 1958. „Het was kwaad vechten tegen die
twee regionalen. Om beurten sprongen zij net zo lang tot het aan
Bergaud lukte om weg te komen. Er was helemaal niets aan te doen".
De sprong van Lily Bergaud, die met zijn ploeggenoot Jean Dotto
in de laatste 20 kilometer van de etappe Metz-Straatshurg het
bekende spelletje bad gespeeld, leverde de centraal-zuidelijken de
volle winst op. Met een voorsprong van 40 seconden op zijn makkers van het laatste
uur ging de kleine regionaal breed lachend op de grote Place de l'Etoile als winnaar
van de vijfde etappe over de eindstreep. Achter hem vervolmaakte Jean Dotto het
succes van de ploeg van Adolphe Deledda door vóór Stephan Lach en Wim van Est
beslag te leggen op de tweede plaats. De buit van de centraal-zuidelijken was groot,
Want niet alleen veroverden zij ook hel dagelijks klassement, maar Dotto steeg bo
vendien door een winst van 4.46 van de 44e naar de 3e plaats in het algemeen klas
sement. Ook Wim van Est maakte een reuzensprong, namelijk van de 38e naar de
7e plaats, die hij nu inneemt met een achterstand van 5.44 op Jacques Anquetil.
De Nederlandse ploeg, deed het donderdag weer goed. Vijf kilome
ter voor de zetel van het Europese parlement was bereikt, was Piet
van Est uit het peloton weggesprongen samen met de Italiaan Brug-
nami, die aan onze landgenoot in een felle eindspurt de vijfde plaats
moest afstaan. Zij boekten een achterstand van 4.36 op Bergaud- 20
Seconden na Piet van Est won Darrigade de spurt van het grote pe
loton, waarin behalve Jo de Haan alle andere Nederlanders zaten.
Toon van der Steen werd 14e, Jaap Kersten 15e, de door lekke ban
den geplaagde Ab Geldermans 36e, Coen Niesten 39e, Jan Westdorp
40e, Dick Enthoven 51e, Sjef Lahaye 61e, Piet Damen 70e en Wout
Wagtmans 87e. Jo de Haan kwam als 97e binnen met een tijd van
5.59.34, met een achterstand dus van 11.29, maakte hij het twaalf
tal weer vol-
In het verhaal van deze étappe met de
eerste echte cols, de tot de derde cate
gorie behorende Donon en Champ du
Messin, vervulde Wim van Est, de ge
blokte coureur uit St. Willebrord. een
der hoofdrollen. Al in het begin, na het
vertrek uit Metz, had de Brabander sa
men met Jan Westdorp in de voorste ge
lederen gestreden. Een groep van 18
man met o.a. Planckaert, Manzaneque,
Fischerkeller. Busto, Rohrbach, en de
Franse nationalen Cazala, Everaert en
Stablinsky, en die der twee oranjeman
nen had toen bij Pont a Mousson een
voorsprong van een minuut veroverd.
De Franse nationalen raakten in rep
en roer Zij zyn immers al twee man
kwijt en Marcel Bidot oordeelde het no
dig om Everaert en Stablinsky terug te
roepen om mede de tegenaanval te
leiden.
De jacht was zo fel dat de hoofdmacht
in stukken uiteen viel, maar de tricolo
res kregen toch hun zin. Vijf kilometer
nadat Bidot zijn mannen naar achteren
had gehaald, capituleerden de vluchters
voor de aandrang van het peloton, dat
zich kort daarop weer hergroepeerde. De
rust duurde niet lang Op weg tussen de
voorlopers van Vogezen naar de bierstad
Champigneulles waar een vette premie
van 500 nieuwe franken lag te wachten,
demarreerde Wim van Est met Stephan
Lach aan zijn wiel. Dit tweetal had 30
sec. winst geboekt toen Lily Bergaud,
Jean Claude Lefébvre en de Belg Jos
Hoevenaars zich bij hen voegden. De
samenwerking tussen dit vijftal, dat zich
als eerste vluchtgroep erop kon beroemen
geen Franse nationaal meegekregen te
hebben, was uitstekend. En toen Lach de
premie van de bierbaronnen na 52 km
opstreek, was de voorsprong al meer dan
1.5 minuut geworden.
Zagen de tricolores over het
hoofd dat Wim van Est met een
achterstand van precies 10 mi
nuten op Anquetil wel eens ge
vaarlijk kon worden voor de gele
trui? Rekenden zij er misschien
op, dat de 38-jarige ereburger
van St. Willebrord op de twee
bergen niet uit de voeten zou
kunnen komen?
Hoe het ook zij, zij lieten het kop-
groepje lange tijd ongemoeid. Het gat
groeide van 2,10 na 58 kilometer in
Nancy waar de 140.000 inwoners wel
allemaal langs de straat leken te staan,
tot 4 min. na 73 kilometer bij de soda-
fabriek in Dombasle en zelfs tot 5.40 bij
de eerste ravitaillering in Luneville
(86 km), het Versailles van het departe
ment Loraine. Even probeerden de Fran
se nationalen de hoofdmacht tot een te
genaanval op te zetten. Maar meer dan
een minuut konden zij niet van de ach
terstand afknabbelen
ment vóór Hovenaars en Lacht. Wim.
van Est was in de laatste kilometers 5
seconden achtergeraakt, maar kwam in
de afdaling weer bij. De 5e plaats was
nog voor Lefébvre op 1.15 in gezelschap
van Forestier en Planckaer' er wijl het
peloton onder aanvoering i Sjef La
haye met een achterstand van 3.35 door
kwam.
De pure klimmers van de Nederlandse
ploeg, Piet Damen en Ab Geldermans,
hadden door lekke banden het contact
met het peloton verloren.
Nauwelijks na het bereiken van at
diepste punt van de Donon begon de
ruim 11 km lange en soms met stijgings
percentage van meer dan 10 procent bij
zonder lastige klim naar de top van de
Champ du Messin.
Zou Wim van Est zich hier kunnen
handhaven? De Nederlandse volgers in
de karavaan zagen met steeds stijgende
verbazing hoe Tourveteraan Van Est
met het gemak van een jongeling tegen
de berg opreed. Er was geen moment
sprake van verzwakking, integendeel,
het was Wim van Est die zijn makkers
inspireerde om door te gaan.
Lily Bergaud rijdt zegevierend
over de jinish in Straatsburg
Er kwamen echter kapers op de kust.
Jean Dotto bewees dat hij het klimmen
vroeger zijn grote specialiteit nog
lang niet verleerd is.
Als in zijn grote dagen rukte Dotto
zich los van het peloton' en op de top,
waar nu Lach als eerste passeerde vóór
Bergaud, Hoevenaars en Wim van Est,
bleek hij tot op nog slechts 25 seconden
de koplopers genaderd te zijn. Ook het
peloton, dat Manzaneque en Junkermann
vooruit had moeten laten gaan, was nu
dicht bij gekomen. De Italiaan Brugna-
mi voerde het veld aan met een achter
stand van 1 minuut 25 sec. op Lach. Het
einde van de vlucht leek nabij. Maar nu
gebeurde het ongelooflijke. In de snelle
afdaling van de Champ du Mession liet
Wim van Est zich als een steen vallen.
De sterke man uit St. Willebrord had
alle angst voor i'avijnen overboord ge
gooid en bepaalde het tempo, dat soms
tot ver boven de 70 km opliepa Inmiddels
had Dotto zich bij hen gevoegd.
Alles ging goed tot Hoevenaars door
een lekke band van de fiets moest. Zyn
uittocht kon een geduchte verzwakking
betekenen voor het kopgroepje, dat aan
de voet van de berg de voorsprong weer
tot twee minuten had opgevoerd.
Op de smalle bochtige wegen tussen
de wijngaarden met de rijpende druiven,
waven de vier vluchters echter in het
voordeel ten opzichte van de compacte
massa achter hen En het gat werd weer
groter. Het groeide van 3 minuten na
193 km tot bijna 4 minuten bij het bord.
dat de laatste 20 km aangeeft. De strijd
was beslist. Het ging er nu alleen nog
maar om, wie van het kwartet in Straats
burg de kussen van de plaatselijke schone
zou mogen incasseren. Wim van Est en
Lach probeerden weg te komen. Hun
pogingen faalden. Lily Bergaud was in
Straatsburg de gelukkige.
L'itslugen en klassementen
op pagina 9
„Toen ik vorige week dinsdag
een bezoek bracht aan de Vrede-
steinfabrieken en ik met verschil
lende wielersportdeskundigen
sprak, heb ik als mijn mening ge
geven, dat de geest in onze Tour-
ploeg ontbrak. Ik ben in die mening
gesterkt na wat in vijf etappes is
gebeurd. De Nederlanders, die op
het voorplan hadden moeten rij
den, zijn in geen velden of wegen
te bespeuren geweest. De etappe-
Advertentie;
Aan het begin van de 4200 m. lange
klim naar de 73G m. hoge Donon be
droeg de winst van de vijf koplopers nog
altijd 5.15. Leefebvre moest hier als enige
lossen en hij zou verder in het stuk niet
meer voorkomen. Op de top veroverde
Bergaud 3 punten voor het bergklasse-
OP DE 4e PLAATS IN DE 5e ETAPPE METZ—STRAATSBURG
mede dank zij het gebruik van
EN MEER UITHOUDINGSVERMOGEN.
Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten.
Importeur ELMA Haagdijk 18 Breda Tel. 01600-30183
KEES PELLENAARS
voor mij een raadsel
(Van een speciale verslaggever)
STRAATSBURG, donderdagavond.
Er is woensdag en donderdag nog al wat te doen geweest
over het tactische plan, dat men het pact BidotForestier
zou kunnen noemen. Toen Jean Forestier. een van de man
nen van Bidot er met Bernard Viot vandoor was gegaan,
had niemand zich er aanvankelijk aan gestoord. Ook gcle-
trui-dragcr Anquetil niet, noch de ploegleider van Anque
til en Forestier.
Maar toen de voorsprong Van het tweetal tot negen minu
ten begon aan te groeien en de kopman van de Franse
nationalen theoretisch als een fietsende kameleon van geel
tot het gewone rood-wit en blauw was verkleurd, greep
Bidot in. Hij commandeerde zijn kleine wagen naar achte
ren om de tricolores in het peloton zonodig de helpende hand te kunnen bieden
en reed zelf als een veldheer naar de voorste frontlinie om een moeilijk gesprek
met Forestier te beginnen.
Piet van Est rijdt naar de vierde plaats
Het kwam er op neer dat de donkere
Jean geen kop meer mocht doen. Het
tevoren uitgestippelde krijgsplan van Bi
dot was de gele trui van Anquetil te blij
ven verdedigen en dat betekende dat ook
een ploeggenoot geen toestemming kon
krijgen te trachten het leidersmaillot
over te nemen. Forestier gehoorzaamde
onvoorwaardelijk en het was Viot, die
daarna al het zware werk deed. Het
tweetal werd ingelopen. Het was voor
Forestier een van de naarste ervaringen,
die hij in zijn wielerloopbaan had onder
vonden. ,,Het ergste was nog", aldus Fo
restier, ,,dat ik door het publiek werd
uitgescholden voor alles wat lelijk was.
Toen ik zo achter Bernard Viot bleef
hangen, riep men mij toe, dat ik een
wieltjesplakker was, een profiteur, een
onsportief coureur en wat al niet meer.
De mensen hadden eens moeten weten
hoe graag ik Viot had afgelost. Gelukkig
heeft Bernard zelf het me helemaal niet
kwalijk genomen."
De kritiek op de wijze, waarop Bidot
Forestiers kansen zo drastisch had ver
kleind heeft de Franse nationalen klaar
blijkelijk toch wel erg dwarsgezeten.
Donderdag in Straatsburg werd aan de
voorzitter van het syndicaat van Franse
sportjournalisten tenminste een verkla
ring overhandigd, ondertekend door alle
Franse nationalen die nog in de strijd
zijn. ook dus Forestier en Anquetil en
door Marcel Bidot. In de verklaring
stond, dat de ingreep geheel volgens de
tevoren gemaakte afspraken was gedaan
en dat Jean Forestier geheel akkoord
ging met de opdracht, die hij tussen
Charleroi en Metz had ontvangen. Nie
mand mocht Bidot iets kwalijk nemen en
voor het wielerpubliek gold de variatie
op het grapje over de slechte pianist:
niet schieten op Jean, hij deed zijn best.
overwinningen, die juist in deze
vijf ritten behaald hadden moeten
worden, zijn niet tot stand geko
men.
Ik heb een sportief kloppend hart en
ik gun vanzelfsprekend de Nederlanders
alle mogelijke successen. Ik kan mij ech
ter niet aan de indruk onttrekken, dat
deze Tour de France door de Neder
landers onvoldoende is voorbereid. Ik
mag er op wijzen, dat in de laatste week'
talrijke wijzigingen in de ploeg moesten
worden aangebracht. Ik mag er op
wijzen, dat tijdens de enige Tourbijeen
komst in Amsterdam slechts enkele ren
ners aanwezig waren. Ik mag er ook op
wijzen hoe in allerlaatste instantie een
mecaniciën voor de ploeg op de kop
moest worden getikt, die zich ooit eens
verdienstelijk had gemaakt in de Ronde
van Tunesië.
Deze onvoldoende voorbereidingen
hebben de jongens zonder enige twijfel
mentaal getroffen. Zij zijn naar de Tour
afgereisd als leerlingen, die nu echter
samen moeten strijden. Heeft Albert
Geldermans, die door buitenlandse des
kundigen als een van de vijf beste ren
ners van West-Europa wordt beschouwd,
niet zelf gezegd, dat het schortte aan
voorbereiding Heeft Wim van Est zich
niet in eenzelfde geest uitgelaten toen
hij na twee étappes opmerkte, dat de
Nederlanders een andere geest rijk moes
ten worden een vechtgeest. waardoor
geld zou kunnen worden verdiend
Die vechtgeest was er in de eerste drie
étappes niet en ook niet in de vierde
étappe toen Jo de Haan als vierde over
de streep ging.
Het is voor mij een raadsel, dat drie
renners de kans krijgen een tiental
seconden uit te lopen dat Jo de Haan
vervolgens de sprint wint van het
peloton en denkt etappewinnaar te z\jn,
Dit bewijst mij, dat Jo de Haan tijdens de
wedstrijd ergens achter in het peloton
heeft rondgehangenHij wist niet dat
er drie renners weg waren Had hij
voorop gereden dan had hij dat wel
geweten
Wij zijn thans tevreden met het
behalen van 4e plaatsen. Ik mag
er aan herinneren, dat Nederland
enkele jaren geleden daarmee
NIET tevreden was. Ik haal de op
merking van Jacques Goddet aan:
„Waar blijven de Bataven?"
Lily Bergaud, de winnaar
van de vijfde étappe, ver
scheen voor het eerst in de
Tour van 1954. In het eind
klassement bezette hij toen
de zevende plaats, die hij
hoofdzakelijk te danken had
aan zijn grote klimcapacitei-
ten. In 1955 ging het hem niet
zo voor de wind, want de klei
ne man moest toep afstap
pen in de twaalfde étappe, na
dat hij de dag tevoren een rit
had gewonnen. Lily gaf de
moed niet op en verscheen
een jaar later opnieuw aan de
start. Hij kwam niet verder
dan de 54e plaats in het eind
klassement. In 1957 gaf hij
zijn beste Tourverrichtingen
weg- De op 30 november 1928
in Maurillac geboren renner
eindigde toen als 2e van het
bergklassement, dat werd ge
wonnen door Frederico Baha-
montes. In 1958 werd Ber
gaud 9e en het vorige jaar 13e
in de strijd om de gele trui.
„Dauphine Liberé" en „Progrès de
Lyon" zjjn twee kranten, die elkaar
in alle hevigheid in midden-Frankrijk
beconcurreren. De „Liberé", die zelfs
jaarlijks een étappewedstrjjd orga
niseert, heeft veel betere wielerspe-
cialisten dan de „Progrès". Voor de
„Liherc" wordt de Tour verslagen
door collega Roger Lachat, een
vriendelijk man.
De redactie zond Roger in Straats
burg een telegram op zijn dak. „Hebt
geslapen?", luidde de
gjj gisteren
vraag.
Roger wist niet waar hij het had...
maar ontdekte spoedig, dat het ver
slag dat hij in Metz had geschreven
en vervolgens per telex had doorge
seind op de redactie van de Progrès"
terecht was gekomen en dit door een
verkeerde telecommunicatie
De Progrès" pronkt met Rogers
verhaal en zette een „post scriptum"
onder het artikel.... Roger, merci!
Er gaat geen dag voorbij of er
krijgen renners boete, omdat zij
tegen het een of andere voor
schrift hebben gezondigd. Jacques
Anquetil heeft nu reeds vijf da
gen achtereen een plaatsje ver
overd op het „zondenlijstje", om
dat hij het vertikt zijn rugnummer
fatsoenlijk op te spelden. Coen
Niesten kreeg een boete van 5
nieuwe francs, omdat hij met niet-
correct-zittende-kleding aan de
start verscheen. De Belg Louis
Proost ging voor 10 francs op de
bon, omdat hij tijdens een rit het
pompje van zijn fiets in zijn rug
zakje stak.
Tommy Simpson, één van de vele
Engelsen, die de strijd staakten viel
uit in verband met een kniebles
sure. Tommy besloot niet het
spoorkaartje-naar-huis te aan
vaarden, dat door de Tourorganisa
tie wordt verstrekt. Hij nam zelf
een kaartje en reisde af naar Mi
laan om zijn oude vriend John
Charles te bezoeken. John is een
van de stervoetballers van „Inter
nationale". De reden van Tom-
my's bezoek?
„Ik ga naar John, omdat hij reeds
tweemaal geopereerd is aan zijn
knie. Ik wil ook een operatie, maar
ik moet eerst weten hoe dat alle
maal gaat".
Vóór de aanvang van de Tour ver
schenen in de gehele Franse pers
grote verhalen van Ab Geldermans,
die met Jacques Anquetil als een
van de favorieten werd aangeduid.
Na vijf étappes heeft Ab zich nog
niet getoond. Dat is niet naar de zin
van de heren-organisatoren, die in
hun lijfblad hebben geschreven: „Ab
Geldermans, l'invisible" ofwel.... de
onzichtbare.!
Aan Jacques Anquetil worden van
uur tot uur de meest gekke vragen
gesteld. Een laatste vraag luidt: „Wie
is de beste Italiaan, Arnaldo Pam-
bianco (winnaar van de Giro) of
Guido Carlesi (Italiaanse kopman in
de Tour). Zonder enige aarzeling
antwoordt Jacques: „Guido is een
stuk beter!"
Waarmee Anquetil wil zeggen, dat
indien hij de Tour wint, hij een
knapper renner klopte dan Pam-
bianco, die Jacques in de Giro een
lesje gaf.
Een van de Engelse meca
niciens zat in Metz hoogst ver
legen om enig vet waarmee
hij de tandjes van de fietsen
kon oppoetsen. Hij informeer
de bij ploegleider André Ma
ter, maar deze had geen vet
voorhanden. 'Mater raadpleeg
de een van zijn vier woorden
boeken en zond de mecaniciën
de stad in. Deze keerde een
half uur later terug met twee
tubes tandpasta
LOUIS PROOST
pompje
Charly Gaul is en blijft zwijgzaam.
..Zegt hij nu nooit iets?" werd aan
zijn ploegmakkers gevraagd.
„Hij praat aileen als hij 's avonds
de post heeft doorgenomen en er een
briefje van zijn iiefje bij is", zegt
Marcel Ernzer, zijn eerste knecht.
Het briefje is er tot nu toe elke
avond geweest.
r>e zesde étappe gaat van Straats
burg naar Belfort over een afstand
van 180.5 kilometer. Het eerste ge
deelte van het parkoers is weer ta
melijk vlak. Daarna zetten de ren
ners hun tocht door de bergjes van
de Elzas voort.
Vanaf 4 uur vandaag kan het ra
dioverslag van de Tourfinish worden
verwacht De herhaling is om viif
minuten voor half zeven. De nabe
schouwing om vijf minuten voor
half tien. De NTS geeft op het einde
van het programma een tien minu-
ten durend filmverslag.
(Advertentie)
DE WEDSTRIJD VAN HET JAAR
