Een h ele dag zon en zomer! Kongo op weg naar TJgrote verzoening ftmtoua Den Haag zeer ontstemd over gevaarlijke manoeuvre Tijdrijder Jacq Anquetil zee aan PRETTIGE WASDAG SUNIL TOUR DE FRANCE Bemiddelaar wil Djakarta met Papoea 's laten praten Van huis of de naar zee huis Geen blijde gebeurtenis in België Gesprek over Zuid-Tirol mislukt Partai Katolik Indonesia doet „een beroep op Katholiek Nederland'' Weer U-2's op pad? Gizenga laat Belgen los iedereen ziet méér in 'n DAGBLAD VOOR ZEELAND GESPREK MET NASOETION Geschil Japan- Indonesië om Nieuw-Guinea i Later toenemende bewolking Dr. De Kort zal Romme opvolgen NEDERLANDS MEEST GEBRlJIKTt WASMIDDR 2) 101e JAARGANG No. 23708 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia. Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v Dongen, C. J. v. Hootegem. mr. dr. A J J M.. Mes, mr. H M. L. de Rechter, P V. M. Vercauteren L. J. v. 't. Westende. Bureaus; Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor GodKoningin en Vaderland bta> MAANDAG 26 JUNI 1961 Abonnementsprijs 7.per kwartaal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes. Westsmge) 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) DUYNSTEE „AMATEURT" IN N.-GUINEAZAAK De opperhofmaarschalk van het Belgische hof heeft gisteren mee gedeeld, dat, in tegenstelling tot hetgeen mocht worden gehoopt, in de nabije toekomst géén blijde ge beurtenis in het Belgische vorste lijke gezin kan worden verwacht. De gezondheidstoestand van konin gin Fabiola baart geen zorgen. De vor stin zal over enkele dagen volledig hersteld zyn, aldus de bekendmaking van d9 opperhofmaarschalk. Een hooggeplaatst woordvoerder van het hof weigerde de juiste betekenis van het communiqué toe te lichten. Hij zei dat „de betekenis ervan volmaakt duide lijk diende te zijn". Men mocht er geen verder commentaar op verwachten De onderhand» lingei tussen Italië en Oostenrijk over de toekomst van de Duits-spiekende minderheid in Zuic Ti rol zijn afgebroken Beide partijer zijp het volkomen oneens met elkaar. De besprekingen, die zaterdagmoi gen wa ren begonnen, werden bijgewoond dooi de Italiaanse minister van buitenlandse zaken, Antonio Segni en zijn Oosten rijkse collega Bruno Kreisky In kring rond de afgevaardigden werd opgemerkt dat Italië zich tot het inter nationale geiechtsiiol in Den Haag wil wenden voor een uitspraak in het ge schil. De Oostenrijker, willen dat ei een speciale internationale commissie van onderzoek naar het gebied wordt gevon den om de moeilijkheden aldaar ter plaatsen te kunnen bestuderen Hoewel het overleg is afgebroken, acht men het mogelijk dat beide ministers elkaar la ter weei zuhen ontmoeten om de onder handelingen weei op gang te brengen. Zoals bekend willen dp Oostenrijkers grotere autonomie vooi de Duits-spre kende bevolking van Zuid-Tirol, (Van onze parlementaire redacteur) In regeringskringen is men bijzonder slecht te spreken over de eigen gereide interventie van de Nijmeegse hoogleraar prof. mr. F. Duyn stee in het Nieuw-Guinea-geschil met Indonesië. Er wordt in die krin gen zelfs van een dolkstoot in de rug van het regeringsbeleid gespro ken. Ook de KVP, waarin prof. Duynstee zich nogal roerig pleegt te bewegen, distantieert zich uitdrukkelijk van het bemiddelaarschap dat deze zich heeft aangemeten. Gevreesd wordt, dat de besprekingen welke prof. Duynstee met generaal Nasoetion heeft gevoerd het vertrouwelijk, juist op gang ge komen, internationaal overleg over Nieuw-Guinea ernstig zullen schaden. Over de uitvoerbaarheid van het voorstel NasoetionDuyn stee (Indonesië gelegenheid geven contact op te nemen met de Pa poea's) heeft men in politieke kringen nog geen definitief oordeel. Men wijst er echter op, dat als Indone sië er inderdaad op uit is de spanningen rondom de kwestie Nieuw-Guinea te ver. minderen, herstel van de verbroken di plomatieke betrekkingen daartoe de aan gewezen weg zou zijn. Dat Djakarta in plaats daarvan onverbindende contac ten zoekt met Nederlandse amateur-di plomaten houdt, zo oordeelt men in Den Haag, het gevaar in dat Nederland in een positie wordt gemanoeuvreerd die Indonesië een motief zou kunnen geven om naar de wapens te grijpen. Prof. Duynstee heeft, voordat hij met Nasoetion is gaan praten, de regering van zijn plannen op de hoogte gesteld. Van regeringswege heeft men hem oen met nadruk gevraagd van zijn voornemen af te zien. Dat prof. Duyn stee desondanks toch naar Nasoetion is gegaan en ruchtbaarheid heeft ge geven aan zijn gesprek met de Indo nesische minister van defensie wekt de indruk dat hij doelbewust het re geringsbeleid inzake Nieuw-Guinea, waartegen hij overigens reeds lang ageert, probeert te doorkruisen. Politieke waarnemers zien dan ook in de actie Duynstee mede in verband met het optreden van de groep-Rijkens het begin van een buitengewoon felle buitenparlementaire actie die erop ge richt zal zijn het Nieuw-Guineabeleid om te buigen. Daarmee is dan een tijdbom van gevaarlijke uitwerking onder het kabinet-De Quay gelegd. Het voorstel Nasoetion-Duynstee, dat intussen ter kennis van het kabinet is gebracht, houdt de instelling in van een commissie van Nederlanders. Indone siërs en Papoea's, die de mogelijkheden zou moeten bestuderen van een recht streeks contact van Indonesië met de Papoea's. Doel van dat contact zou zijn de Papoea's voor te lichten over de be doelingen van Djakarta. Prof. Duynstee en generaal Nasoetion staan beiden op het standpunt, dat Nieuw-Guinea onder Indonesische soevereiniteit behoort te ko men. Het is dus logisch te veronderstel len dat zij hun commissie als een mid del zien om die soevereiniteitsoverdracht te bewerken. Als de Papoea's inderdaad Indonesisch beheer wensen is er geen enkel probleem. Nederland zal zich dan niet verzetten. Grote moeilijkheden rij zen echter als de Papoea's een andere weg kiezen. Die mogelijkheid is reëel. De Nederlandse parlementaire missie, die onlangs een bezoek aan Nieuw-Gui nea heeft gebracht, heeft ervaren, dat de overgrote meerderheid der Papoea's vooralsnog bijzonder weinig voor Indo nesië voelt. De Papoea's vrezen, dat zij onder Djakarta werkelijk „koloniaal" ge regeerd zullen worden en dat dan van de verdere ontwikkeling van hun land bij zonder weinig terecht zal komen. BEZORGDHEID Gezien dit gegeven lijkt ten aanzien van de vraag of het voorstel Nasoetion- Duynstee uitzicht biedt op een reële op lossing van het Nieuw-Guineaconflict voorlopig grote reserve gepast. Waarom is prof. Duynstee er dan mee voor de dag gekomen Hoe heeft hij het risico kunnen aanvaarden van een voorstel dat, als het als onrealiseerbaar moet worden afgewezen, de verhouding met Indonesië nog meer zal verslechteren Hoe kon hij zich gerechtigd achten-met een der gelijk gevaarlijk voorstel internationaal overleg te doorkruisen dat wel reële mo gelijkheden voor een oplossing biedt Rond het Binnenhof ziet men het antwoord op die vragen in de persoon van prof. Duynstee en in de samenstel ling van de groep-Rijkens. Prof. Duyn stee probeert reeds lang een rol te De katholieke partij van Indonesië heeft zich gisteren opnieuw in het conflict om Nieuw-Guinea gemengd. In de eerste plaats is er een verkla ring uitgegeven over het geschil en bovendien heeft de voorzitter van de „Partai Katolik Indonesia" een brief aan de katholieken van Nederland ge stuurd, waarin hij een beroep op hen doet ,.te praten met Nasoetion". „Ik geloof dat dat geen kwaad kanaldus de voorzitterde heer Kasimo. „Ik veroorloof mij er zelfs op aan te dringen pogingen te doen met minister Nasoetion tot een ontmoeting en een gesprek te komen" schrijft hijdaarbij een merkwaardig reliëf verlenend aan het optreden van prof. Duynstee. Het is nog niet te laat, en ik ben ervan overtuigd dat gij katho lieken van Nederland in staat zijt het dreigende gevaar af te wenden zegt Kasimo. De verklaring van de katholieke partij zegt o.a. dat de huidige situatie rond Nieuw-Guinea een groot gevaar inhoudt voor de wereldvrede. Ook wordt betoogd dat Nederland in vroegere besprekingen heeft erkend dat ,,West-Irian" deel van Indonesië is. Volgens de verklaring „stemt een groot deel van Nederland niet in met de kleine groepen die het huidige beleid inzake Nieuw-Guinea uitstippelen". Op grond daarvan wordt ook in de officiële verklaring een beroep op katholiek Nederland gedaan om „hen die afgedwaald zijn" de juiste weg te wijzen spelen in de Nederlandse politiek. Zijn opvattingen hebben echter, misschien ook omdat ze in zijn artikelen in De Tijd-Maasbode nogal moeizaam gefor muleerd worden, nooit veel gewicht in de schaal gelegd. Miskenning leidt tot frustratie en frustratie tot geldings drang, waarbij acties ondernomen kun nen worden zonder voldoende overwe ging van de eraan verbonden gevaren, In een dergelijk geval wordt een ver antwoorde oordeelsvorming niet bevor derd door contacten met de groep-Rij- Tussen Indones'ë en Japan is onenig heid ontstaan over de Japanse handel met Nederlands Nieuw-Guinea. Het feit, dat Japanse zakenlieden han del drijven met Nederlandse onderne mingen in Hollar.dia is er oorzaak van geworden, dat een Japans-Indonesisch handels- en scheepvaartverdrag nog niet is gesloten. De impasse is in feite zo ernstig ge worden, dat de Indonesische minister van buitenlandse zaken, Soebandrio, per soonlijk naar Japan is vertrokken om de Indonesische zienswijze in dezen te gaan verduidelijken. Indonesië maakt aanspraak op de wa teren rondom Westelijk Nieuw-Guinea. Het Japanse ministerie van buitenland se zaken haastte zich te ontkennen, dat er enige visserij-overeenkomst had be staan tussen Japan en de „koloniale re gering van Nieuw-Guinea". kens, waarin idealisten met keiharde za- kenmentaliteit vreemdsoortig verenigd zijn. In een dergelijke omgeving kan ge> makkelijk een superioriteitswaan ont staan, die zich verheven acht boven het geen op democratische wijze in gemeen overleg tussen regering en Staten-Gene- raal is overeengekomen. In een demo cratisch land behoeft men het met par lementaire meerderheidsbesluiten niet eens te zijn. Het is het goede recht van iedere burger te proberen de meerder heid tot andere gedachten te brengen. Dit dient dan echter langs normale wegen te gebeuren. In Den Haag is men van oor deel, dat prof. Duynstee die weg niet heeft bewandeld omdat hij zijn toevlucht heeft genomen tot pressiemiddelen, die aan het landsbelang schade kunnen toe brengen. Prof. Duynstee kan zich hierbij niet op een noodtoestand beroepen want die is er niet, zolang men als de re gering doet bij dreigementen chantage het hoofd koel houdt en actief naar een werkelijke oplossing blijft stre ven. Den Haag wacht thans met bezorgd heid de verdere ontwikkelingen rond de Nieuw-Guinea-affaire af. Het Russische persbureau Tass heeft Britse beschuldigingen aangehaald als zouden Amerikaanse verkenningsvlieg tuigen. de U-?'s. weer boven Russisch grondgebied spioneren. Volgens de „Daily Worker" waren de U-2's, die vanuit Alaska vertrokken, uit. gerust met „supergevoelige" instrumen ten „om Russisch gebied van een grote afstand te fotograferen". Ook was het „mogelijk' dat zij apparaten hadden om Russische radarstations te kunnen ont wijken. WILLY BRANDT, de burgemeester van West-Berli;n, is gisteren in ons land ge weest. Hu spraK op een VARA-bijeen- komst te Apeldoorn. DE 47-JARIGE George Vanderbilt, erf genaam van 40 miljoen dollar, heeft zaterdagavond in San Francisco zelf moord gepleegd. Hij was drie maanden getrouwd met zijn vierde vrouw DE ARABTSCHE landen zullen de EEG officieel waarschuwen Israël niet tot de gemeenschappelijke markt toe te laten. Die waarschuwing za« vergezeld gaan van bedreigingen inzake de betrekkin gen tussen de EEG-landen en de Arabi sche landen. DE BOYCOT van Venezuela jegens Cu- ragao blijkt ernst. Het Venezolaans ver bond van arbeiders in de olie-industrie is van plan stopzetting van olie naar Curagao te gelasten. DE Pa US zal mogelijk deze week op de welvaiende landen een beroep doen om aan de onderontwikkelde naties hulp te bieden. DE SUVJET-academie heeft een eerste atlas van Mars uitgegeven, met 470 ge kleurde afbeeldingen. Een toeristische uitgave is het overigens nog niet be paald. GHANA heeft de uitvoer van alle pro- dukten naar Zuid-Afrika en Zuidwest- Afrika stopgezet. EEN BABY, die door de ongehuwde moeder dired n? de geboorte door het toilet was gespoeM, is na twee en een half uur ongedeeld uit het riool gered. Dit gebeurde in het Japanse Kyoto. Verwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: J Aanvankelijk zonnig en warm weer, l maar in de namiddag toenemende bewolking met plaatselijk regen of onweer, gevolgd door enige daling van tcniperatuur. In het binnenland weinig wind, aan de kust zwakke tot matige wind uit zuidwest to' noord west. 1 Vandaag: zon onder 21.04 uur, maan t op 18.33 uur. Morgen: zon op 4.21 uur, maan on 2 der 3.4? uur. Jacques Anquetil toonde zich in de eerste etappe opnieuw de meester- tijdrijder. De Franse Nationaal, die de gele trui in de Tour de France aantrok op het einde van de eerste dag, legde de 28,5 kilometer af binnen de veertig minuten. De Nederlanders deden het minder goed in deze eerste etappe. (Tournieuws op Tourpagina) ZOMER Een hele dag écht zo mer, bijna zonder wolkje zelfs en met temperaturen die we al onbestaanbaar geacht hadden. Nederland liet zich gisteren stoven, aan twee kanten lek ker bruin en soms een tikkeltje aan de doorbakken kant zelfs. Want na zo veel maanden zonnesehijn-armoe komt men licht tot overdosering De stranden we hebben het o.a. gezien aan onze eigen Zeeuwse za len vol, de wegen waren vol, de terras 'es, als ze tenminste in de schaduw 'agen. waren vol, de Brabantse na- •uu 'baden, de bossen, kortom, waai varen géén van zon en warmte genie ii-nde menen? Men zal de afwezigheid van e( nauwgezette opgave van recordcijfe willen verontschuldigende recorc waren er, overal. Hoe heet het was het is met ee paar voorbeeldjes wellicht te illustrc ren: tussen Halsteren en Steenberge kon de Steenbergseweg het gisteren middag niet langer bolwerken. Twe wegsegmenten, tot barstens toe uitge zet, kropen letterlijk tegen elkaar o] en er moest een kantonnier aan t pas komen om, alle arbeidstijdverkol ting ten spijt, het beton kapot te klop pen en het gat met klinkers te rep? reren. En het tweede voorbeeld: een Bre daas ouderpaar met een jarige kleint zag met enige vreze het uitgeschreven anderpartijtje tegemoet. Maar een uisterryk idee en vele teilen, was- ommen en verder uit de kluiten ge nassen vaatwerk, brachten uitkomst, 'ol water boden ze de feestende kin- erschare een frisse feestzaal, in de lin natuurlijk. Water eist tol Helaas eist een dag als die van gis- •ren steevast zijn droeve tol: vele lensen kwamen bij het zwemmen om iet leven. Een man uit Harderwijk 'erdronk in het Veluwemeer. een Eindhovense jongeman in het Wilhel- minakanaal, bij de Maasbrug te Roos teren een 23-jaiige jongeman. Zes kin- Het heeft er in Kongo nog nooit Zo gunstig voorgestaan: de dag van gisteren bracht een aantal hoopge vende gebeurtenissen die, als er al thans geen nieuwe verwikkelingen ontstaan, de toekomst van het ern stig geteisterde land gunstig kun nen beïnvloeden. In de eerste plaats is Tsjombe, die al was vrijgelaten, in Elizabethstad, de hoofdstad van Katanga, aangekomen. Hij werd daar enthousiast verwelkomd en het eerste werk wat hij deed was een telegram aan generaal Moboetoe sturen, waarin hij loyaliteit en samenwerking beloofde. In Leopoldstad is men er dus kennelijk in geslaagd Tsjombe te winnen voor een centraal Kongo. Daarvan was de Katangese machthebber de felste en meest gevaarlijke tegenstander. Tsjombe hield een radiorede waarin hij zijn volk prees voor zijn kalmte, die vol gens hem ertoe had bijgedragen, dat er tijdens zijn gevangenschap die onge veer twee maanden heeft geduurd geen ernstige verwikkelingen ontstaan zijn. Amnestie Behalve Tsjombe is ook Gizenga uit een ander, vredelievender vaatje gaan tappen. De Loemoembistische voorman in Stanleystad heeft gezegd, met het centrale bewind in Leopoldstad te willen samenwerken en hij zal zijn regering ook laten deelnemen aan de komende zitting van het grote Kongolese parlement. Als blijk van zijn gezindheid tot me dewerking heeft hij acht Belgische sol daten, die al lange tijd gevangen wer den gehouden, vrijgelaten. De infan teristen, die het ongeluk hadden vanuit Koeanda Oeroendi de rivier over te steken waardoor zij in Kivoe terecht kwamen, zaten sedert 13 januari in de cel. Ze zijn intussen in Leopoldstad aangekomen, waar ze min of meer met de ogen stonden te knipperen. Ze zagen er nogal verweesd uit. Uiteraard was hun vreugde over de plotseling verkre gen vrijheid bijzonder groot. Gizenga heeft nu gezegd, dat allerwe gen dit voorbeeld moet worden gevolgd en dat alle gevangen militairen, waar ook in Kongo, amnestie moet worden ver leend. Zijn gebaar de acht Belgen vrij te ia- ten, zal mogelijk de betrekkingen tussen Brussel en het door vele tegenstanders geplaagde bewind in Leopoldstad verbe teren. Uitgesteld Wanneer nu overigens de grote parle- mentszitting van Centraal-Kongo begint, is nog een vraag. Eigenlijk had zij giste ren moeten worden gehouden. Maar het grote ziekenhuis, waar men zou verga deren, kon zo maar niet vrijgemaakt wor den. Het zal nu op z'n vroegst a.s. zon dag, mogelijk maandag daaropvolgend worden. Intussen houdt men er in Leopoldstad toch weer nieuwe gevangenen op na: het zijn vijf Cubanen die in een VN-vliegtuig aankwamen en die meteen achter de tra- lies gezet werden omdat men in hen voor Castro werkende infiltranten zag. Moge lijk zullen zij linea recta naar Havanna teruggestuurd worden. In Elizabethstad is een Nederlandse vlieger, de 23-jarige L. Koch, als be stuurder van een Katangces straalvlieg tuig, om het leven gekomen toen dit toe stel neerstortte. (Van onze parlementaire redacteur) De K.V.P.-fractie in de Tweede Ka mer overweegt dr. W. P. M. de Kort te benoemen tot opvolger van professor mr. C. P. M. Romme als voorzitter van de Tweede-Kamerfractie. De huidige waarnemend voorzitter, de heer An- driessen zal, zoals reeds eerder is mede gedeeld, als zodanig aftreden wanneer de moeilijkheden rond de algemene kin derbijslag zijn opgelost. Het is, als wij wel zijn ingelicht, niet de bedoeling dr. De Kort definitief tot politiek leider van de K.V.P. aan te stellen. Hij zou als overgangsfractielei der fungeren in de periode die ons nog scheidt van de Tweede-Kamerverkiezin gen in 1963. Dr. De Kort is sinds 1945 met een korte onderbreking lid geweest van de Tweede Kamer. Hij heeft gestudeerd in Leuven en is daar gepromoveerd tot doctor in de sociale en politieke weten schappen. Hij is onlangs benoemd tot burgemeester van Nieuw-Ginneken. In de K.V.P.-fractie hield hij zich voornamelijk bezig met de problematiek rond de sociale verzekering. (Advertentie) deren, die in Wateringen met hun va der waren gaan zwemmen, misten hem daarna. De man bleek verdron ken. Ook vele kinderen vielen aan het water ten offer: bij Bergen op Zoom twee jongens, die in een mui terecht kwamen en meegesleurd werden, een jongen uit Marken verdween in de diepten van het IJsselmeer en een meisje uit Haaksbergen verdronk in een diepe beek. Ook werden in hel afgelopen week einde drie boerderijbranden gemeld, i-esp. in Beilen, in Giethoorn en onder Oudewater. Bij ongevallen kwamen op verschei- lene plaatsen in ons land mensen in het drukke verkeer om het leven. k/AAjjjiA Nu een ARISTONA kopen, want IN ÉÉN WOORD: FANTASTISCH!

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1