Pressie op Katanga
Nieuwe impuls
aan Benelux
Slechte beurt van
Tweede Kamer
VEEL BLIJFT DUISTER IN
VALSEMUNTERSPROCES
Dé
HOOFDPRIJS
Drietal
leiders
NOG VOOR ZONDAG IIET PARLEMENT BIJEENKOMT:
Ziekenhuis Coolsingei
bijna verdwenen
Lefèvre naar De Quay
Sal. S. neemt teveel schuld op zich
Romantische
vertoning
Nog dit jaar
vredesverdrag
met Duitsland
DAGBLAD VOOR ZEELAND
KROESTJEV:
Veranderlijke bewolking
«PUlTuT ondor 2104 "ur maan
Opnieuw onrust
op Cuba
Noodlanding
straaljager
België
in
Zuidslavische
wapens voor
Indonesië
prijsvraag van het jaar
een DAF 600 De Luxe personenauto
Zie ons blad van morgen!
101e JAARGANG
No. 23705
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij Neerlandia.
Directeur* E. H B Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A Bruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, tnr. dr. A J J M..
Mes, mr. H M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren L. J. v. 't Westende.
Bureaus. Breda, Reigersiraat 16,
Tel. 2234i (3 lijnen) Postgiro 27H841
DONDERDAG 22 JUNI 1961
Abonnementsprijs f 7.per kwartaal,
8.20 per post, 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0.40 per mm (Ing. Med. 1.By
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau vodr Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG. Nieuwstraat Tl - telefoon 2893)
KONGO WIL EERST EIGEN
TOP-GESPREK
MOISE TSJOMBE:
spoedig weer vrij man?
Voor het einde van het jaar zal
de Sovjet Unie met Oost-Duitsland
een vredesverdrag tekenen. Dit
heeft premier Kroestjev gisteren
in het Kremlin (opnieuw) aange
kondigd.
Het Amerikaanse standpunt inzake de
ontwapening noemde hij onaanvaard
baar. Hij waarschuwde, dat de Russen
de proefnemingen me* kernwapens zul
len voortzetten, indien de Amerikanen
hun proeven met kernwapens willen
hervatten „Er zijn intussen al verschei
dene nieuwe wapens ontwikkeld in de
Sovjet-Unie. die een praktische beproe
ving vereisen", zo klonk het dreigend.
Op deze bijeenkomst, die was belegd
ter herdenking van het feit, dat twintig
jaar geleden de Duitse legers Rusland
binnenvielen, voerden ook de minister
van defensie, Malinovski, en maarschalk
Tsjoekov, opperbevelhebber van de Rus
sische grondstrijdkrachten, het woord.
Zij zeiden wat Kroestjev zei: het vredes
verdrag zal en moet dus getekend wor
den.
1 \.p crientie)
verbindt ROTTERDAM
via Keulen en Zurich
met de wereld
Dagelijks vertrekt een vliegtuig om
09.50uur. Reserveringen via uw pas
sage/reisbureau of bij Swissair,
Westblaak 12, Rotterdam Tel.13 91 70
L)e regering in Leopoldstad hoopt voor hel weer bijeenkomen
van het parlement, een topconferentie te beleggen van vooraan
staande Kongolese politieke leiders, 0111 de basis te leggen voor
een brede nationale regering ter vervanging van de drie regi
mes die nu in Kongo bestaan. Uit welingelichte kring in Leo-
poldslad werd vernomen, dal dit de voornaamste reden was
waarom de centrale regering niet bereid was president Tsjombe
van Katanga zijn vrijheid Ie hergeven. Zij wil eerst een Katan-
gese delegatie in Leopoldstad zien. De voorgestelde parlemenls-
zitling - 25 juni - slaat of valt met bel resultaat van deze voor
bespreking.
De topconferentie in de centrale
Kongolese hoofdstad zou onder
voorzitterschap staan van presi
dent lozet Kasavoeboe, en rondom
een ;onlerentietafel moeten ver
enigen Antoine Gizenga, Moise
Tsjombe en diens „sterke man"
minister van buitenlandse zaken
Godefroid Moenongo, en een groep
ministers van de centrale regering
in Leopoldstad.
Het zou voor het eerst zijn dat leiders,
die geheel Kongo vertegenwoordigen, el
kaar ontmoeten na hun conferentie in
BrusseJ tei vooroereiding van de Kon
golese onafhankelijkheid. Moise Tsjom
be weigerde de onafhankelijkheidsfees
ten mee te maken en de daarop volgen
de bijeenkomsten bij te wonen.
Welingelichte kringen in Elizabethstad
zeiden dat de V.N. bijzonder grote druk
op h.y gezag in Katanga uitoefende, om
het te bewegen toch vooral aan de par-
lement.Vitting in Leopoldstad deel te ne
men.
DE BELGISCHE socialisten hebben in
het Belgische pariement hun stem ont
houden aan het Starfighterproject, als
onderdeel van de defensiebegroting. De
Starfighter haalde het niettemin met 80
tegen 9 stemmen, bij 59 onthoudingen.
DE PARLEMENTAIRE onschendbaar
heid van het Algerijnse parlementslid
Lauriol is opgeheven. Lauriol hielp de
militaire revolte in Algerië. Een Franse
majoor kreeg voor hetzelfde feit zes
jaar.
GAGARIN zal deze maand in gezel
schap van maarschalk Malinovski een
bezoek aan Finland brengen. Het wordt
voor deze ruimtemens zijn eerste reisje
naar de andere kant van het IJzeren
Gordijn
DE KLEUTERLEIDSTERS kunnen de
vlag uitsteken. Hun salaris wordt met te
rugwerkende kracht tot 1 april 1960 ver
hoogd.
VOOR DE ..Grootmetaal" is de moge
lijkheid geopend om gedurende het twee
de halfjaar van 1961 arbeidskrachten
aan te trekken uit het arbeidspotentieel
van de „kleinme'aal". Dit is dan van
grote naar kleine K.
HEINZ BRANDT, een vroegere Oost-
duitse communistenleider, die door het
Oostduitse bewind wordt beschouwd als
een Westerse spion is gearresteerd toen
hij zich vrij dom in Oost-Berlijn
vertoonde.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
^vond 53aV15nuür°i:'gCmaakt gisteren"
,V?.ran,(?Mr'^'4c bewolking met voor-
langui in hpt ""orden van het
V5n. ,!?.r cn daar enige regen. Aan-
«elyk weinig wind, later matige
uiM»iVï!' krachtige zuidwestelijke
Ip -e.z<dfde tempearturen als gis-
TT££ ,ets 'a^rc.
weer VmJaCht: Mooi' vriJ warm
tot 21 g™edtenmaxln>umtemperaturen
"«US uu" °P 420 UUr' mian 0n"
Reizigers die uit Cuba in Miami arri
veren, hebben gemeld, dat opnieuw Cu
baanse boeren zich aansluiten bij de re
bellen in het EScambrya-gebergte. De
Cubaanse autoriteiten proberen dit ver
schijnsel tegen te gaan. door eenheden
militia te zenden naar deze bergstre
ken, om er de rebellen op te sporen.
Op last van premier Castro is een aan
tal kerken aangev/ezen om te dienen als
opslagplaats voor suiker. Cuba zit met
grote hoeveelheden onverkochte suiker.
Gespeculeerd werd in dit verband, dat
de volkercnorgan satie de' Katangcse re
gering zelfs zou hebben gewaarschuwd
dat het niet deelnemen aan de zitting
ernstige gevolgen voor Katanga zou kun
nen hebben. Zou men namelijk besluiten
tot vorming van een nieuwe regering,
dan zouden de Verenigde Naties bereid
kunnen worden gevonden aan een op
roep van deze regering om Katanga
met geweld onde gezag te brengen, te
voldoen.
De V.N. zijn machtig genoeg om zulk
een actie te ondernemen. Zij hebben in
Katanga een leger van ongeveer acht
duizend soldaten, een aantal dat hoger
ligt dan wat Katanga zelf aan soldaten
heeft.
V oorbereidingen
In Leopoldstad treffen de V.N. voorbe
reidingen voor het in orde brengen van
de Lovanium universiteit, waarin de par-
lementszittingen zullen worden gehou
den. De studenten zijn er reeds uit ver
wijderd. Hun slaapzalen en refters zul
len worden gebruikt door de afgevaar
digden die gedurende hun verblijf in
Leopoldstad bescherming van de V.N.
behoeven. Dc behuizingen van de hoog
leraren zullen aan de belangrijkste deel
nemers worden toebedeeld. Schildwach
ten van de V.N. zullen de bevoegdheid
krijgen alle persoden te fouilleren die
het terrein van de universiteit betreden
of verlaten.
De V.N. werken ook aan de vrijla
ting van alle politieke gevangenen,
en het verkrijgen van vliegtuigen
voor het vervoer van afgevaardig
den die buiten Leopoldstad wonen.
Het Kongolese parlement zal waar
schijnlijk twee weken zitting houden
Berichten als zouden de meeste leden
van het parlement, dat voor het laatst
negen maanden geleden bijeen is ge
komen. geliquideerd zijn, werden door
de V.N. weersproken. Een zegsman ver
klaarde dat niet meer dan twintig van
hen om het leven zijn gekomen....
De Belgische minister-president,
Th. Lefèvre, zal vandaag een be
zoek brengen aan Den Haag. Hij
is daartoe uitgenodigd door prof.
De Quay
Het zal het eerste persoonlijke contact
zijn tussen de ministers-presidenten van
de twee Bcneluxlandcn. Op ministerieel
niveau hebben reeds uitvoerige bespre
kingen tussen de Beneluxlanden plaats
gehad, onder meer over een gemeen
schappelijk Beneluxstandpunt in Euro
pese kwesties.
De algemene indruk in Brussel bestaat
trouwens flat de nieuwe Belgische rege
ring een nieuwe impuls wenst te geven
aan de samenwerking in Benclux-ver-
band.
In regeringskringen wordt zelfs ge
sproken van een „nieuwe periode" na het
dieptepunt op het politiek vlak, dat werd
bereikt door de sterk uiteenlopende stand
punten van de regeringen in Brussel en
Den Haag over de voorstellen van presi
dent De Gaulle.
In Belgische regeringskringen wordt
grote waarde, toegekend aan het overleg
dat de ministers van buitenlandse zaken
van België, Nederland en Luxemburg
begin deze maand over het bereiken van
een gemeenschappelijk standpunt ;n
Europese kwesties hebben gevoerd en dat
tot een nog nader uit te werken
„zeer akkoord" heeft geleid. In deze krin
gen is men dan ook van mening, dat „al
les wijst op de moglijkheid van een veel
betere Bcnelux-samenwerking".
In Belgische regeringskringen is men
voorts van mening, dat de vooruitzichten
voor een oplossing van de waterwegen-
kwestie „beter schijnen".
Nog enkele weken en dan is het
ziekenhuis Coolsingei te Rotterdam
niet meer. Met een grote betonnen bol,
hangende aan de arm van een hijs
kraan worden de muren van het zie
kenhuis murw gebeukt. Meestal zijn
enkele dreunen voldoende om een
hele wand ineen te doen storten. Als
de ruïnes van het ziekenhuis opge
ruimd zijn zal men de Lijnbaan door
trekken tot aan de zgn. Oude Binnen
weg zoals ook van begin af aan
in de plannen heeft gestaan.
In de heide te Zutendaal. even ten
zuiden van de Belgisch-Nederlandse
grens, bij Genk, heeft sergeant-vlieger
K. Bodaer't van de 314 wing van de
Nederlandse luchtmacht van de basis;
Eindhoven, gisterenmiddag een geslaag
de noodlanding gemaakt met een Thun-
derstreak F-84. De piloot bleef onge
deerd. Het toestel, dat een defect aan
de olieleiding had, werd licht bescha
digd.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer is gisterenmiddag tegen vijf uur uiteen moeten
gaan omdat bij een stemming kwam vast tc staan, dat er geen quorum
7(i leden aanwezig was. Van dc 150 leden waren er slechts 62 pre
sent. Dat was een slechte beurt. De Kanier vergadert deze week maar
twee middagen. Een wat grotere opkomst Ijjkl dan niet onmogelijk.
Dc fracties van de CPN, PSP en SGP
schitterden geheel door afwezigheid.
Van de 49 KVP'ers waren er 21 pre
sent; van de 48 socialisten 19; van de
14 Anti's 5, en van dc 12 CHU'ers
8 en van de 19 liberalen 9. Dc stem
ming was uitgelokt door de liberaal
Berkhouwer.
Hij had overigens niet de opzet de Ka
mer in haar chemise te zetten. Door bij
een slechte bezetting te stemmen hoopte
hij een meerderheid te krijgen voor een
omstreden wijzigingsvoorstel. Zijn amen-
Voor de Amsterdamse rechtbank is
gisteren het proces begonnen tegen de
redactie-stenograaf S. S. uit Amster
dam en de Griekse ingenieur R.
Zelden heeft Nederland een
rechtszaak beleefd met zulke
spectaculaire, deels romantisch
mysterieuze vertoningen daar
rondom, als het „grootst valsc-
muntersproces van na de oorlog
dat gisteren in Amsterdam be
gonnen is. Het gaat, zoals wij
gisteren in een uitvoerig artikel
reeds hebben uiteengezet, om dc
Amsterdammer Sal. S. en de
Griekse ingenieur Michel R., de
twee verdachten in het valse-
munterskomplot, dat in Osna-
briick, waar valse franchiljctten
voor het Algerijnse bcvrijdings-
front zouden worden gedrukt
werd opgerold. Deze heren maak
ten gisteren allerminst de indruk
dat zij gediend zouden zijn met
een vlotte afloop van de zaak. Zij
gedroegen zich als getergde idea
listen en speciaal R. probeerde
herhaaldelijk, doch tevergeefs,
een lang manifest voor tc lezen
dat hij bij zich had. Het proces
zal vermoedelijk vier dagen du
ren en een maximum aan rende
ment voor de Algerijnse zaak op
leveren, als het aan de verdach
ten ligt. In de ochtendzitting
weigerde de rechtbank om de
dagvaarding, die op talloze gron
den door de verdediging was
aangevochten, nietig te verkla
ren.
Er waren uitgebreide voorzorgsmaat
regelen genomen, alsof men vreesde
voor FLN-plasticbommcn in de rechts
zaal. Onder het publiek, dat een dub
bele sluis van marechaussees moest pas
seren en herhaaldelijk werd gecontro
leerd, zouden zich schilderachtige figu-
Foto: Bij het gerechtsgebouw verzoektlrcn bevinden. BVD-agenten. de weduwe
een politieman een demonstrerend!, van Leon Trotzki en vermomde rebel-
sandwichmnn zijn activiteiten te stafcenJlcn-
Niets daarvan. De controle verslapte
dan ook al gauw.
De verhoren golden vooreerst Sal. S„
die bereid bleek om alle schuld op eigen
schouders te laden en die een „sneer"
uitdeelde in de richting van de BVD,
wier handlanger Hompe, een typograaf,
zich in het komplot zou hebben inge
drongen om daarna de hele boel te ver
raden.
Hompe zat niet in de getuigenbank,
alhoewel hij a charge gehoord zal
worden, doch hij bevond zich onder
politiële bescherming.
Wie is Pierre?
Michel R. sprong herhaaldelij van zijn
bankje om te protesteren tegen de pas
sages in de prneessenverbaal, waarin
de Algerijnen met de verzamelnaam
..Fransen"' werden aangeduid.
Dat ivas in de fase van het proces
waarbij de aanmaak van valse pas
poorten voor FLN-leden aan de orde
kwam. Hiervoor is een Haarlemse
chemigraaf, zekere O., in Osnabrück
veroordeeld. Hij had verklaard, in op
dracht van Michel" de passen te
hebben gedrukt, waarna hij ze afle
verde aan een Belg of een Fransman
met de naam „Pierre". Wie dat is
weet niemand.
Sal. S. was allesbehalve ingenomen
met dc openhartigheid van zijn vroe
gere Haarlemse bondgenoot en waar
deze Michel R. wilde belasten, sprong
Sal. S. dan ook herhaaldelijk in de
bres.
Prachtstuk jes
Hierna volgde een schermutseling
over de vraag hoeveel, en langs welke
wegen geld voor de aanmaak van de
valse passen was verstrekt, en of dit
geld. door buitenlandse FLN-vrienden
geschonken, eigenlijk wel voor valse
munterspraktijken bestemd was.
Vast staat dat O. geld heeft gekregen,
maar hoe dat wensten de verdachten
niet te onthullen.
Evenmin wilden de verdachten zeggen
waar de valse persoonsbewijzen heen
gingen. Zelfs de plaats waar zij werden
ingevuld bleef geheim.
De vals-geldaffdire was een apart
hoofdstuk in het proces. De valse francs
zouden (volgens deskundigen) pracht-
stukjes zijn geweest, maar voor zij van
de pers konden komen was het komplot
al opgerold. In Haarlem waren door de
meergenoemde O. voorstudies gemaakt.
In Osnabrück werd het vervalsen op
grote schaal bedreven.
Sal. S. en zijn Griekse vriend, die
elkaar in de pauzes veelvuldig toeknik
ten, hadden de voorstudies niet gezien,
zeiden zy Toch werden ze in beslag
genomen ten huize van Sal S.
ISumeroteu rs
De officier van Justitie raakte ook nog
in conilict met de verdachten over de
functie van een aantal numeroteurs, ap
paraten waarmee de serienummers np
bankbiljetten kunnen worden gedrukt.
De officier had een zware kist met
numeroteurs op d 1 tafel laten plaatsen,
nadat Michel R. had gezegd dat de twee
numeroteurs, waarmee de officier eerst
was komen aandragen, beslist onvol
doende waren om zo'n belangrijke portie
banknoten te diukken als in de dag
vaarding was vermeld.
President en verdachten ondervroegen
beurtelings de getuige-deskundige, een
man van de n.v Joh. Enschedé en Zo
nen, totdat deze als een soort docent
naast de groene tafel stond.
De verdachten wilden de indruk wek
ken dat dc numeroteurs afkomstig zyn
van Joop Zwart, de Amstelvcense druk-
ker-publicist, die in hun kring niet erg
populair is, doch de officier lief zich niet
op dit zijspoor rangeren.
Morg-m gaat het proces voort.
dement werd echter verworpen, maar aan
gezien er geen quorum bleek te zijn was
de stemming ongeldig en moet de vol
gende week opnieuw gestemd worden.
Vorig jaar geschorst
De Kamer behandelde gisteren een
wetsvoorstel, dat voor huurders van be
drijfspanden bij onteigening een betere
schadevergoeding brengt. Dit wetsontwerp
heeft reeds eerder aanleiding tot moei-
lijknedcn gegeven Bij de eerste openbare
behandeling eind vorig jaar moesten
de beraadslagingen worden geschorst om
dat minister Beerman (Justitie) in een
vloed van amendementen de kluts was
kwijtgeraakt.
Die schorsing is overigens niet tever
geefs geweest. Mr. Beerman heeft het
wetsontwerp nu op de belangrijke punten
nog nader verbeterd. Er is nu een rnini-
mumvergocding vastgesteld, gelijk aan
een bedrag gelijk aan twee jaar huur.
De maximumvergoeding is van 5 tot 8
jaar huur verhoogd. Bovendien is uit
drukkelijk vastgesteld, dat het hier gaat
om een tijdelijke regeling in afwachting
van een algehele herziening waarop nog
gestudeerd wordt. De maximale vergoe
ding bij onteigening van bedrijfspanden
bedraagt thans 2 jaar huur. Dat is veel
te weinig zoals vele zakenlieden die
vanwege saneringsplannen hun bedrijfs
panden moesten ontruimen, in het ver
leden tot hun schade hebben onder
vonden.
Amendement
De Kamer was met de aangebrachte
verbeteringen tevreden. De socialisten en
liberalc-n wilden echter nog iets verder
gaan. Zij probeerden met een amende
ment de bepaling geschrapt te kriigen,
dat gemeente- en provinciale besturen
zich geheel of gedeeltelijk aan de schade
vergoeding kunnen onttrekken door zeer
vroegtijdig met onteigeningsprocedures
tc beginnen. Voor elk jaar. dat een zaken
man na de onteigeningsbeslissing zou
blijven zitten, kan ingevolge die bepaling
de schadevergoeding verminderd worden.
Een beslissing op dit punt die, gezien de
stemming in de Kamer, zeker negatief
zal zijn. bleef echter door de slechte op
komst uit.
De Indonesische minister van defen
sie, generaal Nasoet.ion. heeft in Belgra
do verklaard, dat Zuid-Slavië erin heeft
toegestemd Indonesië een onbeperkte
hoeveelheid wapens en ander oorlogs
materiaal te leveren.
Op een persconferentie deelde Nasoe-
tion mede. dat de leveranties zouden
worden gedaan op kredieten die de
Zuidslavische regering ten behoeve van
de Indonesische regering had vrijge
maakt.
