RUMOER ROND NIEUW-GUINEA Bretonse boeren nog steeds boos Prinsen-conferentie over Laos te Zürich T reinramp in Frankrijk Onthullingen over conferentie Teheran van Niet denk baar Soekarno aangemoedigd door Peking en Moskou Passiespel in Twente van Naaykens 23 doden150 gewonden OPZIENBAREND ARTIKEL IN BRITSE KRANT OORZAAK VAN: Jeff Chandler overleden jeebless goodwill Oorzaak ook hier: Berlijn Slraatsburg-Parijs-express Stalin, Roosevelt en Churchill in 1943 Vrij Berlijn betoogde Een Tour de Trance zonder prijsvraag in Dagblad De Stem DAGBLAD VOOR ZEELAND Kennedy wijst voorstel Kroestjev de hand van Beschuldiging van Moboetoe Zeeliedenstaking in VS duurt voort Alog een slachtoffer vliegramp „Sinus Bijna 7.000 orden en medailles in Arrestaties Singapore Twee pilolcn mogen terug naar Caracas 101e JAARGANGNo. 23702 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia. Directeur: E.- H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Duugen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A J. J M. jles, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland 'MAANDAG 19 JUNI 1961 Abonnementsprijs 7.per kwartaal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes. Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen. IJsbaanstraat 24 - telefoon ~601OOSTBU De Amerikaanse regering heeft in een memorandum aan de Sovjet-Unie als haar mening te kennen gegeven, dat de Itussische regering in Genève niet schijnt te willen komen tot een overeen komst inzake een verbod op het nemen van proeven met kernwapens. De V.S. wijzen het voorstel van pre mier Kroestjev om het overleg over de kernproeven te koppelen aan besprekin gen over andere ontwapeningskwesties van de hand. Zij herhalen dat het voor naamste doel van Amerika blijft, een internationaal akkoord over de stopzet ting van de kernproeven te bereiken. Zij doen een beroep op de Sovjet-Unie, ..on verwijld" een doeltreffende overeen komst te ondertekenen. Het Amerikaanse memorandum vormt een antwoord op het stuk over deze kwestie, dat premier Kroestjev aan president Kennedy heeft overhandigd na hun gedachtenwisseling op drie en vier juni in Wenen. De Hollywoodster Jeff Chandler is za terdag op 42-jarige leeftijd overleden. Op 13 mei van dit jaar werd hij voor een rugoperatie in het ziekenhuis te Cul ver City opgenomen. Vijf dagen na de operatie werd zijn toestand kritiek, waarna een noodin- greep die 7,5 uur duurde en vele bloed transfusies, hem weer aan de beterende hand brachten. Op 27 mei ging hij weer sterk ach teruit en de drie operaties die daarna nog werden uitgevoerd, verzwakten de acteur zo zeer dat hij stierf. De officiële verklaring die door het ziekenhuis werd afgegeven luidde „zwa re bloedvergiftiging, de dood tot gevolg hebbende". Chandler is vooral bekend geworden door zijn indianen- en cowboyfilms. (Advertentie) B1NNENYERIN G BED het beste bed ooit gemaakt SCHU1MRUBBERBED met versterkte middensector oog op de krachtmeting om Berlijn die deze winter wordt verwacht. Onder de kop „Russisehe kruisers voor Indonesië" selireef hel Britse blad „Sunday Telegraph" gisteren dat men in diplo matieke kring te Londen uit ontvangen rapporten de indruk heeft gekregen, dat Moskou en Peking president Soekarno heb ben aangemoedigd zich van Nederlands Nicuw-Guinea meester te maken „met faire en unfaire middelen en zo mogelijk nog dit jaar". Kroestjev zou zijn aanbod hebben herhaald om Indonesië de middelen te verschaffen. Behalve duikboten en meer jacht vliegtuigen zouden de Bussen ook een of twee kruisers ter be schikking willen stellen. „Het is bekend dat de leiding in Indonesië verdeeld is over dit aanbod", aldus het blad, „omdat de kruisers in het be gin niet zonder Russisch per soneel bediend kunnen worden. Vooral generaal Nasoetion, die Soekarno op zijn reis vergezelt, maant tot voorzichtigheid". De Russen zouden aandringen op het vestigen van een grote, perma nente „instructiegroep" in Djakarta. Eén van de redenen voor deze haast is ongetwijfeld, aldus het blad, dat de Russen overal ter wereld zo groot mogelijke moeilijkheden voor het Westen willen scheppen met het Den Haag: onveranderd Van bevoegde zijde in Den Haag is in antwoord op vragen over dit artikel in de Sunday Telegraph mee gedeeld, dat er geen wijziging was gekomen in het Nederlandse stand punt na de verklaring van minister Luns in mei, dat de bondgenoten van Nederland niet onverschillig konden blijven in geval van een aan val op Nieuw-Guinea. Minister Luns verklaarde toen in zijn memorie van antwoord aan de Eerste Kamer over de begroting van buiten landse zaken, dat het beleid gericht is op de voorkoming van een open militair conflict en dat de Nederlandse regering daarbij aanzienlijke steun ondervindt van bevriende landen. Indonesische ontkenning Een woordvoerder van president Soe karno heeft gisteren categorisch ont kend. dat Peking en Moskou hem aan gemoedigd hadden zich met elk middel meester van westelijk Nieuw-Guinea te maken. De woordvoerder, Mara mis, zei: „Dit bericht is volkomen onjuist". Hij ontken de ook. dat president Soekarno een of twee Russische kruisers, duikboten en gevechtsvliegtuigen waren aangeboden. Hij voegde hieraan toe: „Wij zullen van Rusland wapens kopen ingevolge de oude overeenkomst die in december 1960 werd ondertekend. Ik heb echter geen bijzonderheden over het soort wapens. Het betreft niets nieuws". Hij zei voorts: „Rusland en China steunen ons natuurlijk, evenals de Afri kaanse en Aziatische landen, in onze rechten op West-Irian. Maar dit verhaal dat zij ons aanmoedigen om het gebied met geweld te nemen, is volkomen on juist". Op de vraag of Indonesië plannen heeft voor enigerlei actie in de kwestie West-Nieuw-Guinea, zei de woordvoer der van de president: „Dat hang af van de Nederlanders". Hij zei dat de Nederlanders een mili taire macht opbouwen in het gebied. ..Als zij daarmee voortgaan betekent dat voor ons een pistool op de borst". De drie Laotiaanse prinsen die gis teren te Zürich samen zijn geko men, zijn overeengekomen drie daagse onderhandelingen te beper ken tot het programma: „een rege ring van nationale unie" voor hun land. De Westers gezinde premier prins Boen Oem van de koninklijke Laotiaanse rege ring, de voormalige premier neutralist prins Soevanna Phoema en de rebellen leider prins Soephanoevong, hebben tij dens de lunch een agenda samengesteld voor de officiële conferentie, die vandaag tot woensdagavond zal duren. Over het bestand in Laos of over een gezamenlijke Laotiaanse delegatie bij de conferentie te Genève werd niets gezegd. Aan het einde van de conferentie te Zürich zal een „uiteindelijke gezamen lijke verklaring", ondertekend door de drie prinsen worden uitgegeven, aldus werd bekendgemaakt. Prinses Moene Soevanna, dochter van de neulralistenleider. treedt op als woord- voerdster van de conferentie, aldus het communiqué. fabrieken Zevenbergen KONINGIN Juliana en prins Bcrnhard zijn zaterdagavond met het koninklijk vliegtuig te Florence aangekomen. Zij brengen een korte vakantie door tc Por to Ercole aan de zuidkust van Elba. OP LAST van de Indonesische regering is in Djakarta op ceremoniële wijze een bronzen gedenkteken van 900 kilo, dat herinnerde aan de strijd van de Neder landers op Noord-Sumatra, omver ge haald. TE HOLTEN heeft een felle brand de prachtige korenmalen aan de Rijsseweg in de as gelegd. De schade bedraagt meer dan 100.000 gulden. IN MANILLA zijn tien baby's overleden aan griep. Het d >dental van de griep epidemie op de zuidelijke Philippijnen is daarmee gestegen tot 70. DE PRAVDA, het orgaan van de Rus sische communistische partij, heeft ge pleit voor herstel en verbetering van de betrekkingen van de Sovjet-Unie met de V.A.R. VOOR DE EERSTE maal in de geschie denis van het Witte Huis is een neger opgenomen in de lijfwacht vai. de pre sident. EEN DC-8-straalvliegtuig. dat onderweg was van Oslo naar New York. heeft een geslaagde noodlanding gemaakt op de Londense luchthaven. De piloot had een hydraulisch defect bemerkt, liet boven de Noordzee de benzine weglopen en landde veilig. DE GRIEKSE politie heeft een belang- 11 va ,sPi°naSekomplot in Griekenland ontdekt ten behoeve van de Sovjet-Unie. VAN DE PARTiJ-afdeling Jaroslav in bovjet-Unie. zijn dne functionarissen en Het ziJn eerste secretaris La- Rnr- secretaris Petrov en bureaulid sDerfaai ZAgaVfm gebrekkige leiding, speciaal op het gebied van de landbouw. Opklaringen Een overzicht tijdens het passiespel van Jan Naaykens, dat in Hertme is opgevoerd. Het is dit jaar de vijfde maal, dat in het Twentse dorpje een serie van deze passiespelen wordt op gevoerd. Aan het spel werken onge veer 300 Twentenaren mee. Bestaiulsschendingeit De Amerikaanse delegatie bij de veer- tien-mogendhedenconferentie in Genève inzake Laos heeft berichten ontvangen over nieuwe schendingen (vrijdag en za terdag) van het bestand in Laos door strijdkrachten van de pro-communistische Pathet Laos. De bevelhebber van het Kongolese le ger, generaal Moboetoe, heeft gezegd, dat een eenheid van de V.N. betrokken is geweest bij een komplot om Moboe toe en zijn medewerkers te ontvoeren. Volgens Moboetoe wilde de eenheid een ..paramilitaire eenheid buiten het Kongolese leger" opleiden. Veertig Kongolese militairen zijn gear resteerd en twintig burgers. De hoofdvertegenwoordigers van de V.N. in Kongo, dr. Linner, zal een on derzoek laten instellen in verband met deze beschuldigingen. Roder mond vrij Intussen is de Nederlandse journalist Sjoerd Rodermond. die dinsdag jongstle den in Leopoldstad werd gearresteerd, vrijgelaten en in zijn hotel in Leopold stad teruggekeerd. Toen men hem vroeg hoe het kwam dat zijn linkeroog was opgezet, ant- woor 'de hij: „Ik ben tegen een deur ge lopen". Ongeveer 1500 boze boeren heb ben gisteren met ongeveer 500 landbouwtrekkers de wegen en spoorverbindingen naar het stadje Charhaix in het district Finistère van Bretagne gebarricadeerd en het vier uur lang van de buiten wereld afgesloten gehouden. Zij demonstreerden opnieuw tegen de daling in de prijzen van landbouwpro- dukten, die al een week lang in noord west-Frankrijk tot moeilijkheden leidt. Om half zes gisterenmorgen reden de boeren, van wie sommigen met hooivor ken en andere landbouwwerktuigen ge wapend waren, de stad binnen. Zij beleg den een vergadering op een atletiekveld om te luisteren naar de prefect van het district. Georges Andrieu, die per heli kopter in Charhaix arriveerde. Hij stelde de boeren op de hoogte van de maatre gelen die de regering heeft getroffen ter verbetering van de situatie in Bretagne. Intussen hadden speciale eenheden van politie zich langs de barricaden der boe ren opgesteld. De toestand werd gespan nen, maar leidde niet tot ernstige onge regeldheden. Een menigte die het station wilde bestormen werd door veiligheids politie teruggedreven. Gisterenmiddag is de expres- trein Straatsburg-Parijs bij Vi- Iry le Francois ontspoord bij volle snelheid. Op aandrang van de Amerikaanse re gering hebben vakbonden en scheep vaartmaatschappijen ook in het afgelo pen weekeinde onderhandeld over be ëindiging van de zeeliedenstaking, waar door bijna duizend schepen in dertig havens aan de Atlantische en de Stille Oceaan getroffen zijn. Ongeveer tachtigduizend zeelieden zijn bij de staking betrokken. Indien het ge schil niet spoedig wordt bijgelegd, be staat het gevaar dat de gehele Ameri kaanse scheepvaart stil komt te liggen. President Kennedy is zeer verontrust over deze staking. Weersverwachting van het K.N.M.I. avnnriar9qV,°s"d' °P&cmaakt gisteren- avond 23.15 uur: Koel weer met opklaringen. Op de meeste plaats^ droog. Matige, aan «e kust t^delijk vr\j krachtige wind lussen west en ïoordwcst. Vandaag: zon onder 21.03 uur. 7'0n op 419 uur» maan on der 0.28 uur. m m m, m. Volgens te Cairo verschijnende bladen is onder het wrak van het KLM-toestel „Sirius" dat maandag bij het vliegveld van Cairo neerstortte, het geblakerde lijkje gevonden van een baby Het lijkje is geïdentificeerd als Daniella Rodocha- nachi uit Rome, 30 maanden oud. Zij was de dochter van de heer er mevrouw Mario Rodochanachi, die bij dit onge luk eveneens het leven lieten. Door de ontdekking van het kinderlijk is het do dencijfer op 21 gekomen. De gewonden in het ziekenhuis van Cairo gaan goed vooruit. Niemand van hen is nog in direct levensgevaar. De ,21 doden zijn allen geïdentificeerd. De Sovjet-Unie wilde in 1943 Duitsland na de oorlog „in stuk ken hakken", duizenden militaire Nazileiders doden, Japan zwak houden en Frankrijk, als „ver dorven" natie, straffen, aldus officiële Amerikaanse oorlogs documenten die zaterdag zijn gepubliceerd. Deze documenten vormen de Ameri kaanse versie van de geallieerde con ferentie van '43 in Teheran ter bepa ling van de naoorlogse strategie. Ook wordt gewag gemaakt van de confe rentie van Cairo in datzelfde jaar. Verdelen van Duitsland President Roosevelt steunde Stalin dikwijls krachtig, doch Churchill was lankmoediger wat betreft het verbrok kelen van Duitsland en het onttakelen van Frankrijk. Stalin was van mening dat Duitsland in 15 of 20 jaar tijd opnieuw een sterke militaire mogendheid zou worden als het niet voorgoed zou worden ver deeld. Op 29 november 1943 verklaarde Sta lin bij het uitbrengen van een toast, dat in elk geval 50.000 en misschien wel 100.000 Duitse militaire leiders moesten worden opgeruimd. Roosevelt zei schertsend dat hij instemde met een aantal van 49.000 of meer. Churchill verklaarde, dat hij tegen het in koelen bloede afmaken van sol daten was die voor luun land hadden gevochten. Oorlogsmisdadigers dien den te worden gestraft, maar hij was tegen executies voor politieke doelein den. Frankrijk Roosevelt vertelde Stalin, dat Chur chill van mening was, dat Frankrijk spoedig weer een sterke natie zou wor den, maar dat hij (Roosevelt) het daar niet mee eens was. Roosevelt was van oordeel dat er vele jaren van eerlijk werk nodig zouden zijn voordat Frank rijk weer op de been zou zijn... De Fransen moesten boeten voor „hun misdadige collaboratie". Stalin gaf op een avond als zijn me ning te kennen, dat Frankrijk „verrot" was en met verlies van zijn overzeese bezittingen moest worden gestraft. Hij was het niet eens met Churchill die zei dat Frankrijk een verslagen land was en leed onder de Duitse bezet ting. Churchill zei zich geen beschaaf de wereld te kunnen voorstellen zonder een bloeiend Frankrijk, maar Stalin meende, dat Frankrijk een aardig land kon zijn, maar geen grote rol gieer moest spelen. Stalin voegde Churchill soms scher pe opmerkingen toe. Hij verdachte de Britse leider van een geheime gene genheid voor Duitsland. V.N. In Teheran opperde Roosevelt het denkbeeld van een organisatie van Verenigde Naties, met 35 leden. Er moest een afdeling zijn voor niet-mili- taire zaken en een afdeling die Roose velt noemde „de vier politiemannen" de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, Engeland en nationalistisch China. Deze vier landen, samen met nog twee Europese landen, een Zuidamerikaans land en een land in het Nabije Oosten, een in het Verre Oosten en een Brits dominion zouden de groep voor de niet-militaire zaken moeten vormen. Churchill voelde daar niet veel voor, omdat het Britse imperium dan maar twee stemmen zou hebben. Roosevelt stelde op 1 december 1943 een verdeling van Duitsland in vijf zelfbesturende delen voor. Twee ge bieden, streek van het Kieler kanaal met de stad Hamburg en het Ruhr- en Saargebied zouden onder internatio naal toezicht moeten komen. Dezelfde dag vroeg Roosevelt aan Stalin Churchill was afwezig of Rusland vrije verkiezingen in Letland, Estland en Litouwen zou toestaan. Stalin antwoordde dat er ruimschoots gelegenheid zou zijn voor zulk een uiting van de volkswil. Hij kon daarbij echter generlei internationaal toezicht dulden. Volgens de documenten vervat in een boek van 932 bladzijden en bijna alle geschreven door Amerikanen zou Roosevelt het met Stalin eens ge weest zijn dat Frankrijk Indo-China niet behoorde terug te krijgen. Churchill had voorts aan Roosevelt een telegram gezonden over „de be treurenswaardige uitspattingen van ae Fransen in Syrië". „Ik twijfel er niet over of dit is een voorproefje van wat De Gaulles leiderschap over Frankrijk betekent... Ik verzeker u, dat er niets is wat deze man zal nalaten wanneer hij een gewapende macht tot zijn be schikking heeft", aldus het telegram van Churchill. Negen der rijtuigen rolden in een ravijn. Tegen middernacht waren 23 doden en 150 gewon den geteld. Het zoeken naar slachtoffers in de wrakstukken was toen nog in volle gang. Ambulances en een helikopter van de Amerikaanse legerbasis te Verdun as sisteerden bij het reddingswerk. Som mige gewonden werden naar een Ame rikaans militair hospitaal daar overge bracht. Anderen werden per helikopter naar een Frans ziekenhuis te Reims vervoerd. Dat was nodig, omdat Vitry maar een ziekenhuis heeft en dat was spoedig vol. De basis te Verdun voorzag de Fran sen van snijbranders om bij het zoeken naar gewonden wrakstukken te kunnen opruimen. Omtrent de oorzaak van het ongeval is nog niets bekend. Tass meldt, dat in totaal 6924 orden en medailles zijn toegekend aan Sovjet-bur gers wegens hun aandeel in het project dat Joeri Gagarin als eerste mens een reis in een baan om de aarde liet ma ken. Premier Kroestjev was er ook bij. Hij kreeg zijn derde gouden hamer-en- sikkel-medaille van de orde van Lenin. Die werd hem door het presidium van de Opperse Sovjet verleend uit erken telijkheid voor zijn eminente leiding bij de oprichting en de ontwikkeling van de raketindustrie, -wetenschap en -techno logie en de geslaagde uitvoering van werelds eerste kosmische vlucht door een Sovjet-man, welke een nieuw tijd perk in de verovering van de ruimte opende. De boeren in Norbihan, in het zuidelijk deel van Bretagne, lieten zich niet on betuigd. Urenlang versperden zij op de thans reeds bekende wijze (zie foto) wegen en spoorwegoverwegen uit volle borst de Marseillaise zingend. Om half elf besloten de boeren naar het beroep van de prefect die tot kalmte had gemaand, te luisteren. Zij brachten hun trekkers op gang en vertrokken naar hun lande; ijen. Kort na een uur gistermiddag werden op andere punten in Bretagne barricaden opgetrokken. Ook hier werd van land bouwtrekkers en ander rollend materieel gebruik gemaakt om de stadjes Lessac en Pain-de-Bretagne te isoleren. Volgens de laatste berichten zijn een heden van de politie ook naar dat gebied vertrokken. Ruim honderdduizend Westber- lijners hebben zaterdag in de ge- isoleerde stad plechtig beloofd, dat zij zullen vechten voor de vrijheid, zoals de Oostduitsers dat acht jaar geleden hebben gedaan tegen de Sovjetrusissche tanks. Op de verjaardag van de Oostduitse opstand waren de betogers tezamen ge stroomd om hun doden te gedenken en te beloven, dat zij hun bedreigde rechten zouden verdedigen. Zij deden de bijeenkomst voor het stadhuis van West-Berlijn worden tot een overweldigende volksbetoging. De menigte betuigde met donderend ge juich haar instemming met Willy Brandt's verklaring dat er geen compromis kon worden gesloten, waardoor men de vrij heid zou verspelen. De Westduitse bondskanselier dr. Kon rad Adenauer deed tezelfdertijd in Bonn in een speciale zitting van de Bondsdag een beroep op premier Kroestjev om te streven naar een „zinnige oplossing" van het Duitse vraagstuk. Eens te meer be pleitte hij vrije verkiezingen in geheel Duitsland. In Singapore zijn gisteren elf mannen gearresteerd. De politie heeft ook een hoeveelheid handgranaten in beslag ge nomen. Er zouden nog meer overvallen door de politie worden ondernomen. Volgens regeringskringen zou een kom plot zijn ontdekt om een minister te vermoorden. De naam van de minister werd niet genoemd, doch welingelichte kringen in Singapore verklaarden, dat het komplot tegen premier Lee Koean Yew was gericht. Hot vliegincident in de West Na overleg heeft de premier van de Nederlandse Antillen, de heer Jonck- heer, besloten, dat de piloot en de twee de piloot van het op de Nederlandse An tillen tot landen gedwongen Venezolaan se vliegtuig. Chirinos en Fuerte, naar huis kunnen terugkeren. Kapitein Carlos Tallardat, de man die op Antilliaans grondgebied een vuurwapen gebruikte, zal voorlopig in Willemstad moeten blij ven, hangende het onderzoek. Omtrent het lot van de zeven ont snapte gevangenen uit Venezuela, kan nog niets met zekerheid worden gezegd. De heer Jonckheer zei, dat ze nog niet in vrijheid gesteld zouden worden. Hun zaak. zei hij. geniet in Willemstad en in Den Haag bijzondere aandacht. Op de protestnota, die de regering van de Antillen had gezonden aan de regering in Caracas, over de schietpartij op An tilliaanse bodem, was nog geen ant woord ontvangen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1