NAVO IN OSLO: nuchter
en ernstig
TOCH GESPREK
PATHET-LAO
Ex-SS-er Hoettl
niet naar Israël
Kus. medaille en gejuich voor
astronaut Shepard
50%
KOLK
PROBLEMEN VAN LAOS TOT RUIMTEVAART
V.S. steeds
tot overleg
bereid
Verrassing in Laos
Filmfestival in Cannes
Vrijgeleide beloofdmaar:
„Proclamatie
van Salan
38 vermiste
Ghanezen
vermoord
Met horten
en stoten
DAGBLAD VOOR 7FF1 AND
CHU-senator
Lichtenauer naar
Raad van State
De Gaulle pleit
voor akkoord
te Evian
Luch tvaartprijs
voor Den Doolaard
AFNEMENDE WIND j
Nota aan Kasavoeboe
Deense boeren
in staking
l-l te Delft wordt
verwijderd
Eerste contact
luch tvaartgesprek
Bolletje/*
in de zilveren rol
OPRUIMING
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. V. Hootegem,
mr. dr. A. J J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841.
Abonnementsprijs f 7,per kwartaal
f 8.20 per post - f 0,54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,40 per mm (Ing. Med. f 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
(Van onze parlementaire redactie)
De C.H.U.-senator mr. W. F. Lichte
nauer, algemeen voorzitter van de
Scheepvaart Vereniging Zuid te Rotter
dam, gaat naar de Raad van State. Het
desbetreffende koninklijk besluit is bin
nenkort te verwachten. Mr. Lichtenauer,
die donderdag a.s. 61 jaar wordt, zal in
de Raad van State de vacature vervul
len die is ontstaan door het overlijden
van oud-minister W. F. Schokking.
In Parijs werden gisteren over de post
gestencilde pamfletten verspreid, die,
naar daarin wordt gezegd, een ..procla
matie van generaal Salan" zouden in
houden.
In de pamfletten staat: „Wij zullen
gaan vechten. Wij zullen winnen, om
dat God ons helpt. Wij zullen deze laat
ste kruistocht, waarvan het lot dei-
mensheid afhangt, ondernemen met het
oog gericht op het voorbeeld van Jean
ne d'Arc".
De .proclamatie" was getekend:
„Raoul Salan (met u ergens op Alge
rijns grondgebied)".
En te Rome heeft de ..voorlopige re
gering van Frans Algerië", waarover
de caféhouder-rebel Joseph Ortiz de
scepter zwaait, in een manifest meege
deeld dat. drieduizend man gereed staan
voor het volgende gevecht.
Dean Rusk, rle Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, heeft gisteren de grote NAVO-conferentie in Oslo
geopend met een rede van vijf kwartier, waarin hij een
uitvoerig overzicht gaf van de toestand in de wereld, van
Laos tot de ruimtevaart.
Rusk zei, dat het de opvatting van de V.S. is dat de
NAVO voor premier Kroestjev de grootste hinderpaal is
op de weg naar Russische wereldheerschappij. Hij zei,
dat het daarom nodig was dat de NAVO-landen waakzaam
blijven legen de aggressieve politiek van Rusland.
landse zaken, mr. J. M. A. H. Luns, als
mede de betrokken bewindslieden van
Denemarken, Portugal, Griekenland,
Canada, Italië, Engeland, Frankrijk en
West-Duitsland.
Minister Spaak drong er op aan, dat
de NAVO wordt aangepast aan de ver
anderde omstandigheden, omdat de con
ceptie, die bij de oprichting aanvaard
was, niet langer van toepassing was op
de omstandigheden. Spaak sprak over
Kongo en achtte groter onderling over
leg zeer gewenst.
Minister Luns zei sympathie te heb
ben voor de Belgische houding ten aan
zien van Kongo. Ook hij drong aan op
groter onderlinge saamhorigheid en he
kelde voorts de Russische tegenwerking
in de V.N.
De Brit, lord Home, was de meest
optimistische spreker. ,.Wij hebben
een aantal goede kaarten in onze
hand, waarom zouden wij daarmee
niet spelen". Home zette uiteen, dat
de positie van de Russen niet zo
sterk was, als men uit een opper
vlakkige studie zou concluderen.
Generaal De Gaulle heeft gisteren in
een radio- en televisietoespraak de
Franse bevolking van Algerië opgewekt
„verouderde mythen en dolzinnige da
den" te laten varen en haar moed en
bekwaamheden te richten op de grote
taak die moet worden volbracht. Hij
zei er zeker van te zijn, dat de jongste
rebellie de Franse opmars in geen en
kei opzicht heeft vertraagd.
De Gaulle hoopte bij de komende on
derhandelingen in Evian te komen tot
een akkoord over een opbouwend samen
gaan van Frankrijk en Algerië, opdat de
zelfbeschikking een feit kan worden in
een geest van vrede en hoop. Als mocht
blijken dat er met de leiders van de op
standelingen geen overeenstemming te
bereiken is over de toekomst van Alge
rië, dan zullen de Algerijnen met spoed
bij het bestuur van hun land worden in
geschakeld opdat, ondanks alles, het
nieuwe Algerië toch opgebouwd wordt.
De rede van Rusk werd be
schouwd als een ernstige en nuch
tere analyse van de situatie op de
wereld. De rede werd ook be
schouwd als een voorbeeld van de
Amerikaanse plannen om overleg
te plegen met de NAVO-landen
over alle belangrijke kwesties, of
deze nu duidelijk thuishoren in de
belangensfeer van de vijftien lan
den of niet.
Knelpunt Berlijn
Voor zover hij sprak over de pro
blemen die de NAVO-landen raken,
kreeg de kwestie Berlijn de grootste
aandacht van Rusk, die in zijn rede
de Russen in duidelijke termen
waarschuwde, dat de V.S. niet van
plan zijn Berlijn op te geven. Waar
nemers zagen hierin een indicatie,
dat Amerika verwacht, dat de Rus
sen druk op Berlijn zullen gaan uit
oefenen voordat het jaar om is.
Rusk zei niet. dat als Berlijn opnieuw
door de Russen geïsoleerd zou worden,
er een doorbraak geforceerd zou wor
den met wapenen.
Hij zei, dat de NAVO-landen hun eis
tot vrije toegang onverminderd zouden
handhaver ook al zou Rusland een vre
desverdrag sluiten met Oost-Duitsland.
Voorts verklaarde Rusk, dat de Ame
rikaanse troepen in Europa zouden blij
ven om de NAVO-legers te versterken
en dat deze troepen op voldoende sterk
te zouden worden gehouden, zowel wat
betreft de conventionele bewapening als
de atoomwapens.
Naar «le maan
Hij kondigde aan, dat de V.S. dit
jaar een bemande kunstmaan zullen
lanceren, welke gevolgd zal worden
door de lancering van robot-labora
toria naar de maan, Mars en Ve
nus.
Verder zei hij. dat de westelijke lan
den niet akkoord zullen gaan met het
Russische voorstel tot aanstelling van
een drie-mans «orgaan aan het hoofd
van een controleapparaat op een even
tueel verbod op kernwapens en dat de
V.S. en Rusland in de zomer de moge
lijkheden zullen onderzoeken om een
ontwapeningsconferentie te houden.
Rusk zei onder meer nog, dat de V.S.
zich steeds bezorgder maakte over de
militaire dictatuur in Cuba, die geheel
binnen de Russische sfeer was gekomen.
Hij waarschuwde zijn gehoor voor de
Russsche politiek van hier dreigen er
daar vleien. Hij zei, dat men goed dien
de te beseffen, dat de Russische politiek
altijd een wereldpolitiek blijft, ongeacht
welke verschijningsvorm er aan gege
ven wordt.
Stikker
Deze eerste dag was geopend door de
Nederlandse secretaris-generaal, mr.
D. U. Stikker, die onder meer zei, dat
de „vastbeslotenheid waarmee het Sov-
jetrussische en Chinese communistische
blok zich vastbijten in zorgvuldig geko
zen strategische objecten, gevaarlijke
toestanden kan scheppen".
Hij begroette met instemming de ver
klaring van president John Kennedy,
dat deze „ons bondgenootschap een ver
sterkt leiderschap wilde geven".
(Van onze Haagse redacteur)
De Koninklijke Nederlandse Vereni
ging voor Luchtvaart (K.N.V.V.L.) heeft
gisteren in Den Haag voor de eerste
maal de door haar ingestelde prijs voor
luchtvaartjournalistiek uitgereikt. Het
was de schrijver A. den Doolaard (Cor-
T iinc pn Cnaalr nelis Spoelstradie voor zijn artikelen-
1111 ctI op«tcUk serie over ,,Het straaltijdperk", ver-
Tot de sprekers die tijdens de middag- schenen in de Gelderlanderpers, voor
zitting achter de katheder gingen staan, deze prijs, een gouden medaille, werd
behoorden de Belgische minister van uitverkoren. Ook mag hij een luchtreis
buitenlandse zaken, Paul Henri Spaak, met tiendaags verbfijf naar een bestem
en de Nederlandse minister van buiten-Iming zijner keuze maken.
Hoewel de delegatie van de re
gering-Boen Oem zondag gene
geerd was, heeft de Pathet-Lao
gisteren onverwacht om een nieu-
KENNEDY heeft in principe een uit
nodiging aanvaard om in de nabije toe
komst een bezoek te brengen aan Tu
nesië.
ZEVEN PAPOEA'S zijn op Nieuw-Gui-
nca veroordeeld wegens ondermijnende
activiteiten. Zij kregen gevangenisstraf
fen variërend van zeven maanden tot
vier jaar.
EEN ITALIAANSE edelman en voor
malig hopman der verkenners is te Mi
laan gearresteerd, verdacht van het or
ganiseren van orgieën, waarbij tiental
len jonge jongens en meisjes betrokken
waren.
DRIE PARIJSE rechercheurs hebben te
Stockholm vier Zweedse meisjes onder
vraagd in verband met de vraag waar
het losgeld, dat vader Peugeot voor zijn
zoon Eric betaalde, gebleven is.
DE ROTTERDAMSE politie heeft een
22-jarige man gearresteerd, die zich
schuldig heeft gemaakt aan een zeden
misdrijf met een 14-jarig meisje.
DE WESTDUITSE procureur-generaal
Maen Guede heeft gisteren de arrestatie
bekendgemaakt van 20 personen. Hun
wordt het lidmaatschap van de verbo
den communistische partij verweten.
VOLGENS HET Westduitse Rode Kruis
worden sinds het eind van de jongste
wereldoorlog nog 1,3 miljoen Duitse sol
daten vermist.
IN DEN HAAG is de 46-jarige kantoor
bediende J. O. aangehouden verdacht
van verduistering van f 34.000,- ten na
dele van zijn werkgever.
MET EEN KRACHTIG pleidooi voor de
supranationale gedachte en een gunstig
rapport over de ontwikkeling der E.G.
K.S heeft de Italiaanse voorzitter van
de Hoge Autoriteit, Malvestiti, gisteren
in Straatsburg de meizitting van het
Europese parlement geopend.
Weersverwachting van het K.N.M.l.
tot vanavond, opgemaakt gisteren- t
J avond 23.15 uur:
Wisselend bewolkt met hier en daar
enige buien. Weinig verandering in
t temperatuur. Aanvankelijk krachti- t
t ge tot harde later matige tot krach-
wind tussen west en noordwest.
J vandaag: zon onder 20.17 uur, maan
onder 13.51 uur. J
JSLwn: zon °P 4 57 uur. maan op
t 3.26 uur
we bestandsbespreking in Ban Hin
Heup gevraagd.
Dat gesprek is ook gevoerd. In eer
ste instantie zijn de besprekingen
echter doodgelopen op de vraag waar
de formaliteiten voor de wapenstil
stand zouden worden voltooid. Men
verwacht echter dat het gesprek van
daag wordt voortgezet.
De eerste groep waarnemers van de
internationale commissie van toezicht op
de naleving van het bestand in Laos is
gisteren in Vientiane aangekomen.
Eenheden van de Pathet Lao waren
gisteren tol op ruim 20 km afstand van
de koninklijke hoofdstad Loeang Prabang
genaderd, in weerwil van het bestand dat
thans vijf dagen oud is.
De vredesconferentie
Dertien van de veertien landen, die
zijn uitgenodigd om op 12 mei in Genève
de opening bij te wonen van de vredes
conferentie over Laos, hebben bericht
van aanvaarding gezonden.
Alleen Combodja, dat moet optreden
als vertegenwoordiger van Laos, heeft
nog geen bevestiging gezonden. De com
munistisch Chinese premier Tsjoe En Lai
heeft echter een persoonlijk schrijven
gericht aan het staatshoofd van Cam
bodja, prins Norodom Sijanoek, waarin
hij de laatste heeft gevraagd om de con
ferentie van Genève over Laos bij te
wonen.
De ministers van buitenlandse zaken
van de- vijftien landen van de NAVO
zijn gisteren in het parlementsgebouw
in Oslo bijeengekomen voor hun voor
jaarszitting. Foto v.l.n.r.: de heer A.
F. Nogueira, de Portugese president
van de raad; de heer Halvard Lange,
Noors minister van buitenlandse zaken,
en secretaris-generaal mr. D. U.
Stikker.
(Telefoto)
Mekki Abbas, plaatsvervangend hoge
vertegenwoordiger van Hammarskjoeld
in Kongo, heeft president Kasavoeboe
een nota overhandigd, waarin de V.N.
vraagt om bestraffing van de Kongolese
militairen die verantwoordelijk zijn voor
de dood van een aantal Ghanese V.N.-
soldaten in Port Francqui. Een defini
tief aantal is nog niet vastgesteld, om
dat in totaal 38 Ghanese soldaten nog
vermist worden. De Kongolese overval
vond op 27 april plaats.
Het Ghanese ministerie van defensie
heeft gisteren medegedeeld dat deze
vermiste militairen zijn vermoord.
De huurlingen
Te Elisabethstad is vernomen dat een
groep Zuidafrikaanse huursoldaten, deel
uitmakend van het ongeveer honderd
man sterke blanke Katangaanse contin
gent dat bij Byunzu in Noord-Katanga
door V.N.-troepen uit Malakka omsin
geld is, zich heeft overgegeven aan de
politietroepen. De V.N. heeft, zoals be
kend, de uitlevering geëist van alle
niet-Belgische huursoldaten die bij
Byunzu omsingeld zijn.
Deense boeren lieten gisteren duizen
den liters melk in de goot wegstromen
of voedden deze aan de varkens en kal
veren. Zij zijn in staking en zullen tij
dens de stakingsperiode alleen melk af
leveren voor kinderen en ziekenhuizen.
Op verschillende plaatsen beletten de
stakende boeren hun niet-stakende col
lega's melk aan de melkfabrieken af te
leveren.
De minister van landbouw, Skytte, die
zelf boer is, werd gisterenmorgen uit
gejouwd toen hij. als gebruikelijk, zijn
melk bij de fabriek afleverde.
De uitvoer van landbouwprodukten,
die in 1960 ruim vier en een half mil
jard Deense kronen bedroeg, ligt prak
tisch geheel stil. Er werden alleen nog
eieren, pluimvee en kaas uitgevoerd,
doch waarschijnlijk zal ook deze export
binnenkort worden gestaakt.
Door de staking van het slachthuis-
personeel zijn de vleesprijzen in Kopen
hagen met 25 tot 50 procent gestegen.
De stakende boeren eisen verhoging der
regeringssubsidies voor hun produkten.
De voormalige hoge SS-officier
dr. Wilhelm Hoettl heeft verklaard
niet naar Israël te zullen gaan, hoe
wel hij zoals elders in deze edi
tie gemeld, waar meer over het
proces-Eichmann - verzekerd kan
zijn van een vrijgeleide als hij in
het proces tegen Adolf Eichmann
als getuige a décharge wil op
treden.
Hoettl verklaarde gisteren: „Ik heb het
momenteel erg druk en kan daarom niet
naar Israël gaan".
Toen hij gewezen werd op het feit dat
hem en Walter Huppenkothen een vrij
geleide kon worden verleend, herhaalde
Hoettl: „Onder geen enkele voorwaarde
zal ik naar Israël gaan, want op het
ogenblik heb ik het erg druk...
Dr. Wilhelm Hoettl werkt tegenwoordig
in Lat-Aussee in Oostenrijk, waar hij
hoofd van een school is. Zijn weigering
om naar Israël te gaan baseert hij op
twee redenen: in de eerste plaats heeft
hij, met de naderende schoolvakanties en
de examens, zoveel te doen dat hij zijn
werk onmogelijk in de steek kan laten.
En op de tweede plaats is er zijn argu
ment dat hij indertijd in Neurenberg, tij
dens het proces tegen de grote oorlogs
misdadigers, al alles heeft gezegd wat
hij te zeggen heeft. „Alles wat ik wist
heb ik onder ede al verklaard", zei dr.
Hoettl gisteren.
Wel wilde hij zeggen, dat Eichmann
niet de hoogste verantwoordelijkheid
heeft gedragen voor de „definitieve op
lossing van het joodse vraagstuk. Eich
mann was, volgens Hoettl, ondergeschikt
aan talrijke hogere SS'ers en andere
functionarissen, die echter alle dood zijn
of vermist worden.
Ook zei Hoettl wel geweten te hebben
dat Eichmann „een bepaalde taak had
in do administratie van de SS", maar
nimmer geweten te hebben wat Eich-
manns werkelijke plichten waren.
Het proces
Tijdens het verdere verloop van de zit
ting van maandag behandelde de plaats
vervangend procureur-generaal, de 34-
jarige in Duitsland geboren Gabriel
Bach, de volgende fase van het proces,
n.l dat betreffende de joden in West
Europa.
Hij herinnerde er aan, dat de algeme
ne richtlijnen voor het „uitkammen" dei-
joden in Europa en hun overbrenging
van het westen" naar het oosten om ver
nietigd te worden, werden vastgesteld
op de in januari 1942 in Wannsee ge
houden conferentie.
Volgens Bach was het plan voor de
deportatie en uitroeiing van de Franse
joden afkomstig van Eichmann.
Bach besprak eerst het lot der joden
in Frankrijk. In een door Eichmann
getekende brief aan het ministerie van
buitenlandse zaken werd gesproken over
de „op handen zijnde uitvoering van de
uiteindelijke oplossing van het joodse
vraagstuk in Europa", in verband
waarmede de gehele joodse emigratie
diende te worden stopgezet.
In een andere brief van Eichmann
aan het ministerie stond: „Wij zijn van
plan 1000 joden naar Auschwitz te zen
den, die op 12 september 1941 in Parijs
werden aangehouden als vergelding voor
aanvallen op leden van het Duitse le
ger. Ik zou erkentelijk zijn als u wilt
bevestigen dat u geen bezwaar heeft".
In een latere brief werd toestemming
gevraagd dit aantal van 1000 te verho
gen met 5000, waarop Franz Radema-
cher, deskundige voor joodse zaken van
het Duitse ministerie van buitenlandse
zaken, antwoordde geen bezwaar te heb
ben.
De V-l. die sinds eind 1944, nadat hij
van de lanceerinrichting te Delft was
afgeschoten, in een weiland in de Abts-
woudsepolder te Delft ligt nabij de
spoorbaan Delft-Rotterdam, zal worden
uitgegraven. De gemeenteraad van Delft
heeft voor dit doel een krediet van
f 75.000 gevoteerd. Met het verwijderen
van het projectiel, waarvan het staart
stuk ongeveer 5 meter diep in de grond
zit, zal dinsdag 16 mei een aanvang wor
den gemaakt. Ten behoeve van deze
werkzaamheden moet een sloot over een
lengte van ongeveer 75 meter tijdelijk
worden gedempt.
De Nederlandse delegatie die in Was
hington is om te praten over de kwes
tie van landingsrechten voor de K.L.M.
aan de Amerikaanse westkust, heeft gis
teren een ontmoeting gehad met beamb
ten van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken, voor het leggen van
het eerste contact. De groep Amerikaan
se beambten stond onder leiding van
Edwin C. Martin, assistent-minister van
buitenlandse zaken voor economische
zaken.
(Advertenties)
Amerika's eerste ruimtevaar
der, de 31-jarige kapitein-luite
nant ter zee Alan Shepard jr.
heeft de beloning ontvangen die
helden pleegt toe te vallen: eeD
kus, een medaille, en het wild
gejuich van de massa.
De kus kreeg hij van zijn knappe
vrouw Louse, die zich gisterenochtend
met hem mocht herenigen na weken
van gedwongen scheiding, de medaille
ontving hij van president Kennedy in
de rozenhof van het Witte Huis. Zijn
landgenoten juichten hem toe tijdens
een langzame rit van het Witte Huis
naar het Capitool via de traditio
nele route voor de Amerikaanse hel
den.
Tenslotte brachten honderden
nalisten hem een grote ovatie,
hij voor zijn persconferentie
scheen, die over radio en televisie over
de gehele V.S. werd uitgezonden
jour
toen
ver-
Op het filmfestival in Cannes wordt
onder meer de Argentijnse film „The
centre-vorward died at dawn" gepre
senteerd. De hoofdrollen in de film
worden vertolkt door Luis-Medina
Castro en Didi Carli, resp. als midvoor
en balletdanseres. Foto: de Argentijnse
sterren aan het strand van de Middel
landse Zee in Cannes.
Prettig"
Wat z(jn ervaringen betreft, vertel
de Shepard verbaasd te z^n geweest
over het .bijzonder prettig opstijgen"
van de Redstoneraket, die hem tot een
hoogte van 185 km in de ruimte had
gebracht. Hjj had meer lawaai en
meer trillingen verwacht.
Shepard zei gedurende de gehele
vlucht, ook bij zijn terugkeer in de
atmosfeer, het ruimtevaartuig onder
controle te hebben gehad. Op een
vraag wat wel het slechtste deel van
de vlucht was geweest, antwoordde
hij dat er voor zover hij zich kon her
inneren, geen enkel slecht moment
was geweest. Hij heeft zich geen ogen
blik onbehaaglijk of verward gevoeld.
Zijn tocht door de ruimte verliep ge
heel overeenkomstig de verwachtingen
en de ervaring die hij in een soort
„linktrainer" had opgedaan.
Geen angst
De gewichtloosheid, waaraan hij
in zijn ruimtecabine enige tijd heeft
blootgestaan, noemde Shepard een
„prettige sensatie". Gedurende die
tijd had hij geen moeite met het ma
noeuvreren en het onder controle hou
den van de cabine.
Angstgevoelen heeft Shepard tijdens
zijn vlucht niet gekend, en ook geen
lichamelijke ongemakken. Tijdens zijn
opleiding had hij aan een grotere
druk van de zwaartekracht blootge
staan dan nu het geval is geweest.
Dank zij zijn periscoop had Shepard
naar hij vertelde, een prachtig uit
zicht. Naar schatting kon hij ongeveer
1300 kilometer ver zien.
Met de ruimtereis van Shepard is
het vlotter gegaan dan met de
medaille-plechtigheid op het Witte
Huis. Eerst liet president Kennedy
de medaille-met-lint vallen. Daar
na vergat hij even de astronaut de
medaille op te spelden. De presi
dent kreeg de lachers op zijn hand,
toen hij sprak: „Ik ben er trots op
u deze decoratie aan te bieden,
welke van de grond omhoog is
gekomen." Vervolgens overhan
digde hij de medaille aan Shepard
met de opmerking „hier". Pas toen
Shepard antwoord had gegeven,
maakte de president zijn jout
goed. Hij nam de medaille van
Shepard terug en zei: „Laat me
u die opspelden. Ik zal mijn plicht
doen."
s\\Ullll ui///
''III |M
BIJZONDERE
TOT
KORTING
GROTE MARKT 25
BREDA
