Beschuldigd van hoogverraad Vandaag gesprek landingsrechten Ze I Ier te „Potsdam55 nog verder openbaar Pathet Lao schond staakt het vuren Shepard krijgt onderscheiding Ook nog valsemunter VERSTEVIGING GEZAG KONGOLESE CENTRALE REGERING Felle strijd Baloeba en Konakat KLM en Californië Tweede leider mditaire opstand meldde zich Soekarno vlug hersteld tien Dr. Platteel moest met vakantie Breuk liberale partijen vakbonden DAGBLAD VOOR ZEELAND Goes- Westsmgel Enkele buien In België: Dubbele impasse in Laos Ontwapening Kroestjev stelt VS-gesprek voor In juni weer Amerikaanse ruimtereis? .M Bolletje/' in de zilveren rol anjer-loterij buitenlandse 101e JAARGANGNo- 23668 Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. t Westen e. Bureaus: Breda, Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 8 MEI 1961 Abonnementsprijs 7,per kwartaal 8,20 per post - f 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch •Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) NU TSJOMBE VOOR RECHTER Het Katangese staatshoofd, Moise Tsjombe, zal door de Kongolese centrale regering vervolgd worden wegens hoogverraad. Dit heeft de minister van huitenlandse zaken van de centrale regering, Bomboko, gisteren in Coquilhatstad bekendgemaakt. Bomboko zei, dat het leger Tsjombe op hevel van de regering heeft gearresteerd om daarmee tegemoet te komen aan het verlangen van het Kongolese volk, dat de crisis zo snel mogelijk beëindigd wil zien. JVu is Moise Tsjombe zijn leven niet langer zeker in Kongo. Gouverneur dr. P. J. Platteel van Ned. Nieuw-Guinea heeft naar hij in een bekendmaking aan de pers mede deelt ernstig overwogen om, in ver band met het bezoek van de parlemen taire missie uit Nederland aan Nieuw- Guinea, zijn buitenlands verlof uit te stellen. Aangezien dit uitstel op medisch ad vies niet verantwoord moet worden ge acht, zal de gouverneur, volgens het plan, vandaag vertrekken. Dr. Platteel verklaarde het zeer te betreuren, niet in de gelegenheid te zijn, de parlementaire missie in Nieuw-Gui nea te ontmoeten. Vervanging De 'neer A. Boendermaker zal op 9 mei in een buitengewone vergadering van de Nieuw-Guinearaad door de voor zitter Sollewijn Gelpke worden beëdigd als waarnemend gouverneur gedurende de afwezigheid van dr. Platteel. De heer Boendermaker is ondervoor zitter van de raad van diensthoofden, tevens plaatsvervanger van de gouver neur. Tsjombe is officieel beschuldigd van 1. Moord op Baloeba. 2 Het maken van vals geld. 3 Rebellie tegen de centrale regering. 4Diefstal van goederen, die eigendom zijn van de republiek Kongo. mische en financiële politiek. Kongo van het grootste deel van zijn inkomsten be roofd heeft. Vroeger werd 60 percent van het Kongolese budget gedekt door in komsten, die in Katanga werden ver kregen. Het vraagstuk van de Baloeba heeft altijd bestaan in Katanga. De strijd tus sen de Baloebakat", de partij van de Baloeba, en de Konakat", Tsjombes partij, heeft echter in de afgelopen maanden veel heftiger vormen aange nomen. Zoals bekend bestrijdt Tsjombe de Baloeba ook met Europeanen, die hij elders heeft laten aanwerven. Op het namaken van geld staat dwangarbeid, zo heeft minister Bombo ko gisteren meegedeeld. De Katangaan- se regering heeft lang geaarzeld alvo rens tot uitgifte van eigen geld over te gaan. Pas eind november van het vorig jaar kwam het Katangaanse geld in om loop. Op de beurs in Brussel staat het beter genoteerd dan de Kongolese frank van de centrale regering. Wat de vierde beschuldiging betreft, zal men Tsjombe ongetwijfeld verwijten, dat hij, door zijn onafhankelijke econo- Huurlingen" omsingeld Van welingelichte zijde in Elisa- bethstad is vernomen, dat troepen van de V.N. te Nyoenzoe in Noord- Katanga een aantal blanke „huur lingen"' hebben omsingeld na enige dagen geleden bevel gekregen te hebben deze te arresteren. Maar tot dusver hadden de troepen geen verdere actie ondernomen, nadat de regering van Katanga zaterdag om besprekingen had verzocht met de ver tegenwoordiger van de V.N. in Elisa- bethstad over deze kwestie. Volgens een onbevestigd bericht zou den zich ongeveer 100 blanke officieren en manschappen van het Katangese le ger in Nyoenzoe bevinden; Waarnemers in Elisabethstad zien in het optreden van de V.N. in Nyoenzoe een nieuwe stap om Katanga in de greep van de centrale regering in Leopoldstad te brengen. Er zijn op liet ogenblik 8000 man troepen van de V.N. in Ka- tanga. Wat vooraf ging Zoals bekend heeft de centrale Kon golese regering tot nu toe steeds ver klaard, dat Tsjombe slechts zo lang in Coquilhatstad vastgehouden zou worden als de conferentie, die de Kongolese cri sis moest, oplossen, zou duren. Tien da gen geleden werd Tsjombe op het vlieg veld van Coquilhatstad gearresteerd. Twee dagen lang hebben afgevaardigden naar de conferentie hem daar vergeefs getracht over te halen tót deelneming aan de besprekingen. Tsjombe werd daarna overgebracht naar een villa, be waakt door soldaten van Moboetoes le- ger. Minister van buitenlandse zaken Bom boko verklaarde toen, dat de delegaties geen vertrouwen meer hadden in Tsjom be en hem daarom niet meer tot de con ferentietafel zouden toelaten. Intussen zijn de zes Europese advi seurs van Tsjombe. die hem naar de conferentie in Coquilhatstad vergezel den. uit Leopoldstad vertrokken en in Brussel aangekomen. Het zijn allen Bel gen, op een na. een statenloze. (Frans) Kongo gesloten De staf van de V.N. te Leopoldstad heeft de V.N.-hoodkwartieren te New York en Genève meegedeeld, dat V.N.- functionarissen met bestemming Kongo alleen naar Leopoldstad moeten reizen. Dit houdt verband met de stremming van de veerdienst tussen Brazzaville en Leopoldstad en het feit dat verscheide ne reizigers vastgelopen zijn, ondanks de belofte van de centrale Kongolese regering dat zij voorzien zouden worden van speciale reispassen. Behalve de veerdienst is ook het luchtverkeer tussen Leopoldstad en Brazzaville uitgevallen. President Ful- bert Joeloe van (voormalig Frans) Kongo houdt het vliegveld van Brazza ville gesloten. Nauwelijks vier uur nadat hij zich te Algiers bij de politie had aangemeld is generaal Zeiler, een van de vier leiders van de mili taire opstand in Algerië, per vlieg tuig overgebracht naar Parijs. De Amerikaanse regering was nog in de zomer van 1945 bereid de steden Stettin en Breslau bij Duitsland te laten. Dit blijkt uit Amerikaanse documenten over de conferentie van Potsdam die thans gepubliceerd zijn. In de hoop op Sovjetrussische conces sies wat betreft de schadevergoedings kwestie en de toelating van leden tot een P. J. SCHEFFERS, voorzitter van de *fath. Metaalbewerkersbond ,,St. Eloy", is te Rotterdam in de trein aan een hartaanval overleden. ROGER FREY, toegevoegd minister aan het bureau van president De Gaul le, is tot Frans minister van binnen landse zaken benoemd, in de plaats van Chatenet, die wegens ziekte zijn functie niet kan uitoefenen. MINISTER KORTHALS heeft voor de radio een ernstig beroep op de wegge bruikers gedaan zich te bezinnen op de veiligheid in het wegverkeer. IN CALARCA, oost-Columbia, heeft een gewapende bende twintig boeren ont hoofd. volkerenorganisatie legde president Tru man zich tenslotte op de conferentie van Potsdam in de zomer van 1945 neer bij het van Soyjetrussische zijde gestelde voldongen feit. De documenten bevatten over het algemeen echter niet meer nieuws dan reeds in de loop der jaren bekend is geworden door de memoires van de genen die aan de conferentie in Potsdam hadden deelgenomen. Ondanks Brits-Amerikaans protest wa ren reeds voor de conferentie alle Duitse gebieden ten oosten van Oder en Neisse onder Pools bestuur gesteld. Stalin was het er wel mee eens, dat de uiteindelijke Duitse oostgrens bij vredesverdrag vast gesteld zou worden. Tegenkanting Churchill Churchill waarschuwde op de con ferentie van Potsdam Duitsland niet van zijn belangrijkste landbouwge bieden te beroven. Later stemde de Labour-minister van buitenlandse zaken Bevin slechts met uiterste tegenzin toe in het Oder-Neisse- compromis. Bevin verzette zich ook tegen de Sovjetrussische eis om een ijsvrije haven in Koenigsberg. Volgens de documenten brachten de Sovjets ook eisen inzake toewijzing van een gedeelte der koloniën van de as- mogendheden ter tafel en inzake mede zeggenschap in het Nabije Oosten en Ma rokko. Tegenover de krachtige tegenkan ting van Churchill trok Stalin echter zijn voorstellen in of verschoof deze naar latere conferenties. Volgens de documenten meende Stalin dat Tsjang Kai Sjek een betere leider voor China zou zijn dan de communisten na de oorlog en was hij ervan overtuigd dat Hitier, Goebbels en Martin Bormann nog in leven waren. DE COMMISSIE arbeidswetgeving van de S.E.R. heeft dp staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid ge adviseerd de overgangsregeling voor zondagsarbeid in bioscopen met twee jaar te verlengen. DE GAULLE zal 19 mei te Bonn be raadslagen met kanselier Adenauer. OP CEYLON heeft het lagerhuis een wetsontwerp tot nationalisering van de olie-bezittingen van de Shell, Caltex en Standard goedgekeurd. DE VERENIGINGSRAAD van de VARA heeft zich met grote nadruk uitgespro ken tegen de voorstellen van de staats secretarissen Scholten en Veldkamp om te komen tot commerciële televisie. i J Weersverwachting van het K.N.M.I. J lot vanavond, opgemaakt gisteren- i avond 23 15 uur: t Opklaringen maar ook enkele buien, f hier °n daar met onweer. Matige tot t t krachtige, in de kustprovincies af en t i toe harde wind tussen zuidwest en nest. Weinig verandering in tempe- J ratuur. Vandaag: zon onder 20.15 uur, maan J onder 12 35 uur. Il^orgpn: zon op 4.58 uur, maan op t 2.o8 uur. J In Algiers was hij reeds direct na zijn prestatie ondervraagd en gisteren heeft te Parijs de rechter van instructie Hen ri Theret aan deze vroegere 63-jarige generaal de akte van beschuldiging voorgelezen. Terwijl duizenden politiemannen en militairen naar de drie voortvluchtige leiders van de rebellie zochten, woonde Zeiler rustig bij familieleden in Algiers. Hij vertelde de politie dat hij sinds 26 april, de dag van de ineenstorting van de revolte, geen contact meer had ge had met de ex-generaals Raoul Salan en Edmond Jouhaud. De vierde leider van de opstand, ex- generaal Challe, bevindt zich, zoals be kend, reeds in gevangenschap in Pa rijs Tijdens het gerechtelijk vooronderzoek heeft Challe met stelligheid verklaard, dat de opstand geen enkele hulp van bui tenaf gehad heeft. Arrestaties Zaterdag had de Fran:;e politie gene raal Jacques Faure en vier burgers een bankdirecteur, een gepensioneerde commissaris van politic, een arts en een student gearresteerd, alsmede zes of ficieren van het Franse leger. Een van deze officieren is kapitein Philippe Saint Remy. adjudant van de minister voor oud-strijders. Raymond Triboulet. Zij zijn allen overgebracht naar de Santé-gcvangenis, beschuldigd van me deplichtigheid aan de opstand. President Soekarno van Indonesië heeft zaterdag een bezoek aan zijn Bo liviaanse ambtgenoot wegens ziekte moeten aflassen. Hij zou „uitgeput zijn door te veel werk" en andere berichten gewaagden al van een hartaanval. Dat nam niet weg, dat hij gisteren per vlieg tuig van de Boliviaanse hoofdstad La Paz naar Montevideo, de hoofdstad van Uruguay, is gereisd. Zijn gezondheids toestand werd gisterenavond bevredi gend genoemd. Vandaag wordt in Washington het Amerikaans - Nederlands luchtvaartge- sprek hervat. Staatssecretaris Stijkel (Verkeer en Waterstaat) leidt de Neder landse delegatie, die (voor de zoveelste keer) zal pleiten voor landingsrechten voor de K.L.M. aan de westkust van de V.S. „De voortzetting, op uitnodiging van de V.S.. geeft ons nieuwe hoop", zei de heer Stijkel voor zijn vertrek. maar hij had zich tijdens de behande ling van de begroting van Verkeer en Waterstaat in de Eerste Kamer bijzon der pessimistisch uitgelaten. In een memorandum, dat afgelopen week door de V.S. naar Den Haag werd gezonden, liet de Amerikaanse regering doorschemeren, dat het aantal „derde- land"-reizigers door de K.L.M. diende te worden beperkt, als zij haar nieuwe route naar Californië zou krygen. Daar voelt Nederland niets voor en dit is de Scandinavische landen die veel belangstelling voor dit probleem hebben omdat zij in eenzelfde schuitje zitten meegedeeld. De centrale van de liberale vakbon den in België heeft geweigerd deel te nemen aan het congres van de liberale partij ter verkiezing van een nieuwe voorzitter „wegens de toenemende vij andige houding van de partij jegens de vakbonden". Het congres, dat zaterdag in Brussel is gehouden, verkoos oud-mi nister O. van Audenhove tot opvolger van R. Motz, als voorzitter van de libe rale partij. In een communiqué deelde de centra le van de libarele vakbonden mede dat, indien het bestuur van de liberale partij in deze houding zou volharden, „de sa menwerking tussen de progressieve en conservatieve vleugels uiterst moeilijk, zo niet onmogelijk zal worden". In de Amsterdamse Koopmansbeurs is gisteren een internationale verzame- laarsbeurs gehouden, waar druk be wonderd en geruild werd. Suikerzakjes en lucifersmerken zijn afgezaagd, maar wat te denken van oude pathéfoons De jeugd van tegenwoordig, die beter bekend is met de juke-box, liet zich tenminste dankbaar voorlichten over deze voorlopers van de rr^oderne grammofoons. Bij zijn vertrek van Schiphol wordt staatssecretaris Stijkel (links) „good luck" toegewenst door ir. I. A. Aler. De Russische premier Kroestjev heeft, in een rede welke hij te Yerevan, in Sovjet-Armenië, bij de herdenking van de instelling van het communistisch be stuur uitsprak, verklaard, dat de Sovjet- Unie en de Verenigde Staten binnen kort ontwapeningsbesprekingen dienen te beginnen. Hij zei, dat de Sovjet-Unie zich in alle ernst op deze onderhande lingen voorbereidt. In Moskou was, toen Kroestjev deze woorden sprak, niets bekend over de voorbereiding van Russisch-Amerikaan- se ohtwapeningsbesprekingen. Het Amerikaanse State Department heeft meegedeeld, dat in juni diploma tiek overleg zal beginnen met de Sovjet- Unie over procedurekwesties met betrek king tot de later in het jaar voorgeno men ontwapeningsonderhandelingen. Het ligt echter niet in de bedoeling van Amerika, aldus Washington, bilaterale onderhandelingen met de Sovjet-Unie te beginnen over feitelijke ontwapening. Dit wordt een zaak voor meer dan twee landen geacht. (Advertenties) De eerste bespreking te Ban Hin Heup in Laos, tussen afgezanten van de pro-Westerse regering en de Pathet Laos, heeft geen enkel resultaat gehad. Een plaats voor de volgende bijeen komsten kon niet worden overeengeko men. Dê communistische delegatie had de tegenpartij vijf uur laten wachten en vervolgens geëist dat de andere bespre kingen te Ban Namome gehouden zouden worden, 45 km van de bestandslijn op door de Pathet Lao bezet gebied. Bovendien heeft de Pathet Lao zater dag het staakt-het-vuren geschonden en een commandopost van pro-Westerse guerrillastrijdkrachten, nabij Padong op communistisch gebied, aangevallen. Ook werd een aanval ingezet tegen een fort in de bergen dicht bij Padong. waar pro-Westerse troepen zich ver schanst hadden. Inmiddels heeft radio-Hanoi duidelijk laten merken, dat de delegatie van Boen Oem, die in Ban Hin Heup met de Pa thet Lao heeft onderhandeld, niet er kend wordt: alleen afgezanten van Soe- vanna Phoema, die door de communis ten nog steeds wordt beschouwd als pre mier van de koninklijke Laotiaanse re gering. hebben recht'van onderhandelen aldus radio-Hanoi. Prins Soevanna Phoema is gisteren uit Pnom Penh (Cambodja» in de Noordvietnamese hoofdstad Hanoi aan gekomen. De drielandencommissie, die tot taak heeft toezicht te houden op de wapen stilstand in Laos. is gisteren uit New Delhi naar Saigon vertrokken, op door reis naar Laos. Dit gezelschap telt 113 leden. In Washington heeft president Kennedy meegedeeld, dat hij Shepard zal onderscheiden met de medaille voor bijzondere ver diensten, die door het Ameri kaanse bureau voor de ruimte vaart, Nasa, kan worden uitge reikt. Deze medaille is pas een keer eerder uitgereikt geweest en wel aan John W. Crowléy jr., een der eerste leiders van Nasa, die de medaille kreeg voor zijn bevordering van het onderzoek van de ruimte. Alan Separd zal vandaag naar de luchtbasis Andrews vliegen en daar zijn gezin ontmoeten. Met zijn gezin wordt hij begroet door presdient en mevrouw Kennedy. De andere astronauten zullen zich bij hen voegen. Dan gaat de tocht naar het Witte Huis. Bij deze gelegen heid zal de pers met Shepard kunnen praten en zal Shepard zijn onderschei ding ontvangen. Russische felicitatie Intussen heeft president Kroestjev van de Sovjet-Unie een gelukwens- telegram gezonden aan president Kennedy, waarin hij hem verzoekt aan Shepard de gelukwensen over te brengen „van hemzelf en van het Sovjet-volk" voor wat door de Rus sische premier werd betiteld als „de jongste belangrijke prestatie van het mensdom in de verovering van de kosmos". Kroestjev had evenwel juist tevoren in een rede van 45 minuten, die hij in Armenië hield opnieuw hulde gebracht aan majoor Gagarin voor diens „triom fale tocht aan boord van een ruimte schip rond de wereld precies rond de aardbol en niet slechts op en neer". Ontmoeting De mogelijkheid bestaat, dat 's we relds twee ruimtevaarders, de Rus Ga garin en de Amerikaan Shepard elkaar over enkele maanden in Turijn zullen ontmoeten. De organisatie van de internationale tentoonstelling „Italia '61" zeiden dat beide mannen zouden worden uitgeno digd de tentoonstelling te bezoeken. Misschien is Amerika's tweede ruim tereis dan al een feit geworden. WanJ in gezaghebbende kring te Cape Ca naveral is vernomen, dat omstreeks 26 of 27 juni vanaf deze raketbasis voor de tweede maal een bemande ruimte cabine zal worden gelanceerd, vermoe delijk met aan boord Virgil Grissom of John Glenn jr. Als een vis Shepard heeft het weekend als va kantieganger doorgebracht ip Grand Bahama. Luitenant-kolonel-arts Edward Knoblack heeft hem nog eens onder zocht en geconstateerd, dat van een zui ver medisch-wetenschappelijk stand- - punt bezien „de heer Shepard ontmoe digend gezond" was. Men krijgt geen woord uit Shepard los. Hij heeft een officiële verklaring uitgegeven van zijn vlucht, van precies één regel: „De enige klacht die ik heb is, dat de vlucht niet lang genoeg duurde". s\\\ nu nu/// 'Jnt i n v\\SN KT f ISOOÖO prijzen en premies ter waarde van f.415.9 O 5 Min. Goegk. No. L.O. 550/081/612 d.d. 29-12-'60 3 series van 500.000 loten f l._ Wederverkopers kunnen zich mel den bij L. A. Daane, Herengracht 340, A'dam.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1