Paniek in Katanga
om Tsjombes val
Geen commissie
naar Laos
DREIGEMENTEN
VOOR WESTEN
WK KR niet mooi genoeg voor
Amerikaanse ruimtevaarder
jlmtoua
PADVINDER
DOODT
MEISJES
Paleistrappen
Rustige 1 meimaar
Nationaal TV-feestprogramma
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Hammarskjoeld in de kaart gespeeld
EUROPEANEN
NU WEG?
Ontruiming
Zelfde temperatuur
Sovjet-veto:
..Per abuis" schreef hij
V.S.
geen
plan
voor inval
Cuba
in
Tanganjika heeft
zelfbestuur
Misschien pas
tweede helft
deze week
Aanslag in
Constantine
„FEESTREDE"
BERLIJN
Bolletje/'
in de zilveren rol
Wie is er
morgen jarig?
Geef
n
TOMADO
cadeau!
101e JAARGANG
No. 23663
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader
Hoofdredacteur: J. J. H. A. bruna
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren. L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841.
bïaSP I
DINSDAG 2 MEI 1961
Abonnementsprijs 7,per kwartaal
8.20 per post - 0,54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,40 per mm (Ing. Med. 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwseh-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Biibureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
(Foto hierboven)
IJ] 1 In de onafzienbare stoet trok ook een
JlfJ tk lOCfttt Cd 9'oep vissers voorbij, die met een
(Van een onzer verslaggeefsters)
Stralend was koningin Juliana gisteren het middelpunt van het feest
dat ter gelegenheid van haar 52e verjaardag rondom haar werd ge
vierd, en met haar deelde heel het koninklijk gezin in de hulde, die
door het Nederlandse volk aan de jarige vorstin werd gebracht.
Vanachter een raam op de eerste verdieping volgde, bijna zonder
dat iemand haar opmerkte, prinses Wilhelmina gedurende enige tijd de
feestelijkheden in de paleistuin op de voet.
Het waren duizenden en nog eens dui
zenden mensen, die reeds in alle vroeg
te van huis waren gegaan om zich een
plaatsje voor de paleishekken te verove
ren. Met vreugdevolle verwachting op
hun gezichten keken ze vol spanning
naar het paleis, tot eindelijk, tegen half
elf, de deuren werden geopend en onder
luid gejuich en een hartelijk applaus ko
ningin Juliana met prins Bernhard en de
vier prinsessen op het bordes versche
nen.
Het collegium van het Leidse studen
tencorps beklom toen als eerste de trap
pen van het paleis om de jarige konin
gin een oorkonde te overhandigen, die
door leden van een estafetteploeg van
Leiden naar Soestdijk was gebracht.
Hartelijk zwaaide zij even later tegen een
heel leger wijkverpleegsters, gezins- en
kraamverzorgsters van ,,Het Groene
Kruis", die in dit défilé een ereplaats
hadden gekregen omdat de vereniging
die jaar haar 60-jarig bestaan viert.
Gekleed in een lindegroen voorjaars-
cnscmble zag de koningin hierna hon
derden mensen voorbijtrekken. Van al
lerlei rangen en standen en ver uiteen
lopende leeftijden waren ze uit alle de
len van het land bijeen gekomen om,
zwaaiend met oranje en rood-wit-blau
we vlaggetjes en getooid met oranje
strikken, speldjes en sjerpen, deel te ne
men aan of getuige te zijn van het jaar
lijks terugkerende bloemenfestijn, waar
mee de Nederlandse bevolking voor
haar koningin de felicitaties, de goede
wensen voor de komende jaren en de
dank voor alles uit de afgelopen jaren
wil uitspreken. Zwaai maar met je
vlaggetje en roep maar leve de konin
gin". zei een vader tegen zijn zoontje.
En het jongetje riep, en alle omstanders
vulden aan ..hoera, hoera" en werden
alweer gevolgd door een andere groep.
Drumbands en harmonie-orkesten wer
den afgewisseld met vlaggen-zwaaiende
schoolkinderen, strikt in de pas mar
cherende gymnastiekverenigingen en
wandelverenigingen of leden van de Ne
derlandse bond in Duitsland. Argentijn
se studenten of een deputatie van Zuid-
molukse jongeren.
En net bloementapijt op de trappen
van het paleis groeide maar aan. Steeds
maar meer kwamen er nieuwe boeket
ten bij, en werden grote bloemenman
den aangedragen.
Een heel apart cachet werd aan het
défilé verleend door de deelname van
deputaties van 45 plaatsen die hebben
gelegen of nog liggen aan de voormalige
Zuiderzee. In vol ornaat, elk in hun
eigen kleoerdracht, die de verschillende
groepen een waardig en statig aanzien
gaven, trokken de deputaties van de 45
gemeenten voorbij. Tal van geschenken,
produkten van de grond, als aardappe
len, kaas. zaad en bloemen, fruit en
groenten, industrieprodukten en poppen
lieten zij achter op de trappen van het
paleis. Dansgroepen uit Wieringerwaard
en Wijdenes voerden Oudhollandse dan
sen uit, die jammer genoeg wat teloor
gingen in het gejuich van de steeds maar
voorbijtrekkende mensen.
Meer dan anderhalf uur lang defileer-
,echt" schip waren gekomen.
de het Nederlandse volk langs de jari
ge vorstin.
Heel jammer was het dat de spon
taneïteit wat werd onderdrukt door
de steeds tot doorlopen en zwaaien
manende marechaussees, en ook door
het feit dat de bloemen de meeste
mensen al waren ontnomen voor ze
er mee naar de jarige vorstin had
den kunnen zwaaien.
„Eerst effe zwaaien", zei een oude da
me. toen ijverige padvindstershanden
haar bloemen bij de vele anderen wil
den voegen, en ze zwaaide eerst met
een stralend gezicht voor ze haar bloe
men uit handen gaf. Nadat de paleisklok
reeds zijn twaalf slagen had laten ho
ren, kwam er eindelijk een einde aan
de lange stoet en kwam de koningin
de trappen af om verscheidene mensen
persoonlijk de hand te komen drukken
en een praatje met hen te maken.
Parades
In het gehele land is koninginnedag
met een luister, die de grootse tradi
ties van de aloude 31e augustus begint
te benaderen, gevierd. In alle grote gar
nizoenen, ook in ons gewest, zijn mili
taire parades gehouden en overal orga
niseerde men muzikale optochten, kin
derspelen, feestbijeenkomsten voor be
jaarden, aubades, folkloristische evene
menten en nog veel meer. De drukte en
daarmee de gezelligheid werden uiter
aard bevorderd door de aanwezigheid
van vele duizenden buitenlanders, wier
1 meifeest gelijk viel met onze konin
ginnedag.
Ook uit de overzeese gebiedsdelen
kwamen berichten over opgewekte en
grootse feestvieringen.
De ministerraad van Katanga is
te Elisabethstad in spoedzitting
bijeengekomen, ter bespreking van
de gebeurtenissen in Coquilhatstad
en de aangekondigde overbrenging
van de gevangen Tsjombe naar
Leopoldstad.
Toen het bericht van Tsjombe's over-
brenging ontvangen was, ontstond er on
der de Ivatangese regeringsleden en de
functionarissen een toestand, die veel weg
had van paniek. Er werden maatregelen
getroffen om een inval door het Kongo
lese leger tegen te gaan en men zoekt
momenteel naar een opvolger van de in
Coquilhatstad gevangengenomen presi
dent.
Zowel de V. N. als de Belgische za
kenwereld in Katanga maken zich ernsti
ge zorgen over de gevolgen van een mo
gelijke vlucht van Europeanen uit Ka
tanga.
Uit Elisabethstad is een Iers detache
ment pantserwagens naar Kamina ge
stuurd cn de weg naar het vliegveld van
Elisabethstad wordt bewaakt.
De straten van Elisabethstad waren-in
verband met de viering van 1 mei zo
goed als verlaten, maar op verscheidene
plaatsen waren Europeanen bijeengeko
men om de toestand en de toekomst te
bespreken. Het is bekend dat Hammar
skjoeld alle Belgen met spoed uit Katan
ga wil laten verdwijnen. En als Leopold
stad er werkelijk in zou slagen de macht
over Kalanga te krijgen, dan houdt dit
het vertrek van alle Belgen en andere
Europese functionarissen in.
De Verenigde Naties zijn begonnen met
de evacuatie van de Ghanese VN-soldaten
in Frankonhaven (Port Franqui). Vorige
week is deze stad door het Kongolese le
ger aangevallen. Het garnizoen van de
V.N. te Frankenhaven was 61 man sterk
het zou thans 40 man groot zijn. Per
vliegtuig wordt het contingent afgevoerd.
De moeilijkheden in Frankenhaven be
gonnen toen de minister van gezondheid
van de provincie Loeloeaburg naar de
stad was gebracht om vrede te stichten
tussen de Loeloea en de Baloeba.
Hij beledigde Kongolese soldaten, die
hem wilden arresteren. Ghanese V.N.-
soldaten kwamen tussenbeide en er ont
stond een vuurgevecht. Toen versterking
arriveerde, viel deze in een hinderlaag
van de Kongolezen.
Wat er gebeurd is met de minister, die
de oorzaak van het incident was, is niet
bekend.
Coquilhatstad is van de buitenwe
reld afgesneden. Er kunnen geen te
legrammen gewisseld of telefoonver
bindingen tot stand worden gebracht.
Zestig commando's zijn uit Leopold
stad per vliegtuig naar Coquilhatstad
vertrokken.
GISTEREN is in het Anne Frankhuis
in Amsterdam het internationaal jeugd
centrum geopend. De komende vier da
gen wordt er reeds een congres gehou
den waaraan jongeren uit verscheidene
landen deelnemen.
DE gouverneur-generaal van Zuid-
Afrika, Charles Swart, heeft zijn functie
neergelegd. Hij wordt opgevolgd door
Cornells Steyn. Swart zou vrij burger
willen zijn tegen de presidentsverkiezin
gen. Zijn naam wordt genoemd als mo
gelijke eerste president van de repu
bliek.
DE STAKING in de Londense haven is
gisteren, ondanks een beroep op de ar
beiders van de minister van arbeid, nog
niet tot een einde gekomen.
BOURGUIBA is gisteren op zijn reis
in Canada aangekomen, waar hij met
veel vertoon werd verwelkomd.
EEN 24-JARIGE scooterrijder uit Haar
lem is gisteren tussen Den Haag en
Delft om het leven gekomen toen hij
moest uitwijken omdat een auto die
voor hem reed. plotseling remde voor
een koppel eenden dat de weg overstak.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
tot vanavond, opgemaakt gisteren-
avond 23 15 uur:
Aanvankelijk plaatselijk regen, later
j rnkele verspreide opklaringen. Ma-
I tige tot vrij krachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
Vandaag: zon onder 20.05 uur, maan
J op 22.03 uur.
j Morgen: zon op 5.08 uur, maan on-
der 7.14 uur.
Een paar handenvol wilde bloemen en
enige patroonhulzen hebben er gisteren
toe geleid, dat twee meisjes, die sinds
zaterdag in Holland (Michigan V.S.)
werden vermist, zijn gevonden.
Er is een opsporingsbevel uitgegeven
tegen een 16-jarige padvinder, die van
moord op de meisjes wordt verdacht
De slachtoffers zijn de 11-jarige Carol
Gee en de 12-jarige Margaret Cham
bers. Zij waren zaterdag van huis ge
gaan om in een tamelijk ruig terrein,
de Macatawaheuvels, bloemen te pluk
ken.
De lijken van de kinderen werden op
aanwijzing van Forrest Flaugher gevon
den. De man had tegen de politie ver
teld dat hij wat wilde bloemen en lege
patroonhulzen aan een pad had zien lig
gen. Toen hij dé politiemannen naar de
plaats bracht waar hij deze voorwerpen
had gezien, vond men in de nabijheid de
lijken der meisjes, verborgen onder dor
re bladeren.
De jongen, die thans wordt gezocht,
was zaterdag op jacht in hetzelfde ge
bied. Hij verdween zondag, nadat hij een
briefje had achtergelaten waarin hij
schreef, dat hij per ongeluk twee men
sen had gedood, en dat hij op de fiets
op weg ging naar Arizona of Nieuw-
Mexico.
Bij het zoeken naar de meisjes wa
ren zondag 500 mensen ingeschakeld.
Het speurwerk werd verricht door man
nen te paard, met vliegtuigen, helikop
ters, motorfietsen en te voet. Ook wer
den bloedhonden ingezet om de kinde
ren te vinden. Kikvorsmannen onder
zochten de bodem van het Macatawa-
meer
De regering van de Sovjet-Unie
heeft haar veto uitgesproken over
het onmiddellijk naar Laos zenden
van de drielandencommissie van
toezicht. De drielandencommissie
moet rapport uitbrengen aan en
kele grote mogendheden, die dan
het recht van veto hebben. Daar
van heeft Rusland dus gebruik ge
maakt.
Australië paraat
Dat neemt niet weg, dat de Australi
sche ministerraad van oordeel is, dat ge
wapende tussenkomst door de leden van
de Zoavo onontkoombaar noodzakelijk
zal zijn, indien niet zeer binnenkort een
akkoord tot stand komt, waarbij de par
tijen in Laos het vuren staken.
De Australische strijdkrachten zijn op
voet van verhoogde paraatheid gebracht
en verscheidene onderdelen kunnen thans
een uur na het bevel, per vliegtuig naar
Laos vertrekken.
Controlecommissie
gereed
De controlecommissie voor Laos,
(bestaande uit vertegenwoordigers
van India. Canada en Polen), die in
Nieuw-Delhi had vergaderd, was ge
reed om naar Laos te vertrekken om
er zich van te overtuigen, dat de
gevechten daar geëindigd waren.
Engeland wilde die commissie met
een haar taak laten aanvaarden, maar
de Sovjet-Unie was van mening, dat
eerst een militair bestand van kracht
moet zijn geworden, alvorens die com
missie zich naar het strijdtoneel mag
begeven.
In Londen leeft de vrees, dat de com
munistische Pathet Lao-rebellen zouden
proberen posities in Laos in te nemen,
van waaruit zij zouden kunen doorsto
ten naar de rivier de Mekong, belang-
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Dean Rusk, heeft gisteren
voor de Amerikaanse senaat verklaard,
dat de regering van Kennedy geen plan
nen koestert voor een gewapend ingrij
pen op Cuba.
Rusk zen dat de plannen voor de on
langs uitgevoerde en mislukte invasie
van Cuba waren beraamd door Cubaan
se vluchtelingen en door hen uitgevoerd,
maar met „aanzienlijke Amerikaanse
hulp in geld en materiaal''.
Zo, een tikkeltje landerig en innerlijk
woedend om de streek die Kasavoeboe
hem geleverd heeft, keek Tsjombe in
Coquilhatstad het leven in. Het lijkt er
veel op dat het spel, zo fortuinlijk be
gonnen, voor hem nu verloren is.
Op de eerste mei hebben de ruim ne
gen miljoen burgers van het Britse pro
tectoraat Tanganjika. aan Afrika's oost
kust, zelfbestuur gekregen voor wat hun
binnenlandse aangelegenheden betreft.
Slechts defensie en buitenlandse zaken
van dit toeristen- en jagersparadijs blij
ven in handen van de Britse gouverneur
sir Richard Gordon Turnbull, die op zijn
beurt weer orders uitvoert van de rege
ring te Londen. Zelfs deze beperkte be
voegdheden zal het Britse bestuur niet
lang meer houden, want Tanganjika
wordt op 23 december een geheel soe
verein land, waardoor het in aanmer
king komt voor lidmaatschap van de
Verenigde Naties en van het Britse Ge
menebest.
Zelden is de 1 mei-viering in de wereld zo rustig verlopen als gis
teren. Uiteraard werd deze dag het zwaarst geaccentueerd in de com
munistische landen, waarvan Moskou ook gisteren de toon aangaf.
Zelfs Peking kon de rode Sovjet-hoofdstad niet overtroeven, ook al
waren er in het Verre Oosten bij massa-demonstraties zo'n drie mil
joen Chinezen op de been. De beschieting van nationalistisch-Chinese
eilanden, vlak voor de kust van „de Volksprepubliek" werd echter .door
Peking gestaakt „om de bevolking in staat te stellen een vrolijke een
mei te vieren".
Miljoenen televisie-kijkers in de Sov
jet-Unie 'en in Europese landen konden
de reusachtige troepenschouw te Mos
kou volgen.
Kosmonaut Gagarin stond daarbij op
een plaats van de hoogste eer, naast pre
mier Nikita Kroestjev, die de parade
vanaf het Lenin-Stalin mausoleum op het
Rode Plein afnam.
In een gestage processie trokken de
raketten voorbij, van grond-naar-grond-
projectielen tot grote luchtafweerraket-
ten, elke raket vervoerd op een enkel
voertuig. Op het gezicht van Gagarin
zag men een flauwe glimlach toen de ra
ketten voorbij werden getrokken.
De climax van de burgerparade kwam
toen een model van een ruimteschip voor
het mausoleum stil hield en jongens en
meisjes in ruimtepakken uitstapten.
Zij betraden het podium en boden de
Rusische leiders boeketten aan.
Breed lachend sprak Gagarin met de
jongen die hem een boeket bloemen over-
Advertentie)
rijke strategische linie in Laos. dicht bij
de zetel van de regering in Vientiane.
Die vrees wordt versterkt door het leit.
dat kapitein Kong Lae, de leider van het
linkse ..nationale militaire comité'' in
Laos, heeft verklaard, dat de rechtse La-
otiaanse regering, niettegenstaande haar
oproep om de strijd te staken, nabij Vang
Vieng nieuwe militaire operaties op touw
heeft gezet. In verband daarmee worden
prins Soevanna Phoema. de neutralisti-
sche oud-premier van Laos, en zijn mi
nister van voorlichting vandaag in Cam
bodja verwacht.
en met de minste moeite
schildert U
met Tót- varf
van Breda
Deze tekening toont hoe de lancering
van de capsule waarin de eerste Ame
rikaan een ruimtereis (je) zal maken,
precies verloopt. Daaronder de drie
mannen uit wie hij gekozen zal wor
den. V.l.n.r. Alan ShepardVirgil Gris-
som en John Glenn.
De kans bestaat dat de tegen vandaag
bepaalde eerste Amerikaanse bemande
ruimtereis zal moeten worden uitgesteld
in verband met ongunstige Meersom
standigheden. Misschien zal het weer
pas in de tM'eede helft van deze week
gunstig genoeg zijn om de proef te kun
nen nemen. Voor vandaag werden giste
ren windvlagen van 21 tot 23 mijl per
uur verwacht en ook veel bewolking.
Het nationaal bureau voor lucht- en
ruimtevaart had bepaald dat de Mind
niet heviger moest zijn dan ongeveer 21
myl per uur en dat de hemel voor een
groot deel zonder bewolking moest zijn
zowel op de Kaap als in het gebied
waar men Milde trachten de ruimtecabi
ne te bergen.
Maar als de reis doorgaat verwacht
Amerika's eerste ruimtevaarder levend
en ongedeerd terug te keren. Hij weet
dat het ook anders kan uitvallen, maar
hij heeft niet alleen om dit karwei ver
zocht, maar ook veel werk bij de voor
bereiding verzet.
Als de plannen doorgaan zal de astro-
naut vanmorgen omstreeks acht uur
plaatselijke tijd (1 uur 's middags on
ze tijd) worden gelanceerd.
Een Redstone zal de ruim een ton we
gende ruimtecabine een vlucht van een
kwartier boven de Atlantische Oceaan
laten maken. De cabine zal een ,.pro-
jectielbaan" beschrijven, een maximum
snelheid van 7000 kilometer per uur en
een hoogte van 180 kilometer bereiken.
Per parachute zal de cabine op zee
neerdalen, op een afstand van ongeveer
465 kilometer van de plaats van lance
ring. Een helikopter zal de cabine op
vissen en,neerzetten op het dek van het
vliegdekschip Lake Champlain.
In Washington heeft James E. Webb,
hoofd van het nationaal bureau voor
lucht- en ruimtevaart (Nasa). gezegd,
dat deze reis een stap zal zijn welke
leidt naar de uiteindelijke verovering
van de hem vijandige omgeving door
de mens. Bovendien, zei Webb, zou het
een zeer ernstige stap zijn, daar hij niet
kon worden genomen zonder risico voor
een mensenleven.
Overigens zal de tocht van de eer
ste Amerikaanse astronaut niet ver
geleken kunnen worden met die van
de Rus Joeri Gagarin op 12 april,
die in 308 minuten een reis om de
wereld heeft gemaakt. De reis zal
het voorspel zijn van een poging een
van de zeven astronauten later dit
jaar een reis drie maal om de we
reld te laten maken.
Het wordt een korte ruimtevlucht,
maar met alle ervaringen van een lan
gere. Voor de Amerikaanse ruimtevaar
der zal het reisje het drukste kwartier
van zijn leven worden. Vanaf het ogen
blik dat de Redstone zich verheft, zal
de ruimtevaarder tal van taken hebben,
inclusief regeling van de bewegingen
van de cabine in de ruimte
Door een granaatontploffing in een
drankhuis te Constantine (oost-Algerië)
zijn 27 mensen gewond. Twee van hen
zijn er ernstig aan toe.
handigde en gaf hem een doos chocolade.
Kroestjev kuste het meisje, dat hem zijn
boeket had gegeven.
Het was maarschalk Malinovski, die
aan de andere zijde van Kroestjev
de „feestrede" uitsprak, een feestre
de, die de gebruikelijke aanvallen be
vatte op het „Westerse imperialisme".
Hij noemde de gewapende „interven
tie tegen Cuba, die georganiseerd werd
door de imperialistische kringen in de
V.S., onverantwoordelijk". Deze aanval
was „vol gevaarlijke consequenties".
De Cubaanse premier Fidel Castro, die
eergisteren (zoals gemeld) de Lenin-vre-
desprijs werd toegekend, Mras een der
helden in absentia. Zijn portret werd met
dat van andere vooraanstaande commu
nisten door burgers in de parade mee
gevoerd.
In Oost-Berlijn reden tijdens de parade
Russische tanks van het type T-54 mee.
Ruim 11.000 man troepen van leger,
luchtmacht en marine namen aan de pa
rade op het Marx-Engels-plein deel.
Alfred Neumann, lid van het Politburo
van de Oostduitse partij, eiste in een
rede aanvaarding van het Russische voor
stel van West-Berlijn een zogenaamde
gedemilitariseerde vrij-stad te maken.
In West-Berlijn was een massa-bijeen
komst van 700.000 Duitsers belegd om te
gen dit Russische voorstel te betogen.
„Berlijn M?enst vrij te blijven en zal vrij
blijven", aldus burgemeester Brandt van
West-Berlijn.
Hij verzekerde zijn burgers, dat de
Amerikaanse, Britse en Franse troepen
niet Mreg zouden gaan.
(Advertenties)
v\\UlUM/7///
''•'///|in\\sN
^Tornado biedt u zo'n
rijke keus uit leuke
geschenken dat u al
tijd een hartewens kunt V*
vervullen.
Nü een ARISTONA kopen en op 5 mei ongestoord genieten van het
want...iedereen ziet méér in 'n
IN ÉÉN WOORD) FAN TAST) SC Hl