Alternatief
voor muitende generaals:
,4LGERIE
RESERVES OPGEROEPEN
E
Caisson zeven
STOCKHOLMSE HAVEN
GEEFT STUK MARINE
GESCHIEDENIS PRIJS
Tien miljoen Fransen
staakten uit protest
Vandaag zal „staakt het
vuren'in Laos afkomen
Koelhuis in IJmuiden
een prooi der vlammen
Ortiz irt de
gevangenis
Legionnaires
ook ontrouw
Beroepsleger
Orliz
n
.Bevel-beulen
voor gerecht
DAGBLAD VOOR ZEELAND
\DECRETEN I
Wostok" werd
afgevuurd bij
Kaspische Zee
Amerika gelooft
niet
er
nog
m
Servatius kruist de
degen met Haussner
Meer wind
Hersenspoeling
op Cubaanse
gevangenen
Bondsdaglid-spion
voor gerechtshof
HEKS ANNO 1961
BEHULPZAAM BIJ
AANRANDING
Vasamet groot
vertoon begroet
Landingsrecht
voor de KLM?
Sovjeteisen
geformuleerd
Ondanks blussing
d la minute
in de zilveren rol
101e JAARGANG No. 23657
Uitgave N. V. Uitg. My. Neerland!»
Directeur: E. H. B. Brader
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Brun»
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reiger.traat 16,
Tel. 22341 (3 Ujnen). Postgiro 278841.
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 25 APRIL 1961
Abonnementsprys 7,per kwartaal
8,20 per post - f 0,54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers-15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0.40 per mm (Ing. Med. 1.By
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
DEZE
WEEK...
OF NIETS
PARIJS
J Gezien de noodtoestand heeft De
Gaulle de volgende maatregelen ge-
nomen: I
Blokkade van Algene;
Verlenging: van de noodtoestand
voor onbepaalde tijd;
l Ontslag uit liun rang van de re- J
I bellenleiders en rechtsvervolging
J tegen hen; J
J Ontslag aan officieren en ambte-
naren, die Challe steunen;
9 Vorming van een reservedivisie
in het moederland;
Oproeping van 90 bataljons gen-
I darmerie-reserves, waarvan dui-
I zend man De Gaulle bewaken; J
1 Vorming van een politieleger van
Z tienduizend man, alleen voor de
hoofdstad;
Instelling van een bijzondere ge-
nerale staf,
Over deelname van NATO-troepen
in een eventueel defensief tegen een
invasiestrijdmacht uit Algerië werd
wel gesproken, doch officieel is dit
Z een „loos gerucht" genoemd.
Irt Oran werd een parade gehouden
waarin o.m. deze met vlaggen ver
sierde auto's meereden. Dit is de eerste
foto van dit gebied na de opstand.
(Telefoto)
Het hoofdkwartier van het Vreemde
lingenlegioen in de stad Sidi bel Abbes
is naar de rebellerende generaals over
gelopen. Generaal Perrotat, wiens com
mando in de omgeving van deze stad is
gevestigd, en die de regering trouw is
gebleven, heeft echter met uitzondering
van de stad de macht in zyn gehele ge
bied nog in handen.
(Advertentie)
Prijs baadde gisteren in een vriendelijk len
tezonnetje en het scheen alsof de alarmkreten
van zondagavond - een landing door LUW
parachutisten van het Franse rebellenleger in
Algerië - een nachtmerrie betroffen. Maar gis
teravond tverd de Franse hoofdstad weer bang.
Hardnekkig gaan de geruchtendat de val-
De Gaulle heeft ingrijpende besluiten genomen. Hij heeft een totale
economische blokkade van Algerië afgekondigd. Tevens werd bekend
gemaakt dat op elk vliegtuig dat uit Algerije komt zal worden gescho
ten door de Franse straaljagers. Voorts heeft De Gaulle reservisten
laten oproepen. Zij zullen de ordedienst in Frankrijk vormen. De pre
sident en met hem het gehele volk maken thans de rebellen duidelijk
dat hun idealen niet door het moederland worden gedeeld. Zelfs de
communisten veroordelen de actie van Challe c.s.
Er zal met de rebellen niet worden
onderhandeld. Het wordt „buigen of
breken", zei een Franse regerings
woordvoerder.
De blokkade is tweezijdig op te vat
ten. De rebellen houden zes Franse oor
logsschepen en veertien koopvaardij
schepen in de Algerijnse havens vast.
De indrukwekkendste gebeurtenis was
gisteren een sympathiestaking van een
uur door tien miljoen Fransen. Dit land,
niet zijn enorme stakingstraditie, heeft
iets dergelijks nog nimmer meegemaakt.
Duizenden burgers hebben zich spon
taan gemeld om bewapend te worden,
teneinde de gevreesde invasie uit Alge
rië te helpen tegenhouden. De Gaulles
bewogen oproep: „Fransen, helpt mij",
heeft bijna als een magische formule
gewerkt. Eensgezind veroordelen de
Franse partijen, de pers, de kerken en
de organisaties van oud-strijders (een
geduchte factor in de Franse politiek),
de staatsgreep in Algerië.
Maar gisterenavond, toen het duister
viel, werd Parijs weer de belegerde
stad die het zondag ook al was. De
tanks en politiepatrouilles, die overdag
uit het straatbeeld waren verdwenen,
keerden terug. Het vliegverbod is welis
waar opgeheven (de K.L.M. was de eer
ste maatschappij die passagiers uit Pa
rijs naar Amsterdam bracht), maar het
is niet alles goud wat er blinkt. Onze
ker is men op het Elysée over de rol
die het Franse beroepsleger in het moe
derland zal gaan spelen. De regering
heeft dan ook nog geen beroep op deze
groep gedaan, vermoedelijk omdat ge
twijfeld wordt aan hun loyaliteit.
De gevreesde luchtlanding schijnt
méér dan een hersenschim van ang-
scherm jagers „aan de overkant" gereed staan.
Men leidt dit af uil de krasse maatregelen wel
ke de regering heeft genomen en uit de omstan
digheid dat militaire deskundigen hebben be
weerd: „Als de rebellen deze week Parijs niet
innemen, dan is hun zaak verloren!''
teerd. Ook in Frankrijk werden arresta
ties verricht.
stige regeringsleden te zijn geweest.
Men heeft radioberichten van de re-
be>llengeneraal Challe opgevangen,
waarin hij zei: „Waarom zijn de
para's niet vertrokken?"
Challe heeft sprekend tot het moe
derland de verzekering gegeven, dat
hij geen politieke ambities heeft en dat
zijn beweging alleen de pacificatie van
Algerië beoogt. De guerrilla's van het
F.L.N. heeft hij bloedige wraak beloofd
voor de vernederingen die het Franse
leger overzee zijn aangedaan. Alhoewel
Challe een kundig en integer officier
wordt genoemd, vreest men in Parijs
dat heethoofden in zijn omgeving de
zaken zullen gaan beïnvloeden.
Een belangrijke figuur. Joseph Ortiz,
die met een doodvonnis-bij-verstek in
zijn zak loopt, is op Mallorca in de boei
en geslagen, evenals enkele andere ex
tremisten, wier optreden in 1958 de
Franse regering nog heugt. De mannen
waren op weg naar Algerië en werden
letterlijk van de trap van het vliegtuig
gehaald. Lagaillarde en andere oproer
kraaiers uit de barricadenepisode, zijn
evenwel ontkomen. Zij waren al weg
voordat de Spaanse politie, die de hui
zen van deze ballingen bewaakte, haar
gelederen had kunnen versterken.
Een Franse rechtbank bereidt,
op bevel van De Gaulle, reeds een
inbeschuldigingstelling tegen de
rebellengeneraals voor. Zij moeten
op de doodstraf rekenen.
1(1
Inmiddels heeft de regering vele be
tuigingen van trouw, ook van legereen
heden in Algerië, ontvangen. Er zijn
zelfs negen vliegtuigen uit Algiers ont
snapt en naar Frankrijk teruggekomen.
De bevelhebber van de troepen in het
gebied van Oran, generaal De Pouilly,
schijnt zijn troepen nog onder de duim
te hebben, met uitzondering van de de
tachementen in de stad zelf. Het hoofd
kwartier van De Pouilly is verplaatst.
In het Algerijnse departement Tiaret
200 km ten zuidwesten van Algiers, heb
ben de plaatselijke autoriteiten zich ook
niet achter de Putsch geschaard. De
Franse tioepen in West-Duitsland heb
ben De Gaulle hun aanhankelijkheid be
tuigd.
In de Bondsrepubliek zijn echter wel
generaal Vanoxem en kolonel Dufour.
die onder de troepen propaganda voor
Challe en de zijnen maakten, gearres-
De M.N.A., een gematigd-nationalisti- heeft versterkingen naar de
sche beweging in Algerië. heeft be
kendgemaakt tegen de rebellen te zullen
strijden. Het „geheime leger" van Chal
le zal dan, behalve het F.L.N., ook de
vroeger zo vreedzame M.N.A. tegenover
zich vinden. Namens het F.L.N. heeft
Ferhat Abbas zijn ondergronds leger,
dat in Tunesië wordt opgeleid, tot de
strijd opgeroepen.
President Kennedy heeft De Gaulle
van morele steun verzekerd, Spanje be
tuigde zijn spijt over het gebrekkige toe
zicht op Lagaillarde en Salan, die nu
naar Algiers zijn uitgeweken. Marokke
grens ge
zonden.
Men veronderstelt dat de rebellen het
hoogstens twee weken kunnen uithouden,
nu hun aanvoerlijnen zyn afgesneden.
Challe heeft echter gezegd dat hij
400.000 ton wapens en munitie achter de
hand heeft.
De effectenbeurs te Parijs reageerde
scherp op de gebeurtenissen. Koersda
lingen van 20 procent waren geen uit
zondering.
Het Russische blad „Isvestia" heeft
tegengesproken dat Joeri Gagarin niet
de eerste astronaut ter wereld zou zijn
geweest. (Men herinnert zich, dat een
Franse journalist onthulde dat Serge
Iljoesjin de spits had afgebeten.)
Over het ruimtevaartuig „Wostok" ver
telt de ..Isvestia", dat Gagarin het er tien
dagen in had kunnen uithouden. De
..Wostok" had drie patrijspoorten en
twee nooduitgangen. Gagarin, aldus het
blad, is gestart en geland in het Kaspi
sche zeegebied. Gagarin zat in een schiet
stoel. De capsule werd automatisch be
stuurd. maar Gagarin kon ook zelf zijn
richting bepalen. De landing werd inge
zet met remmotoren, doch zonder deze
zou de Wostok" ook zijn teruggekomen,
namelijk door gebruik te maken van de
remmende werking van de atmosfeer. De
biologische proeven van de Sovjet-Unie,
in verband met de ruimtevaart, gaan te
rug tot 1951. De „Wostok" had twee ex
perimentele voorgangers één met een
dummy en één met twee honden aan
boord.
In het proces-Eichmann, waarvan wij
op de binnenpagina's een uitvoerig re
laas geven, is het gisteren tot een woor
dentwist gekomen tussen dr. Servatius
en de openbare aanklager.
Servatius zei, dat de aanklager onvol
ledig bewijsmateriaal uit de tijd van de
Neurenberger processen gebruikte, het
geen schadelijk was voor Eichmanns
zaak. De aanklager reageerde hierop
fel. Speciaal werd door dr. Servatius
een verklaring van één van Eichmanns
vroegere helpers, Wisliceny, aangevoch
ten. Deze verklaring zou onder pressie
afgelegd zijn.
Pychiaters hebben Eichmann volko
men toerekeningsvatbaar bevonden. Het
moreel van de verdachte is, aldus zijn
raadsman, zo goed als hij het zich maar
kon wensen.
Engeland en de Sovjet-Unie heb
ben India verzocht de internatio
nale commissie van toezicht voor
Laos bijeen te roepen.
Het verzoek werd aan premier Nehroe
overgebracht door de Russische ambas
sadeur in New Delhi, Benediktov, en
de Britse hoge commissaris (ambassa
deur bij het Gemenebestland) in New
Delhi, sir Paul Gore-Booth.
Op 12 mei zal in Genève de commissie
bijeen moeten komen om de toekomst
van Laos te regelen. De datum van de
conferentie zal echter afhankelijk zijn
van de mogelijkheden waarover de leden
van de commissie beschikken.
Vandaag zal de oproep tot beide par
tijen in Laos worden gericht, met het
verzoek het vuren te staken.
Naar verluidt hebben de Russische en
de Britse diplomaat beiden Nehroe ge
vraagd de conferentie over Laos in Ge
nève bij te wonen.
MET INGANG van mei zullen de Ne
derlandse bankkantoren op zaterdag ge
sloten zijn Een proef met de vrije za
terdag viel gunstig uit.
DE PRESIDENT van de Utrechtse
rechtbank heeft beslist, dat de gemeen
te Utrecht geen zand meer mag zuigen
uit het deel van de Maarsseveenseplas-
sen die particulier eigendom zijn.
I'll! IC FIJN...
•n met de minste moeite
schildert U
met ver#
DRIE organisaties van winkelpersoneel
hebben hun boosheid gelucht over het
feit dat sommige zaken in het zuiden en
oosten van het land op de nationale
feestdag (1 mei) de winkels gewoon
open houden.
OP EEN CDU-congres in Keulen is de
verkiezingsleuze ..Adenauer, Erhard cn
hun ploeg" gelanceerd. Hieruit blijkt,
dat Erhard de (welgevulde) kroonprins
van de Bondsrepubliek zal zijn.
OP EEN verzetsmonument in Haarlem
hebben dwaze lieden enkele hakenkrui
zen aangebracht. De politie onderzoekt
wie de daders zijn.
t Weersverwachting van het K.N.M.I.
i tot vanavond, opgemaakt gisteren-
t avond 23.15 uur:
Aanvankelijk opklaringen, in de loop
t van de dag toenemende bewolking
t maar op de meeste plaatsen droog
i weer. Zwakke tot matige, later ma-
tige tot vrij krachtige wind tussen
i zuid en zuidoost. Dezelfde middag-
temperaturen als gisteren of iets
hogere.
Vandaag: zon onder 19.54 uur, maan
t op 13.57 uur,
Morgen: zon op 5.21 uur, maan on-
t der 3.56 uur.
Zendamateurs melden
In Guatemala zijn radioberichten van
zendamateurs op Cuba opgevangen,
volgens welke de krijgsgevangenen van
Fidel Castro op barbaarse wijze wor
den gemarteld om hen fantastische be
kentenissen te ontlokken.
De folteringen zouden het werk zijn
van de Chinese „adviseurs'' die Castro
zich heeft aangemeten sinds hij rood
werd. De Chinezen, aldus de radiobe
richten, hebben een plan voor het ver
richten van hersenspoelingen op gevan
genen uitgedacht. De bekentenissen"
zullen worden gebruikt in de anti-Ame
rikaanse propaganda. „Bid tot God voor
deze arme patriotten", riep een zend
amateur.
President Kennedy neemt de gebrek
kige informatie, die zijn geheime dienst
hem omtrent Cuba heeft verschaft zó
hoog op, dat hij nu zijn broer Robert,
minister van Justitie, heeft verzocht de
centrale inlichtingendienst eens op de
korrel te nemen, samen met legerstaf
chef Taylor.
..Operatie caisson zenen" heette de
druk bezochte en veel bejubelde actie
die Rijkswaterstaat gisteren in het
Veerse Gat heeft gevoerd. De zevende
en tevens laatste caisson in de afsluit
dijk tussen Walcheren en Noord-Beve
land werd ingevaren en daarmee werd
het Drie Eilandenplan een feit. Dat wil
zeggen, er resten nog enkele dagen
en nachten van zware strijd tegen het
water vooraleer de technici zekerheid
hebben dat de dam stevig ligt en blijft
liggen. Donderdag zal het zover zijn.
Niettemin was „Operatie caisson ze
ven" van zo grote betekenis in het
gehele verband van de afsluiting van
de zeegaten, dat de koningin er zelf
bij aanwezig wilde zijn en als eerste
de technici van Rijkswaterstaat geluk
wenste met hvn succes.
55
Gisteren is in Aurich (Nedersaksen)
een proces begonnen tegen twee voor
malige S.S.-lieden en drie anderen we
gens moord op 220 joden in juni 1941
in Litauen. Een der hoofdverdachten is
de 51-jarige arts dr. Werner Scheu. Hij
zou zonder speciaal bevel opdracht ge
geven hebben joden met een nekschot
om te brengen en zelf ook aan het dood
schieten deelgenomen hebben. Alle be
schuldigden verklaarden ,,op bevel" ge
handeld te hebben.
In Kassei is gisteren vijf jaar dwang
arbeid geëist tegen de vroegere nazi-
politie-officier Franz Lechthaler. die be
schuldigd wordt van medeplichtigheid
aan de moord op ten minste 550 joden in
Rusland.
Het internationale Auschwitzcomité
heeft de Westduitse regering gevraagd
om „Interpol" in te schakelen bij de op
sporing van oorlogsmisdadigers.
Daarvoor moeten de oorlogsmisdaden
worden geklassificeerd als misdrijven"
en niet meer als politieke delicten.
De Verenigde Staten zullen niet deel
nemen aan een conferentie van veertien
landen over Laos, zolang niet werkelijk
vaststaat dat het vuren in Laos is ge
staakt.
Sinds zaterdag worden in Laos drie en
waarschijnlijk zelfs vier Amerikaanse
militaire raadgevers vermist. Zij zouden
zijn verrast door een offensief van de
Pathet Lao-rebellen. De actie van de com
munisten was erop gericht zoveel moge
lijk terrein te bezetten voordat een wa
penstilstand zal worden afgekondigd. De
regeringstroepen zijn van dezelfde wens
bezield.
Alfred Frenzel, voormalig Bondsdag
lid cn daarvoor leider van een bureau
dat tijdens de oorlog slachtoffers van
het nazi-regime uit het Derde Rijk
smokkelde, staat thans voor het ge
rechtshof van Karlsruhe terecht op be
schuldiging van spionage voor het Oost
blok.
Tegen betaling van 27.000 D.-mark
heeft hij de Tsjechoslowaakse geheime
dienst informaties verstrekt over het
Duitse leger en de politiek in West-
Duitsland. Het Hof kan Frenzel tot
maximaal 15 jaar veroordelen.
In Amsterdam heeft een 27-jarige man
een zestienjarig meisje aangerand, na
dat het slachtoffer door de vrouw van
de aanrander mee naar huis was ge
lokt. De koppelaarster ontmoette de 16-
jarige E. D. en vertelde dit kind dat zij
zich niet goed voelde. Het meisje bood
toen aan. de vrouw naar huis te bren
gen. Vervolgens liet zij het kind achter
in de „hoede" van haar man, die het
meisje onder bedreiging met een mes
aanrandde.
De duizenden kijkers op de kade van
de Stockholmse haven zwegen gisteren
bijna eerbiedigom daarna te gaan
juichen, toen boven de waterspiegel
een klein stukje van een scheepswrak
zichtbaar werd. Een marinekapel
speelde een triomfmars Al deze vreug
de gold het feit, dat in de hyper
moderne haven van Stockholm een
stuk maritieme geschiedenis uit de 17e
eeuw naar boven is gekomen. Het wrak
dat de toeschouwers zagen is dat van
de „Vasa", een oorlogsschip dat 333
De V.S. hebben volgens het tijdschrift
„Aviation Week" besloten, de K.L.M.
een poolroute naar de Amerikaanse
westkust toe te staan als de Nederlan
ders akkoord gaan met een aantal voor
waarden, waaronder beperkingen ten
aanzien van de passagierscapaciteit.
Kernstopconferentie
De Russen hebben op de kernstopcon
ferentie te Genève hun eisen voor een
akkoord over het staken van de atoom-
bomproeven bekendgemaakt.
De Russen wensen maximaal drie in
specties per jaar op hun grondgebied
toe te staan. Zij laten slechts 15 con
troleposten in de Sovjet-Unie toe. (het
Westen eist de vestiging van 19 stations),
en het toporgaan voor de uitoefening
van toezicht moet volgens de Russische
eisen uit drie personen bestaan. Het
Westen wil een administrateur, aan te
wijzen door een neutraal land. Hierop
zeggen de Russen: ..Dan bezorgt gij ons
wéér een Hammarskjoeld!
55
Met behulp van twee hogedrukspuiten
en zes lagedrukspuiten en de daaraan
gekoppelde tientallen slangen is de Vel-
sense brandweer er gisterenmorgen in
geslaagd binnen een uur tijds een grote
brand in het koelhuis „Frigo" in IJmui
den te bedwingen.
Het feit, dat men de uitslaande brand
snel heeft weten te lokaliseren is vooral
te danken aan het snel ter plaatse zijn
van de brandweerauto's. Zowel reserve
als beroepsbrandweer waren binnen drie
en een halve minuut na de brandmel
ding in actie bij het koelhuis aan de
Trawlerkade.
De brand ontstond omstreeks elf uur
op de tweede verdieping van een opslag
silo voor ys, die in aanbouw is. Bij het
aanbrengen van isolatiemateriaal vatte
dit vlam bij het uitvoeren van laswerk-
zaamheden in de dichte nabijheid. Per
soneel trachtte het vuur met emmers
water te doven, maar toen men met de
eerste emmers terugkwam, sloegen de
vlammen reeds uit het gebouw. Een aan
tal gas. en zuurstofflessen wist men nog
te verwijderen. Groot gevaar bestond,
dat de vlammen een nieuwe moderne
ammoniakapparatuur van het koelhuis
zouden bereiken, maar het snelle optre
den van de brandweer heeft dit verhin
derd.
De schade aan het koelhuis is groot.
Het dak is ingezakt. Een raming van
de schade is nog niet te maken.
Eén van de brandweermannen, A. Bos
man, liep brandwonden aan beide ar
men op.
jaar geleden van Stockholm was uit
gevaren, doch door een ongeluk kap
seisde en zonk.
r" 1956 ontdekte de kikvorsman
Anders Franzen het wrak en sinds die
tijd is men bezig geweest met de ber
ging. Enorme drijvende bokken, pomp-
schepen en zandzuigers hebben nu de
„Vasa" weer aan het daglicht terug
gegeven.
Het is een verzonken museum, want
in 1628 verging het schip zó snel, dat
men praktisch niets heeft kunnen red
den. Geschiedvorsers zeggen dan ook,
dat zij wel tien jaar werk zullen heb
ben, eer men een volledig beeld heeft
van het zeeleven in de 17e eeuw
een beeld dat de „Vasa" nu onder
modder en slik nog verborgen houdt.
Kikvorsman Franzen was de eerste
die aan dek van het wrak stapte. De
hoogste autoriteiten van Zweden woon
den het „opduiken" bij.
De „Vasa" zal geheel gerestaureerd
worden en dan als drijvend museum
dienst gaan doen.
(Advertentie)
halfzwaar
die lekker»
shag
in de
handige
doos
95 ct
,'ikwi Bolletje/'
N\\UUf
''m mu\NN
