Rassenpolitiek heiligst ideaal
Offer
Ontbinding
CYPRUS LID VAN GEMENEBEST
Cubaanse missie in
Den Etaag breekt
met regiem-Gastro
MacMillans compromis
bleek onaanvaardbaar
TEGEN AMERIKAAN
VIER JAAR GEËIST
Desnoods
dagvaarden
wij de UNO
Geschokte ambassadeur
Indonesië
Belgische
„beschermt
bezittingen
DE MERWEDEBRUG
OTJENS EN ZONEN
Nieuwe verbinding Noord - Zuid
Vredesgesprek
over Algerije
Ontwapening
in augustus
aan de orde?
Leger krijgt
liet beheer
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Parijs (officieel):
Litause bisschop
gearresteerd
Yerwoerd: „Een
pressiegroep
Verdovende middelen
Westelijke wind J
uSfii 't noorden van het land
Franse staking
slechts begin
ISRAEL NAAR
DE STEMBUS
Premier Ilco:
Mr. Schol ten:
Jeugd hunkert
naar een taak
Mo lie van Vliet
Kledingtoelage
voor afzwaaiers
wordt geschilderd door
TEL 01690-280
TERHEMDEN
Voor God. Koningin en Vaderland
DONDERDAG 16 MAART 1961
Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerland»
Directeur: E. H. B. Brader
Hoofdredacteur: J. J. H. A. bruna
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J J. M.
Mes, mr. H. M. U de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841.
Abonnementsprijs 7,per kwartaal
8.20 per post - 0,54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advert» .i'-prijs voor de gehele oplage
0,40 pn nm (Ing. Med. 1.Bij
contract a.-uizienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
ZUID-AFRIKA UIT HET
De Franse regering heeft zich
gisteravond bereid verklaard offi
ciële vredesonderhandelingen met
de Algerijnse rebellen te beginnen.
Dit is medegedeeld na een kabinets
zitting.
In het communiqué werd gezegd dat
de minister van Algerijnse Zaken, Louis
Joxe die vermoedelijk de onderhan
delingen voor Frankrijk zal leiden aan
het kabinet verslag had uitgebracht over
de laatste ontwikkelingen betreffende
Algerijë.
Een woordvoerder van de Algerijnse
voorlopige regering heeft verklaard, dat
opstandelingen in de nacht van maandag
op dinsdag duizend Algerijnse rebellen
hebben bevrijd.
Deze zaten gevangen in een Frans con
centratiekamp in Sakiet. De gevangenen
waren veilig naar Tunesisch grondgebied
overgebracht.
In Litauen is onlangs mgr. Julijonas
Steponavicius, titulair bisschop van An-
tarados, door de overheid gearresteerd
en overgebracht naar een klein dorp
waar hij onder politietoezicht staat.
De communistische pers in Litauen
heeft mgr. Steponavicis „beschuldigd"
van het geven van opdracht aan zijn
geestelijkheid om illegaal godsdienston
derwijs te geven aan kinderen. Voorts
had hij geweigerd om van staatswege
aangewezen priesterstudenten op het se
minarie toe te laten.
GEMENEBEST
Op het belangrijkste agendapunt van de Gemcnebestconferentie,
welke al dagen in Londen aan de gang is, zijn de premiers *van de
Gemenebestlanden, die eergisteren aartsbisschop Makarios als rege
ringsleider van Cyprus in hun midden opnamen, het niet eens kunnen
worden. Zuid-Afrika zal niet als republiek tot het Gemenebest toe
treden.
De conferentie heeft vele ups en downs
gekend. Gisterenavond nog werd bekend
gemaakt dat Zuid-Afrika als Gemene
bestlid met de status van republiek zou
worden toegelaten. Kort daarop volgde
het nieuws dat Verwoerd voor de eer
bedankte, hoewel hij in eerste aanleg
akkoord ging met een „matige veroor
deling" van het Zuidafrikaanse rassen-
beleid. Van verzoeningspogingen wilde
hij niets weten.
De Gemenebestpremiers betreur
den het besluit van premier Ver
woerd. Met het wegvallen van Zuid-
Afrika wordt een hoeksteen uit het
gebouw van het Gemenebest wegge
rukt.
Premier Hendrik Verwoerd heeft zijn
verzoek tot toelating tot het Gemene
best ingetrokken, nadat een formule was
opgesteld die de kool en de geit be
doelde te sparen. Deze formule, bedacht
door de Britse premier, MacMillan,
hield in dat de Gemenebestlanden de
Zuidafrikaanse rassenpolitiek veroorde
len, maar nochtans de regering van dat
land tot hun college toelaten.
Met Verwoerds besluit, een mengeling
van gekrenkte trots en slechte toe
komstverwachtingen. kwam een einde
aan de grote spanning die Zuid-Afrika
de laatste dagen heeft beheerst. Het
handelsverkeer heeft praktisch stilge
staan, omdat de kopers ter beurze zich
onzeker voelden.
De officier van justitie bij de Amster
damse rechtbank, mr. W. K. baron van
Dedem, heeft gisteren tegen de 31-jarige
verkoper C. W. W. uit New York, die
door de Amerikaanse F.B.I. wordt ge
zocht, wegens handel in verdovende
middelen, de maximumstraf van vier
jaar gevangenisstraf met aftrek geëist.
De 29-jarige Tunesiër S. A. uit Lyon
die zich voor hetzelfde feit moest ver-
ALEXANDER Krannhals, bekend diri
gent en o.m. enkele jaren muziekdirec
teur van de Nederlandse Opera, is giste
ren overleden.
HET WEEKBLAD van Vaticaanstad,
Osservatore Delia Domenica, heeft ge
schreven dat het Westen vroeger of Ia-
ter erkenning van de Volksrepubliek
China zal moeten overwegen.
TE ROTTERDAM hebben b. en w. in
beginsel belsoten pei 1 mei een vijf
daagse werkweek in te voeren voor het
gemeentepersoneel.
EEN AMERIKAANS legervliegtuig
kwam boven Pennsylvania in moeilijk
heden. De bemanning wierp de lading.
2500 kilo, overboord. Later bleek die la
ding officieel „geheim" te zijn. Alle mo
gelijke diensten organiseerden een jacht
om te trachten de geheimen terug te
vinden.
DR. DONGES, minister van financiën
van Zuid-Afrika, heeft gisteren de eer
ste begroting van deze republiek inge
diend.
DE REVALUATIE van de gulden zal
niet leiden tot een verlaging v'an de bin
nenlandse prijzen van zuivelproduktcn.
ln.leveringsprijzcn voor zuivelproduk-
ten zijn door het Produktschap n.l. niet
gewijzigd.
,EEN AMERIKAAN beeft 26.5 uur in een
luchtdicht afgesloten tank doorgebracht,
l i op de zuurstof, waarin algen
het door hem uitgeademde koolzuur om
zetten. De proef is genomen met het
oog op ruimte vluchten.
IN ZEELAND, Zuid-Holland, Utrecht en
net rivierengebied kwam gisterenmor
gen dichte mist voor, die het verkeer
(en de ponten) ontwrichtte.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
^jav?v,°cn °P8emaakt gisteren- i
avond 23.15 uur:
°ïfnwe0Jr met aanvankelijk enige
r- Overdag op de meeste plaatsen
1 w zonnig, vooral in het ruiden van
Oezeltde or iets hogere
m'd'lastcmpgraturen dan on woens-
I '"deluk matige tot vrij krachtige
J wind, overigens zwakke tot matige
wind uit west tot zuidwest
Verwachting van het Belgisch weer-
kundig instituut: s J
Steeds mooi tot bewolkt en nevelig
J Vrij verspreide mist des morgens.
Vandaag: zon onder 18.45 uur, maan
onder 18.30 uur.
I Morgen: zon op 6.51 uur, maan op
J 7.23 uur.
antwoorden, hoorde twee jaar gevange
nisstraf met aftrek tegen zich eisen.
Beiden werden in november j.l.
in Amsterdam gearresteerd. Het
bleek een goede vangst te zijn, want
niet alleen kreeg de politie aanwij
zingen dat zij met de arrestatie
van de Amerikaan een internatio
naal bekende smokkelaar had gear
resteerd, bovendien maakte zij ken
nis met twee verdovende middelen,
die nog niet eerder in Amsterdam
waren gesignaleerd.
De Tunesiër had 86 blokjes haschisch
(kauwtabletten uit de hars van hennep
bereid) en de Amerikaan had o.m. der
tien gram heroïne in zijn bezit, het ge
vaarlijkste verdovende middel dat men
kent, dat voldoende is om te voorzien
in de helft van de voor wetenschappelijk
gebruik in heel Engeland noodzakelijke
jaarlijkse hoeveelheid. Uit de behande
ling van beide zaken bleek, dat W. een
jaar lang onder een valse naam door
Europa heeft rondgezworven, nadat hij
in mei 1959 uit Amerika was verdwe
nen, waar hij was gearresteerd onder
verdenking van marihuanasmokkel en
onder borgstelling van 5000 dollar was
vrijgelaten. Daar wordt hij, volgens de
officier van justitie, bedreigd met een
gevangenisstraf van twintig jaar.
Uit het onderzoek van Interpol en de
politie uit diverse landen is gebleken
dat deze Amerikaan o.m. in Scandina
vië bekend was als handelaar in ver
dovende middelen. Hij leefde onder de
naam van de broer van een Amerikaan
se vriend die in 1959 zelfmoord pleeg
de. De Amerikaan en de Tunesiër ont
kenden als handelaar te zijn opgetreden.
De in hun bezit zijnde hoeveelheid ver
dovende middelen zou slechts bestemd
zijn geweest voor persoonlijk gebruik.
„We moeten Amsterdam vrij hou
den van dit gevaarlijke spul, dat drie
maal krachtiger is dan marihuana",
zei de officier van justitie, die bij de
bepaling van de strafmaat rekening
hield met de omstandigheid dat de
justitie met alle middelen moet
voorkomen, dat Amsterdam een cen
trum wordt van handelaren in ver
dovende middelen.
..Ik heb nooit verdovende middelen
verkocht", zei de bedachtzame W., zoon
van een dokter uit Californië, die zijn
studie Engelse letterkunde en journalis
tiek medio 1959 beëindigde in verband
met zijn arrestatie.
Op 29 maart doet de rechtbank uit
spraak.
De staking van ongeveer een miljoen
Franse overheidsdienaren, die de open
bare diensten praktisch geheel lamlegde,
is geëindigd. De drie grote vakbonden
die de staking hebben geleid, zeiden
echter dat de 25-uurs staking slechts
,,een begin" was van een complete sta
kingsgolf in de burgernijverheid, als de
regering de eisen tot salarisverhoging
niet inwilligt. De staking van eergiste
ren was de grootste sinds het aan de
macht komen van De Gaulle.
Met veel feestvertoon is gistermiddag
de nieutoe Merwedebrug door H.M. de
Koningin geopend. V.l.n.r.: mr. L. R. J.
ridder van Rappard, burgemeester van
Gorkum; jkvr. C. E. B. Roëll, particu
lier secretaresse van H.M. de Koningin
en de minister van Verkeer
en Waterstaat.
Het zijn vooral de vertegenwoordigers
van de „donkere" Gemenebestlanden ge
weest, die aanval op aanval uitvoerden
op het rassenbeleid van de regering
Verwoerd. Canada was hun medestander
als het enige blanke land.
Zuid-Afrika is tientallen jaren lid van
de Britse volkerengemeenschap geweest.
Vorig jaar werd na een volksstemming
besloten dat de Unie van Zuid-Afrika
koningin Elizabeth niet langer als
staatshoofd zou erkennen en dat de re
publiek zou WQrden uitgeroepen.
Als gevolg hiervan moest een nieu
we aanvraag voor het lidmaatschap van
het Gemenebest worden ingediend.
In feite betekent Verwoerds grote ge
baar. dat hij de rassenpolitiek niet wenst
op te offeren aan de economische voor
delen van een staatkundige binding met
Engeland. Het enige wat dan ook niet
veranderen zal, is de rassenscheiding.
„Hier begint de ontbinding van het
Gemenebest", heeft Ver woerd na afloop
van de conferentie verklaard. ,,Het Ge
menebest is een pressiegroep aan het
worden, die zich mengt in interne aan
gelegenheden van de unie", zo voegde
hij er aan toe.
Verwoerd beloofde dat zijn land zal
blijven samenwerken met de leden van
het Gemenebest, die hun goede betrek
kingen met de Unie willen handhaven.
Verwoerds verklaring werd namens
hem voorgelezen. Hij zelf sloot zich op
in zijn hotelkamer.
Op 31 mei zal Zuid-Afrika een repu
bliek worden. Een losstaande staat met
een enorm rassenprobleem, temidden
van vrijgeworden koloniën in het gis
tende Afrika.
Zuid-Afrika heeft het nieuws over het
uittreden van de Unie met ontsteltenis
en verbittering ontvangen.
In politieke kringen in Kaapstad en
Pretoria verwacht men dat Verwoerd
algemene verkiezingen zal uitschrijven
om zijn overwinning in het referendum
over de republikeinse staatsvorm te ver
sterken. Men twijfelt er echter aan of
de verkiezingen nog voor 31 mei de
datum dat de Unie een republiek wordt
kunnen worden gehouden.
In het Lagerhuis werd vernomen dat
vandaag een regeringsverklaring over
het uittreden van Zuid-Afrika zal wor
den afgelegd.
PREMIER VERWOERD
nie huil nie
Israël staat voor algemene verkiezin
gen, nu een laatste poging van de rege
ring om haar bestaan nog een half jaar
te rekken, is mislukt.
Het parlement heeft het vertrouwen in
Ben Goerion opgezegd. De premier ad
interim. Levi Esjkol, had gehoopt de re
gering nog een half jaar staande te kun
nen houden, waarna Ben Goerion (de
tijd heelt alle wonden), weer zou kun
nen terugkeren.
55
55
Een wuivende en jubelende menigte
heeft gisteren president Kasavoeboe en
premier Ilco van Kongo in Leopoldstad
ingehaald. Wanordelijkheden deden zich
niet voor, hetgeen niet betekent dat
Kongo bly te moede zijn confederale
toekomst tegemoet gaat.
Nog steeds zijn berichten over aanran
dingen van blanken zelfs van vrou
welijke zendelingen dagelijkse kost
voor de Kongolese krantelezer. Zij ko
men hem wellicht langzamerhand als
onschuldige verkeersongevallen voor,
waaraan toch niet te ontkomen valt.
Op een persconferentie heeft premier
Ileo verklaard, dat de Kongolese rege
ring wellicht het Internationale Ge-
rechtsof zal vragen een oordeel uit te
spreken over de jongste „geweld-tegen-
wanorde"-resolutie van de VN. Deze re
solutie acht Kongo in strijd met het
handvest van de UNO.
De confederatie, zo vertelde Ileo, zal
een dozijn leden tellen. Hij zei voorts
te menen, dat opperbevelhebber Loen-
doela de ware machtsdrager in Stanley-
stad is en dat Gizcnga buiten spel is
gezet.
Ileo zou een conferentie met
de bonzen uit Stanleystad hebben
voorbereid, om te trachten de ge
schillen op vreedzame manier uit de
wereld te helpen. Lukt dit niet, dan
zal Kongo zelf de orde herstellen.
Ileo herhaalde, dat Kongo geen uit
breiding van het UNO-legioen in Kongo
wenst.
Op 8 april wordt een conferentie van
Afrikaanse landen over het Kongo-pro-
bleem gehouden.
De ambassadeur van Cuba in Nederland, benevens alle andere
leden van de Cubaanse diplomatieke missie en consulaire diensten in
Nederland hebben ontslag genomen.
De ambassadeur, Ingnacio Fiterre, de
ambassaderaad, de consul attaché en de
consuls hebben de regering in Havanna
gisteravond telegrafisch mededeling ge
daan van hun onherroepelijke ontslag-
aanbieding. In het telegram zeggen zij
te zullen streven en strijden voor een
nieuw Cuba, met gerechtigheid voor al
len, vrijheid voor allen en waardigheid
voor allen.
De heer Fiterre, die veertien maanden
ambassadeur in Nederland is geweest voor
de regering Fidel Castro, deelde mee, dat
hij zijn houding heeft moeten wyzigen
als gevolg van de radicale wyze, waarop
de regering Castro de revolutie in Cuba
verder heeft ontwikkeld.
De heer Fiterre, die van origine leraar
wiskunde is, heeft nog geen bepaalde
plannen voor de toekomst. Als gevolg
President Kennedy heeft gisteren ver
klaard, dat hij de Sovjet-Unie heeft
voorgesteld, uiterlijk in augustus de ont
wapeningsbesprekingen te hervatten, na
dat hij eerst september had genoemd.
Het overleg zou moeten worden voort
gezet in dc tienmogendhedencommissie
of in een dergelijk orgaan. Onder lei
ding van John McCloy, de voornaamste
adviseur van de president op ontwape-
ningsgebied. wordt thans gewerkt aan
het opstellen van het Amerikaanse
standpunt. Het zou wellicht wel tot de
zomer kunnen duren voordat men hier
mee klaar zou zijn.
De president zei voorts, dat hij be
reid was ex-president Eisenhower een
internationale opdracht te geven, indien
Eisenhower een taak zou noemen waar
in hij meende te kunnen helpen.
van het besluit van aftreden zijn de
Cubaanse ambassade en de consulaire
afdelingen in Den Haag en Rotterdam
gesloten.
Voor afgevaardigden uit 16 landen
heeft staatssecretaris van O., K. en W.,
mr. Y. Scholten, een rede gehouden over
het probleem van de onaangepaste
jeugd.
Een internationaal congres te Rotter
dam houdt zich met het vraagstuk be
zig. Mr. Scholten zei, dat de aanpassing
o.m. wordt bemoeilijkt door het feit dat
het maatschappelijk leven veel meer dan
vroeger door de oudere generatie wordt
beheerst. De jeugd krijgt mede door
de te lange opleidingsduur het gevoel
„er niet bij te horen". „Er wordt te
weinig van de jeugd geëist", meende
mr. Scholten, ,,want de jeugd hunkert
onbewust naar verantwoordelijkheid,
naar moeilijke opdrachten en naar zwa
re eisen".
Aartsbisschop Makarios, de regerings
leider van Cyprus wuifde vriendelijk
naar de persfotografen toen hij als
twaalfde premier werd ontvangen op
de conferentie van Gemenebest
premiers. Cyprus is als lid van het
Gemenebest erkend. De bobbyrechts
op de foto, schijnt het nogal sceptisch
op te nemen.
(Van onze parlementaire redacteur)
Een meerderheid van de Tweede Ka
mer wil met ingang van 1962 voor alle
dienstplichtigen, die soldij genieten, bij
afloop van de eerste diensttijd een kle
dingtoelage van f 10.voor elke maand
diensttijd. Om deze kledingtoelage, die
gemiddeld f 180.zai bedragen en in
totaal ruim zeven miljoen kost, is gis
teren bij de begrotingsbehandeling van
Defensie gevraagd in een mede door
de P.v.d.A. en C.H.U. ondersteunde mo
tie-Van Vliet (K.V.P.). De heer Van
Vliet dreef zijn motie door, ook nadat
staatssecretaris Calmeyer de gevraagde
kledingtoelage als een „niet verant
woord gebruik van rijksgelden" beslist
had afgewezen.
De staatssecretaris had geen bezwaar
tegen een tweede motie-Van Vliet waar
in meer woningen voor militair perso
neel wordt gevraagd.
Over beide moties wordt vandaag ge
stemd.
Op het ogenblik krijgen alleen die
dienstplichtigen een kledingtoelage. die
kunnen aantonen dat zij in moeilijke
omstandigheden verkeren. Zij moeten
dan aankloppen bij de stichting Stamil
(Steun aan Militairen). „Stamil heeft
dit jaar een subsidieverhoging gehad tot
500.000 gulden. Daarmee kan op onbe
krompen wijze in noodgevallen gehol
pen worden", oordeelde staatssecretaris
Calmeyer.
De heer Van Vliet had ook groot be
zwaar tegen dit bedelingssysteem".
Staatssecretaris Calmeyer wuifde deze
bezwaren weg. „Ik vind het niet verant
woord ieder jaar 7 a 8 miljoen uit te
delen aan mensen die het niet allemaal
nodig hebben".
Het laatste, nogal raadselachtige, be
sluit van de Indonesische regering je
gens de buitenlanders in Indonesië, geldt
België. In Noord-Sumatra zijn de Belgi
sche bezittingen en ondernemingen on
der beheer van het leger gesteld.
Minister Nasoetion Defensie) moti
veerde een en ander met te zeggen, dat
de Belgische ondernemingen hevig te lij
den hadden gehad van pro-Locmoemba-
demonstraties door de bevolking. Deze
demonstraties zouden door de commu
nisten geïnspireerd zijn.
Brussel houdt zich officieel van den
domme. „Het zal een voorzorgsmaatre
gel zijn", zegt men daar. Via diploma
tieke kanalen heeft de Belgische rege
ring echter vernomen dat de Indonesi-
(Advertentie)
sche arbeiders op de Belgische onderne
mingen van hun regering een inbeslag
name van de bedrijven hadden gevraagd
als vergelding voor de moord op Loe-
moemba. De „beschermingsmaatregel"
zou wel eens- bedoeld kunnen zijn als een
schijn-naasting.
Luns: tevreden
Na afmattende onderhandelingen
met regeringsleiders en ministers
van Buitenlandse Zaken van ver
schillende Gemenebestlanden in Lon
den, is minister Luns gisteren op
Schiphol teruggekeerd.
Hij zei tevreden te zijn over het re
sultaat van zijn besprekingen, alhoewel
deze geen spectaculaire successen heb
ben opgeleverd. Mr. Luns heeft er bij
herhaling op gewezen dat Nederland
Nieuw-Guinea uitsluitend zijn zelfbe
schikkingsrecht wil geven, ondanks de
dreigende houding welke Indonesië aan
neemt. Het instellen van een drielanden-
beheer (Australië, India en Malakka)
voor Nieuw-Guinea werd niet bespro
ken.
De bewindsman verwachtte dat aan
de nog in Indonesië verblijvende Neder
landers langs „andere kanalen" hulp
kan worden geboden.
