Minister Moenongo spijt ons niet Belgen bang voor bloedige wraak Moskou: na Venus ook schot op Mars Ik zal Afrika's Gliandi Carnaval, ook voor zieke jongetjes Ik weet dat ik sterven ga, maar mijn dood zal mijn natie goed doen.... ..BEWIJS DAT DAN MAAR" Glas Kekier Ecnheidswet door Senaat goedgekeurd Westduitse „Al Capone weer vast ..Het gaat nu zó hard...." 55 BRAND IN ROTTERDAMS STADHUIS ...en nog een grote brand Slachtoffer van reputatie.... DAGBLAD VOOR ZEELAND Aanhoudend zacht Autofabrieken in Sydney moeten ook ontslaan 101e JAARGANG No. 23598 Voor God, Koningin en Vaderland I Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841. 13agbla9 13c Stent DINSDAG 14 FEBRUARI 1961 Abonnementsprijs 7,per kwartaal 8.20 per post - 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) 1 LOEMOEMBA - ZEGT KATANGA - OP DE VLUCHT VERMOORD Het is in de Kongolese tragedie tot een dramatisch hoog tepunt gekomen, dat naar men vreest ernstige gevolgen zal hebben: Gisteren is bekendgemaakt dat Loemoemba, door be woners van een dorpje in Katanga, is vermoord. Met hein zijn Mpolo en Okito 0111 bet leven gebracht. Zij waren minister ten tijde van Loemoemba's premierschap en za> ten met liem opgesloten in de afgelegen boerderij in Ka- tanga waaruit zij donderdag wisten te vluchten. Het bericht van Loemoemba's ge welddadige dood, dat overal in de wereld reacties heeft gewekt, werd wereldkundig gemaakt door de Katangese minister van buiten landse zaken, Moenongo. De ver klaring ging geenszins vergezeld van spijtbetuigingen, integendeel Moenongo zei er geen verdriet over te hebben. „Loemoemba was een misdadiger en als hij berecht zou zijn, had hij de kogel gekregen". De bewoners van het dorpje, die schul dig; zouden zijn aan de dood van de drie mannen, krijgen, aldus Moenongo in zijn laconieke verklaring, de beloning v 400.000 frank die was uitgeloofd voor degenen die Loemoemba zouden vinden, „Zij hebben misschien wat overijld ge handeld, maar dat valt te verontschul digen zei hij. GEHEIM Overigens wordt de naam van dat dorpje angstvallig geheim gehouden. Ook zaj niet worden bekendgemaakt waar de lichamen van Loemoemba en zijn twee volgelingen zijn begraven. „Dat heeft ten doel bedevaarten naar die plaats te voorkomen", aldus de Ka tangese minister. En bovendien wil men de identiteit van degenen, die de moord pleegden, niet verraden om mogelijke represailles te vermijden. Moenongo was zich kennelijk levendig bewust van het feit dat deze verklaring op degenen, die vorige week Katanga ervan beschuldigden, Loemoemba reeds vermoord te hebben, de indruk zou maken van een smoesje. ,.Maar wie beweert dat wij ver antwoordelijk zijn voor Loemoem ba's gewelddadige dood, die moet dat maar eens bewijzen", aldus de minister. In dezelfde verklaring ont zegde hij bij voorbaat de V.N. het recht zich met de kwestie in te la ten GESCHOKT Blijven de Katangese autoriteiten dus opmerkelijk koel onder de gebeurtenis, overal elders waren de reacties feller. Radio Moskou zei in een geladen com mentaar, dat de moord is gepleegd door „agenten van de Belgische kolonialisten in Katanga" en de omroeper voegde er aan toe dat de wereld deze laaghartige misdaad nimmer zal vergeten, noch ver geven. Kennedy liet bekendmaken dat hij door het bericht van Loemoemba's dood IN BELGIE is een nieuwe groepering op gericht: „de nationale middenstandscon centratie", vooral bestaande uit hande laren en ambachtslieden uit Brussel, Luik Namen, Charelroi en Bergen. IN DE SPAANSE havenstad Vigo zijn gisteren, onder groot enthousiasme van de bevolking, 186 Spaanse passagiers van het Portugese schip „Santa Maria" ont scheept. VIJF LEDEN van het Amerikaanse mili- tair personeel in Duitsland zijn bij het dorp Wallershein in Beieren om het leven gekomen, toen de auto, waarin zij zaten, tegen een boom reed. De wagen schoot in een bocht van de weg. BIJ EEN BRAND in New York, in een tweeverdiepingenwoning, zijn vijf kinde ren (van wie vier uit één huisgezin), om het leven gekomen. PROF. W STOECKEL. vermaard vrou wenarts en kankerspecialist, is gisteren, 89 jaar oud, in Oost-Berlijn overleden. TEGEN TWAALF beklaagden in het pro ces tegen Menderes c.s. is gisteren te Yassi de doodstraf geëist. IN JAPAN is een vierling geboren. Me vrouw Watarabe, haar man is een kan toorbediende in de Japanse prefectuur Jamagoetsji, is vier zoons rijker gewor den, ieder 2,5 pond. IN DORDRECHT heeft de 21-jarige G.W.. verdacht van beroving en aanranding van cle 78-jarige weduwe mevrouw G., gis teren een volledige bekentenis afgelegd. DE ADVOCAAT van Eichmann heeft gis teren verzocht het proces tegen zijn cliënt uit te stellen tot 9 april. t Verwachting van het K.N.M.I. tot t vanavond, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: Op de meeste plaatsen droog weer f met plaatselijk veel bewolking, cl- ders echter ook opklaringen. Ovcr- wegend matige zuidwestelijke wind. Aanhoudend zacht. J Verwachting van het Belgisch kundig instituut: Wisselend bewolkt met opklaringen, nevelig en mistig, vooral 's nachts. t Vandaag: zon onder 17.51 uur, maan t onder 16.58 uur. Morgen: zon op 7.56 uur, maan op 7.54 uur. weer- t zeer geschokt was. Een nader commen taar kwam er nog niet van het Witte Huis. De Belgische minister van Staat, Ro- lin, verklaarde de vermoorde ex-pre mier voldoende te hebben gekend om zijn nagedachtenis te eren. Ofschoon hij zich vaak jegens België onrechtvaardig toonde, was hij de zaak van de onafhan kelijkheid toch oprecht toegedaan, zei Rolin. Hij sprak de vrees uit dat de moord nu zijn stempel op de politieke verwikkelingen in Kongo zal gaan druk ken. DOODVONNIS Diezelfde vrees bezielt, behalve de blanken in oKngo, ook de Verenigde Na ties. Toen het nieuws bekend werd, be legden de hoogste functionarissen van de volkerenorganisatie in Elizabethstad een conferentie. Men was het er over eens dat het nu meer dan ooit nodig is dat de verdwijning van Loemoemba en zijn twee medestanders officieel on •derzocht wordt. In kringen van de V.N. houdt men rekening met de mogelijkheid dat de moord het sein zou kunnen worden tot een volledige burgeroorlog. Er lag gis teren juist al een rapport van Dayal, Hammarskjoelds vertegenwoordiger, waarin de kans op een burgeroorlog bij zonder groot genoemd wordt. Het rap port wijst op de bewapening van Katan ga en op Tsjombes verklaring dat de V.N. Katanga's grootste vijanden vor men. Hoewel de Katangese premier dat ten koste van alles wil verhinderen, blijft de Ethiopische generaal Yassou vast besloten de zaak van Loemoemba's ver dwijnen uit te zoeken. Hij wil nu Tsjom- be vragen de stoffelijke resten van de drie vermoorden te mogen zien. De eerste maatregel van de V.N. was alle troepen hoewel die langzamer hand sterk gedecimeerd zijn in alarm toestand te brengen. Zoals te begrijpen is, hebben de aan hangers van de om het leven gebrachte ex-premier in Oostprovincie en Kivoe fel gereageerd op het nieuws. En de Belgen en andere blanken -in deze bieden zijn dan ook voorbereid op het ergste. „Dit nieuws zal bijna zeker het doodvonnis betekenen voor de ge vangenen der Loemoemba-aanhan- gers in Stanleystad", zei een Belgi sche diplomatieke functionaris. „God helpe de Belgen en andere Europea nen in Oostprovincie en Kivoe nu is voor hen de tijd voor de nacht van del ange messen gekomen". MISDAAD De zitting van de Veiligheidraad, die gisteren werd gehouden, kreeg door het nieuws van Loemoemba's dood een dra matische actualiteit. Even voordat de zitting begon men zou zich bezighouden met het vraagstuk van Loemoemba's verdwijning in Ka- tanga kreeg men het bericht van zijn dood. Hammarskjoeld noemde het be richt van de moord „ernstig en tragisch" en stelde voor een internationaal, on partijdig onderzoek te laten instellen naar de dood van de ex-premier. In- Neen, geen carnavalsmuzikanten, maar werknemers van een glasindustrie in Mainz die een trompetterkorps hebben opgericht waarvan het bijzondere is, dat alle leden glasblazers zijn èn dat hun instrumenten niet van metaal doch van glas zijn. De glazen trompetten hebben dezelfde capaciteiten als de metalen instrumenten. Alleen klinkt het geluid iets helderder. Het devies van het korps is overigens: behandel de instrumenten met zachtheid. De Belgische senaat heeft gisteren avond het ontwerp Eenheidswet met 97 tegen 63 stemmen by 6 onthoudingen goedgekeurd. De kamer van volksvertegenwoordi gers heeft, zoals bekend, de wet reeds op 13 januari de 25c dag van de sta king met 115 tegen 90 stemmen en bij één onthouding aangenomen. tussen weet men al dat wind zich daar met alle kracht tegen zal verzetten In de zitting werd van vele zijden commentaar geleverd op de moord. Stevenson betuigde namens de V.S. spijt. ,.Maar wij moeten nu niet naar wraak zoeken, doch pogen te ver zoenen", zei hij. De Rus Zorin sprak van een afschu welijke misdaad en hij eerde Loemoem ba als een nationale held van Kongo en van heel Afrika. Hij liet zijn woorden vergezeld gaan van verwijten aan het adres van Hammarskjoeld. Diens voor stel om een onpartijdig onderzoek in te stellen noemde hij belachelijk; hij zou er ongetwijfeld zijn vrienden wel weer mee belasten. De secretaris-generaal van de V.N. heeft evenveel schuld aan Loe moemba's dood als de Belgen, aldus Zorin. De zitting van de Veiligheidsraad is daarna verdaagd tot woensdag, om de nieuwe situatie eerst onder ogen te zien. BOTSING Men vreest intussen in Katanga een gewapende botsing tussen troepen van Tsjombe, die een offensief tegen de Ba- loeba gaan inzetten, en die van de V.N. De Katangese troepen schijnen vorderin gen te maken op hun veldtocht. Een plaats in dit gebied, de Baloebavesting Boekamo, hebben zij veroverd. 55 De Westduitse „Al Capone", de 25-ja- rige wever Bernhard Kimmel, die en kele dagen geleden op spectaculaire wij ze wist te ontsnappen, heeft zich zonder tegenstand aan de politie van zijn woon plaats Lambrecht in de Palz overgege ven. In zijn gezelschap bevond zich zyn 19-jarige vriendin Tilli Dohn, ook wel „revolver-Tilli" genaamd. Kimmel wordt verdacht van moord. Hij was al drie weken lang in voorar rest maar wist zich donderdag bij een gerechtelijk onderzoek uit de voeten te maken met zijn vriendin, een fabrieks meisje. dat als getuige aanwezig was. Nadat hem op de plek, waar hij een geheime bergplaats zou aanwijzen, de boeien waren afgedaan, haalde hij plot seling uit de bergplaats een machine pistool te voorschijn, vuurde op de vol komen verraste politiemannen, trok zijn vriendin met zich mee een helling af en verdween. Kimmel zou in de nieuw jaarsnacht de 49-jarige letterzetter Karl Wertz uit Hassloch doodgeschoten heb ben in het Palzer woud. u-.S- De Russische Venusraket spoedt zich met een snelheid van 40.000 km per uur, zoals Moskou gisteren trots bekendmaakte, in de richting van de geheimzinnige gesluierde buurplaneet. De apparatuur werkt uitstekend, voegde de Russische radio er nog aan toe. Het nieuws van de lancering blijkt ook in de Sovjet-Unie zelf diepe indruk te hebben gehaakt. De kranten kunnen er niet genoeg van geven. De Pravda had een voorpagina vol over de raket, met tekeningen, verhalen en zelfs gedichten. Als de proef met het schot naar Venus slaagt, gaan de Russen misschien ook Mars op de kprrel nemen. Mitsjailov, directeur van het observa torium te Poelkowo bij Moskou, heeft gezegd dat de lancering van de ruimte sonde naar Venus voor de Russische we tenschap nieuwe mogelijkheden binnen het bereik brengt. Eén van de doelstellingen, zeide hij, is een schot naar Mars. De ontwikke lingen gaan in zulk een hoog tempo, dat het moellyk valt het volgend sta dium in de verbazingwekkende serie presatties van het Sovjetvolk te voor spellen, zei Mitsjailov in een artikel in de Pravda, „Een weinig geduld en nieuwe blad zijden komen open in de planetaire as tronomie, in de bestudering van onze bu ren in het zonnestelsel, eerst Venus en dan Mars. Het eerste hoofdstuk is al opengelegd. Het moet alleen nog worden gelezen. En dit zal in de zeer nabije toe komst worden gedaan". Voorts zei de ge leerde dat bij de thans aan de gang zijnde proef misschien al meer over Venus be kend zou worden dan men gewaar was geworden in de gehele planetaire geschie denis. De proef van nu dient om de om vang van Venus nauwkeurig vast te stellen. Het zware wolkendek om die pla neet heeft tot dusverre een betrouwbare schatting onmogelijk gemaakt. Professor Sedof, lid der Sovjetrussi- sche academie van wetenschappen, heeft maandagavond medegedeeld dat het in de ruimte zenden van het eerste be mande ruimtevaartuig „thans wel niet lang meer op zich zal laten wachten". Het zuiden viert carnaval en het ver geet daarbij niemand, ook de zieken niet. Prins Wannes I van Bergen op Zoom was het middelpunt van het kin dercarnaval, dat in de Markiezenstad altijd een groots feest is. Maar behalve gezonde Krabben en Krabbekes zijn er ook zieke. De prins ging hen in het zie kenhuis opzoeken. Voor allemaal een si naasappel, een banaanen voor de jonge zieke Krabbekes ook nog een bal- lonneke! Ford zal volgende week in zijn Austra lische fabrieken te Sydney en Geelong 800 man ontslaan, als gevolg van dalen de verkopen. Verleden week heeft de Australische fabriek van General Motors ai het ontslag van 2600 man aangekon digd. (Van U.P.I.-correspondent te Leopoldstad) Patrice Loemoemba stierf zo als hij het altijd had gewild, op gewelddadige wijze. Hij had er waarschijnlijk een voorgevoel van gehad dat hij de kinderziekten die Kongo moest lijden om tot een volwassen natie op te groeien, niet zou overleven. In de laatste dagen van zijn pre mierschap had hij tot Upi-ver- slaggcver George Sibera gezegd: „Ik weet dat ik ga sterven. Maar ik weet ook dat mijn dood de na tie goed zal doen". Zijn ogen gloeiden van een inwendig verterend vuur. Hij zat gebogen in een leunstoel, terwijl zijn handen van pas sie en koorts beefden. Kongo bevond zich reeds in grote beroering en de macht glipte hem reeds uit de hand. ,,Mijn leven komt er niet op aan. Ik zal Afrika's Gliandi zijn", zei hij, nerveus aan zijn sik trekkend. Weinig volksleiders hebben zoveel avontuurlijke wederwaardigheden in zo weinig maanden meegemaakt als de lange dorpeling, afkomstig uit de oorlogszuchtige stam der Moetetela in het oerwoud van Kasai. Van februari 1960 tot aan zijn dood beleefde Loemoemba achtereenvol gens: geyangenisstraf wegens verduis tering, uit zijn gevangenis (in Katan ga) geroepen om de onafhankelijkheid van zijn land te helpen voorbereiden, hij werd de meest vooraanstaande bin nenlandse leider, kreeg van koning Boudewijn het grootkruis in de orde van Leopold, werd met alle eer, een regeringsleider waardig ontvangen in de Verenigde Staten, Canada, Enge land, Marokko en Tunesië en nog een half dozijn andere landen, werd ont slagen als premier, gevangen gezet, vluchtte tweemaal en stierf, naar nu beweerd wordt terwijl hij op de vlucht was. Het was Loemoemba's lot, liefde en haat op te wekken. Voor zijn aanhan gers was hij de patriot, de verlosser, de „George Washington en Abraham Lincoln van Kongo". Voor zijn tegen standers was hij de agitator, een dicta tor, een krankzinnige, een communist en een dief. Leden van zijn Movement National Congolais (M.N.C.) zouden voor „le beau prince" door het vuur willen gaan, vrouwen werden hysterisch als ze hem zagen. Zijn vijanden beschouwden hem als de duivel zelf. Zij beschuldigden hem van grenzeloze eerzucht, wreedheid en het totaal negeren van 's lands werke lijke belangen. De Katangese regeringsleider, Moise Tsjombe. noemde hem eens een „com munistische agent". „Hij wil het hart van Afrika voor de Sovjets openen. Wij zullen dat nooit toelaten", zei Tsjombe. Geen compromis Loemoemba wilde nimmer van een compromis weten. En tussen de beide uitersten in het chaotische Kongo, waar het zoeken naar een compromis een dringende noodzakelijkheid is, was er voor hem geen plaats. Loemoemba's carrière begon in 1945 toen hij beambte op het postkantoor in Stanleystad werd. Elf jaar later was hij hoofdklerk op de stedelijke spaarbank en werd hij beschuldigd van verduistering en tot drie jaar gevan genisstraf veroordeeld. Na een jaar werd hij vrijgelaten en moest beloven het vermiste geld terug te betalen. Hij verhuisde naar Leopoldstad, waar hij op een advocatenkantoor en later voor een Belgische brouwerij werkte. In 1958 richtte hij zijn partij, de M. N.C. op. Het jaar daarop braken in Leopoldstad onlusten uit en tegen het eind van het jaar zat hij opnieuw in de gevangenis, na ongeregeldheden in zijn woonplaats, Stanleystad. Twee maanden later ging hij regel recht uit de gevangenis naar de ronde tafelconferentie in Brussel en kwam met de Belgische regering tot over eenstemming over de onafhankelijk heid van Kongo. Hij werd de eerste premier van zyn land, maar nog voor zijn ambt door het parlement was geratificeerd, brak de muitery uit in de „Force Putoli- que", het door Belgische officieren ge trainde en geleide Kongolese leger. Dit was het begin van de chaos. Rode steun Tussen alle verwarring in regeerde Loemoemba het land nagenoeg geheel alleen, waarbij hij slechts vier of vijf uur per dag sliep. Hij vertrouwde nie mand. vernietigde een separatistische beweging in de Evenaarsprovincie en arresteerde de leider van de nationale partij, Jean Bolikango, die reeds be kend was als een strijder voor de on afhankelijkheid, voordat Loemoemba bekendheid <r?noot als nationaal leider. Hij ontving Russische bijstand in de vorm van vrachtwagens en 19 Iljoesjin turbineschroefvliegtuigen voor zijn troepentransport. Toen, in september, hield president Kasavoeboe, die zich tot dan scheen te hebben neergelegd bij Loemoeba's acties, een onverwachte radiotoespraak waarin hij Loemoemba als premier ontsloeg. Loemoemba snelde naar de zelfde radio-omroep en ontsloeg Kasa voeboe. Hij riep het parlement bijeen, dat op zijn aandringen, zijn besluit goedkeurde. Later werd Loemoemba op bevel van Kasavoeboe gearresteerd maar weer vrijgelaten. Loemoemba scheen opnieuw aan de winnende hand, tot zyn voormalige aanhanger, kolonel Joseph Moboetoe, Loemoemba liet de LOEMOEMBA Lincoln van Kongo schorsen en het militaire heft in han den nam. In gevangenschap in Thijsstad ver blijvende, wist Loemoemba met zijn vleiende tong aanhangers te maken onder zijn bewakers. Moboetoe greep in en liet de ex-premier met zijn twee voornaamste medewerkers naar Ka- tanga overbrengen. Donderdag wisten Loemoemba en zijn metgezellen te ont vluchten en kort daarna vonden zij de dood. Duizenden Rotterdammers zijn, in dich te drommen op de Coolsingel, getuige geweest van een brandje in het stad huis van de Maasstad. Het was uit gebroken onder het kleine torentje dat de voorgevel van het gebouw siert. Een surveillerende politieman ontdek te het vuur kort nadat loodgieters op die plaats aan het werk geweest waren en nadat hij de bode gewaar schuwd had was de brandweer bijna meteen ter plaatse. Het blussingswerk leverde voor de dui zenden belangstellenden een fraai schouwspel op: de brandweerlieden za ten in de goten en op andere hoog verheven plaatsen en spoten tonnen water naar de plek vanwaar stevige vlammen en dikke rookwolken een vermoeden van een hevige brand ga ven. Dat bleek echter mee te vallen. Nadat men een stuk van het dak weggekapt had, kon de brandweer het vuur de baas worden. Alleen was er daarna voor het stadhuispersoneel verschrik kelijk veel te dweilen.... Onmiddellijk na de brand in het stad huis moest de brandweer een enorme vuurzee op het terrein van de embal lagefabrieken „Emba" aan de Stadion- weg gaan bestrijden. Hoewel zeven wa gens en een brandblusboot het vuur te lijf gingen zag men toch drie loodsen, 100.000 jerrycans, 300 ton verf cn ande re zaken verloren gaan. De schade loop in de miljoenen. Per soonlijke ongelukken deden zich niet voor. De brand werd ontdekt door de kan tinebeheerder die juist naar huis wilde gaan. „Uit een van de houten loodsen met veel nieuw automateriaal en radio onderdelen kwam plotseling wat rook en toen opeens een felle steekvlam die alles meteen in lichterlaaie zette. Er was geen redden meer aan. vertelde hij. Het was een prachtig schouwspel van grillige kleuren, waaruit onophoudelijk doffe klappen van explosies klonken. Bussen met verf schoten als projec tielen omhoog in paddestoelvormige rookwolken; de houten wanden van de loodsen stortten krakend ineen. Hoge stapels jerrycans verdwenen met veel geraas in de vuurpoel. Het vuur en de rook waren kilometers ver te zien. PRINSES IRENE, die vrijdag j.l. ver trokken was naar München, waar zij een besloten feest van een bevriende familie heeft meegemaakt, is gisteren per KLM in ons land teruggekeerd. Acht leden van de dorpsbrandweer te Kotsji in Japan, welke prat ging op haar snelheid, sprongen zondag in de driewielige brandweerauto en haastten zich naar het terrein van de brand, met luid klingelende bel en met gierende banden. Maar na enige tijd bevonden zij dat ze te haastig waren geweest, want zij hadden vergeten waar de brand was. Bij de nog snellere rit terug naar de brandweerkazerne om het adres op te halen, sloeg de auto om. Drie man raakten gewond en de spuit werd vernield. Twee boerenwoningen brandden intussen af.... i

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1