Ondergrondse klaar voor staatsgreep Twee piloten als „cadeautje Gaat Spaak Nato spoedig verlaten? Amerikaanse atoomonderzeeër neemt jacht over Baloeba op oorlogspad - VN voor moeilijkheden Instorting in .Willem Sofia een dode LEOPOLD EN LILIANE OP SCHIPHOL Castro verliest groot vriend 11 DAGBLAD VOOR ZEELAND Scherpe motie van C.V.P. in raad Antwerpen Vliegtuig sprak met „Santa Maria5 NIET ENTEREN Wij redden rijbewijs uw FILM CASTRO Moskou geeft Kennedy schouderklopje Betrekkingen Londen-Kairo hersteld Surinamestem tegen apartheid Franse kolonel opperbevelhebber in Katanga Vorst neemt af NA MAANDEN WEER VRIJ MR SASSEN: E.E.G. in gevaar door ontbreken energiebeleid Niet langer De Gaulle's vriend 101e JAARGANG No. 23583 Voor God, Koningin en Vaderland VRIJDAG 27 JANUARI 1961 Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandi* Directeur: E. H. B. Brader Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J J. M. jjes, mr- H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841. Abonnementsprijs 7,per kwartaal 8,20 per post - f 0,54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBUKG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) PORTUGESE HOOFDSTAD IN NERVEUZE SPANNING (Van onze correspondent) Namens de C.V.P.-vleugel van de Ant werpse gemeenteraad werd een motie ter goedkeuring voorgelegd waarin „de gemeenteraad van Antwerpen, de balda digheden vaststellend die zich naar aan leiding van de jongste staking in de stad Antwerpen hebben voorgedaan, de aan slagen laakt die talrijke inwoners op hun persoon en hun bezit te verduren hebben gehad, alsook de inbreuken d.e op de vrijheid van arbeid werden gepleegd: verwacht van de stad dat zij de veroor zaakte schade zodra mogelijk zal ver goeden In de C.V.P.-motie wordt verder nog geëist dat in de toekomst „de veilig heid van personen en goederen, de vrij heid van arbeid, de openbare reiniging en de gezondheid volledig gevrijwaard en verzekerd worden". In feite is deze motie van de C.V.P.- fractie van de Antwerpse gemeenteraad een motie van afkeuring aan het adres van de socialistische burgemeester Craeybeckx. Dit is des te opmerkelijker, omdat de stad Antwerpen bestuurd wordt door een college van burgemeester en schepenen, samengesteld uit socialisten en C.V.P.-afgevaardigden. Tijdens de eerstvolgende zitting zal de Antwerpse gemeenteraad tevens een beslissing moetei nemer ove. de nete lige kwestie van het directeurschap in de Koninklijke Vlaamse Opera. De ambtstermijr van directrice mevr. M. Bolotine is ten einde en het college van burgemeester en schepenen wenst haar geen nieuwe termijn toe te vertrouwen. De belangrijkste achtervolger van de Santa Maria is nu de Ameri kaanse atoomonderzeeër Sea Wolf. De nieuwbakken kapitein-rebel Galvao is iedereen te glad afgeweest en bevindt zich nu in een gebied waar zijn oorspronkelijke achtervolgers hem niets meer kunnen doen. De Sea Wolf is echter anderhalf maal zo snel als het overmeesterde schip en over zijn brandstof behoeft deze Amerikaanse oorlogsbodem zich ook geen zorgen te maken. Maar de voorsprong die de Santa Maria heeft is wel bijzonder groot. gen. Dat is eigenlijk niet het juiste woord: schaduwen moet het zijn. Want Kennedy zelf heeft gezegd dat geen en kel Amerikaans schip opdracht tot en tering heeft. Men vreest door een dei- gelijke actie gevaar voorcde passagiers te scheppen. Een Amerikaanse regeringsfunctiona ris heeft te Washington verklaard, dat de Amerikaanse regering niet voorne mens is iets tegen de Santa Maria te ondernemen, tenzij de levens van de Amerikaanse reizigers aan boord van het schip gevaar zouden lopen. Hij gaf te verstaan dat de Britse regering hetzelf de standpunt inneemt. Waar kan de Santa Maria nu heen? Het kan inderdaad Angola zijn, zoals Galvao beweerde. Maar dat kan wel een poging zijn om de achtervolgers op een dwaalspoor te brengen. Ofschoon er in Zuid-Angola beslist wel mogelijkheden zijn om zonder lastig gevallen te wor den. te meren en de mensen van boord te laten gaan. Men houdt echter ook rekening met bestemmingen als de Kaap-Verdische eilanden, de eilanden Sao Tome en Principe, of, wat ook nog zo onmogelijk niet is, Ghana of Guinee. een grote actie om Salazars rege ring omver te werpen, wordt ge volgd door andere beangstigende be richten. Er bestaat in Portugal een ondergrondse beweging, wist een Londense krant, vanuit Portugal, te melden. Men staat er klaar om Sa- lazar uit het zadel te wippen en Del- gado, nu in Sao Paulo aan de touw tjes trekkend, aan de macht te bren gen- Castro zal er wel achter zitten zeg gen de Spaanse kranten. En vanuit Mos kou kwam een bekend, haast al klas siek geluid: de geschiedenis met de Santa Maria, heette het daar, is een PAUS JOHANNES zal, bij gelegenheid van de dertigste verjaardag van de op richting van Radio Vaticana, het perso neel van deze radio-omroep in een spe ciale audiëntie ontvangen. KONINGIN JULIANA heeft, ten bate van de actie van het Nederlands Rode Kruis, een gift beschikbaar gesteld tot leniging van de hongersnood in Kongo. IN LONDEN is een beloning van ruim 100.000 gulden uitgeloofd voor inlichtin gen van een diefstal van twee partijen industriediamant, die een miljoen waard zijn, en die vorige week vanuit Ziuid- Afrika naar Engeland werden verzonden. DE RUSSISCHE schrijver Ilja Ehren- burg is, ter gelegenheid van zijn 70e ver jaardag, wegens zijn verdiensten voor de bloei van dc Russische letterkunde. onderscheiden met de ,,orde van Le-! nin". DOOR BRAND zijn in New York een' 26-jarige vrouw en haar zes zoontjes door kolendampverstikking om het leven gekomen. De vader moest, toen hij zijn omgekomen gezin vond, in een zieken huis worden opgenomen. PRINSES MARGRIET, die 9 januari naar Zwitserland vertrok voor herstel van gezondheid, wordt 29 januari in ons land terugverwacht. PROF. DR. P. S. GERBRANDY, 75 jaar, herdenkt vandaag de dag. dat hij een halve eeuw geleden aan de Vrije Universiteit te Amsterdam promoveer de tot doctor in de rechtsgeleerdheid. TE GOTENBURG in Zweden woonde, sinds de tweede wereldoorlog, een Fin, die bij de SS had gediend. Gisteren is hij, op verdenking var spionage, gear resteerd. EEN VLIEGTUIG van de Garuda van Indonesië, sinds dinsdag vermist met 21 inzittenden, is nog steeds zoek. Ook een vliegtuig van de Amerikaanse marine, met 28 passagiers aan boord, wordt ver mist. Het vloog van de Azoren naar New Foundland. NEW YORK - LISSABON is vorige week gevlogen in de tijd van 5 uur en 23 minuter, een nieuw revord. Deze eer komt de Swissair, met een DC 8, toe. HET DUITSE blad Bildzeitung had gis teren een wel bijzonder sensationeel be richt: Kroestjev, zo vertelde het, doet moeite om een audiëntie bij paus Jo hannes XXIII te verkrijgen. En het blad wist óók nog dat de paus daar welwil lend tegenover staat. „Wij doen niet meer mee", Het de En gelse marine gisteren, een beetje zuur wellicht, weten. De Rothesay moest het weer opgeven en alle andere schepen raakten ook al zo ver op sukkel dat ze maar terugkeerden. En intussen vaart Galvao fuul speed door, richting Afrika. „We gaan naar Angola", zei hij. Een Amerikaans vliegtuig heeft gisteren namelijk het gezochte schip ontdekt en via de radio heeft de gezagvoerder een praatje ge maakt met Galvao. Hij vertelde o.sdat hij van plan was de passagiers veilig aan land te zetten (de plaats waar dat gebeurt is al vast gesteld, zei gisteren ook een woordvoer der van Delgado in Brazilië), en dan gaat men naar Angola. En de bedoe ling is het Portugese regime omver te werpen. Van aanhouding wilde hij niets horen, maar hij was wel bereid om te praten. „Een conferentie hier aan boord zal ik graag toestaan, en daar mag iedereen aan deelnemen, maar géén Portugezen en géén Spanjaarden", liet hij weten. Het vliegtuig hteft geruime tijd boven het schip gecirkeld, en vele passagiers wuifden he. toe. Op den duur moest het toestel echter terugkeren, omdat de brandstof op *aakte. Behalve de Sea Wolf hebben de V.S. nog verscheidene andere schepen op dracht gegeven het schip te achtervol- binnenlandse aangelegenheid van Portu gal. Dus: handen af van Galvao. Intussen vaart het schip verder. Nog enkele dagen heeft het nodig om de kust van Afrika te bereiken. Galvao's drieste scheepsroof heeft hoe kan het anders de filmmakers al hevig geïnspireerd. Een Westduitse film maatschappij gaat de hele historie ver filmen. Nog dit jaar worden de eerste opnamen gemaakt. Twee studenten in de medicijnen te Giessen hebben zich een nieuwe vorm van inkomsten geschapen door oprich ting van een rijbewijsreddingsdienst Wie in deze Westduitse plaats even tueel te veel aan Bacchus geofferd heeft om nog achter het stuur te gaan zitten zonder de kans te lopen dat hij er zijn rijbewijs bij verspeelt, kan het nummer van genoemde dienst bellen en binnen enkele minuten duiken dan twee studenten op, die hem in zijn eigen wagen naar huis rijden. Inleg- geld vijf mark en voor elke gereden kilometer een mark. De dienst is elke nacht van 22 tot 3 uur open. Er zijn voldoende studenten beschikbaar om aan de oproepen te kunnen voldoen. Lissabon is doodnerveus. Niemand was er te bereiken, geen enkele journa list heeft commentaren kunnen loskrij gen. De marine was met de regering in conferentie, de regering stuurt ieder een van het kastje naar de muur. „De marine is gereed", dat wist men wel te vertellen. Wat er precies moet gebeuren, schijnt echter nog niet duide- lyk. Galvao's mededeling dat de roof van het schip een onderdeel is van De Santa Maria" is niet een van de allergrootste schepen ter wereld, maar bezit toch respectabele af metingen. Een onzer relaties stelde ons bijgaande dwarsdoorsnede van het schip ter beschikking. Radio Moskou heeft de eerste perscon ferentie van de nieuwe Amerikaanse president gunstig beoordeeld. Kennedy sprak „kalm en zakelijk", aldus radio Moskou in een binnenlandse uitzending en de duidelijke woorden welke Ken- ^nedy sprak „waren een sterk contrast ,_]met die van zijn voorganger, die dik wijls zijn zelfbeheersing verloor". Kennedy's verklaring dat hii de voor keur geeft aan de geheime diplomatie, en dat hij de besprekingen over een kernproeven-stop wilde uitstellen ten einde betere voorbereidingen mogelijk te maken, kreeg eveneens lof van radio- Moskou. „Terwijl hij recht in de op hem ge richte t.v.-camera's keek, verklaarde de nieuwe Amerikaanse president opdracht te hebben gegeven tot het stopzetten van Amerikaanse vluchten boven Russisch gebied", aldus radio Moskou. VV I it" i v T.TS SANTA MARIA OJNSTKHBT m* t.r f-HANTiuf? jchn rocxt^u Het Britse ministerie van buitenland se zaken heeft bekendgemaakt dat de diplomatieke betrekkingen tussen Enge land en de Verenigde Arabische Repu bliek volledig zijn hervat. Voor het eerst sedert de Suez-criSis van 1956 worden ambassadeurs uitgewisseld. Sir Harol Beeley, hoofd van de Britse UNO-ver tegenwoordiging in New York, is tot ambassadeur in Kairo benoemd. Ver wacht wordt dat hij in de loop van maart naar zijn nieuwe standplaats gaat. Nasser heeft Mohammed Awad El-Kou- ni benoemd tot ambassadeur in Londen. El Kouni was vertegenwoordiger van de V.A.R. in Moskou. Het blad „Suriname" heeft gezegd te verwachten dat de afgevaardigde van het koninkrijk bij de komende stemming over de apartheidspolitiek van Zuid-Afri- ka, in de V.N.-vergadering, zich niet zo als de vorige keer afzijdig zal houden, doch duidelijk een veroordeling uit zal spreken. Dit werd gezegd naar aanlei ding van de opmerking van minister Luns, dat „dit bepaald zal worden op grond van concrete voorstellen, die zul len worden ingediend". Als men zich van Nederlandse zijde weer van stem ming zou onthouden, zou dat Suriname zeer bevreemden, zei het blad 55 55 Gisterenmorgen vroeg heeft zich in de ondergrondse werken van de mijn „Willem Sofia" een instorting voorgedaan over een lengte van ongeveer zeven meter. Drie man nen werden onder vallend gesteen te bedolven. Direct werden reddingspogingen on dernomen en in» de loop van de morgen werd het lijk van de 20-jarige hulphou wer J. Hursel uit Bocholtz (ongehuwd) geborgen. Het slachtoffer moet vrijwel op slag zijn gedood. Een der andere bedolven mannen, een 18-jarige postsleper, L. Wouters uit Kerkrade - Spekholzerheide, werd naar het ziekenhuis te Heerlen gebracht. Men was er gisterenavond laat nog niet in geslaagd de 20-jarige hulphou wer H. J. Schroeder uit Kerkrade-Spek- holzerheide te vinden. Het bergingswerk wordt voortgezet. De voormalige Cubaanse president Carlos Prio Socarras heeft in Miami (Florida) meegedeeld dat hij zijn betrek kingen met het regime van Fidel Ca stro heeft verbroken. Socarras, eens een der geestdriftigste aanhangers van Castro, zei dat diens regering thans volledig deel uitmaakt van het communistische blok. In Havanna was men verrast door de mededeling van Socarras. Het avondblad „Prensa Libre" schreef: „Verscheidene maanden geleden verliet de man die door Batista werd afgezet, Cuba onder het voorwendsel dat hij lezingen in Zuid- Amerika zou houden. Nu is hij gedeser teerd". Anti-Castro-rebellen in de Sierra de; Escambra hebben twintig van Castro's; mannen opgehangen als wraakoefening tegen de hernieuwde activiteit van Castro's vuurpelotons. Volgens diplomaten was Castro ..ge schokt" door de wraak-in-het-groot, die de rebellen hadden ontketend in ant woord op Castro's „rechtspraak". Hij1 bleek somber gestemd te zijn en was later bijzonder heftig in de belofte van een „vervolging zoals zij nog nooit heb ben meegemaakt". De toestand in Kongo wordt er, on danks de RTC, niet gunstiger op. Een Baloebamacht is gisteren op mars ge gaan naar Albertstad, aan het meer van Tanganyika. Op hun tocht vernielden zy een brug en doodden een politieman van de Katangaanse regering. In Boem- ba, aan de grens van de Oostprovincie, zijn gevechten uitgebroken tussen troe pen van Moboetoe en Loemoemba. Bovendien zitten de Verenigde Naties in moeilijkheden. De legermacht die zij op de been hadden in Kongo, is zo ge decimeerd dat er noodzakelijk aanvul ling moet komen. Het zou ook wel eens tot gevolg kunnen hebben dat de V.N. plotseling al hun resterende troepen moeten terugtrekken, menen sommige diplomaten in New York. Het restant Verwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: Van het westen uit geleidelijk toe nemende bewolking, maar op de meeste plaatsen waarschijnlijk nog tot de avond d«*oog weer. Tot ma tig of krachtig toenemende w'nd uit zuidelyke richtingen. Afnemende vorst met in het noordwesten van net land geleidelijk invallende dooi. verwachting van het Belgisch weer kundig instituut: Nog steeds koud weer en hier en uaar sneeuw Temperaturen van min zes tot min dertien graden. Het ver keer in midden- en hoog-België zal veel last ondervinden van bevroren sneeuw en ijzel. Vandaag: zon onder 17.18 uur. Maan op 13.58 uur. Morgen: zon op 8.27 uur. Maan on der 5.49 uur. Het is moeilijk zich twee blij- dere gezichten voor te stellen in heel de States, dan de twee lachende dames, die onze foto laat zien Overgelukkig vernamen zij, dat hun twee mannen in de Sovjet- Unie waren vrijgelaten. Wanneer wij daarbij vertellen, dat het hier twee Amerikaanse vliegeniers betrof van het omstreden RB-47 vlieg tuig, dan is het raadsel van die blijde lach opgelost. John R. McKone en Freeman B. Olmstead. die met hun RB-47 toestel boven de Barentszee zijn neergeschoten, werden door de Russen vrijgelaten. De wereldpers beschouwt dit als een groots verzoeningsgebaar van Kroest jev ten opzichte van Kennedy, die nog in zyn (presidents-) wittebroodweken is. Of dit gebaar van Kroestjev ook op gevat zal worden als.nou ja, als het bruidsbanket, dat een bruidegom zijn bruidje schenkt. President Kennedy van de V.S. heeft te kennen gegeven, dat hij zelf zijn twee onderdanen die door sneeuw val in Moskou nog eens elf uur ver traging onde vonden op de basis Andrews zou begroeten. De Russen wensten er overigens wel de nadruk op te leggen, dat de vrij- Koning Leopold en zyn gemalin zyn gisteren op reis gegaan naar het Verre Oosten. Hun tocht voerde hen naar Schiphol, waar zy anderhalf uur ge wacht hebben op hun „aansluiting". van de strijdmacht is op dit ogenblik beslist niet meer in staat een eventuele nieuwe uitbarsting van onlusten het' hoofd te bieden. De Marokkanen maken nu het belang- j rijkste deel uit van de V.N.-macht. Vami daar wellicht die speciale bezorgdheid van de V.N.-autoriteiten in Kongo, die de leiding van het leger van Katanga er gisteren van beschuldigden dat zij de Marokkanen speciaal op de korrel neemt. Over de strijdmacht die Tsjombe voor Katanga aanwerft valt nog te melden dat men er in Elizabethstad in geslaagd is een commandant te vinden. Roger Trinquier, een kolonel van de Franse parachutisten hij was lid van het „Comité voor openbaar welzyn" dat na de revolte in Algiers werd gevormd is naar de hoofdstad van Katanga ge gaan om er het opperbevel van Tsjom- bes strijdmacht op zich te nemen. De kolonel zou daarvoor, werd be toogd. toestemming van Parijs heb ben, Toen bij het ministerie aldaar werd geïnformeerd, kreeg men slechts ten antwoord dat de kolonel ,.met verlof" was. V ertrek Wigny heeft gisteren in Brussel ver klaard dat het principe van volstrekte neutraliteit geen inmenging in bin nenlandse aangelegenheden niet geldt voor de V.N. in Kongo, waar thans het leven van vele buitenlanders op het spel staat. Van hun kant hebben de V.N. gisteren wel laten weten dat ze alles zullen doen om de buitenlanders die Ki- voe en Oostprovincie willen verlaten daar heersen thans Loemoemba-aanhan- gers te helpen. Er zijn ook verschei dene Nederlanders die willen vertrek ken. (Van een onzer redacteuren) Het nog steeds ontbreken van een ge meenschappelijk energiebeleid kan de Gemeenschappelijke Europese Markt in gevaar brengen. Deze waarschuwing liet mr, E. M. J. A. Sassen, commissaris van Euratom, gisteren horen op een persconferentie die voor een aantal Ne derlandse journalisten in het (voorlopi ge) Euratomhoofdkwartier te Brussel werd gegeven. Sommige menen, dat nu de kolencrisis aan scherpte heeft ver loren ook de noodzaak van een gemeen schappelijk Europees energiebeleid ver minderd is. Mr. Sassen acht dit een ge vaarlijk standpunt. Het is zeer wel mo gelijk. oordeelt hij, dat de verbeterde situatie op de kolenmarkt te danken is aan een toevallige samenloop van om standigheden. De kans is groot, dat straks het kolenverbruik zal verminde ren als gevolg van een verdere toena me (25 procent in 1960) van het olie- verbruik. Dan zullen er mijnen geslo ten moeten worden en treedt een situa tie in waarbij alleen door een gezamen lijk Europees energiebeleid ernstige ontsporingen voorkomen kunnen wor den. lating van deze twee vliegers van d RB-47 niet kan worden opgevat als eet Russische aanwijzing, dat dit vliegtui niet boven Russisch grondgebied (eet omstreden punt) zou zijn neergi schoten. Bij hun vlucht Moskou V.S. zij de beide vliegers even op Schiphol gc weest. Zy hadden daar ge zoudt nio anders verwachten „niets te verte. len'\ De secretaris-generaal van de Nato, Paul Henri Spaak, zal vermoedelyk bin nenkort aftreden. Hy heeft nog geen ont slagaanvrage ingediend by de Nato- raad, de enige instantie welke er over kan beslissen. Als opvolger is de Noor se minister Halvard Lange genoemd. Andere namen, welke men in kringen van de Nato noemt, zyn die van mr. D. U. Stikker, de Nederlandse permanente afgevaardigde by de Nato, en Lester Pearson, voormalig Canadees minister van buitenlandse zaken en winnaar van de Nobelprys voor de vrede. Tot dusver zijn de persberichten over Spaaks aftreden niet bevestigd, maar in kringen van de Nato houdt men deson danks ernstig rekening met het aftre den van de 61-jarige secretaris-generaal. Men ziet daarvoor twee redenen. In de eerste plaats is er de Belgische po litieke toestand van het ogenblik. Uit Brussel zijn berichten gekomen als zou koning Boudewijn overwegen Spaak op dracht te geven een coalitieregering te vormen welke de weg moet effenen naar een algehele oplossing voor de gecom pliceerde problemen van het ogenblik. De tweede reden, aldus een gezag hebbend zegsman, is dat in de Nato iets van een antipathie tegen Spaak gerezen is. Vooral president De Gaulle van Frankrijk zou op dit punt overtuigd zijn en niet langer ver trouwen hebben in de persoon en de kwaliteiten van de secretaris generaal. Men is het er over eens dat Spaak een uitstekend werkstuk heeft geleverd in de organisatie van de Nato. Hij is de grote voorstander van een met kernwa pens toegeruste strijdmacht. Maar er zijn politici die vinden dat Spaak de Nato in een moeras van ge schillen over het beheer over kernwa pens, en „de vinger aan de H-bom-trek- ker" heeft laten verdwalen. De hierdoor ontstane ontevredenheid wordt genoemd als een van de redenen voor de per soonlijke vijandigheid van De Gaulle die immers Frankrijk als een zelfstandig Nato-lid wil zien. Intussen heeft Spaak zelf gisteren avond de geruchten over zyn heengaan ontkend.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1961 | | pagina 1