Geen ver
maar nieuwe
Aartsfantast bedroog vrouw
met leugens en „toneelspel
Winston Churchill
werd 86 jaar
Kleine gemeenschap op
een kale dijl
WEKROEP
RDTERDON
DE „BROER" VERRAADDE ZICH
jr
Rowenta.
Rob de Vries d reigt met
opheffing van „Theater"
De toekomst van Benelux
garnizoen
Nieuwe bedreiging voor
Westberlijns
Reactor voor onderzoek:
stralingsgevolgen
Mgr. Lemmens
in Nijmegen
herdacht
van
GEVACOLOR
11
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 30 NOVEMBER 1960
Wat te doen?
Nieuwe start
Een complex
im!'
/net Jf
Geallieerden
niet bezorgd
ZN
Mevr. Eichmann
naar Israël
FILM
SINT IN EEN
GRIJZE TABBERD?
„Commander van I
Zuidafrikaanse
marine
NCB komt te
Tilburg bijeen
KORNWERDERZAND, DORP VAN AMBTENAREN
K.
ONTSPANNING
IIjoe shins voor
Ghana
du hand MePRIK
26- I
XX
Het heeft alle zin nog eens te overschouwen wat er onlangs in
Nijmegen is besproken in een jaarvergadering van het Nederlandse
Comité Benelux. De voorzitter mr. C. baron van Boetzelaer van Oos
terhout heeft toen een klacht laten horen over de loomheid, welke er
in de Beneluxsfeer te bespeuren is, niettegenstaande alle belangrijks,
dat men economisch toch reeds aan Benelux dankt. Hij kwam er wel
niet toe evenals onlangs prof. G. Brouwers de stichting van een Bene-
lux-voetbalelftal aan te bevelen om dit te verhelpen overigens een
gedachte, welke de ons geliefde instelling van een studiecommissie
waard is want we moeten dit natuurlijk voorzichtig doen en eerst
van alle kanten bekijken, niet zo onbesuisd als Rik van Looy en Peter
Post, die zo maar samen gaan fietsen als Beneluxers aprês la lettre
Maar Baron van Boetzelaer wilde
Benelux ook graag meer leven inbla
zen en zocht het meteen al hoger op.
Hn stelde voor Benelux een nieuwe im
puls te geven door een politieke doel
stelling naast en om de economische.
De twee inleidingen, die vervolgens de
voorzitter van het Verbond van Neder
landse Werkgevers dr. ir. F. den Hol
lander en de algemeen voorzitter van
het Vlaams Economisch Verbond dl'.
A. Muiier hebben gehouden, waren won-
dérgoed afgestemd op dezelfde gedach
te. De poort van west-Europa naar de
wereld, de Europoort, welke juist Be
nelux met zijn grote havens Rotterdam,
Amsterdam en Antwerpen vormt, mag
niet gesloten worden door protectionis
tische stromingen betoogde eerstgenoem
de. Om dit te waarborgen is een realis
tische houding tegenover de Europese
vraagstukken nodig en men zal die met
meer kans op succes aannemen, indien
de drie Benelux-landen op dit punt tot
gezamenlijke standpunten komen. Een
basis hiervoor is aanwezig in de al
zestienjarige ervaring van Benelux, wel
ke ondanks moeilijke wederwaardighe
den niet bezweken is, omdat zij gedra
gen werd door een idealistisch geloof
in het gestelde doel en geschraagd door
'n realistische aanpak van de integratie
problemen. Die combinatie heeft haar
steeds gered en ook gesterkt.
Dat moet ons er van afhouden ons
blind te staren op de onvolkomenheden,
waarmee Benelux nog behept is, en ons
juist integendeel stijven in de overtui
ging, welke prof. Brouwers heeft uit
gesproken, dat wij met het verdrag van
de Economische Unie geen t eindpunt
hebben bereikt, maar dat dit in we
zen een begin, een nieuwe start bete
kent.
Wat ons nu te doen staat?
„In de eerste plaats zullen wij met
bekwame spoed regelingen moeten trach
ten te vinden voor de vraagstukken, die
het Unie-Verdrag nog open laat... Daar
naast zouden ook enige bilaterale moei
lijkheden uit de wereld moeten worden
geholpen, waarbij ik uiteraard niet in
de laatste plaats aan het zo langzamer
hand beruchte vraagstuk van de water-
weken denk", aldus ir. den Hollander.
Vervolgens zullen wij de structuur
van Benelux zelve moeten versterken.
Dit wil nu zeggen, dat wij ook in de
politieke sfeer tot intensievere contacten
zouden kunnen komen, als reële nood
zaak, voortkomend uit het gezamenlijke
economisch belang.
Het bedrijfsleven moet Benelux active
ren door grotere organisatorische en be
drijfseconomische samenwerking tussen
de drie landen.
„Vrijheid van handel en verkeer zijn
de pijlers, waarop de welvaart van on-
I ze havens rust. Een gemeenschappelijke
I verdediging van deze gemeenschappelij-
1 ke belangen zou dan ook spoedig moe
ten worden opgebouwd."
Geen verslapping, maar een nieuwe
I start, dat was de tendens van deze in-
I leiding, en dr. Muiier kwam vervolgens
aan het slot van een instructief histo-
risch betoog. Hij kwam daartoe langs
I een enigszins andere weg. Hij belichtte
I de structuurverschuivingen in de Bel
I gische economie tengevolge van een
I sterk progressief gevoerd sociaal be-
I leid met als keerzijde grote drang naar
I rationalisatie en toeneming van werk-
I loosheid, zodat thans een heroriëntatie
I VaP Belgische bedrijfsleven nood-
I zakelijk is in de richting van nieuwe
industrialisatie in de daarvoor gunstig
gelegen streken. De noordelijke provin-
I cien van België zijn door haar ligging
aan zee sedert eeuwen gericht op de
scheepvaart, de handel de betrekkingen
met de overzeese gebieden.
,,De reoriëntatie gaat ongetwijfeld ook
aie weg uit. Antwerpen met zijn haven
T?rv,Bljn "mterland, dat uitloopt op de
ïmourgse mijnen neemt meer en meer,
I BoU cen^ra^e ligging in. De mogelijk-
1 vJai1' aan" en toevoer, de meest
I ïiifn i .industrieterreinen, de aanwe-
I riin» we™rachten, de directe verbin-
I nw dm de kolenmijnen eensdeels en
I alloc K- ,^ware industrie anderdeels, dit
I riJr edt de meest gunstige voorwaar-
I Ho «Jj0or verdere industrialisatie, mits
I cG-, 0 rati°nele uitbouw van de infra-
I en rS- °°K de l[ZZinZ van Bru^e
I en t ian§s de kanalen van Zeebrugge
erneuzen biedt grote mogelijkheden
gezien het menselijk potentieel, de rijk-
oevolkte randgemeenten, de technische
scholen in de steden en de snelle ver
bindingswegen. Vooral de uitbouw van
de grote autosnelwegen voor het vervoer
van lichte produkten en de verbinding
met de bijzonderste centra brengt ge
heel het Vlaamse land in de sfeer van
de haven en het industrieel complex,
dat zich rond de haven aftekent."
Ook dr. Muiier ziet zo Benelux als
een enkel economisch complex, uitge
rust met enorme mogelijkheden en uit
stekend gesitueerd aan de in- en uit-
voerpoort van het vaste land met de
havens Antwerpen, Rotterdam en Am
sterdam.
Wij moeten het onderlinge wantrou
wen vergeten en zijde aan zijde staan
om als een machtige eenheid Europa
en de wereldmarkten te veroveren als
afzetgebied voor onze produkten."
„Het Vlaams Economisch Verbond
heeft tweejaarlijkse congressen georga
niseerd voor het Bencluxmiddengebied,
de noordelijke provinciën Brabant en
Limburg en de Zuidelijke: Antwerpen
en (Belgisch) Limburg. Is dit gebied
niet historisch aangewezen op een gelijk
aardige ontwikkeling en bloei? Op ons
laatste congres bespraken wij de ban
den tussen Zeeuwsch Vlaanderen^ en de
provinciën Oost- en West-Vlaanderen. De
politieke grenzen lopen hier ook dwars
door een gebied, dat historische bin
dingen heeft en overigens ook zeer
zeer nauw verbonden is met noord-
Frankrijk."
Eindigde dr. Muiier met een meer
idealistisch accent door te bepleiten
dat het „mariage de raison" van Bene
lux zou plaats maken voor een echte
gemeenschap, het realistisch grondak
koord was evenzeer als het idealistisch
geloof onmiskenbaar bij beide sprekers
aanwezig.
Zij zagen beiden dat Benelux uit po
litieke en economische noodzaak in de
huidige constellatie van Europa aan
kracht moest winnen op straffe anders
van verzwakking harer componenten,
dat de economische en politieke nood
hier de deugd van de grotere samen
werking moést baren. En daarom werd
deze jaarvergaderring van het Neder
land Benelux - Comité een wekroep en
signaal voor een nieuwe start van Bene
lux. Wij moeten niet stilstaan; wij moe
ten verder; ons behoud is er mee ge
moeid.
Stil
Het krachtigste Westduitse wapen is
wel de dreiging van een algeheel han
delsverbod met het Ooste^i of bijvoor
beeld het verbod om bepaalde grond
stoffen, zoals staal, chemicaliën e.d naar
het Oosten te vervoeren.
PHARMACEUTISCHE FABRIEK ((roter) HILVERSUM
De universitaire gemeenschap van
Nijmegen heeft gisteren mgr. dr. J. H.
G. Lemmens, in leven bisschop van
Roermond en bestuurslid van de St.-
Radboudstichting herdacht. Deze her
denking kon eerst nu worden gehouden
in verband met het feit, dat in de va-
kantietijd de universitaire gemeenschap
niet bijeen was.
In de aula van de universiteit waren
aanwezig mgr. P. J. A. Moors, bisschop
van Roermond en bestuurslid van de
St.-Radboudstichting, de vicaris - ge
neraal van het bisdom, de voorzitter van
de raad van bestuur van de „St.-Rad
boudstichting", mgr. dr. R. Post, het
college van curatoren en voorts vele
hoogleraren en studenten van de univer
siteit.
De rouwzitting in de aula werd ge
volgd door een H. Mis van Requiem, in
de St.-Josephkerk opgedragen door mgr.
Post, geassisteerd door twee priester
studenten. Een studentenkoor verleende
hierbij medewerking.
Het Amerikaanse ministerie van De
fensie heeft meegedeeld, dat er plannen
zijn voor de bouw van een nieuwe atoom-
reactor, die speciaal zal dienen voor het
onderzoek naar de gevolgen van radio
actieve straling op de mens. Deze weten
schap is nodig voor zowel militaire doel
einden als voor de ruimtevaart.
Het verschil tussen dze reactor, die
ongeveer 2,4 miljoen dollar zal kosten en
de gebruikelijke typen is, dat met het
nieuwe apparaat snel grote radioactieve
straling kan worden geproduceerd, waar
aan dieren blootgesteld kunnen worden
zo groot als mensen of nog groter.
De kennis van de gevolgen van stra
ling op de mens werd tot nog toe ge
raamd naar de ervaringen die met kleine
dieren waren verkregen.
Er zal bij de reactor een proefkamer
worden gebouwd van ongeveer zes bij
zes meter en ruim twee meter hoog,
waar diverse grote dieren gelijktijdig
ondergebracht kunnen worden.
De nieuwe reactor zal in oktober van
het volgend jaar gereed komen in het
marinehospitaal in Bethesda, Maryland.
Het wordt een reactor van het pulse
rende type. Het belangrijkste er van zal
zijn. dat de besturingsstaven met 'n plot
selinge beweging in en uit geschoven
kunnen worden, zonder dat de reactor
daar schade van ondervindt. In een hon
derdste seconde kan een radioactiviteit
opgewekt worden die honderd maal zo
intens is als de dosis die reeds dodelijk
geacht wordt voor de mens.
Mensen zouden aan zo'n grote dosis
kunnen worden blootgesteld als gevolg
van misrekening bij de ruimtevaart of
bij een atoombombardement. Het toestel
heeft de naam „Triga-F" gekregen.
(Advertentie)
Geallieerde zegslieden hebben ont
kend, dat de opzegging van het handels
verdrag tussen Oost- en West-Duitsland
zou inhouden dat de bondgenoten nu ook
niet meer het recht zouden hebben omj
hun ruim 10.000 man sterke garnizoen:
in West-Berlijn te bevoorraden
Dit handelsverdrag stond geheel los
van de rechten waar de bondgenoten
aanspraak op konden maken volgens de
viermogendheden-overeenkomst.
Op 31 december loopt het handelsver
drag tussen de beide delen van Duits
land af.
Het communistische blad „Neues
Dedtschland" schreef j.l. zondag: „In
dien de handelsovereenkomst ophoudt te
bestaan, zal er ook niet meer de moge
lijkheid zijn om Oost-Duitsland te be
talen voor het gebruik van bet spoor
wegnet in dat land door de Amerikaan
se. Britse en Franse militairen, en voor
het vervoer van voorraden bestemd voor
die mannen".
Zes weken geleden liet het blad zich
in veel krachtigër taal over hetzelfde
punt uit. Geen van belde bedreigingen
hebben de bondgenoten bezorgd doen
worden, aldus een zegsman van de Brit
se diplomatieke vertegenwoordiging.
Een Amerikaanse zegsman voegde
hier nog aan toe, dat de bondgenoten
reeds lang voor het eerste handelsver
drag met Oost-Duitsland, een contract
hadden met de Westduitse federale
spoorwegen, voor het vervoer en het in
bedrijf houden van troepen- en bevoor-
radingstreinen.
Waarschijnlijk zal dit contract dus ge
woon kunnen worden nagekomen en
zullen er geen moeilijkheden om ont
staan ondanks de opzegging van het han
delsverdrag.
t4/w 'teiA lewtjs
aZ"e^iekkeft/.-ReiA
Volgens de Daily Sketch zal Veronica
Eichmann, echtgenote van de nazi-oor
logsmisdadiger Adolf Eichmann. haar
echtgenoot waarschijnlijk spoedig be
zoeken.
Het blad berichtte dat mevr. Eich
mann toestemming had gevraagd haar
man in Israël op te zoeken en dat het
verzoek ,,bijna zeker zal worden inge
willigd".
Het u!ced voegde eraan toe dat het
paar door glas van elkaar gescheiden
zou zijn, daar Eichmann bij het bezoek
van zijn vrouw in een kooi van onbreek
baar glas geplaatst zou worden.
(Advertentie)
Flits kleurenfoto's
met
(Van een spaanse correspondent)
Volgens - niet bevestigde - geruch
ten zou de Goed-Heiligman voor
nemens zijn, dit jaar een grijze in.
plaats van een rode tabberd te
dragen. Dit niet zozeer om zich te
onderscheiden van de vele z.g.
hulp-sinterklazen, dan wel om bij
zijn tochten over de daken minder
opvallend af te steken tegen Hol
land's luchten. Hierop heeft het
ontvangst-comité rechtstreeks
kontakt opgenomen met de spaan-
se ambassade, waarbij gebleken is,
dat het hier een volkomen loos
gerucht betreft.
Gelukkig maar! Iedereen stelt er
immers prijs op, dat St.-Nicolaas-
avond een kleurig feest blijft!
Maar boe staat het met uw
foto's? Legt u een kleurig feest
ook kleurig vast of draagt de
goede Sint op üw opnamen een
grijze tabberd, zoals op zwart-wit
foto's? Dat hoeft écht niet! Haal
daarom bijtijds GEVACOLOR kleu
renfilm en flitslampjes. Het St.-
Nicolaasfeest is een unieke gele
genheid om te ontdekken, hoeveel
méér vreugde fotograferen in
KLEUR geeft! cA<c
COM 6045
Met bijzonder ingewikkelde ver
halen heeft de 35-jarige J.A.H. uit
Den Haag kans gezien jarenlang
een gescheiden vrouw en een echt
paar uit Den Haag op te lichten.
Dezer dagen is de man aangehou
den, nadat het echtpaar door een
klem voorval argwaan tegen hem verhalen verteld aan een echtpaar,
hem eveneens financieel steunde
had opgevat.
dat
De NCB zal donderdag 15 december
een algemene vergadering houden. In de
bovenzaal van Centrum. Theater aan de
Heuvel te Tilburg zal ir. J. W. Wellen
directeur-secretaris van de NCB spreken
over de landbouw in de geïndustriali
seerde volksgemeenschap. Tijdens het
huishoudelijk gedeelte van de vergade
ring moeten voor de heren P. Vercau-
teren, Nieuw-Namen; Arn. Kuijlaars,
Westciioven; J. Donkers, Erp; J. Schoen
makers, Chaam; J. v. Tiggelen, Rucphen
en H. Biemans, Breda, tuinbouwdeskun-
dige. nieuwe bestuursleden worden ge
kozen.
In 1956 ontmoette H. de gescheiden i
vrouw, die door op kantoor te werken
in het onderhoud van haarzelf en haar
vier kinderen voorzag. Hij gaf zich uit
voor „commander van de Zuidafrikaanse
marine, belast met opdrachten voor de
geheime dienst". Hij vertelde in Zuid-
Afrika twee boerderijen te bezitten op
een waarvan twintig kinderen van in de
oorlog omgekomen marinemannen wer
den opgevoed. Op de andere boerderij
wilde hij zich vestigen met deze vrouw.
Dit zou echter pas mogelijk zijn na zijn
ontslag uit de dienst. Dan ook pas zou
hij over veel geld kunnen beschikken,
want nu kreeg hij uitsluitend zakgeld.
De rest van zijn „aanzienlijk salaris" zette
de marine voor hem vast. Bovendien was
H. zo vertelde hij verder moreel
verplicht zijn dubbelganger en stiefbroer
te onderhouden, die hem dikwijls bij zijn
opdrachten hielp. De man leek welis
waar sprekend op hem, maar hij was een
veel nettere verschijning en sprak boven
dien vloeiend Nederlands. H. zelf kon
zich alleen in het Zuidafrikaans uitdruk
ken, hetgeen hij overigens zo goed deed,
dat zelfs vele Zuidafrikanen, die hij ten
huize van de vrouw uitnodigde, nooit
argwaan hebben gekoesterd. Niemand
weet, hoe hij deze taal zo goed heeft I
geleerd, want in Zuid-Afrika is hij nooit I
geweest.
Bailey-brug uit 1945volgend jaar
komt er een nieuwe.
fni :'nnd in "The Times'
- v. maar nie-
ÜUie ®ntse hoofdstad schonk er
mand
vee] ,uv *-*1
hoeft aan- "Op 30 november
Pilei, m„y ,Riin<lolll|i Churchill op hef
aan e„„ lnl het leven geschonken
tuur" \i„ ,De geboorte was preraa-
korte bericht111,? T'St t0en' dat met dit
breonn»™ levensgeschiedenis was
erootste mann <jf.hurchiI1- een dcr
ry mannen van zij,, tijd.
Wa^nSta7aOrte"a-aPk0nd'ging in de Times
dus ziin ien.gls,teren heett Sir Winston
vierd Riihe?n ht.'.®stf verjaardag ge-
'n vervuilino vnjwel al zijn ambities
z"l hü weTlfeM,en gaan en één triomf
kunnen £*voeLn°! aan, de lanSe lijst
mier te word oudste Britse pre-
stone stier? toen" h ooarn Ewart Glad"
ch"l tot 1964 h?imy, 89 was- Als Chur"
stones „record" hohJ,eVen' hij Glad"
a hebben gebroken.
milieleden en de kleinkinderen.
Het 7ip+ 75" schuiven.
ÜS gemakkelijk kan ha?®1 d° ne¥"
Meden kwam Chmchffi io --8 T e'
kamer ten val v. n zlJn slaap
de rug Hii miS. J een beentje in
J'ieren op^06^.verjaardag
bed,
p>-'** 'i-ijaaivtos
en speciaal geconstrueerd
vo^>gTrwaSaeg^1^dideugewcnCeteen-
De
de
Londense bakker Floris heeft weei
traditionele verjaardagstaart gebakken,
die elk jaar aan Churchill wordt aange
boden.
Toen Churchill tachtig jaar was ge
worden en drie hartaanvallen, twee be
roerten. verscheidene longaandoeningen
en andere ziektes achter de rug had,
vreesden zijn vrienden dat zij nu ge
tuige zouden worden van een langzaam
uitblussend leven. Zes jaar later liep
Churchill kwieker en beter dan op zijn
tachtigste; hij gebruikte vrijwel nooit
meer een bril, hij genoot nog van een
rijk voorziene tafel en een glas Franse
cognac stond nog steeds bij de hand.
evenals de speciale lange havanna's,
die hij voortdurend rookt.
De lichte beschadiging aan zijn rug
heeft aan dit beeld van onverwoestbaar
heid thans enige afbreuk gedaan, maar
Churchills dokters twijfelen er geen mo
ment aan. dat hun beroemde patiënt
zeer binnenkort weer geheel zal zijn
hersteld.
Churchill is intussen nog altijd lid van
het Lagerhuis, waar hij als afgevaardig
de van het kiesdistrict Woodford een
enkele keer gezien wordt.
De Waddenzee werd door een
harde noordwester opgézweept en
de golven braken kolkend stuk op
de Afsluitdijk. Brokken schuim
vlogen door de lucht en de ruiten
van de huizen waren met een laag
zoutaanslag bedekt. Het was er
guur, de wind loeide over de zee
en de kale dijk, de zee bulderde.
„En toch is het goed wonen in
Kornwerderzand", zei een oud
mannetje, dat bij de brug naar en
kele sportvissers stond te kijken,
„maar men moet van de zee en de
eenzaamheid houden".
Kornwerderzand is het kleinste be
woonde dorp van ons land, waar bijna
uitsluitend ambtenaren wonen. Het zal
wel nooit veel groter worden. Er zijn
thans twee huizen in aanbouw, die tegen Kerstmis door respectievelijk een
kantonnier en een elektricien beiden in dienst van het rijk zullen wor
den betrokken. Kornwerderzand zal dan achttien ambtenaren op één niet-
ambtenaar (de plaatselijke hotelhouder) tellen, hoogstwaarschijnlijk een uni
cum in ons land. In het dorpje is woningbouw door particulieren verboden.
Kornwerderzand maakt namelijk deel uit van onze defensielinies.
Het dorpje op de Afsluitdijk is nog erg
jong. Op 29 december 1928 besloot de
raad van de Friese gemeente Wonsera-
deel om het door opspuiten gevormde
grondgebied ten oosten van de Midden-
gronden in de Zuiderzee en met zand
van onder Kornwerd verkregen, Korn
werderzand te noemen. Het jonge dorpje
baart de gemeente slechts zeer weinig
zorgen. Alle voorzieningen en openbare
werken de woningbouw dus incluis
worden namelijk door het rijk betaald.
De bevolking van Kornwerderzand is
het klink wellicht wat vreemd ta
melijk bejaard. De meeste mensen wonen
hier al van twintig tot dertig jaar en
daaruit blijkt al, dat zij best tevreden
zijn met hun wat eenzaam bestaan. „De
stilte, de eenzaamheid valt hier best
mee", zo vertelde de heer W. Rouwbos,
die het restaurant Keyzer exploiteert en
de enige niet-ambtenaar van Kornwer
derzand is. „In voorjaar, zomer en herfst
passeren dagelijks honderden automobi
listen naast Nederlanders hoofdza
kelijk Duitsers. Denen, Noren en Zweden
de Afsluitdijk en hier op Kornwer
derzand wordt bijna altijd wel even ge
stopt om een foto te maken. We komen
in onze zaak dan soms handen te kort
om de gasten te bedienen. Ook 's winters
is het hier eigenlijk nooit bijzonder stil.
er is bijna altijd verkeer".
Alleen tijdens zwart stormen en die
komen zelden voor zit men op Korn
werderzand vrijwel geheel geïsoleerd. De
KNAC adviseert do automobilisten dan
namelijk om de dijk te mijden met het
oog op overslaande golven. Zeker, de
Afsluitdijk is zo sterk als mensenhanden
hem maar konden maken en de Korn-
werderzanders gaan rustig slapen als er
een noordwesterstorm met windkracht
negen over de Waddenzee buldert, maar
tijdens hoog water kunnen de golven
over de dijk slaan en dan is de situatie
natuurlijk lang niet zonder gevaar voor
de automobilisten.
Het is duidelijk, dat men 's winters op
Kornwerderzand zijn ontspanning bin
nenshuis moet zoeken. Geen wonder, als
men bedenkt, dat van de ruim vijftig zie
len er altijd wel een aantal de sluis
wachters, kantonnier, sluismeester, sluis-
kneehts en elektricien dienst moeten
doen. Verenigingsleven is er dus vrijwel
onmogelijk, maar ook op Kornwerder
zand heeft men natuurlijk radio en tele
visie.
In de tijd van de Zuiderzeewerken was
Kornwerderzand een druk plaatsje. Men
had er toen verscheidene winkels, een
kapper en zelfs een dokter. Bovendien
stond er destijds een rooms-katholiek
kerkje en kwam er elke zondag een
predikant van „de vaste wal" in het pro
testantse verenigingsgebouw spreken. Na
dat de Afsluitdijk was voltooid verdwe
nen de werkkrachten en winkels stuk
voor stuk en al spoedig bleef alleen de
„ambtelijke" bevolking over.
Ook daar meldde zich op een goede
dag „de stiefbroer". Maar toen beging
H. de onvoorzichtigheid eenmaal luci
fers uit een kastje te pakken, terwijl
hij niet kon weten, dat daar lucifers
lagen. Dit gaf het echtpaar argwaan.
En hoewel H. de zaak nog trachtte te
redden door ineens te zeggen, dat het
hele optreden als stiefbroer maar een
grapje was geweest, en hij het in feite
toch echt zelf was, ging men zijn gangen
meer na. Zo kwam het echtpaar in con
tact met de vrouw en toen zij daar de
verhalen hoorden, was huns inziens het
tijdstip rijp om de politie in de zaak te
moeien.
Deze had met de opsporing van H.
geen moeite, want nog geen week tevoren
was hij verhoord voor een oplichting met
dezelfde verhalen van een firma, waar
hij zich ook als „commander" had voor
gedaan, daar evenwel van een vissers
vaartuig. In 1944 is H. ook reeds wegens
oplichting veroordeeld, waarbij hij de
zelfde verhalen heeft gebruikt, zij het in
minder gedetailleerde vorm.
afwenzigVCrDane£reeeng ?lad -Sovjetskaya Ros-
schappen van hem via „een telegrafist","3ia kencht dat de ïegermg van Ghana
maar later is fphipkpn w mtdu vier turbineschroef-vliegtuigen van het
£saTodanig^'vo^dee^be®troiw 0^ - type Iljoeshin 18 heeft aangekocht voor
hield H. grotendeels, dubbel hard wer- de Ghanese luchtvaartmaatschappij
Men woonde er eenzaam maar tevre
den tot Nederland in de laatste dagen van
augustus 1939 mobiliseerde. Korwerder-
zand kreeg militairen ingekwartierd, die
dienst moesten doen in de sterke forten.
In de vroege ochtenduren van 10 mei 1940
werd men ook op Kornwerderzand ge
wekt door het gedreun van vliegtuig
motoren. Reeds om vijf uur 's morgens
moest men evacueren. Nog geen uur later
werden de huizen met de grond gelijk
gemaakt: het leger moest een vrij schoots
veld hebben. Zij. die in 1940 al tot de
jaren des onderscheids waren gekomen,
zullen zich nog herinneren hoe de forten
van Kornwerderzand van 10-14 mei tal
rijke Duitse stormaanvallen wisten af te
slaan. In februari 1941 keerden de be
woners naar hun herstelde huizen terug,
maar in het voorjaar van 1945 volgde er
een nieuwe verwoesting.
In 1947 was het dorpje geheel her
bouwd en sindsdien is er slechts weinig
veranderd. Twee nieuwe huizen zijn thans
vrijwel voltooid, maar men blijft ook
daarna nog even bouwen op Kornwer
derzand. Op 10 december a.s. wordt er
naast de huidige brug die in 1945 voor
tijdelijk werd geslagen - een baileybrug
gelegd, waarna men in januari met het
wegbreken van de oude brug hoopt te
beginnen, op de plaats waarvan dan een
nieuwe en ruim zeven meter brede over-
spanning zal worden gebouwd. Men hoopt
dit karwei in augustus van 1961 te heb
ben voltooid.
Daarna keert de rust weer in Korn
werderzand en is het dorpje weer voor
de bewoners, de toeristen en.de hen
gelaars, die in bussen tot uit Limburg
naar dit dorpje komen om er hun geluk
te beproeven. Een vreemd, „ambtelijk"
dorpje met vriendelijke bewoners is
Kornwerderzand. Het is er echter goed
wonen voor hen. die van de zee en van
de eenzaamheid houden.
kend om hiervoor de middelen te ver
krijgen. Enige tijd geleden liet H. weer
via de „telegrafist" weten, dat hij bij
een opdracht ernstig gewond was en
iq Schotland in een ziekenhuis lag.
Hij had zijn geheugen verloren en om
dit op te frissen moest de vrouw hem
geluidsbandjes sturen met haar stem en
me van haar en hun beide kinderen (zij
hadden inmiddels samen twee kinderen
gekregen)Voorts mocht zij pakjes stu
ren maar die diende zij in dc ke'lderbox
te leggen, waar ze 's nachts zouden wor
den weggehaald.
Lucifers j
Na verloop van' tijd stond ineens „de
stiefbroer" op de stoep. Hij vertelde dc
vrouw, dat het verhaal van Schotland
onjuist was. H. was omgekomen bij een
opdracht in Duitsland en zijn laatste
wens was geweest, dat de stiefbroer
(uiteraard H. zelf) zijn plaats zou in
nemen in het gezin. Inderdaad leek deze
stiefbroer een heel andere man, althans
m gedrag en spraak.
Sinds 1953 heeft H. ongeveer dezelfde
Twee vliegtuigen zullen binnenkort
uit Moskou vertrekken en de andere
twee zullen later geleverd worden, al
dus het blad.
De Sovjet-Unie zal tevens de uitrus
tingsstukken leveren en voor de oplei
ding van Ghanese vliegers zorgen krach
tens een tussen beide landen gesloten
overeenkomst.
Ai ve'-tentie!
GAS
(Van onze redacteur)
De toneelgroep Theater wordt
bedreigd met opheffing. De direc
teur van het gezelschap Rob de
Vries, heeft namelijk laten door
schemeren, dat hij het gezelschap
niet langer kan leiden onder de
huidige omstandigheden.
In een communiqué
dat gisteren van
gemeentezijde
verschenen wordt
gezegd, dat zowel
b. en w. van Arn
hem als het stich
tingsbestuur van de
:oneelgroep Theater
op de kortst moge
lijke termijn zal na
gaan, welke verlan
gens van de direc
tie onmiddellijk
kunnen worden in
gewilligd en welke
op langere termijn.
De directeur van
Theater, de heer de
Vries, is van me
ning. dat Theater geen tehuis in Arnhem
heeft. Hij wenst, dat de schouwburg in
Arnhem een couponsysteem invoert in
plaats van het huidige abonnementensys
teem. Daardoor zou het publiek vrijer zijn
in de keuze van voorstellingen, die het
wil bijwonen. Men wil ook een speciaal
repetitielokaal, dat eventueel aan de
schouwburg zou worden aangebouwd.
Momenteel repeteert men in de boven-
foyer. Als die verwarmd moet worden
moet de verwarming van het gehele ge
bouwencomplex worden ingeschakeld.
Op het ogenblik worden zestig van de
460 voorstellingen in Arnhem gegeven en
125 in het oosten van het land. Als reden
hiervoor geeft Theater op. dat indien men
in Arnhem meer voorstellingen zou ge
ven. de exploitatiekosten aanzienlijk zou
den stijgen. Bovendien kunnen de andere
grote gezelschappen dan minder spelen
in de Arnhemse schouwburg, hetgeen
volgens Theater niet de wens van het pu
bliek is.
Overigens moet men het dreigement
van de heer de Vries niet al te ernstig
opnemen. Reeds vele jaren is de verhou
ding tussen directie en de gemeentelijke
schouwburgcommissie niet zoals ze zijn
moet. Het is trouwens bekend, dat Rob
de Vries ambieert weer in het westen van
het land te gaan spelen.
