Boier bij
de vis
EIGEN KOOR IN KERK i
met bal na)
E Brader: Ridder Oranje Nassau
I. Bruna: Ridder Gregorius de Grote
Eremedailles voor vier anderen
Krant is
merkwaardig
ding
Grootse receptie
DAGBLAD VOOR ZEELAND
RIDDERS
elpt,
Philips
SGRAFFITO
n Beetje anders
100c JAARGANG
No, 23514
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave N V Uitg Mij Neerlandi»
Directeur: E H B Brader
Hoofdredacteur: J. J- H- A. Brun»
Redactieraad: J M A. C. v. Dongen,
C. J- v. Hootegem, mr dr A. J J M
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P V M.
Vercauteren, L. J v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat lê,
Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278341
§9aj|bta3
MAANDAG 7 NOVEMBER 1960
Abonnementsprijs t 7.per kwartaal
t 8.20 per post - 1 0.54 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
1 0.40 per mm (Ing Med. f 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor
Zeeuwsch Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBUBG: Nieuwstraat 41 telefoon 35)
BLIJDE STEMGEMEENSCHAP VIERT
HONDERDJARIG BESTAAN BEDRIJF
nns 17 M is lever-
oering. Uw official
ie alle inlichtingen
R UW GELD
da van het Dagblad De Stem dit jaar
versiert. Ter waardering daarvan moet
men het verleden goed kennen en zou
men eigenlijk ook... een beetje profeet
moeten zijn. We weten dat in 1860 voor
het verarmde west-Brabant de wel
vaartscurve eerst begon om te buigen,
maar dat ze later omhoog bleef gaan
en dit sterker deed.
Het is alleen reeds uiterst waardevol j
dat het nu jubilerende blad deze stijgende!
lijn heeft mogen begeleiden.
De ontwikkeling momenteel is fel, storm
achtig en van enorm belang.
De taak van de krant daarbij is een
uiterst verantwoordelijke. Ik mag de hoop
uitspreken dat de redactiekolommen even
zeer de geestelijke opgang van de streek
mogen weerspiegelen als de advertentie
kolommen een afspiegeling zijn van de
koopkracht de economische opgang
van de bevolking.
Neen, heel lang hebben de honderd-
zestig Stern-mensen gisteravond niet
in spanning moeten zitten. De direc
teur van onze honderdjarige krant,
de heer E.H.B. Brader, stond hele
maal vooraan op de sprekerslijst en
zijn rede was nog maar goed op gang
toen hij het onderwerp „de gratifi
catie" aansneed.
Drie weken voor iedere employé,
ongeacht zijn diensttijd en daaren
boven voor ieder vol jaar dat men
aan Neerlandia heeft gewijd een
halve dag salaris, dat was het, na
mens commissarissen en hoofddirec
tie meegedeelde nieuws dat een
donderend applaus deed opstijgen in
de feestelijke administratiezaal die
tot een waardige feestriiimt" was
omgetoverd
„En boter bij de vis" a'dus de
heer Brader Het wa; een illustratie
van de knappe regie die dc inzet van
het eeuwfeest kenmerkt, dat nie
mand ok maar iets heeft bemerkt
van ai het werk dat aan de verwe
zenlijking van de uitkering dezer vor
stelijke feestgratificatie is vooraf
gegaan.
En de gepensioneerden ze waren
er *>oR deelden mee in de vreug
de: voor ieder van hen een iobileum-
gave van honderd gulden
Vele behartenswaardige woorden over verleden, lieden en toe
komst van Dagblad De Stem zijn er zaterdagmorgen gesproken tijdens
de plechtige herdenkingsbijeenkomst in het tot feestzaal herschapen
administratiekantoor te Breda. Een bijeenkomst die glans en kleur gaf
aan het illustere jubileum, niet alleen door de woorden die er gespro
ken werden, maar ook en vooral door de aanwezigheid van een groot
aantal vooraanstaande figuren uit ons verspreidingsgebied, van wie
er enkelen zelf het spreekgestoelte betraden. Zowel mgr. Jos Baeten,
bisschop van Breda, als dr. C. Kortmann, commissaris van de ko
ningin in de provincie Noordbrabant, waren naar de Reigerstraat ge
komen om tijdens de feestbijeenkomst het woord te voeren. En ook
dr. R. Geuljans, burgemeester van Breda, trad achter de katheder
De krant is een merkwaardig ding.
Ook zonder een rijk verleden geeft het
verschijnsel krant al genoeg te over
peinzen Nu de sprekers echter konden
bouwen op het thema Honderd j-aar
krant in Brabant en Zeeland", mocht
het niet verbazen dat het stramien der
redevoeringen rijt en gevarieerd was en
dat het feestvierende auditorium niet
alleen aandachtig toeluisterde maar nu
en dan ook met overgave lachte.
Mr. E. Sassen, president-commissaris
'van de N V. Neerlandia, richtte een wel
komstwoord tot alle aanwezigen, in het
bij-TORdor tot de hoogste geestelijk e™
wereldlijke gezagsdragers die we hier
boven reeds noemden.
Tot mgr. Baeten zei hij: „We hopen
dat uw woord in vervulling mag gaan
en dat het Dagblad De Stem mag blij
ven een Vox populi. Vox Dei."
Tot dr. Kortmann: „Wij zijn blij 1
hier te zien. Het is een inspirerende
taak momenteel als krant een nationale
en gewestelijke taak te hebben. In Zee
land. dat aan zijn gigantische waterwer
ken bezig is; in Brabant dat ik graag
als het hart van Europa zie en dat mo
menteel, ir zijn stormachtige ontwikke
ling, met grote en nijpende problemen
zit.
Fascinerenc is het in deze gewesten
en van deze gewesten de „Stem" te
mogen zijn Geen ingeblikte Sterr maar
leen met een onafhankelijk geluid."
Tot bur^envestei Geuljans: „Wij zijn
gehecht mr- Breda Wij vonden het ge
past h- i - 4'-ouwen van onze lezers hier
en eld"" belonen met het geschenk
van een hynermoderne bed rijf suitrus-
ting >f': lonken Breda voor de manier
waarop het onr in staat heeft gesteld
hier te werken Sprekend over het ver
leden nerinnerde de heer Sassen aan
de toewijding van de gebr v.d Weijer.
Hij noemde bovendien twee grote na
men uit dit verleden: Felix Herold en
Albert v.d. Kallen Hij roemde het werk
van de Stichting De Stem en dat van
de Brabantse en Zeeuwse redactieleden.
Voor de toekomst wenste mr. Sassen
het Stemteam toe wat in eei. beroemde
versregel staat: „Maar God zal mij re
geren. als een goed instrument."
Na de heer Sassen sprak de heer
Kortmann „Elke mijlpaal" zei hij,
„heeft een betrekkelijke waaide. Zo is
het ook mei het jaartal 100, dat de agen-
Een hartelijk applaus klonk op toen
onze hoofdredacteur het onderschei
dingsteken was opgespeld.
Dr. R. Geuljans, burgemeester van
Breda, sprak over de verhouding tussen
pers en lokale overheid, die altijd een
zekere s, anning behoeft, maar nooit
overspanning mag worden. Wanneer
zo'n overspanning zich voordoet, vallen
er wederzijds onvriendelijke woorden.
Er was een tijd dat de overheid weinig
waardering had voor de pers. De jour
nalistieke stijl van die dagen was ook
anders dan nu. De krant verscheen vroe
ger voor het hoofd van het gezin, die
er plechtig zijn bril voor opzette. Veel
is er veranderd. Wij lezen graag in de
De Stem, omdat zij een spiegel is van
het gebeuren in eigen gewest, dat men
sen helpt vormen tot goede leden van
de gemeenschap.
Het verheugt mij dat ik verschillende
personen uit uw bedrijf uiterlijke waar
dering kan geven voor hun werk.
De heer Geuljans maakte bekend.
dat de heer Brader benoemd was
tot ridder in de orde van Oranje
„De krant", zei mgr. Baeten, „is een
huisvriend, die dagelijks even komt aan
lopen, die raad geeft, waarschuwt, be
geleidt en een vaste, vertrouwde plaats
heeft in het gezin. Een vriend die bo
vendien jong blijft.
Ik heb belang bij het werk van De
Stem, omdat ze spreekt en werkt in een
Nog vier leden van het personeel wer
den met een onderscheiding verrast. De
heer Huntjcns, als chef van de afd. ver
koop kreeg de eremedaille in goud, ver
bonden aan de Orde van Oranje-Nassau,
mej. C. Smits de eremedaille in zilver,
en de heren Kees Verwijst en Karei de
Voogt de eremedaille in brons.
De gedecoreerden kregen heel wat
handen te drukken.
Als geschenk van het stadsbestuui
bood de heei Geuljans onze president
commissaris een oude ets aan van de
plattegrond van Breda.
Namens alle werkers in het bedrlji
betuigde mr. Sassen zijn grote erken*
telijkheid jegens Z.H. de Paus en H. M
de Koningin voor de verleende onder
scheidingen.
Degenen die ze gekregen hadden wens
te hij van harte geluk, daarbij opmer
maken heeft, maar dat het hier zeker
geen honderdjarige gold met bevende
handen... Hij wenste de gedecoreerdei
op de eerste plaats de heren Bradei
en Bruna geluk, prees de vernieuwtn
gen in het bedrijf,' uitte zijn waardering
voor het jubileumnummer en consta
teerde dat niets hem denken deed aan
een honderdjarige.
Niet alleen het jonge gezicht van de
honderdjarige, zei hij, trekt me aan,
maar ook de bindingen die wij ermee
hebben gehad.
Klerk, die namens het personeel een
feestgeschenk aanbood aan de directie.
Tijdens de feestbijeenkomst van het per
soneel, vrijdagavond, had hij dit reeds
symbolisch gedaan.
Nu onthulde hij met een toepasselijk
woord het sgraffito van F ons Neijens in
het administratiekantoor dat in mooie
beelden het grote goed van de persvry-
heid prijst, voor wat het Dagblad De
Stem betreft, functionerend onder de
tekenen van het geloof.
„Moge dit werkstuk ook bij een vol-
gebied waar ik een opdracht heb. Ik
heb voor dat werk grote waardering.
Zonder aan anderen tekort te doen
wil ik hier één naam noemen: de
heer Jan Bruna, die ik ten zeerste
waardeer; in zijn persoon en in zijn
journalistieke werk. Daarom ben ik
blij dat ik hem een uiterlijk blijk
van die waardering kan geven, na
melijk het ridderschap in de orde
van Gregorius de Grote.
Hoofdredacteur J.J.H.A. Bruna worden
hier de versierselen, behorende bij de
Pauselijke onderscheiding Ridder in de
Orde van J. Gregorius de Grote, door
mevrouw Bruna opgespeld
kend dat de onderscheidingen, waarbij
de redactie, de afdeling verkoop en de
technische dienst betrokken zijn, ten vol
le verdiend genoemd mogen worden
Het hele personeel wenste hij met net
jubileum van harte geluk.
Dr. H. Houben, voorzitter van de
Stichting Je Stem zei, dat hij als huis
arts wel eens met honderdjarigen ie
h twijgen. Roerloos bW,,
an. het m"slc j„nkere
Daar duiken do" op
ïen tussen de b0Ijieren.
het zijn geen dlt
'ewapende Indiane
chtbij passeren..
De tweede dag van de eeuwfeestvie-
'ing van het Dagblad De Stem is
vanmorgen ingezet met een plechtige
gezongen Heilige Mis, die in de kathe
drale kerk werd opgedragen door mgr
«A mn de' Maden- deken-plebaan
Hi) werd geassisteerd door de kape
laans Dierick en Dogge.
Een speciaal voor deze gelegenheid
iamengesteld koor van Dagblad De
Stem voerde onder leiding van de
heer H. de Klerk de driestemmige
mis van Perosi uit. De solo-partij
'oerd door de heer de Klerk vertolkt-
De heer Jo F rijt er s verzorgde op
kundige wijze de begeleiding.
Overdonderend sluitstuk van de feestviering zaterdag was de re
ceptie. Overdonderend, omdat urenlang enkele duizenden zich (in rijen
van vier) hebben verdrongen, om hun felicitaties persoonlijk te
komen brengen. Van heinde en ver waren zij gekomen: uit de krante
wereld, uit het overige bedrijfsleven, uit gemeentebesturen, uit politie-
en marechaussee, kortom, uit alle geledingen, maar ook uit alle rangen
en standen van de maatschappij. Ook met muziek: de Drummersboys
uit de Halstraat luisterden de receptie in het begin al keurig op.
Uit de verste uithoeken van het verspreidingsgebiêd van de krant
kwamen ook correspondenten en agenten, om van hun verbondenheid
met hun krant te getuigen.
Maar het bleef niet beperkt tot een, zij het dan ontstellend druk
bezochte receptie: het werd tot een grandioos feest, waarover nog
jaren gepraat zal worden, toen de Fidelis-harmonie een serenade kwam
brengen. Militairement marcheerde zij, in straf ritme de Reigerstraat
binnen om voor het krantegebouw halt en front te maken. Daverend
knalden de marsen tegen de gevels, totdat.... het gebouw werd bin
nengehaald.
Daar kwam het feest tot een verbijsterend slot, waarin directeuren
en jongste bedienden, „jonge" ridders, redacteuren, secretaressen en
typistes, zetters en drukkers arm in arm polonaises draaiden. Het
was een „gemeenschap" op zijn best.
Mevrouw Brader speldt directeur E.H.
B. Brader de versierselen op, behorende
bij de onderscheiding ridder in de Orde
van Oranje-Nassau.
Dr. Houben schetste de ontwikkelings
gang na de oorlog: de oprichting van
de Stichting De Stem, de totstandkoming
van de redactieraden, die de gedach
ten van de abonees bij de krant „bin
nen" brengen en zodoende de redactie
leden helpen bij haar moeilijke taak.
Gelukwensen richtte hij in het bijzon
der tot dr. Hermens. mr. Sassen en
mr. E. v.d. Weijer.
Namens het stichtingsbestuur over
handigde hij aan president-commissa
ris en directeur-generaal de afbeelding
van een gebrandschilderd raam dat de
stichting aan het jubilerende bedrijf zal
schenken.
Indertijd, zei hij, is door het stichtings
bestuur enige winst gemaakt. Hiervan
willen we u een bedrag van 20.000
gulden aanbieden, waarmee de journa
listiek en andere zaken in deze werk
gemeenschap kunnen worden gediend.
„Moge het Dagblad De Stem nog veel
bijdragen tot het geluk van zijn lezers
kring" zo besloot dr. Houben zijn toe
spraak.
De beurt was nu aan de heer H. de
gend eeuwfeest getuigen van de trouw
door het huidige personeel aan het be
drijf getoond", aldus de heer de Klerk.
De heer Sassen, dankend voor het ge
schenk, merkte op dat het directeur
schap in Breda van de heer Brader,
garant is voor een gang van zaken in
het bedrijf die in ale opzichten goed is.
De heer E. van de Weijer, sprekend
namens de eigenaars van het bedrijf
verschillende leden van de familie wa
ren aanwezig merkte op dat de nieu
we gebouwen een grote investering heb
ben gevraagd, maar dat er zoveel ver
trouwen is in het beheer te Breda, dat
men met deze investering niet geaarzeld
heeft.
„Moge de nieuwbegonnen eens tot re
sultaat hebben", 'z'ei hij, „dat het blad
zich verder ontplooit en zijn plichten
even goed mag vervullen".
Namens de Nederlandse Dagbladpers
voerde drs. A. Tummens het woord, di
recteur van De Gelderlander, die zijn
collega, dr. Hermens. een van de actief
ste figuren onder de Nederlandse cou
rantiers noemde, en eveneens met har
telijke gelukwensen kwam.
De heer Sanders sprak namens de
Ned. Vereniging van erkende adverten
tiebureaus en de heer W. de Zwager
namens de Katholieke Grafische Bond.
Deze laatste sprak zijn waardering uit
voor het beleid in het jubilerende bedrijf
en toonde zich bijzonder verheugd over
de onderscheidingen „aan twee van on
ze trouwste" leden verleend.
Een fragment van het sgraffito, dat het
personeel van het Dagblad De Stem aan
het jubilerende gebouw heeft aangebo
den. Het kunstwerk is van de hand van
de Bredase kunstenaar Fons Neyens.
Vervolgens sprak nog de heer Jos.
A. Cleerdin, voorzitter van de federa
tie van werkgeversorganisaties in het
boekdrukkersbedrijf.
Het slotwoord tijdens de bijeenkomst
was aan dr. Hermens, die het woord
van de paus aanhaalde dat de katholieke
pers „aanwezig moet zijn en getuigen".
Haar aandacht mag nooit verslappen.
Een principiële pers acht het aanwezig
zijn onverbrekelijk verbonden met het
getuigen. De getuigenis zal haar voe
dingsbodem vinden in de hechte gods
dienstige beginselen.
Grote dank bracht hij aan de com
missaris van de koningin in de pro
vincie Ncord-Brabant voor diens aan
wezigheid en waarderende woorden en
ook aan mgr. Baeten.
Nederlands, katholiek, gewestelijk en
populair wil het Dagblad De Stem
krachtens de richtlijnen zijn, aldus dr.
Hermens. De verhouding tot de plaat
selijke overheden noemde hij van veel
belang. In dit verband zei hij in dr.
Geuljans graag de vertegenwoordiger
van die overheden te zien.
Hij dankte hem voor het geschenk van
het stadsbestuur en voor de medewer
king bij de grote verbouwingen van de
laatste jaren gegeven. Uiterst erkentelijk
toonde hij zich tegenover de Stichting
De Stem, namens wie dr. Houben ge
sproken had en tegenover de leden van
de redactieraden. „Wat uw geschenk,
uw vorstelijke gave betreft.... eigenlijk
schieten woorden hier tekort.
Dr. Hermens herdacht wijlen de drie
gebroeders van de Weijer, die de grond
slagen van het bedrijf gelegd hebben en
de heer Felix Herold. Aan de nieuwe
generatie v.d. Weijer bracht hij dank
voor de voortdurende zorg voor het be
drijf die de krant in staat stelt zijn
verantwoordelijke taak te vervullen.
Alleen een dagbladbedrijf dat een ge
zonde bedrijfsvoering paart aan een be
ginselvast redactioneel beleid kan die
taak ten volle aan, zei hij.
Onze gehele onderneming, spiegelt
zich vandaag met trots in de eer der
verleende onderscheidingen, aldus dr.
Hermens, die vervolgens het gehele per
soneel dankte voor het zinrijke geschenk.
Zaterdag, toen De Stern-fami
lie feest vierde stond de wereld
op haar kop. De editie van van
daag mag daar ook de sporen
van tonen. Ze doet het dan ook
prompt. De voorpagina is daar
om vandaag feestpagina en het
„normale" nieuws uit binnen-
en buitenland heeft zich laten
verdringen naar pagina drie.
I -
Drie grote figuren uit de familie, die
voor de n.v. Neerlandia in het verleden
enorm veel hebben betekend: in augustus
1882 nam de familie v. d. Weijer de
toenmalige krant van drukker Oukoop
over. Hierboven van links naar rechts
J. H. v. d. Weijer, P. W. van de Wcyer
"v i - 'i "v uyer
en I. A. J. van de Weijer, mannen aan
wie liet eoncern bijzonder veel
te danken beeft.
