Terug in leidende
overheidsfuncties
Beklaagden wilden
uniform dragen
Amerikanen gaan ondergronds
overwinteren op Groenland
HUG
Twee Nobel- Dag Hammarskjoeld klaagt in rapport:
prijzen voor
Amerikanen
Duitsers rukten in alle
rust Frankrijk binnen
Vorstelijke ontvangst
Meer Statenleden dank
zij zeven H.B.S.-ers
LAATSTE NIEUWS
H-bom hcél
even getemd
Kernenergie-centrale in
uitgehakte ijstunnels
Proces-Lagaillarde begonnen
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Propaganda voor
veilig verkeer
AANWERVING
IN BRUSSEL
Betoging tegen
V.S. in Rome
Onlusten
Onbestendig
Verrassing voor Limburg
Goed
voorgaan....
KOFFIE
Aan onze adverteerders
100e JAARGANG
No. 23512
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E H. B. Brader
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna
Redactieraad: J M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 1«,
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Si
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1960
ent
Abonnementsprijs f 7.per kwartaal
t 8.20 per post - f 0.54 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent
Advertentieprijs voor de gehele oplage
1 0.40 per mm (Ing. Med. f 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi-
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goe». Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG:
Nieuwstraat 41 - telefoon 35)
BELGEN BELEMMEREN
De Nobelprijzen voor natuur
kunde en scheikunde zijn dit jaar
beide aan Amerikaanse geleerden
toegekend, namelijk aan de pro
fessoren Donald A. Glaser en Wil-
Iard Libby.
Professor Donald A. Glaser, verbon
den aan de universiteit van Californië,
kreeg de prijs voor natuurkunde we
gens de uitvinding van een toestel om
de aard en de krachten van atoomker
nen te bestuderen, de zogenoemde Bel
lenkamer. De 34-jarige professor is een
van de jongste geleerden die ooit een
Nobelprijs hebben gewonnen. Hij is de
zeventiende Amerikaan die de Nobel
prijs voor natuurkunde krijgt.
De ..bellenkamer'' bevat een sterk ge
concentreerd, helder en oververhit gas.
dat op de weg wordt gebracht van
voortsnellende atoomdeeltjes, wier
snelheid door een machtige atoomkra-
kcr worden opgevoerd. De partikelen
laten een spoor van kleine bellen ach
ter. Als ze atomen raken en vernielen
geeft dit ook een spoor dat kan wor
den gefotografeerd. De foto's geven in
zicht voor wat betreft de aard van de
atoomkernen en hun bundelende krach
ten.
Professor Willard Libby die de prijs
voor scheikunde kreeg, is vooral be
kend wegens perfectionering van de
„atomische klok" een methode om geo
logisch ouderdom te bepalen en we
gens de vondst van tritium. Zijn ont
dekkingen waren in hoofdzaak het ge
volg van bestudering van de radio-ac
tieve produkten die door kosmische
stralen in de dampkring werden ge-1-trnr,ar. Lpctint
vormd. Twee van die radio-actieve pro- haar debat over JAongO DCg
dukten waren koolstof-14 en tritium.
WERK VAN
V.N.
In een „witboek" aan <le Algemene Vergadering van de Ver-
enigde Naties lieeft de secretaris-generaal van de volkeren
organisatie, Dag Hammarskjoeld, de Belgen ervan beschuldigd
het werk van de V. N. in Kongo op allerlei manieren tegen te
werken. Hij. geeft eveneens als zijn mening te kennen, dat
België zich opnieuw een leidende positie in Kongo tracht te
veroveren.
Het rapport van Hammarskjoeld werd gepubliceerd onmiddellijk na
dat de hoge vertegenwoordiger van de V.N. in Kongo, de Indiër Dayal,
de Belgen eveneens de schuld had gegeven van een tekort aan mede
werking om aan de chaotische toestand een einde te maken. Dayal is
intussen naar New York vertrokken, waar maandag a.s. de assemblée
Onecvecr 1250 man Westduitse para- ste en tweede wereldoorlog. Zij moeten
chutistcn en infanteristen zijn clondcr-j's avonds om tien uur binnen zijn.
dagochtend voor een training van drie Dc plaatselijke bevolking toont zich
weken in het Franse kamp Mourmelonjgereserveerd tegen de Westduitsers. Ma-
aangekomen. Vijandige demonstraties)joor Hans Link. een Panzer -veteraan
deden zich niet voor uit de tweede wereldoorlog, die de cam-
Het station van MÓurmelon. waar de pagnes in Frankrijk en Rusland heeft
vijf treinen met troepen binnenliepen,
was sinds woensdagavond door gendar
mes geheel afgezet. Eerst toen duidelijk
werd dat geen betogingen zouden wor
den gehouden werden uitsluitend jour
nalisten en fotografen tot het station
toegelaten.
Ook in Sissone, een kamp op ca. 80
km van Mourmelon, zijn 1250 man
Westduitse troepen aangekomen. Krach
tens een enkele weken geleden gesloten
overeenkomst zullen jaarlijks ca. 35.000
man Westduitse troepen in Frankrijk
trainen. Voorts verwacht men dat bin
nen twee weken een verdrag zal wor
den getekend waarbij de Luftwaffe trai
ningsfaciliteiten in Frankrijk krijgt.
De troepen hebben strikte opdracht
gekregen zich correct te gedragen. Hun
uitgaansuniform is groen-grijs, ver
schillend van het „Feldgrau" uit de eer-
meegemaakt en die thans optreedt als
verbindingsofficier tussen de twee kam
pen, verklaarde in Mourmelon ,,geen
tekenen van ressentiment of vijandig
heid" te hebben gezien.
Aan de vlaggemast van het kamp,
waarbij Franse en Westduitse soldaten
stonden opgesteld, hesen een Franse en
een Westduitse soldaat de Franse en
Westduitse vlag.
In haar actie tot het wekken van pu
blieke belangstelling voor de salaris
achterstand, is de Amsterdame politie
overgegaan tot het slijten aan bevrien
de automobilisten of ondernemingen van
gele plakplaatjes met het opschrift:
.Veilig verkeer alleen.. met goedbe
Hammarskjoeld zegt in zijn rapport
dat er duidelijke aanwijzingen zijn van
een terugkeer van Belgen naar Kongo,
waar ze opnieuw aan politieke en be
stuurlijke activiteiten gaan deelnemen
Kort nadat een zekere mate van vei
ligheid in Kongo was gevestigd, aldus
de secretaris-generaal van de V.N., werd
in Brussel een aanwervingsbureau inge
richt. Kongolese contacten met dit bu
reau werden gelegd via studenten in
Brussel en afgezanten van de Kongo
lese autoriteiten.
„Het doel van het bureau schijnt te
zijn", aldus de letterlijke tekst van het
witboek. ,.het weer instellen van een
ambtenarij van Belgische nationaliteit.
De functies die door de Belgen worden
bekleed of voor hen zijn weggelegd, zijn
in de eerste plaats die van „chefs de ca
binet" in de bedrijfsleiding en techni
sche adviseurs van de Kongolese lei
ders. Een sprekend voorbeeld in dit op
zicht was de aanmelding van 122 kan
didaten uit België voor functies in de
Kongolese rechtspraak. In dit en an
dere gevallen is er sprake van veel
meer dan een uitsluitend individueel
werk zoeken..
liet ministerie van Gezondheid is vol
gens Hammarskjoeld sterk door Belgen
bezet. In verscheidene ministeries is de
vlotte samenwerking met de V.N. op
verschillende manieren door hoogge
plaatste Belgen gestremd.
Op het gebied van telegraaf en tele-
taaldc~ politie". De politiemannen stel-jfoon en burgerlijke luchtvaart hebben
len bij het uitreiken van de plaatjes Belgische onderdanen geprobeerd de
nadrukkelijk op de voorgrond, dat deze ICAO-missie als geheel en vele van
geen vrijbrief vormen voor overtredin- haar deskundigen persoonlijk in dis
gen. 'krediet te brengen, ondanks het feit dat
de Kongolezen wel met deze missie wil
den samenwerken.
Ook op militair terrein is volgens
Hammarskjoeld de Belgische invloed
onmiskenbaar. Een Belgische kolonel
treedt op als adviseur van het ministe
rie van Nationale Verdediging in Leo-
poldstad.
Een vroegere Belgische verbindings
officier dient als adjudant van kolonel
Moboetoe. Kongolese luitenants ontvan
gen voorts hun opleiding in Brussel.
In Katanga, zegt het Witboek, is de
Belgische invloed alomtegenwoordig.
Vrijwel alle sleutelposities in de burger
lijke diensten en op het gebied van de
veiligheid hebben de Belgen in handen.
In de gewapende macht doen 114 Bel
gische officieren en 117 Belgen van la
gere rang dienst.
,,In de zogenaamde „autonome pro
vincie van zuid-Kasai", is ook sprake
van aanzienlijke Belgische invloed. Mo
menteel heerst daar een tendens van
oorlogsvoorbereiding, geleid door een ze
kere kolonel Crevecoeur, optredend in
Belgisch uniform en geassisteerd door
een andere Belg, kolonel Levaux. Er is
klaarblijkelijk geen gebrek aan gewe
ren. Bovendien worden er volgens som
mige berichten, in Katanga wapens in
gevoerd met de steun van een Belgi
sche zakenman.
Belgische activiteiten in de afgelopen
weken hebben de onverzoenlijkheid van
het Kongolese nationale leger doen toe
nemen, de vreedzame politieke gang ge
stremd en daardoor de mogelijkheid van
een eventuele terugkeer naar een con
stitutioneel bewind en de terugkeer van
de eenheid en ondeelbaarheid van het
land". Aldus het rapport van Hammars
kjoeld.
De Romeinse politie heeft donderdag
ruim dertig links-georiënteerde betogers
uit elkaar gejaagd. Zij waren op weg
naar de Amerikaanse ambassade, waar
zy ten gunste van het regime van Fidel
Castro wilden demonstreren.
De politie arresteerde twee demon
stranten, nadat tijdens een vechtpartij
een commissaris en een brigadier en
kele rake klappen opliepen. Twintig an
dere betogers werden voor een verhoor
meegenomen naar het hoofdbureau van
politie.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se ambassade had geen direct commen
taar op de gebeurtenissen. Hij zei, dat
hij niet eens gemerkt had, dat er een
betoging was geweest.
DE VOORMALIGE rebellenleider uit
Frans-Kameroen Felix Moumie is in een
ziekenhuis te Genève overleden. Hij zou
vergiftigd zijn door de geheime organi
satie „De Rode Hand".
HET RUSSISCHE ministerie van defen
sie heeft maarschalk Semione Timotsjen-
ko vervangen door generaal Wladimir,
Komarov. In de Sovjet-legerleiding is °en
grote verandering merkbaar sinds het
overlijden van maarschalk Nedeline.
HET VIJFDE LID van de jeugdige boe-
venbende uit Amsterdam, die zich schul
dig zou hebben gemaakt aan diefstallen
en joyriding is door de hoofdstedelijke
politie gepakt.
SEdDVITSE llandschriftkundige mevr
M Becker heeft verklaard, dat het hand
schrift van mevr. Anderson, die zich uit
geeft voor prinses Anastasia geheel gelijk
RuUSch?^ d°ChtCr Van de laatste
ove??TTERI?AI^ hccft mcn Plannen om
over te gaan tot het geven van verkeers-
onderwys aan kleuters. Dit is nodig.
jaarlijks zijn talloze kleuters slacht-
oner van het verkeer.
HET TWEEJARIG ZOONTJE van de fa
milie Dijksma te Oosterwolde werd
dood in zijn bedje gevonden. Het kind
TWam jk gestikt in geronnen bloed
reltje geknipt? amandeIe" van het ke-
u™*1™ RAAD voor de journalistiek
beeft per 1 november het werk van de
v. j ,va" Tucht van de federatie van
«eaerlandse journalisten overgenomen.
Ipri '-"-'ST-DUITSLAND is gisteren aan-
EMrongen op een zuivering van de par
ui m verband met de politieke onrust.
Verwachting van het K.N.M.I tot
vanavond, opgemaakt gisterenavond
25.la uur:
Half tot zwaar bewolkt met nu en
rtan regen. Vry krachtige tot harde,
aan de kust mogelijk stormachtige
m od Yssen 7uidwest en zuidoost.
Middagtemperaturen omstreeks 12
graden.
Verwachting van het Belgisch weer-
Kundig instituut:
Afwisselende bewolking met neer-
z fifilr-P1' .°Pnieuw harde wind uit
zuidelijke richtingen
oonïgaM: 7"n °nder 17 06 uur- "«an
op 18.08 uur.
70n op 7 42 maan on-
npr 9.22 uur.
Een woordvoerder van de V.N. heeft
donderdag in Leopoldstad bekendge
maakt, dat vijftien mensen zijn gedood
en meer dan twintig gewond bij onlus
ten in de mijnstaat Kolwezi, ten noord
westen van Èlisabethstad.
Dc slachtoffers, allen Baloeba's, wa
ren doodgeschoten door gendarmerie,,
die het vuur had geopend nadat Baloe- zie hierover maakte met de gevangenis-
Donderdag is te Parijs, onge
veer vijf kwartier te Iaat, een be
gin gemaakt met de behandeling
van de zaak tegen de Algerijnse
kolonisten en militairen, die in
januari een opstand ontketenden
in Algiers tegen het bewind van
De Gaulle.
De vertraging werd veroorzaakt door
de eerste beklaagde. Jean Demarquet,
die er op stond in 'zijn parachutisten
uniform te verschijnen. Terwijl hij ru-
ba's in de Afrikaanse wijk hadden ge
plundc-rcl en winkels in brand gestoken.
Enkele gewonde vrouwen hadden hun
toevlucht genomen bij de V.N. in Kol
wezi.
Dc Belgische regering heeft gisteren
gereageerd op beschuldigingen van de
V.N.-vertegenwoordigcr Ralph Bunche
inzake het Belgische beleid in Kongo en
met feiten en cijfers aangetoond dat
deze aantijgingen zie elders in dit
blad geen steek houden.
autoriteiten, liepen in de zalen van het
palcis van justitie generaals en poli
tieke leiders te wachten tot de verho
ren zouden beginnen.
De hoofdbeklaagdc, Pierre Lagaillar-
dee wilde eveneens in uniform verschij
nen, maar besloot toe te geven aan de
wens van de autoriteiten dat hij in bur
ger voor zou komen.
Demarquet verklaarde voor zijn rech
ters. dat naar zijn inzicht de schuld van
de opstand ligt bij de hoogste burger
lijke leider van Algerië, Paul Dclou-
het koninklijke paleis te Brussel
hebben koning Boudewijn en zijn ver
loofde Dona Fabiola de voetballers
van F.C. Luik en Real Madrid ontvan
gen. De clubs hadden in Luik tegen el
kaar gespeeld. De foto toont de koning
en zijn verloofde tussen de voetballers.
Zittend tweede van links: Ferenc Pus
kas.
(Van onze Haagse redactie)
Hcnny Klunder, Sclma Rienks, Ans van Sambcck, Margriet van dc Scheur,
Sietske van der Sleen, Willy Voogd en Aad Meyer, alle leerlingen van de 5e
klas HBS aan het Grotiuscollege te Heerlen hehben succes gehad met het
request dat zij op advies van hun leraar medio oktober tot dc minister van
Binnenlandse Zaken hebben gericht. De minister is het met hen eens, dat het
aantal leden van de provinciale staten van Limburg (45) dient te worden
verhoogd. Dat zal gebeuren bij de eerstvolgende verkiezing van de leden
der Staten in 1962, wanneer het ontwerp-provincie-wet door het parlement
zal zijn aanvaard.
Meer dan een eeuw is de situatie blijven bestaan. Maar nu dan een nieuwe pro
vinciewet aan de orde gesteld is, hebben de Heerlense HBS-ers hun kans schoon
gezien. Zij stuurden een request.
Minister Toxopeus heeft het request na zijn terugkeer uit Nieuw-Guinea terdege
bestudeerd, met als gevolg dat er een uitvoerige brief uit Den Haag naar het
Grotius-college in Heerlen is gegaan. Daarin staat o.m., dat dc interesse van deze
jongeren voor de inrichting van ons staatsbestel hem (de minister) ten zeerste
verheugt. Maar wat belangrijker is: de minister zegt ook dat bij aanvaarding van
het wetsontwerp het aantal Provinciale Staatsleden in Limburg zeker zal worden
verhoogd.
vrier. Hij voegde er aan toe dat hij
meende, dat Delouvrier een zeer mid
delmatig ambtenaar is. ,,Ik ben een
man van eer en zodra ik vrij ben zal
ik hem uitdagen tot een duel. En aan
gezien ik mijzelf tot de beledigde partij
reken, zal ik het wapen kiezen: het pa
rachutistenmes".
Vervolgens wendde hij zich tot het pu
bliek en zei dat hij negen maanden on
wettig gearresteerd was geweest en dat
hij hoopte dat het publiek hem wilde
vergeven omdat hij het had laten wach
ten.
Vier mannen tegen wie een beschul
diging is uitgebracht worden bij verstek
berecht, onder wie de 43-jarige café
houder Joseph Ortiz, wie bovendien
moord, poging tot moord en opzettelijk
verwonden ten laste wordt gelegd. Hij
kan hiervoor ter dood worden veroor
deeld. Ortiz verdween in dc nacht vóór
de ineenstorting van het verzet. Vol
gens sommige berichten zou hij op de
Spaanse Balcaren zijn gesignaleerd.
De Franse autoriteiten in Algiers heb
ben gisteren twaalf rechtse extremisten
van wie men zegt dat zij groepje vorm
den dat bomaanslagen zou gaan plegen,
aangehouden en per vliegtuig overge
bracht naar een plaats in Frankrijk.
Men verwacht nog meer van deze de
portaties uit veiligheidsoverwegingen.
De Franse autoriteiten in Algerië zou
den met dit doel een lijst van omstreeks
honderd namen hebben aangelegd.
Intussen wacht Frankrijk met span
ning op wat president De Gaulle van
avond in zijn aangekondigde radio- en
televisierede zal verklaren.
Politiemannen in Parijs fouilleren de
burgersdie als belangstellenden het
proces willen bijwonen.
(Advertentie)
Dc nieuwe Ford Taunus 17M, die
J terecht de sensatie van 1961 wordt J
genoemd, staat vanaf vandaag in
X de Fordshowrooms te Bergen op 2
Zoom, Breda, Breskens, Goes,
5 Roosendaal en Terneuzen ter be-
J zichtiging.
4
J En als U weten wilt waarom deze J
auto een sensatie wordt genoemd,
1 maak dan meteen een proefrit en i
0
U zult het weten
e
0
0 0
I
Het Li ver more-laboratorium van de
universiteit van Californië heeft donder
dag bekendgemaakt, dat een groep ge
leerden van deze universiteit een naar
het schijnt echte, zij het kortstondige
beheerste kernfusie-reactie tot stand
hebben gebracht.
De reactie duurde een duizendste deel
van een seconde, gedurende welke tijd
energie werd geproduceerd.
In de bekendmaking wordt dit succes
een bemoedigende stap voorwaarts in
het onderzoek naar de mogelijkheid van
de produktie van bruikbare energie uit
het waterstofatoom genoemd.
Robert Gunawardene, een lid
van de oppositie in het Ceylonese
Huis van Afgevaardigden, is don
derdag voor een week geschorst na
een stormachtige scène in het
parlement, toen hij met een schoen
in de hand naar zijn voormalige
leider, Perera, van de Trotskisti
sche partij, wilde toesnellen. Hij
werd echter door de leider van de
oppositie, oud-premier Dudley Se-
nanayake, in zijn zetel terugge
duwd. Van alle kanten kwamen de
parlementsleden aangestormd cn
de voorzitter schorste de bijeen
komst onder groot tumult.
Een groepje van honderd Ame
rikaanse militairen zal de komen
de winter in een unieke „stad on
der de sneeuw" doorbrengen. Hun
kamp ligt onder de oppervlakte
van Groenland, tussen de 75ste en
80ste breedtegraad en meer dan
200 kilometer ten oosten van de
Amerikaanse vliegbasis Thule.
Het doel van de overwintering is om
zowel mensen als materieel op de proef
te stellen. De temperatuur in de streek
waar hel kamp ligt, dat de naam ..Cen
tury heeft gekregen, is in de winter
maanden ongeveer 70 graden onder nul
en de wind, die over de vlakte jaagt,
bereikt soms een snelheid van 160 kilo:
meter per uur.
De militairen zullen de gehele winter
met boven de grond komen en gedu
rende die donkere maanden zal hun
enige verbinding met de dan onbruik
bare vliegbasis Thule bestaan uit een
tractortrein.
Het kamp bestaat uit een serie tun
nels. uitgehakt in de ijskap, die in de
ze streek meer dan 1500 meter dik is
Het ligt onder een vijf meter dikke laag
(Advertenties)
SWAN GEEFT
DE MODE AAN
IN ZAKDOEKEN I
coffeïnevrije
sneeuw, die zo hard is als beton. Het
kamp Century" is in acht maanden ge
bouwd. De Amerikaanse legerleiding
gaat er trots op, dat er geen burgers
aan te pas zijn gekomen. Al het werk is
gedaan door mannen van de afdeling
poolonderzoek van het leger.
De hoofdtunnel van het kamp is on
geveer 300 meter lang, geleidelijk naar
de oppervlakte lopend en met uitgan
gen aan weerszijden. Op de tunnel ko
men enige zijtunnels uit, die elk hon
derd meter lang zijn en daarin staat de
door kernenergie aangedreven kracht
centrale met de eetzalen, slaapkwartie-
ren, ontspanningsruimten en een kerk
je. De tunnels zijn machinaal gegraven
en de plafonds worden gestut door met
sneeuw bedekte stalen bogen. De tem
peratuur in de tunnels wordt op 10 gra
den boven nul gehouden door middel
van lucht, die van buitenaf binnengezo
gen wordt. Alle gebouwen in het kamp
zijn van hout vervaardigd, geprefabri
ceerd in Amerika en vervolgens naar
Groenland gevlogen. Dat was een kost
bare geschiedenis, maar men won er
weken bouwtijd mee.
De houten „keten" staan overal vrij
van de tunnelwanden, zodat men er
omheen kan lopen.
Bij het besluit om een door kernener
gie aangedreven krachtcentrale te ge
bruiken, heeft men zich laten leiden
door een eenvoudig rekensommetje. Een
lading kernbrandstof, die voldoende is
voor een heel jaar, kost ongeveer 334.000
dollar. Voor eenzelfde periode zou men
4.7 miljoen liter dieselolie nodig heb
ben tegen een bedrag van 937.500 dol
lar. Uiteraard moest men ook de in-
stallatiekosten van de kerncentrale in
rekening brengen, die 4.5 miljoen dollar
bedragen, maar men meent die kosten
bij Këf eventueel inrichten van nieuwe
kampen te kunnen drukken.
spaart hart en zenuwen!
Importeur: HAG-Yerkoopkantoor
Postbus 619 - Haarlem
Met het oog op de viering van
het 100-jarig bestaan van ons
blad zullen onze kantoren mor
gen, zaterdag, de gehele dag
gesloten zijn.
Directie
Dagblad De Stem
