Senaat schept kans op kabinetscrisis BEKENDMAKING Amerika wordt geen kolonie van Vaticaan V.V.D. hield been stijf Beerman leed nederlaag Alleen KI P en CH trouw Loendoela afgezet door Kasavoeboe; en Patrice gaat alsnog de cel in Uit zijn dorp getreiterd Tunnelpijn in Antwerpen Senaat stelt debat over N.-Guinea uit mff. I DAGBLAD VOOR ZEELAND Politiek verboden in Indonesië GEFORCEERD GLIMLACHJE Donna eindelijk uitgewoed: vele doden, miljarden dollars schade Veranderlijke bewolking ALLE MARGARINE, WAARVAN DE CODE-TEKENS ZATERDAG j.l. WERDEN GEPUBLICEERD, van den Bergli en Jurgens N.V. Maar hij bestelde laconiek wapens Woesteling stak politieman neer wm KENNEDY BEZWEERT ANGSTIGE DOMINEES: NIXON n z.1 el 6.95!) >n daar iet onbeperkt »en wij Uw draait op >rme vraag 100e JAARGANG No. 23469 Voor God, Koningin en Vnderktnd JBEROID N.V. cMpit te Breda illen worden op- da 14 septembir cwestclijk Arbeids- Uitgave N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 WOENSDAG 14 SEPT. 1960 Abonnementsprijs 7.per kwartaal, 8.20 per post - f 0.54 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. f 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi- ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 98 - telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Temeuzen: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 35) EERSTE KAMER VERWERPT TOTO Het fel omstreden toto-ontwerp van mi nister Beerman (justitie) is van de baan. De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp gisteravond met 36 tegen 33 stemmen ver worpen. De Senaat negeerde met die uit spraak het dringend advies van de Neder landse Sportfederatie 0111 de beperkte toto die in een vergunningsstelsel thans goed werkt, te aanvaarden, en deed er een si tuatie door ontstaan welke, naar minister Beerman destijds in de Tweede Kamer De eerst-verantwoordelijken voor de verwerping van de totowet zijn de libe ralen en anti-revolutionairen. De liberale Eerste-Kamerfractie, onder aanvoering van mr. van Riel stemde in haar geheel tegen. De anti's verweten de liberalen „gemis aan verantwoordelijkheid voor het kabinet", doch slechts twee van hen, de heer Schipper en de heer Diepenhorst, getuigden door voor te stemmen zelf van dit verantwoordelijkheidsbesef. Slechts de K.V.P. en de C.H. bleven als enige regeringspartijen het kabinet trouw. Zes senatoren waren afwezig, maar dat had geen invloed op de stemming aangezien waarschijnlijk, als zij aanwezig waren geweest, drie van hen vóór en drie tegen het ontwerp gestemd zouden hebben. President Soekarno heeft gisteren alle activiteit voor alle politieke partijen in Indonesië verboden tot 30 november. In een bekendmaking die hierover werd uitgegeven wordt gezegd, dat Soe karno dit besluit heeft genomen als op perbevelhebber van de strijdkrachten en „gezien dc nog van kracht zijnde bepa lingen inzake de .noodtoestand", ten einde de wet en de orde te handhaven". Op overtreding is gevangenisstraf en boete gesteld. In het presidentiële besluit wordt ech ter bepaald dat ..door de regering er kende organisaties" hun werkzaamhe den kunnen voortzetten. Naar wordt verondersteld betreft deze uitzondering uitsluitend het „Nationale Front", dat verleden week is opgericht en onder lei ding staat van Soekarno zelf. De toenemende verkeersopstoppingen in de Antwerpse Schcldetunnel, die uit slechts twee rijbanen bestaat, hebben het Antwerpse gemeentebestuur een voorlopige, maar ingrijpende maatregel doen nemen. Met ingang van donderdag zal voor een proefperiode van zes maan den op de spitsuren de tunnel voor het zware vrachtverkeer worden gesloten. Men hoopt door dit besluit, dat uiter aard door het wegvervoer heftig wordt aangevallen, de gemiddelde snelheid van het verkeer aanmerkelijk te kunnen opvoeren tijdens de topuren. De maat regel geldt voor vrachtauto's van vijf ton en meer. Deze maatregel heeft bij onze zuider buren opnieuw de noodzaak van de aan leg van een tweede oeververbinding over de Schelde in Antwerpen doen inzien. Toen minister Beerman met een ge forceerd lachje in gezelschap van mi nister Cals het Eerste-Kamergebouw verliet was hij niet bereid tot enig com mentaar op zijn nederlaag. ,,Wat een belangstelling", zei hij slechts. „Die ondervind je alleen als een wetsontwerp verworpen wordt", grapte minister Cals. Daarop stapten de beide bewindslieden in hun auto. Waar schijnlijk komt vandaag het kabinet bij een om zich te beraden over de situatie die thans is ontstaan. Minister Beer man heeft in de Eerste Kamer niets gezegd wat er op zou kunnen duiden dat hij direct zal heengaan nu zijn toto-ont werp verworpen is. Wel heeft hij nog maals gesteld, dat hij bij verwerping van de toto zou terugvallen op een be perkt vergunningsstelsel, zo beperkt, dat hierover op korte termijn waarschijnlijk moeilijkheden met de volksvertegen woordiging zuilen ontstaan. Men kon gisterenavond in de volbe- zette Eerste Kamer een speld horen vallen toen de stemming begon. Tot het einde van het debat was er onzekerheid gebleven over de houding van de anti's voorspelde, binnen afzienbare tijd tot ern stige politieke spanningen moet leiden. Vooral nu het prestige van het kabinet De Quay door enkele gebeurtenissen als het Japanse échec van de „Karei Doorman" en de uitlatingen van de minister-president over Nieuw-Guinea toch al een deuk had gekregen, kan de verwerping van dit wets ontwerp, op zichzelf in redelijkheid geen kabinetscrisis waard, inderdaad die crisis situatie doen ontstaan. en van de liberalen. Prof. Diepenhorst, de A.R.-woordvoerder, liet de Kamer lachen om zijn ou-bollige anti-toto grol len, maar hulde zich voor het overige in vaagheden. Mr. van Riel, de libe rale fractievoorzitter, trok wel onmid dellijk fel van leer tegen het compro mis, dat de fractievoorzitter der V.V. D, in de Tweede Kamer, prof. Oud, om wille van het kabinet-De Quay, had hel pen tot stand brengen, maar het ge rucht wilde, dat enkele van zijn fractie genoten meer voor de koers-Oud dan voor zijn koers voelden. Had minister Beerman zijn ontwerp met meer over tuiging verdedigd, misschien zou dit ge rucht bewaarheid zijn geworden. Mr. van Riel was echter in het debat over tuigd de meerdere van de weinig be zielde bewindsman en wist daardoor zijn hele fractie achter zich te krijgen. Aanval vermeden Het belangrijkste bezwaar van de li beralen was dat het beperkte toto-ont werp getuigt van ontoelaatbaar moreel dirigisme" en een bepaalde situatie con solideert. die nog volop in ontwikkeling is. Mr. van Riel vermeed angstvallig alles wat als een directe aanval op het kabinet-De Quay uitgelegd zou kunnen worden. Hij zei dat hij „volledig" ach ter een politieke constructie staat als die welke belichaamd is in het kabinet-De Quay en als bewijs" van zijn goede wil kwam hij met het voorstel de voetbal toto in een raamwet te regelen waar door de mogelijkheid zou bestaan wij zigingen bij algemene maatregel van bestuur aan te brengen. Voor deze niet- bevroren toto voelde minister Beerman echter niets. Mr. Beerman verweet de liberale fractievoorzitter dat hij wel wat erg laat met zijn voorstei was gekomen. Ik ben geen minister of Tweede-Kamerlid, ant woordde mr v*an Riel. (Van onze parlementaire redacteur) Op voorstel van de meerderheid van het seniorenconvent (fractievoorzitters) heeft de Eerste Kamer dinsdagmiddag in verband met enige nieuwe feiten" met 38 tegen 29 stemmen besloten de begrotingsbehandeling van Nieuw-Gui nea, die op de agenda der kamer stond, uit te stellen tot 27 september a.s. Met die nieuwe feiten" werden de ongelukkige uitlatingen van minister president De Quay over Nieuw-Guinea bedoeld. „Wij hebben te weinig tijd gehad om de laatste ontwikkelingen te bestude ren", verklaarde K.V.P.-fractievoorzit ter mr. Kropman. De socialistische fractievoorzitter mr. In 't Veld en de A.R.-senator Algra hadden geen behoefte aan uitstel. De heer Algra meende, dat men met mi nister Toxopeus, die verantwoordelijk is voor het Nieuw-Guinea-beleid, de begro ting zou kunnen bespreken en later dan met prof. De Quay en minister Luns de internationale aspecten van dit be leid. Voor dit splitsing voelde mr. In 't Veld niet. Wij kunnen de minister president voor dit debat uitnodigen, stelde hij voor. „Het is van belang dat over deze zaak zo spoedig mogelijk klaarheid komt". De Kamer dacht er in meerderheid anders over. Mr. In 't Veld liet toen weten, dat hij zich als dc Tweede Kamer het niet zou doen, een interpellatie-aanvrage voorbehoudt. Advertentie) Een beeld tijdens het „Toto-debat in de Eerste Kamermaandagmiddag: Een onderonsje aan de regeringstafel tussen de ministers Beermanf Cals en staandToxopeus. Staatssecretaris Scholten (geheel rechts) heeft het hoofd er bij in de handen laten zinken. De orkaan Donna is eindelijk uitge raasd. New York, dat nog juist even iets van de kracht van deze hevigste storm sedert vele jaren gevoeld heeft, kwam er nog goed van af. Er was wel schade, maar in verhouding tot wat Don na in overige delen van Amerika en in Porto Rico heeft uitgericht, was het de moeite niet waard. De orkaan is nu weggetrokken en heeft zijn grootste kracht verloren. En passant heeft zij een aantal zware bos branden geblust, maar dat is dan ook het enige goede wat van Donna gezegd kan worden. Ze heeft in totaal 148 doden geëist (waarvan 20 in de V.S.) en voor mil jarden dollars schade aangericht. De vernielende baan van Donna was 3000 km lang. DE MINISTERS Van Rooy, Zijlstra en De Pous. alsmede staatssecretaris Rool- vink, hebben gisterei. met de Stichting van de Arbeid oriënterende besprekin gen gevoerd omtrent de praktische toe passing van de bestaande richtlijnen voor het loonbeleid. PRINS ALT KHAN, die in mei bij een auto-ongeluk om het leven kwam. heeft zijn vriendin, de mannequin Bettina. een miljoen gulden en een landhuis te Chan- tilly nagelaten. IN SCHEVENINGEN is gisteren een logger binnengelopen die een mijn aan boord nad. Men vermoedde da1 het ding vrij ongevaarlijk was. PREMIER EYSKENS van België en minister Wigny hebben gisteren in Pa rijs besprekingen gevoerd met president De Gaulle. CASTRO GAAT ook naar de algemene vergadering van de V.N. Dat is giste ren officieel in Havanna meegedeeld. Verwachting van het K.N.M.l. tot ^av°nd, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: Veranderlijke bewolking en op de meeste plaatsen droog. In het oosten Pn. 'ddoosten van het land lagere nnddagtemperaturen. Zwakke tot J matige wind tussen zuid en west. j Verwachting van het Belgisch weer- kundig instituut: j Bewolkt tot betrokken, 'g morgens T'st' motregen, vooral in de middag. Maximumtemperatuur rond 18 graden. Vandaag: zon onder 18.57 uur. 5 0*27'uur Z°n °P 614 UUr* Maan op In aansluiting op de mededelingen van de regering over het herstel van de vrije verkoop van alle margarine, wordt om aan iedere verwarring een einde te maken, nogmaals op het volgende gewezen: Maandag j.l. heeft in alle winkels een sortering van margarine plaatsgevonden. Na deze sortering, die door de overheid intensief i's gecontroleerd, kan vanaf dinsdagmorgen 13 september weer VEILIG door hel publiek hij de leveranciers worden gekocht. De Rus Zorin heeft zijn zin niet ge kregen: er is gisteren geen Veiligheids raadzitting over Kongo gehouden. Zorin had het debat willen „doordrukken" maar hij is er niet in geslaagd zijn vriend Loemoemba te laten profiteren van de volslagen verwarring die de hui dige toestand in Kongo kenmerkt. Gisteren heeft Loemoemba het avon tuur van zijn arrestatie rondverteld daarbij niet vergetend het zo voor te stellen alsof heel Kongo vierkant achter hem staat. Dat generaal Loendoela inderdaad op zijn hand is. bleek eergisteren overdui delijk bij de arrestatie van Loemoemba Dat is dan ook voor Kasavoeboe aanlei ding geworden de generaal, die het nog maar pas van sergeant tot opperbevel hebber had gebracht, te ontslaan. Als het echter naar Kongolese traditie gaat Tijdens een poging om een dronken woonwagenbewoner, de 40-jarige F. de R., in het woonwagenkamp bij Oss te arresteren, is maandagavond kort voor middernacht de 39-jarige hoofdagent van de gemeentepolitie in Oss, Th. van Bokhoven, neergestoken en ernstig ge wond. De R. die onder invloed met zijn auto uit Oss naar het woonwagenkamp te rugkeerde en daarbij levensgevaarlijk manoeuvreerde, werd door de politie patrouille achtervolgd en op de heide waar ook het woonwagenkamp gelegen is klem gereden. De R. verzette zich tegen arrestatie en trok daarbij een mes waarmee hij hoofdagent van Bokhoven in de borst stak. In de verwarring die hierop ont stond maakte de R. zich weer uit de voeten. Spoedig daarna werd hij in het kamp door een versterkte politiemacht in hechtenis genomen. Zijn verzet was opnieuw zo hevig dat de politie enkele waarschuwingsschoten moest lossen. zal Loendoela zich echter wel niets van dat ontslag aantrekken en rustig ver der het leger blijven commanderen. Toch weer Bolikango, de minister van voorlich ting in het kabinet van Ileo, heeft gis teren tijdens een radiotoespraak (dus toch politiek voor de microfoon!) ge zegd dat Loemoemba toch weer gearres teerd zal worden en „een eerlijke be rechting zal krijgen". Hoe het nieuwe bewind de afgezette premier in handen moet krijgen weet men echter nog niet. Bolikango zei in zijn toespraak o.a. dat „van heden af het regime van dictatuur en terreur is -geëindigd en dat ons be minde land eindelijk is bevrijd". Hij zei dat Kongo hulp van de V.S.. Frankrijk en „zelfs" van België zal aanvaarden, maar in geen geval van landen waar de terreur regeert. Maar ondanks de nieuwe drei ging met arrestatie „bestelde" Loe moemba gisteren laconiek bij de V. N, twintig vliegtuigen met beman ningen, een grote hoeveelheid wa pens en ammunitie en een krachtige radiozender. Indien dit verzoek niet zou wor den ingewilligd, zou hij „genood zaakt zijn elders om deze hulp te verzoeken". Volgens Loemoemba had hij de wapens en munitie nodig omdat „Belgische troepen de wapens van vele Kongolese militairen hebben ingenomen, zodat zij thans geen en kel wapen bezitten". Dreigen Wat de V.N. nu verder moeten doen is nog niet duidelijk. De Tunesische vertegenwoordiger zal waarschijnlijk een voorstel doen om een commissie van goede diensten naar Leopoldstad te stu ren om te trachten een coalitieregering van Kongolese leiders tot stand te brengen. Gisteren hebben de twee Kon golese delegaties hun standpunten mo gen uiteenzetten. Er gaat nu in de hele affaire een gevaarlijke rol gespeeld worden door enkele onafhankelijke Afrikaan se staten. Nkroemah van Ghana is gisteren aan het dreigen geslagen dat hij de troepen die Ghana aan het V.N.-leger bijdraagt meteen on der het gezag van de Kongolese re gering zal stellen als Loemoemba niet de beschikking krijgt over het radiozendstation. In de loop van deze maand zal het ge zin Kaufmann, uit Köppern bij Frank furt in Duitsland, zich voorlopig in Ne derland vestigen. De heer Kaufmann heeft zijn expeditiebedrijf in Köppern moeten opgeven, omdat hij door zijn dorpsgenoten dermate werd gedwars boomd, dat voortzetting van het bedrijf niet mogelijk was. Kaufmann heeft des tijds getuigd in de zaak van de joodse caféhouder Sumpf, die het slachtoffer werd van antisemitische plagerijen van de bevolking. De caféhouder is inmid dels naar Amerika geëmigreerd. De heer Kaufmann vertoefde gisteren in Nederland om enkele zaken te regelen. In Amerika is de verkiezings strijd nu in alle hevigheid losge barsten. Zowel Nixon als Kennedy staan voor hete vuren, maar zij zijn er niet de figuren naar om zich daardoor te laten afschrikken. De democratische kandidaat heeft dit al bewezen door zich voor de televisie een half uur lang te laten ondervragen door een aantal protestantse geestelijken. Verscheidene dominees in de V.S. hebben in het openbaar te kennen ge geven dat Kennedy geen president mag worden, omdat daardoor niet de demo cratische partij, maar het Vaticaan de lakens gaat uitdelen. Het is een hard nekkig misverstand, dat Kennedy ;o gauw mogelijk uit de wereld wil helpen. Vandaar dat hij er geen bezwaar tegen had met de dominees in debat te treden. Zijn opponenten drongen er op aan dat hij aan het Vaticaan een officiële bevestiging zou vragen van wat Kennedy zelf heeft verklaard omtrent de schei ding van Kerk en Staat. Ook vroeg men hem of zijn eigen verklaringen inderdaad de instemming hadden van de kerkelijke overheid. „Nee", zei Kennedy, „een officiële toe stemming in die zin heb ik niet. Het komt mij echter voor dat ik degene ben die kandidaat voor het presidentschap is en niet kardinaal Cushing bijvoorbeeld." Kennedy verklaarde dat hij liever als president zou aftreden dan in het belang van Amerika zijn geweten als katholiek geweld aan te doen. „Maar noch de Paus, noch iemand anders", zei hij. „zal mij als president van Amerika leiding kunnen geven". Henry Jackson, voorzitter van ilc democratische partij, heeft er bij Nixon op aangedrongen dat hij zicli als distan- ciëren van een verkiezingspropaganda, die onder de dekmantel van voorgewen de principiële bezwaren de republikeinen in de kaart speelt. Een afvallige priester heeft in een toe spraak voor Lutherse dominees wel van zeer dik hout planken gezaagd. „Kennedy", riep hij uit, „zal zijn geloof ontrouw moeten worden als hij tot president wordt gekozen. De Kerk heeft hem gedwongen tot het aanvaarden van een kandidatuur. Zelf voelde hij er niet veel voor Richard Nixon is intussen ook aan zijn verkiezingscampagne begonnen. Hij hield al toespraken in Baltimore, Indianapolis, Dallas en San Francisco. Om zich snel te kunnen verplaatsen maakt hij gebruik van een straalvliegtuig. Nixon heeft o.a. betoogd dat het republikeinse beleid ge tuigd heeft van een politieke volwassen heid die de kiezers vertrouwen heeft ingeboezemd. „Wij hadden onze betrekkingen met Japan kunnen laten verslechteren toen in Tokio de betogingen werden gehou den. Wij hadden kunnen proberen ons in de Kongo te nestelen zonder onze verplichtingen tegenover de V.N. te be trachten, op de wijze van Kroestjev. Wij hadden van Cuba een tweede Hongarije kunnen maken. Maar we kunnen eeuwig dankbaar zijn dat wij in het Witte Huis een man hebben die geen van deze dingen heeft gedaan. Wij hebben al deze toestanden opgevangen op de wijze van een volwassen natie, zeker van onze kracht en de juistheid van onz« over tuigingen", aldus Nixon,

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1