KATANGA ZAL TEGEN U.N.O.-TROEPEN VECHTEN vluchten Belgen willen (weer) Driehonderdduizend Nederlanders verlieten Indonesië V.N. moeten zelfstandigheid eerbiedigen, zegt Eyskens Eigenlijke congres in München nu begonnen Wereldreis met Juliette Jonge raadgeefster voor Loemoemba Twee doden op onbewaakte onder Tilburg Ik stapte uit, de rem deugde niet Jonge posters waarschuwden: 50 km-controle ARKS beschuit Premier De Quay: sneller selectie van spijtoptanten DAGBLAD VOOR ZEELAND PASSAGIER VAN ONGELUKSTRAM: Loemoemba voldaan SOCIALISTEN: EIGEN SCHULD Commissaris in BredaH. L. Pijls uit Eindhoven Ontvangst Lübke j Toenemende bewolking Irujillo trad af 100e JAARGANGNo. 23435 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes," mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J- v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16, Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel'98 - telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1960 Abonnementsprijs f 7.per kwartaal, 8.20 per post - f 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.40 per mm (Ing. Med. f 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. telefoon 35) KONGOLESE PROVINCIE KATANGA Katanga is begonnen al zijn weerbaarheid te mobiliseren om zich, als het nodig is met geweld van wapenen, te verzetten tegen het binnentrekken van VN-troepen. Dat heeft premier Tsjombe giste ren verklaard, nadat het besluit van Hammarskjoeld in Elizabethstad bekend was geworden. „Wij zullen niet het eerst schieten", zei de premier van de zich onafhankelijk beschouwende staat, „maar als vreem de troepen ons gebied binnenrukken, zullen we dat beschouwen als agressie. De VN-troepen zullen zich, als zij Katanga willen binnenkomen, een weg moe ten schieten". Overlevenden van de tramramp in We nen, die door de politie ondervraagd werden, hebben gezegd dat zij lang voor dé botsing zich al bewust waren dat er iets met de remmen was mis gegaan. ,,A1 drie of vier haltes voor de plaats waar het ongeluk gebeurde had de bestuurder grote moeite om zijn wa gen tot stilstand te brengen", zei een passagier die een halte voor het onge luk was uitgestapt, tegen de politie. „Men kon aan het vreemde lawaai van de remmen horen dat er iets haperde en daarom besloot ik uit te stappen en de volgende tram te nemen. Dit heeft mijn leven gered", aldus deze passagier. Ook anderen hebben het vreemde geluid gehoord, maar uit stappen was moeilijk omdat de tram vol was. Op de helling naar de plaats waar de botsing gebeurde kreeg de tram een snelheid van omstreeks 60 km per uur. In een bocht schoot de tram urt de rails en sloeg met grote snelheid en een daverende slag tegen een uit de andere richting naderende tram. De beide bestuurders waren op slag dood. De tram clie de botsing veroorzaakte was 64 jaar oud en al vaak gerevi secrd. De nu al 17 doden zijn twaalf vrouwen en vijf mannen. Met deze verklaring, die in zekere zin een oorlogsverklaring inhoudt, spitste zich de toestand rond Katanga gisteren toe tot een bijzonder gevaarlijke hoogte. In Brussel is niet iedereen gelukkig met het besluit van de secretaris-generaal der VN. Hij had eerst overleg moeten plegen met Tsjombe, meent men. Premier Eyskens van België gaf gisteren een uitvoerige verklaring uit, waarin hij zei dat de Verenigde Naties zich niet moeten bemoeien met de aanspraken op onafhanke lijkheid van Katanga. gen en om een terugkeer naar het bar barendom van 50 jaar geleden te voor komen", zei hij. Kritiek Het bureau van de Belgische socialis tische partij heeft een communiqué uit gegeven, waarin wordt gezegd, dat de politiek van de Belgische regering stel selmatig gericht is geweest op de kwes tie Katanga. De regering heeft de mo gelijkheden en de verantwoordelijkhe den die bleven bestaan voor de toe komstige betrekkingen met geheel Kon go, waarvan de structuur slechts door de Kongolezen zelf kan worden gere geld, veronachtzaamd, aldus de socia listen. Na een aantal andere grieven tegen het kabinet te hebben opgesomd besluit de verklaring met de bewering dat de regering door haar aarzelingen en haar gissingen de kansen op herstel van goede Belgisch-Kongolese betrek kingen vermindert. Het partijbureau heeft een resolutie opgesteld die vandaag zal worden be kendgemaakt en die betrekking heeft op „een nieuwe politiek van aanwezigheid en samenwerking met de V.N. in ge heel Kongo". Nerveus Eyskens verklaarde dat de V.N. Ka- tanga's recht om over zijn eigen „juri dische status" te beslissen moeten res pecteren. Hij voegde eraan toe dat de militaire interventie van de V.N. niet de „dek mantel voor politieke operaties" mocht worden. Minister Eyskens merkte op dat recht en orde in Kongo voor de onafhanke lijkheid met behulp van een troepen macht van 30.000 man, van wie 4000 blanken, werden gehandhaafd. „De Ver enigde Naties hebben thans een strijd macht van 11.000 man in Kongo, en daarmee hopen zij de mensenlevens in een land dat ten prooi is aan chaos te kunnen beschermen". Buiten Leopold- stad zijn nog slechts 400 Belgische amb tenaren op hun post in een gebied dat tachtig maal zo groot is als België, zo deelde Eyskens mee. Z.i. hebben de Verenigde Naties „de plieht het verlangen van Katanga naar onafhankelijkheid, tot uitdrukking ge bracht door een wettige provinciale re gering die over een parlementaire meerderheid beschikt, te eerbiedigen". Hammarskjoeld heeft gisterenavond een verklaring laten publiceren, waarin hij herhaalt dat het binnentrekken van V.N.-troepen in Katanga op geen en Ikele wijze inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van Kongo of Katanga betekent. I Op het Kongolese probleem in het algemeen terugkomend verklaarde de premier dat de V.N. wellicht een grotere taak op zich genomen hadden dan zij verwacht hadden. „Voor de onafhankelijkheid waren er 26.000 man Kongolese troepen plus 4000 Belgen. Tot dusver hebben de V.N. 11.000 man om deze 30.000 te vervan- aan de grote druk die hij, Loemoemba, in New York op de V.N. had uitge oefend". Toen hij in Tunis aankwam, verklaar de hij o.a. dat Kongo „tot de laatste druppel bloed" zal vechten voor zijn onschendbaarheid. Al zijn verklaringen gingen vergezeld van d? gebruikelijke beschuldigingen aan het adres van Brus sel en Tsjombe. Na Tunesië zal de premier naar Ma rokko en Ethiopië gaan. Ter ug Gisteren is een compagnie Belgische parachutisten uit Kongo in Brussel aan gekomen, de eerste groep van de 1500 man die teruggetrokken wordt. Een groep gewonden werd door koning Bou- dewijn bezocht. De 35-jarige premier van Kongo, Patrice Loemoemba, schijnt zich te bedienen van de adviezen van een nog jongere raadgeefster, de 24- jarige Elayne Vermeirsch, dochter van een Brusselse museumdirec teur. Mejuffrouw Vermeirsch. die heeft beweerd dat Loemoemba haar een functie in de Kongolese regering heeft beloofd, zegt de premier te kennen van een internationale con ferentie. Twee uur voor Kongo on afhankelijk werd had Loemoemba haar uitgenodigd in Kongo voor hem te komen werken. Later hoorde mejuffrouw Ver- ''meirsch dat Loemoemba in Londen was, op weg naar New York, en zij vloog er heen. Met de premier en zijn gevolg ging zij mee naar de Verenigde Staten. Elayne V er meirsch ontkende dat tussen haar en Loemoemba een romance zou zijn opgebloeid. Koning Boudewijn heeft woensdagoch tend op het vliegveld Brussel de val schermspringers begroetdie uit Kon go waren teruggekeerd. De koning on derhield zich geruime tijd met een groepje lichtgewonde militairen. (Telefoto) In Katanga zelf is een uiterst nerveu- sfeer ontstaan na de aankondiging van Hammarskjoeld. Honderden Belgen (er wonen er ca. 20.000 in Katanga) zijn al hun bezittingen gaan pakken om weer te vluchten naar Rhodesië. j Zij verwachten n.l., dat er in Katanga, als de Belgische militairen moeten wij ken voor V.N.-troepen, dezelfde toestand zal gaan heersen als in overig Kongo. Een beroep om rustig af te wachten, vergezeld van dreigementen inzake ont slag bij vlucht, schijnt weinig te helpen. ,Dank zij mij' Grote voldoening over de V.N.-opmars naar Katanga, a.s. zaterdag, liet Loe moemba blijken toen hij, op doorreis van New York naar Tunesië, op het Londense vliegveld een persconferentie Hij gaf te kennen dat het besluit van Hammarskjoeld danken was leend. De pauselijke legaat, kardinaal Testa, heeft woensdag in de pronkzaal van zijn tijdelijke residentie te München de West- duitse minister van buitenlandse zaken, Von Brentano, in officiële audiëntie ont vangen. Twee pauselijke kamerheren hadden de minister en de chef van het protocol van het Westduitse ministerie van buitenlandse zaken, Von Braun, bij hun aankomst voor de residentie be groet en hen vervolgens naar de kar dinaal geleid. Later bracht de kardinaal-legaat in het hotel „Vier Jahreszeiten" een be zoek aan de bondspresident. Een zesduizendtal mensen was aanwe zig bij een door Joseph kardinaal Wen- del, aartsbisschop van München, in de „Frauendom" opgedragen pontificale mis met algemene kindercommunie. De hierbij voor het eerst gedane poging om kinderen die nog niet kunnen lezen door het bekijken van afbeeldingen in een geïllustreerd gebedenboek met het op dragen van de mis mee te doen leven, scheen groot succes te hebben. Tijdens de mis moest aan meer dan honderd personen, die in het gedrang gekomen waren, eerst hulp worden ver- I Tot commissaris van politie in Breda is bij k.b. van 1 augustus benoemd de |5 heer H. L. Pijls, tot nog toe commissa- K ris in Eindhoven. Hij wordt de opvolger van oud-com missaris A. C. de Bruijn, die het Bre- dase politiekorps met pensioen heeft verlaten. j MET EEN tinnei. koffiekan vol water i uit het IJ is gisteren Katinka Bleeker, de nieuwste Nederlandse schoonheids koningin, naar Long Beach in Californië vertrokken, in de hoop daar „Miss In- ■jl ternational" te worden. EEN GISTEREN ingestelde Dienst Kwar- tiermeester Generaal zal het Directoraat Materiaal Landmacht, het Basiscomman do en de Inspecties van Intendance. Genie. Technische dienst, Verbindings- dienst en Geneeskundige Dienst van de IKoninklijke Landmacht in één orgaan gaan samenvatten. R P*5 SEPTEMBER opent de Zuidafri- I kaansc Luchtvaartmaatschappij de eerste Rechtstreekse dienst per straalvliegtuig tussen Johannesburg en Londen, die via I Amsterdam loopt. EEN BRITSE ertstanker is gisteren met i scnade aan de machines in Rotterdam j aangekomen; er zat. naar men aanneemt tengevolge van sabotage, zand tussen vi tale onderdelen. Detectives van Scotland Yard hebben een onderzoek ingesteld. DE NATIONALE Bank van België heeft gisteren het officiële disconto met een vol procent verhoogd van 4 tot 5 pro- I cent. Een 350 katholieke geestelijken van alle rangen, die zich anders niet de reis naar München hadden kun nen veroorloven, zijn door de actie „Zilvermeeuw" van de christende mocratische afgevaardigde naar de Beierse landdag, Hans Merkt in de gelegenheid gesteld het congres bij te wonen. Er was 400.000 mark voor dit doel ingezameld. Van deze actie hebben o.a. kardinaal Santos uit Manilla, kardinaal Gracias uit Bom bay en de aartebisschop van Nan king, Yoe-Pin, die als banneling op Formosa woont, geprofiteerd. Met de Statio Orbis op de Theresien- wiese is woensdagavond eigenlijk pas het Internationale Eucharistische Con gres begonnen. Onafzienbare stromen mensen waren in de vroege avond naar deze plaats gekomen om rond de per soonlijke afgevaardigde van Christus' plaatsbekleder op aarde, kardinaal Tes ta, in eeuwen oude liturgische vormen zich voor te bereiden op het wezenlijke: de viering der Eucharistie. De dagen die hieraan vooraf zijn gegaan kunnen het best beschouwd worden als een retrai te, als verdiepingsdagen ter bezinning op het wezen der Eucharistie en zijn betekenis voor het leven der mensen, voor het leven der wereld, zoals het thema van het Eucharistisch Congres luidt. Op zeldzame wijze heeft 's werelds jongste en talentvolle kardinaal, de bis schop van Berlijn, kardinaal Doepfner, de talrijke gedachten rond de Eucharis tie uitgewerkt in een predikatie, welke hij opbouwde op 3 kenmerken van deze tijd: de angst voor de dood, de onge stilde honger naar levpn en tenslotte de eenzaamheid van het individu in de massa. Indiase dank Een van de hoogtepunten van woens dag was ook de pontificale H. Mis die Valerian kardinaal Gracias van Bom bay, opdroeg om de Europese christe nen te bedanken die. door het doen van giften, hem in de gelegenheid hebben gesteld aan het hoofd van een ruim 350 man sterke delegatie uit India naar München te komen. Onmiddellijk na deze plechtigheid gaf de kardinaal een persconferentie, waar hij onder meer zij: „De grootste bedrei ging van de wereld wordt niet gevormd door de kernbom. Degene die het eerst de stap waagt om dit wapen te gebrui ken, weet als hij tenminste niet gek of dronken is, dat het als een boemerang zal werken. De grootste dreiging voor de wereld schuilt in de mensonwaardige omstandigheden, waarin nog miljoenen mensen gedwongen zijn te leven". Gisteravond is op een onbewaak te overweg tussen Gilze-Rijen en Tilburg een bromfiets door een trein gegrepen, waarbij twee per sonen om het leven gekomen zijn Om vijf minuten over half negen na derde een bromfiets, waarop een be stuurder en een duo-passagier, de on bewaakte overweg bij de Reeshofdijk. Tegelijkertijd naderde vanuit de rich ting Breda de D-trein Hoek van Hol land - Venlo - Duitsland, die een snel heid van rond 115 kilometer per uur had. De bromfietsberijders wier identi teit nog niet kon worden vastgesteld hebben de trein waarschijnlijk te laat opgemerkt, hoewel het uitzicht vrij goed was. Toen ze het gevaar zagen heeft de bestuurder het stuur nog naar rechts omgegooid. Hij kon echter niet verhin deren dat een botsing ontstond, waarbij beide mannen twintig tot dertig meter verder in een sloot terechtkwamen. Bei den waren op slag dood. De bromfiets kwam onder de trein terecht, die ruim vierhonderd meter verder tot stilstand kwam. De trein had veertig minuten vertra ging. De leeftijden van de slachtoffers worden geschat op 22 en 30 jaar. Het viel de politie in Zaandam, toen deze een controle op de maximumsnel heid hield, beslist wel op, dat alle wa gens die passeerden zich angstvallig nauwlettend aan de 50 km-grens hiel den. Dat kon nooit zuivere koffie zijn, meende zij. Dat was het ook niet. De Zaandam-» mer J. H. hadom de passerende auto mobilisten te waarschuwendrie kinde ren op posten gezet met een kaart in de, hand. Op de eerste stond „Pas op, 50-km-controle". op de tweede lazen de automobilisten „Op 100 meteren de laatste jeugdige post seinde „draad op 50 meter". De politie heeft de heer J. H. een proces-verbaal gegeven wegens het oe- moeilijken van haar werk. Het was een wraakoefening. J. H. had onlangs zelf een bekeuring wegens te snel rijden ge kregen. (Advertentie) EEN JONGETJE van zeven jaar, dat met zijn ouders op vakantie in Elburg was, is bij het oversteken van de weg door een auto aangereden en gedood. Minister-president prof. dr. J. E. de Quay heeft de harten veroverd van de spijtoptanten, die met de „Zuiderkruis" naar Amsterdam waren gevaren. Dat de eerste minister des lands ter ver welkoming aanwezig was, had men stel lig niet verwacht. Foto: „Waar ga jij naar toe", vroeg prof. De Quay aan een klein meisje, dat de plaats van be stemming op een kaartje had staan, dat om haar hals hing. J Verwachting van het K.N.M.I. tot i opgemaakt gisterenavond 5 23.15 uur: i In het noorden van het land veel i ïniY0'^®11^ en tijdelijk enige regen. i Elders aanvankelijk opklaringen, la- t ter toenemende bewolking met kans op enige regen. Zwakke tot matige i -Ir. 'n hoofdzaak uit westelijke t richtingen. Weinig verandering in i temperatuur. Verwachting van het Belgisch weer- f kundig instituut: f Mooi tot bewolkt, met enkele neer- slagvlagen. Maximumtemperaturen van 18 tot 25 graden. f Vandaag: zon onder 20.25 uur; i maan op 18.05 uur. t Morgen: zon op 5.07 uur; maan on- der 3.03 uur. De president van de Dominicaanse republiek, Hector Trujillo, heeft in een boodschap aan het parlement verklaard, dat het zijn onherroepelijk beslnit is als staatshoofd af te treden. Een afvaardiging van het parlement, bestaande uit de voorzitter van de ka mer en twee senatoren, probeerde te- nmn 0nfS t n Presictent van zÜn v°orne- men af te brengen. Daarop werd dr. Joaquin Balaguer door de volksvertegenwoordiging aange wezen als staatshoofd. Generaal Hector Bienvenido Truiillo Molina werd op 16 mei 1952 tot staats hoofd gekozen, als opvolger van ziin broer, generaal Rafael Leonidas Trujil lo, die staatshoofd was van 1930 tnt 1938 en van 1942 tot -1952. Wij in Brabant en Zeeland eten Sinds 1945 zijn ongeveer drie honderdduizend Nederlanders uit Indonesië in ons land terugge keerd. Ongeveer vijftigduizend van hen zijn inmiddels naar de Verenigde Staten en Brazilië ge- emigreerd. Van de resterende kwart miljoen mensen is ruim vijfennegentig procent in het ar beidsproces ingeschakeld. Dit heeft een vertegenwoordiger van het ministerie van Maatschappelijk Werk medegedeeld bij de aankomst van het regeringsschip „Zuiderkruis", lat gisteren met 743 passagiers, waaronder 409 spijtoptanten, in de haven van Am sterdam is gearriveerd. Van deze groep repatrianten zijn 525 mensen nog nooit eerder in Nederland geweest. Ter verwelkoming waren onder meer aanwezig minister-president prof. dr. J. E. de Quay en enkele Kamerleden. De minister-president onderhield zich geruime tijd met het team maatschap pelijk werkers en geestelijke verzor gers, dat de repatrianten heeft begeleid en met een aantal gezinnen. Hij deelde mede, dat de regering voornemens is het selectie-apparaat sneller te laten fungeren, zodat de Ne derlanders en spijtoptanten die nog in Indonesië zijn, zo spoedig mogelijk naar Nederland kunnen worden over gebracht. Volgens globale schattingen zouden nog veertienduizend Nederlan ders en spijtoptanten op vervoer naar Nederland wachten. De „Zuiderkruis", die op 11 juli uit Tandjong Priok vertrok, heeft een voor spoedige reis gehad. In het ziekenzaal tje lagen bij aankomst slechts achttien zieken, voornamelijk bejaarden. De meeste passagiers (onder wie een groot aantal kinderen) waren afkomstig van Sumatra en Java Een vertegenwoordiger van het mi nisterie van Maatschappelijk Werk deelde mede, dat de aanpassing van de teruggekeerde Indische Nederlanders een bevredigend verloop heeft. Ook deze groep repatrianten zal bij het assimilatieproces worden bijge staan door het „Centraal comité van kerkelijk en particulier initiatief". Men neemt aan dat de opneming in het ar beidsproces weinig moeilijkheden zal opleveren. Prof. de Quay, die bij de aankomst aanwezig was omdat naar hij zei hij het vraagstuk van de repatrianten en spijtoptanten tot nu toe uitsluitend van papier kende, voegde daaraan toe. dat hij uit gesprekken de indruk had gekregen dat deze groep via omscho ling spoedig weer aan de slag wilde gaan. De premier zei dat de meeste repa trianten wegens maatschappelijke oor zaken naar Nederland zijn terugge keerd. „Velen zijn immers uit verant woordelijke functies naar maatschap pelijk veel lagere beroepen terugge drongen. hetgeen voor de meesten niet aanvaardbaar was". Wat betreft de mogelijkheid van ver snelde toelating van spijtoptanten, zei premier de Quay, dat de regering de bestaande criteria bij de selectie niet wil loslaten. „Emotionele sfeer is geen maatstaf", zei hij. „We moeten blijven vasthouden aan de normen: wie ver keert in moeilijke omstandigheden en in hoeverre kan worden verwacht dat de betrokkenen zich in de Nederlandse samenleving zullen aanpassen". De Amsterdamse student A. Loos (22), leerling van de Academie voor Beeldende Kunsten te Amster dam, maakt op het ogenblik een voetreis om de wereld. Hij wordt vergezeld door zijn dappere ezel Juliette, die een wagentje met hun beider bezittingen trekt. Tot nog toe verloopt de reis volgens plan: On geveer 30 km per dag. Deze foto werd gemaakt bij de aankomst van het tweetal in Perpignan in de Py reneeën. Vandaar gaat de reis via Spanje, Marokko en Guinea naar Brazilië.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1