GROTE PLANNEN VAN
DE DRECHTSTEDEN
HAAR VRIJER BRENGT
GEEN SERENADE
PRINS PHILIP EN DE
PICASSO-EXPOSITIE
Veel raakpunten met
Brabantse belangen
Zij oefenen ver van huis
Apart vredesverdrag
Westduitse Bondsdag
Berlijn vergadert
als
in
LÜBKEMIJN HOOFD
OP EEN POSTZEGEL
Verbinding over
Volkerak urgent
STRAALJAGER
BIJ START
VERONGELUKT
Appie schopte
regisseur in
de gracht
Veghel en Son in
Amerika geëerd
Eichmann mag
advocaat kiezen.
E'
Spaans meisje
is niet vrij
15
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 8 JULI 1960
UITBREIDINGEN
CATALOGUS VAN WENSEN
PRIORITEITEN
Kroestjev dreigt weer eens
TWEEDE KONVOOI
IN LA COURTINE
AANGEKOMEN
Joan Haanappel
professional
Van trein gevallen
en overleden
Militair verongelukt
in Oldebroek
BOEKENPLANK
Romano Guardim
De naastenliefde in gevaar
De werkelijkheid
van Sovjet-Rusland
M
(Van een bijzondere medewerker)
Met het oog op de ontwikkeling van west-Brabant is reeds herhaal
delijk gewezen op de mogelijkheid van een industriële expansie, uit
stralend uit de Randstad Holland via Dordrecht naar Zevenbergen-
Moerdijk en zo verder in een boog naar Breda, Etten, Roosendaal en
Bergen op Zoom. In verband hiermee hebben wij vroeger bijzondere
aandacht besteed aan het tot stand komen van de nieuwe zeehaven in
Dordrecht. De uitbreiding van deze havenstad was een symptoom van
de door de regering nagestreefde spreiding van de haven- en industrie
functies en een hoopvol teken voor een verdere ontwikkeling in de
richting van west-Brabant.
wikkeling vanuit de Randstad naar het
zuiden bij de Haringvlietbrug zich voor
eerst zou gaan richten naar Goeree-
Overflakkee, wat ten koste zou kunnen
gaan van de verhoopte ontwikkeling in
de nog te creëren Oranjestad.
Daarom is het van zulk een groot
belang, dat, wat technische mogelijk
heden en financiën betreft, zoveel mo
gelijk er op wordt gezet om een gelijk
tijdige voltooiing van Haringvlietbrug,
Volkerakdam en Benelux-weg te bewerk
stelligen.
Minister Korthals heeft nu medege
deeld, dat de Haringvlietbrug in 1964
gereed kan zijn. Maar hoe staat het
met de Volkerakdam?
ct uc vumcicthuanii
Het structuurplan van de „Drechtste-
den" tekent een nieuwe fase af in de
dynamische ontwikkeling, welke tenge
volge van het ruimtetekort in de Rand
stad uitstraalt naar overig Nederland.
In zijn raakpunten met Noordbrabant
houdt het ook voor west-Brabant, waar
nog steeds een achterstand op het ge
bied der industrialisatie moet worden in
gehaald, een belofte in.
Bij de opening van Dordrechts nieuwe
zeehaven was er al sprake van een sa
mengaan der zg. „Drechtsteden" om de
gehele omgeving van Dordt door een
gezamenlijk structuurplan een goede
basis voor toekomstige expansie te ver
schaffen. Dit structuurplan is thans ge
reed gekomen en -bestrijkt de gemeen
ten Dordrecht, Dubbeldam, ofwel het
gehele Eiland van Dordrecht, verder
in de Hoeksche Waard 's Gravendeel
on Puttershoek, op IJsselmonde, Zwijn-
drecht en Hendrik Ido Ambacht en in
de Alblasserwaard, Alblasserdam, Pa-
pendrecht en Sliedrecht.
Het gebied dezer gemeenten, ver
spreid over drie eilanden en een polder
streek, wordt doorsneden door de Noord,
de Merwede, de Dordtsche Kil en de
Oude Maas, waaraan het juist zijn gun
stige ligging dankt en waardoor het ook
een economische eenheid kan vormen.
Een samenwerking tussen de Drecht
steden" had dus zeker zin, nog te
meer omdat de genoemde waterwegen
schakels vormen in de grote verkeers
wegen van Rotterdam naar de Rijn, van
Antwerpen naar de Rijn en van Ant
werpen naar Rotterdam, terwijl dan de
Oude Maas nog aan Dordrecht een
rechtstreekse weg naar de Nieuwe Wa
terweg en zo naar zee verschaft.
Het gezamenlijk structuurplan der
Drechtsteden mikt nu op een uitbrei
ding van industrieterreinen en zeehaven
gebied van de bestaande 98 hectare tot
737 hectare. Deze laatste zijn dan on
der te verdelen in 275 ha zeehavenge
bied, 347 ha zg. nat en 115 ha droog
industrieterrein. Bij vergroting van de
toelaatbare diepte van de Oude Maas
hoopt men zeeschepen tot 12500 ton in
Dordrecht te kunnen binnenkrijgen; dit
komt overeen met hetgeen ook voor de
zeehaven aan het Kreekrak in west-Bra
bant wordt nagestreefd.
Wanneer een en ander kan worden
bereikt, zou in Dordrecht en omgeving
werkgelegenheid voor ruim 41000 perso
nen kunnen ontstaan. Het inwonertal
kan dan van 165000 tot 370000 toene
men en de woningvoorraad moet daar
mee stijgen van ongeveer 45000 tot
115000. Men verwacht rond 1968 een in
wonertal van circa 200000 en rond 1985
zouden de 300000 kunnen worden ge
haald. De grootste aanwas zou het
Eiland van Dordrecht te zien geven. Om
de stad Dordrecht meer uitbreidingsmo
gelijkheid te verschaffen wordt thans
de gemeentegrens met Dubbeldam ver
legd.
Er is met het structuurplan dus wel
een groots perspectief voor de „Drecht
steden" ontstaan, maar om het als
een samenhangend geheel verwezenlijkt
te zien, zal de infrastructuur van het
gebied nog aanzienlijk moeten worden
verbeterd. Het gaat hier niet alleen om
de uitdieping van de Oude Maas, ook
om verbreding van de Noord en verder
vooral om bruggen en wegen die de
verschillende „Drechtsteden" onderling
en het gehele gebied met andere stre
ken verbinden.
Op het stuk van bruggen en wegen
bevat het plan dan ook een hele cata
logus van wensen. Bruggen zijn voor
zien over de Dordtsche Kil bij 's-Graven-
deel, over de Merwede naast de spoor
brug van Baanhoek en van Dubbeldam-
Dordrecht naar Papendrecht, terwijl er
nog een tweede brug zou moeten ko
men of al vast een voetgangers- en rij
wieltunnel tussen Dordrecht en Zwijn-
drecht. Bovendien wordt nog gedacht
aan een brug over de Nieuwe Merwe
de ter hoogte van Kop van 't Land
naar de Brabantse Biesbosch.
Tenslotte zou de spoorbrug tussen
Dordrecht en Zwijndrecht, die nu lager
ligt dan de verkeersbrug, terwille van
de scheepvaart omhoog moeten worden
gebracht of door een tunnel moeten
worden vervangen.
Al deze wensen zijn intussen niet even
dringend. Het spreekt wel vanzelf, dat
de brugverbinding met de Biesbosch,
waarmee Noordbrabant ook te maken
heeft niet vooraan op de verlanglijst
staat geplaatst. Anders ligt echter het
geval met de brug over de Dordtsche
bij 's-Gravendeel, die Dordrecht een
verbinding moet geven met de Hoek
sche Waard en de Benelux-weg van Rot
terdam naar de Volkerdakdam en Roo
sendaal.
De versnelde totstandkoming van de
Haringvlietbrug maakt deze verbinding
door de Hoeksche Waard vöor Dor
drecht een dringende aangelegenheid,
die tevens van bijzonder belang is voor
west-Brabant.
Het is dan echter zaak, dat niet en
kel spoed wordt betracht met de Ha
ringvlietbrug, welke thans dank zij het
initiatief van Goeree-Overflakkee en
Schouwen-Duiveland met goedvinden
van de regering en met steun van de
provincies Zuidholland en Zeeland ver
vroegd kan worden uitgevoerd, zij het
dat men dan voorlopig tolheffing voor
lief zal moeten nemen. De brug kan
dan in 1964 gereed komen tegelijk met
de Grevelingendam tussen Goeree-Over
flakkee en Schouwen-Duiveland.
Deze eilanden zijn dan uit hun isole
ment verlost en door de Haringvliet
brug verbonden met Zuidholland en de
Randstad.
Voor west-Brabant heeft dit alleen
echter nog geen betekenis en ook voor
Dordrecht is het maar het halve werk.
Wil men het volle profijt trekken
van de Haringvlietbrug en de Bene
lux-weg, dan moet deze meteen naar
en door west-Brabant worden doorge
trokken en dus ook de totstandkoming
van de Volkerakdam worden gesyn
chroniseerd met die van de Haring
vlietbrug-
De Volkerakdam zou echter pas later
voltooid worden. Dit houdt voor west-
Brabant het gevaar in, dat de ont-
Eerst nu is bekend geworden, dat don
derdagavond om half elf op de vliegba
sis Leeuwarden een straaljager van het
type Hawker-Hunter tijdens de start ver
ongelukt en in brand gevlogen is.
De machine, die zou opstijgen voor
een nachtvluchtoefening, werd volkomen
vernield. De piloot, de 25-jarige ser
geant-vlieger L. Franqois uit Leeuwar
den, kreeg zeer ernstige brandwonden
en is in het St. Bonifaeiushospitaal te
Leeuwarden opgenomen.
Gedurende de startaanloop heeft de
machine een vogel, waarschijnlijk een
meeuw, via de motorinlading opgezo
gen. Het toestel bevond zich nog op de
grond, toen de vlieger een sterk afwij
kend geluid in de motoren hoorde. Hij
heeft terstond getracht het vliegtuig af
te remmen, in verband waarmede hij
ook de motor afzette. Aan het eind van
de baan vloog de machine tegen een
vangnet, waarbij de geheel gevulde
brandstoftanks onder de vleugel explo
deerden. Het vliegtuig vatte meteen
vlam en sergeant Frangois moest door
de vlammen heen de cockpit verlaten.
Hij liep ernstige brandwonden op. Er
bestaat echter geen gevaar voor zijn le
ven.
Herman Willemse en Mary Kok zullen
dinsdag 19 juli deelnemen aan de jaar
lijkse 26 mijls zwemwedstrijd rond het
eiland Absecon nabij New Yersey (Ver.
Staten). Elke dag oefenen zij in zee bij
Atlantic City.
Op de pier van Atlantic City zien we
y.l.n.r. Jorge MazzadraSyder Guis-
cardo (beiden Argentinië), Mary Kok
en Herman Willemse.
55'
De recherche van het bureau War
moesstraat in Amsterdam heeft de Wal-
letjesfiguur A. B., bijgenaamd „Utrecht
se Appie". gearresteerd, die zondagmid
dag ook was betrokken by de mishan
deling van de Volkskrantverslaggever
A. Brakel. Ditmaal kreeg „Utrechtse
Appie" het aan de stok met Luciano
Emmer, de Italiaanse regisseur van de
Frans-Italiaanse film „Meisjes achter
de ramen", die thans op de Amsterdam
se walletjes wordt opgenomen. Hij
schopte hem In de gracht.
„Utrechtse Appie" was het niet eens
met de vergoedingen die de vrouwen
vf °P ^eel van Walletjes hun
„beroep" uitoefenen, wegens „derving
van inkomsten" van de filmmaatschap
PB ontvangen. Aan de ene kant van de
Uude-Zijds Achterburgwal zou een pros
tituee f 90 hebben ontvangen, terwijl
k3? ï^i over^ant f 50 Per avond zou zijn
«S? uS'-i ."^rechtse Appie" vond die
5* blijkbaar niet voldoende en gaf een
Sj lciSn 13008 en dronken te kennen
de Llmöprmmen moesten worden ge
stopt. Omstanders merkten op dat Ap
pie daarvoor niet bij de elektricien
maar bij de regisseur moest zijn. Daar
om ging „Utrechtse Appie" naar de
overkant van de gracht, waar hij zon
der veel woorden Luciano Emmer de
gracht inschopte. De regisseur werd
weer snel op het droge getrokken. Hij
was slechts licht gewond en hervatte
orijfnat in een geleende broek zijn werk
zaamheden. Appie had ook enkele opna
metoestellen in het water getrapt.
Nikita Kroestjev is gisteren in
Moskou teruggekeerd na een be
zoek aan Oostenrijk.
Enkele uren voor de beëindiging
van zijn bezoek verklaarde Kroest
jev op een persconferentie in We
nen, dat Rusland niet lijdelijk zou
toezien indien de Oostenrijkse neu
traliteit zou worden geschonden.
Toen de premier werd gevraagd naar
de vreedzame concurrentie van de com
munistische wereld met de kapitalisti
sche, zei Kroestjev „Er bestaat geen
sterkere ideologie in de wereld dan de
Marxistische-Leninistische". Een verslag
gever in de zaal van het vroegere kas
teel van de Habsburgers, mompelde iets
bij deze opmerking. „Dat is een van de
lieden die wij in Stalingrad vergaten te
liquideren", zei Kroestjev.
Hij dreigde met een afzonderlijk vre
desverdrag met de Oostduitsers als de
Westduitse Bondsdag zou besluiten de
najaarszittingen in West-Berlyn te hou
den. Dat ziet hij als „provocatie".
Met een lach vervolgde hij: „Het zou
een goed idee zijn een vredesverdrag te
sluiten met de Duitse Democratische Re
publiek, wanneer de Bondsdag zich in
West-Berlijn bevindt De afgevaardigden
zouden Ulbricht en Grotewohl om uit
reisvisa moeten vragen". Russische di
plomaten lachten
Natuurlijk werd aan het slot van het
verblijf het gebruikelijk communiqué
uitgegeven. Daaruit blijkt, dat de Oosten
rijkse olieleveranties aan de Sovjet-Unie
in het kader van de herstelbetalings
overeenkomst van 1955, in de jaren tus
sen 1961 en 1964 met de helft zullen ver
minderen en in 1965 zullen vefvallen.
Krachtens het staatsverdrag van 1955
moest Oostenrijk gedurende tien jaar
1 miljoen ton ruwe olie aan de Sovjet-
Unie leveren.
Het communiqué voorziet verder in
een toeneming van de handel tussen bei
de landen.
Westduits protest
De Duitse Bondsregering heeft haar
ambassadeur in Wenen verzocht bij de
Oostenrijkse regering te protesteren tegen
aanvallen op West-Duitsland die Kroest
jev tijdens zijn bezoek aan Oostenrijk
heeft gedaan. De Duitse regeringswoord
voerder, von Eckardt, zei, dat het ge
bruikelijk is bij de regering van een be
vriend en neutraal land te protesteren
indien een regeringshoofd bij een staats
bezoek aan dat land een derde land be
ledigt.
Overigens werd in Bonn verklaard, dat
de Bondsdag niet in Berlijn zal vergade
ren dan na overleg met de bondgenoten.
Het tweede grote konvooi Nederland
se troepen is vrijdagmiddag in het Fran
se legerkamp La Courtine aangekomen.
Het transport van 2000 man in 350
voertuigen is voorspoedig verlopen.
Het effectief van 6000 man voor de
eerste periode is thans compleet. In de
weekeinden kunnen de soldaten tochtjes
in de omgeving maken.
De_ Westduitse bondspresident Dr.
Heinrich Lübke heeft de minister
van posterijen Richard Stücklen
meegedeeld dat hy zyn hoofd niet
op postzegels wil terugvinden.
;tzoiets één enkel in
dividu in een democratisch land
niet past", zei dr. Liibke.
Er zijn Duitse staatshoofden ge
weest die er anders over dachten.
Waarmee niets ten nadele wil zyn
gezegd van dc man die thans op de
Duitse frankeerzegels prykt: Lüb-
kes voorganger prof. Heuss.
Tussen de roemruchte Amerikaanse
101e Airborne Division die ten nauwste
betrokken is geweest bij de geallieerde
luchtlandingen op 17 september 1944
tussen Eindhoven en Nijmegen, en Ne
derland, bestaan nog steeds nauwe ban
den. Deze parachutistendivisie heeft
haar hoofdkwartier in Fort Campbell
(Kentucky), waar verscheidene oefen
terreinen zijn aangelegd. Onlangs heb
ben twee van deze „droppig"-velden na
men gekregen van twee Nederlandse ge
meenten, te weten Veghel en Son. Bij
deze plaatsen landde de 101e Airborne
Division in 1944.
DE HAAGSE kunstrijdster Joan Haan.
appel heeft gistermorgen met een forse
handtekening onder een contract van de
Wiener Eissport Vereinigung een streep
gehaald door haar amateurstatus.
Met ingang van 15 september zal zij
verbonden zijn aan de Wiener Eisrevue,
waarvoor zij de rol van prima ballerina
zal vertolken in de revue ,,im Land der
Traume" als opvolgster'Van de Oosten
rijkse Ingrid Wendl, Europees kampi
oene 1956 en 1958.
De première van deze revue is op 15
oktober te Kiel, welke revue in febru
ari/maart ook in Nederland (Den
Haag) komt. Het contract geldt voor
twee jaar.
De 19-jarige Joan Haanappel behaalde
het Nederlandse kampioenschap kunst
rijden in 1955, 1956, 1957 en 1958, waar
na zy het jaar daarop onttroond werd
door Sjouke Dijkstra.
Zij bezette zowel in 1959 te Davos als
in 1960 te Garmisch-Partenkirchen de
derde plaats in het Europese kampioen
schap en nam verscheidene keren deel
aan de wereldkampioenschappen en aan
de Olympische Winterspelen in 1956 te
Cortina d'Ampezzo en dit jaar in Squaw
Valley, waar zij op de vijfde plaats ein
digde.
Het Israëlische ministerie van justitie
heeft meegedeeld dat juristen uit ver
scheidene landen, waaronder West-
Duitsland, hebben aangeboden zich te
belasten met de verdediging van Adolf
Eichmann.
Deze aanbiedingen zullen aan Eich
mann worden voorgelegd, die dan zelf
een keuze zal kunnen doen.
Intussen is majoor Abraham Selinger
hoofd van de speciale afdeling der Is
raëlische politie, die belast is met het
onderzoek in de zaak Eichmann, naar
Europa vertrokken om zoveel mogelijk
gegevens te verzamelen over de rol die
Eichmann heeft gespeeld bij de vernie
tiging van zes miljoen joden tijdens de
tweede wereldoorlog. Er werd niet ge
zegd welke landen majoor Selinger zal
bezoeken.
'NKELE weken geleden is
een van onze medewer
kers teruggekeerd uit Spanje.
De meeste tijd van zijn ver
blijf in het land van Franco
heeft hij doorgebracht in Ca-
talonie, een van de meest
welvarende gewesten. Daar
leerde hij een meisje kennen
dat nu zijn vrouw gaat wor
den. Zijn ervaringen op vrij
ersvoeten onder de Spaanse
hemel heeft hij verwerkt in
dit artikel, dat een ander
beeld geeft dan de liedjes
over de vurige Spaanse
schonen
(Van ©en medewerker)
JPANJE en romantiek zijn twee
zaken die voor Nederlandse
begrippen zeer nauw samengaan.
Verwonderlijk is dit niet. In wei
nig landen hoort men een zo
poëtische en hartstochtelijke
aubade aan de geliefde als in
Spanje, vooral in de Andalusische
provincie met haar weergaloze
„Cante Flamenco", het zigeuner
lied.
De objectieve bezoeker die
evenwel geen genoegen neemt
met een toeristisch beschouwen
van de facade van de Sagrada Fa-
milia, de wondermooie nooit afge
bouwde kathedraal in Barcelona
of het tellen van de torens van het
imposante klooster „El Escorial"
bij Madrid, doch tracht het
Spaanse leven van alle dag te grij
pen, komt tot vele bepaald ver
bijsterende ontdekkingen.
Binnenlandse
of
Isolering
onrust, wisselende min
meer dictatoriale regeringen,
maar bovenal de zeer lage levensstan
daard van het overgrote gedeelte van
de bevolking hebben het de Spanjaard
sinds lang onmogelijk gemaakt een blik
over de grenzen te werpen. Hierbij ge
voegd het feit dat eerst in de laatste ja
pen het toerisme zijn invloed doet gel
den, is het duidelijk dat de enige voor
lichtingsbron over de veranderingen in
de cultuursfeer in de wereld de streng
gecensureerde pers was. Vooral aan de
ze factoren is het te wijten dat de be
langstellende buitenlander niet alleen
voor hem als verouderd aandoende toe
standen zal komen te staan, maar ook
geconfronteerd zal worden met omstan
digheden die hij slechts in de middel
eeuwen mogelijk achtte.
Emancipatie
De serenade, de heimelijke „fluister-
ontmoeting" in de tuin, de liefdestaai
met de waaier, zy alle behoren tot het
verleden. Maria Dolores, Juanita en
Carmen en welke andere welluidende
namen zy mogen dragen, zij hebben
sinds lang de geborgenheid van het
ouderlijk huis moeten verlaten, om hun
steentje bij te dragen in het levenson
derhoud van het gezin. Een twaalfurige
dagtaak voor een achttienjarig meisje in
een fabriek behoort bepaald niet tot de
bijzonderheden en is vanzelfsprekend in
het, in buitenlandse ogen, o zo luie
Spanje.
Dit buitenshuis zijn, gepaard met de
stijgende invloed van film, toerisme enz.
hebben de eerste stoot gegeven tot de
emancipatie van de Spaanse vrqjiw. Zij
is echter nog zeer, zeer ver verwijderd
van de positie waarop haar overige
Europese zusters zich bevinden. Zij
kleedt zich modieuzer en met meer
smaak dan in welk land van Europa ook
in gesprek en beweging valt zij op door
een vrije zelfbewuste houding. Dit alles
is slechts uiterlijke schijn die in een
haast onbegrijpelijke tegenspraak staat
tot haar werkelijke denken en doen.
Zo is 't zich na negen uur 's avonds nog
op straat bevinden een daad die het
Spaanse meisje, ook van boven de twin
tig, tot een bepaald niet prijzenswaar
dig onderwerp van gesprek maakt in de
nog sterk samenlevende Barrio" (de
wijk of buurt). Uitgaan naar bals en
andere openbare gebeurtenissen is voor
het zichzelf respecterende meisje zon
der chaperonne in de vorm van ouders,
oudere zuster of broer, tante en zelfs
de „granmadre" moeilijk denkbaar.
Familiekwestie
Dat het voor de jongeman onder deze
omstandigheden geen lichte zaak is
met het meisje zijner keuze kennis te
maken, vloeit uit het bovenstaande ge
makkelijk voort. Komen de waakzame
ouders tot de ontdekking dat hun doch
ter meer dan normale aandacht aan
een bepaalde jongeman schenkt dan
volgt een nauwgezet onderzoek naar
milieu, afkomst en welstand van de be
trokken familie, waarbij vooral een on
berispelijk gedrag zowel van de „Chico"
als zijn verwanten van het allergrootste
belang is. Zijn al deze voorwaarden in
voldoende mate aanwezig dan kan Juan
aanvangen zyn „adorada" het hof te
maken.
Hier begint evenwel een van de meest
ingewikkelde en archaische processen
die de Spaanse moraal kent. Eén ver
keerd gebaar of woord in het bijzijn van
de ouders, het uitblijven van een be
paalde attentie, kan de moeder van het
meisje dermate kwetsen, dat zij de jon
geman voor altijd als onacceptabel als
aanstaande schoonzoon brandmerkt. En
in dit soort aangelegenheden is het de
„Duena de la Casa" de vrouw des hui
zes die de belangrijkste stem in het ka
pittel heeft. In vrijwel elk lied waarin
de suegra, de schoonmoeder voorkomt,
en dat zijn er vele,.is haar een bepaald
onheilspellende rol toebedeeld.
Algemeen doet dan ook op het Iberi
sche schiereiland de gedacht opgeld, dat
men eerst de moeder dient te winnen
met schone woorden, bloemen en andere
attenties, alvorens men een gerede kans
by de dochter kan maken.
"IToegt u hierbij nog de onmogelijkheid
V van een vrije politieke uiting dan
is duidelijk met welk een reeks van
problemen en moeilijkheden heden ten
dage de Spaanse jongeren te kampen
hebben en waarbij vooral het meisje in
haar hele leven praktisch geen uur van
volkomen vrijheid kent.
Men oordele echter niet te licht en
in misprijzende zin, want ondanks de
haast onvoorstelbare nationale en indi
viduele armoede en 'n dikwijls als lood
drukkende totaal verouderde moraal
„marcheert" de Spaanse staat in de rij
der beschaafde landen, hetgeen op do
eerste plaats te danken is aan het on
verwoestbare optimisme, de volstrekte
soberheid van leefwijze en de lange
„goedkope" werkdag van de Spaanse
arbeider.
De 23-jarige A. Bleijendaal uit Heems
kerk is op het stationsemplacement van
Wormerveer van het dak van een trein
gevallen en om het leven gekomen. De
heer Bleijendaal, een expeditieknecht
van de firma Buur in Beverwijk, had
goederen overgeladen van een vracht
auto in een spoorwagen. Omdat het re
gende had men tussen de vrachtauto
en de trein een dekzeil gespannen. Na
beëindiging van de werkzaamheden
klom de heer Bleijendaal op het dak
van de trein om het zeil los te maken.
Hij is daarbij vermoedelijk in aanra
king gekomen met de onder spanning
staande bovenleiding.
In het artillerieschietkamp Oldebroek
is gisteren een ongeluk gebeurd, dat de
soldaat S. C. Hoedjes uit Obdam het
leven heeft gekost. De militair, die be
hoorde tot de 14e afdeling veldartille
rie, reed als chauffeur in een vrachtwa
gen. Hij slipte, waardoor de wagen om
sloeg. De bestuurder kwam onder de
'.vagen en werd zo ernstig gewond dat
hij tijdens het transport naar een zie
kenhuis in Zwolle is overleden.
De hertog van Edinburgh was in de
Londense Tate Gallery de voornaamste
van de zeer voorname 2000 gasten die
de opening van „de Picasso-tentoonstel-
iing van deze eeuw" bijwoonden. En
haar, volgens een der organisatoren, in
een „volkomen chaos" veranderden.
„Wat gaat u me aandoen", begroet
te de gemaal van koningin Elizabeth de
directeur van de Tate, Sir John Rothen-
stein. Sir John begon met de hertog
voor te stellen aan de heer Roland Pen
rose, die de expositie organiseerde en
een paar dozijn andere belangrijke fi
guren. „En dan is het de bedoeling",
zei Sir John, „dat u de tentoonstelling
bezichtigt."
„Gaan we, dat kudde-gewijs doen?"
vroeg de hertog van Edinburgh.
Penrose, eer persoonlijke vriend van
Picasso, beijverde zich de 270 doeken
van de meester nader tot de hertog te
brengen. Deze luisterde ingespannen en
beschouwde de werken zeer aandachtig.
In de derde zaal ontmoette hij Pleur
Cowles Meyer, auteur, journalist en vrij
willig Amerikaans banneling, een van
de motorische krachten achter de ten
toonstelling.
In de vijfde zaal voer de hertog on
verwacht uit tegen Gregory Jensen
van UPI. „Vermaakt u zich nogal?"
vroeg hij. Jensen was er niet zeker
van of de hertog wilde weten of hij
zich vermaakte met Picasso of met
hem. Daarom mompelde hij iets dat
van alles had kunnen zijn. Maar prins
Philip hielp hem met een bars „Waar
om loopt u zo achter me aan?" uit
de droom. De journalist legde hem
uit waarom en voor wie en de hertog
wenste er verder geen woorden aan
vuil te maken.
De werken van Picasso kwamen op de
openingsavond zeer beslist op de tweede
plaats. De entourage was belangrijker.
En entourage was er. De gasten verza
melden zich in twee grote tenten van
gestreept doek, met uitzicht op de
Theems.
Binnen in de tent was het al Spanje
wat de klok sloeg. Een menu van pael
la en „koude liefde" (amor frio), een
fruitslaatje, opgediend onder hartver
scheurende flamenco's.
Het is misschien wat saai, maar en
kele namen van bezoekers moeten toch
vallen. Sam Wannamaker schouderde
zich door de menigte, een weg banend
voor Anthon Quinn en Gregory Peck.
Beeldhouwer Henry Moore trof Yehudi
Menuhin en om elkaar niet met hun
wederzijdse werk lastig te vallen, zul
len ze wel over Picasso gepraat hebben.
Circuskoning John Ringling North ont
moette de twee neven van Picasso te
midden van enkele dozijnen lords en
ladies.
Eerst na middernacht kwamen de
meeste gasten toe aan het doel waarvoor
ze bijeen waren gekomen: bezichtiging
van Picasso's werken. En wat ze zagen
was adembenemend. Een collectie die
een mensenleeftijd bestrijkt, van 14 tot
79 jaar. Picasso in zijn „blauwe perio
de". Picasso in de „negerperiode", Pi
casso de kubist, Picasso in zijn „furieu
ze periode" en de periode van de be
zadigde Picasso.
Uit de zalen kwamen flarden van ge
sprekken over. Waar ze over gingen?
Wat dacht u
„Nee, nee, dat is ze niet, dat is die
cn die..."
Conservatief
1 met al wordt het door deze, naar
rx- onze gedachtengang volkomen uit
de tijd zijnde zedelijke voorwaarden,
het Spaanse paar op vrijersvoeten zo
goed als onmogelijk gemaakt naar een
geestelijke volwassenheid toe te groeien
cn elkaar zelfs op een verantwoorde
wijze te leren kennen. Ook na het huwe
lijk blijft veelal de invloed van de
ouders dermate groot dat van een we
zenlijke onafhankelijkheid binnen de fa
milie meestentijds geen sprake is.
De kerk neemt bij dit al een wel zeer
conservatieve en terughoudende houding
aan. Recent is in dit opzicht b.v. een
decreet van de bisschop van Toledo
waarin zwemmen, dansen, bioscoopbe
zoek en wat dies meer zij, verderfelijk
genoemd wordt en dus taboe voor de
goede katholiek dient te zijn. In een
land waar de levensblijheid, de „ale-
gria" een begrip is, moet deze houding
als weinig gelukkig beschouwd worden.
Veeleer zou de kerk een zekere moder
niserende invloed op de nog zo vast ver
ankerde moraal moeten uitoefenen ter
compensatie en neutralisatie van de
meestentijds zeker niet verbeterende ,,re
volutionaire" Amerikaanse en andere in
vloeden.
Inkopen
"W^are dit al voor de Spaanse jongelui
nog niet voldoende, dan zijn er nog
de grote economische moeilijkheden. Als
voorbeeld diene een door elk Spanjaard
als „Robo", diefstal, aangeduide toe
stand, nl. het inkopen in een huurhuis.
Om een naar Nederlandse begrippen
vrij armzalige woning met slechts en
kele vertrekken, zonder bepaald com
fort of goede omgeving te kunnen huren
moet de toekomstige bewoner aan de
eigenaar een bedrag overhandigen waar
voor hij zich een uitzet en meubilair
zou kunnen aanschaffen. De weinig ver
dienende jongeman kan, wil hij op een
redelijke leeftijd trouwen, dit bedrag
op zijn trouwdag niet opbrengen en volgt
de termynafbetaling met alle gevolgen
vandien,
Het moge onwaarschynlyk klinken
maar voor een zo blijmoedig man als
de Spanjaard is, betekent het na zijn
trouwdag een moeilyk te verantwoorden
uitgaaf bij tijd en wijle een bioscoop te
bezoeken, laat staan zich op een nog
„duurdere" wyze te vermaken. Spanje
is een van de landen dat, percentage
gewys, het grootste aantal bioscoopbe
zoekers telt; voor de „peon" de arbeider
en de gemiddelde ambtenaar is een be
zoek aan de corrida, het stierenvechten
onbetaalbaar en is veelal een vermaak
voor toeristen geworden.
JUANITA, CARMEN OF DOLORES
...zclfbewustzyn slechts schyn...
Ligt de plicht om de evenmens in zijn
nood te helpen in de menselijke natuur
als zodanig, m.a.w. is het vanzelfspre
kend dat wanneer een yiens in nood
verkeert, de ander spontaan reageert
met: dus moet ik helpen Dit lijkt niet
het geval.
Het natuurlijk gevoelsleven schrikt te
rug, zodra het met de ontbering, het lij
den van de ander in aanraking komt.
Het zegt de mens: houd je op afstand,
want die pijn, ziekte en nood van de
ander is een inbreuk op je eigen welzijn,
het zou jou ook te pakken kunnen krij
gen. Bemoei je er niet mee, dachten
priester en leviet in de parabel van de
barmhartige Samaritaan.
Het is alleen de inwerking van Jezus'
Boodschap geweest, die de mensen van
lieverlede heeft doen aanvaarden, dat
e'.ke mens in nood dient geholpen te
worden: Gij zult uw naaste beminnen
als uzelf. Naaste, niet in de beperkte
betekenis die het Oude Testament er
aan gaf, maar in de meest universele
zin van het Nieuwe Testament: mijn
naaste is iedereen die in de gegeven si
tuatie op mij aangewezen is. De diepste
reden van deze plicht is gelegen in het
feit, dat daar waar de andere mens
staat, Jezus zelf verschijnt.
Waarachtige naastenliefde is dus
slechts mogelijk als wij de evenmens
zien als broeder cn zuster van Jezus
Christus, zoon en dochter van de Vader.
Hoe deze naatenliefdo in gevaar ge
raakt, wordt door Guardini duidelijk uit
eengezet in 'het onderhavige boekje: als
n.J de echte door de Openbaring gege
ven motieven uithollen; als het hart ver
kilt en de edelmoedigheid verflauwt.
Nu allerwegen zo vaak en gemakkelijk
over caritas gesproken en geschreven
wordt, lijkt het niet overbodig kennis te
nemen van wat de grote denker Guardi
ni erover te zeggen heeft. Zijn visie zou
wel eens een correctie kunnen zijn op dé
gangbare.
(Lannoo Tielt/Den Haag).
J. H.
Aurel von Jüchen is een predikant;
die tijdens Hitler met het concentratie
kamp kennis maakte en na de oorlog
in Oost-Duitsland in botsing kwam met
de communistische machthebbers. Hi;
heeft deswege vijf jaar dwangarbeic
in noordelijk Siberië achter de rug.
Thans is hij gevangenispredikant in W.
Berlijn. In dc jaren van zijn gevange
nisschap heeft hij kennis kunnen maken
met Russen van alle afkomst, stand en
beroep. Hij heeft het Russische systeem
trachten te doorgronden. Zijn ervarin
gen erf overpeinzingen vinden neerslag
in dit boek. Hij zoekt geen goedkope be
strijding en is bereid ook in de tegen
stander goed te noemen wat goed is
Hij moet echter getuigen van veel tegen
strijdigheden en onwaarachtigheden ij
een stelsel, dat een gevaar vormt vooi
de diepste mensheidswaarden. Dit is zijl
conclusie: „De onbeperkte, ongebondei
vrijheid, de vrijheid van liet egoismi
en de willekeur, de vrijheid zondei
God en naaste roept het communisme
even noodzakelijk op als de rattenplaag
het rattenvergif. De taak van Europa y
vrijheid en gebondenheid door liefde ej
gerechtigheid te verwezenlijken."
