LOEMOEMBA MAG ADVIES UITBRENGEN Archiefwet krijgt scherpe kritiek in Eerste Kamer Manilla gaf Ike groots welkom Sovjet-groten broederlijk op vakantie aan Zwarte Zee Kasavoeboe dreigt met afscheiding, want: Buitenkansje voor emigranten Alle partijen in Kongo gaan hun eigen weg ALGERIE MAG VRIJ KIEZEN Geheimzinnige ziekte bij lederwarenfabriek in Michielsgestel BRANDENDE RUBBER Kroestjevs lijn blijft troef 18 JUN11960 Voorschotten melkgarantie verhoogd Weer Indische Nederlanders naar Amerika DAGBLAD VOOR ZEELAND ,,Orde en veiligheid' De Gaulle: President Frondizi in Italië Boemerang Minder buiig Nieuw gebouw voor N.R.K.M. Bemanning kotter met moeite gered Razzia 's in roerig Japan Pinksterprijsvraag 1960 100e JAARGANG No. 23392 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur E. H. B. Brader Hoofdredacteur J. J. H. A. Bruna Redactieraad J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus Breda, Reigerstraat 16 Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland WOENSDAG 15 JUNI 1960 Abonnementsprijs 7.— per kwartaal, 8.20 per post, t 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage. 0.40 per mm (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98 - telefoon 2236 - Pnrea,. voor Zeenwscb-Vlaanderen- HULST. Dubbele Poort 7 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG, Nieuwstraat 41, telefoon 35) Alles wijst er op, dat de cliaos in Kongo over enkele weken volledig zal zijn. Patrice Loemoemba, leider van de Nationale Beweging, is gisteren door de Belgische regering aangezocht als kabinetsformateur. Het gevolg was, dal zijn rivaal, Kasavoeboe, leider van de Abako, onmiddellijk liet welen dat hij van plan is een afzonderlijke staat te gaan stichten. De Abako heeft het gebied van beneden-Kongo, met Leopoldslad, in banden. Zij dreigt deze provincie aan de Franse Kongo-republiek te verbinden, als ze haar zin niet krijgt. In de Kongolese provincie Katanga is gisteren de noodtoestand afgekondigd, omdat de partijen die in dit gebied de baas zijn, eveneens met afscheiding dreigen. Alleen door met spoed een wijziging in de basiswet aan te brengen meende men in Brussel het gevaar te kunnen afwenden. In een dinsdagavond voor de Franse televisie uitgesproken rede, heeft president De Gaulle met be trekking tot Algerië een belangrij ke nieuwe stap voorwaarts gedaan. Hij heeft toegezegd, dat de aanhan gers van alle verschillende menin gen, ook diegenen die voor een al gehele onafhankelijkheid van Al gerië zijn, zullen kunnen deelne men aan de verkiezingscampagne voor het bepalen van Algerië's toekomst en aan de controle op de verkiezingen. Aan het einde van zijn rede, die 24 minuten heeft geduurd en voornamelijk aan Frankrijks economische politiek op lange termijn was gewijd, zei de gene raal: „Nooit tevoren zijn wij dichter bij het bereiken van een wezenlijke oplos sing in Algerië geweest". De Gaule deed een beroep op de lei ders der Algerijnse opstandelingen om naar Parijs te komen, om gezamenlijk naar een eervol einde van de gevechten te zoeken, een regeling te treffen voor de bestemming der wapens, en de toekomst van de strijders te verzekeren. Zodra dit is geschied, aldus de gene raal, zullen wij alles in het werk stel len, opdat het Algerijnse volk in een vreedzame atmosfeer zijn wensen tot uit drukking kan brengen. De beslissing zal er een van het Algerijnse volk alleen zijn. INFORMATEUR Loemoemba heeft zich meteen maar de rol van FORMA TEUR aangemeten. „Mijn partij en zijn bondgenoten", zei hij, „hebben reeds een voldoende meer derheid om een wettige regering te vor men". Het Belgische gouvernement heeft voor zijn partij slechts 37 zetels kunnen tellen, in een nationale verga dering die 137 zetels groot is. Loe- moemba's bekende medestanders zijn de Nationale Unie van Kongo en de Coaka, die samen vijf zetels hebben. Derhalve weet men niet beter of Loemoemba kan op 41 zetels rekenen, veel te weinig voor een meerderheid. Maar Loemoemba heeft verklaard: „Mijn regering zal een brede nationale unie zijn. gebaseerd op orde, veiligheid en vertrouwen". Verder zei Loemoemba: "Ik verzoek alle Europeanen in Kongo te blijven. Hun eigendommen zuilen gerespecteerd worden. Wij zullen een vriendschapsver drag met België ontwerpen. Wij zullen overeenkomsten aangaan die voor beide partijen van nut zijn". Maar een week geleden heeft Loe moemba beweerd: „België heeft ons geen raamwerk voor internationale di plomatieke vertegenwoordiging gege ven. De politie, het leger en de recht spraak zijn nog steeds in handen van de Europeanen. Ik heb een plan om dit Europees raamwerk te vervangen binnen drie maanden na de onafhanke lijkheidsverklaring". De Abako zegt thans, dat zij de pro vincie Leopoldstad aan de Franse Kon- gorepubliek zal verbinden indien be paalde voorwaarden niet worden ver vuld. PATRICE LOEMOEMBA nationale eenheid" worden als de regering van een autono me staat in de provincie Leopoldstad, waarvan de grenzen nog niet bepaald zijn. 2) Kasavoeboe moet worden uitgeroe pen tot president van de toekomstige Kongolese republiek, met ingang van onafhankelijkheidsdag (30 juni). Deze „chantage", zoals tegenstanders van de Abako-beweging het noemen, is gebaseerd op de twaalf zetels die de Abako in de parlementaire verkiezingen hebben veroverd. President Frondizi van Argentinië is gisteren aangekomen in Rome voor een officieel bezoek aan Italië en het Va- ticaan, dat tot eind deze week duurt. Daarna reist hij door naar andere Euro pese landen, waaronder Nederland De president heeft geen plannen voor een ontmoeting met premier Ben Goe- rion van Israël tijdens zijn Europese reis. Een Britse onderzeeër heeft zich gisteren zelf getorpedeerd tijdens een oefening voor de kust van Mal ta. De „Seadevil" bevond zich tij dens de oefening onder water toen de bemanning een torpedo zonder springkop afvuurde. Het projectiel kwam echter als een boomerang terug en boorde zich in de toren van het vaartuig. De Seadevil kwam haastig boven water en voer terug naar zijn basis met de torpedo nog steeds in de toren vastgehecht. Die voorwaarden zijn: 1) De Abako-regering moet erkend (Van onze correspondent) Sinds enige tijd hebben tot dusver onverklaarbare ziekteverschijnselen on der de werknemers van een lederwaren- fabriek te St.-Michielsgestel de aan dacht getrokken. Momenteel zijn al twaalf patiënten, allen werkzaam bij hetzelfde lederwarenbedryf, onder spe cialistische behandeling van de neuro- chirurg dr. Groot te Tilburg en de re- validatiespecialist dr. Bangma in Den Bosch. Het bedrijf te St.-Michielsgestel, een dependance van de Schiedamse Leder warenfabriek N.V. te Tilburg, waar een vijftigtal jeugdige werknemers werk zaam is, is inmiddels gesloten. Het personeel is tijdelijk elders tewerkge steld. De eerste ziekteverschijnselen deden zich al maanden terug voor. Het begon met het waarnemen van een nare lucht in het bedrijf te St.-Michielsgestel. Hieraan werd aanvankelijk nog weinig aandacht geschonken maar toen zich ernstige klachten gingen voordoen, zijn ALLE MILITAIREN die naar Nieuw- Guinea gaan, zullen een tweedaagse cursus krijgen aan de militaire school voor preventieve geneeskunde in ver band met de bijzondere eisen van hy giëne in de tropen. OOK DE derde arrestant in de zaak van de radiohandelaar O. (adviseur van .Veronica"), de Amsterdamse zaken man B., is nu op vrije voeten gesteld. IN KRINGEN van de Verenigde Naties meent men dat de Argentijnse adviseur vermoedelijk een dezer dagen zal ver zoeken de Veiligheidsraad bijeen te roe pen ter behandeling van de kwestie- Eichmann. MANUEL BEATON, leider van een groep rebellen tegen het bewind van de Cubaanse president Fidel Castro, is gisteren ter dood veroordeeld. Ook twee anderen kregen de doodstraf. EEN AMERIKAANSE Constellation ^gendom van de Pacific Northern Air lines, die met 13 personen aan boord op jycg was naar Anchorage (Alaska), werd dinsdagavond vermist. IN NOORD-INDIA zijn, volgens in New- fmmi binnenkomende berichten, ruim nonderd mensen omgekomen tijdens een recente hittegolf. Verwachting van het K.N.M.I. tot ï?^vond' opgemaakt gisterenavond 3315 uur: Opklaringen en slechts enkele ver- spreid voorkomende buien. Zwakke l :°J matige wind tussen zuid en west. iets hogere midc-agtemperaturen. onyachting van het Belgisch weer- kundig instituut: PeT?lkt met brede opklaringen. L-ichte wind uit het zuidwesten. Iets minder koel. Vandaag: zon onder 21.02 uur. '™"r«en: I0n op 4.19 uur; maan „p 0.53 uur. Maandag is in een fabriek van rub berschoenzolen en -banden in de Bel gische plaats Lauwe een enorme brand uitgebroken, welke gisteren nog niet was geblust. Het vuur, dat gretig voed sel vond in de grote voorraden rub ber en opgeslagen banden, heeft reeds voor verschillende miljoenen franken schade aangericht. De brandweer on- dervindt bij de blussing zeer veel hin der van de inktzwarte rookwolken. In tegenwoordigheid van een aantal autoriteiten heeft de bisschop van Rot terdam, mgr. M. A. Jansen, in Den Haag het nieuwe gebouw van de Neder landse Rooms-Katholieke Middenstands bond ingezegend. Bij ontstentenis van de voorzitter van de N.R.K.M., de heer J. A. Koops uit Venlo, werd* de samenkomst geleid door de vice-voorzitter van deze bond, de heer Th. S. J. Hooij. Aanwezig waren o.m. staatssecretaris Veldkamp en de voorzitter van de Katholieke Volkspar tij, mr. van Doorn. Na de inzegening heeft de bisschop van Rotterdam in zijn woorden van ge- lukwens de aandacht gevestigd op het feit dat de bond wegens het groeien van de organisatie al enige malen heeft moeten verhuizen in de loop van zijn vijfenveertigjarig befetaan. Dinsdagochtend arriveerde een KLM DC-8 op Schiphol met aan boord een tiental emigranten, die een prijsvraag van de KLM hadden gewonnen. Maan dag was hetzelfde toestel van Amster dam naar Montreal vertrokken met een groep prijswinnaars uit Nederland. De bijzondere vluchten vormden de opening van de rechtstreekse verbin ding Amsterdam-Montreal v.v. van de KLM. Op de foto: de emigranten op de luchthaven Schiphol na hun aan komst. de bedrijfsarts en het T.N.O. te Delft ingeschakeld. Er zijn toen maatregelen ter verbetering der luchtverversing ge nomen. Er gingen zich echter ziekte verschijnselen voordoen waarvoor tot dusver nog geen verklaarbare oorzaak kan worden aangewezen. De vreemde ziekte openbaarde zich door verlam mingsverschijnselen in vingers, armen en benen. Deze verschijnselen werden begeleid door gevoelens van moeheid, lusteloosheid, geen eetlust en verlies van lichaamsgewicht. Aanvankelijk ver dwenen de pijnen na een gezonde nacht rust, maar zij keerden later erger dan voorheen terug. De klachten werden steeds erger en geleidelijk moesten zich diverse werknemers, waaronder ook een tweetal uit Tilburg afkomstige werkne mers, die thans tot de meer ernstige gevallen moeten worden gerekend, uit het arbeidsproces terugtrekken. De pa tiënten zijn door de bedrijfsarts verwe zen naar specialistische hulp. Na we kenlange specialistische behandeling zijn de resultaten evenwel nog weinig hoopgevend. Het is duidelijk dat er bij de families in St.-Michielsgestel en in Den Dungen, waarvan gezinsleden in het bewuste be drijf werkzaam zijn en door de vreem de en onverklaarbare ziekteverschijnse len zijn aangetast, grote onrust heerst. Al enige tijd geleden heeft de Arbeids inspectie te Breda zich met de kwestie bemoeid en een onderzoek ingesteld. Voor zover bekend evenwel tot dusver zonder resultaat. Ook de Inspectie voor de Volksgezondheid in Noordbrabant isj ermee gemoeid. Deze laatste instantie deelde ons desgevraagd mee „dat er niets bijzonders aan de hand is". Feit is in elk geval echter, dat in St.- Michielsgestel op het ogenblik de ziek- teverschijnselen het gesprek van de dag j vormen. Minister Marijnen heeft besloten de doorlopende voorschotten, die de melk veehouders ontvangen op hun garantie- gelden, te verhogen. De lage opbrengst van de melk heeft hem hiertoe aanlei ding gegeven. De voorschotten bedroegen tot nu toe een gulden per 100 -kg melk plus een kwartje per procent vet per 100 kg melk. Zij worden nu, met terugwerken de kracRt tot het begin van het melk prijsjaar (8 november 1959), f 1.50 per 100 kg melk plus 40 cent per procent vet per 100 kg. Dat betekent, dat het totale voorschot _,er kilogram melk van twee tot drie cent verhoogd wordt. Het bedrag van de verhoging over het reeds verstreken deel van het melk prijsjaar zal nog deze week naar de zui velfabrieken worden gezonden, ter door betaling aan de veehouders. (Van onze parlementaire redacteur) Staatssecretaris Scholten (O. K. en W.) blijkt zich met de nieuwe archiefwet om een uitdrukking van prof. Diepenhorst (A. R.) te gebruiken „in stoffige nesten" gestoken te hebben. Dit wetsont werp, nog afkomstig van mr. Schol- tens voorganger, de huidige bur gemeester van Roermond, mr. Höp- pener, is n.l. gisteren in de Eerste Kamer zeer slecht ontvangen. Zo algemeen is de oppositie van de senatoren, dat het niet ondenkbaar is, dat de archiefwet, die in de Tweede Ka mer met algemene stemmen is goed gekeurd, („maar daar hebben ze een uiltje geknapt", bromde een der senato ren), in de Eerste Kamer zal sneuvelen. De beslissing valt overigens pas de vol gende week. Op voorstel van kamer voorzitter Jonkman is besloten nog eens een week over het verweer van mr. Scholten na te denken. De nieuwe wet regelt de bewaring van belangrijke overheidsarchieven. Daarte gen had niemand bezwaar. De huidige archiefwet dateert van 1918 en sindsdien de be- Met veel moeite heeft gisteren Reddingboot „Neeltje Jacoba" de manning gered van ex Nederlandse kot ter, die even ten noorden van Wijk aan Zee aan de grond was gelopen. Het scheepje zat in de branding en kreeg zware zeeën over. De opvarenden wil den aanvankelijk overboord springen. Met moeite kon men ze daarvan weer houden. Na moeizaam manoeuvreren slaagde de bemanning van de reddings boot erin de bedreigde vissers aan boord te nemen. zijn de overheidsarchieven enorm uit-r gebreid. Fel verzet was er echter tegen de nieuwe bepaling, dat de minister van O., K. en W. oude overheidsstukken, die zich thans in handen van particulie ren bevinden, en daar soms als kostbare familiestukken bewaard worden, kan op vorderen met strafvervolging als stok achter de deur. Deze bepaling tast de particuliere eigendom aan, riep de Heerlense kanton rechter, jhr. Van Meeuwen (K.V.P.). Straks eist de overheid nog Rembrandts op, gromde mr. Lichtenauer (C.H.). Maar als de stukken nu eens onrecht matig uit het bezit van de overheid in particuliere handen zijn overgegaan? Ook gestolen goed wordt (na verjaring) als eigendom beschermd, betoogde prof. Diepenhorst. Deze A.R.-senator voorzag dat een „vordergrage" bewindsman met de nieuwe archiefwet in de hand het ko ninklijke huisarchief en de archieven van figuren als Ruys de Berenbrouck en Cuyper zou kunnen opeisen. Wie maakt straks uit of een bepaald document al dan niet als overheidsstuk beschouwd moet worden?, vroeg mr. Cammelbeeck (P.v.d.A.). Deze T.V.-forum-senator vond het „ontolerabel", dat de minister van Justitie, mr. Beerman, bij dit sterk juridisch gekruide debat niet aanwezig was. Hij vroeg staatssecretaris Scholten te bevorderen, dat de minister alsnog zou verschijnen. „Ik heb daar geen behoefte aan", antwoordde deze echter laconiek. Verweer Honderdduizenden juichende en met vlaggetjes zwaaiende Philip- pino's hebben gisteren president Eisenhower een groots welkom be reid. Het Amerikaanse staatshoofd ar- Kroestjev, Mikojan, Soeslov en Worosjilov hebben het Sovjetvolk laten weten, dat ze momenteel va kantie houden in een plaatsje aan de Zwarte Zee, waar het toerisme in opkomst is en waar het goed is te vertoeven. Ze hebben deze me dedeling met enige nadruk gedaan, waarschijnlijk vanwege de geruch ten over onenigheid in het Krem lin. Overigens is nu wel duidelijk, dat die onenigheid er inderdaad is geweest. De voornaamste Russische bladen hebben namelijk enkele zeer ideologische arti kelen gepubliceerd, waarin de te volgen beleidslijn voor de communistische par tijen wordt uitgestippeld. De gematigde houding, de coëxistentie-politiek van Kroestjev, blyft voorlopig troef. Moge lijk dat het na de politieke vrieskou van Parijs nu weer gaat dooien. Zondag viel het nationale partij-orgaan de „Pravda" de linkse communisten aan die zonder acht te slaan op de bestaande wereldsituatie een directe sprong van ren. Aan de buitenlandse communisti sche partij werd aanbevolen in hun stre ven naar een communistische partij het voorbeeld te volgen van de Sovjet-Unie, het voorbeeld van een geleide overgang van het ene maatschappelijke stelsel naar het andere, vooral op het gebied van de landbouw. (De Russen hebben steeds wantrouwig gestaan tegenover de meer plompe aanpak van de Chinese communisten met hun communes). Een soortgelijk artikel verscheen vo rige week vrijdag in „Sovjetskaja Ros- siya", het partij-orgaan van de Russische Sovjet-republiek, de grootste republiek kapitalisme naar communisme propage- van de Sovjet-Unie. In dit artikel werd, evenmin als in de Pravda, de naam van communistisch-China genoemd, maar Sovjetskaya Rossiya noemde wel met name de communistische partijen in Irak, West-Duitsland en Spanje, die zich, volgens het blad hebben schuldig ge maakt aan linkse dwalingen. Sovjetskaja Rossiya deelde mee, dat er in het buitenland communistische par tijen zijn, die een program hebben uit gewerkt voor een alliantie met niet-com- munistische arbeiderspartijen, ook met katholieke groeperingen om te ko men tot een „grootscheepse democrati sche hervorming". Maar dit program heeft tegenstand on dervonden, aldus het blad, van mensen die Lenin afschilderde als „verschrikke lijke revolutionairen", mensen die staan te trappelen om het communisme te ves tigen in een vloek en een zucht. „Zelfs grote en enthousiaste commu nistische partijen zijn in de ban geraakt van de overblijfselen van links extre misme" van het soort waartegen Lenin zich verzette, zo schreef het blad zonder namen te noemen. Zij zien de geringste verslechtering van de internationale toestand als een bevestiging van hun sectarische overtui gingen. Zulk een houding is schadelijk voor de beëindiging van de koude oorlog en de versteviging van de vrede". riveerde om half tien op de inter nationale luchthaven van Manilla waar hij werd verwelkomd door president Carlos P. Garcia. Duizenden politiemannen zagen zich genoodzaakt brute kracht te gebi'uiken om de wild juichende menigten langs de straten van Manilla in toom te houden. Een groot aantal personen raakte hierbij gewond. Op de daken stonden duizenden dui zenden mensen die met papiersnippers gooiden toen de open wagen met beide staatshoofden erin passeerde. Ergens langs de route wierp een zeer enthousias te supporter van Ike zelfs een aantal kar tonnen dozen omlaag, die Eisenhower op een haar misten. Leden van de Ameri kaanse geheime dienst zwermden onmid dellijk om de presidentiële auto heen om Eisenhower voor meer van zulke projec tielen te beschermen. Eisenhower zal tot donderdagmiddag in de Philippijnen verblijven en met een Amerikaanse kruiser naar Formosa va ren. Als onderdeel van een verscherpt po- litie-toezicht aan de vooravond van Eisenhowers bezoek aan Japan heeft de politie van Tokio gisteren razzia's ge houden op de hoofdkantoren van een vakbond en een linkse studentenbond. Bij de Hosei-universiteit raakte de po litie in gevecht met linkse studenten die probeerden de razzia te verhinderen. Elf agenten liepen verwondingen op. Achtduizend personen, geleid door de Nobelprijswinnaar professor Hideki Yoe- kawa hielden later in het gemeentelijk gymnasium van Tokio een demonstratie tegen het AmerikaansJapanse veilig heidsverdrag. Van de zijde van de Japanse inlichtin gendienst is vernomen, dat ,,het interna tionale communisme" honderdduizenden dollar in de huidige anti-Amerikaanse campagne in Japan heeft gestoken. Mr. Scholten bleek inderdaad zijn boontjes zelf te kunnen doppen. Zijn verweer: de vorderingsmogelijkheid heeft slechts een beperkte werking. Er kunnen alleen maar stukken worden op geëist, die door de overheid zijn ontvan gen of door een overheidsinstantie zijn opgemaakt. Bovendien moeten deze be scheiden naar hun aard bestemd zijn om onder beheer van de overheid te blijven. Onrechtmatige aantasting van eigendom? Geen sprake van, oordeelde mr. Scholten. Met een beroep op rechts geleerden van naam, o.w. zijn vader, prof. Scholten, betoogde de staatssecre taris, dat beperking van de eigendom over een archiefstuk geoorloofd is, als dit nodig zou zijn om te voldoen aan de juiste bestemming van het stuk. Volgende week zal blijken wat de Se naat van dit argument denkt. Misschien zal er dan ook nog nader gesproken wor den over enkele „archivarische crepeer- gevallen", die prof. Gielen (K.V.P.) in Maastricht en Heerlen gesignaleerd heeft. Wederom zal een groep van enkele honderden Indische Nederlanders, die onder de „Pastore-Walter-wet" naar de Verenigde Staten mogen emigreren, in de komende maanden uit ons land ver trekken. De intergouvernementele mi gratiecommissie te Genève, een orga nisatie waarin 27 landen samenwerken, die als voornaamste taak heeft vluchte lingen naar een ander land te transpor teren, heeft ditmaal het vervoer toege wezen aan de Pan American Airways. De uit Indonesië gerepatrieerde fami lies zullen van Schiphol in vijf DC-7C machines naar hun nieuwe vaderland worden gebracht, en wel op 22 juni, 7 juli, 24 juli, 25 september en 17 okto ber. Ieder toestel zal ongeveer 90 pas sagiers vervoeren. Hebt U de Denkt U er aan dat de inzendtermijn sluit op van het Op onze kantoren hebben wij nog Dagblad De Stem voldoende oplossingsformulieren al opgelost in voorraad

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1