NOODTOESTAND IN UNIE Vandaag drukke dag voor rechtbanken in Antwerpen Later verdere stijging huur nog noodzakelijk Bomen voor Zierkzee Programma Kroestjev op verzoek ingekort Protestmars van 30.000 negers brak vóór Kaapstad ai Humphrey Mijnals, Groot en Muller debuteren in Nederlands Elftal Alle belangrijke leiders door politie opgepakt ZUID-AFRIKA IN V-RAAD Tweede Kamen druk met Nieuw Guinea Engelse kern wapens niet voor NAVO Opleiding KMA vier jaar Rode bonnet voor kardinalen Opvarenden van Karei Doorman voor Belgische raad zeevaart DRIEVOUDIGE MOORD WEER FRANSE A-PROEF OP HANDEN? Het is zó in Rood China 12 DAGBLAD VOOR ZEELAND Magere Josje in beroep met gesloten deuren Opklaringen Senaat aanvaardt huurverhoging TOENADERING IN GENEVE Rus wilde uitslapen Volkscongres bijeen ETENSTIJD, JONGENS i m m ken |iies en. lOOe JAARGANG No. 23331 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Bracier Hoofdredacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad: J. M A C. v. Don- gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A J. J. M. Mes, mr H M L. de Rech ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 18. TeL 22341 (3 ijjnenPostgiro 27HK41 Voor God, Koningin en Vaderland DONDERDAG 31 MAART 1960 Abonnementsprijs 7.per kwar taal, 8.20 per post, f 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan- rvaag. Losse nummers 15 et Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2230 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. telefoon 2377 - (Bijhureaus: TERNEUZEN.JJsbaanstraat 24, tel 2601 - OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35) (Van onze sportredacteur) Bondscoach Elek Schwartz heeft het Nederlands Elftal be kendgemaakt, dat zondag in het Olympisch Stadion te Amsterdam de strijd zal aanbinden met het Bulgaarse elftal. Hij deed dat in het stadion ,,De Vliert" in Den Bosch aan het eind van de voor laatste training, die anderhalf uur duurde en bijzonder geva rieerd en zwaar was. De opstelling luidt: Doel: De Munck (DOS). Achter: Wiersma (PSV) en Kuys (NAC). Midden: Muller (Ajax), Mijnals (Elinkwijk) en Klaassens (Feijen- oord) Voor: Van der Kuil (Ajax), Henk Groot (Ajax), Van der Linden (DOS), Rijvers en Mou- Iijn (beiden Feijenoord). Reserves zijn: Pieters Graaf land en Kerkum (beiden Feijen oord), Kraay (DOS) en Prins f Ajax). Zie verder onze sportpagina. 55 55 De strafkamer van het Am sterdamse gerechtshof heeft be sloten de zaak „Magere Josje'' in hoger beroep op 12 en 14 april a.s. met gesloten deuren te behandelen. De verdediger van S. heeft hiertegen bezwaren aangevoerd. De Engelse regering is voorlopig niet bereid zijn kernwapens ter be schikking van de NAVO te stellen en de verantwoordelijkheid voor het ge bruik ervan over te dragen aan de NAVO-opperbevelhebber, generaal Norstad. Enige tijd geleden heeft generaal Norstad voorgesteld een zeer mobiele en met kernwapens uitgeruste NATO- strijdmacht te vormen, een kleine spe ciale groep die op zeer korte termijn in geheel Europa zou kunnen worden ingezet. In het kader van dit voorstel zou Engeland zijn kernwapens beschikbaar moeten stellen. De Engelse minister van defensie zal vandaag te Parijs zijn collega's uit de andere NATO-landen inlichten over het Britse besluit. TUSSEN de werkgevers- en werkne mersorganisaties in het schildersbe drijf is nog geen overeenstemming be reikt over de nieuwe c.a.o., die per 1 april a.s. moet ingaan. KROESTJEV zal aan het einde van het jaar een officieel bezoek aan Oos tenrijk brengen. BIJ DE Hoog ovens te IJmuiden zal de werktijd in drie perioden worden verkort van 48 tot 45 uur per week. PRINSES Irene heeft gisteren de Keu kenhof geopend. ER IS in Californië ter redding van Caryl Chessman sprake van een volksstemming of de doodstraf ge handhaafd moet worden. Voordat deze \raag aan de Amerikanen kan worden voorgelegd moeten minstens 420.000 mensen in een petitie daarom vragen. Eert actie voor die handtekeningen is in voorbereiding. Verwachting van het K.N.M.I. geldig tot vanavond opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: Aanvankelijk hier en daar mist, overigens enkele verspreide op klaringen maar plaatselijk ook een regenbui. Dezelfde middag- temperaturen als gisteren of iets hogere. In het noorden van het land matige oostelijke wind, elders zwakke wind uit uiteenlo pende richtingen. Verwachting van het Belgisch weerkundig instituut: Neerslagvlagen, die onweersach- tig kunnen zijn. Zwaar bewolkte hemel met opklaringen. Hier en daar mist des ochtends. Vandaag: zon onder 19.12 uur, maan onder 23.43 uur. Morgen: zon op 6.15 uur, niaan op 9.04 uur. In Zuid-Afrika spilst ile toestand zieh voortdurend toe. Gisteren is, niet terugwerkende kracht van vier dagen, de noodtoestand afgekondigd. Deze maatregel volgde op twee belangrijke gebeurtenissen 's Morgens had de politie in verscheidene steden van de Unie een groot aantal mensen, voornamelijk negerleiders maar ook Indiërs, blanken en anderen, gearresteerd. Het totaal aantal gearresteerden is niet bekend. Men spreekt van 100 tot 150 mensen. Toen dit bekend werd, trok een enorme stoet van negers, naar schatting dertigduizend man, uit de gehele omgeving naar het politiehoofdkwartier van Kaapstad. Het was een stoet van twee km lengte. In de stad hield men pantserwagens gereed. Men vreesde het ergste. De bur- gevaar voor de wereldvrede vormt, gerwacht werd gemobiliseerd en la- De leden van de Veiligheidsraad gin gen met de behandeling akkoord. Alleen Engeland en Frankrijk maak ten een voorbehoud: de raad zou vol gens de afgevaardigden dezer landen niet bevoegd zijn zich in de „bin nenlandse aangelegenheden" van een bepaalde staat te mengen. De Amerikaanse voorzitter, Lodge, zei dat er van inmenging in binnen landse aangelegenheden geen sprake behoeft te zijn. Hij nodigde Zuid- Afrika, India, Ethiopië, Ghana, Pa kistan, Guinea en Liberia (die geen van allen lid van de V.-raad zijn) uit om de besprekingen bij te wonen. De Zuidafrikaanse vertegen woordiger, Fourie, protesteerde fel tegen de behandeling van de kwestie in de V.-raad. Hij be weerde dat in Sharpville de poli tie uit zelfverdediging had moe ten schieten, omdat zij eerst be schoten was. (Naar men zich her- 'nnert, kwam de Anglicaanse bisschop van Johannesburg begin^ *eze week tot een conclusie die in dit opzicht totaal anders luid de) Na deze verklaring gingen de Zuidafrikaners uit protest heen. Vandaag zal Rouwdienst in Sharpville een ter kondigde de regering de nood toestand af. »Vat men vreesde ge beurde niet: de angstwekkend groei ende negerstoct is, voordat zij Kaap stad bereikte, teruggekeerd en naar de negerstad Langa gegaan. ,,De overheid heeft de toestand overal in de hand", verklaarde pre mier Verwoerd. Overigens was het geenszins rustiger geworden. In een dorp bij Stellenbosch zijn verscheide ne gebouwen in brand gestoken. Dit was kennelijk gebeurd uit protest te gen een politiecharge tegen negers die betoogden tegen het passen dra gen. Onder de vele gearresteerden is ook dr. Loethoeli de oud-voorzitter van het Afrikaanse Nationale Con gres. Ook dr. Tsele, een blanke priester, en bekende leider bevinden zich onder de arrestanten. Toen zij in de oolitiebureaus aan kwamen, mochten de daar aanwezige journalisten geen woord met hen wis selen. Ook foto's maken was verbo den. Alle arrestanten is meegedeeld dat zij „meer dan 48 uur" zullen worden vastgehouden, ingevolge de wet op de openbare veiligheid. Het was de grootste razzia in zijn s ort sedert 1956, toen ook vele lei ders werden opgepakt en daarna van hoogverraad werden beschuldigd. Zelf verdediging' Gisteren heeft de Veiligheidsraad besloten de kwestie Zuid-Afrika op de agenda te plaatsen. Het verzoek kwam, zoals bekend, van de 29 Afri kaanse en Aziatische landen die me nen dat de toestand in de Unie een rouwdienst gehouden worden voor de slachtoffers. In verband hiermee zijn 34 pas gedolven graven geopend. Geen enkele blanke zal de herden king bijwonen. De gewonden in de ziekenhuizen staan nog steeds onder strenge be waking. Wie ontslagen wordt, gaat onmiddellijk de gevangenis in. In Sydney heeft de politie gisteren slag geleverd met duizend studenten die tegen de rassenpolitiek van Zuid- Afrika betoogden. (Eigen bericht) De opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda zal met één jaar worden verlengd. Alvorens de cadetten tot tweede luitenant worden benoemd, zullen ze dus vier jaar moeten studeren. Het volgend jaar wordt deze nieuwe re geling van kracht. (Van onze parlementaire verslaggever) De huurverhoging is door de Eer ste Kamer aangenomen met 35 tegen 17 stemmen. Na een antwoord van mr Van Aartsen, waarin deze o.a. zei, dat ook in de toekomst nog wel een verdere verhoging nodig zal zijn. Hoe dat moet gebeuren is nog niet zeker. De regering wacht een advies van de S.E.R. op dit punt af. De huurverhoging is volgens de minister niet alleen nodig om de kloof tussen vraaghuur en kostprijs- huur te overbruggen, maar ook uit een oogpunt van rechtvaardigheid te genover de huiseigenaar. Er bleek nog wel wat ruimte te zijn voor een verlaging van de bouwkosten, zei de minister verder. Maar het is beslist niet juist, dat de concurrentie in het bouwbedrijf geen rol zou spelen. De minister beloofde, dat hij zijn aan dacht gericht zal houden op het ver loop van de grondprijzen, die een nei ging tot stijging vertonen. In 1965 zal, naar de minister ver wacht, de ergste woningnood wel ge leden zijn. Maar ook daarna zijn er nog zeker 65.000 woningen per jaar nodig om de stijging van de normale behoeften bij te houden. Als men ver der bedenkt, dat er nog heel wat krotten zijn die moeten worden opge ruimd, dan hoeft men niet bang te zijn, dat de bouwmarkt over enkele jaren „inzakt", aldus de bewinds man. De looncompensatie zal geen prijs stijging tot gevolg hebben. Vastge steld is immers, dat die verhogingen geheel uit economische ruimten moe ten komen. Daarnaast zijn er belang rijke loonsverbeteringen in het kader van de vrije loonvorming mogelijk geweest. Staatssecretaris Roolvink noemde de volgende cijfers: van de werkne mers, die een loonsverhoging kregen, ontving vier procent een verhoging van circa drie procent, achtentwin- ting procent kreeg tussen vier en vijf procent en negenentwintig procent ontving tussen vijf en zes procent. Zeven procent loonsverhoging was het deel van circa achttien procent van de werknemers, de rest kreeg nog meer. Het regeringsvoorstel tot opheffing van. de huurblokkering werd door de senaat zonder hoofdelijke stemming aangenomen. P.v.d.A. en communis ten waren tegen. Zij stemden ook te gen de huurverhoging zelf. De zeven nieuwe kardinalen, on der wie mgr. B. Alfrink, hebben gis- tegenmiddag in de „Zaal der Zege ningen" boven de Portico van de St.-Pieter te Rome, uit de handen van de paus de rode bonnet ontvan gen. Dit gebeurde ten aanschouwe van een menigte van drieduizend mensen, waaronder vele Nederlan ders (vooral uit Maarsen, waar kar dinaal Alfrink kapelaan geweest is) en ook Japanners en Philippijnen. De H. Vader richtte zich in een toespraak tot elk der nieuwe kardi nalen. De nieuwe kardinalen droegen voor het eerst de kledij hunner waardig heid. Zij ontvingen ook het rode kruinkapje. Vanmorgen vindt de belangrijkste plechtigheid plaats. Dan zet de paus hun de rode hoed, het hoofdembleem van hun waardigheid, op. Gisteren zijn een aantal opvaren den van de Karei Doorman voor de Belgische raad van onderzoek voor de zeevaart verschenen, in verband met het ongeval met het vissersschip Frans Elza' uit Oostende. De zitting werd gehouden in de thuishaven van het verongelukte vaartuig. Het verhoor duurde vijl uur en de vragen waren voornamelijk gericht op de positie en de bewegingen van de „Frans Elza". Vier nabestaanden van de omgekomen vissers woonden de zitting van de raad bij. Over twee weken zal de raad uit spraak doen. Volgende week zal langs diploma tie e weg een voorstel voor de scha devergoeding worden ingediend. Er komen 12 familieleden voor onder steuning in aanmerking. Een bedrag werd niet genoemd, maar de vergoe ding die gevraagd wordt zal zeker hoger zijn dan 375.000 gulden. De schooljeugd van Schouwen- Duiveland plant deze week de eer ste nieuwe bomen langs de door de watersnood van 1953 kaal geveegde wegen van het Zeeuwse eiland. Honderd scholieren uit Zierikzee plantten ruim tweehonderd popu lieren in en om de stad. De foto toont de jeugdige herbeplanters in enthousiaste actie. Vanmiddag komen de afgevaardig den van de drie grote mogendheden die in Genève over de ontwapening confereren, opnieuw bijeen. Deze zit ting. zo werd betoogd, zal van „vi taal belang" kunnen zijn, nu immers Eisenhower en MacMillan in Camp David gezamenlijk besloten hebben aan het Russische voorstel tegemoet te komen. Van hun kant hebben de Russen meegedeeld bereid te zijn te onder handelen over de termijn waarin de algehele ontwapening moet worden voltooid. Tot nog toe hielden zij vast aan de eis dat dit binnen vier jaar moet gebeuren. Eisenhower heeft verklaard duide lijke aanwijzingen te zien dat de Rus sen inderdaad tot een vergelijk wil len komen. (Van onze correspondent) Vandaag vragen twee belangrijke rechtszaken in Antwerpen de aan dacht. De eerste is die van de 19- jarige T. J., die zich voor de Krijgs raad te verantwoorden heeft voor de drievoudige moord van Allerheili genavond 1959 in de Rubenslei te Antwerpen. De tweede zaak dient voor de boetstraffelijke rechtbank en betreft P. G. en twaalf van zijn tra wanten tien mannen en twee vrou wen die zo'n negentig misdrijven in enkele maandei. hebben gepleegd. Deze B. is dezelfde, die de Gentse pastoor-deken Notenbaert vermoord de en de overval pleegde op een bankfiliaal te Wuustwezel. Voor de ze beide laatste misdrijven zal hij zich later nog te Gent te verant woorden hebben. De drievoudige moord van T. J. die op het moment van de mis daad beroepsvrijwilliger was kwam AUerzielenochtend aan het licht, toen mevr. J., huisbewaarster bij de weduwe Goublomme en haar dochter, in de woonkamer van het huis aan de Rubenslei de ontzielde lichamen vond van de 81-jarige we duwe, haar 48-jarige ongehuwde dichter Maria en haar 45-jarige zoon Jozef, priester-leraar te Mechelen. Messteken hadden een einde gemaakt aan hun leven. Daags na de ontdekking kwam de zaak al tot klaarheid. De echtgenoten vertelden, dat hun zoon sinds een paar dagen met verlof was. De auto va.i Goublomme bleek verdwenen. Vrienden van de jonge J. vertelden over een nachtelijke fuifpartij, waar bij de jonge soldaat royaal met geld was omgesprongen. Te Rumst werd de jongeman ge arresteerd. Als motief voor zijn daad haalde hij aan, dat er wrijvingen zou den hebben bestaan tussen zijn ouders en het gezin Goublomme, Het echtpaar Janssens ontkent dit. Om indruk te maken nam hij, toen hij met de Goublommes ging praten, een slagersmes mee. Toen juffrouw Gou blomme hem buiten de deur wilde zetten, werd hij door woede over vallen.... Hij nam na de driedubbele moord 60.000 franks uit de brandkast mee. Overvallen, inbraken en dief stallen, pogingen tot inbraak en diefstal, heling, vernieling en be dreiging, het doden van een huis dier en het dragen van wapens, dat is de bonte staalkaart van misdrijven waarvoor P. B. en zijn twaalf „zakenrelaties" zieh voor de boetstraffelijke recht bank te verantwoorden hebben. De meest illustere uit dat groepje van dertien is ongetwijfeld de 29-ja- rige P. B., moordenaar van de Gent se pastoor-deken Notenbaert. B. kon in een hotel te Rotterdam worden gearresteerd. Op zijn eentje of in samenwerking met K. de B., R. T. en anderen ont plooide hij van februari tot juli van het vorig jaar een grote activiteit. Vervolg op pag. 3 Tijdens een plechtigheid in het Vaticaan, past Z.É. kardinaal Alfrink de gouden kardinaals ring. (Telefoto) (Van onze parlementaire verslaggever) Pater Stokman (K.V.P.) is giste ren in de Tweede Kamer tijdens hel Nieuw Guinea-debat in conflict geko men met protestantse Kamerleden, die het hadden voorgesteld, alsof door de katholieke missie geweigerd zou zijn om een middelbare school over te plaatsen naar het vicariaat Merauke, waar deze beter zou kun nen worden gesticht. Pater Stokman zei, dat de beslis sing niet alleen volkomen gerecht vaardigd was uit zakelijk oogpunt, maar dat bovendien de hoofdambte naar, die deze beslissing heeft geno men. volkomen terecht op eigen be weging heeft ingegrepen. De beide vicariaten Merauke en Hollandia van de katholieke missie waren niet ge heel tot overeenstemming gekomen. Dit was een van de kwesties, die a.s. dinsdag door staatssecretaris Bot zullen moeten worden beant woord. Een andere zaak was het pro bleem van de defensie. We heer Wierda heeft hierover ge sproken en gezegd, dat het voldoen de is, wanneer wij in Nieuw-Guinea de grenzen goed markeren en zorgen voor een behoorlijke kustverdediging. Hij zei dat de rem op de Indonesi sche agressiviteit meer van interna tionaal politieke zijde moet komen dan door de Nederlandse strijdkrach ten. Fel reageerde de heer Burger, fractieleider van de P.v.d.A., die een bericht ter sprake bracht, dat tijdens de vergadering was binnengekomen, dat de Karei Doorman een half jaar voor vlagvertoon naar Nieuw-Guinea zal gaan. De heer Burger vroeg de regering hierover opheldering te ge ven en de kwestie niet te bagatelli seren. De heer Burger vroeg of het kabinet zich de internationaal poli tieke repercussies wel bewust was. Toen de Russische premier Kroest jev gisterenmorgen het stadhuis van Rijssel verliet voor een tocht langs een aantal fabrieken in die stad, hadden anti-communistische betogers tegenover het stadhuis een groot spandoek uitgehangen, met „moorde naar van Boedapest" erop. De menigte die Kroestjevs vertrek gadesloeg, was echter vriendelijk ge stemd en juichte hem toe. Bovendien gaf de Rus geen enkel teken waaruit kon blijken dat de betekenis van het spandoek tot hem was doorgedron gen. Op verzoek van de Russische gast waren twee punten geschrapt uit het programma in Rijssel, namelijk een bezoek aan een machinefabriek, en een bezoek adn een modelboerderij te Catenay, in Normandië. Hij had de Franse autoriteiten verzocht hem gelegenheid te ge ven langer te slapen. Zijn pro gramma begon gisteren dan ook een uur later. Het is de vijfde dag van zijn tour nee, die vandaag afloopt. Dan keert Kroestjev weer naar Parijs terug om met De Gaulle te confereren. Die be sprekingen worden evenals aan De Franse regering heeft de luchtvaart meegedeeld, dat het vlie gen over het gebied in de Sahara, waar Frankrijk atoomproeven neemt, verboden is met ingang van vandaag (donderdag) te 04.45 uur. Een soortgelijke waarschuwing is gegeven voordat Frankrijk zjjn eer ste atoombom tot ontploffing bracht. Functionarissen van de Franse commissie voor kernenergie hebben verklaard, dat een besluit over de datum van de tweede proef hoofd zakelijk van politieke aard zou zijn. Als de proef nu doorgaat, valt zij sa men met de terugkeer van Kroestjev van zijn rondreis door de Franse pro vincies het begin van het Russische staats bezoek gehouden in het jachtslot Rambouillet. Te Parijs doen inmiddels geruch ten de ronde, dat reeds een tegenbe zoek van De Gaulle aan de Sovjet- Unie wordt voorbereid, en dat het communiqué, dat de regeringslei ders aan het eind van hun bijeen komsten zullen doen uitgeven, hier over nadere bijzonderheden zal be vatten. Het Nationale Volkscongres van communistisch China is gisteren, in Peking zijn jaarlijkse zitting begon nen. Daar verscheen voor het eerst sinds lange tijd Mao Tse Toeng weer in het openbaar. Hij leidde de leden van het presidium naar het, over dadig met bloemen versierde, po dium. Naar wat de tweeduizend afgevaar digden te horen kregen gaat het in rood China uitstekend: het tweede vijfjarenplan was al in twee jaar af gewerkt en de produktie, het natio nale inkomen, de kapitaalsdeelneming door de staat, en de verkopen van de kleinhandel stegen in 1959 t.o.v. het jaar daarvoor met liefst tientallen procenten. In de komende tien jaar kan China, zei de voorzitter van de commissie voor de geleide economie, Engeland voorbijstreven, wat de produktie be treft. Met Azië, Afrika en Zuid-Amerika wil men intensief handel gaan drijven en ook met de westerse kapitalistische staten, die „dan echter zullen moeten afzien van de discriminerende maat regelen die zij tegen China treffen". Uit wat verder gezegd werd bleek dat het communestelsel op steeds gro ter schaal wordt toegepast en nu ook in de grote steden. M.' 'I i - 4. Duizenden en nog eens duizen den watervogels, waaronder vele statige zwanen, komen in de nog altijd koude dagen van het voorjaar vanuit de wijde om trek naar Stockholm, waar vol op binnenwater is. Daar is het dan wel niet warmer, maar daar zijn mensen die hongerige vo gels overvloedig van eten voor zien. Zoals het plaatje laat zien, krijgt het etensuurtje belang stelling van enorme massa's gevleugelde dieren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1