iluk Bisschoppen spreken zich uit voor Verbond Kath. van de Arbeid Benelux-Unieverdrag noodzaak Record voor r.-k. Universiteit Rusland beschuldigd van anti-semitisme DE BOOT GEMIST Conferentie over ontwapening begonnen EENSGEZINDE MENING IN TWEEDE KAMER: Toch veel kritiek5 vooral op landbouwparagraaf Zeeroverij in Indonesië d: GC DAGBLAD VOOR ZEELAND Titelkerk voor Kard. Alfrink Ruimere immigratie in Y.S. P Schaaktweekamp Tal wint van Botwinnik Minder zonnig Eisenhower en Adenauer zijn het eens Eerste Kamer Pleidooi voor goed archief Ruime aandacht waterwegen bepleit Negers roeren. in Y.S. zich De Combs mogen hun pleegkind houden Stakingsleiding Duimschroeven aandraaien ie |je rn |ar lit of ooit!) ergist zich in- hij een uur la at strijken en [eroeid wordt, erminst dat hij ekend wereld- eft. ïOOe JAARGANG No. 23318 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Don gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L de Rech ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. t Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 18. TeL 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland WOENSDAG 16 MAART 1960 Abonnementsprijs 7.per kwas taal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan- rvaag. Losse nummers 15 et. Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2238 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. telefoon 2377 (Bjjbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24, tel. 2601 OQSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35) H In een schrijven over hetgeen met betrekking tot tie jj B structuur en de samenwerking van de huidige sociale j| B werknemersorganisaties wenselijk mag worden geacht, |j hebben de bisschoppen als hun oordeel gegeven. jj dat de oprichting van een Katholiek Verbond van de g B Arbeid aanbeveling verdient. Zij zijn van mening dat de drie g H groeperingen van werknemers (leidinggevend, mediaal en |g M uitvoerend) in zo'n verbond alle volledig tot hun recht moe- J j ten komen; m g Jjdat de oprichting van bedrijfsbonden geen kwestie is g m van beginsel en dat de leken over de wenselijkheid hiervan g B zelf moeten beslissen. Wanneer zij echter voor deze orga- j| m nisatievorm kiezen, menen de bisschoppen als voorwaarde g te mogen stellen dat alle groepen van werknemers hun eigen j H bijdrage kunnen leveren bij de beslissingen op sociaal-eco- g nomisch terrein; ge) dat de structuur en de onderlinge verhouding van g stands- en vakorganisaties verandering behoeft en dat de jj g vakorganisaties, gezien de maatschappelijke ontwikkeling g M van dit ogenblik, zich niet mogen onttrekken aan de gods- g B dienstig-zedelijke vorming van hun leden. Dit laatste omdat g g in de realiteit van het leven de materiële en geestelijke be- g langen van de werknemers onafscheidelijk met elkaar zijn g g verbonden. m Elders in ons blad treft men een uitvoerig exposé aan jj§ M van het bisschoppelijke schrijven. g Hoogstwaarschijnlijk zal de kerk van de H. Joachim in Rome, de San Gio- channi ai Prati, toegewezen worden als titelkerk aan kardinaal Alfrink. De kerk van de H. Joachim is een jubileumkerk. Zij werd gebouwd ter nagedachtenis aan het vijftigjarige priesterfeest van paps Leo XIII. Geen van de kerken, die aan de nieuw benoemde kardinalen toegewe zen worden, is tot dusver titelkerk ge weest. Zij moeten dus eerst tot deze rang verheven worden, hetgeen, naar verwacht wordt, de paus „voor deze gelegenheid" (pro hac vice) zal doen. President Eisenhower zal binnen kort het Congres verzoeken, wijzi gingen aan te brengen in de immi- gratiewet, zodat ongeveer 300.000 personen per jaar tot de Verenigde Staten kunnen worden toegelaten, het dubbele van het huidige gemid delde van 154.000 immigranten per jaar. Dit is gisteren door republikein se congresleiders meegedeeld na een bespreking met de president. Mfcliaël Tal, de uitdager van Bot winnik, heeft de eerste partij uit de tweekamp om het wereldkampioen schap schaken gewonnen. Na 32 zet ten gaf Botwir.nik, de huidige kam pioen, de party gewonnen. Tal speelde met wit. Onze landge noot dr. Enwc verrichtte de eerste zet in deze party, die in Moskou werd gespeeld. De democratische Thomas J. Dodd heeft de Sovjet- Unie er in een redevoering van 10.000 woorden van beschuldigd de jongste wereldomvattende anti-semitische golf te hebben opgestookt. Dodd, die tijdens de Neuren- berger processen in 1945-1946 aanklager was, verdedigt West- duitslands kanselier Adenauer en prijst het denazificatiepro- gramma van de Bondsregering. HET V.N.-opperbevel in Korea heeft de Noordkoreaanse communisten er van beschuldigd, dat zij de afgelopen zes jaar meer dan 1600 spionnen en saboteurs naar Zuid-Korea hebben ge zonden. EEN HONGAARSE regeringsdelegatie onder leiding van partijsecretaris Ka- dar komt vandaag, voor een bezoek van vier dagen, in Warschau aan. VOLGENDE WEEK dinsdag zullen voor het gerechtshof te Arnhem de pleidooien worden gehouden in het hoger beroep van de zaak, die door de omroepverenigingen aanhangig is gemaakt tegen het „Weekblad T.V." DE ZEDENPOLITIE te Amsterdam heeft gisteren haar actie tegen ren- dez-voushuizen voortgezet. Er zijn vijf personen (van wie drie vrouwen) ge arresteerd, die ervan worden ver dacht in twee huizen in de Spuistraat gelegenheid tot ontucht te geven. PAUS JOHANNES zal op Hemel vaartsdag (26 mei) Giovanni kardi naal Barbarigo, die in de 17e eeuw leefde, heilig verklaren, zo is in krin gen van het Vaticaan vernomen. DE V.S. en Bulgarije hebben de diplo matieke betrekkingen, die in 1950 wer den verbroken, hervat. DE H. CONGREGATIE der Riten heeft besloten, dat een begin kan woorden gemaakt met het zaligverkla ringsproces van Maximiliaan Kolbe, een Poolse Franciscaan, die in augus tus 1941 in het concentratiekamp Auschwitz terecht werd gesteld in plaats van een huisvader, wiens plaats hij vrijwillig had ingenomen. DE DOOR het Tweede-Kamerlid Lu cas op 10 maart ingediende motie in verband met de beraadslagingen over het ontwerp tot wijziging van de grondbelasting is alsnog in druk verschenen. i Verwachting van het K.N.M.I. J J tot vanavond, opgemaakt giste- J renavond 23.15 uur: Veranderlijke bewolking en droog J weer. Matige, af en toe krachti- t ge noordoosteiyke wind. Lagere t nprraturen dan gisteren. e1wachting van het Belgisch J Weerkundig Instituut: Bewolkt tot t mooi, doch later op de dag meer bewolking. Kans op mist in de ochtenduren. Daling van de tem- J t peratuur met een maximum van t 11 graden. Vandaag: zon onder 18.46 uur;. t Maan op 22.58 uur. Morgen: zon op 6.50 uur. Maan t J onder 8.57 uur. De senator, afkomstig uit de staat Co' necticut, zegt in zijn analyse dat de joden in de Sovjet-Unie „de slachtoffers zijn van een politiek die alleen maar kan worden omschreven als fysieke en culturele volkeren moord". Hij zegt, dat de Sovjet-Unie ten aanzien van de joden een poli tiek voert die „sterke gelijkenis" toont met de nazi-Duitse politiek van voor de tweede wereldoorlog. In de redevoering, die Dodd niet zelf uitsprak wegens ziekte, maar die door zijn collega George Smathers uit (Advertentie) senator Florida werd voorgelezen, stelt de senator, dat de misdaden van het Sovjet-antisemitisme niet worden veroorzaakt door heethoofden of door jeugdige deliquenten, maar door de Sovjetstaat zelf, eerst onder leiding van Joseph Stalin en nu onder lei ding van de huidige premier Nikita Kroest jev. Volgens Dodd was er maar weinig verschil te zien tussen „de hardheid van het Sovjet-antisemitisme en dat van het nationa al-socialistische anti semitisme". Het enige wat er in de Sovjet-Unie niet en in nazi-Duitsland wei was, is het gaskamerstelsel, Maar dit „gebrek" wordt volgens Dodd in ieder geval ten dele opge vangen „door het exploiteren van jo den in Siberië en door de executie pelotons, die als vervangend doods- instrument dienen". HEBRI wast en droogt voor U De Westduitse bondskanselier Ade nauer heeft na een conferentie van bijna twee uur met president Eisen hower gezegd, dat hij voldaan is ove- het feit dat de Westelijke bond genoten vastbesloten zullen zijn in de kwestie-Berlijn. In een gezamenlijke verklaring zei den beide leiders te „geloven dat de meningsuitwisseling tot een verdere coördinatie van de standpunten der b- de regeringen in een aantal ge meenschappelijke vraagstukken heeft geleid". De president en de bondskanselier herhaalden hun vastbeslotenheid om hun inspanningen voort te zetten om de hereniging van Duitsland in vre de en vrijheid te bereiken. Zij waren het er verder over eens dat het behoud van de vrijheid van de bevolking van West-Berlijn en haar recht op zelfbeschikking aan elke toekomstige overeenkomst over de stad ten grondslag moeten liggen. Volgens Dodd heeft de communis tische propagandamachine op volle toeren gedraaid om de regering te Bonn aan te vallei, tijdens de haken kruisincidenten. Het doel was, zo stelt Dodd, de Westelijke alliantie uiteen te doen vallen waardoor West- Berlijn als een rijpe appel in de (communistische) schoot zou vallen. Te Genève is gisteren de Oost-West ontwapeningsconferentie begonnen, waaraan deelnemen: de V.V., Enge land Frankrijk, Italië en Canada en voorts Rusland, Polen, .Tsjecho-Slowa- kije, Roemenië en Bulgarije. De deelnemers van alle tien landen hielden inleidende toespraken. De Oostelijke" staten vielen het (oude) Russische ontwapeningsplan bij. De Britse onderminister van bui tenlandse zaken Ormsby Gore, zei, dat de conferentie in een gunstiger atmosfeer begon dan dan ooit eer der sedert het einde van de oorlog had bestaan. Volgens Amerikaanse functiona rissen te Washington is aan de leden van de Amerikaanse delegatie naar de ontwapeningsdelegatie te Genève meegedeeld, dat zij minstens een jaar onderhandelen moeten reke nen. (Van onze parlementaire verslaggever) Bij de behandeling van de Onder wijsbegroting in de Eerste Kamer heeft de heer Van Riel (V.V.D.) ge pleit voor het invoeren van „depots- legales", hetgeen betekent een ver plichting om van alles wat er in een land gedrukt wordt (boeken, tijd schriften, kranten, enz.), een exem plaar aan de overheid af te staan. De liberale woordvoerder wees er op, dat tal van interessant materiaal verloren gaat. Wie een proefschrift zou willen schrijven over hetgeen men las in de negentiende eeuw, zou de nodige gegevens niet bij elkaar kunnen krijgen. Voldoende gegevens over het negentiende eeuwse kinder boek zijn niet meer voorhanden. Van tal van tijdschriften ontbreken exem plaren of zelfs hele jaargangen. Men zou, evenals in Frankrijk, En geland en Duitsland het geval is, de beschikking dienen te hebben over een apart gebouw, waarin alles wordt opgeslagen. Men kan zelfs overwegenzo zei de heer Van Riel, alles te micro filmen. Dit heeft zekere voordelen, maar persoonlijk geef ik er de voor keur aan, wanneer ik bijv. De Stem uit Breda van 1883 zoek, meer direct geconfronteerd te worden met het lettertype en de vochtige reuk van het papier van de oude krant." Prof. Gielen br-cht in zijn rede o.m. het belang van het verkeers- onderwijs ter sprake, in welk ver band hij opmerkte, dat Nederland in een wereldoorlog van vijf jaren 6884 gesneuvelden heeft gehad, doch dat er in vijf jaar verkeer 7791 doden zijn gevallen. Volgens een bericht van „Antara" hebben zeerovers twee met korpa ge laden kustvaartuigen overmeesterd en geplunderd in de wateren nabij Zuid- Celebes. Zij maakten zich uit de voeten met bijna 2000 ton kopra. (Van onze parlementaire verslaggever) Over de noodzaak van het aangaan van het Benelux-Unie verdrag dat reeds in 1958 in een plechtige bijeenkomst in de Ridderzaal door de drie regeringen is ondertekend, is de Tweede Kamer in grote trekken wel eensgezind. Toch was er nog heel wat kritiek, die het scherpst naar voren kwam bij de sprekers, die de landbouwbelangen verdedigden. Maar over de algemene opzet van dit verdrag waarin alles, wat op het Beneluxgebied sinds 1944 (Londense periode) is be reikt, wordt geconsolideerd, werd heel wat kritiek geuit. Gebrek aan klaarheid, die kan lei den tot uiteenlopende interpretaties vas de algemene klacht, die zowel mr. Van Thiel (K.V.P.) als prof. Samkalden (P.v.d.A.) tot de hunne maakten. Beiden zijn oud-ministers en hebben de geboorte van de Bene lux in de kraamkamer meegemaakt. Zij kennen de zwakke punten. Mr. Van Thiel vond, dat de rege ringen van de drie landen op de eer ste plaats de administratie en ook het parlementaire leven in de Bene lux tot een echt leven moeten ma ken. Mr. Van Thiel gaf toe, dat er op industrieel gebied al heel wat gelibe raliseerd is, maar toch zijn zelfs daar nog uitzonderingen. Diamant en stikstof vallen er nog buiten. Er zijn echter vele onzichtbare „handelsbe lemmeringen", n.l. op het gebied van wetgeving en de voorschriften. Er zal veel meer systematisch en gelijkmatig moeten worden doorge werkt. De grote golven kritiek betroffen echter de landbouwparagraaf in dit verdrag, welke paragraaf aan een overgangsregeling is gebonden, waar voor o.a. dr. ir. Van Meel (K.V.P.) gècn goed woord kon vinden. Wanneer aan de regering vah Bel gië de kans wordt gelaten om de grens toch weer te sluiten, wanneer men vindt dat men daar in een nood situatie verkeert, wanneer een stel sel van minimumprijzen wordt aan gehouden, gebaseerd op de vage om schrijving ..kostprijzen met een be hoorlijke winstmarge", dan zijn wij straks nergens meer, aldus de katho lieke woordvoerder. Terwijl mr. Van Thiel liet we ten, dat het overgrote deel van de K.V.P.-fractie het verdrag wel zal steunen, liet ir. Van Meel horen, dat hij eerst nog eens het antwoord van de regering goed zal bestuderen, alvorens zijn hou ding te bepalen. De waterwegen Een apart hoofdstuk bij de behan deling van dit verdrag vormde de kwestie van de waterwegen tussen Nederland en België. De heer Ass- mann (K.V.P.) had reeds voor het eigenlijk debat betoogd, dat deze zaak politiek en psychologisch bij het verdrag hoort, maar minister Luns was het helemaal niet eens met de ze conclusie. Hij heeft meegedeeld, dat er nu eerst experts, zowel van Nederland als van België een nota zullen opstellen en dat de regering eerst naar aanleiding van die nota een beslissing zal nemen over „een kanaal". Vroeger werd er gesproken van „het kanaal", maar minister Luns tuatie veranderd is in verband met de uitvoering van de reeds begonnen heeft duidelijk uiteengezet, dat de si- Deitawerken. De heer Assmann vroeg de aan dacht voor de positie van Neder landse burgers die betrokken zijn bij de onteigening van landerijen en op stallen rond de kanaalzone Gent-Ter- neuzen en hij wees er op, dat zij niet de dupe mogen worden van een kwestie, die allereerst voor België van belang is. Schelde-Rijn Daarna gaf hij een overzicht van de geschiedenis van de Antwerpen- Rijnverbinding. Hij ging daarbij eni gen eeuwen terug tot het verdrag van Munster om toch vooral aan dacht te vragen voor de gevoelighe den, die in België eeuwen lang op dit punt hebben bestaan. Hij wees op de nieuwe omstandig heden, die zich thans voordoen. De Kamer kan niet aangeven, op welke wijze de belangen van België thans het best kunnen worden ge diend. Wel moet met nadruk er op worden gewezen, dat voor west- Brabant zeer grote problemen op het spel staan. Men komt er niet wanneer men dit gebied alleen maar als probleemgebied aan wijst. Alles zal er voor moeten worden gedaan om tot een verbetering van de infra-structuur te komen. Hij zei dat de opvatting, dat een verbete ring van de waterverbinding tussen Antwerpen en de Rijn alleen maar een Belgisch belang zou zijn, thans wel overwonnen is. (Van onze correspondent) Voor de eerste maal in de ge schiedenis van de r.-k. universi teit te Nijmegen hebben zich in één jaar tijds drieduizend nieu we studenten gemeld. Het berei ken van dit record was dinsdag in kringen van de Nijmeegse Alma Mater aanleiding voor een bescheiden feestje. De nieuwe ling, die uit handen van de rec- tor-magnificus, prof. mr. L.G.A. Schlichting, zijn collegekaart in ontvangst mocht nemen, was de 22-jarige A. P. J. M. Oomen uit Heusdenhout. De heer Oomen heeft gedurende zes jaar het seminarie te Ypelaar be zocht, studeerde twee jaar filosofie bij de Witte Paters te Esch, ging één jaar voor noviciaat naar de Verenig de Staten en studeerde daarna nog gedurende een half jaar theologie in Canada. In Nijmegen heeft hij inge schreven voor de Franse letterkunde; een keuze die werd beloond met de uitreiking van het grote fotoboek „Cathédrales de France", hem aange boden namens het bestuur van de Universiteit. In een rede. welke werd uitgespro ken in tegenwoordigheid van ver scheidene hoogleraren en de senaat van de Universiteit, herinnerde prof. Schlichting er aan, dat in 1923 de eerste student in Nijmegen werd in geschreven. Bij de oprichting werden toen 200 studenten ingeschreven. Pas in 1950 werden voor één studiejaar duizend studenten ingeschreven. Het tempo is daarna steeds versneld: in februari 1957 kon de tweeduizendste nieuweling worden verwelkomd en nu in maart 1960. hebben zich in één jaar tijds drieduizend studenten ge meld. Voor deze belangrijke ontwik keling is geen eindpunt aan te geven, zeker niet nu de faculteit der Wis- en Natuurkunde eigenlijk nog tot volle ontplooiing moet komen. Prof. Schlichting achtte dit niet in het minst bezwaarlijk.' er kan niet wor den gesproken van een optimale grootte van een universiteit, zelfs niet van een maximale grootte. De groei van een universiteit behoeft slechts te worden geremd bij factoren als onvoldoende behuizing of tekorten aan docenten en outillage. Nijmegen maakt zich hierover nog geen zor gen. Het verheugt zich over de voort durende groei, wetend dat bij de hui dige vraag naar specialismen een grote universiteit vereist is om goed onderwijs te kunnen geven. Blijkens de gezichten achter de re geringstafel was het Benelux-debat niet altijd even boeiend... „Een geeuwe-lux debat", zei een onzer collega's. We zien v.l.n.r. dr. Van Rooy (Soc. Zaken en Volksgezond heid); staatssecretaris dr. Van Hou ten van Buitenlandse Zaken; mr. Luns (Buitenlandse Zaken); prof. De Quay (premier): prof. Zijlstra. (Financiën) en mr. Marijnen (Land bouw en Visserij). De 3000e student had, zoals ook op de foto blijkt, alle reden om te lachen. Zo'n blije entree in de krin gen van de Nijmeegse Alma Mater had de heer Oomen uit Heusden hout zich niet kunnen voorstellen. Hier zien we, hoe hij het fotoboek over de Franse kathedralen in ontvangst neemt. De voogdijraad van New Jersey heeft Richard Combs en zijn vrouw de pleegouders van de 4-jarige Alice Marie, die psychologen een ge niaal kind hebben genoemd mee gedeeld, dat zij hun pleegkind niet behoeven af te staan. Eerst was hun gezegd, dat zij het kind niet konden adopteren, omdat zij het niet de op voeding konden geven die het ver diende. Dit besluit is nu ingetrok ken. Alice Marie, die buitengewoon in telligent genoemd wordt en een in telligentiequotiënt heeft van 138, is al bij de Combs in huis gekomen toen zij negen maanden was. De politie van Orangeburg in Zuid- Carolina heeft gisteren de brandspuit gezet op grote groepen negers en negerinnen, die een protestmars hiel den tegen het „gescheiden eten". In groepen van circa 100 trokken de negers en negerinnen naar het centrum van de stad om daar te de monstreren. De politie vroeg de lei ders naar voren te komen en de rest zich te verspreiden. De betogers wei gerden echter aan dit verzoek gevolg te geven. Hierna arresteerde de politie een 400-tal negers en negerinnen. In Columbia en Atlanta (Georgia) werden soortgelijke betogingen ge houden. Vele negerstudenten werden aangehouden. Bij de centrale stakingsleiding in Utrecht komen thans vele verzoeken van aannemers binnen om te bemid delen in de zich plaatselijk uitbrei dende bouwstakingen. Deze aanne mers worden verwezen naar hun eigen organisaties die, volgens de stakingsleiding, de oplossing kunnen vinden in ondertekening van de c.a.o. De plaatselijke uitbreidingen van de staking die ook gisteren aan de orde waren worden afgekon digd door regionale stakingscomités, in overleg met de centrale stakings leiding in Utrecht. Zo werd een be langrijk wegenbouwproject nabij Wassenaar lamgelegd, ondanks het verzoek van Rijkswaterstaat aan de stakingsleiding, dit werk buiten het conflict te houden. Er staan trouwens nog meer plaat sen op het stakingsprogram. Nog deze week zal door de vakcen trales een program van actie be kend worden gemaakt. Het ligt in de bedoeling, de stakers zowel financiële als morele steun te geven. Hierbij zullen de meer dan een miljoen le den van de bij de vakcentrales aan gesloten bonden worden ingescha keld. Eventuele financiële bijdragen van deze leden zullen als aanvulling dienen van de reglementaire uitke ringen die de stakers uit de vak bondskassen krijgen. Zes personen, nl. een echtpaar dat naar Australië emigreert en vier alleenreizenden, onder wie een Duitse dame die naar Nieuw-Zeeland wilde, hebben gisterenmiddag in letterlijke zin de boot gemist. Zij zouden scheep gaan op de Willem Ruys", maar toen een kwartier na het tijdstip van vertrek, twaalf uurtaal noch teken van het zestal was vernomen, zag de kapitein zich verplicht zijn nieuwe reis om de wereld aan te vangen. Eerst veel later in de middag meldden de achter geblevenen zich. Zij hadden in de veronderstelling geleefd, dat het schip pas laat in de middag zou vertrekken. De Kon. Rotterdamsche Lloyd wilde het zestal niet de dupe laten zijn van een eventueel verzuim van de passage-agen ten. Zij trof een overeenkomst met de KLM en zo kon gisteren middag om zes uur per vlieg tuig van Zestienhoven worden gestart met bestemming Lon den. Vandaar zal het zestal van daag met de boottrein naar Southampton rijden, waar dan de ..Willem Ruys" gereed ligt om hen nog te ontvangen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1