BOUWVAKKERS HEDEN IN STAKING Nog kans op schikking meent voorzitter Dura Handtekeningen onder .,Starfighter"-protocol Samenwerking Belgische en Nederlandse kranten CASTROY.S. verantwoordelijk voor explosie munitieschip AGADIR BANG VOOR NIEUWE BEVINGEN In vierentwintig steden en streken Stem-„Pot" blijft staan (vandaag nog of morgen) Kardinalen ontvangen rode hoed Limburgs bos aan Duitsers verkocht Marijnen sprak in Zwolle Om eenheid van taal VIJF DODEN IN VERKEER Weer schokken gevoeld Handelsmissie uit Rusland op bezoek Soekarno stuurt parlement weg China's oudste bisschop overleden DAGBLAD VOOR Prot. werkgevers achter arbeiders Oostelijke wind Samenwerking bij bouw Washington absurd Begroting moet er door 100e JAARGANG No. 23310 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Don gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M L. de Rech ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. *t Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16. Tel 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 7 MAART 1960 Abonnementsprijs 7.per kwar taal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan- rvaag. Losse nummers 15 ct Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. f 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. telefoon 2377 (Bjjbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35) Vandaag ligt het werk plat op de bouwwerken in een groot deel van ons land. Zaterdagmiddag twaalf uur verstreek het ultima tum van de werknemers aan de werkgevers zonder dat deze laat- sten de omstreden c.a.o. hadden ondertekend of toegezegd hadden dit te doen. Dat betekende: staking. Een staking van een uitzonderlijk ka rakter, waarmee niemand erg blij is. Doordat de aannemers het been stijf hielden is een situatie ontstaan die men, blijkens de talloze commentaren, unaniem weinig verkwikkelijk vindt. De besturen der drie bouwvakarbei dersbonden hebben hun leden, werk zaam op belangrijke nieuwbouw- of wegenbouwprojecten verzocht het werk neer te leggen in de volgende plaatsen en gebieden: Leeuwarden, Drachten, stad Gro ningen, Emmen, Hengelo, En schede, Arnhem, stad Utrecht, Amsterdam, Velsen, IJmuiden, Haarlem, de Zaanstreek, Den Haag, Delft, Rotterdam, Vlissin- gen. Middelburg, Goes, Eindho ven, Tilburg, Kerkrade, Maas tricht en voor de mijnstreek Heerlen. De stakende leden der drie bonden hebben recht op de stakingsuitkerin gen die in de reglementen zijn vast gesteld. De werkgevers hadden zaterdag morgen, kort voordat het ultimatum afliep, een telegram aan de Centrale Commissie Bouwnijverheid gestuurd, waarin zij zeiden „volledig bedeid te blijven de c.a.o. te ondertekenen", maar slechts onder het beding dat de voorwaarde, die het College van Rijksbemiddelaars heeft gesteld, daar niet aan verbonden wordt. Misverstand De heer Dura, voorzitter van de Raad van Bestuur Bouwnijverheid, heeft gezegd dat er nog hoop bestaat dat er vandaag of dinsdag toch nog overeenstemming wordt bereikt, zo dat het conflict beëindigd kan wor den. Hij liet zich er niet over uit op welke wijze dat zou kunnen gebeuren. De landelijke Federatie van hei werkers heeft gisteren besloten niet aan de staking deel te nemen. De ca. 1100 aangesloten heiwerkers zijn niet bij de omstreden c.a.o. betrok ken. Zaterdag en zondag kwamen talloze commentaren los. Namens de werkgevers liet de heer Dura weten dat zij met het laatste voorstel aan de regering ,,zeer ver gegaan" zijn (zij boden aan een kwart van het bedrag inzake de risi coclausule te laten vallen) en dat de regering „een zeer zware verantwoor delijkheid" op zich heeft geladen door het niet te aanvaarden. Hij noemde de kwestie van de prijsvaststelling van bouwwerken een groot misver stand. Namens de Algemeen katholieke werkgeversvereniging zei mr. F. van Thiel, niemand te willen veroordelen en hèt erg te betreuren dat er geen schikking gevonden kon worden. Hij noemde een staking „het ergste wat ons kan overkomen." De heer A. Borst» voorzitter van het Verbond van Protestants-christe lijke werkgevers, verklaarde geheel afwijzend tegenover de houding van de aannemers te staan. Hij is het met de regering en de arbeiders eens en hij zei het onverantwoordelijk te vinden het tot een conflict te laten komen. In de Statenkring Goes van de CHU is zaterdag de staking een sociale ramp genoemd. Het gaat hier niet om de loonpolitiek als zodanig, zei het Tweede Kamerlid C. van Mas- trigt daar, maar om de verbreking van de sociale orde. Voor de KRO-microfoon hebben za terdagavond vertegenwoordigers van de katholieke werkgevers in het bouwbedrijf en van de bouwvakarbei dersbond St. Joseph hun standpunten uiteengezet. K.A.B., C.N.V. en N.V.V. hebben alle als hun mening te kennen gege ven dat de werkgevers in dit geval volkomen fout zijn. Het enige minder afwijzend ge luid van werkgeverszijde kwam van de Nederlandse Christelijke ZES POOLSE kinderen zijn zaterdag omgekomen doordat zij speelden met uit de oorlog overgebleven munitie. KONING BOUDEWIJN is zaterdag bij het skiën in Frankrijk licht ge wond; hij scheurde een beenspier. DJOEANDA, de Indonesische pre mier, zal deze zomer een bezoek aan Rusland brengen. Na hem gaan nog vijf andere regeringsvertegenwoordi gers. OMDAT HIJ zijn buurman door het voortdurend spelen van muziek van Chopin slapeloosheid en hoge bloed druk heeft bezorgd, heeft de bekende Zweedse pianist Kurt Roman een ho ge boete gekregen. FRANSEN hebben zaterdag in Zuid-Algerië met succes twee raketten gelanceerd. Ze gingen 200 km hoog. „DUTCH INN", een hotel bij het vliegveld Valkenburg, is gisteren af gebrand- Een -inwonend kelner was rokend in sl^ap gevallen DE VERLOOFDE van prinses Mar garet Rose van Engeland zal waar schijnlijk markies worden, weet een Engels blad te vertellen. OP DE 18-de verjaardag van het hu welijk van haar en haar man schonk mevrouw Stone in het Engelse West- Bromwich het leven aan haar acht tiende kind. Vijftien zijn er in leven. TWINTIGDUIZEND pelgrims, waar- £wur d.uizenden uit Noordbrabant, hebben in de nacht van zaterdag op zondag de jaarlijkse Stille Omgang in Amsterdam meegemaakt. Verwachting van het K.N.M.I., i geldig tot vanavond, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur; Droog, schraal en tameipk koud, maar overwegend zonnig weer met een matige, af en toe vrij krachtige oostelijke wind. Verwachting van het Belgisch weerkundig instituut: Mooi zonnig weer, 's nachts en 's morgens nevelig. Temperatuur I van —3 tot +2 graden. Vandaag: Zon onder 18.30 uur. Maan op 12.39 uur. Morgen: Zon op 7.10 uur. Maan onder 4.11 uur. De ministters van defensie van de Duitse bondsrepubliek, van België en van Nederland hebben zaterdag te Bonn het protocol getekend over de geza menlijke aanschaf en produktie van de Starfighter. De drie ministers hebben tot deze gemeenschappelijke aanschaf besloten in de overtuiging, dat de Starfighter thans het meest geschikte toestel is voor de uitrusting van hun lucht strijdkrachten omdat de keuze van een gemeenschappelijk vliegtuigtype een positieve bijdrage vormt ter be vordering van de standaardisatie in Europa. De drie ministers hebben verder tot deze gezamenlijke aanschaf besloten, omdat de produktie van deze vlieg tuigen door hun nationale industrieën in hoge mate ten goede zal komen aan de economie van hun landen. Te Koblenz zal een gemeenschappe lijk bouwbureau worden opgericht, waarin de drie landen permanente vertegenwoordigers zullen hebben. Verder zijn hierin vertegenwoor digd de deelnemende industrieën en de moederfabrieken van de Star fighter. De bondsrepubliek zal een deel van haar produktieprogramma in België en Nederland laten uitvoeren, de over eenkomst heeft ook betrekking op de produktie en de aanschaffing van re serve-onderdelen en gronduitrusting, alsook op verscheiende dienstverle ningen zoals opleiding van vliegers, onderhoud en verzorging. Zaterdagmiddag twaalf uur: voor zitter J. Dura van de werkgevers- bond voor het bouwbedrijf kijkt naar de klok. De termijn is verstre ken, de staking is een feit. Aannemers- en Bouwpatroons- bond, die zich zegt te realiseren dat nu de staking van kracht ge worden is, ieder zich in eigen kring zal moeten bezinnen en dat de verantwoordelijkheid voor de grote nationale economische be langen, die nu op het spel staan, hierbij veel gewicht in de schaal legt. Donderdag 31 maart zal kardinaal Alfrink met nog zeven kardinalen de rode hoed, het uiterlijke kenteken van zijn waardigheid, ontvangen uit han den van de paus tijdens het open bare consistorie in de St.-Pieter. In aansluiting op het geheim con sistorie van 28 maart, waarin de paus de zeven nieuwe kardinalen of ficieel zal creëren, volgt op 30 maart de plechtigheid, waarin de paus de biretta aan de zeven kardinalen overhandigt. De gemeenteraad van Bergen (L.) heeft besloten om een complex bos grond van de gemeente, groot ruim 100 ha, tegen een prijs van ongeveer 334.000 te verkopen aan door de in Dusseldorp (Duitsland) zetelende „Deutsche Bauernsiedlung" aan te wijzen personen. Een voorstel van b, en w. inzake deze verkoop, werd in de raadsvergadering van 17 februari door de voorzitter van de raad terug genomen, nadat verscheidene raads leden er ernstige bezwaren tegen had den aangevoerd. Deze raadsleden achtten het toen onjuist dat het voor stel kennelijk ter tafel was gekomen op aandrang van de ministers van binnenlandse zaken en van buiten landse zaken. Enkele van de opposante raadsle den verklaarden nu echter aan het voorstel van b. en w. te willen mee werken ,,in 's lands belang". De bosgrond, tot de verkoop waarvan men nu heeft besloten, grenst aan het landgoed ,,De Hamert" dat vorig jaar in het bezit van de „Deutsche Bauernsiedlung" kwam. De kring Overijssel van de K.V.P. heeft zaterdag in Zwolle zijn zevende appèl gehouden. De minister van Landbouw en Visserij, mr. V. Marij nen, belichtte daar enkele beleids punten van het kabinet-De Quay en de voorzitter van de Tweede-Kamer fractie van de K.V.P., prof. mr. C. Romme, gaf een politiek overzicht. Minister Marijnen besprak enkele punten waaromtrent z.i. verwarring en onduidelijkheid blijken te bestaan, omdat door het optreden van de hui dige regering Depaalde verhoudingen anders zijn komen te liggen. Na de oorlog hebben we gedurende vijftien jaar een centraal gevoerd loonbeleid gehad, thans kennen we een beleid van vrije loonvorming, waarbij de regering een coördineren de taak heeft, aldus de minister. Me de gezien de grote mate waarin de werknemers verantwoordelijkheid hebben getoond meende hij zonder voorbarig te zijn, te mogen zeggen, dat het gedifferentieerde loonbeleid zal slagen. Sprekende over het landbouwbeleid zei de bewindsman dat het garantie- beleid past in het huidige bestel. De boer moet worden beschermd tegen dy onstabiliteit van de buitenlandse markten. Er is een groot gevaar dat het effect van de toepassing van het te hanteren middel een ernstige of minder ernstige mate van verstar ring zal zijn. Vooral in de zuivelsec tor moet een prijspolitiek worden ge voerd die zich aanpast aan de wer kelijke situatie. Prof. Romme betoogde o.a. dat de wijzigingen in het innerlijk van de politiek minder groot zijn dan de wij zigingen in de politieke verhoudin gen, in het uiterlijk van de politiek. De redactiesecretaris van het Bel gische blad „De Gazet van Antwer pen", dr. H. de Ceuster en de hoofd redacteur van „Het Parool", dr. P. J. Koets, hebben zaterdag op een bijeenkomst in 's-Hertogenboseh voor hoofdredacteuren en andere journa listen van Nederlandse en Vlaamse dagbladen gepleit voor samenwer king van de Nederlandse en Vlaamse pers ten behoeve van de culturele eenheid van de Nederlandse talen in dit gebied. De heer De Ceuster zei in zijn in. leiding dat versterking van de eigen taal en cultuur vereist is met het oog op de huidige Europialisatie. De klassieke vaderlandsliefde zal veran deren bij de groeiende eenheid in Europa en overkoepeld worden door een loyaliteit jegens Europa. De heer De Ceuster zei dat de Groot-Nederlandse gedachte thans los gemaakt is van de politiek. Deze „ontmijning van een oud slacht veld" is een voorwaarde voor sa menwerking. Het verschil tussen de taal in Noord-Nederland en de Nederlands talige gewesten in België is thans nog veel te groot. De pers kan bij het invoeren van een standaardtaal een grote rol spelen. De oplossing hangt, aldus de heer De Ceuster, voor 90 pet. van de Vlamingen af. Op Nederland rust de plicht als spraakmakende gemeente op te tre den. Er bestaat daar echter te veel de neiging Angelsaksische woorden klakkeloos over te nemen. Voor de eenheid van terminologie zou er een soort „taalraad" kunnen komen en verder zou men iets moe ten vinden om uit de „spellingspoes- pas" te komen. De heer Koets heeft er in zijn in leiding op gewezen dat het gaat om samenwerking van de Nederlands talige journalisten in de twee lan den. De Nederlandse pers schiet ten aanzien van de taalgenoten in Bel gië te kort omdat zij de Vlaamse beweging niet ziet als een zaak die Nederland aangaat. De heer Koets schreef dit toe aan een „Holland- Advertentie) De Cubaanse premier Fidel Castro heeft zaterdagavond ter gelegenheid van de begrafenis van de slachtoffers van de ont ploffing aan boord van het Franse vrachtschip „La Cou- bre" de V.S. er in een scherpe toespraak van beschuldigd, de hand te hebben gehad in deze explosie. In zijn door duizenden belangstel lenden aangehoorde toespraak, waar van de tekst door de Cubaanse radio- en televisiezenders werd uitgezonden verklaarde Castro, dat „buitenlandse sabotage" de oorzaak van de ramp was. „Amerikaanse autoriteiten", aldus Castro, „hebben herhaaldelijk hun grote internationale invloed aange wend in een poging om te beletten, dat de wapens die het schip vervoer de, Cuba zouden bereiken. Daar deze autoriteiten er dus belang bij hadden te verhinderen dat wij deze wapens zouden ontvangen, is het slechts lo gisch aan te nemen, dat onder hen zich degenen bevinden, die verant woordelijk moeten worden gesteld voor de sabotage en de daarop ge volgde ontploffingsramp. Wij hebben het recht te denken, dat zij, die door aanwending van diplomatieke midde len hebben willen beletten, dat Cuba deze wapens ontving, mogelijk heb ben gepoogd op andere wijze hun doel te bereiken", verklaarde hij. Fidel Castro verklaarde verder, dat de Amerikaanse consul en de militaire attaché te Brussel de Belgische rege ring onder druk hadden gezet, om de wapenverkoop aan Cuba te verhin deren. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft nadrukke lijk ontkend, dat de V.S. iets te ma ken hebben met de ontploffing aan boord van de „La Coubre". Een oordvoerder van het ministerie ver klaarde dat Amerika krachtig bij Cuba zou protesteren tegen deze „ongegronde en onverantwoordelijke beschuldiging". De woordvoerder, Francis Tully zei: „Het is te betreuren dat de Cubaanse premier, bewogen door de ramp, zich zover heeft laten gaan, dat hij de Amerikaanse regering verantwoorde lijk wil stellen voor een ramp, welke wij betreuren en waarover wij reeds onze deelneming aan de regering te Havana hebben betuigd". In antwoord op een vraag, of de Amerikaanse autoriteiten stappen bij de Belgische regering hadden gedaan om de verkoop van Belgische wapens aan Cuba en de verscheping ervan naar dat land te voorkomen, antwoordde de woordvoerder: „Wij hebben de aan dacht van een aantal bevriende rege ringen gevestigd op onze ongerustheid over wapenverschepingen naar het gebied van de Caraïbische Zee, die de daar bestaande spanning slechts kunnen vergroten." Een telefoto van het brandende schip in de haven van Havana. Zie advertentie op pagina 6 Toen de 81-jarige H. van Mourik uit Barneveld per fiets de weg over stak, werd hij gegrepen door een personenauto. Zwaar gewond werd hij overgebracht naar een zieken huis, waar hij kort na aankomst overleed. De 58-jarige heer H. Battes is giste ren toen hij bij een halte in Den Haag uit een rijdende tram stapte, gevallen en tussen de motorwagen en de aanhangwagen terechtgeko men. Hij was op slag dood. Op de rijksweg te Geleen is een door de heer P. J. Keirsgieter uit As- sendelft bestuurde auto door onbe kende oorzaak in volle vaart tegen een boom gereden. De 43-jarige be stuurder was op slag dood. Zijn echtgenote, die naast hem zat, liep een schedelbasisfractuur op. De 15-jarige zoon Hans werd ernstig aan het hoofd gewond. Op een kruispunt te Apeldoorn is de 47-jarige bromfietser H. J. Roeloff- zen aangereden door een vracht auto. Hij verleende op het kruis punt geen voorrang. Hij was op slag dood. Op de rijksweg bij Babberich (Gld.) is het 7-jarig dochtertje van de fa milie Stam aangereden door een vrachtwagen en tengevolge daar van overleden. Het kind liep achter een geparkeerde bus om de weg op en werd toen door de vracht auto gegrepen. In Agadir vrezen sommigen nieuwe aardbevingen. Vrijdagavond en zondag morgen zijn weer lichte schokken gevoeld, waarbij overigens niemand werd gewond en geen schade ontstond. Men schat het aantal doden nu tussen de vijf- en zevenduizend Ongeveer duizend lijken moeten dan nu nog tussen de puinhopen liggen. In enkele gro te gebouwen zoekt men thans nog naar mogelijke overlevenden Onder de slachtoffers zijn enkele honderden buitenlanders, zo heeft kroonprins Moelai Hassan van Marok ko bekendgemaakt. Er zouden ook en kele Nederlanders onder hen zijn. Het juiste aantal doden zal men nooit precies te weten komen. Door het snelle bederf zal het tellen van de stoffelijke overschotten ernstig bemoeilijkt worden. Toen koning Mohammed gisteren Agadir bezocht was zijn auto, even als de overige wagens in de stoet, zorgvuldig met desinfecterende mid delen bewerkt. Vele van de ruïnes, waar men langs reed, waren zo dik met chloorkalk bedekt, dat het leek alsof er een dik sneeuwdek op de verwoeste stad lag. Men heeft nog niet besloten waar het nieuwe Agadir zal verrijzen. Men wil eerst wetenschappelijk de aard- breuken onderzoeken en nagaan, in welke richting de schokken werken om daarmee bij de herbouw rekening te houden. Het Nederlandse smaldeel, dat zich uit Agadir teruggetrokken heeft maar als het noodzakelijk zou blijken op nieuw te hulp kan komen, heeft een dankboodschap van minister Visser van defensie ontvangen. se" hooghartigheid, waarbij „Hol lands" geen synoniem voor „Ne derlands" is. De grote Nederland se bladen, alle in het oude Hol land, hebben te weinig oog voor de taal- en cultuurstrijd in het Vlaamse land, en evenmin voor het sociale karakter van die strijd. Aan het slot van de bijeenkomst werd de heren De Ceuster en Koets verzocht te bestuderen wat verder dient te worden gedaan. Zondag is een uit 15 personen be staande Russische handelsdelegatie met de Tupolev-104 op Schiphol aan gekomen voor een verblijf van twee weken in Nederland. „Wij zijn van plan nieuwe zakelij ke contacten te leggen", aldus dë lei der, de heer Vasilev, „en ons op de hoogte te stellen van een groot aan tal Nederlandse industriële onderne mingen. De delegatie wil mogelijkhe den onderzoeken om de handel tussen Rusland en Nederland te bevorde ren." De handelsmissie zal gedurende haar verblijf in ons land verschei dene bedrijven bezoeken. Zo zullen in ons gewest worden bezichtigd de suikerfabriek „Dinteloord" te Stampersgat. Lips' schroevenin- dustrie te Drunen. de N.V. Machi nefabriek „Breda" te Breda en Grasso's Machinefabriek N.V. te 's-Hertogenbosch. De Russen zouden ook overwegen deel te nemen aan de komende Fi- rato (in september) en aan de Jaar beurs van volgend jaar. Geen enkele deelnemer, die alle uit slagen goed heeft ingevuld in onze Stem-toto De pot 50) blijft dus staan en de gebruikelijke 25.- komen er au tomatisch bij. zodat de inzet voor vol gende week 75.- bedraagt. President Soekarno heeft het Indonesische parlement naar huis gestuurd. In een verklaring zei het staatshoofd, dat het parlement als instelling niet is opgeheven, maar dat het zo spoedig mogelijk zal worden „gereorganiseerd". Het parlement heeft, aldus het de creet, getoond niet te kunnen beant woorden aan de verwachting, dat het met de regering samenwerkt in de geest van de grondwet van 1945, de geleide democratie en het politieke manifest van de president van 17 au gustus 1959- De oorzaak hiervan lag voornamelijk in de structuur van de volksvertegenwoordiging. Premier Djoeanda. vice-premier Leimena en de minister voor natio nale veiligheid en opperbevelhebber van de strijdkrachten, generaal Na- soetion, overhandigden aan de voor zitter van het parlement, Sartono, een brief van de president, waarin deze zijn besluit meedeelde. Het huidige parlement was de eer ste Indonesische volksvertegenwoor diging die geheel uit gekozen leden bestond. Veel van de macht van het parle ment had de president al aan zich getrokken, maar de begroting moest nog door de volksvertegen woordiging worden goedgekeurd. De nieuwe begroting, opgesteld door premier Djoeanda, had van vrywel alle fracties kritiek ont moet. Politieke waarnemers in Djakarta zijn van mening dat president Soe karno na de opschorting van de be voegdheden van het parlement zelf de wetgevende macht zal gaan uitoefe nen. Het katholieke persagentschap te Hongkong verneemt uit Halmen in Communistisch China dat daar is overleden de 92-jarige bisschop van Haimen, Mgr. S. Chu. Mgr. Chu, de oudste bisschop van China, stond reeds sedert jaren onder huisarrest. Hij was een van de zes priesters die in 1926 als eerste Chinezen tot bis schop werden gewijd. Sedert 1946 was hij bisschop van Haimen. De bisschop is tot aan zijn dood trouw gebleven aan de H. Stoel. Nog in 1958 moest hij, als 90-jarige, en nauwelijks genezen van een ern stige ziekte, de gemeenste aanvallen van de Rood-Chinese pers verduren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1