AARDBEVING MAAKT PUINHOOP VAN AGADIR Jury in zaak Van R. in beraad Conflict in bouwbedrijf zich spitst toe Ooggetuigen: Het was een nachtmerrie Tweeduizend talloze gewonden Boeren willen melk- leveranties stoppen ADIEU, DWAASHEID! 12 TWEE DODEN BIJ BOTSING Dramatisch beroep Eis van jaar wegens roofmoord OVERLEG LIEP OP NIETS UIT Werknemers morgen bijeen komen BOTERPRIJS GEDAALD Dramatische brief van Chessman Vroegere aardbevingen SCHILDER ZELF MET DAGBLAD VOOR ZEELAND DUISTERNIS Versuft Hulp Op noordwest-Veluwe 5 Aanhoudend zacht 5 100e JAARGANG No. 23306 Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Don- gaa, C J. v. Hootegem, mr. dr. A. J J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech te^ p. V. M. Vercauteren, L. J. v. H Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16. Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor God, K.onmgin en Vaderland Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. telefoon 2377 (Bjjbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24, tel. 2601 WOENSDAG 2 MAART 1960 Abonnementsprijs 7.per kwar taal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan- rvaag. Losse nummers 15 ct. Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35) Van de grote aardbevingen uit de laatste jaren zijn de ernstig ste die van 1957 in Perzië ge weest, waar bij twee reeksen schokken 3000 mensen om het leven kwamen. Ruim 25.000 mensen verloren het leven in 1935 bij hevige bevingen in Pa kistan en vijf jaar later rtierven 30.000 mensen tengevolge van een aardbeving in Turkije. Ja pans ernstigste ramp uit de ge schiedenis was de aardbeving van 1923, toen 99.000 mensen omkwamen en 43.000 vermist raakten bij een aardschok, ge volgd door een vloedgolf. De rampzaligste aardbeving uit de bekende geschiederiis is die uit 1556 toen iv de Chinese pro vincie Sjensi 830.000 mensen het leven verloren. Lissabon werd in 1755 door een beving vernield en 150 jaar la ter, werd San Francisco groten deels vernield. In Lissabon wa ren 15.000 mensen om het leven gekomen. In de nacht van maandag op dins dag botste een personenauto uit Nij megen op de Goltziusstraat te Venlo tegen een stilstaande vrachtauto. Van de 3 inzittenden in de personen auto werd de 20-jarige mej. A. Orth uit Nijmegen zo zwaar gewond, dat zij enige uren na aankomst in het St.-Josephziekenhuis te Venlo over leed. Haar 22-jarige broer, die even eens zwaar gewond werd, is in de loop van dinsdagochtend aan dc ge volgen bezweken. De bestuurder van de personenwagen, die de stilstaande wagen niet had opgemerkt, werd bij de botsing nauwelijks gewond. Gisteravond was er nog geen officieel dodencijfer van de aardbevingsramp die in de nacht van maandag op dinsdag het grootste deel van de Marokkaanse ha venstad Agadir in puin legde. Volgens de laatste schattingen echter zouden bijna tweeduizend mensen zijn omgekomen. Ook het aantal gewonden is zeer groot. Onmiddellijk nadat de aardbeving dood en verderf had ge zaaid, rolde een vloedgolf over een deel van de stad, waardoor de verwoesting nog groter werd. Negentig procent van het Ma rokkaanse stadsdeel en zeventig procent van de nieuwe Europese wijk liggen in puin. In Agadir en omgeving wonen ongeveer 50.000 mensen. Weinigen van hen hebben momenteel nog een dak boven hun hoofd. Franse, Spaanse en ook Neder landse schepen kregen opdracht koers te zetten naar Agadir. Boven dien werden -i.le Franse transport vliegtuigen gerequireerd voor het vervoer van gewonden. In de stad vertoefden ook veel toeristen. Over hun lot is nog niets bekend. De Marokkaanse regering stuurde onmiddellijk drieduizend man troe pen naar Agadir, teneinde te voor komen dat plunderaars hun slag zou den slaan. EEN TREIN die weigerde te stop pen. reed gisterenmorgen in een Deense plaats door de stootblokken, de straat over en met veel geraas recht een huis binnen. Twee doden kostte dit ongeluk en vele gewonden. DIT JAAR hebben we de warmste schrikkeldag sedert een eeuw be leefd. De drie wintermaanden decem ber, januari en februari hadden een gemiddelde temperatuur van 3,4 gra den. tegen 2.2 graden normaal. De winter 1956/57 was nog zachter. TWEE BEKLAAGDEN in de kwestie van de bomaanslagen in Spanje, bei den Spanjaarden, zijn gisteren ter dood veroordeeld. SOEBANDRIO heeft gezegd dat de Indonesische regering overweegt of zij de kwestie Nieuw-Guinea opnieuw voor de V.N. zal brengen. HET CCNCERTGEBOUWORKEST gaat volgend paar per DC-8 naar Amerika voor een concertreis van negen weken. Eugen Jochum en Ber nard Haitink zullen in de V.S. 46 con certen leiden. HET PERSONEEL van de bedrijfs verenigingen en van het Gemeen schappelijk Administratiekantoor krijgt 5 pet. met terugwerkende kracht vanaf 1 januari. ENGELAND heeft in Peking gepro testeerd tegen de achtervolging van Chinese vluchtelingen op het gebied van Hongkong. EISENHOWER zou hebben inge stemd met een Chileens idee om een ontwapeningsconferentie voor de La tijns-Amerikaanse landen bijeen te roepen. HAMMAKSKJOELD heeft de Israëli sche premier Ben Goerion uitgeno digd om in New York over de toe stand in het midden-Oosten te komen praten. MACMILLAN De Britse premier MacMillan zal op 12 en 13 maart op kasteel Ram- bouillet bij Parijs besprekingen voe ren met de Franse president, gene raal De Gaulle. Het bezoek draagt een persoonlijk karakter. Ooggetuigen vertelden dat het een ware nachtmerrie was. Flatgebou wen stortten als kaartenhuizen ineen en de wegen scheurden open. De stad zag er uit als na een zware lucht aanval. Onmiddellijk na de aardbe ving werd zij bovendien in donker gehuld, waardoor reddingspogingen eenvoudig onmogelijk werden. Zodra het nieuws van de ramp in Rabat en andere Marokkaanse ste den bekend werd, vertrokken ambu lance-colonnes naar de geteisterde stad. Ook koning Mohamed reisde onmiddellijk naar Agadir om zich van de omvang van de ramp op de hoogte te stellen. Onder de gewonden, die in Casa blanca aankwamen, bevond zich een twaalfjarig meisje, dat in een hoek je van de ambulance-auto zat te snikken. Als een waanzinnige riep zij de verslaggevers toe: ,,Geef mij mijn vader terug". Toen zij gekalmeerd was vertelde zij het volgende: ,,Ik werd dinsdag te kwart voor één plotseling wakker. In hetzelfde ogenblik werd ik uit mijn bed geworpen. Een muur van ons huis zakte als een kaartenhuis ineen. Het bed, waarin mijn ouders zich bevonden, was in het niets ver dwenen. Toen ik weer tot mijzelf kwam, bevond ik mij, in nachtkle ding, op straat. Ik heb nog tussen het puin gezocht, maar ik heb niets gevonden Een ander meisje, dat alleen in Oasablanca aankwam, keek de men sen aan, maar zij scheen ze niet te zien. Een verpleegster verklaarde dat zij niet meer kon spreken en nog slechts in staat was onverstaanbare klanken uit te brengen. Een Engelsman, wiens hoofd ver bonden was. beantwoordde zelfs vra gen naar zijn identiteit niet. Een jong meisje, dat door haar zuster werd vergezeld, vertelde het relaas van de ramp. ,,Wij woonden nabij het hotel ,,Saa- da". Plotseling hoorde ik een dof ge rommel, waarna ik door de daarop volgende schok op de grond werd ge worpen. Mijn zuster begon van schrik te gillen. De kamer, waarin mijn vader en moeder zich bevonden, was, als door toverkracht, plotseling verdwenen. Mijn zuster had de tegenwoordig heid van geest het wiegje te grijpen van ons jongste zusje Nanette, maar het was leeg Wij slaagden er in buiten te ko men, waar gedrang en paniek heers ten. Plotseling hoorden wij een on heilspellend geluid: de weg zakte weg en auto's verdwenen in de diep te In Mogador zijn eveneens overle venden van de ramp aangekomen. In die stad werd het eerste bericht over de ramp ontvangen door een politie man die op zijn nachtelijke ronde werd aangehouden door een Frans man, die in zijn ondergoed in zijn auto uit de rampstad was gevlucht. De slachtoffers van de aardbeving zijn dinsdagavond op de jaarbeurs te Utrecht tijdens een officiële ont vangst door de zaakgelastigde van Marokko in Nederland, Abderrahim Harkett, herdacht. De zaakgelastigde opende gisteren in de Julianahal het Marokkaanse paviljoen. De talrijke genodigden na- Tnen op verzoek van de zaakgelastig de één minuut stilte in acht. Het Nederlandse Rode Kruis heeft vandaag 700 dekens naar Agadir ge zonden. Het hoofdbestuur van deze organisatie heeft verder het gironum mer 777 opengesteld voor hen die willen storten voor de slachtoffers van de ramp. Uit verschillende andere landen gaan eveneens zendingen medica menten en levensmiddelen naar de rampstad. De melkleverantie aan de zui velfabrieken op de noordwest- Veluwe zal vier dagen geheel worden stopgezet, wanneer de resultaten van de besprekingen tussen minister Marijnen en het Landbouwschap over de blok kering van de melkgelden door het Landbouwschap negatief zullen zijn. In het dorpshuis te Elburg, dat plaats biedt aan driehonderd perso nen, waren vijfhonderd landbouwers uit Overijssel en Gelderland samen gepakt. Naar schatting driehonderd man bevonden zich buiten het gebouw. Verscheidene honderden anderen moesten worden teruggestuurd. Uit de vergadering gingen ook stem men op om de boeren met hun wagens en paarden het verkeer op de hooofd- wegen van de noordwest-Veluwe zo veel mogelijk te doen belemmeren. Niet alleen op de noordwest-Veluwe maar ook in de omgeving van Har- denberg, Gramsbergen en Hogeveen zijn verscheidene boeren gedupeerd, (Advertentie) De heer A. J. ten Hoeve is voor zitter van de RAI, maar vaak gaat hij op zijn fiets naar kan toor. Oorzaak hiervan is het parkeerprobleem in Amsterdam, terwijl ook de „lijn" van de heer Ten Hoeve een woordje mee spreekt. De stichting „Fiets...!" vond het een dankbaar gegeven voor haar propaganda, die de mensen er op wijst dat medisch uitgemaakt is, dat fietsen ge zonder is dan autorijden... VOOR HET ICNILDIRfEEST SIKKIN*.TJALIIKA PIODUKT aldus de voorzitter van het BVL, de heer Koekoek. Inmiddels heeft het hoofdbestuur van de BVL met de gedupeerde boe ren en met directeuren van zuivelfa brieken te Nunspeet vergaderd. De heer Koekoek zei dat de directeuren van de drie zuivelfabrieken van de noordwest-Veluwe toegaven verkeerd gehandeld te hebben en genegen wa ren de boeren een voorschot te geven De muziek is verstomd, de vastenavond- vierders zijn verdwenen. Het feest der uitbundige dwaasheid is voorbij. Aswoensdag vraagt om bezinning op de betrekkelijkheid van het stoffelijk leven. Na vier dolle dagen ko men er weer 361 andere... Vandaar deze foto, die naar onze smaak een treffende symboliek in houdt. De Nederlandse marconist Van R. heeft gisteren een persoonlijk beroep op de jury gedaan en zijn onschuld aan de dood van mevrouw Lynn Kaufmann be tuigd. Rechter Frank Murray bood Van R. het recht aan een onbeëdigde verklaring af te leg gen ,,in overeenstemming met de oude gebruiken van deze t Weersverwachting van het KNMI, t geldig tot vanavond, opgemaakt i dinsdagavond 23.15 uur: J Veel bewolking met af en toe f enige regen. Matige tot krachtige t zuidwestelijke wind. Weinig ver- J and erin g in temperatuur. Weersverwachting van het Bel- t gisch Weerkundig Instituut: Be- J wolkt met hier en daar neerslag J vrij sterke wind uit het zuidwes- J ten. i Vandaag: zon onder 18.21 uur- maan onder 23.45 uur. J Morgen: zon op 7.22 uur; maan i J op 9.59 uur. t Een gevangenisstraf van twaalf jaar met aftrek van voorarrest en terbeschikkingstelling van de rege ring heeft de officier van justitie bij de rechtbank in Den Haag gevorderd tegen de 27-jarige schilder A. S. uit Den Haag, die in de nacht van 30 december 1958 de 47-jarige publieke vrouw Marie van E. in haar woning aan de Nieuwe Haven had gewurgd en daarna haar sieraden, een bont mantel, een hoogtezon, een massage apparaat en f 50.- had gestolen. In zijn requisitoir zei de officier van justitie, dat de schilder na zijn daad geen spoor van inkeer, berouw of angst heeft getoond, maar slechts bevredigde hebzucht. Hij vond het een van de ergste misdrijven, die kunnen voorkomen: moord of dood slag gevolgd door beroving van het lijk. Vertegenwoordigers van werk gevers- en werknemersorganisa ties in het bouwbedrijf zijn er gisteren, tijdens een bespreking in Den Haag, niet in geslaagd een conflict te voorkomen. De organisaties van de werknemers hebben daarom besloten voor donderdagmorgen bondsraads vergaderingen uit te schrijven in Utrecht, waar de situatie zal worden besproken. De werkgevers, zo deelde de heer J. Dura, voorzitter van de raad van bestuur bouwbedrijf in een persconfe rentie mee, blijven op het standpunt staan dat de risicoclausule voor de thans aan de gang zijnde werken ge handhaafd moet blijven. Dat komt er op neer dat de werkgevers niet kun nen voldoen aan de eis van rijksbe middelaars, dat voor deze „overlopen de werken" de loonsverhogingen niet in de bouwprijs worden doorberekend. De werkgevers blijven dus weigeren de c.a.o., die gisteren had moeten in gaan, te tekenen. De risicoclausule is volgens de, heer Dura een onderdeel van de prijsvor ming. Hij ontkende op grond daar van dat zij prijsverhogend zou wer ken. Door rationalisatie, mechanisatie en industrialisatie heeft het bouwbe drijf een belangrijke produktiviteits- verhoging bereikt, waarvan de voor van de raad van bestuur bouwbedrijf voegde daaraan toe dat de prijsdaling in de weg- en waterbouw zelfs meer dan tien procent heeft bedragen. Bij de c.a.o. van 1951 werd bepaald dat de aannemer die kon aantonen door de c.a.o. reële schade te lijden, die schade volgens de risicoregeling mocht doorberekenen. Die oplossing is ons nu niet geboden, aldus de heer Dura. De bedoeling van de aannemers is nu. de bestaande c.a.o. te verlengen en noch op lopende, noch op nieuwe wer ken loonsverhogingen te geven. Het is volgens de heer Dura onmogelijk met twee c.a.o.'s naast elkaar te werken. Men zou dan de situatie kunnen krij gen dat voor werken, die vlak voor 1 maart zijn aangenomen en drie jaar duren, niet de hogere lonen mogen worden gegeven, terwijl dat bij op 1 maart aangenomen werken, die b.v. een half jaar duren, wel zou mogen. De christelijke bond van aannemers zei in een communiqué dat er nog wel mogelijkheden voor een oplossing wa ren. Van de zijde van de r.-k. Aanne mers- en Patroonsbond werd in een commentaar op dit communiqué op gemerkt, dat men niet vermag in te zien op welke eventuele mogelijkhe- delen de afgelopen jaren direct aan. den in dat communiqué wordt ge- de opdrachtgevers zijn doorgegeven. In de jaren 1957 en 1958 is volgens de heer Dura het prijspeil in de bouw nijverheid met vijf a tien procent naar beneden gegaan. Een der andere leden doeld. „Misschien loopt er in Neder land nog iemand rond, die een oplos sing ziet, maar dat zijn wij niet", zo merkte de secretaris van de r.-k. bond op. staat". Het gebeurt hoogst zel den, dat een van moord beschul digde beklaagde een dergelijk aanbod accepteert. „God is mijn getuige dat ik niet schuldig ben", aldus Van R. „Ik heb me misdragen en weet dat dit ver keerd is. Mijn vrouw heeft mij ver geven en God heeft mij gestraft", zei Van R., staande in de beklaagden bank met het gezicht naar de veer tien juryleden. Aanklager MacAuliffe's laatste op merking was: .Deze beklaagde stal het leven van een 23-jarig meisje. Laat hem niet een uitspraak van u stelen". Het persoonlijk beroep van Van R. werd gedaan, nadat verdediger en aanklager het woord hadden ge voerd. Rechter Murray liet vervol gens de zitting tot de middag ver dagen. Later instrueerde hij de jury. De beraadslagingen van de jury begonnen laat in de middag (Am. tijd). Het persoonlijk beroep van Van R. kwam, nadat de aanklager had beweerd, dat Van R. mevr. Kauf mann had geslagen, toen zij weiger de de intieme verhouding met be klaagde voort te zetten. Een verzoek van de verdediging om Van R. vrij te spreken is door rechter Murray afgewezen. Onmid dellijk na deze afwijzing ging de ver dediger Langdon Powers over tot het houden van zijn laatste pleidooi. Hij had voor vrijspraak gepleit in afwe zigheid van de jury. Hij zei dat de staat had gefaald de verdachte „in verbinding" te brengen met de be weerde aanslag op Lynn Kaufmann. MacAuliffe zei, dat er „overvloed van bewijs tegen Van R. is met in begrip van zijn bewustzijn van schuld zoals was aangetoond door Van R.'s opmerkingen tegen een mede-officier over „moord met voorbedachte rade". Hij achtte het „verpletterend bewijs" geleverd voor moord in de eerste graad. Nadat het verzoek om invrijheid stelling was afgewezen mocht Lang don Powers zijn pleidooi voor de jury houden. Hij zei dat de leden van de jury „voor de rest van hun leven door hun geweten zouden worden ge plaagd, als zjj het schuldig zouden uitspreken". Hij herinnerde er de jury aan, hoe Van R. zeventien uur achter elkaar aan een zwaar ver hoor had blootgestaan. Volgens de verdediger is er geen bewijs dat er ruzie was geweest tussen Lvnn en Van R. „De politie moest iemand grijpen. Zij had niet veel tijd omdat het schip op het punt stond te vertrek ken. Men koos Van R. uit wegens zijn intieme verhouding met het slachtoffer". Powers, wiens pleidooi precies een uur duurde, trachtte het betoog van de aanklager, dat Van R. getracht zou hebben de kustwacht op een vals spoor te brengen, te ontzenuwen. Hij eindigde zijn pleidooi met het dringende verzoek het onschuldig over de beklaagde uit te spreken. ,,U zult er beter door slapen", waren zijn laatste woorden. Rechter Murray blijkt de twaalf ge zworenen te hebben meegedeeld, dat zij tot één van de volgende zes uit spraken moeten komen: 1. Schuldig aan moord in de eerste graad; 2. Schuldig aan moord in de eerste graad met een aanbeveling tot cle mentie; 3. Schuldig aan moord in de tweede graad; 4. Schuldig aan doodslag; 5. Schuldig aan mishandeling, of 6. Onschuldig. Met ingang van gisteren is de z.g. voorlopige afrekeningsprijs van de boter gedaald met 88 cent per kg. Dit betekent dat de consumentenprijs nu bedraagt f 1.041.06 per half pond. De oorzaak van deze prijsdaling ligt in het stopzetten per 1 maart van de import van boter uit Neder land door de Duitse Bondsrepubliek. Rekening zal moeten worden ge houden met een voorlopig beperkte voorraad bij de detailhandel. Nage noeg alle in ons land aanwezige bo ter is de laatste dagen over onze oostgrens gegaan. De terdoodveroordeelde Amerikaan Chessman heeft in een brief van ne gentien kantjes aan gouverneur Brown van de staat Californië aan geboden in de gaskamer van San Quentin te sterven indien zijn dood de wetgevende raad van Californië in staat zal stellen de doodstraf af te schaffen. De raad is maandag te Sacramen to op verzoek van Brown bijeenge komen om over afschaffing van de doodstraf te spreken. Chessman schreef begrepen te heb ben dat hij het grote struikelblok is op de weg die naar afschaffing van de zwaarste straf leidt. „Ik overdrijf niet als ik zeg dat ik met vreugde tienduizend maal in de gaskamer zal sterven indien dat het hart en de ziel van degenen die onze wetten maken kan verlichten", aldus de terdood- veroordeelde. Verder zei hij in zijn brief dat de woorden waarmee hem werd meege deeld dat de voltrekking van zijn doodvonnis andermaal was uitge steld, op zachte toon werden uitge sproken, maar ze hadden bij hem de indruk gewekt van „een donderdslag in een keldergewelf".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1960 | | pagina 1