RUIM VIERHONDERD KOMPELS
REDDELOOS
Generaal Massu
krijgt ontslag
ADENAUER BIJ H. VADER
Duel' om knellende vraag:
kerncentrale of niet?
N
:RS
Door instorting van mijn in Oranj e-Vrij staat
Twee doden
bii botsing
Vrouw van Spears
Ik wist alles al
SOEKARNO
NU HOOFD
DEFENSIE
vrii%0V-
Enorme steenmassa
verspert gangen
Vliegtuigdrama V.S.
De Gaulle
vastberaden
Euratom
Congres in
1 Eindhoven 1
DE HAAS Reisbureau N.V.,
-•id
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Te Baarle-Nassau
Kremlin zoekt
contact met
liet Vaticaan
SLECHTS ZES BLANKEN
METHAANGAS
Weg scheurde
Sportvliegtuig
neergestort,
piloot gedood
Van conferentie
naar conferentie
Zacht
Loemoemba niet
in vrijheid
t
n lopende reke-
begint resp. met
d van 912 uur;
een van 912 en
e bankzaken ge-
mrzocht met de
HET BESTUUR.
een bezoek
e zaak op
JARI a.s.
fijf gulden
:n aardige
ring vogels.
u-ten vogels
)hin. dwerg-
3832 - Goes
al"
Zwaluw"
\NVANG 7 UUR
ZWIJNDRECHT
r no. KI850—9805
100e JAARGANG No. 23273
Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don
gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A.
J. J. M. Mes mr H M. L. de Rech
ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v.
't Westende
Bureaus: Breda Reigerstraat 16.
Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841
Voor God, Konlnffin en Vaderland
ZATERDAG 23 JAN. 1960
Abonnementsprijs f 7.per kwar
taal, 8.20 per post, f 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 ct
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0.40 per mm. (Ing. Med.
l.Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236
Bureau voor Zeeuwsch- Vlaanderen: HULST Dubbele Poort 7,Tele loon 2377 - (Bijbureaus: TERNEUZEN, IJsbaanstraat 24, tel. 2601 - OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35)
wmwi
(Van onze correspondent)
Gisteravond rond negen uur
heeft zich op de Turnhoutseweg
te Baarle-Nassau ter hoogte van
de weg naar de Tommei een ern
stig auto-ongeluk voorgedaan,
waarbij twee personen werden
gedood en twee andere niet le
vensgevaarlijk werden gewond.
Zij werden naar het St.-Elizabeth-
ziekenhuis te Tilburg overgebracht.
Het ongeluk gebeurde, toen de wagen
uit de richting Baarle-Nassau komend,
in een bocht waarschijnlijk tenge
volge van het natte wegdek begon
te slippen, waarbij de bestuurder de
macht over het stuur verloor en met
grote kracht tegen een boom is ge
vlogen. De bestuurder raakte daarbij
bekneld, zijn vrouw werd uit de wagen
geslingerd. Beiden kwamen om. Het
echtpaar was afkomstig uit Rotterdam.
'WÊk.
VOOR DE KUST bij Boulogne is gis
teren brand uitgebroken in een van
de ruimen van de Nederlandse kust
vaarder ,,Merwehaven". De toestand
liet zich niet ernstig aanzien.
IN BRUSSEL heeft men de beschik
king over de aanschaffing van nieu
we straaljagers voor de Belgische
luchtmacht, die gisteren genomen
zou worden, tot maandag uitgesteld.
DE KOUDE in de V.S. heeft tot nu
toe al 59 slachtoffers geëist. De
meeste mensen kwamen om tijdens
hevige sneeuwstormen.
PRESIDENT Worosjilov van de
-"Je en' ziJn gezelschap kon
g,morgcn met enorme tul-
S hn°P^h4et,h00fd door de Indi-
wandelt vtad. Nieuw-Delhi zien
zoals doW| -e.van aanl>assen, of
dialectiek S°V)ets dat
IN OOSTELIJK Oeganda zijn nu al
meer dan vijfhonderd inboorlingen
gearresteerd die hebben deelgenomen
week J6S Va" de dampen
PRINS BERNHARD is vrijdag uit de
stad Mexico naar Curagao vertrok
ken.
GISTEREN is in alle stilte te Den
Haag begraven de oud-hoofdingc-
nieur-directeur van de Rijkswater
staat Picter Jacobus Post van dei-
Steur. Aan zijn overlijden werd ook
gisteren eerst bekendheid gegeven.
Redders werken hier aan de
opruiming van het puin van
het door de grondbeweging in
gestorte centrale ventilatie
gebouw. Het uitvallen van de
ventilatoren was een ernstige
tegenslag voor de reddings
ploegen.
Gisteren heeft de nuntius in Italië,
mgr. Grano, het staatssecretariaat in
het Vaticaan officieel in kennis ge
steld van het verzoek dat de Russi
sche ambassade in Rome hem heeft
gedaan, om de boodschap van de op
perste Sovjet van 15 januari over de
problemen der ontwapening ook het
Vaticaan te doen toekomen.
Men neemt aan dat mgr. Grano paus
Johannes, tijdens de audiëntie die hem
woensdag is verleend, persoonlijk
hiervan mededeling heeft gedaan. De
Sovjet-ambassade heeft de overhandi
ging van de nota in een officieel com
muniqué bekendgemaakt.
Met gevaar voor eigen leven traehtten gisteren hon
derden moedige redders zich een weg te banen naar
meer dan vierhonderd mijnwerkers, die al bijna een
etmaal opgesloten zaten in een kolenmijn Dij Coal-
brook, in Oranje-Vrijstaat.
Men had weinig hoop de opgeslotenen nog tijdig te
kunnen bereiken.
Voor de poort van de mijn slonden honderden vrouwen
en kinderen, die met angstige spanning elk bericht af
wachtten. Sommigen huilden, anderen keken zwi jgend en
nerveus naar de ingang van de mijn die streng werd be
waakt.
Van de ruim vierhonderd ingesloten mijnwerkers behoren
de meesten tot het inlandse personeel. Slechts zes blanken be
vinden zich in de geïsoleerde gangen, die tweehonderd meter
onder de grond liggen en zich over een grote oppervlakte uit
strekken.
Reddingsploegen bevonden zich
vrijdagavond op 1600 meter van de
ingeslotenen. Redders, die voor een
korte rustpauze naar de opper
vlakte waren teruggekeerd, ver
klaarden niet te weten hoe dik en
uitgestrekt de steenmassa is, die
hen van de ingesloten mijnwerkers
scheidde. Eén van hen had het
echter over een reusachtige bar
rière".
De ingeslotenen worden ook be
dreigd door het dodelijke methaan
gas, dat zich in het instortingsge-
bied verspreidt.
De reddingsploegen van blanke
en zwarte Zuidafrikanen, Engelsen,
Hongaren en Portugezen staan on
der leiding van een nog geen der
tigjarige man. Vele van de red
ders bevestigden dat er volgens
hen maar weinig kans meer is dat
Mevrouw Spears heeft nu onder
tranen toegegeven, dat zij wist dat
haar man in leven was en dat hij
haar zijn schuld bekend had aan de
vliegramp van 16 november, waarbij
42 mensen om het leven kwamen,
onder wie, naar eerst werd aange
nomen, ook Spears zelf.
De 65-jarige natuurgenezer vertel
de zijn vrouw echter tijdens een ge
heime ontmoeting in een hotel in
Dallas, aldus de vrouw, dat hij een
vriend van hem, William Taylor, in
zijn plaats had laten meegaan en dat
hij het vliegtuig boven de Golf van
Mexico had laten ontploffen, om zo
de hand te kunnen leggen op ruim
100.000 dollar verzekeringsgeld.
Spears werd, zoals gemeld, woens
dag te Phoenix in Arizona gearres
teerd. Mevrouw Spears had tot don
derdagavond volgehouden, dat zij
niet wist dat haar man nog in leven
was. Nu legde zij haar bekentenis
af tegenover radioverslaggevers. Dit
interview werd uitgezonden.
De ontmoeting met haar dood ge
waande man had veertien dagen ge
leden plaats, vertelde zij. Zij had
hem toen gevraagd zichzelf bij de
politie te melden. De man had haar
verteld, dat hij het gedaan had om
haar en de kinderen veilig te stellen.
Hij had haar ook gezegd, dat het
hem speet, dat hij zijn vriend Taylor
op deze wijze had moeten laten om
komen.
Volgens de Phoenix Gazette"
heeft de politie bij de arrestatie van
Spears woensdag explosieven gevon
den in zijn bagage.
de ingesloten mijnwerkers tijdig
kunnen worden bereikt. Vrijdag
avond echter maakte het ministerie
van Mijnbouw bekend dat een
luchtverversingspomp weer in wer
king was gebracht waardoor al
thans nieuwe pogingen tot redding
mogelijk waren geworden.
De mijndirectie heeft meege
deeld dat het ongeluk veroorzaakt
schijnt te zijn door reusachtige
verzakkingen, waardoor de lucht
verversing in het ongerede geraak
te. Hierna volgden kleinere instor
tingen.
De reddingsbrigaden die in het
begin in de mijn afdaalden, waren
voor hun zuurstof afhankelijk van
zuurstofmaskers, waardoor hun ac
tiviteit zeer was beperkt. Zij kon
den slechts voor twee uur lucht
meenemen en hadden een uur no
dig om van en naar hun arbeids-
terrein te komen, zodat zij slechts
één uur achter elkaar konden wer
ken.
Nadat de redders in de schacht
zijn afgedaald, moeten zij ongeveer
anderhalve kilometer lopen voor
dat zij aan de rand van de instor
ting zijn. De mijnwerkers zitten
anderhalve kilometer verder inge
sloten.
Er zijn scheuren van meer dan
tien centimeter in wegen ontstaan.
Kilometers ver in de omstreken
was de schok te voelen.
Een van de redders zei dat de
toestand in de mijn verschrikkelijk
is. Tijdens de werkzaamheden ho
ren zij het dak van de gang kra
ken. „Elke vallende steen maakt
geluid als van de donder en wij
zijn ons er voortdurend van be- i
wust dat ons leven aan een zijden
draadje hangt".
Er loopt een waterleidingbuis
door het getroffen gedeelte. Voor
zover bekend is er geen water aan
deze leiding onttrokken. Indien dit
wel het geval was, zou het een
teken zijn dat er nog mensen le
ven.
Onder de redders bevinden zich
verscheidene honderden mijnwer
kers. die donderdag j.l. door de
zelfde instorting drie uur in het
noordelijke gedeelte van de mijn
waren afgesneden. Andere redders
zijn uit mijnen en goudvelden in
een wijde omtrek rondom de ge
troffen mijn gekomen.
Bij het reddingswerk worden gro
te boormachines gebruikt.
De eerste waarschuwing, dat een
mynramp op handen was, werd
donderdagmiddag j.l. door een
automobilist gegeven, die de mijn-
directie waarschuwde dat in de
naar de mijn voerende weg scheu
ren waren opgetreden.
Het is waarschijnlijk de grootste
mijnramp die Zuid-Afrika ooit ge
troffen heeft.
President De Gaulle wenst zijn
Algerijnse politiek niet te wij
zigen. Hij heeft dit niet alleen
woordelijk te kennen gegeven
tijdens de bijeenkomst van
Franse en Algerijnse autoritei
ten die vrijdagochtend in het
Elysée werd gehouden, maar hij
heeft aan zijn vastberadenheid
ook uitdrukking gegeven door
generaal Massu zonder meer te
ontslaan.
Officieel maakte de regering-Pa
rijs bekend, dat Massu ontslagen
was als militair en civiel comman
dant in Algiers en dat hij werd op
gevolgd door generaal Crépin.
De Gaulle zal Massu ontvangen ten
einde nader met hem te overleggen
over een nieuwe functie.
De bijeenkomst in het Elysée duur
de twee en een half uur. Ze werd bij
gewoond door degenen die voor de
uitvoering van de Franse politiek in
Algiers verantwoordelijk zijn en dooi
de hoogste regeringsautoriteiten in
Parijs. Vóór de bijeenkomst beraad
slaagde premier Debré met de rege
ringsgemachtigde voor Algerië, Paul
Delouvrier.
De Gaulle heeft besloten op 5 fe
bruari naar Algerië te vertrekken voor
een bezoek van verscheidene dagen.
Hij zal dan overal contact opnemen
met het leger en met de gekozen volks
vertegenwoordigers.
De politiek van een vrije keuze voor
zelfbestuur na pacificatie aldus het
Franse kabinet zal als .,de enige
oplossing die Frankrijk waardig is"
worden aangehouden. De Franse re
gering heeft ook aangekondigd een
nieuwe juridische procedure te zullen
invoeren voor een snellere onderdruk
king van terreurdaden.
Een duizendtal mensen heeft vrij
dagavond een bijeenkomst in Algiers
bijgewoond, die hals over kop was
georganiseerd door het Nationale
Franse Front, een activistische be
weging. De voorzitter zei o.m.: ..Als
het moet, zullen wij Massu in Parijs
gaan halen".
Toen het bericht van het ontslag
van Massu ons bereikte, zat ons
buitenlands overzicht al .,in de
vorm". De iezers gelieven hiermede
rekening te houden.
Nabij de eilandengroep Goodwin-
Sands, voor de Engelse kust bij Do
ver, is gisterenmiddag een Fokker
S-ll van de maatschappij Trek-Air
uit Maastricht, in zee gestort. Over
het lot van de bestuurder, de heer
Ben Klijn uit Stolwijk bij Gouda, is
nog niets met zekerheid bekend. Ge-
vreesd wordt echter, dat hij om het
leven is gekomen.
Gisterenmiddag omstreeks kwart
voor twee meldde de tanker „Sago-
na" dat vanaf dit schip was waar-
genomen, hoe een eenmotorig vlieg-
tuig in zee stortte. Het ongeluk ge
beurde nabij het lichtschip „Good
win". Direct daarop voeren de red
dingboten „Walmer" en „Dover" uit.
De R.A.F. zond enkele helikopters
uit om het opsporingswerk ter hand
te nemen. Zij vonden enkele wrak-
stukken van een vliegtuig, dat werd
aangeduid als een Fokker S-ll, als
mede een zitkussen en de handschoe
nen van de vlieger.
Staatssecretaris Stijkel van
Verkeer en Waterstaat heeft
gisteren beslist geen gemak
kelijke dag gehad. Om elf uur
was hij in Eindhoven, bij de
Euratom conferentie. Om kwart
over drie verliet hij de licht
stad om naar Brussel te rijden.
Daar had hij een conferentie
met de Belgische minister van
Verkeerswezen. En daarna ver
trok hij naar Los Angeles, waar
de conferentie over de landings
rechten voor de KLM hervat
wordt.
t Verwachting van het K.N.M.I. J
int vanavond, opgemaakt giste-
J ronavond 23.15 uur:
t Zwaar bewolkt met in de ochtend J
Plaatseljjj, enige regen cn later
t enkele opklaringen. Matige.
„t"ïs de 8us' al cn t»c krachtige
"arde wind tussen zuid cn
midwest. Aanhoudend zacht
J weer.
Verwachting van het Belgisch
Jjeerkundig instituut:
nfWo"ït betrokken met regen t
i „i.r?°'re8en. Vrij krachtige wind
"et zuidwesten.
t an8aa£: zon onder 17.09 uur, J
J maan onder 12.53 uur.
«wT*11* zon °P uur' zon on-
J «er i7.n uur; maan op 4 23 u f
J ™aa" onder 13.36 uur. J
™rn.,d,.a'!: zon °P 832 uur' maan
OP 5.32 uur.
hcoftSlrb,e"tf S°ekorno van Indonesië
hoogste leió»nCJ overgenomen van
Marine II ?r der ''efensie van Leger,
lièeft nnt ''"'"''nacht. De president
waarin het bu?ea"vandeeVaar?iS,d'
defensieleiding wordt Opgeheven Dit
d™enerd g6lCid van
Door de presidentiele maatregelen
zullen de drie leiders van het leger
ontheven worden ven de bevoegdheid
zelf regelingen te treffen in de gebie
den die onder hun commando staan
Dr. Soekarno zal echter een aantai
plaatsvervangers aanstellen onder
wie militaire functionarissen die
hem in de uitoefening van zijn nieuwe
taak zullen bijstaan. Volgens het de
creet zuilen de dagelijkse werkzaam
heden van de defensieleiding worden
uitgevoerd door premier Djoeanda en
de minister van defensie, generaal
Harris Nasution.
(Van onze verslaggever)
Tijdens de Euratom Conferen
tie die gisteren in de aula van de
T.H.-school te Eindhoven is ge
houden is in hoofdzaak gediscus
sieerd over het allesbeheersende
knelpunt: is het verantwoord
een kernenergiecentrale te Dou
wen of moet men daarmee wach
ten totdat men meer weet over
de toepassingsmogelijkheden
van de verschillende soorten
reactors en totdat kernenergie
economisch kan wedijveren met
de klassieke wijze van energie
opwekking?
Die vraag is eerder aan de orde
geweest. De S.E.P. wees de bouw
van een kerncentrale voor de opwek
king van elektriciteit in Nederland
af, op grond van het feit dat dit eco
nomisch niet verantwoord is. De
Euratom Commissie betoogde toen,
bij monde van de beren Hirsch en
Sassen, dat de oprichting van een
kerncentrale wèl verantwoord was.
ACHTERSTAND
Hierop is gisteren tijdens de con
ferentie doorgeborduurd. Mr. E. M.
J. A. Sassen, die een van de drie in
leiders was, brak met grote geest
drift een lans voor de kerncentrales.
Hij wees op de grote achterstand die
Europa op kerngebied heeft, ten op
zichte van de V.S. en van de Sovjet-
Unie. De consumptie van elektrici
teit in de E.E.G.-landen over 20 jaar
kan op duizend miljard kWh geschat
worden en 300 miljard daarvan zal
nucleaire energie zijn. Mr. Sassen
wees op het akkoord met de V.S.,
dat voorziet in bijdragen voor de
bouw van kerncentrales en voor de
research. De verwezenlijking van dit
akkoord loopt nog niet vlot: er zijn
nog slechts twee projecten aange
meld, terwijl men er op vijf gehoopt
had.
Volgens berekening van de zijde
van de Euratom zal de nucleaire
energie tussen 1965 en 1975 wel de
gelijk kunnen concurreren met de
klassieke elektriciteit, zo betoogde de
heer Sassen met klem.
We zitten in een vicieuze cirkel,
zei hij, We borwen niet omdat we
niet weten cn we weten niet omdat
we niet bouwen. De samenwerken
de Europese landen verkeren thans
in een kritiek stadium. Zij komen
achteraan op de V.S. en Engeland
en verspeelde tijd valt zeer moei
lijk in te balen. De heer Sassen be
sloot met een vurig pleidooi voor
groter samenwerking en meer durf
bij het aanpakken van de kern-
centralebouw.
HOOGSTE TIJD
Staatssecretaris drs. E. G. Stijkel
zei in zijn inleiding ook dat er teke
nen zijn die er op wijzen dat kern
energie binnen een aantal jaren con
currerend zal zijn. Bovendien is het
tot ontwikkeling brengen van de
kernenergie, hoewel zeker niet uit
een oogpunt van dreigend energie
tekort. van groot belang voor de al
gemene industriële ontplooiing van
de landen.
Wie „aan de markt" wil zijn, als
de kernenergie concurrerend wordt,
en wie nog niet gestart is, die heeft
geen tijd meer te verliezen, aldus
de staatssecretaris, die overigens
niet als zodanig, doch geheel per
soonlijk sprak. Hij zei het te betreu
ren dat er in ons land nog niets van
een centrale gekomen is.
Van strikt wetenschappelijke strek
king was het betoog van prof. dr. M.
Bogaardt, hoogleraar aan de T.H.
te Eindhoven, die de problemen rond
onderzoek, bouw en exploitatie van
kerncentrales behandelde.
NIET ONOPRECHT
Tijdens de discussies kwam het
feit dat de gezamenlijke Neder
landse elektriciteitsbedrijven de
bouw van een kerncentrale afge
wezen hebben, nog eens uitvoerig
ter sprake. Van die zijde werd de
heer Sassen gezegd dat bij de aan
melding van een project een tijds
limiet gesteld was, doch deze ant
woordde dat men daar niet strikt
aan gebonden was.
„Dat hebben de heer Hirsch en ik
de S.E.P. trouwens al duidelijk ge
maakt", zei de heer Sassen met na
druk. Er was voldoende elasticiteit
in die tijdslimiet en daarvan hebben
andere Euratomgenoten geprofiteerd.
En dat is dan beslist geen „onop
rechtheid", zei hij, daarmee ant
woordend op de suggest ie dat het in
dienen van een project waarvan men
nog lang niet weet of het uitgevoerd
kan worden, niet helemaal eerlijk
zou zijn. „De S.E.P. heeft van alle
belanghebbenden wel het minst ge
bruik gemaakt van het aanbod", zei
de heer Sassen.
Paus Johannes XXIII heeft vrij
dagochtend de Westduitse bonds
kanselier dr. Konrad Adenauer in
officiële audiëntie ontvangen. Het
was de eerste ontmoeting van
Adenauer met deze paus. In acht
auto's werden de kanselier en zijn
gevolg naar Vaticaanstad gebracht.
Adenauer droeg de versierselen
van de orde van de Gouden Spoor,
die hem destijds door wijlen paus
Pius de Twaalfde werd toegekend
bij een vorig bezoek aan het Va
ticaan.
Patrice Loemoemba, leider van de
Kongolese Nationale Beweging, is
vrijdag per vliegtuig uit Stanleystad,
waar hij donderdag tot een half jaar
gevangenisstraf is veroordeeld, naar
Elizabelhstad overgebracht. Hij zal
zijn straf uitzitten in Jadotstad, 250
km ten noordwesten van Elizabeth-
stad.
Het bericht van donderdag uit
Stanleystad, als zou Loemoemba in
vrijheid zijn gesteld, blijkt dus op
een misverstand te berusten.
De kanselier werd verwelkomd
door mgr. Nardone, secretaris van
de congregatie van het ceremo
nieel, en vervolgens naar de grote
Clemenszaal op de tweede verdie
ping van het Vaticaanse paleis ge
leid, waar een aantal andere func
tionarissen van de pauselijke hof
houding de bezoekers begroette.
Daarna bracht men Adenauer en
zijn gevolg naar de pauselijke ver
trekken. Paus Johannes, in witte
toog met roodfluwelen schouder
mantel, trad de bondskanselier
glimlachend en met uitgestoken
hand tegemoet.
De paus sprak het gezelschap toe
in het Italiaans. Adenauer ant
woordde in het Duits.
De audiëntie duurde veertig mi
nuten. De paus bracht in zijn toe
spraak tot de bezoekers zijn „va
derlijke wensen voor het zeer dier
bare Duitse volk" tot uiting „voor
een steeds voorspoediger toekomst,
in een vruchtbare samenwerking
geboren uit de goede wil van elk
van zijn zonen en het voornemen
edelmoedig de hoogste idealen van
beschaving en vrede te dienen in
een geest van rechtvaardigheid en
naastenliefde".
Adenauer bood de paus een werk
over het bisdom Bamberg aan en
ontving een gouden medaille en een
foto van de paus met opdracht.
De foto toont Adenauer in ge
sprek met de paus. lil het mid
den de tolk.
(Advertentie)
Verrassende vakantie 19Ó0.
Volledig verzorgd,
13 en 20 dagen. Reeds vanaf f 340.-
i De Haas organiseert
uitsluitend Spanje-reizen -
I exclusief voor Nederland.
Speciale, zeer comfortabele eigen
autocars. 1e klas hotels.
10-Jarige ervaring in Spanje.
Vraag uitvoerige folder aan
Postbus 39, VEENENDAAL.
AAAAAAAA