Duitsland overvalt Polen
in
Katholieke
apartheid
protesten tegen
Zuid-Afrika
Dramatisch begin van
tweede wereldoorlog
Ramen zemen
de zwarten
werk
voor
Sherry-wijn
Droom van
botanici in
vervulling?
TWINTIG JAAR GELEDEN:
in het voorportaal
van de hemel
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 1 SEPTEMBER 1959
In België
Snellere hulp
bij verkeers
ongevallen
ONCHRISTELIJKE
MAATSCHAPPIJ
Van andere kant
naderden Russen
Eindhoven viert
grootscheeps
bevrijdingsfeest
Nieuwe grootte-
sortering
uien
voor
Heldhaftig
Ondergronds
Zwaar offer
Over 15 jaar
Raketbus met
passagiers
over oceaan
Huzarenstukje
van inbrekers
Puzzel-rit voor
marine-officieren
over Walcheren
Schoolradio begint
15 september
Drie tankers van
77000 ton
Spaanó Heióloeh
V
Op 1 september vielen de Duitse legers het Poolse land binnen
met een verpletterende overmacht, vóór het aanbreken van de
dag en zonder voorafgaande waarschuwing. De strijd was ongelijk
en tegen het midden van september was bijna geheel west-Polen
onder de voet gelopen. Op dit kritieke ogenblik kwamen de Rus
sen in actie en lieten hun legers over de nagenoeg onverdedigde
Poolse oostgrens trekken. Dit gemeenschappelijke optreden van
Nazi-Duitsland en Sovjet-Rusland was het gevolg van het Ribben-
trop-Molotov-pact van 25 augustus 1939, om tot verdeling van
Polen over te gaan.
Zo begon twintig jaar geleden de grootste en verschrikkelijkste
aller oorlogen, de tragedie van Polen ende ellende der vluch
telingen.
up x september is deze foto pre
cies twintig jaar oud. Twee de
cennia geleden vielen de Duitse
legers uit Silezië, Pommeren en
Oost-Pruisen Polen binnen, waar
mee de tweede wereldoorlog was
begonnen. Daarvan geeft deze op
name van 1 september 1939 een
beeld.
Een groep Amerikaanse geleerden
is er na vyftien jaar onderzoek in ge-1
slaagd, de bron van het plantaardige
leven een proteïne die gevoelig is
voor de rode lichtstralen van het spec-
trum te isoleren.
Naar dr. Hendricks, het hoofd van
een proefstation van het Amerikaanse
ministerie van landbouw te Beltsville
in Maryland, op het negende inter
nationale congres van botanici te
Montreal verklaarde, is hiermee de
..droom" van alle plantkundigen ver
wezenlijkt. Men zou nu het vermogen
hebben om het gehele groeiproces van
planten te regelen.
„Zie naar wat gebeurt in Niassaland, in Kongo, in Kenya,
Tanganyika en Uganda, en vraag U dan af: hoeveel tijd zullen
we nog hebben? Ik meen zelf nog vijf of tien jaar. In die tijd
zullen we moeten leren onze niet-blanke buren te beschouwen
als menselijke personen met menselijke rechten, of we zullen de
gevolgen van een tegenovergestelde houding moeten dragen
In Brussel worden plannen uitge
werkt voor snellere hulp bij ongeluk
ken op het Belgische wegennet, die
per jaar meer dan duizend doden
veroorzaken. Bij een verkeersonge
val zal men slechts het telefoonnum
mer 900 behoeven te draaien om te
worden verbonden met een centrale.
van waaruit de hulpverlening wordt .„„„don dplrpnmerkt
geleid. De centrale waarschuwt dan idreven werden geKenmeiKt,
op zijn beurt de hulppost, die het
Drie maanden na deze ver
klaring van aartsbisschop Hur
ley van Durban vielen in zijn
jigen bisschopsstad de eerste
schoten. Het zwarte volksdeel
kwam in beweging. Zelfs de
woorden als over
man wiens
dichtst bij het ongeval is gelegen.
Het nieuwe systeem zal voor Bel
gië en Luxemburg gelden.
Er wordt naar gestreefd de cen
trale voor verkeersongevallen begin
oktober in werking te stellen.
(Advertentie)
bleek met zijn schatting van vijf
tot tien jaar nog te optimistisch
te zijn geweest.
Zuid-Afrika is een ketel die ieder
ogenblik uit elkaar kan springen
door de druk die steeds maar ver-
De allereerste aanval werd onder
nomen met zesenvijftig divisies met
inbegrip van alle negen pantserdivi
sies waarover Duitsland beschikte,
gecombineerd met 2.000 vliegtuigen.
Polen had uiterst moeilijk te verde
digen grenzen en de Duitsers vielen
het land binnen op een ondenkbaar
breed front uit het noorden, westen en
zuiden tegelijk. Polen bracht hier te
genover in het veld dertig divisies:
voornamelijk infanterie en cavalerie
eenheden een weinig anti-tank af
weergeschut en slechts één pantser
brigade. De 700 vliegtuigen, die Po
len bezat, werden voor een belang
rijk deel terstond op de grond ver
nietigd bij de nachtelijke moord
aanslag op 1 september. Aan de
meeste sectoren werden de Poolse
grensversterkingen spoedig doorbro
ken en door de bressen drongen wig
gen van tanks diep het achterland
in. Maar waar de Duitse divisies op
Eindhoven viert dit jaar voor de
vijftiende maal bevrijdingsfeest met
een zesdaags feestprogramma, dat
gedeeltelik zal worden meegemaakt
door veldmaarschalk Montgomery en
de ambassadeurs van Amerika, En
geland, Frankrijk en België.
Onder de vele buitenlandse gasten
bevinden zich voorts een honderdtal
leden van de 101ste Airborne Divi
sion, die zich op uitnodiging van de
gemeente met hun echtgenoten naar
Eindhoven begeven, omdat zij deze
stad mede hielpen bevrijden, en en
kele honderden gasten uit Bayeux, het
dorp in Normandië, waar de invasie
plaats had.
Donderdag 17 september beginnen
de feesten met een herdenkingslof in
alle r.-k. kerken en een grote cultu
rele avond.
Alle dagen branden er miljoenen
gloeilampen, verwerkt in de feest
verlichting, die in elke straat wordt
aangelegd. Langs deze verlichtings
projecten zijn speciale routes voor
automobilisten en bussen aangelegd.
De KLM organiseert vanaf Welschap
rondvluchten boven de stad geduren
de alle feestdagen.
Zeer binnenkort is in de Nederland
se Staatscourant een ministeriële
beschikking te verwachten, waarin
wijziging wordt gebracht in de groot
te sortering van uien. Dit gebeurt als
uitvloeisel van een gehouden verga-
nering van deskundigen op dit ge-
Died.
De nieuwe grootte sortering voor
uien zal in werking treden op 21
september a.s.
Picklers in de sortering 20—28 mim
j ongeboden mogen wor
rier wnrri e,rpakking t0t 5 kg- Ver"
iiien m f6n Picklers aangemerkt
r?r- i-een doorsnede van 25—35
rinorsnori'6 e1 Z'-'n u'en met een
nier m t van 22~47 mni en gewone
eè rr^.t ?en doorsnede van 40 mm
fehi?^ met een maximumver-
schil tussen de grootste en kleinste ui
pe- verpakkingseenheid van 20 mm.
zu"en picklers van langwer
pig flesmodel niet voor uitvoer in
aanmerking komen.
De handel in uien begint thans in
Zeeland weer volop op gang te komen.
«Jver het algemeen valt de oogst dit
.laar niet mee, terwijl ook het areaal
is afgenomen in vergelijking met het
vorig jaar. Er moet dus niet worden
gerekend op 'n grote uienoogst Voor
de gewone uien wordt thans 'tussen
17 en 18 cent per kg. betaald.
Poolse troepen stieten, ontwikkelden
zich hevige en verbitterde gevechten.
Zowel numeriek als op het gebied
van uitrusting was het Poolse leger
niet tegen de aanvallers opgewas
sen. De Poolse cavalerie chargeerde
dapper tegen de aanzwermende tanks
doch kon met haar sabels en lansen
niets uitrichten. Met uitzondering van
de legergroep Poznan, welke omsin
geld werd, werden alle Poolse een
heden welke langs de grenzen ston
den opgesteld, teruggedreven of ver
nietigd.
Het duurde niet lang voor de uit
geputte Poolse legers genadeloos ver
pletterd werden tussen de tang die
de van twee zijden naderende vijan
den vormden.
Niettemin duurden de gevechten
een volle maand. Want Warschau.
Modlin en het schiereiland Hel, file-
ven nog altijd onveroverd. Het ver
zet van de Poolse hoofdstad ge
leid door de heldhaftige burgemees
ter Stefan Starzynski was magni
fiek. Na vele dagen van hevige bom
bardementen uit de lucht en door
zware artillerie, capituleerde War
schau pas op 27 september, toen
ammunitie, water- en voedselvoorra
den opgebruikt waren. Modlin, de
ten noordwesten van Warschau gele
gen vesting aan de Weichsel, capi
tuleerde op 30 september: de vier
duizend man van de Poolse marine
op het schiereiland Hel, op 1 oktober.
Zo was alles in één mand tijds
voorbij en het tragische Polen
tragisch in zo menige episode van
zijn lange geschiedenis ging onder
in slavernij.
Nog voor de strijd tot een einde
was gekomen, was er een grote
chaos ontstaan onder de vluchtelin
gen die zich op de wegen bevonden.
Zij die zich naar het oosten hadden
begeven, hoorden plotseling dat de
Russen optrokken en de Poolse ste
den bezetten, terwijl degenen die ge
tracht hadden Warschau te bereiken,
terugkeerden bij het nieuws dat de
stad belegerd werd.
De bezetters van Polen: Duitsland
en Rusland, meenden, dat het lot van
Polen bezegeld was. Maar zij had
den het mis. Want binnen enkele
maanden hebben de Polen ge
trouw aan hun traditie om pal te
staan voor de vrijheid tegenover el
ke tyrannie in het buitenland een
nieuw leger opgericht, dat later de
geallieerde zaak tal van gewichtige
diensten heeft bewezen op een reeks
van Europese slagvelden, alsook ter
zee en in de lucht; en waaraan ook
Nederland veel heeft te danken. In
het bezette Polen daarentegen -
waar een onbeschrijfelijke terreur
heerste werd een ondergronds le
ger opgericht, dat uniek was in de
wereldgeschiedenis.
Er is daar een nimmer te stuiten
verzet geweest, dat, buiten ontelbare
kleine en grote vormen van verweer,
culmineert in het grandioze hoogte
punt: de opstand van Warschau in
1944. die de wereld verbaasd deed
staan. Het was een heroische strijd
van de ganse stad tegen haar geha
te bezetters-. Een strijd op leven en
dood, waar niet alleen de mannen,
maar ook vrouwen en kinderen wa
ren betrokken. En het moet met
schaamte geconstateerd worden, dat
door het opzettelijke dralen van de
Russen, dit weergaloze heldendom
tot niets anders heeft geleid dan tot
een vreselijk bloedbad en vernieti
ging van de stad.
Het Poolse volk betaalde zwaar
voor het opnemen van deze strijd.
Zesmiljoen Polen, of wel één-vijlde
deel van de totale bevolking, kwam
gedurende de jaren 1939-1945 om. De
meesten hiervan kwamen om in
Duitse concentratiekampen. Russi
sche dwangarbeidskampen of werden
op gruwelijke wijze vermoord tijdens
de talrijke massa-executies (denk
aan Piasnica en Katyn). 644.000 per
sonen werden gedood bij oorlogshan
delingen. Zij vielen op de slagvelden
niet slechts in Polen, doch eveneens
in Frankrijk, Noorwegen, Noord-Afri-
ka, Italië, België, Nederland en
Duitsland. Tevens vormden zij 15
pet. van de totale verliezen van de
Royal Air Force gedurende de „Bat
tle of Britain".
cKrijl.llilt. eplos.ing van hot
rontr.vroogstulc in Zuid-Afrika
hoogd wordt. Vanaf 1948 heeft dit
land alleen Boerenregeringen ge
kend. Boeren als Malan, Strijdom en
kend. Boeren als Malan, Strijdom
en Verwoerd trachtten met radica-
lisme hun apartheid-politiek door te lappen. Zij merkte nauwelijks wat er
.„„-at -ffim'nni beneden haar in de straat zich
reis een immigrante, haar ramen te
zetten. Deze politiek wordt officiee.
gezien als de enige mogelijkheid
voor de samenleving van de rassen
in Zuid-Afrika. Onder de apartheid
verstaat men het zelfstandig naast
elkaar opgroeien van een blanke en
een niet-blanke gemeenschap.
In feite is de apartheid niets an
ders dan eten bevoorrechten van al
wat blank genoemd wordt. Zelfs
wanneer men spreekt over de ont
wikkeling van de negercultuur op
eigen bodem, bedoelt men te zeggen,
dat deze ontwikkeling plaats moet
vinden onder leiding en controle van
blanken. De bedoeling is de supre
matie van de blanken te verzeke
ren. die met hun 3 miljoen tegen
over 11,5 miljoen niet-blanken ver
in de minderheid zijn.
De Katholieke kerk staat uiteraard
afwijzend tegenover de apartheids
politiek, omdat zij het als een Gods
lastering beschouwt, dat de blanke,
die zich in de rassenstrijd opwerpt
als het uitverkoren werktuig van
Gods wil eigenmachtig bepaalt, hoe
ver de ontwikkeling van de niet-
blanke mag gaan.
Revolutie
Graag gewen de bisschoppen toe
dat „de gelijkheid van de rassen in
Zuid-Afrika niet met één penne-
streek Ingevoerd kan worden." De
ontwikkeling moet stap voor stap
gaan, omdat b(j een revolutionaire
doorbraak er geen maatschappij
meer zal zijn, geen bestuur, geen
rechtvaardigheid en geen gemeen
schappelijk belang. Toch zal de re
volutie van het zwarte ras onaf
wendbaar zijn, als men strak blijft
vasthouden aan de apartheid-poli
tiek.
Deze revolutie komt zeker angstig
naderbij als we aan moeten nemen
wat mgr. Hurley in het begin van
dit jaar zei: ,,ik twijfel of er 30.000
Zuid-Afrikanen gevonden kunnen
worden, die bereid zijn met overtui
ging het rassenprobleem op een eer
lijke wijze aan te pakken." Niet zon
der reden vraagt de Paus ons in
deze maand te bidden voor de op
lossing van dit probleem.
Schande
Er was een oploopje in de Bever-
lystreet in Johannesburg. Negers
bleven lachend staan kijken en
blanke vrouwen stieten elkaar ge
ërgerd aan. Op het balkon van een
van de flats stond mevrouw Kaa-
Een Amerikaanse deskundige heeft
op de conferentie van het interna
tionale verbond voor ruimtevaart,
die in Londen wordt gehouden, bij
zonderheden onthuld voor een drie-
traps ruimtevaartuig, dat om
streeks 1975 met passagiers aan
boord de afstand tussen Londen en
Los Angeles circa 8800 km
binnen 40 minuten zal kunnen af
leggen.
De eerste twee trappen zoge
naamde aanjaagraketten zul
len bemand zijn en daardoor te
bergen zijn. Zij zullen worden ge
bruikt om de derde trap met circa
25 passagiers een snelheid van on
geveer 16.000 km per uur te ge
ven.
Op de vlucht tussen Londen naar
Los Angeles zal de eerste trap
van de rest gescheiden worden als
het vaartuig een snelheid heeft
van circa 6400 km per uur. Door
middel van een remraket zal deze
eerste trap minder snelheid krij
gen en een normale landing in
Noord-Ierland kunnen uitvoeren.
De tweede trap zal worden losge
laten bij een snelheid van onge
veer 16.000 km per uur en op
IJsland landen. Daarna zal de
snelheid van de derde trap wor
den opgevoerd die dan tot een
hoogte van circa 56 km zal klim
men.
Van dit punt af zal het vaartuig
in glijvlucht naar zijn plaats van
bestemming vliegen. In de buurt
van Los Angeles zal het dalen tot
circa 18.500 meter en vaart min
deren tot ongeveer 640 km per
uur. Daarna zal het met behulp
van turbine-straalmotoren een
normale landing kunnen uitvoe
ren. Het vaartuig za.l in zijn ge
heel gelijkenis vertonen met een
straalvliegtuig met deltavleugels.
Het project zal economisch uit
voerbaar zijn, aldus de Ameri
kaanse luchtvaartdeskundige.
In de nacht van zondag op maandag
is uit het kantoor van de Geldersche
Tramwegen te Velp een brandkast ge
stolen, waarin een bedrag van enkele
duizenden guldens geborgen was, als
mede een hoeveelheid administratieve
bescheiden.
De inbrekers de politie meent,
dat het er verscheidene geweest zijn,
omdat de brandkast nogal zwaar was
hebben een huzarenstukje uitge
haald omdat het kantoor dat welis
waar gesloten was ligt op een ter
rein waar dag en nacht gewerkt wordt
door technici.
Maandagmorgen vond de politie in
de omgeving van dit terrein een auto-
wiel en de achterbank uit een auto.
Men neemt nu aan, dat de inbrekers
gebruik gemaakt hebben van een niet
te grote personenwagen waaruit zij
he', reservewiel en de bank moesten
verwijderen om plaats te krijgen voor
hun buit.
Op woensdag 2 september zal een
puzzelrit over Walcheren plaats vin
den door marine-officieren. Deze rit
wordt georganiseerd door de vereni
ging van marine-officieren.
De start heeft plaats om 5 uur op
het marineterrein aan de Prins Hen-
drikweg te Vlissingen. De rit, welke
ongeveer 36 km lang is, zal eindigen
aan de rand var. de gemeente Vlissin
gen omstreeks acht uur.
De Stichting Nederlandse School
radio begint haar wekelijkse uitzen
ding in het eerste trimester na de zo
mervakantie op dinsdag 15 september
aanstaande.
Er zijn drie reeksen lessen:
een serie .Verhalen van vroeger"
elke dinsdag van 14.40 tot 15 uur
waarin in vijftien afleveringen aan
dacht wordt geschonken aan de Ne
derlandse cultuurhistorie.
een serie van vijftien afleveringen,
beginnende op woensdag 16 septem
ber en dan elke woensdag van 10 tot
10.20 uur, gewijd aan het beroemde
reisverhaal van de Noor Thor Heyer-
dahl met het vlot Kon-Tiki.
een serie ..Ritme en Rijm", die el
ke vrijdagochtend van 9.40 tot 10 uur
in de ether komt en gewijd is aan poë
zie. Deze serie wordt afgesloten met
enkele lessen, waarin kinderen door
henzelf gekozen gedichten voordra
gen.
Het vorige jaar kreeg Verolme's
Dok- en Scheepsbouw Maatschappij
opdracht van de n.v. Esso over te
gaan tot de bouw van een drietal
tankschepen van 34.000 ton. In ver
band met de nieuwe ontwikkelingen
in de scheepstankbouw werd met
de uitvoering van deze opdrachten
gewacht. De opdracht werd nu ge
wijzigd. Op Verolme's werven bij
Rozenburg gaan nu drie tankers ge
bouwd worden van 77.000 ton: één
voor Esso Nederland en twee voor
Esso Amerika
Jerez de la Frontera zal
straks, begin september,
haar jaarlijks wijnoogst
feest vieren. Van het jaar
wordt het feest speciaal
aan Nederland gewijd.
Dat wil zeggen, dat vier
Nederlandse schonen de
Spaanse koningin van de
wijn tijdens de festivitei
ten zullen vergezellen. Of
de Nederlandse meisjes
met de Spaanse in gratie
en élégance zullen kunnen
wedijveren, betwijfelen we.
Iemand uit Andalusië, die
in de gelegenheid geweest
is, Nederlanders gade te
slaan, heeft me namelijk
toevertrouwd, dat wij zo'n
plompe, boerse gang heb
ben. Maar enfin, die
iemand behoort zomin als
wij tot de jury...
Niet alleen meisjes, ook
natuurlijk vertegenwoordi
gers van de Nederlardse
wijnhandel worden op het
feest uitgenodigd. Want de
heren van Jerez zijn wel
zó aan de felle zon van
hun eeuwig blauwe hemel
gewend, dat die zon, ge
botteld in flessen, hun niet
zózeer naar het hoofd
stijgt, dat ze alle prakti
sche zin verliezen. Ze
kennen trouwens op een
haar de techniek, of beter
de kunst van het wijndrin-
ken. Bij deze dus: u bent
uitgenodigd op het wijn
feest te Jerez
Jerez de la Frontera,
provincie Cadiz, is 'n heel
welvarende plaats. Het
land is vruchtbaar: het
wordt bevloeid door de
Guadalete. Het klimaat is
gunstig: Jerez ligt op 15
km van de zee. Zeer waar
schijnlijk is deze streek 't
stamland van de Andalu-
sische zang cn dans.De
Romeinse dichter Martia-
lis spreekt reeds over het
vrolijke Cadiz. Zangeres
sen en danseressen uit
deze contreien waren in
het Rome van het keizer
rijk befaamd en be
rucht. Jerez mag zich
„zeer edel en zeer konink
lijk" noemen. Tijdens de
reconquista maakte de
stad zich namelijk ver
dienstelijk. In de veld
tocht tegen Granada, het
laatste bolwerk der Mo
ren, heeft Jerez de katho
lieke koningen aanzienlijke
hulp geboden. Als we en
kele eeuwen .overspringen
tot op de jongste geschie
denis, vinden we, dat Je
rez mannen als generaal
Primo de Rivera on kardi
naal Merry del Val aan
kerk en staat geschonken
heeft.
Dan mogen we niet on
vermeld laten, dat de
Virgen del Carmen van
Jerez, patrones van de
marine en nog veel meer,
een kroon draagt, die mil
joenen waard is.
Want werkelijk, Spanje is
Spanje niet en zeker An
dalusië is onbestaanbaar
zonder verering der H.
Maagd Maria. Tenslotte
nog iets heel anders: de
paardenfokkerij van Je
rez Ruim tweehonderd
hengsten van Spaans, Ara
bisch en Engels ras
Maar indien u naar Je
rez komt, moogt u ver
leden, heden en toekomst
van de stad gerust verge
ten. Daar wordt trouwens
voor gezorgd, want u
wordt uitgenodigd, de wijn
en cognac van Jerez te
proeven. Dat is een nobe
le bezigheid. Wij verzeke
ren u, dat u opgelucht,
met tenminste een beetje
(of misschien een beetje
veel) Andalusische zorge
loosheid en, we durven
bijna zeggen, geestelijker
huiswaarts keert.
Nu niet zeggen: wijn
is wijn. Dat is beslist
niet waar. Op z'n minst
is wijn altijd nog van
eerzame familie en op
z'n best bezit hij klin
kende edelsbrieven.
Bordeaux en Bourgogne
zijn uitstekend. Persoon
lijk hebben we een voor
keur voor de droge wij
nen van Rijn en Moezel.
Liebfrauenmilch en der
gelijke namen zijn uit
gevonden door mensen,
die hebben leren proe
ven t In Rome hebben
we vooral de wijnen van
Sardinië uitermate le
ren waarderen.
Jerez heeft onze smaak
veredeld. We hebben eni
ge bodega's, wijnkelders
bezocht. De plaats telt 'n
kleine dertig firma's. De
bodega's van Gonzalez
Byas en vooral van Pedro
Domecq zijn de grootste,
beste en oudste. In deze
wijnkelders worden de
wijn en de cognac letter
lijk gekweekt. Drie rijen
hoog liggen de vaten en
op gestelde tijd wordt het
vocht naar een edeler vat
overgeheveld om zodoen
de aan geur en smaak bij
te winnen. De kelders zijn
tegelijkertijd museum.
Reeds meer dan een eeuw
lang wordt van elk wijn
jaar een vat bewaard.
Er staat bij Pedro Do
mecq een vat wijn, dat
een Methusalemse leeftijd
heeft: het telt meer dan
200 jaar, de spannen van
het vat zijn door de wer
king volkomen ingebogen
en gekromd. Dit is geen
wijn meer, dit is de es
sence van wijn: een paar
druppels volstaan om een
glas slechte w\jn op peil
te brengen. Met alle eer
bied gezegd, we geloven
dat men met een liter van
dit vocht wel zoiets als 'n
wonder van Kana gedaan
zou krijgen.
Groten der aarde, vor
sten en bisschoppen, zan
geressen en stiervechters,
Amerikaanse ambassa
deurs en natuurlijk ook de
generalisimo Franco heb
ben de eer genoten een
wijnvat met hun naam te
mogen tekenen. Al dat
vocht wordt bij wijze van
museumstukken geconser
veerd. In de opslagplaat
sen worden wijn en cognac
bewaard: telkens zoveel
honderd vaten en zoveel
duizend liter. Alles geurt
naar oud hout en gisting.
In de afdelingen bedrijf
worden de vochten gebot
teld en voor verzending
gereed "emaakt. Tot nog
toe woi u. betrekkelijk zeer
weinig naar Nederland
uitgevoerd, veel naar En-
Rand en Amerika.
Wanneer u alles met een
zekere schroom en tege
lijk met vrolijkheid om de
geestigheid (hoe kan het
anders) van uw begeleider
in ogenschouw genomen
hebt, wanneer u bij Gon-
af-
speelde.
Een nijdig belletje haalde haar
van het werk. Nauwelijks had zij de
i deur geopend, of de buurvrouw die
voor haar stond, gooide een stort
vloed over haar heen: „maar me
vrouw, wat mankeert U. U maakt
de flat te schande. Het is juist of
wij blanken geen geld meer hebben,
om de zwarten onze ramen te laten
lappen!" Het jonge vrouwtje wist
niet wat ze moest antwoorden. „Zo
iets doe je in Johannesburg niet."
Dat was het laatste woord van de
buurvrouw, die zich nijdig om
draaide, wegging. Mevrouw Kaarels
liep terug naar het raam om verder
te gaan met haar werk. Nu pas
merkte zij in de straat de negerin
nen op, die verlegen lachten toen ze
haar weer zagen. Er overviel haar
een vreselijk schaamtegevoel. Ze
had het verkeerd gedaan. Natuurlijk
had ze wel gehoord van het pro
bleem zwart-blank, maar nu ineens
zat ze er mee; daar bij het open
raam met onder zich die groep la
chende negerinnen, en blanken die
geërgerd omhoog zagen. Ze haalde
de zeem en de emmer binnen, en
sloot haar raam.
Geen bezit
De blanke man staat in zijn hou
ding al precies eender tegenover de
neger.
Een blanke kan een woning kopen
van het loon dat hij verdient, maar
een neger mag land noch huis be
zitten. Daarom bestaat er voor de
neger ook nauwelijks aanleiding om
te sparen. Veel zou hij trouwens
niet over kunnen houden van een
loon, dat ongeveer f 120,- per maand
bedraagt en dat voor de helft opgaat
aan huishuur en vervoer naar de
stad.
Bijna tragisch is het te noemen,
dat de bisschoppen van Zuid-Afrika
in 1957 in een gemeenschappelijk
schrijven moesten verklaren: „de
praktijk van de rassenscheiding
wordt weliswaar officieel door onze
kerk niet erkend, maar het komt
toch tot uiting in onze verenigingen,
scholen, seminaries, kloosters, zie
kenhuizen en heel het maatschappe
lijk leven van ons volk. We zijn
huichelaars, wanneer we de zoge
naamde apartheid in de Zuid-
Afrikaanse maatschappij veroorde
len, maar in onze eigen inrichtingen
toelaten."
f
zalez de twaalf kolossale
vaten gezien hebt, die de
namen van Christus en
zijn apostelen dragen (Ju
das z'n naam staat elders
op het azijnvat heeft men
ons gezegd); wanneer u
intussen om op tem
peratuur te komen
recht uit het vat una co-
pa, een Jereziaans glas
cognac Insuperable gesa
voureerd hebt; na dit
alles wordt u naar d« gus-
,ador geleid, het vertrek
waar u proeven kunt. De
schenker heeft vijf, zes
glazen in z'n hand, schept
met een maatje, aan een
lange staaf bevestigd, uit
het vat en met een sier
lijke en onfeilbare haal
wordt het glas gevuld. Dit
spel is de wijn waard en
deze wijn is zulk een
schenkkunst waard.
We hebben geproefd, lang
zaam, in opgaande lijn,
van 17 tot over de 20 gra
den, van waterheldere
wijn tot wijn, zo donker
als oud goud, van droge
wijn tot zoet, tot iets dat
bijna stroop wordt en dan
nog een glas ander om het
al te zoete uit de mond te
spoelen.
Tio Pepe, ome Piet, van
Gonzalez, is sec. Nectar
en Solera 1847, beide van
Gonzalez zijn respectieve
lijk oloroso seco en dulce.
Geurig, inderdaad. Deze
wijn is om aan te ruiken.
Vooral de cognac moet u
meer ruiken dan drinken.
Zomaar naar binnen gie
ten, dat is vulgair. La
Ina van Domecq is een
droge wijn, die voortreffe
lijk is. Oloroso dulce, geu
rige en zoete wijn is Le
Raza, de wijn van het ras
ook van de bodega Do
mecq.
Me»ar wat helpen na
men. U moet het zelf
ervaren. Het is een ze-
i vende hemel. We begrij
pen nu iets beter, waar
om mystieken zo vaak
over geestelijke dron
kenschap spreken. Het
Schriftuurwoord: „De
Koning heeft me in zijn
wijnkelder binnenge
leid" heeft meer inhoud
voor ons gekregen.
Indien u in september
niet naar Jerez kunt ko
men, blijf in elk geval
niet zweren bij enkel
Bordeaux- of Moezel-
wyn. Neem een glas van
het vocht dat in zuid-
Spanje gewonnen wordt
uit de vrucht van de
wijnstok, die, laag op
stam, een zomer lang de
volle kracht van de zon
ontvangen heeft.
Prosit
FRANCANTONIO
