laatst I Grote taak voor Spoorwegen
in het Deita-gebied
Parochiekerk te
Son door brand
verwoest
RUIMTE-HOND
Voor het
P.v.d.A. waarschijnlijk
in de oppositie
Gevaarlijke druk van
Cubaanse rebellen
Compleet
circus op
by
de Paus
audiëntie
Toekomst opent nog
wijde perspectieven
Veel dingen
in Frankrijk
duurder
Britse kallonvaarders
op zee geland
Geen lust
om te
emigreren
Ir. F. Q. den Hollander nam afscheid van de pers
Plannen voor
bemand
..ruimtewieF
Voorzichtige
houding in
beurskringen
N1ERS
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Dr. Drccs in radiorede:
Moeilijke jaren
ik ié Bolletje/
Poging om te
bemiddelen
Ramp te Ziehen
VANDAAG MEER
ZEKERHEID?
Vrij zacht
Spion ontmaskerd
in West-Berlijn
Zaligverklaring
paus Pius XII
Fransen kiezen
in maart a.s. hun
gemeen ter aden
Onrust in Peking
s
WÈ
5SINQ a
ct
lorjtiMa
5!
legeia
I
de koopt
V. VAN DER STEIN
1 mSf Iwarti Weft
wit Mk H!j~
98e JAARGANG No. 22948
Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don-
gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A.
J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech
ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v.
't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat IS.
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 30 DECEMBER 1958
Abonnementsprijs f 7.per kwar
taal, 8.20 per post, f 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 ct.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage 0.40 per mm. (Ing. Med.
i.Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen
HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35)
it?
(Van onze redacteur)
„Ik sta hier alleen. In de simpele aanwezigheid van mezelf.
En mèt het verlangen nog één keer als president van de Ned.
Spoorwegen met U samen te zijn en U persoonlijk de hand te
mogen drukken".
Zo begon de heer F. Q. den Hollander, per 1 januari aftredend
directeur van de N.S., zijn speech tijdens de bijeenkomst met de
vaderlandse en internationale pers, maandagmorgen in de corn-
missarissenzaal van het H.G.B. III-gebouw der Ned. Spoorwegen
te Utrecht.
Voor tie vuist weg sprak de heer den Hollander een klein uurt.ie tot
de verzamelde journalisten. Eerstens over de tijd die komen gaat, maar
tevens voor een terugblik op wat in de twaalf jaren, dat hij leiding gaf
aan de N.S., tot stand kwam.
Fan daad, die weemoedig stemt....
Ir. F. Q. den Hollander pakt in zijn
werkkamer te Utrecht voor het
laatst zijn papieren in
Oud-minister-president dr.
I)rees heeft maandagavond in
W. had aan ons land goede diensten
een heeft bewezen. Ik betreur het ook
radiotoespraak verklaard, het waar- I dat het kabinet, dat nog veel be-
schijnlijk te achten, dat de Party van I langrijk werk op stapel had staan,
de Arbeid na de verkiezingen niet niet de vier jaar van een normale
aan de regering zal deelnemen doch parlementaire periode aan de arbeid
in de oppositie zal gaan. j is kunnen blijven. U zult kunnen be-
..Mijn gevoelens in verband met grÜPen, dat ik tenslotte ook het ge-
deze crisis zijn van gemengde aard", ,v gekend dat het zijn goede
aldus de heer Drees. „Ik betreurkant had te worden ontheven van
het, dat een samenwerking een <?en verantwoordelijkheid die onder
einde heeft genomen, die naar mijn 1 £?ze omstandigheden steeds moei-
mening ondanks aile moeilijkheden lijker werd te dragen. Uiteengaan
waarmee wij te kampen hebben ge- bovendien op een gegeven ogen-
J blik onvermijdelijk zijn om de poli- hebben gegeven,
tieke lucht te zuiveren."
Drieënveertig jaar geleden zette
hij als leerling-bankwerker bij de
Hollandse Spoor" van toen de eer
ste schreden op de weg die hem, via
een langdurig verblijf in Ned. Indië,
in 19 '5 naar het vaderland terug
voerde voor de bezetting van de post
van president-directeur der Ned.
Spoorwegen.
De scheidende president geboor
tig uit Goes verzuimde niet, na in
I vogelvlucht zijn werkzaamheid gedu
rende de twaalf achterliggende jaren
de revue te hebben laten passeren,
zijn grote erkentelijkheid te betuigen
voor de mate van welwillendheid,
waarmede men hem persoonlijk
i overal tegemoet was getreden. Voor-
i al in de vaak zo moeilijke omstan
digheden, welke het spoorwegbedrijf
door te maken kreeg.
Voor de heer den Hollander heeft
iedere dag in zijn functie een hoogte
punt betekend, en met de grootste
blijmoedigheid begon hij iedere dag
opnieuw zijn veelomvattende taak.
Een taak, die na de overneming van
de directie van de heer Hupkes
steeds omvangrijker werd, als ge
volg van de sterke ontwikkeling
na het herstel op technisch, maar
ook sociaal gebied. Door de uitste
kende onderlinge verhouding in het
bedrijf konden de sprekende resul
taten van vandaag worden bereikt.
En de geweldige evolutie bij de
Spoorwegen is óók te danken aan de
mate van scholing, welke de wer
kers bij de N.S. zich voor een
groot deel ook door zelfstudie
f Advertentie!
PRESIDENT Bourguiba heeft voor
vijf van de negen mannen, die we
gens samenzwering tegen zijn per
soon waren veroordeeld, de doodstraf
veranderd in levenslang.
RUSLAND zal volgens een Ameri
kaanse militaire deskundige over
anderhalf jaar 300 intercontinentale
raketten bezitten, waarvan de helft
een afwijking heeft van niet meer
dan vijf kilometer.
GISTEREN is het gezin van de heer
M. Salemink met de ..Rijndam"
naar Amerika vertrokken. Het is het
eerste gezin dat emigreerde onder
de nieuwe immigratiewet voorNe
derlandse repatrianten.
PER 1 JANUARI wordt de afdelirg
Vaststelling Oorlogsschade van het
ministerie van Volkshuisvesting op
geheven. Er werkten nog maar tien
ambtenaren op dit bureau.
TIENTALLEN personen werden ge
wond bij ongeregeldheden die zich tij
dens een politieke massa-bijeenkomst
in de Mexicaanse stad Tijuana voor
deden.
MGR. BERAN, aartsbisschop van
Praag, is gisteren 70 jaar geworden.
Hij verkeert nog steeds in commu
nistische gevangenschap.
TIJDENS het congres van de CPN
heeft men uit de statuten de bepaling
geschrapt, dat personen die tijdens
de bezetting met de Nazi's hebben
samengewerkt, geen partijlid kunnen
worden....
DE PRIJSSTOP voor gas. elektrici
teit en water, die in februari 1957
van kracht werd, is ingetrokken.
Blik vooruit
j Mijn opvolger zal, zo hij het jaar
2000 moge bereiken, als ik kunnen
j spreken van nieuwe 'ontwikkelingen,
wellicht nog groter en sprekender
dan ik in de 42 achterliggende jaren
j heb mogen constateren.
De N.S. hebben in de maatschap-
pelijke vooruitgang èn qua karakter,
steeds, mede, een bijzondere rol ver-
vuld.
De scheidende N.S.-directeur filoso
feerde daarna over de functie welke
de Spoorwegen alsnog te vervullen
krijgen. Dit heeft niet alleen betrek-
J king op Nederland. Het gebied be-
j strijkt geheel Europa en reikt zelfs
nog verder.
Bijzondere aandacht wijdde de
heer den Hollander (,,dat zal u niet
verbazen omdat ik Zeeuw van ge
boorte ben") aan de betekenis der
grote rivieren (met name de Schel
de) in het Deltagebied, straks.
Het staat vast, zei hij, dat deze in
de komende jaren een grote rol zul
len spelen. Oók op verkeers- en ver
zorgingsgebied, waarbij de Spoorwe
gen hun deel zullen leveren. Het
vervoer zal enorm worden en van
zelfsprekend is de N.S. daarbij een
zeer belangrijke functie toebedeeld.
Ook de positie van Nederland in
de Euromarkt nam ir. den Hollander
onder de loep. Een verder samen
gaan in de Europese gemeenschap
met de N.S. als medetoonaangevende
partner, ligt voor de hand. Ir. den
Hollander durfde zelfs van federaal
verband spreken. In dit verband
wilde de scheidende president uiter
aard ook graag van zijn grote glorie
de T.E.E. gewag maken.
Weemoed
Met enorme weemoed, aldus ir.
den Hollander neem ik afscheid. Het
is zwaar om te gaan. Ik hoop slechts,
dat u en ik in de komende tijd
slechts vreedzame en goede dingen
zullen mogen beleven.
Namens de aanwezige journalisten
heeft collega J. Schilp de scheidende
N.S.-president met een hartelijk
dankwoord toegesproken.
Later op de middag heeft de heer
den Hollander een officiële receptie
gehouden. Ontelbare uit het gehele
land zijn hem de hand komen druk
ken. Oók uit onze gewesten.
Opgemerkt werden o.m. de com
missarissen der koningin in Brabant
en Zeeland, resp. prof. de Quay en
jhr. de Casembroot; de burgemees
ters, o.m. van Breda, Roosendaal,
Tilburg, Eindhoven, Rotterdam en
ontelbaren uit het bedrijfsleven, o.a.
ir. Philips uit Eindhoven.
Spoedig na nieuwjaar zal de nieu
we president-directeur, tezamen met
de directie der N.S. op een confe
rentie met de pers, zijn visie komen
geven over de toekomst der Ned.
Spoorwegen. Intussen blijft ir. den
Hollander vooralsnog werkzaam als
adviseur.
De technici van de Amerikaanse
maatschappij Lockheed" hebben een
plan uitgewerkt voor een ruimtewiel
met vijf spaken, dat gedurende een
half jaar met tien man aan boord op
een hoogte van 800 km om de aarde
zou kunnen draaien.
Het plan voor dit ruimtevaartuig,
dat als laboratorium voor de bestude
ring van de ruimte zou dienen, zou
binnen tien jaar verwerkelijkt kunnen
worden en twee miljard dollar kosten.
De 23 elementen van het wiel zouden
in een baan rond de aarde worden
gebracht en samengevoegd met behulp
van een speciale raket. Het ruimte
vaartuig zou voorzien zijn van een
raket waarmee de inzittenden naar de
aarde kunnen terugkeren.
In het kader van de Franse be
grotingsmaatregelen zal het brief-
porto voor het binnenland worden
verhoogd van 20 tot 25 frank en voor
het buitenland van 35 tot 40 franc.
Voorts zullen de vervoerstarleven
voor het personenvervoer bij de
spoorwegen worden verhoogd van 6,8
tot 8 franc per km voor de tweede
klas en van 10,5 tot 12 franc per
km voor de eerste klas. De spoorweg
vrachttarieven worden verhoogd met
gemiddeld 10,5 procent.
De kolenprijzen gaan met 11 pro
cent omhoog. De levensmiddelen
welke de invloed zullen ondervinden
van de subsidieverlagingen omvatten
brood, chocolade, vermicelli, jam
en rijst.
Uit Buenos Aires wordt vernomen,
dat Argentinië en andere Latijns-
Amerikaanse landen bereid zijn tussen
president Battista van Cuba en de
opstandelingenleider Fidel Castro te
bemiddelen.
De Cubaanse ambassadeur in Buenos
Aires, Bravo, heeft zondag zijn functie
neergelegd. Hij wil proberen de be
middeling tot stand te brengen. De
Argentijnse minister van Buitenland
se Zaken heef* Bravo zondagavond
ontvangen. Hij zou hem aangemoedigd
hebben zijn pogingen voort te zetten.
De radio der Cubaanse opstandelin
gen meldt, dat de regeringstroepen bij
ce jongste operaties in de provincies
Griente en Las Villas 600 man aan
doden, gewonden en gevangenen heb-
De Belgische minister van Arbeid,
Oscar Behogne, heeft maandagmid
dag op het terrein van de instortings
ramp te Ziehen verklaard, dat men
verwacht vandaag door middel van
de boorput en woensdag met bulldo
zers op de bodem van de mergel
groeve door te dringen.
Op de vraag van de journalisten of
er nog hoop bestaat dat er overle
venden aangetroffen worden, ant
woordde de minister dat men in
ieder geval met het opruimingswerk
zal doorgaan alsof er nog mensen te
redden zijn, want volstrekte zeker
heid dat er geen overlevenden zijn
is immers niet aanwezig.
ben verloren, tegen de opstandelingen
27 doden en 50 gewonden. De opstan
delingen zouden de plaats Palma So
riano. waar maandenlang het hoofd
kwartier van de regeringstroepen was
gevestigd, hebben veroverd.
Cuba zal nu spoedig „bevrijd" zijn,
aldus de zender der opstandelingen.
De inwoners van de hoofdstad, Ha
vanna, luisteren gespannen naar de
uitzendingen van de zender der rebel
len. De officiële radio-omroep geeft
geen nieuws over de gevechten in de
provincie Oriente.
De opstandelingen hebben volgens
hun jongste berichten de grote weg
van Bayamo naar Santiago in handen
en vier kolonnes van de rebellen zou
den op weg naar Santiago zijn om
daar een nieuwe regering uit te roe
pen. De stad is door de regeringstroe
pen versterkt.
Vermoedelijk als gevolg van
kortsluiting in de verlichting
van de kerststal is maandag
avond de parochiekerk van Sint
Petrus Banden in Son, bij Eind
hoven, volledig door brand ver
woest.
Om tien over zes werd de
brand ontdekt door de koster,
die de kerk ging sluiten. In een
ommezien stond het schip van
de kerk in lichterlaaie.
Omstreeks zeven uur sloeg het
vuur over op de 72-meter hoge hou
ten gotische toren, die dateert uit
de 15e eeuw. Tegen 8 uur kwam de
spits als een laaiende fakkel naar
beneden. Omstreeks half negen
volgden de drie klokken, met don
derend geweld. Alle brandweren uit
de omgeving, waaronder die van
Eindhoven, stonden machteloos, en
konden zich slechts beperken tot het
nathouden van de omliggende huizen,
die door een enorme vonkenregen
bedreigd werden. Verder was er
geen blussing mogelijk.
Direct na het ontdekken van de
brand heeft kapelaan Thuring het
Allerheiligste en de meest waarde
volle schatten (de paramenten en
het zilverwerk) uit de reeds bran
dende kerk gered. Wegens de ge
weldige vonkenregen moest een aan
tal huizen in de omgeving ontruimd
worden.
Omdat men in het begin geen druk
op de waterleiding had, moest de
brandweer het water halen uit de in
de nabijheid stromende Dommel.
Verwachting van het KNMI tot
dinsdagavond, opgemaakt maan-
dagavond 23.15 uur. Half tot zwaar
bewolkt met plaatselijk enige re-
gen. Matige tot krachtige en aan
I de kust tijdelijk harde wind tus-
sen zuidwest en west. Weinig ver-
andering in temperatuur.
Verwachting van het Belgisch
weerkundig instituut: Vrij sterke,
zuidwestelijke tot westelijke wind.
J Regenachtig weer. Afwisselend
l licht en zwaar bewolkt.
Vandaag: zon onder 16.36 uur,
maan op 22.02 uur.
Morgen: zon op 8.49 uur, maan
onder 11.16 uur.
De Westberiijnse politie heeft be
kendgemaakt, dat in het Comité van
Vrije Juristen, een der in West-Berlijn
actieve inlichtingendiensten, een Rus
sische spion is ontdekt. Deze man, de
59-jarige dr. Kurt Werner, is als
vluchteling naar het Westen gekomen
en wist onder deze vermomming een
functie als economisch expert te krij
gen in het comité. Hij heeft de Oost-
duitse geheime dienst de namen van
de drie Westerse agenten in Oost-
Duitsland, en een aantal geheimen van
het comité uitgeleverd.
Werner heeft twee en een half jaar
voor de commissie van vrije juristen
gewerkt voordat men hem kon ont
maskeren.
Met het imprimatur van mgr. Ca-
nisius van Lierde, vicaris-generaal
van Vaticaanstad, wordt op het ogen
blik in Vaticaanstad en Home een
gebed verspreid, waarin gevraagd
wordt om de zaligverklaring van
Pius XII. Volgens priesters van pa
ter Lombardi's Centrum voor een
Betere Wereld hebben reeds ver
schillende personen verklaard be
langrijke gunsten te hebben verkre
gen op voorspraak van Pius XII. Er
zijn ook talrijke verzoeken om reli
kwieën binnengekomen.
De zakelijke organisator van de reis
van de ballor. „De Kleine Wereld",
waarmee vier Britten trachten de At
lantische Oceaan over te steken, heeft
verklaard te geloven, dat de ballon-
vaarders door regen gedwongen zijn
geweest op zee te landen en nu de
gondel als boot gebruiken.
Hij verwachtte dat zij binnen enkele
dagen in een Westindische haven zou-
oen aankomen. De organisator, Peter
Elstob, zei dit in een vraaggesprek
voor de Amerikaanse radio.
Zoals bekend is de ballon op twaalf
december met drie mannen en een
vrouw van de Canarische eilanden op
gestegen. Twee dagen later werd de
ballon het laatst waargenomen. Op 17
december werd de laatste radiobood
schap opgevangen. Zaterdag werd ge
meld dat de ballonvaai-ders in het
mondingsgebied van de Orinoco, in
Venezuela, waren geland.
Venezolaanse en Amerikaanse vlieg
tuigen, die waren opgestegen om het
gezelschap op te sporen en naar de
bewoonde wereld terug te brengen,
konden echter niets ontdekken.
De kerk stond onder de zorg van
de Vereniging tot Behoud van Cul
tuurmonumenten. De laatste tijd was
het een omstreden vraag, of men
ze zou afbreken of niet. In elk ge
val had men reeds besloten tot de
bouw van een nieuwe, grotere kerk,
die in januari zou worden aanbe
steed.
De Franse regering heeft aangekon
digd, dat er in de maand maart van
het jaar 1959 algemene gemeenteraads
verkiezingen zullen worden gehouden.
Die verkiezingen zullen in het bij
zonder van belang zijn, v/aar de Gaul
listische beweging (U.N.R.) reeds heeft
laten weten, dat zij alle pogingen in
het werk zal stellen om de communis
ten uit hun stedelijke bolwerken te
verdrijven.
De communisten beheersen op het
ogenblik ongeveer 1500 Franse ge
meenten, w.o. enkele grote industrie
steden, uit een totaal van ongeveer
40.000 gemeenten.
Voorzichtig hebben de beurzen gis
teren gereageerd op de belangrijke
financiële maatregelen van het af
gelopen weekeinde. De koersen ble
ven stabiel. De algemene stemming
was er een van de kat uit de boom
kijken en omzichtig inspelen op de
nieuwe situatie.
Portugal besloot gisteren zijn va
luta eveneens inwisselbaar te maken
voor niet-ingezetenen. Het wil tevens
toetreden tot de Europese Monetaire
Overeenkomst, die de Betalingsunie
vervangen heeft.
De Westduitse regering heeft be
kend laten maken, dat in de komen
de maanden met een aantal landen,
waaronder Nederland, onderhande
lingen zullen moeten worden ge
voerd over de regeling van de schul
den, die deze landen in het kader
van de opgeheven E.B.U. aan Duits
land hebben. Nederland staat voor 60
miljoen dollar bij Bonn in het krijt.
De regering van Marokko zorgde
voor een verrassing door mee te de
len, dat de Marokkaanse franc niet
met de devaluatie van de Franse
franc zal meegaan.
Paus Joannes XXIII heeft gis
teren tweehonderd circusmensen
in audiëntie ontvangen en met een
45 dagen oud leeuwejong op schoot
gezeten. Het scheen even of de
Paus nerveus werd, maar aan het
eind van de audiëntie, die een half
uur had geduurd, zei hij tot zijn
bezoekers: „U moet nog eens
terugkomen, want wij zijn, helaas,
altijd hier".
Tweehonderd acrobaten, clowns,
temmers, oppassers, kortom de
hele bevolking van het Italiaanse
circus Orfei was bij de Paus ko
men binnenwandelen. De leeuwen
temmer toonde een welp, die
speels-actief was. ,,Kalm, kalm",
zei de Paus toen het dier kopjes
gaf. „Ik ben alleen gewend aan de
leeuwen van Venetië". Deze ge
vleugelde dieren zijn van steen.
Een jonge circusartiest liet twee
duiven voor de Paus optreden: op
de maat van door viool en accor
deon gemaakte muziek vlogen zij
dansend om het hoofd van hun
trainer, in het licht van een schijn
werper. De Paus applaudisseerde.
Ook de jeugdigste medewerkers
van het circus Orfei waren mee
gekomen. Een klein meisje, dat de
Paus op zijn knie had gezet, speel
de met het pauselijk kruis, en zei:
,,Wat een mooi kruis. Ik wou dat
ik er ook zo een had".
De audiëntie verliep zonder ha
peringen, en met iets van spijt dat
de circusvoorstelling voorbij was.
nam de H. Vader tenslotte afscheid
van zijn tweehonderd bezoekers.
In Praag is een ruimtevaartten
toonstelling gehouden, onder
het motto „De Russische Aard-
satellieten". Op de foto ziet men
hoe een hondje van het Laikai
type in een ruimtecabine wordt
geplaatst.
In Peking zou grote onrust onder
de bevolking zijn ontstaan over de
verkleining van het voedselpakket.
Steeds nijpender doet zich in de grote
steden van communistisch-China het
gebrek aan consumptiegoederen ge
voelen. Dit als gevolg van het-feit,
dat de transportmiddelen de laatste
tijd voor het grootste deel zijn aange
wend om de produkten van de zware
industrie te vervoeren.
Vader en moeder Turk cn hun drie
dochters, die gisterenmiddag uit Rot
terdam met de „Rijndam" naar Ca
nada zouden vertrekken om zich
daar te vestigen, verkeerden voor
het vertrek in hevige ongerustheid.
Leo, de enige zoon uit het gezin en
19 jaar oud, was nergens te vinden.
Hij had de laatste dagen doorge
bracht ten huize van zijn 17-jarig
meisje, dat in de buurt van de fa
milie Turk woonde. Zondagavond
zou hij thuiskomen, maar wie ver
scheen: Leo niet. Vader Turk char
terde maandagochtend een familie
lid met een auto en ze reden naar
het huis van het meisje om hem te
halen. Hij was er niet en het meisje
was gewoon naar haar werk gegaan,
zo vertelden haar ouders. Men reed
door naar de zaak-in kwestie, maar
Leo's Julia was nergens te vinden.
Aangenomen werd, dat de twee er
samen vandoor waren gegaan en
daarom werd de politie van Leider
dorp en Leiden ingeschakeld.
Het speurwerk begon, maar maan
dagmiddag om half vier moest de
politie de familie Turk nul op het
rekest geven. Op dat ogenblik be
sloot het vijftal dan maar zonder Leo
te vertrekken en het aan de politie
over te laten hem na te sturen.