WAPENS VOOR BRITSE BURGERS OP CYPRUS Uitreiking gisteren begonnen „Lariat-hoepelen" Eis van leraren salarisverhoging Maanraket V.S. mislukt Weer doden in België door methylalcohol Vijfde geslacht ten doop Exclusieve veiling van Oosterse kunst in Roosendaal EOKA zeer actief DAGBLAD VOOR ZEELAND Treinbotsing in Argentinië: zeker dertig doden f. 75.- inzet van Stem-toto Enkele opklaringen Grote brand in Montreal 300 arrestaties Irak in Nog een bekentenis Oostenrijkse Blauwbaard" .De 37" niet in Australië aan land Verlenging staat van beleg in Indonesië Portugese vliegboot maakte noodlanding Berichten over consistorie speculatief Engelsman verdween en thans. Ook Franse offerte voor atoomcentrale te Geertruidenberg Derde trap weigerde Van f. 692,45 tot f. 1.171,50 38e JAARGANG No. 22907 Uitgave N.V. üitg. Mij. Neerlandia. Directeur: E. H B Brader. Hoofdredacteur J. J H. A. Bruna. Redactieraad: J. M A. C. v. Don gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H, M. L. de Rech ter, P V M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 10. Tel. 22341 (3 lijnen) Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 10 NOV. 1958 Abonnementsprijs 7.per kwar taal, f 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 ct. Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. i.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102. - (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 - OOSTBURG, N.euwstraat 41, te no. Nabij Buenos Aires zijn zaterdag minstens 30 personen om het leven gekomen bij een treinbotsing. Het aantal gewonden wordt op ruim 120 geschat. Een door een locomotief getrokken trein, die op weg was van Retiro naar Pergamino, kwam in botsing met de achterzijde van een stilstaan de trein, welke verbindingen met voorsteden van Buenos Aires onder houdt en welke Tigre tot bestemming had. De locomotief drong diep het laatste (houten) rijtuig van de stil staande trein binnen. De meeste in zittenden van dat rijtuig vonden de dood. De machinist van de stoomlo comotief bleef ongedeerd. Hij is in arrest gesteld om verhoord te wor den. Toen aan deze machinist, Hum- berto Bergara genaamd, gevraagd werd wat de oorzaak van het onge luk was, was zijn antwoord: ,,Het waren de seinen'". Hij wilde die op merking niet toelichten- Het begon er vorige week aardig naar uit te zien, dat onze toto-deel nemers er echt ,,in" beginnen te ko men. Onze vorige „pot" had namelijk ook een zeer kortstondig bestaan. Geen van de deelnemers wist dit maal echter alle juiste uitslagen te vermelden. Hieruit volgt dat er zondag een be drag ad 75 voor de winnaar beschik baar zal zijn.' Hieronder volgen de juiste uitslagen: ADO-NAC 1, Sparta-NOAD 1, Willem II-SC Enschede 3, Ajax-Feijenoord 1, VVV-UVV 3, PSV-SHS 1. Graafschap- BW 3, Hilversum-DOSKÓ 1, Baronie- EBOH 1, Wilhelmina-de Valk 1. Con trole-totaalcijfer 16. Generaal Kenneth Darling, opperbevelhebber van de veilig heidstroepen op Cyprus, heeft een verklaring uitgegeven naar aanleiding van de tien moorden, die sedert de in werking treding van het Engels zevenjarenplan voor Cyprus gepleegd zijn op Britse burgers Daarin verklaart generaal Darling zich bereid alle Britse burgers, die daar behoefte aan voelen, te laten instru eren in de wapenhandel. Britten die met vuurwapens deskundig kunnen omgaan, kunnen de militair autoriteiten 0111 wapens vragen. Gisteren is reeds een begin gemaakt met de uitreiking van deze wapens. Generaal Darling gaf de Britse burgers op Cyprus hetzelfde advies dat hij voor de troepen heeft opge steld: men moet voortdurend waak zaam zijn en zijn bewegingen bui tenshuis tot een noodzakelijk mini mum beperken, teneinde de risico's van een moordaanslag te verkleinen. Hij legde zijn verklaringen af tij dens een persconferentie die hij in Nicosia gaf. Op de vraag of ook vrouwen in aanmerking kwamen voor wapens, antwoordde hij ontken nend. Generaal Darling zei, reeds lang van mening te zijn, dat Engelse bur gers op Cyprus in staat moeten wor den gesteld zich te wapenen. Waar schijnlijk zouden zij, om het uitreiken van talrijke wapenvergunningen overbodig te maken en de zaken snel af te handelen, een tijdelijke benoe- TWEE Amsterdammers, een 48-jari- ge koopman en zijn zoon, zijn bij Wesel, in de nabijheid van de Duits- Nederlandse grens, gearresteerd. Zij zouden zich hebben onttrokken aan het betalen van belastingen en dou anerechten tot een bedrag van meer dan twee miljoen mark. DRIE SCHOOLJONGENS zijn door de bliksem gedood en 29 anderen ge wond, tijdens een hevige onweersbui, die Natalspruit, in de buitenwijken van Johannesburg, teisterde. De blik sem sloeg in in het klaslokaal. EEN 28-JARIGE gevangeniskapper, Yahia Bouhadja. is tot 13 maanden opsluiting veroordeeld, omdat hij bij het scheren van een Moslemse mede- Algerijn in de Parijse Fresnes-gevan- genis, diens keel meegenomen" had. Bouhadja zat al vast voor een over val. IN DE VACATURE prof. mr. L. W. G. Scholten (A.R.) is voor de Twee de Kamer benoemd verklaard de heer G. A. Kieft te Utrecht. TWEE STRAALJAGERS van de Zweedse luchtmacht zijn boven de luchtbasis bij Uppsala met elkaar in botsing gekomen. Beide piloten von den de dood- IN SCHOTLAND is een hert neerge schoten. waarvan het gewei, naar achteraf bleek, zeer radioactief was. IN DE KELDERS van de Koninklijke Schouwburg \e Antwerpen is zater dagavond brand uitgebroken. Er zijn geen slachtoffers en de schade is ge ring. DE FRANSE staat is winnaar ge worden van een speciale eerste prijs van 150 miljoen francs (1,5 miljoen gulden) ter gelegenheid van het 25- jarig bestaan van de Franse staats loterij. Het winnende nummer be vond zich onder 70.000 onverkochte loten. Het bedrag zal opnieuw wor den verloot. Weersverwachting van het K-N. M.I. tot vanavond, opgemaakt gisterenavond 23.15 uur: Nu en clan opklaringen, maar plaatselijk ook enkele buien. Zwakke tot matige wind, in hoofdzaak tussen west en noord. Ongeveer dezelfde temperaturen als gisteren. Verwachtig van het Belgisch Weerkundig Instituut: Lichte tot matige wind uit het noordwesten. Op het einde van de dag bewolkt met enkele neerslag vlagen. 's Morgens nevel of mist. Geen grote wijziging in de tem peratuur. Vandaag: zon onder 16.58 uur. Maan onder 16.41 uur. Morgen: zon op 7.51 uur. Maan op 7-53 uur. In de nacht van zaterdag op zon dag heeft in drie belendende woon huizen van 4 verdiepingen, waarin in totaal 25 gezinnen woonden, een brand gewoed die was uitgebroken na een explosie, waarvan de oorzaak tot dusverre onbekend is. Na onge veer anderhalf uur was de brand weer de brand meester, doch het was toen nog niet mogelijk de ruïnes te onderzoeken. Vijf personen zijn om het leven gekomen. Het aantal ver miste personen wordt op 15 gesteld. Tenminste 5 personen raakten ge wond, een van hen ernstig. Volgens ooggetuigen is het dak van een van de huizen ingestort na de ontploffing. Een vrouw van 25 jaar sprong uit een eerste etage. Met een rugfractuur werd zij in een ziekenhuis opgeno men. ming kunnen krijgen als „special constable" d.w.z. politiereservist. De Britse gouverneur sir Hugh Foot, verklaarde in een radio rede. dat de kortgeleden aan Britse burgers op Cyprus gege ven waarschuwing, om ervoor te zorgen dat zij niet een „gemak- Volgens in Beiroet ontvangen be richten zijn in Irak de algelopen vier dagen 300 arrestaties verricht. Reizi gers uit Bagdad zeggen, dat meer dan een derde van de gearresteerden uit officieren bestaat. Volgens het Turkse persbureau ,,Tha" zijn er in Kirkoek, in het noorden van Irak, zaterdag ernstige ongeregeldheden geweest. Gewapen de benden hadden Turkse winkels ge plunderd. Er werden ware veldsla gen geleverd tussen Koerden en Tur ken. Met grote moeite was het leger er in geslaagd de orde te herstellen. Verscheidene communisten, die tot de incidenten zouden hebben aange zet. werden gearresteerd. kelijk doelwit" van de Eoka wor den, „nog steeds en wel in de hoogste mate, van kracht blijft". Hij verklaarde, dat alle soorten van veiligheidsmaatregelen zullen worden genomen om de Britse burgers te be schermen. Terreur De golf van terreur gaat intussen door Twee Britten leden van de luchtmacht zijn om het leven ge komen en zeven gewond, toen er een bom ontplofte in de kantine van het vliegveld van Nicosia. Twee Engelse militaire auto's re den op westelijk Cyprus in een hin derlaag, waarbij eeh soldaat sneuvel de en een ander werd gewond. Max Gufler de „Oostenrijkse Blauwbaard", heeft zaterdag een vierde moord bekend, namelijk op de destijds vijftigjarige Emilie Meys- trzik, die 27 maart 1952 gewurgd in haar woning werd aangetroffen. Voorts is te Muenchen de 65-jarige halfzuster van Gufler, Margarethe Klopfer, aangehouden. Zij wordt er van verdacht familie van een van Guflers slachtoffers telegrafisch te hebben medegedeeld, dat de bewuste vrouw bij een ongeluk om het leven was gekomen. In Guflers woning zijn meer dan duizend vrouwelijke kledingsstukken aangetroffen die, blijkens monogram men, aan elf vrouwen moeten hebben toebehoord. Opnieuw zijn in België slacht offers gemaakt door methylalco hol; sectie op de stoffelijke overschotten van twee overleden vrouwen, één uit Brussel en één uit Antwerpen, toonde aan, dat zij beiden gestorven zijn aan de gevolgen van vergiftiging door methylalcohol. Inmiddels heeft het ministerie van gezondheid aan zijn lijst van verdachte firmanamen een vijfde toegevoegd: men vermoedt namelijk dat een tot dusver „ongeschonden" handelsmerk is gebruikt om met methylalcohol ver vaardigde likeuren een vertrouwen wekkend aanzien te geven. Vier distilateurs en twee fabrikanten van chocolade en bonbons hebben hun handelsmerken gewijzigd, nadat ge bleken was dat de etiketten van deze firma's misbruikt waren door de ver handelaars vai. methylalcohol. De vijfde distillateur, waartegen za terdag een officiële waarschuwing is uitgegeven, heeft zijn bedrijf in het gebied van Antwerpen. In september zijn zeven mensen over leden aan de gevolgen van vergif tiging door methylalcohol en achttien anderen moesten in ziekenhuizen wor den opgenomen. Midden vorige week overleed in Ant werpen een vrouw onder niet ver klaarde omstandigheden. Autopsie wees de doodsoorzaak aan. Maandag werd in een ziekenhuis te Brussel een andere vrouw opgenomen. Zij is vrij dag overleden, eveneens aan methyl alcoholvergiftiging. In totaal zijn tot dusver negen personen hieraan ge storven. Dc „Johan van Oldenbarncvelt" is zaterdagavond uit Sydney vertrok ken. De 37 verstekelingen zullen on derweg door de zorg van de gouver- I neur van Nederlands Nieuw-Guinea van boord worden gehaald. De Australische minister voor im migratie, Alexander R. Downer, heeft verklaard, dat aan Aziaten slechts toestemming wordt verleend in Australië aan land te gaan voor bij zondere redenen, zoals studie of za ken. Vandaar dat ,,de 37" niet per vliegtuig vanuit Sydney mochten ver trekken. Antara meldt, dat de voor geheel Indonesië geldende staat van beleg ingaande 17 december met een jaar verlengd zal worden. De staat van beleg is in december van het vorig jaar geproclameerd door president Soekarno, kort voor de opstand op Sumatra begon. Het ziet er naar uit, dat in Amerika de hoela-hoepel-manie door een andere rage zal worden verdrongen. De jeugd heeft nl. ontdektdat zij met een hoepel aan een plastic draad, welke van een wartel (een draaihaak) is voorzien, vrijwel alle kunstjes kan uitvoeren, die stoere mannen in het Wilde Westen vroe ger met een lasso konden vertonen. De nieuwe sport is dan ook lariat- hoepelengedoopt. In een park in het hartje van New York gaf een jonge Amerikaan er een demon stratie van. Een Portugese vliegboot met 30 passagiers en een bemanning van zes aan boord heef4 tussen Lissabon en Madeira, 180 mijl uit de Portugese kust, een noodlanding gemaakt. Met man en macht wordt naar de vliegboot gezocht, doch te midder nacht had men nog niets ontdekt. In Vaticaanse kringen noemt men de berichten als zou er een consisto rie op komst zijn, waarin de Paus nieuwe kardinalen zou benoemen, vol komen ongegrond en speculatief, zo bericht het Katholiek Nederlands Persbureau. In het Vaticaan wijst men er op, dat alleen de Paus be slist over het al dan niet bijeen roe pen van een consistorie. De berichten zijn mede in verband met het feit, dat kardinaal Wyszynski pas midden december naar Warschau zal terug keren, door vele persbureaus en kranten verspreid. (Van een onzer redacteuren) In het Venduhhuis van deur waarder Chr. Schalken te Roo sendaal zal zeer binnenkort een exclusieve veiling worden ge houden van Oosterse kunstvoor werpen, die een Engels vlieg tuigingenieur nu ongeveer tien jaar geleden te Breda bij ver huisinrichting Boomaerts zorg vuldig liet inpakken voor ver zending. Sindsdien is echter van de opdrachtgever niets meer ver nomen. Er is thans machtiging verleend om de tientallen voorwerpen, waar onder zeer waardevolle, te veilen. Verwacht wordt, dat voor deze vei ling in kringen van antiquaires grote belangstelling zal bestaan. De ingenieur verbleef destijds op het vliegveld Gilze-Rijen en was te Breda woonachtig. Blijkbaar kreeg de militair 'n spoedopdracht en gaf hij aan genoemde verhuisinrichting op dracht de spullen in te pakken. Hier voor werd een container, een grote bergkist, gebruikt waarin de verza meling Egyptische en Japanse kunst voorwerpen zorgvuldig werden ver pakt. De kist moest naar Jersey, een eiland in Het Kanaal voor de Nor- mandische kust worden verzonden. Er werden heel wat kosten ge maakt, doch de doorde Engelsman afgegeven chequé ter dekking van deze kosten kon niet worden verzilverd. De verhuisinrichting wilde een procedure aangaan om de gemaakte kosten betaald te krijgen, doch ook dit liep op niets uit. Een dagvaarding werd uitge bracht, maar de Engelsman ver scheen niet en alle nasporingen liepen op niets uit. Door de rechtbank te Breda werd vonnis gewezen en thans is het zo ver, dat een bewindvoerder is aan gesteld en machtiging is verleend om de verzameling te veilen. Hier voor worden thans door deurwaar der Schalken voorbereidingen getrof fen. Unieke stukken Onder de vele voorwerpen bevin den zich zeldzame kunstvoorwerpen. Er is een kamerscherm van vier pa nelen onder, die elk een fijn gete kend motief bevatten, ingelegd met paarlemoer. Ook verschillende tafel tjes en andere voorwerpen zijn fijn versierd met dit inlegwerk. Voorts is er een verzameling Oosterse beeld jes, pullen, kopjes, enz., waarvan de waarde moeilijk te bepalen is. Omtrent de herkomst van vele dezer voorwerpen is moeilijk iets met zekehheid te zeggen.Aangenomen moet worden, dat de Engelsman tij dens de oorlogsjaren en de eerste jaren daarna in de Opsterse landen verbleef en een verwoed verzame laar was van oosterse kunst. (Advertentie) In Ter Apel heeft de 105-jarige me vrouw H. Smit-Meijering haar ach ter-achter-kleinzoon, Rijkend Ri chard Veldman ten doop gehouden. We zien hier het moment, waarop ds. H. van Nieuwenhoven de kleine, die in de armen van zijn bet-over grootmoeder ligt, doopt. De commissie-Rodenburg uit de sa menwerkende elektriciteitsproduktie- bedrijven die de plannen bestudeert voor de bouw van de eerste Neder landse elektrische centrale met kern energie bij Geertruidenberg. heeft nu ook een offerte ontvangen van een groep Franse ondernemingen. Deze groep is op het ogenblik bezig met de bouw van de tweede produk- tie-eenheid van het Franse atoom- centraleproject Chinon aan de Loire. Het gaat in dit geval om een gasge- koelde reactor volgens het systeem van de Engelse centrale te Calder- hall, echter moderner en aangepast aan ervaringen, die men na het ge reedkomen van de centrale te Cal- derhall en de eerste produktiegroep te Chinon heeft opgedaan. De commissie-Rodenburg heeft nu in totaal acht offertes uit Amerika, Engeland en Frankrijk. Deze zullen worden verwerkt in het rapport van de commissie, dat tegen het eind van dit jaar zal worden uitgebracht, waarna de definitieve beslissing over de bouw van de centrale bij Geer truidenberg zal worden genomen. In het rapport van de studiecom missie zullen ook gegevens over de bedrijfszekerheid en veiligheid voor de omgeving van een atoomcentrale worden verwerkt. De derde Amerikaanse maanraket is zaterdag van Cape Canaveral gelanceerd, maar de derde trap kwam niet tot ontsteking, zodat het experiment als mislukt moet worden beschouwd. De bekendmaking van het feit, dat de derde trap niet tot ontste king is gekomen, kwam een kwar tier na een andere officiële verkla ring, dat alle drie trappen tot ont steking waren gekomen. Een zegsman verklaarde, dat dit betekende, dat de maanraket, waar van de snelheid door de eerste twee trappen was verhoogd, nog enkele duizenden mijlen in de ruim te zou schieten, alvorens terug te vallen en in de dampkring van de aarde op te branden. De raket werd om half drie des nachts plaatselijke tijd (half negen 's morgens Ned. tijd) afgevuurd. Zij steeg sierlijk omhoog en verdween in de bewolkte hemel, maar werd later hoog in de lucht opnieuw waargenomen, waarschijnlijk op het tijdstip, dat de tweede trap zich in een gouden wolk van de raket af scheidde. Elf minuten na de lancering kwam de niet juiste bekendmaking, dat alle drie trappen tot ontbran ding waren gekomen. Verheugd vielen mannen van de luchtmacht en burger-technici el kaar om de hals, totdat nieuwe sig nalen van de raket het slechte nieuws brachten. De eerste maanraket van de luchtmacht ontplofte 77 seconden na de lancering. De tweede wist een recordhoogte van 79.000 mijl te bereiken, voordat ze weer naar de aarde werd teruggetrokken en in de atmosfeer opbrandde. De lancering van zaterdag is de laatste die aan de luchtmacht was overgelaten in het wetenschappe lijke programma voor verkenning van de maan en mogelijk voor het in een baan om de maan brengen van een satelliet. De raket, 25 meter lang, was uit gerust met apparaten die de koers moesten controleren en de beno digde snelheid van 24.000 mijl per uur. Zij steeg hoog genoeg om het de waarnemingspos ten mogelijk te maken haar radio signalen op te vangen gedurende een korte tijd. De reusachtige radio-telescoop van Jodreel Bank in Engeland wist de maanraket 18 minuten lang te volgen, maar verloor daarna het contact. Een kleine tweeduizend lera ren, werkzaam bij het voorbe reidend hoger en middelbaar onderwijs, het kweekschoolon- derwijs en het middelbaar nij verheidsonderwijs, hebben za terdagmiddag in de Stads schouwburg en het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in Utrecht geprotesteerd tegen de weigering van de regering, hun een salarisverbetering te geven, die de hogere ambtenaren reeds in 1956 kregen. In een motie eisen zij die salarisver hoging zelfs. De protestvergadering stond onder leiding van dr. A. C. de Jong uit Leiden, waarnemend voorzitter van de raad van leraren. Vier inleiders, onder wie dr. J. A. van Bennekom uit Tilburg, tweede voorzitter van de bond van protestantse christelijke kweekscholenleraren en dr. J. G. A. G. Konig uit Alkmaar, voorzitter van de r.-k. lerarenvereniging St.-Bona- ventura, uitten onder talrijke bijvals betuigingen hun lang niet malse kri tiek op de salarispolitiek en op de gang van zaken bij het georganiseerd overleg. De vergadering nam een resolutie aan, waarin zij onder meer consta teerde. dat de regering haar besluit, de salarissen der leraren niet te ver beteren, heeft gehandhaafd onder verwaarlozing van de belangrijkste gegevens van het op grond van een onderzoek naar de verhouding van de salarispositie en het carrière ver loop van leraren en academisch ge vormde ambtenaren samengestelde rapport en zonder de minste poging te doen, op de belangrijkste, tijdens het georganiseerd overleg gemaakte opmerkingen in te gaan. Het congres uitte in de resolutie zijn verontwaar diging over de miskenning van de Naar aanleiding van een aantal vragen, die tot het ministerie I van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen zijn gericht, deelt men ons van de zijde van het ministerie mede, dat de aan- vangsalarissen en de maximum salarissen van de leraren, die een doctoraal examen (niet ge promoveerd) hebben afgelegd, in de volledige betrekking (26- 29 lesuren) resp. bedragen f692,45 en f 1171,50 per maand. Het minimumsalaris van een leraar in de volledige betrek king, in het bezit van een be voegdheid m.o.-b is afhankelijk van de diensttijd, die hij elders bij het onderwijs heeft door gebracht. Het maximumsalaris bedraagt eveneens f 1171,50 per maand. grote betekenis, die het betrokken onderwijs voor ons volk heeft, over de onrechtvaardige discriminatie der leraren en over de wijze van behan deling, die het vertrouwen in de be tekenis van het georganiseerd over leg dreigt te vernietigen. Het congres eiste, dat onverwijld aan de leraren een met die der hogere ambtenaren overeenstemmende verhoging wordt gegeven ingaande op dezelfde in gangsdatum en zonder dat daaraan voorwaarden worden verbonden, die bij de verhoging der hogere ambte naren ook niet gesteld zijn.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 1