Tweemaal felle aanklacht
tegen
moderne
oorlog:
Straalzender verschaft de
televisie een aft
L
t
7
Schiereiland Europa
Geen gebrek aan variatie in
speurderslitteratuur
de
Vincent en
konijntjes
Ik was chirurg
in Dien Bien Phu
Menselijkheid
Robinsonade
Versterking zonder meer
geeft kwaliteitsverlies
Politierechter greep in met
hamerslag (op groene tafel)
radio ACTIEF
Duizend gulden boete
geëist tegen Breyer
a
n
t
n
t
OPVALLENDE RESULTATEN
IN N.-BRAB. SCHAAKBOND
TELEVISIE
11
11
Bakens in het
landschap
Waarom niet simpel
Steenbergse riskeerde middelééuwse straf
Geldboete voor
bezem-strijcï
De wereld der microben
en de mens
Grasso vraagt
beursnotering
STEENBERGEN
e
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 6 NOVEMBER 1958
Voor ons liggen twee boeken,
die in zeker opzicht eikaars an
tipoden zijn, maar toch op een
merkwaardige manier iets met
elkaar gèrrlteen hebben. Beide
namelijk houden ze, hoe
schillend ook een requisitoir in
tegen degenen die verantwoor
delijk zijn voor de verschrikkin
gen van de moderne oorlog.
Het ene boek heet „Ik was chirurg
in Dien Bien Phu" Het is versche
nen bij de Uitgeverij La Rivière en
Voorhoeve te Zwolle en geeft het
relaas van een Franse legerarts,
maj. Grauwin, die als chirurg aan
het front in Vietnam heeft gestaan
en de verschrikkingen meemaakte
van de belegering van de in de
titel genoemde ,,stad", midden in
de Vietnamese wildernis.
Men herinnert zich dit beleg: de
niet-aflatende beschieting van het
laatste Franse steunpunt door de
Vietminh, het gebrek aan proviand
dat de troepen van de Castries kwel
de, de onmogelijkheid om verster
kingen te zenden naar de moedige
verdedigers van de vesting- Men her
innert zich ook het gedrag van Gene-
viève de Galard, de engel van Dien
Bien Phu", dat bijna legendarisch
geworden is.
Een beleg als dit, uit de verte ge
volgd, krijgt al te snel een zodanige
glans van romantische heldendaden,
dat men geneigd is de verschrikkin
gen ervan, de onmenselijke kant van
dit alles, te verdoezelen of over het
hoofd te zien.
Het relaas van majoor Grauwin is
een afschuwelijk relaas. En als zo
danig klaagt het al degenen aan, die
koel-berekenend over de moderne
strijdmiddelen spreken. Over „scho
ne" waterstofbommen en andere ze
geningen van onze moderne bescha
ving.
In Dien Bien Phu vocht men met
„conventionele wapenen. Met ge
weren, mortieren en middelzware
kanonnen. De verwondingen van aan
vallers en belegeraars waren dus
eveneens conventioneel! De schrijver
geeft daar voorbeelden van, zakelijk,
simpel vertellend en zonder enige te
rughoudendheid. Hij geeft de lezer
een idee van de werkzaamheden in
de „operatiezaal", anderhalve meter
onder de grond. Terwijl de aarde
dreunt onder de explosies, worden de
gewonden binnengebracht. Mannen
met verbrijzelde benen, een wegge
schoten onderkaak, een afzichtelijke
buikwonde. De chirurg en zijn assis
tenten hebben geen ogenblik rust. El
ke seconde tijdverlies kan een men
senleven kosten. Amputeren, hech
ten, narcotiseren.... Voor doeltref
fende hygiënische maatregelen ont
breekt de tijd en vaak ook het mate
riaal. Er is gebrek aan water, een
sigaret is weelde. De gewonden kreu
nen, schreeuwen, ijlen en de verple
gers helpen waar hulp mogelijk is.
En dan: ook 't verblijf der gekwet
sten is niet veilig voor 't moordende
granaatvuur.
Vliegtuigen trachten de slachtof
fers op te halen. Ze worden bescho
ten. De gewonden moeten terug naar
de kelder. Dag na dag gaat voorbij.
Het beleg duurt voort. Doden, 'Ver
minkten. En temidden van deze on
beschrijflijke ellende de artsen, de
verplegers en zuster Geneviève hun
werk verrichtend zonder aan ver
moeidheid te denken. Een granaat
slaat donderend in, maar de hand
van de chirurg mag niet beven, zelfs
niet als een van zijn eigen vrienden
stervend wordt binnengebracht. Ge
vecht om menselijkheid in de hel
van de moderne oorlog" is de onder
titel van het boek.
Als men bedenkt dat de strijd rond
Dien Bien Phu niet eens rhet de
„modernste" wapens gevoerd werd,
behoeft de fantasie maar weinig aan
vullende stof om een beeld op te roe
pen van de verschrikkingen die de
mensheid in een volgende oorlog, in
een strijd tussen de wereldmachten,
te wachten staan.
Dit boek mag de strijd om de men
selijkheid in de oorlog beschrijven,
het houdt op de eerste plaats een
onuitgesproken aanklacht in tegen de
onmenselijkheid van het wapenge
weld. In dit laatste vind het zelfs
zijn rechtvaardiging. Het zou immers
geen zin hebben, alleen omwille van
het „verhaal" 250 bladzijden te vul
len met een beschrijving van gruwe
lijke verminkingen en niet-aflatende
oorlogsellende.
Het relaas van majoor Grauwin,
door Jacques Stevens vertaald,
maakt iedereen die het leest weer
eens duidelijk, dat er nog altijd iets
schort aan onze ontwikkelingsgang.
We mogen dan trots zijn op onze
technische beschaving, het besef dat
massamoord nooit een middel kan
zijn tot oplossing van geschillen, is
nog lang geen gemeengoed geworden.
tegen het geweld van de natuur en
leefden 2l/a jaar als Robinson Crusoë.
Met dit verschil dan, dat deze laatste
geen oude vrachtauto tot zijn be
schikking had.
Het is een prachtig boek, dit relaas
van een harde, maar fascinerende
zwerftocht. Het confronteert de lezer
met de wrede, maar eerlijke meedo
genloosheid van de wildernis, met de
huiveringwekkende ongereptheid van
de canyons, waar de mens zich klein
voelt als een mier.
Soms is de natuur gul en voorziet
ze de zwervers van alles wat zij be
hoeven. Een andere keer laat ze hen
aan hun lot over. Niet het minst in
teressant zijn de gesprekken die de
twee. moderne Robinsons onder de
woestijnhemel voeren. Bespiegelingen
I over de natuur, de mens en de on-
gerijmdheid van de oorlog, die hen
in de woestijn heeft gedreven. Wan
neer men van de discussies van deze
twee intellectuele „primitieven" ken
nis neemt, dringt zich onmiddellijk
de vergelijking op tussen de natuur
mens en de gecultiveerde Europeaan.
Er is een enorm verschil tussen die
twee. De eerste hanteerde met animo
de knots, de laatste heeft deugde
lijker wapens uitgevonden
We zeiden het reeds: twee geheel
verschillende boeken, maar beide
mondend in dezelfde conclusie: dat
de oorlog de mens onwaardig is en
dat en beschaving geen hart heeft,
zolang zij de onvervangbaarheid van
het individu miskent. De een ontdekt
het temidden van het oorlogsgeweld,
de ander in de stilte van de natuur,
die met haar zwijgende hooghartig
heid slechts verachting blijkt t< V
ben voor wat de mensen, in hu.
stellende domheid, elkaar aandoen
Het boek van Henno Martin, versche
nen bij H. P. Leopolds Uitgeversmij
te Den Haag, is vertaald door Walter
IJzerdraat. Evenals het boek van
majoor Grauwin heeft het interes
sante illustraties.
J. V.
Het boek van de Duitser Walter
Stangaard, dat onder de titel „Schier
eiland Europa" in Nederlandse ver
taling bij Pax Cs Gravenhage) ver
scheen, zou men in bepaalde opzich
ten een tegenhanger kunnen noemen
van Boumans „Vijfstromenland".
Het bevat ook een pleidooi voor de
eenmaking en eenwording van Europa
voor solidariteit met Amerika. De
schrijver gelooft echter niet in de mo
gelijkheid van een ommekeer in Rus
land en wil het Westerse blok dan ook
met militaire en andere kracht hecht
opstellen tegenover het naar wereld-
beheersing strevende communisme.
Hij wordt niet geplaagd door twijfels
omtrent de zedelijke geoorloofdheid
van de moderne wapens. Het in Azië
en Afrika ontwaakte nationalisme en
anti-kolonialisme kan hij niet zien als
een natuurnoodwendig proces, waar
tegenover de Westerse posities maar
zo spoedig mogelijk moeten capitule
ren. Bittere beschouwingen wijdt
Stangaard in dit verband aan de Ame
rikaanse politiek. Roosevelt wordt af
geschilderd als een door communisme
geïnfecteerde persoonlijkheid, die het
daardoor veel beter kon vinden met
Stalin dan met Churchill en de com
munistische macht tot in het hart van
Europa heeft binnengehaald. Telkens
trekt hij vergelijkingen tussen het feit,
dat in het grote Amerika door de
Europese kolonisten de oorspronke
lijke bevolking zo goed als uitgeroeid
Alle televisiekijkers weten,
dat televisie in verbreidheid
nog niet die vorm heeft aange
nomen, die radio thans bezit.
Niet alleen is het aantal zend-
uren beduidend geringer be-
halve dan in Amerika maar tevens is de reikwijdte van een
zender nog uitermate beperkt. Het ontvangen van buitenlandse
stations is daardoor alleeh nog maar mogelijk als men binnen de
reikwijdte van die zender ligt. Dat betekent, dat Brabant, Zeeland
en Limburg, wat televisie betreft, er het beste voorstaan in Ne
derland. De Zeeuwen en Westbrabanders ontvangen België en
de Oostbrabanders en Limburgers de Duitse zender op de koop
toe.
Nederlands commentaar aan de uit
zending toegevoegd. Vervolgens
wordt dat programma via het per
manente net naar de binnenlandse
TV-zenders gevoerd en klaar is de
uitzending.
Het tweede boek waarop we hier
boven doelden, heeft een merkwaar
dige titel: ,,Als er oorlog komt, gaan
we de woestijn in". Het is geschre
ven door de Duitse geoloog Henno
Martin, die bij het uitbreken van de
tweede wereldoorlog met een vriend
in Zuidwest-Afrika werkte en kans
liep gearresteerd te worden. Hij was
immers een Duitser en Zuid-Afrika
had de zijde van de geallieerden ge
kozen. Martin en zijn vriend verkozen
het nomadenbestaan boven het inter
neringskamp. Ze vluchtten in de Na-
xnib-woestijn, leerden zich wapenen
Toch realiseren we ons maar am
per, dat bijvoorbeeld de normale
Nederlandse Lopikzender in onze zui
delijke provincies niet of maar am
per door zou komen als vernuftige
technici deze zender niet een lift
hadden gegeven, als zij hem niet via
een soort tussen-aggregaat een als
het ware verlengde werking hadden
toebedacht. Want dat is de taak van
de straalverbindingen. Evenals de
kabels bij telefonie verspreiden zij de
televisie-signalen over grotere af
standen dan normaal het geval zou
zijn. Dat betekent dus, dat er enkele
televisie-zenders moeten zijn, die
zo'n signaal opvangen en het opnieuw
uitzenden. En dat heeft tot gevolg
dat er niet zoveel van die extra
zenders behoeven te zijn, waardoor
men die steunzenders een scherp ge
richte bundel uitgezonden energie kan
doen toekomen. Hetgeen uiteraard
het opnieuw in de lucht gezonden
„beeld" zeer ten goede komt.
Die steunpunten zijn de straalver
bindingen, die evenals de „moeder
zenders" een nare eigenschap heb
ben. Hun reikweidte namelijk is ook
maar beperkt. Dat heeft tot gevolg
dat overbrenging van televisie over
hele grote afstanden, niet dan met
een heleboel van die straalverbindin
gen kan worden gerealiseerd. Ge
steld dat men in de gelegenheid zou
zijn op elke gewenste plaats een der
gelijk gevaarte te bouwen.
Daarom is er nog een andere „lift"
gecreëerd en dat is het relaisstation
Deze stations, die ongeveer 50 kilo
meter van elkaar afliggen, vangen
het programma van een voorgaand
station op en zenden dit na verster
king niet naar de TV-ontvangtoestel-
len, maar naar een volgend station.
En dit station doet evenzo, tot de
energie weer een straalzender bereikt
en via deze naar de toestellen gaat
waar ze wordt omgezet in „levend
beeld".
Op deze wijze ontstond in de loop
der laatste jaren-in Europa een zich
steeds nog uitbreidend netwerk van
straalverbindingen, die thans op vele
plaatsen en in vele landen bakens
zijn in het landschap door hun hoge
betonnen torens en stalen masten.
In die hoge torens staat zogenaam
de straalverbindingsapparatuur op
gesteld. die al naargelang de golf
lengte waarop wordt gewerkt, wordt
aangeduid als de 3.7 centimeter-, de
3.5 centimeter- en de 7.5 centimeter-
apparatuur. Elk van deze drie soor
ten heeft zijn eigen toepassingsge
bied, namelijk respectievelijk voor
mobiel, semimobiel en voor perma
nent gebruik.
De eerste verbindingen in Neder
land die tussen Bussum en Lopik
en Lopik en Eindhoven werden
met behulp van de 3.5 centimeter-
installatie tot stand gebracht. Deze
apparatuur kwam ook in werking tij
dens de eerste Eurovisie-uitzending
in 1954 vanuit Londen. Bij deze eer
ste uitzending in internationaal ver
band deed zich onder meer de
eigenaardigheid voor, dat het van
Engeland komende beeld België
moest passeren, dat zelf nog geen
regelmatige uitzendingen had, al wa
ren de Vlamingen al wel gestart.
Men kreeg hierdoor de figuur dat
België een uitzending doorgaf, waar
van het zelf niet kon profiteren.
In de praktijk is gebleken, dat alle
drie de soorten apparatuur die wij
hierboven noemden, onmisbaar zijn.
Bij een reportage bijvoorbeeld wordt
met de mobiele straalzender het
beeldsignaal eerst naar een geschikt
hooggelegen punt in de stad ge
bracht. Vanaf dit punt Wordt dan
met behulp van semimobiele straal
zenders een verbinding tot stand ge
bracht met het permanente straal-
verbindingsnet, waarover het beeld
signaal verder naar de studio en
daarna weer naar de TV-zenders
wordt gevoerd.
Bij een Eurovisie-uitzending komt
er natuurlijk heel wat meer kijken.
Een buitenlands programma wordt
via het permanente net eerst naar
de studio gebracht, waarna het
voor zover noodzakelijk in het bij
ons gebruikelijke lijnen aantal wordt
omgezet. Verder wordt hier nog een
Waarom al deze complicaties met
straalverbindingen heeft men ons
wel eens gevraagd. Waarom niet ge
woon het signaal aan de rand van
het door een TV-zender bestreken
gebied opgevangen en het daarna
versterkt en eventueel nog vertaald
ook. doorgeven Wel, deze methode
wordt incidenteel ook toegepast, zo
als bijvoorbeeld tijdelijk voor het
overbrengen van 't beeld van Lopik
naar de zender Irnsum, die voor de
ontvangst in de noordelijke provin
cies is opgesteld. Maar zo'n heruit
zending brengt kwaliteitsverlies van
het overgebrachte beeld met zich
mee en dat kan dus bezwaarlijk eni
ge malen herhaald worden. Even
min is het mogelijk kabels te gebrui
ken; die zijn .trager' dan luchtverbin-
dingen. En daarom dus de straalzen
ders, die er mede toe hebben bijge
dragen. dat televisie die ontzaglijk
snelle en grote vlucht heeft geno
men.
„Ze kunnen mij de beide handen
afhakken als ik heb geslagen", riep
gisteren een Steenbergse zo paVie-
tisch mogelijk in de Bredase rechts
zaal en ze stak beide armen vooruit
in de richting van dc politierechter,
mr. H. Seelen, alsof ze wilde zeggen:
Ga uw gang, edelachtbare.
De politierechter voelde niets voor
dit middeleeuwse ingrijpen en zei
glimlachend: „Die straf bestaat niet
meer, juffrouw".
„Ik heb altijd gehoord, dat degene,
die het eerst slaat de verdachte is",
ging de vrouw verder. „Nu, edelacht
bare, zij is begonnen" 'en ze wees zo
kwaadaardig in de richting van die
„zij", dat het maar goed was, dat de
bezem niet als corpus delicti aan
wezig was. want die had dan mis
schien andermaal het pleit moeten
beslechten.
De officier van justitie, mr, D. Bins,
die vele en lange minuten dat bek
vechten had moeten aanhoren om
beurten probeerden de verdachten en
de getuigen elkaar zo zwart mogelijk
te maken rees als een rots uit de
branding en zei: „Miljarden worden
er in de wereld uitgegeven om de
vrede te bewaren, maar deze beide
vrouwen in Steenbergen schijnen dat
niet erg op prijs te stellen. Zij grij
pen elke gelegenheid aan om elkaar
het ieven zo zuur mogelijk te maken.
Om bij de feiten te blijven: verdachte
heeft met de bezem geslagen dat
zeggen het slachtoffer en haar zoon
tje en ze heeft haar.buurvrouw aan
de haren getrokken. Dat komt niet
te pas en daarom zal ik tegen haar
veertig gulden boete vragen".
Opnieuw kwam verdacht in actie,
maar de politierechter had er nu
schoon genoeg van en liet met een
donderende klap de hamer op de
groene tafel daveren. Het bleek een
juiste daad op het juiste moment. De
vrouw hield haar mond.
„Ik wil er rekening mee houden",
zei mr. Seelen „dat het slachtoffer nu
ook niet bepaald als een lieverdje
bekend staat. Die weet ook van wan
ten, dat lees ik hier wel in de rappor
ten van de politie. De mishandeling
acht ik echter bewezen en daarom za]
ik verdachte veroordelen tot een boe
te van twintig gulden".
Verdachte, die wel in de gaten had,
dat er niets meer aan viel te veran
deren zette koers naar de deur en
verwaardigde niemand meer met een
blik. Zelfs niet de politieman, die
toch heel hulpvaardig de deur open
deed.
is en hier dus eigenlijk een koloniale
staat in optima forma is ontstaan, ter
wijl datzelfde Amerika nu de kam
pioen is van het anti-kolonialisme en
de Europese landen dwarsboomt in
het handhaven van buiten-Europese
posities. Stangaards kijk op het Suez-
avontuur is dan ook wel heel andprs
dan die van Bouman. Uitvoerig weidt
hij uit over Soekarno's rol en de de
plorabele toestand, waarin het vrijge
maakte Indonesië is geraakt alsmede
het gevaar, dat dit voor het Westen
kan gaan betekenen.
We zijn overtuigd, dat uiteenzettin
gen als deze kunnen bijdragen tot het
recht trekken van meningen, welke in
deze dagen zo veelvuldig worden om
gebogen naar een onreëel pacifisme
en defaitisme ten aanzien van de toe
komst van het Westen. Als iedere
reactie slaat ze echter ook nogal eens
door naar aanvechtbare eenzijdigheid
aan de andere kant. Ook de typische
Duitser komt nogal eens om de hoek
kijken en men zet toch op zijn minst
een vraagteken bij een bewering als
deze: „De nazi-dictatuur in Midden-
Europa was een explosie van machts
waanzin, die niet overeenkwam met
de aard van land en volk." Hier komt
de neiging naar voren om het nazi
isme voor te stellen als iets, dat eigen
lijk buiten het Duitse volk omging,
terwijl toch Hitier en zijn trawanten
door een democratische stembuszege
het eerst aan de macht zijn gekomen.
Zo zijn er nog verscheidene passages,
die we al lezende hebben aangestreept.
Doch het neemt niet weg (of juist
daardoor?), dat we dit van veel intel
ligent en belezenheid getuigende ge
schrift, in een levendige stijl geschre
ven, met veel belangstelling hebben
gelezen en het ook aan kritische le
zers kunnen aanbevelen. In ieder ge
val moge men er de roep om Euro
pese eenheid uit verstaan, welke her
haaldelijk in dit boek wordt gehoord
eh welke ook in de slotalinea nadruk
kelijk naar voren komt:
„Als Europa geen eenheid wordt
en zijn nationalistische en partijpoli
tieke onenigheden niet zal weten te
overwinnen zou het voor het mach
tige Amerika wel eens een blok aan
het been kunnen worden wat nog
erger is dan een onbelangrijke bij
komstigheid dat men behandelt zo
als men alles wat lastig is behandelt.
Het zou zelfs niet uitgesloten zijn. dat
de twee wereldmachten omwille van
de zogenaamde wereldvrede en om
een atoomoorlog te voorkomen, tot
overeenstemming komen wat betreft
de verdeling van ons schiereiland
„iSuojdsaaAv; ap do edojng
(Advertentie)
EEN BRUG NAAR ALLE
LANDEN:
Televisie overbrugt alle gren
zen en .laat U kennis maken met
andere landen en hun bevolking.
Wie het goed en ongestoord wil
oekijken kiest Philips televisie.
Wie het goed bekijkt koopt bij
L. BRUGSTR. 4
TEL. 31379
BREDA
Wat microben zo ongeveer zijn,
weten we allemaal. Maar men moet
al een beetje biologie gestudeerd
hebben om te weten wat men er pre
cies onder verstaat en welke bete
kenis ze hebben voor het leven van
mens, dier en plant. Er zijn nuttige
en schadelijke microben. Sommige
zijn verantwoordelijk voor de af
schuwelijkste ziekten. Andere hebben
zich onmisbaar getoond bij de beref
ding van onze voedingsstoffen. In een
populair boekje, dat in de Spectrum
reeks is verschenen, vertelt dr. J.H.
Schuurmans Stekhoven jr. alles wat
een leek op het gebied van de micro-
benleer interesseren kan. De leek
zeggen we, want het laat zich ver
staan dat in ruim 160 bladzijden het
'hele onderwerp zich niet laat uitdie
pen. In elk geval is het genoeg om
de lezer een helder inzicht te geven
in aard en activiteit van de kleinste
levende wezentjes, die zich slechts
door de microscoop laten observeren.
Woensdag heeft de persfotograaf
Karl Bryer uit Aken, die in juli van
dit jaar op Schiphol een koude douche
kreeg, toen hij bij zijn aankomst uit
het woelige Irak, door de mare-
chausee werd meegedeeld, dat hij nog
vier weken gevangenisstraf te onder
gaan had. voor het Bossche Hof in
hoger beroep terecht te staan. De
gevangenisstraf was hem door de
Economische politierechter te Maas
tricht in 1953 opgelegd, omdat hij in
juli en augustus van dat jaar in to
taal ca. 60 kg koffie naar Duitsland
had gesmokkeld, aan welk bedrijf hij
ruim 400 DM. verdiend had.
Bryer is destijds op vrije voeten
gesteld nadat het blad Paris Match,
waarvoor hij werkte voor hem een
borgstelling van f 1000.gestort had
en heeft intussen hoger beroep aan-
•getekend. Hij erkende de feiten vol
ledig en de Procureur-generaal mr.
Moons was van mening dat rekening
gehouden diende te worden met de
lange tijd, die sinds het plegen van
het delict verlopen is. Hij eiste
f 1.000,boete subs. 50 dagen hech
tenis.
Mr. Kokosky uit Amsterdam die B.
verdedigde vond die clementie ech
ter weinig toereikend gezien tegen de
achtergronden- van het delict en zijn
huidige gevolgen. Hij gaf een over
zicht van de voorgeschiedenis van
Breyer's smokkelbedrijf. De man was
door het drijven van vooraanstaande
personen het land uitgezet en was
daardoor tevens zonder betrekking
Naar wij vernemen hebben aandeel
houders in Grasso's Koninklijke Ma
chinefabrieken te 's-Hertogenbosch be
sloten over te gaan tot uitbreiding
van het geplaatste aandelenkapitaal
tegen de koers van 100 procent, met
voorkeursrecht voor aandeelhouders.
Tegelijkertijd zal voor hét gehele ge
plaatste gewone aandelenkapitaal de
officiële notering ter beurze van Am
sterdam worden aangevraagd. Het
desbetreffende prospectus zal binnen
kort verschijnen.
De jongste detectiveboeken, die
in de Prisma-reeks van het Spec
trum verschenen zijn, demonstre
ren, dat er aan variatie in dit
genre geen gebrek hoeft te zijn. Het
zijn drie zeer verschillende ver
halen, die naar onze smaak ook
een zeer verschillende waardering
verdienen. Het dichtst bij het klas
sieke speurdersverhaal staat on
getwijfeld „Pigskin maat 7".
waarvan intussen al een hoorspel
bewerking gemaakt is en dat dus
vele lezers in die vorm bekend zal
zijn.
Nu is die vergelijking met het
klassieke speurdersverhaal in een
bepaald opzicht flagrant onjuist- In
deze zin n.l., dat de schrijver Frank
Arnau getracht heeft om de figuur
van de speurder van iedere overbo
dige en valse romantiek te ontdoen.
Daardoor krijgt' men wat men zou
kunnen noemen een politierapport,
dat door een goed journalist her
schreven is. Het verhaal is op klas
sieke manier opgebouwd en zeer
nauwkeurig verteld: de ontdekking
van de misdaad, de rapportering bij
de politie en dan de moeizame gang
naar de oplossing van de misdaad.
Binnen dit kader geeft Arnau een
bijzonder aardige karakteristiek van
Londen, waar de speurders een be
langrijk deel van hun tijd doorbren
gen, Nogmaals: zeer goed journalis
tiek werk. Maar als men het ons
vraagt: liever een politieman met
een tikkeltje romantiek, graag iets
meer van de ouwe, trouwe Sherlock
Holmes
Gedurfde opzet
Veel boeiender, veel gedurfder van
opzet is „Moord zonder lijk" van de
Amerikaan Bill Ballinger. Het is ook
een speurdersverhaal, maar hier is
de speurder geen natuurgetrouwe
politieman. Hier is hij een gooche
laar, die wraak neemt op een valse
munter, die zowel de vrouw van de
goochelaar als haar oom vermoord
heeft. Niet alleen de manier waarop
de goochelaar wraak neemt, maar
evenzeer de wijze waarop Ballinger
dit beschreven heeft, getuigt van fan-
thsie. Na een korte proloog één
pagina stappen we meteen mid
den in de rechtszaak, die de bekro
ning is van de affaire. Ballinger ver
telt dan als het ware het begin en
het einde van de historie naar elkaar
toe, door ons hoofdstuk om hoofd
stuk mee te nemen naar de rechts
zaal err ons in kennis te brengen met
wat aan de „moord zonder lijk"*
vooraf is gegaan. Het verhaal, dat
vertaald is door B, Schmidgall, is
bovendien uitstekend in moderne,
strakke taal geschreven en ongetwij
feld zal het bij iedere liefhebber van
speurdersverhalen in de smaak val
len.
Historisch
Weer een heel andere variatie op
het thema „speurdersverhaal" is
„De misdaad van de bultenaar",
door de Engelse schrijfster Josephine
Tey. Zolang de meeste speurders nog
de gave missen om in de toekomst
te kijken, lijkt ons de ondertitel van
het boek „Een dectective speurt in
het verleden" onjuist, en we vinden
die ook niet karakteristiek voor het
boek. Bedoeld is, dat het hier een
combinatie van een detectiveverhaal
en een historisch verhaal betreft. De
politieman Grant ligt in het zieken
huis en om de verveling te verdrij
ven gaat hij uitzoeken, of de En
gelse koning Richard III inderdaad
schuldig is aan de moord op zijn
twee neefjes, Edward V en zijn
broertje, de hertog van York, een
dubbele moord die hem door de his
torie wordt aangewreven en die een
huiveringwekkender gestalte nog
heeft gekregen door Shakespeares
drama „Richard III".
Dank zij allerlei naspeuringen in
allerlei historische werken komt
Grant tot het overtuigend bewijs, dat
Richard III niet de misdadige bulte
naar is, waarvoor de Engelse ge
schiedenisboekjes (en onze Neder
landse encyclopedieën) hem laten
doorgaan.' Hoe Grant tot dat bewijs
komt, zal misschien meer de histo
riekenners dan de lezers van speur
dersverhalen interesseren.
Weinig aanbeveling behoeven de
detectieveboeken van Dorothy
Sayers. Zeker niet het Prisma-boekje
„Onnatuurlijke dood" van deze En
gelse schrijfster, dat een van de eer
ste Lord Peterverhalen bevat. Hét
is het verhaal van de speurtocht van
Lord Peter achter de doodsoorzaak
van iemand, wiens lijk bij de schou
wing niets verdachts vertoonde. De
naam van de schrijfster is de beste
aanbeveling. kl.
gekomen. Hij bezocht nog dikwijls
zijn ouders in Kerkrade en nam dan
koffie mee om mef de winst daarvan
in zijn onderhoud te voorzien. Toen
hij betrapt werd gebeurde dat op
Duits grondgebied door de Neder
landse douane die hem mee namen
naar het Nederlandse gebied. Omdat
B. zich daartegen verzette werd hij
ook nog tot f 75,boete veroordeeld.
Bovendien moest hij voor de smok
kel ook in Duitsland terecht staan
waar men hem een boete van 10
Mark oplegde. M. Kokosky wees op
de vele moeilijkheden die zijn cliënt
na zijn terugkeer in Nederland heeft
ondervonden en speelde ook zijn
eigen gepeperde declaratie uit om de
hereri van het Hof mild te stemmen.
Die zullen op 19 november a.s. hun
arrest wijzen.
Sieuw-V ossemeer
Telefonische belediging
niet bewezen
Op 16 maart had plaatsgenote A. M.
R. een telefonisch gesprek met C. K.
Tijdens dit gesprek zou R. minder
vriendelijke opmerkingen hebben ge
maakt tegen K. Laatstgenoemde had
dit niet genomen en was naar de poli
tie gegaan om proces-verbaal op te
laten maken ^wegens belediging. Het
gevolg was, dat R. terecht moest staan
in Breda voor de politierechter, mr.
H. Seelen. Verdachte ontkende de be
ledigende woorden tijdens het tele
foongesprek gebruikt te hebben. K. en
zijn vrouw zeiden van wel. De als
getuig a décharge gehoorde zoon van
verdachte viel zijn moeder bij en ver
klaarde onder ede niets van de in de
dagvaarding vermelde woorden ge
hoord te hebben. Hij was de hele tijd
bij zijn moeder in de kamer geweest.
De officier van justitie, mr. D. Bins,
hield zich aan de verklaringen van K.
en diens vrouw en vroeg dertig gul
den boete.
Na het pleidooi kon de politie
rechter niet de overtuiging opbrengen,
welke nodig is voor een veroordeling
en gezien de twijfel die hierdoor bleef
bestaan, sprak hij verdachte vrij.
Nieuwe acties Missieclub
De missieclub „Pius X" is gestart
met enkele nieuwe acties, waarvan
het instellen van een comité van aan
beveling wel de voornaamste is. Het
bestuur van de missieclub heeft voor
aanstaande plaatsgenoten verzocht in
dit comité zitting te nemen en reeds
is gebleken, dat men veel bereidwil
ligheid'ontmoet. Dit comité zal het
bestuur steunen en het werk aanbe
velen. Bovendien is men begonnen
met de verkoop van bijdrage-kaarten,
die een jaarlijks vast „inkomen" ga
randeren. De inzamelings-actie oude
materialen. blijkt heel goed te vol
doen. Regelmatig krijgt het comité
oud papier e.d. in het magazijn aan
geboden, waardoor er weer meer goed
missiewerk verricht kan worden.
Dit is maar gewoon
een vriendelijk stukje
over Etten, waar ik
graag mag vertoeven
in zomerse dagen on
der de schaduw der
markt-bomen. Daar
onder heeft Vincent
van Gogh als kind ge
speeld en dit vind ik
telkens weer een ont
roerende gedachte.
Dat hij daar met een
petje op en met een
broek ver over de
knieën rondliep en
dat nu iedereen de
naam en het werk
van dat ventje kent.
Daar is natuurlijk
heel wat snobisme bij
maar daar kan Vin
cent niets aan doen.
Snobisme en beleg-
gingspolitiek, die je
altijd ziet als de eige
naren van veel waar
depapieren en mun
ten zich met kunst
gaan bezig houden.
Dat betreur ik en ik
ben nog niet eens
zo'n vurige van-
Gogh-fan, behalve als
het om de eerste te
keningen'gaat. Nu we
het er toch over heb
ben: in een Engels
blad stond, dat de
man, die in Londen
..De Jongen Met Het
Gele Vest" heeft ge
kocht, een overigens
niet door van Gogh
gemaakt schilderij, voor hetzelfde
bedrag had kunnen aanschaffen:
twee luxueuze woningen, een in en
een buiten Londen, een vreselijk
luxueuze Rolls-Royce, een enorm
aantal juwelen, een idem aantal
aandelen, een zespersoons Havil-
land-vliegtuig én een eersteklas
biljet voor een wereldreis op een
groot passagiersschip. En dan,
stond er, had hij nog een heleboel
geld overgehouden. Waarmee hij,
stond er, dan een héél mooi schil
derij had kunnen kopen. Ik wil
maar zeggen; ook al ging het in
dit geval nu niet om een doek van
van Gogh, dat dat jongetje daar
nooit aan gedacht heeft, ook niet,
toen hij ouder was geworden. Dit
zijn zo van die zaken die ik graag
eens mag overwegen in Etten, on
der de boompjes.
"JVTU heb ik eigenlijk over Etten niet
Is zoveel mee te delen; het is maar
een beetje peinzen en mijmeren.
Ik lees dat er een witte Vlaamse
reus uit Steenbergen algemeen
kampioen is geworden. Wij zullen
wel moeten aannemen, dat dit geen
échte reus uit Vlaanderen of uit
Steenbergen is geweest, zoals ook
een Duitse herder b ij n a nooit
een échte Duitse herder is. Een
échte Duitse herder zou op een
hondententoonstelling net zo weinig
kans op een prijs maken als een
échte Vlaamse reus op een konij
nententoonstelling. Ik wens de be
zitter van de reus geluk. Dit dag
blad schreef, dat de algemeen
kampioen om zijn ereplaats heeft
moeten kampen met onder andere
een Pool van een pond. Dit sterkt
me in de mening dat de tentoon
stelling uitsluitend op de dieren
wereld betrekking heeft gehad.
Nietwaar; wat is in ónze wereld
^.een Pool van een pond
En er is in Etten óók een comité
voor een luehtmachtshow gevormd,
zodat wij daar binnen afzienbare
tijd met geheven nek naar de voor
uitgang der techniek zullen kun
nen staren. De laatste keer, dat ik
een luchtvaartshow bijwoonde, was
ongeveer tien jaar geleden in het
eigenlijke vliegtuigendorp Woens-
drecht. Toen vormden de straalja
gers nog een soort pièce de résis-
tance in heel dit feest van snelle
en buitelende en mooi in formatie
vliegënde toestellen. Er stond een
explicateur met de handen in de
zak bij een microfoon, in een steeds
groter wordende kring van lege
cola-flesjes. Die gebruikte dan met
merkbare voldoening uitdrukkin
gen als: ik kreeg zoeven bericht
dat de straaljagers in Twente
zijn opgestegen; o, daar zijn ze al.
In die tien jaar daarna zijn we
aan alles gewend geraakt en het
vliegfeest in Etten zal zich ten op
zichte van dat vroegere in Woens-
drecht wel verhouden als een splin
ternieuwe Cadillac tot de hotsende
en botsende auto's, waarmee onze
grootvaders de wegen optrokken
om na een uur te moeten stoppen
voor het (doen) opleggen van een
nieuwe band. En zo elk uur op
nieuw.
IN Etten staat óók de Tornado, die
denk ik in architctonisch
opzicht toch wel de mooiste fabriek
van heel west-Brabant is. En dat
een niet tot de grote behorende
gemeenschap wel grote dingen kan
doen bewijst de totstandkoming van
- de Nobelaer, waar uitvoeringen en
concerten op hoog niveau gaan ko
men, ter bekroning en voortzetting
van de arbeid van de culturele
kring, die er al langer was.
Dit alles heb ik op een rustige
middag overdacht te Etten, zeer
langzaam zoet bier drinkend in
een gemoedelijk café en uitziend
naar de bomen op het plein. De
bomen, die mij agn van Gogh doen
denken. Hééft hij er eigenlijk wel
gespeeld En waren de bomen er
al O. schrijf geen ingezonden
stuk, lezer, dat van Gogh om his
torische redenen nooit onder
die bomen in Etten gelopen kan
hebben met zijn hoepeltje en zijn
knikkers. Want ik zou u gelijk moe
ten geven, misschien, uit geschied
kundig oogpunt zó goed ken ik
de feiten niet maar gij zoudt
mijn illusie kapotslaan als een bro
ze vaas en dat zou het ergste zijn.
YORICK
In de le klasse bleef de ontmoeting
tussen de beide Bredase clubs Bre
da I Max Euwe II met 4J44(4
tot nu toe onbeslist. De afgebroken
partij zal dus hier de beslissing
moeten brengen. Eindhoven III be
haalde thuis eer, verdienstelijk ge
lijk spel tegen het vrjj sterke BSV
uit Bergen op Zoom.
In de 2e klasse A startte Schavo
I uit Tilburg voortreffelijk door het
thuis spelende Zevenbergen een zwa
re 7(42(4 nederlaag toe te brengen.
In de 2e klasse B bracht de ontmoe
ting tussen Max Euwe I Den Bosch
en EVS uit Valkenswaard nog geen
beslissing. Met een 54 voorlopige
stand in het voordeel van Max Euwe
werd dit treffen gesloten; de reste
rende partij is ter arbitrage opge
zonden waarbij Valkenswaard de
winst claimde.
In de 3e klasse A startte Caïssa I
eveneens uitstekend door het lang
niet malse EDN in eigen huis een
64 nederlaag toe te brengen. Tot
slot vermelden wij nog de verplet
terende nederlaag die Commanderije
nog wel in eigen huis te slikken
kreeg van ODI uit Uden. Hier werd
het zelfs 71.
Programma voor a.s. zaterdag:
3e klasse B: Schavo II, Tilburg
Wolstad II, Tilburg; Bata, Best
Tivoli II, Eindhoven.
4e klasse A: De Nederlander, Ois-
terwijk OVSL, Tilburg; Kasteel v.
Dussen II Raadsheer, Zundert,
Caissa III, Rijen Max Euwe IV,
Breda.