Tweemaal felle aanklacht tegen moderne oorlog: Straalzender verschaft de televisie een aft L t 7 Schiereiland Europa Geen gebrek aan variatie in speurderslitteratuur de Vincent en konijntjes Ik was chirurg in Dien Bien Phu Menselijkheid Robinsonade Versterking zonder meer geeft kwaliteitsverlies Politierechter greep in met hamerslag (op groene tafel) radio ACTIEF Duizend gulden boete geëist tegen Breyer a n t n t OPVALLENDE RESULTATEN IN N.-BRAB. SCHAAKBOND TELEVISIE 11 11 Bakens in het landschap Waarom niet simpel Steenbergse riskeerde middelééuwse straf Geldboete voor bezem-strijcï De wereld der microben en de mens Grasso vraagt beursnotering STEENBERGEN e DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 6 NOVEMBER 1958 Voor ons liggen twee boeken, die in zeker opzicht eikaars an tipoden zijn, maar toch op een merkwaardige manier iets met elkaar gèrrlteen hebben. Beide namelijk houden ze, hoe schillend ook een requisitoir in tegen degenen die verantwoor delijk zijn voor de verschrikkin gen van de moderne oorlog. Het ene boek heet „Ik was chirurg in Dien Bien Phu" Het is versche nen bij de Uitgeverij La Rivière en Voorhoeve te Zwolle en geeft het relaas van een Franse legerarts, maj. Grauwin, die als chirurg aan het front in Vietnam heeft gestaan en de verschrikkingen meemaakte van de belegering van de in de titel genoemde ,,stad", midden in de Vietnamese wildernis. Men herinnert zich dit beleg: de niet-aflatende beschieting van het laatste Franse steunpunt door de Vietminh, het gebrek aan proviand dat de troepen van de Castries kwel de, de onmogelijkheid om verster kingen te zenden naar de moedige verdedigers van de vesting- Men her innert zich ook het gedrag van Gene- viève de Galard, de engel van Dien Bien Phu", dat bijna legendarisch geworden is. Een beleg als dit, uit de verte ge volgd, krijgt al te snel een zodanige glans van romantische heldendaden, dat men geneigd is de verschrikkin gen ervan, de onmenselijke kant van dit alles, te verdoezelen of over het hoofd te zien. Het relaas van majoor Grauwin is een afschuwelijk relaas. En als zo danig klaagt het al degenen aan, die koel-berekenend over de moderne strijdmiddelen spreken. Over „scho ne" waterstofbommen en andere ze geningen van onze moderne bescha ving. In Dien Bien Phu vocht men met „conventionele wapenen. Met ge weren, mortieren en middelzware kanonnen. De verwondingen van aan vallers en belegeraars waren dus eveneens conventioneel! De schrijver geeft daar voorbeelden van, zakelijk, simpel vertellend en zonder enige te rughoudendheid. Hij geeft de lezer een idee van de werkzaamheden in de „operatiezaal", anderhalve meter onder de grond. Terwijl de aarde dreunt onder de explosies, worden de gewonden binnengebracht. Mannen met verbrijzelde benen, een wegge schoten onderkaak, een afzichtelijke buikwonde. De chirurg en zijn assis tenten hebben geen ogenblik rust. El ke seconde tijdverlies kan een men senleven kosten. Amputeren, hech ten, narcotiseren.... Voor doeltref fende hygiënische maatregelen ont breekt de tijd en vaak ook het mate riaal. Er is gebrek aan water, een sigaret is weelde. De gewonden kreu nen, schreeuwen, ijlen en de verple gers helpen waar hulp mogelijk is. En dan: ook 't verblijf der gekwet sten is niet veilig voor 't moordende granaatvuur. Vliegtuigen trachten de slachtof fers op te halen. Ze worden bescho ten. De gewonden moeten terug naar de kelder. Dag na dag gaat voorbij. Het beleg duurt voort. Doden, 'Ver minkten. En temidden van deze on beschrijflijke ellende de artsen, de verplegers en zuster Geneviève hun werk verrichtend zonder aan ver moeidheid te denken. Een granaat slaat donderend in, maar de hand van de chirurg mag niet beven, zelfs niet als een van zijn eigen vrienden stervend wordt binnengebracht. Ge vecht om menselijkheid in de hel van de moderne oorlog" is de onder titel van het boek. Als men bedenkt dat de strijd rond Dien Bien Phu niet eens rhet de „modernste" wapens gevoerd werd, behoeft de fantasie maar weinig aan vullende stof om een beeld op te roe pen van de verschrikkingen die de mensheid in een volgende oorlog, in een strijd tussen de wereldmachten, te wachten staan. Dit boek mag de strijd om de men selijkheid in de oorlog beschrijven, het houdt op de eerste plaats een onuitgesproken aanklacht in tegen de onmenselijkheid van het wapenge weld. In dit laatste vind het zelfs zijn rechtvaardiging. Het zou immers geen zin hebben, alleen omwille van het „verhaal" 250 bladzijden te vul len met een beschrijving van gruwe lijke verminkingen en niet-aflatende oorlogsellende. Het relaas van majoor Grauwin, door Jacques Stevens vertaald, maakt iedereen die het leest weer eens duidelijk, dat er nog altijd iets schort aan onze ontwikkelingsgang. We mogen dan trots zijn op onze technische beschaving, het besef dat massamoord nooit een middel kan zijn tot oplossing van geschillen, is nog lang geen gemeengoed geworden. tegen het geweld van de natuur en leefden 2l/a jaar als Robinson Crusoë. Met dit verschil dan, dat deze laatste geen oude vrachtauto tot zijn be schikking had. Het is een prachtig boek, dit relaas van een harde, maar fascinerende zwerftocht. Het confronteert de lezer met de wrede, maar eerlijke meedo genloosheid van de wildernis, met de huiveringwekkende ongereptheid van de canyons, waar de mens zich klein voelt als een mier. Soms is de natuur gul en voorziet ze de zwervers van alles wat zij be hoeven. Een andere keer laat ze hen aan hun lot over. Niet het minst in teressant zijn de gesprekken die de twee. moderne Robinsons onder de woestijnhemel voeren. Bespiegelingen I over de natuur, de mens en de on- gerijmdheid van de oorlog, die hen in de woestijn heeft gedreven. Wan neer men van de discussies van deze twee intellectuele „primitieven" ken nis neemt, dringt zich onmiddellijk de vergelijking op tussen de natuur mens en de gecultiveerde Europeaan. Er is een enorm verschil tussen die twee. De eerste hanteerde met animo de knots, de laatste heeft deugde lijker wapens uitgevonden We zeiden het reeds: twee geheel verschillende boeken, maar beide mondend in dezelfde conclusie: dat de oorlog de mens onwaardig is en dat en beschaving geen hart heeft, zolang zij de onvervangbaarheid van het individu miskent. De een ontdekt het temidden van het oorlogsgeweld, de ander in de stilte van de natuur, die met haar zwijgende hooghartig heid slechts verachting blijkt t< V ben voor wat de mensen, in hu. stellende domheid, elkaar aandoen Het boek van Henno Martin, versche nen bij H. P. Leopolds Uitgeversmij te Den Haag, is vertaald door Walter IJzerdraat. Evenals het boek van majoor Grauwin heeft het interes sante illustraties. J. V. Het boek van de Duitser Walter Stangaard, dat onder de titel „Schier eiland Europa" in Nederlandse ver taling bij Pax Cs Gravenhage) ver scheen, zou men in bepaalde opzich ten een tegenhanger kunnen noemen van Boumans „Vijfstromenland". Het bevat ook een pleidooi voor de eenmaking en eenwording van Europa voor solidariteit met Amerika. De schrijver gelooft echter niet in de mo gelijkheid van een ommekeer in Rus land en wil het Westerse blok dan ook met militaire en andere kracht hecht opstellen tegenover het naar wereld- beheersing strevende communisme. Hij wordt niet geplaagd door twijfels omtrent de zedelijke geoorloofdheid van de moderne wapens. Het in Azië en Afrika ontwaakte nationalisme en anti-kolonialisme kan hij niet zien als een natuurnoodwendig proces, waar tegenover de Westerse posities maar zo spoedig mogelijk moeten capitule ren. Bittere beschouwingen wijdt Stangaard in dit verband aan de Ame rikaanse politiek. Roosevelt wordt af geschilderd als een door communisme geïnfecteerde persoonlijkheid, die het daardoor veel beter kon vinden met Stalin dan met Churchill en de com munistische macht tot in het hart van Europa heeft binnengehaald. Telkens trekt hij vergelijkingen tussen het feit, dat in het grote Amerika door de Europese kolonisten de oorspronke lijke bevolking zo goed als uitgeroeid Alle televisiekijkers weten, dat televisie in verbreidheid nog niet die vorm heeft aange nomen, die radio thans bezit. Niet alleen is het aantal zend- uren beduidend geringer be- halve dan in Amerika maar tevens is de reikwijdte van een zender nog uitermate beperkt. Het ontvangen van buitenlandse stations is daardoor alleeh nog maar mogelijk als men binnen de reikwijdte van die zender ligt. Dat betekent, dat Brabant, Zeeland en Limburg, wat televisie betreft, er het beste voorstaan in Ne derland. De Zeeuwen en Westbrabanders ontvangen België en de Oostbrabanders en Limburgers de Duitse zender op de koop toe. Nederlands commentaar aan de uit zending toegevoegd. Vervolgens wordt dat programma via het per manente net naar de binnenlandse TV-zenders gevoerd en klaar is de uitzending. Het tweede boek waarop we hier boven doelden, heeft een merkwaar dige titel: ,,Als er oorlog komt, gaan we de woestijn in". Het is geschre ven door de Duitse geoloog Henno Martin, die bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog met een vriend in Zuidwest-Afrika werkte en kans liep gearresteerd te worden. Hij was immers een Duitser en Zuid-Afrika had de zijde van de geallieerden ge kozen. Martin en zijn vriend verkozen het nomadenbestaan boven het inter neringskamp. Ze vluchtten in de Na- xnib-woestijn, leerden zich wapenen Toch realiseren we ons maar am per, dat bijvoorbeeld de normale Nederlandse Lopikzender in onze zui delijke provincies niet of maar am per door zou komen als vernuftige technici deze zender niet een lift hadden gegeven, als zij hem niet via een soort tussen-aggregaat een als het ware verlengde werking hadden toebedacht. Want dat is de taak van de straalverbindingen. Evenals de kabels bij telefonie verspreiden zij de televisie-signalen over grotere af standen dan normaal het geval zou zijn. Dat betekent dus, dat er enkele televisie-zenders moeten zijn, die zo'n signaal opvangen en het opnieuw uitzenden. En dat heeft tot gevolg dat er niet zoveel van die extra zenders behoeven te zijn, waardoor men die steunzenders een scherp ge richte bundel uitgezonden energie kan doen toekomen. Hetgeen uiteraard het opnieuw in de lucht gezonden „beeld" zeer ten goede komt. Die steunpunten zijn de straalver bindingen, die evenals de „moeder zenders" een nare eigenschap heb ben. Hun reikweidte namelijk is ook maar beperkt. Dat heeft tot gevolg dat overbrenging van televisie over hele grote afstanden, niet dan met een heleboel van die straalverbindin gen kan worden gerealiseerd. Ge steld dat men in de gelegenheid zou zijn op elke gewenste plaats een der gelijk gevaarte te bouwen. Daarom is er nog een andere „lift" gecreëerd en dat is het relaisstation Deze stations, die ongeveer 50 kilo meter van elkaar afliggen, vangen het programma van een voorgaand station op en zenden dit na verster king niet naar de TV-ontvangtoestel- len, maar naar een volgend station. En dit station doet evenzo, tot de energie weer een straalzender bereikt en via deze naar de toestellen gaat waar ze wordt omgezet in „levend beeld". Op deze wijze ontstond in de loop der laatste jaren-in Europa een zich steeds nog uitbreidend netwerk van straalverbindingen, die thans op vele plaatsen en in vele landen bakens zijn in het landschap door hun hoge betonnen torens en stalen masten. In die hoge torens staat zogenaam de straalverbindingsapparatuur op gesteld. die al naargelang de golf lengte waarop wordt gewerkt, wordt aangeduid als de 3.7 centimeter-, de 3.5 centimeter- en de 7.5 centimeter- apparatuur. Elk van deze drie soor ten heeft zijn eigen toepassingsge bied, namelijk respectievelijk voor mobiel, semimobiel en voor perma nent gebruik. De eerste verbindingen in Neder land die tussen Bussum en Lopik en Lopik en Eindhoven werden met behulp van de 3.5 centimeter- installatie tot stand gebracht. Deze apparatuur kwam ook in werking tij dens de eerste Eurovisie-uitzending in 1954 vanuit Londen. Bij deze eer ste uitzending in internationaal ver band deed zich onder meer de eigenaardigheid voor, dat het van Engeland komende beeld België moest passeren, dat zelf nog geen regelmatige uitzendingen had, al wa ren de Vlamingen al wel gestart. Men kreeg hierdoor de figuur dat België een uitzending doorgaf, waar van het zelf niet kon profiteren. In de praktijk is gebleken, dat alle drie de soorten apparatuur die wij hierboven noemden, onmisbaar zijn. Bij een reportage bijvoorbeeld wordt met de mobiele straalzender het beeldsignaal eerst naar een geschikt hooggelegen punt in de stad ge bracht. Vanaf dit punt Wordt dan met behulp van semimobiele straal zenders een verbinding tot stand ge bracht met het permanente straal- verbindingsnet, waarover het beeld signaal verder naar de studio en daarna weer naar de TV-zenders wordt gevoerd. Bij een Eurovisie-uitzending komt er natuurlijk heel wat meer kijken. Een buitenlands programma wordt via het permanente net eerst naar de studio gebracht, waarna het voor zover noodzakelijk in het bij ons gebruikelijke lijnen aantal wordt omgezet. Verder wordt hier nog een Waarom al deze complicaties met straalverbindingen heeft men ons wel eens gevraagd. Waarom niet ge woon het signaal aan de rand van het door een TV-zender bestreken gebied opgevangen en het daarna versterkt en eventueel nog vertaald ook. doorgeven Wel, deze methode wordt incidenteel ook toegepast, zo als bijvoorbeeld tijdelijk voor het overbrengen van 't beeld van Lopik naar de zender Irnsum, die voor de ontvangst in de noordelijke provin cies is opgesteld. Maar zo'n heruit zending brengt kwaliteitsverlies van het overgebrachte beeld met zich mee en dat kan dus bezwaarlijk eni ge malen herhaald worden. Even min is het mogelijk kabels te gebrui ken; die zijn .trager' dan luchtverbin- dingen. En daarom dus de straalzen ders, die er mede toe hebben bijge dragen. dat televisie die ontzaglijk snelle en grote vlucht heeft geno men. „Ze kunnen mij de beide handen afhakken als ik heb geslagen", riep gisteren een Steenbergse zo paVie- tisch mogelijk in de Bredase rechts zaal en ze stak beide armen vooruit in de richting van dc politierechter, mr. H. Seelen, alsof ze wilde zeggen: Ga uw gang, edelachtbare. De politierechter voelde niets voor dit middeleeuwse ingrijpen en zei glimlachend: „Die straf bestaat niet meer, juffrouw". „Ik heb altijd gehoord, dat degene, die het eerst slaat de verdachte is", ging de vrouw verder. „Nu, edelacht bare, zij is begonnen" 'en ze wees zo kwaadaardig in de richting van die „zij", dat het maar goed was, dat de bezem niet als corpus delicti aan wezig was. want die had dan mis schien andermaal het pleit moeten beslechten. De officier van justitie, mr, D. Bins, die vele en lange minuten dat bek vechten had moeten aanhoren om beurten probeerden de verdachten en de getuigen elkaar zo zwart mogelijk te maken rees als een rots uit de branding en zei: „Miljarden worden er in de wereld uitgegeven om de vrede te bewaren, maar deze beide vrouwen in Steenbergen schijnen dat niet erg op prijs te stellen. Zij grij pen elke gelegenheid aan om elkaar het ieven zo zuur mogelijk te maken. Om bij de feiten te blijven: verdachte heeft met de bezem geslagen dat zeggen het slachtoffer en haar zoon tje en ze heeft haar.buurvrouw aan de haren getrokken. Dat komt niet te pas en daarom zal ik tegen haar veertig gulden boete vragen". Opnieuw kwam verdacht in actie, maar de politierechter had er nu schoon genoeg van en liet met een donderende klap de hamer op de groene tafel daveren. Het bleek een juiste daad op het juiste moment. De vrouw hield haar mond. „Ik wil er rekening mee houden", zei mr. Seelen „dat het slachtoffer nu ook niet bepaald als een lieverdje bekend staat. Die weet ook van wan ten, dat lees ik hier wel in de rappor ten van de politie. De mishandeling acht ik echter bewezen en daarom za] ik verdachte veroordelen tot een boe te van twintig gulden". Verdachte, die wel in de gaten had, dat er niets meer aan viel te veran deren zette koers naar de deur en verwaardigde niemand meer met een blik. Zelfs niet de politieman, die toch heel hulpvaardig de deur open deed. is en hier dus eigenlijk een koloniale staat in optima forma is ontstaan, ter wijl datzelfde Amerika nu de kam pioen is van het anti-kolonialisme en de Europese landen dwarsboomt in het handhaven van buiten-Europese posities. Stangaards kijk op het Suez- avontuur is dan ook wel heel andprs dan die van Bouman. Uitvoerig weidt hij uit over Soekarno's rol en de de plorabele toestand, waarin het vrijge maakte Indonesië is geraakt alsmede het gevaar, dat dit voor het Westen kan gaan betekenen. We zijn overtuigd, dat uiteenzettin gen als deze kunnen bijdragen tot het recht trekken van meningen, welke in deze dagen zo veelvuldig worden om gebogen naar een onreëel pacifisme en defaitisme ten aanzien van de toe komst van het Westen. Als iedere reactie slaat ze echter ook nogal eens door naar aanvechtbare eenzijdigheid aan de andere kant. Ook de typische Duitser komt nogal eens om de hoek kijken en men zet toch op zijn minst een vraagteken bij een bewering als deze: „De nazi-dictatuur in Midden- Europa was een explosie van machts waanzin, die niet overeenkwam met de aard van land en volk." Hier komt de neiging naar voren om het nazi isme voor te stellen als iets, dat eigen lijk buiten het Duitse volk omging, terwijl toch Hitier en zijn trawanten door een democratische stembuszege het eerst aan de macht zijn gekomen. Zo zijn er nog verscheidene passages, die we al lezende hebben aangestreept. Doch het neemt niet weg (of juist daardoor?), dat we dit van veel intel ligent en belezenheid getuigende ge schrift, in een levendige stijl geschre ven, met veel belangstelling hebben gelezen en het ook aan kritische le zers kunnen aanbevelen. In ieder ge val moge men er de roep om Euro pese eenheid uit verstaan, welke her haaldelijk in dit boek wordt gehoord eh welke ook in de slotalinea nadruk kelijk naar voren komt: „Als Europa geen eenheid wordt en zijn nationalistische en partijpoli tieke onenigheden niet zal weten te overwinnen zou het voor het mach tige Amerika wel eens een blok aan het been kunnen worden wat nog erger is dan een onbelangrijke bij komstigheid dat men behandelt zo als men alles wat lastig is behandelt. Het zou zelfs niet uitgesloten zijn. dat de twee wereldmachten omwille van de zogenaamde wereldvrede en om een atoomoorlog te voorkomen, tot overeenstemming komen wat betreft de verdeling van ons schiereiland „iSuojdsaaAv; ap do edojng (Advertentie) EEN BRUG NAAR ALLE LANDEN: Televisie overbrugt alle gren zen en .laat U kennis maken met andere landen en hun bevolking. Wie het goed en ongestoord wil oekijken kiest Philips televisie. Wie het goed bekijkt koopt bij L. BRUGSTR. 4 TEL. 31379 BREDA Wat microben zo ongeveer zijn, weten we allemaal. Maar men moet al een beetje biologie gestudeerd hebben om te weten wat men er pre cies onder verstaat en welke bete kenis ze hebben voor het leven van mens, dier en plant. Er zijn nuttige en schadelijke microben. Sommige zijn verantwoordelijk voor de af schuwelijkste ziekten. Andere hebben zich onmisbaar getoond bij de beref ding van onze voedingsstoffen. In een populair boekje, dat in de Spectrum reeks is verschenen, vertelt dr. J.H. Schuurmans Stekhoven jr. alles wat een leek op het gebied van de micro- benleer interesseren kan. De leek zeggen we, want het laat zich ver staan dat in ruim 160 bladzijden het 'hele onderwerp zich niet laat uitdie pen. In elk geval is het genoeg om de lezer een helder inzicht te geven in aard en activiteit van de kleinste levende wezentjes, die zich slechts door de microscoop laten observeren. Woensdag heeft de persfotograaf Karl Bryer uit Aken, die in juli van dit jaar op Schiphol een koude douche kreeg, toen hij bij zijn aankomst uit het woelige Irak, door de mare- chausee werd meegedeeld, dat hij nog vier weken gevangenisstraf te onder gaan had. voor het Bossche Hof in hoger beroep terecht te staan. De gevangenisstraf was hem door de Economische politierechter te Maas tricht in 1953 opgelegd, omdat hij in juli en augustus van dat jaar in to taal ca. 60 kg koffie naar Duitsland had gesmokkeld, aan welk bedrijf hij ruim 400 DM. verdiend had. Bryer is destijds op vrije voeten gesteld nadat het blad Paris Match, waarvoor hij werkte voor hem een borgstelling van f 1000.gestort had en heeft intussen hoger beroep aan- •getekend. Hij erkende de feiten vol ledig en de Procureur-generaal mr. Moons was van mening dat rekening gehouden diende te worden met de lange tijd, die sinds het plegen van het delict verlopen is. Hij eiste f 1.000,boete subs. 50 dagen hech tenis. Mr. Kokosky uit Amsterdam die B. verdedigde vond die clementie ech ter weinig toereikend gezien tegen de achtergronden- van het delict en zijn huidige gevolgen. Hij gaf een over zicht van de voorgeschiedenis van Breyer's smokkelbedrijf. De man was door het drijven van vooraanstaande personen het land uitgezet en was daardoor tevens zonder betrekking Naar wij vernemen hebben aandeel houders in Grasso's Koninklijke Ma chinefabrieken te 's-Hertogenbosch be sloten over te gaan tot uitbreiding van het geplaatste aandelenkapitaal tegen de koers van 100 procent, met voorkeursrecht voor aandeelhouders. Tegelijkertijd zal voor hét gehele ge plaatste gewone aandelenkapitaal de officiële notering ter beurze van Am sterdam worden aangevraagd. Het desbetreffende prospectus zal binnen kort verschijnen. De jongste detectiveboeken, die in de Prisma-reeks van het Spec trum verschenen zijn, demonstre ren, dat er aan variatie in dit genre geen gebrek hoeft te zijn. Het zijn drie zeer verschillende ver halen, die naar onze smaak ook een zeer verschillende waardering verdienen. Het dichtst bij het klas sieke speurdersverhaal staat on getwijfeld „Pigskin maat 7". waarvan intussen al een hoorspel bewerking gemaakt is en dat dus vele lezers in die vorm bekend zal zijn. Nu is die vergelijking met het klassieke speurdersverhaal in een bepaald opzicht flagrant onjuist- In deze zin n.l., dat de schrijver Frank Arnau getracht heeft om de figuur van de speurder van iedere overbo dige en valse romantiek te ontdoen. Daardoor krijgt' men wat men zou kunnen noemen een politierapport, dat door een goed journalist her schreven is. Het verhaal is op klas sieke manier opgebouwd en zeer nauwkeurig verteld: de ontdekking van de misdaad, de rapportering bij de politie en dan de moeizame gang naar de oplossing van de misdaad. Binnen dit kader geeft Arnau een bijzonder aardige karakteristiek van Londen, waar de speurders een be langrijk deel van hun tijd doorbren gen, Nogmaals: zeer goed journalis tiek werk. Maar als men het ons vraagt: liever een politieman met een tikkeltje romantiek, graag iets meer van de ouwe, trouwe Sherlock Holmes Gedurfde opzet Veel boeiender, veel gedurfder van opzet is „Moord zonder lijk" van de Amerikaan Bill Ballinger. Het is ook een speurdersverhaal, maar hier is de speurder geen natuurgetrouwe politieman. Hier is hij een gooche laar, die wraak neemt op een valse munter, die zowel de vrouw van de goochelaar als haar oom vermoord heeft. Niet alleen de manier waarop de goochelaar wraak neemt, maar evenzeer de wijze waarop Ballinger dit beschreven heeft, getuigt van fan- thsie. Na een korte proloog één pagina stappen we meteen mid den in de rechtszaak, die de bekro ning is van de affaire. Ballinger ver telt dan als het ware het begin en het einde van de historie naar elkaar toe, door ons hoofdstuk om hoofd stuk mee te nemen naar de rechts zaal err ons in kennis te brengen met wat aan de „moord zonder lijk"* vooraf is gegaan. Het verhaal, dat vertaald is door B, Schmidgall, is bovendien uitstekend in moderne, strakke taal geschreven en ongetwij feld zal het bij iedere liefhebber van speurdersverhalen in de smaak val len. Historisch Weer een heel andere variatie op het thema „speurdersverhaal" is „De misdaad van de bultenaar", door de Engelse schrijfster Josephine Tey. Zolang de meeste speurders nog de gave missen om in de toekomst te kijken, lijkt ons de ondertitel van het boek „Een dectective speurt in het verleden" onjuist, en we vinden die ook niet karakteristiek voor het boek. Bedoeld is, dat het hier een combinatie van een detectiveverhaal en een historisch verhaal betreft. De politieman Grant ligt in het zieken huis en om de verveling te verdrij ven gaat hij uitzoeken, of de En gelse koning Richard III inderdaad schuldig is aan de moord op zijn twee neefjes, Edward V en zijn broertje, de hertog van York, een dubbele moord die hem door de his torie wordt aangewreven en die een huiveringwekkender gestalte nog heeft gekregen door Shakespeares drama „Richard III". Dank zij allerlei naspeuringen in allerlei historische werken komt Grant tot het overtuigend bewijs, dat Richard III niet de misdadige bulte naar is, waarvoor de Engelse ge schiedenisboekjes (en onze Neder landse encyclopedieën) hem laten doorgaan.' Hoe Grant tot dat bewijs komt, zal misschien meer de histo riekenners dan de lezers van speur dersverhalen interesseren. Weinig aanbeveling behoeven de detectieveboeken van Dorothy Sayers. Zeker niet het Prisma-boekje „Onnatuurlijke dood" van deze En gelse schrijfster, dat een van de eer ste Lord Peterverhalen bevat. Hét is het verhaal van de speurtocht van Lord Peter achter de doodsoorzaak van iemand, wiens lijk bij de schou wing niets verdachts vertoonde. De naam van de schrijfster is de beste aanbeveling. kl. gekomen. Hij bezocht nog dikwijls zijn ouders in Kerkrade en nam dan koffie mee om mef de winst daarvan in zijn onderhoud te voorzien. Toen hij betrapt werd gebeurde dat op Duits grondgebied door de Neder landse douane die hem mee namen naar het Nederlandse gebied. Omdat B. zich daartegen verzette werd hij ook nog tot f 75,boete veroordeeld. Bovendien moest hij voor de smok kel ook in Duitsland terecht staan waar men hem een boete van 10 Mark oplegde. M. Kokosky wees op de vele moeilijkheden die zijn cliënt na zijn terugkeer in Nederland heeft ondervonden en speelde ook zijn eigen gepeperde declaratie uit om de hereri van het Hof mild te stemmen. Die zullen op 19 november a.s. hun arrest wijzen. Sieuw-V ossemeer Telefonische belediging niet bewezen Op 16 maart had plaatsgenote A. M. R. een telefonisch gesprek met C. K. Tijdens dit gesprek zou R. minder vriendelijke opmerkingen hebben ge maakt tegen K. Laatstgenoemde had dit niet genomen en was naar de poli tie gegaan om proces-verbaal op te laten maken ^wegens belediging. Het gevolg was, dat R. terecht moest staan in Breda voor de politierechter, mr. H. Seelen. Verdachte ontkende de be ledigende woorden tijdens het tele foongesprek gebruikt te hebben. K. en zijn vrouw zeiden van wel. De als getuig a décharge gehoorde zoon van verdachte viel zijn moeder bij en ver klaarde onder ede niets van de in de dagvaarding vermelde woorden ge hoord te hebben. Hij was de hele tijd bij zijn moeder in de kamer geweest. De officier van justitie, mr. D. Bins, hield zich aan de verklaringen van K. en diens vrouw en vroeg dertig gul den boete. Na het pleidooi kon de politie rechter niet de overtuiging opbrengen, welke nodig is voor een veroordeling en gezien de twijfel die hierdoor bleef bestaan, sprak hij verdachte vrij. Nieuwe acties Missieclub De missieclub „Pius X" is gestart met enkele nieuwe acties, waarvan het instellen van een comité van aan beveling wel de voornaamste is. Het bestuur van de missieclub heeft voor aanstaande plaatsgenoten verzocht in dit comité zitting te nemen en reeds is gebleken, dat men veel bereidwil ligheid'ontmoet. Dit comité zal het bestuur steunen en het werk aanbe velen. Bovendien is men begonnen met de verkoop van bijdrage-kaarten, die een jaarlijks vast „inkomen" ga randeren. De inzamelings-actie oude materialen. blijkt heel goed te vol doen. Regelmatig krijgt het comité oud papier e.d. in het magazijn aan geboden, waardoor er weer meer goed missiewerk verricht kan worden. Dit is maar gewoon een vriendelijk stukje over Etten, waar ik graag mag vertoeven in zomerse dagen on der de schaduw der markt-bomen. Daar onder heeft Vincent van Gogh als kind ge speeld en dit vind ik telkens weer een ont roerende gedachte. Dat hij daar met een petje op en met een broek ver over de knieën rondliep en dat nu iedereen de naam en het werk van dat ventje kent. Daar is natuurlijk heel wat snobisme bij maar daar kan Vin cent niets aan doen. Snobisme en beleg- gingspolitiek, die je altijd ziet als de eige naren van veel waar depapieren en mun ten zich met kunst gaan bezig houden. Dat betreur ik en ik ben nog niet eens zo'n vurige van- Gogh-fan, behalve als het om de eerste te keningen'gaat. Nu we het er toch over heb ben: in een Engels blad stond, dat de man, die in Londen ..De Jongen Met Het Gele Vest" heeft ge kocht, een overigens niet door van Gogh gemaakt schilderij, voor hetzelfde bedrag had kunnen aanschaffen: twee luxueuze woningen, een in en een buiten Londen, een vreselijk luxueuze Rolls-Royce, een enorm aantal juwelen, een idem aantal aandelen, een zespersoons Havil- land-vliegtuig én een eersteklas biljet voor een wereldreis op een groot passagiersschip. En dan, stond er, had hij nog een heleboel geld overgehouden. Waarmee hij, stond er, dan een héél mooi schil derij had kunnen kopen. Ik wil maar zeggen; ook al ging het in dit geval nu niet om een doek van van Gogh, dat dat jongetje daar nooit aan gedacht heeft, ook niet, toen hij ouder was geworden. Dit zijn zo van die zaken die ik graag eens mag overwegen in Etten, on der de boompjes. "JVTU heb ik eigenlijk over Etten niet Is zoveel mee te delen; het is maar een beetje peinzen en mijmeren. Ik lees dat er een witte Vlaamse reus uit Steenbergen algemeen kampioen is geworden. Wij zullen wel moeten aannemen, dat dit geen échte reus uit Vlaanderen of uit Steenbergen is geweest, zoals ook een Duitse herder b ij n a nooit een échte Duitse herder is. Een échte Duitse herder zou op een hondententoonstelling net zo weinig kans op een prijs maken als een échte Vlaamse reus op een konij nententoonstelling. Ik wens de be zitter van de reus geluk. Dit dag blad schreef, dat de algemeen kampioen om zijn ereplaats heeft moeten kampen met onder andere een Pool van een pond. Dit sterkt me in de mening dat de tentoon stelling uitsluitend op de dieren wereld betrekking heeft gehad. Nietwaar; wat is in ónze wereld ^.een Pool van een pond En er is in Etten óók een comité voor een luehtmachtshow gevormd, zodat wij daar binnen afzienbare tijd met geheven nek naar de voor uitgang der techniek zullen kun nen staren. De laatste keer, dat ik een luchtvaartshow bijwoonde, was ongeveer tien jaar geleden in het eigenlijke vliegtuigendorp Woens- drecht. Toen vormden de straalja gers nog een soort pièce de résis- tance in heel dit feest van snelle en buitelende en mooi in formatie vliegënde toestellen. Er stond een explicateur met de handen in de zak bij een microfoon, in een steeds groter wordende kring van lege cola-flesjes. Die gebruikte dan met merkbare voldoening uitdrukkin gen als: ik kreeg zoeven bericht dat de straaljagers in Twente zijn opgestegen; o, daar zijn ze al. In die tien jaar daarna zijn we aan alles gewend geraakt en het vliegfeest in Etten zal zich ten op zichte van dat vroegere in Woens- drecht wel verhouden als een splin ternieuwe Cadillac tot de hotsende en botsende auto's, waarmee onze grootvaders de wegen optrokken om na een uur te moeten stoppen voor het (doen) opleggen van een nieuwe band. En zo elk uur op nieuw. IN Etten staat óók de Tornado, die denk ik in architctonisch opzicht toch wel de mooiste fabriek van heel west-Brabant is. En dat een niet tot de grote behorende gemeenschap wel grote dingen kan doen bewijst de totstandkoming van - de Nobelaer, waar uitvoeringen en concerten op hoog niveau gaan ko men, ter bekroning en voortzetting van de arbeid van de culturele kring, die er al langer was. Dit alles heb ik op een rustige middag overdacht te Etten, zeer langzaam zoet bier drinkend in een gemoedelijk café en uitziend naar de bomen op het plein. De bomen, die mij agn van Gogh doen denken. Hééft hij er eigenlijk wel gespeeld En waren de bomen er al O. schrijf geen ingezonden stuk, lezer, dat van Gogh om his torische redenen nooit onder die bomen in Etten gelopen kan hebben met zijn hoepeltje en zijn knikkers. Want ik zou u gelijk moe ten geven, misschien, uit geschied kundig oogpunt zó goed ken ik de feiten niet maar gij zoudt mijn illusie kapotslaan als een bro ze vaas en dat zou het ergste zijn. YORICK In de le klasse bleef de ontmoeting tussen de beide Bredase clubs Bre da I Max Euwe II met 4J44(4 tot nu toe onbeslist. De afgebroken partij zal dus hier de beslissing moeten brengen. Eindhoven III be haalde thuis eer, verdienstelijk ge lijk spel tegen het vrjj sterke BSV uit Bergen op Zoom. In de 2e klasse A startte Schavo I uit Tilburg voortreffelijk door het thuis spelende Zevenbergen een zwa re 7(42(4 nederlaag toe te brengen. In de 2e klasse B bracht de ontmoe ting tussen Max Euwe I Den Bosch en EVS uit Valkenswaard nog geen beslissing. Met een 54 voorlopige stand in het voordeel van Max Euwe werd dit treffen gesloten; de reste rende partij is ter arbitrage opge zonden waarbij Valkenswaard de winst claimde. In de 3e klasse A startte Caïssa I eveneens uitstekend door het lang niet malse EDN in eigen huis een 64 nederlaag toe te brengen. Tot slot vermelden wij nog de verplet terende nederlaag die Commanderije nog wel in eigen huis te slikken kreeg van ODI uit Uden. Hier werd het zelfs 71. Programma voor a.s. zaterdag: 3e klasse B: Schavo II, Tilburg Wolstad II, Tilburg; Bata, Best Tivoli II, Eindhoven. 4e klasse A: De Nederlander, Ois- terwijk OVSL, Tilburg; Kasteel v. Dussen II Raadsheer, Zundert, Caissa III, Rijen Max Euwe IV, Breda.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 7