Aan veiligheidseisen
op
de „Beatrix voldaan
Louis Lecluse, IJzendijke
heeft geen opvolgers
Arnemuidse vissers
Colijnsplaat
naar
Vierling in Polen—»
Laatste klompenmaker van
west-Zeeuwsch-Vlaanderen
Directie prov. bootdiensten Zeeland:
Kwaadaardig
Amerikaanse
stembus
Opluchting
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 6 NOVEMBER 1958
3
„De blauwe wimpel" wapperde
te onheilspellend
KARPET
PIET v. TILBURG
Gevaarlijke spoorwegovergang
te Clinge wordt verbeterd
Kapellebrug krijgt nieuwe verlichting
Z.H. PAUS PIUS XII
Bungalow-hotelpark
te Renesse
Nerts-show in
Den Bosch
Program
wijziging
Afd. Zeeland
Hisard wint int.
damvierkamp
Te weinig bomen
In voorjaar 1959
de beslissing
De verkiezingen in de Verenigde
Onlangs citeerden wij hetgeen
in „De blauwe wimpel" door de
heer Schot was geschreven over
het gebrek aan reddingsmidde
len aan boord van de nieuwe
veerboot „Prinses Beatrix".
De visie van deze deskundige
op het gebied van het reddings
wezen hij vond een nieuw
systeem voor het strijken van
reddingsboten uit was alles
behalve opwekkend.
Van de leiding van de provin
ciale bootdiensten kregen wij
desgevraagd zowel de mening
van de directeur, mr. J. Nieu
wenhuis te horen, als van de
inspecteur, de heer G. Vier
hout.
Het risico van een aanvaring, zo
zeiden zij, is er natuurlijk, hoewel
een ernstig geval zich nog nimmer
voordeed en er nooit één slachtof
fer viel.
Bij dichte mist wordt er niet ge
varen en bij slecht zicht is er de
hulp van de radar
Reddingsboten zijn er inderdaad
niet aan boord, omdat men daarvoor
de beschikking moet hebben over
een hele ploeg geschoold personeel
en die weelde kan men zich eenmaal
niet veroorloven voor een zo kort
traject. Wel zijn er twee werkboten
en een massa reddingsmateriaal aan
boord.
Voor het geval, dat een der rui
men lek zou stoten daarvoor zou
het andere schip eerst vier meter
in de veerboot door de luchtkisten
moeten binnendringen blijft de
boot op de andere drie, dank zij de
waterdichte schotten, drijven.
Honderden gordels
In het ergste geval, dus bij het
zinken van de boot, trekken de ma
trozen de kleine touwtjes boven de
dekken los en ploffen honderden red
dingsgordels op de dekken. Zinkt
het schip langzaam, dan wordt rus
tig afgewacht op de hulp van toe
snellende schepen of loodsboten en
van de te Breskens gestationeerde
reddingsboot, waarvan de bemanning
met morse-seinen wordt gealar
meerd.
Zou de boot snel zinken dan zet
men ook de grote vlotten overboord
waaraan de te water gesprongen
passagiers zich kunnen vastklampen.
Vrouwen en kinderen kunnen eventu
eel met de werkboten naar de vlot
ten worden gebracht.
Brandbeveiliging
Ook tegen gevaren bij eventuele
brand aan boord zijn alle voorzor
gen genomen.
Voor het bestrijden van brand
wordt het zijdek door vier dwars
scheepse watergordijnen in vijf sec
ties verdeeld, welke via verstuivers
worden aangebracht. Ook de door
gangen in de langswanden worden
afgeschermd door een mistgordijn.
Verdeeld over het zijdek zijn boven
dien twaalf luchtschuimstations inge
richt en op beide scheepshelften is
een centrale ingericht voor het in
bedrijf stellen van de brandbestrij
ding. Er zijn twee brandbluspompen
met een capaciteit van zestig m3
per uur. Het plafond van het zijdek
is geschilderd met brandvrije
en het glas en de ramen is hitte-be-
stendig. Ook is gedacht aan het
uitvallen van het licht bij net
onklaar geraken der gewone in
stallatie. Daarom is in de schoor
steen een nood-aggregaat opgesteld,
dat automatisch aanslaat als de nor
male apparaten afslaan.
Inspectie gehoord
Om alle verantwoording te kunnen
dragen heeft de directie van de pro
vinciale bootdiensten zich voor het
in de vaart komen van de ..Beatrix
aan het toezicht van de scheepvaart
inspectie onderworpen; het geschied
de vrijwillig want veerboten zijn
daartoe niet verplicht.
Gevraagd is toen door de direc
teur: ..Wat willen jullie voor red
dingsmiddelen aan boord hebben?"
De deskundige scheepvaart-inspec-
Advertentie)
Voor elke kamer een mooi
Deze maand 10 korting
Hk. Lindebaan-Bosstr, B. o. Zoom
De raad van Clinge nam de volgen
de besluiten:
Op verzoek van het schoolbestuur
zal voor do Bernardusschool worden
aangekocht een copiëermachine van
f 438,- en een projector met filmstro
ken, voor een bedrag van f 1450,-. Een
papiersnijmachine en een schrijfma
chine achtten b. en w. niet nodig. Aan
de school te Kapellebrug zullen ook
enige verbeteringen worden aange
bracht. Zo zullen de gang en de w.c.'s
verbeterd worden. Het speelterrein
achter de school moet nog even aan
gehouden worden. De kosten worden
begroot op f 10.000,-. En dit wordt te
hoog geacht. Indien dit goedkoper uit
gevoerd zou kunnen worden, kan dit
ook aangelegd worden. In de Teer-
lingstraat zullen in de trottoirs nieu
we stukken gelegd worden, zodat de
keien daaruit verdwijnen. Tevens zul
len er twee en misschien wel drie
lichtpunten bijkomen. Te Kapellebrug
zal een nieuwe verlichting komen. De
lichtmasten zijn reeds aangevoerd. Er
wordt alleen nog gewacht op een
schriftelijke toestemming van provin
ciale waterstaat voor het plaatsen
van de masten. Ook bestaan er plan
nen om de Gentse Vaart te dempen.
Deze is echter een internationale af
voer. Er zullen dan ook nog bespre
kingen gevoerd worden tussen de wa
terleidingmaatschappij in Zeeuwsch-
Vlaanderen en de gemeenten St. Jan
steen en Clinge. Voor een speelterrein
te Nieuw-Namen kan er zeer moeilijk
een geschikt terrein gevonden wor
den. De voorzitter wil maar hebben,
dat ze tijdelijk met het oude sport
terrein voortgaan totdat een nieuw
terrein aangelegd kan worden. De ge
vaarlijke spoorwegovergang in de
Molenstraat wordt zo spoedig moge
lijk verbeterd. Het gemeentebestuur
heeft de nodige onderzoekingen ge
daan om uiteindelijk te kunnen vast
stellen dat er geen enkel contract be.
staat tussen de Nederlandse Spoor
wegen en de gemeente Clinge en de
polder Clinge. Zodra dit vaststond,
hebben zij besloten de kosten voor de
verbetering van deze gevaarlijke
overweg zelf te dragen. In totaal be
dragen deze kosten f 6.600,-.
4
i
4
4
t
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
De belangstelling voor de plaat van
op het formaat 25 x 32 cm
is dermate groot, dat de eerste oplage reeds geheel is
uitverkocht.
Inmiddels is een nieuwe oplage in voorbereiding, zodat U
alsnog een exemplaar van deze buitengewoon fraaie af
beelding kunt bestellen bij de kantoren en de agenten van
het Dagblad De Stem. Levert U echte! Uw bestelling om
gaand in.
Piijs f 0,65, verpakt in gekartonneerde enveloppe (bij voor
uitbetaling te voldoen).
Gaarne zalik ontvangen:
exemplaren „Plaat Z.H. Paus Pius XW
in gekartonneerde enveloppe f 0,65 per stuk.
naam)
(straat)
(plaats)
kan
tie besliste en zei: „Vlotten
gordels." Hieraan is voldaan.
Menselijkerwijze gesproken
niemand iets overkomen bij gebruik
van de nieuwe veerboot. Roekeloos
varen is er niet bij. Naar de grootst
mogelijke veiligheid werd en wordt
steeds gestreefd en tot nu toe met
volledig succes. Zowel de directeur
als de inspecteur waren vol lof over
de Beatrix. Hun eenstemmig oordeel
was: „Een prachtschip".
Te Renesse op Schouwen is een
begin gemaakt met de bouw van een
bungalow-hotelpark naar een ont
werp van architect Beye uit Veere.
De gunning van het werk is opge
dragen aan de fa. Schutte en Ooi
horst te Dreischor en deze pakt nu
flink aan. Eind maart van volgend
jaar hoopt men met een paar blok
ken al gereed te zijn. Dit hotelpark
hard nodig omdat de trek van
badgasten naar Renesse steeds gro
ter wordt en men regelmatig men
sen moet teleurstellen.
Ook vele zomerwoningen zullen bij
gebouwd worden.
De Nederlandse vereniging yan
fokkers van edelpelsdieren houdt op
zaterdag 29 november haar jaarlijk
se nerts-show in de veemarkthallen
te Den Bosch. Een internationale ju
ry zal de dieren keuren en kwalifice
ren.
De produktie van nerts over 1958
wordt geschat op 120.000 vellen met
een exportwaarde van 5 a 6 mil
joen.
(.Advertentie)
(Van onze redacteur)
Louis Lecluse in IJzendijke is de enige klompenmaker van
west-Zeeuwsch-Vlaanderen. Het klompenmakersvak is aan het
uitsterven en in een gebied, waar veertig jaar geleden nog zo'n
kleine vijftig klompenmakers bazen en knechten samen
hun werk deden, is nu alleen de IJzendijkse klompenmaker Le
cluse overgebleven.
Als hij er mee ophoudt wordt er in geheel west-Zeeuwsch-Vlaanderen
geen enkele klomp meer gekapt, want zijn zoon gaat beslist niet in het vak
van zijn vader. Die is op de h.b.s. in Oostburg.
De klompenmakerij sterft aan verscheidene ziekten: het klompendragen
wordt met de dag zeldzamer, het vak is te veeleisend (,,je moet veel te hard
werken", zegt Lecluse) en bovendien wordt het steeds moeilijker aan ge
schikt hout te komen.
nieuwe planten bomen zijn.
Het hout is mede daardoor
duur. De luciferfabrikanten kunnen
enkele tientallen procenten hoger gaan
en de fineerfabrieken zijn ook op de
markt om er de beste bomen uit te
halen. In België is een wat ruimere
markt voor de klompenmakers maar
de prijzen liggen er te hoog, zodat
het voor de klompenmaker een voort-
.durende zorg is aan bomen te gera
ken. Hij gaat er de boer voor op en
zo krijgt hij de 60 tot 70 bomen, die
hij per jaar'verwerkt, bij elkaar. Of
niet.
De sporen van de oorlog zijn nog
in de meeste bomen te zien: granaat
splinters en kogels hebben duizenden
bomen getroffen en het geoefend oog
van de vakman ziet dat nog, na zo
veel jaar, aan het litteken op de
schors. Hij moet er rekening mee
houden, want een oorlogswond in een
boom moet buiten het ruwe blok val
len, waaruit later de klomp gekapt
wordt.
Tachtigjarig bedrijf
Afzet is er wel in .,het land van
Cadzand". Om de mogelijkheden van
de markt in het eigen gebied uit te
buiten zou Louis Lecluse wel met zes
man kunnen werken. Doch daarvoor
is immers geen hout genoeg. Vandaar
dat de west-Zeeuwsch-Vlamingen be
halve klompen van de IJzendijkse
vakman ook die van zijn collega's in
het oosten en van de overkant dragen.
Neen, het klompenmaken is geen
handwerk met perspectief meer. Le
cluse werkt van 's morgens 6 tot des
avonds 9 uur. Hij is eigen baas en
valt dus onder de groep der „kleine
zelfstandigen", een weinig benijdens
waardige groep, ^owel in sociaal op
zicht als wat de belastingen betreft!
Hij is nu 54 en kan dus nog honder
den paren kappen voordat de staat
hem pensioneert.
En wat gebeurt er dan met het 80
jaar oude bedrijf, dat eens zijn groot
moeder toebehoorde en waar hij als
11-jarige kwam om het vak te leren?
Het enige klompenmakersbedrijf, dat
het gehele land van Cadzand nog be
zit men moet tot St. Jansteen en
Clinge gaan om nog collega's van
Louis Lecluse te vinden zal dan
waarschijnlijk verdwijnen. Want wie
zou het willen overnemen? Men moet
er een flinke duit voor hebben, want
het is kapitaal-intensief en slechts
zeer beperkt rendabel.
Neen, het ziet er naar uit dat de
laatste der 50 west-Zeeuwsch-Vlaamse
klompenmakers geen opvolger zal
krijgen.
In de 3e klas B van de zondag
competitie werd alsnog ingedeeld
Middelburg IV.
Programmawijziging 9 november:
uitgesteld: le klas B: Zierikzee II—
Renesse II; ingelast: 3e klas B:Mid
delburg IVGoes IV.
De internationale damvierkamp in
Den Haag is gewonnen door de
Fransman Hisard.
De uitslagen van de laatste partijen
waren:
Vijfde ronde: Deslauriers-Piet Roo-
zenburg 1-1, Hisard-Delhom 1-1.
Zesde ronde: Deslauriers-Delhom
2-0, Hisard-Zaad 2-0.
De eindstand: 1 Hisard 8 p.; 2 Des-
lauriers 7 pt.3 Delhom, 5 p.; 4 „Da
mas", 4 pt.
„Als er in heel west-Zeeuwsch-
Vlaanderen nog 200 geschikte boimen
staan, is het veel", vertelt de IJzen
dijkse klompenmaker. In de oorlog
hebben de bezetters alle jonge boom
pjes gerooid en daardoor is de voor
raad voor tal van jaren beperkt. Na
tuurlijk heeft men later bijgeplant,
maar het duurt 20 tot 30 jaar voordat
de bomen groot genoeg zijn om het
Louis Lecluse te IJzendijke, de laat
ste klompenkapper in het land van
Cadzand.
vorsend oog van een klompenmaker
te behagen. „Het is niet lijk 'n oogst
die mislukt", zegt de enige klompen
kapper van west-Zeeuwsch-Vlaande
ren. Inderdaad, als er een oogst mis
lukt is ,dat een strop voor een heel
In Den Haag heeft het bestuur
van Zevibel de voorzitter der
Arnemuidse vissersvereniging
en drs. Floor van de stichting
„Nederlandse visserij" een be
spreking gevoerd over het ver
plaatsen van de Veerse vissers
haven.
Gevreesd werd n.l. dat Burghsluis,
waar reeds een goede haven is, zou
worden aangewezen, terwijl de Veer
se vissers meest Arnemuidena-
ren liever een nieuwe haven te
Colijnsplaat hebben, omdat die dan
dichter bij huis is.
Ir. Maris kon natuurlijk geen toe
zeggingen doen- Hij zei dankbaar
te zijn voor de eenheid onder de
vissers op dit punt en gaf te kennen,
dat hij voorstander is van het voort
bestaan der visserij en daarnaar te
handelen.
De beslissing waar de toekomsti
ge haven komt, zal pas in het voor
jaar vallen.
De vloot
De vissers boden nog een verzoek
schrift aan. waarin werd aangedron-
dieten cn dan liefst vóór de afslui
ting van het Veerse gat een feit is
geworden.
\Y/AT in Propria Cures over de
overleden Paus Pius XII werd
gelasterd, is slechts een minachtend
stilzwijgen waard. De hardhandige
behandeling, welke men de schrij
ver er van deed ondervinden, was
er nog te veel eer voor. Het doet
echter pijn, dat een toch in het al
gemeen hoogstaand blad als het
Algemeen Handelsblad op gezag van
zijn Romeinse correspondent een
kwaadaardig stuk deed verschijnen,
hetwelk zowel aan mgu Bacci, die
bij de opening van het conclaaf een
rede hield, als aan de roemrijke
Pius schromelijk onrecht doet. Die
rede wordt namelijk zodanig ge
ïnterpreteerd als zou ze aan Pius
XII tal van tekortkomingen hebben
aangewreven. „Openlijke kritiek op
overleden paus trof toehoorders als
een bliksem," aldus de sensationele
constatering.
De volledige tekst van de rede
omwille van de tijdnood werd ze
in verkorte vorm uitgesproken
zoals ze thans is gepubliceerd,
rechtvaardigt echter in geen enkel
opzicht de uitleg, welke de anti-
cle'ricale speurzin er in dacht te
kunnen opsporen. Naar we in „De
Volkskrant" lezen heeft bovenbe
doelde Romeinse correspondent zijn
sensatieverhaal ook in een zevental
provinciale dagbladen geplaatst ge
kregen. Daarvan is het „Haarlems
Dagblad" zo eerlijk geweest een
protestbrief van mr. Diepenbrock
pr. met een afdruk van de volle
dige tekst van mgr. Bacci's toe
spraak te plaatsen. Elders echter is
dit lasterstuk onweersproken ge
bleven.
We komen terug op onze opmer
king van de vorige week, dat in ons
land spontane protesten opklinken,
als socialisten, joden, calvinisten of
welke volksgroep ook worden be
ledigd. Maar als het katholieken
geldt, voelen velen dat niet aan.
Het is spijtig, dit nog steeds te
moeten constateren.
Staten hebben, zoals verwacht
werd, aan de democraten grote
winst bezorgd. Dit betekent, dat de
beide takken van volksvertegen
woordiging sterker dan tot ntr toe
president Eisenhower dwarsbomen
kunnen gedurende de twee jaar, dat
zijn ambtstermijn nog duurt. Het
was al zo, dat de democraten een
meerderheid in het parlement be
zaten, doch in de senaat was die
uiterst gering (47 tegen 49). Nu
echter beheersen de politieke te
genstanders van de president het
parlementaire slagveld volkomen.
Het is typisch voor de Amerikaanse
verhoudingen, dat niettemin een
president van andere politieke kleur
de zaken des lands blijft leiden. Er
blijkt wel uit, dat de tegenstellingen
niet zo scherp zijn als men uit een
verkiezingscampagne zou kunnen
afleiden. Eisenhowers slagvaardig
heid en daadkracht, die toch al ern
stig geleden hebben, zullen echter
meer verzwakt worden, omdat hij
telkens compromissen zal moeten
zoeken met zijn politieke tegenstan
ders. De vooruitzichten voor het
wederom verkiezen van een repu
blikein tot president over twee1 jaar
zijn nu ook wel zeer verduisterd.
Er zou veel moeten gebeuren, om
de opinies nog vóór die tijd te doen
omzwenken. Misschien, dat de re
publikeinen in Nelson Rockefeller
een populaire kandidaat vinden, die
hun nog kansen geeft. Zijn verkie
zing tot gouverneur van de staat
New York in een hete strijd met de
democraat Averell Harriman toont
wel, dat zijn figuur bij de kiezers
massa in de smaak valt:
{-{ET geeft een gevoel van opluch
ting, dat de regering er in heeft
toegestemd de veelbesproken 37
vluchtelingen een toevlucht te ver
schaffen in Nieuw-Guinea. De mo
tivering willen we laten voor wat
ze is: een doekje voor het juridische
bloeden. We blijven het ernstig be
treuren, dat de Kamer zich met
grote meerderheid achter het betoog
van minister Samkalden had ge
schaard. We blijven het vooral be
treuren, dat de KVP-fractie met
uitzondering van twee leden dit ook
deed. We willen nu echter zeggen:
Eind goed al goed. Als men in
Nieuw-Guinea voor de 37 nu ook
maar zonder bureaucratisch gemaat-
regel een levenskans zal scheppen.
ituut, Otylia. jozef. -- J I'd n.\
Zeven maanden geleden werd inworden nog steeds verzorgd in 'n
de Poolse stad Krakau de vierling i kliniek te Krakau, waar de vrou-
o -CU K WW! -CU U--I i VA OU - a „v, ill uiVUUi, HJIA.COI U/O UI U LC~
jaar. maar als de gehele bomenvoor- gen op verbetering van de bestaan- Annu, utyua, Jozef en Franciscekl welijke arts dr Stanislawa Bako-
raad wordt gerooid, moet men jaren de vloot door middel van beschik- geboren, die het, getuige deze foto wa met de bewaking van hun
en jaren geduld hebben alvorens de1 baarstelling van aanvaardbare kre- I uitstekend maakt. De kinderen gezondheid is belast
