Vrije vrede nodig voor wereld aldus Paus Joannes in radio-boodschap Zij Schrijver Nobelprijs Pasternak af wijst Eerste dag pontificaat was bijzonder druk ij* eerste audiëntie Prof. Woerdeman keurt artikelen af Pleidooi K.V.P. voor gedupeerde vissers Hulde aan Pius XII Holland....en Nederland Kroning Paus 4 november Mgr. Tardini pro-secretaris Ik ben een eenvoudige ziel Paus „Ik beef ik en vrees Overlevenden bij mijnramp in Canada Menzies over Nieuw-Guinea Drie doden op particuliere spoorovergang De deining om „Propria Cures" DAGBLAD VOOR ZEELAND Weinig verandering Libanon acht V.N.-waarnemers overbodig Waarom de naam Joannes.....? Geschenk van Bergamo Cyprus geschrapt van agenda NA VO-raad 98e JAARGANG No. 22899 Voor God, Koningin en Vaderland Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia. Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Don gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech ter, P. V M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat lit Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841 DONDERDAG 30 OKT. 1958 Abonnementsprijs 7.per kwar taal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cfc. Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. l.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel 98, telefoon l'2V> Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat _56, tel. 2601 QOS i b JRG^j^wstidaj^Vtel^no. 35) De kroning van Paus Joannes XXIII zal op 4 november ge schieden. Dit tijdstip is door de H. Vader zelf vastgesteld. Aanvankelijk werd verwacht, dat de kroning op 9 november zou plaats heb ben. Naar men meent, zou paus Joannes dinsdag gekozen kunnen hebben, om dat dat de feestdag is van St. Char les Borromeus, over wie hij een stu die in vijf delen heeft gepubliceerd. Paus Joannes XXIII heeft mgr. Domenico Tardini tot pro-staats- gecretaris benoemd. Mgr. Tar dini had deze functie ook onder Paus Pius XII. Van gezaghebbende zijde werd ver klaard, dat mgr. Tardini de volledige leiding over het staatssecretariaat zal krijgen, zodra de H. Vader een con sistorie zal hebben gehouden voor de benoeming van kardinalen. De post van staatssecretaris wordt altijd be kleed door een kardinaal, zodat een benoeming tot kardinaal van mgr. Tar dini voor de hand ligt. De eerste dag van zijn pontificaat is voor Paus Joannes een bijzonder drukke geweest. Als Opperherder van de r.-k. kerk droeg hij 's mor gens, binnen de muren van het conclaaf, dat op zijn bevel niet dinsdagavond, maar eerst gis terenmorgen om tien minuten voor tien werd opengesteld een H. Mis op. Met heldere en krachtige stem hield hij, vanaf zijn troon in de Sixtijnse kapel een radiotoespraak. Hij begon met een groet aan de bevolking Zij moeten er op uit zijn de vrede te bewaren, aldus de H. Vader, opdat de mensenfamilie in vrijheid kan leven. Vrijheid kan alleen voortkomen uit de rust der vrede, vrede heeft haar oorsprong in de ziel. „De wereld heeft een vrije vrede nodig, niet een vrede, die bestaat onder omstandigheden van slavernij". Paus Joannes XXlll heeft zich gisteren op zijn eerste audiëntie verontschuldigd voor zijn ge brek aan ervaring. ,,Het spijt mij als ik een beetje een on handige indeuk maak, maar u weet, dat dit de eerste keer is," zei hij met een brede glimlach. De spanning onder de ongeveer dertig bisschoppen, andere geestelijkenleden van de edel- garde en leken, die hun opwach ting kwamen maken, week voor een informele sfeer toen de H. Vader was binnengekomen. De nieuwe opperherder spreidde zijn handen uit en zei: ,,U weet, dat ik een eenvoudige ziel ben. U moet mij het maar vergeven." Paus Joannes maakte zegenend het kruisteken, toen hij kwiek de kamer binnenkwam. Hij sprak snel en maakte drukke gebaren. Ook bij het verlaten van het vertrek maakte hij het kruisteken boven de knielende aanwezigen. De audiëntie duur de slechts enkele minuten. De H. Vader bracht hulde aan zijn voorganger, Pius XII, en diens „onvermoeide werken voor de ver dediging van de menselijke persoon en de eendracht tussen de volken". „Kijk naar de mensen, luister naar hun stemmen", zei Paus Joannes. „Wat vragen zij? Wat smeken zij? Geen nieuwe monsteracthige wapens doch gerechtigheid rust en een dracht. Uiterlijke ,rede is niet mo gelijk zonder innerlijke vrede. Alleen de heiligste religie van God kan vrede tot stand brengen". Vele gelukwensen Elders publiceren wij nadere bijzon derheden over een audiëntie, die hij van Bergamo, waar hij geboren is, en die van Venetië, waarvan hij patriarch was. Een bijzon der woord van begroeting richtte hij tot bis schoppen en geestelijkheid in die landen „waar zij geen vrijheid van godsdienst genieten". Voor alle regeerders der volkeren gold een oproep tot het bewaren van harmonie, eensge zindheid en vrede, en tot een optreden waar door het wederzijds vertrouwen bevorderd zal worden. op de eerste dag van zijn pontificaat hield. Zijn allereerste audiëntie was dit nietWant voordat hij zijn rede voering hield in de Sixtijnse kapel belde hij graaf Giuseppe Dalla Torre, hoofdredacteur van de Osservatore Romano op en nodigde deze uit naar zijn cel te komen voor een particu liere audiëntie, de eerste die de H. Vader voor zover bekend verleend heeft. De Paus en de 73-j'arige graaf zijn oude vrienden. Ook gisteren stroomden telegrammen uit alle delen van de wereld in Vati caanstad binnen, waaronder o.m. ge lukwensen van Koningin Juliana, Eisenhower, Adenauer, Heuss, de Gaul le, president Coty, prins Reinier en prinsgs Gracia. Van de verdere reacties noemen wij nog die van nationalistisch-China, waarin uiting wordt gegeven aan de hoop, dat de nieuwe Paus geestelijke steun zal geven aan de talrijke rooms- katholieken achter het IJzeren Gor dijn, opdat dezen hun hoop niet zul len verliezen op hun uiteindelijke be vrijding van de tirannie. BIJ K. B. van 25 oktober is mr. J. van Aartsen, wethouder van Den Haag, met ingang van 1 november a.i. benoemd tot minister van Ver keer #n Waterstaat. H. M. de Konin gin zal hem 1 november beëdigen. DE EVACUATIE van Britse para chutisten uit Jordanië is voltooid. EEN HEVIG gevecht, dats sinds zon dag in Kabylië in midden-Algerije aan de gang is, heeft tot dusver aan ruim tachtig Algerijnse verzetsstrij der» het leven gekost. De strijd duurt voort OVERSTROMINGEN tengevolge van zware regenval hebben in oost-Tu- nesië veertien mensenlevens geëist, terwijl er dertig verwondingen heb ben opgelopen. BIJ EEN BOTSING tussen een trein en een taxi in Senegal Cfrans West- Afrika) zijn negen personen om het leven gekomen. OP DE HELLINGEN van de .Worlds End"-berg bij Sydney is hét daar vorige week ontdekte vliegtuigwrak geïdentificeerd als het 27 jaar oude wrak van het lijntoestel „Southern Cloud", De acht inzittenden kwamen daarbij om het leven. DE RUSSISCHE afvaardiging naar de driemogendheden conferentie over een verbod van kernproeven is giste ren in Geneve aangekomen. De con ferentie begint morgen. ISRAëL, dat al negen jaar geleden het bewind van communistisch-China erkende, doch nog geen diplomatieke betrekkingen aanknoopte, wenst dit than» wel te doen. AARTSBISSCHOP Makarios van Cy prus zal de volgende week naar New York vertrekken om het debat over Cyprus in de V.N. bij te wonen. Weersverwachting van het K.N. M.I. tot vanavond, opgemaakt i woensdagavond 23.15 uur: Overwegend droog weer en op de meeste plaatsen mist of laag- t hangende bewolking. Zwakke tot matige wind uit zuidelijke rich- tingen. Weinig verandering in J temperatuur. J Verwachting van het Belgisch J Weerkundig Instituut: Zwakke Wind. vooral uit het zuidoosten. Nevelig of verspreide mist. Plaat- t mooie opklaringen. t t vandaag: zon onder 17.17 uur. Maan op 19.07 uur. J Morgen: zon op 7.32 uur. Maan i J onder 10.58 uur. Velen, zeer velen hebben de H. Vader hun hulde en aanhan kelijkheid betuigd, uiteraard niet in het minst zijn naaste medewerkers. Op de foto zien we, hoe mgr. Dell'Aqua, prefect van de pauselijke ceremonieën, de nieuw gekozen paus Joannes XXIII omarmt. t»»x«xxxxx*xxxxx»xxxxx»».»i om. terugtrekking vande groep De Libanese premier Rasjid Karame heeft tegenover verslaggevers ver klaard, dat de aanwezigheid van de V.N.-waarnemers in Libanon niet lan ger gerechtvaardigd is nu de toestand weer normaal is geworden. Men zou binnenkort Hammarskjoeld officieel om terugtrokking van de groep ver zoeken. In antwoord op de woorden van kardinaal-deken Tisserant, die hem meedeelde, dat de keus op hem was gevallen, heeft Paus Joannes XXIII dinsdag het vol gende gezegd: „Tremens factus sum ego, et timeo" (ik beef en ik vrees). Wat ik weet van mijn poverheid en nietswaardigheid is voldoende om mij te verwarren. Maar daar ik in de wensen van mijn broeders, de emi nente kardinalen van onze Heilige Roomse Kerk, de tekens van Gods wil zie, aanvaard ik de keuze die zij heb ben gemaakt en buig ik mijn hoofd en rug voor de kelk der bitterheid en het juk van het kruis. Op het feest van Christus Koning hebben wij allen gezongen: „Christus is onze rechter, de Heer is onze wet gever, de Heer is onze Koning, Hij zal ons redden". In een toespraak tot de kardinalen heeft de H. Vader zijn naam Joannes gemotiveerd. Deze naam was hem dierbaar, zo zei hij, omdat het de naam was van zijn vader en van de parochiekerk waar hij was gedoopt. Het is ook de naam van talloze kathedralen in de gehele wereld en in de eerste plaats van de basiliek van Lateranen, de Romeinse bisschopskathedraal. Deze naam komt in de lange serie der pausen het mees te voor," aldus de paus: „Tweeëntwin tig pausen die zich Joannes noemden en wier wettigheid onaanvechtbaar is. Zij hadden bijna allen een kortston dig pontificaat. Wij willen het weinige belang van onze naam verschuilen achter die prachtige opeenvolging van pausen van Rome". In de provincie Bergamo, waarinde geboorteplaats van paus Joannes Sot- to il Monto, is gelegen, heeft men een actie op touw gezet om de H. Vader een gouden tiara aan te bieden. Reddingsploegen, die in de rampmijn bij Springhill in Ca nadees Nieuw-Schotland, waar vorige week donderdag vele mijnwerkers door instorting om het leven kwamen, nog naar overlevenden zochten, hebben gisteren heugelijk nieuws kun nen melden. Op zeer grote diep te, nl. 4000 meter, maakten zij door een buis plotseling contact met een groep van twaalf opge- slotenen, die men reeds als ver loren had beschouwd. Men heeft nieuwe hoop gekregen, dat er nog meer overlevenden zijn en dat het dodental van 95 dus te hoog is geschat. Volgens mijnbeambten zitten de op gesloten mannen achter een achttien meter dikke hoop stenen. Zij schatten dat men de mannen hedenmorgen zal kunnen bereiken. Men voorziet de mannen door de buis van drinkbaar voedsel. Springhill is de diepste mijn van Noord-Amerika. Premier Robert Menzies van Aus tralië heeft gezegd, dat Indonesië zich maar tot het Internationale Ge rechtshof moet wenden als het meent recht te hebben op Nederlands Nieuw-Guinea. Als het tot gewapende agressie overgaat, moeten de Ver enigde Naties geacht worden zich daartegen te verzetten. Wat ons betreft, aldus de premier, wij blijven vreedzaam met de Neder landers op het eiland samenwerken. In het Vaticaan te Rome heeft Z.H. Paus Joannes XXIII enkele ogenblikken geposeerd voor de fotografen om o.m. deze officiële foto te laten maken. Op een particulier overpad bij St. Pancras, tussen Heer-Hugrowaard en Alkmaar, is gisterenochtend om streeks tien minuten voor elf een per sonenauto onder de trein Den Hel- der-Alkmaar geraakt. De drie inzit tenden van de auto kwamen om het leven. Het waren de 35-jarige heer W. Otter uit Oudendijk, zijn 4-jarig zoontje en de 6-jarige Stef van Rin- sum uit Oudendijk. Een van de beide hoofdsporen op dit baanvak raakte enkele uren ver sperd. De Volkswagen werd door de trein in de flank gegrepen. De bestuurder werd uit de wagen geslingerd en deze werd met de zich daarin bevindende jongetjes ongeveer 300 meter meege sleurd. De rector-magnificus van de Amsterdamse gemeente-univer siteit, prof. dr. M. W. Woerde man, heeft naar aanleiding van in het Amsterdamse studenten weekblad „Propria Cures" ver schenen artikelen en de onrust, die daardoor in de studenten wereld van de gemeente-univer siteit is ontstaan, in een brief aan de redactie van het week blad zijn afkeuring over deze artikelen kenbaar gemaakt. Het bestuur van de katholieke stu dentenvereniging „Sanctus Thomas Aquinas" te Amsterdam had. zoals wij hebben gemeld, in een brief aan de rector-magnificus gesteld, dat de in- (Van onze parlementaire medewerker) Bij de behandeling van de af deling Visserij van de begroting van Landbouw heeft de heer Van Dongen (K.V.P.) in de Tweede Kamer er op gewezen, dat onder de gedupeerde vissers bevolking in het Deltagebied de onrust en onzekerheid toene men. Deze mensen weten nog steeds niet, hoe de schadever goeding zal worden geregeld. De vissers van Veere, die nog maar ruim een jaar in hun eigen haven te recht kunnen, weten niet, wat er met hen gaat gebeuren. De garnalenvissers hebben zich omtrent de „sanering", die de minister heeft aangekondigd, nog geen juist oordeel kunnen maken. En niemand kan zeggen hoe het staat met de proeven in het Veerse Gat, al- De Zweedse academie van. Elders in deze editie vindt de lezer wetenschamien heeft eisteren he- fe9 al"tikel deeds geschreven voordat neeii glaceren De bekend was dat Pasternak de Nobel- richt ontvangen, dat de Russi- prijs weigerde), waarin duidelijk de sche schrijver Boris Pasternak moeilÜkbeden naai' voren komen, waar J mee Pasternak te kampen zal hebben. Algemeen neemt men dan ook aan] dat zijn huidige weigering van dé de hem toegekende Nobelprijs voor literatuur afgewezen heeft. Pasternak zond het volgende tele gram: „Rekening houdend met de zin waarin deze onderscheiding in de gemeenschap waartoe ik behoor is geïnterpreteerd, zie ik af van de onverdiende prijs die mij is toe gekend. Neem mij mijn weigering, waartoe ik vrijelijk heb besloten, niet kwalijk". Nobelprijs een gevolg is van de zware politieke druk, die op hem is uitge oefend, dit te meer, omdat de Russi- schrijver zaterdag, dus voor de storm van kritiek in zijn land losbarstte, nog telegrafeerde: „Buitengewoon dank baar, trots, verbaasd, verlegen". Het huis van Pasternak buiten Moskou stond gisteren onder poli tiebewaking. Men gelooft, dat hem is meegedeeld, dat hij buiten de Sovjet-Unie moet blijven, indien hij het land verlaat. Pasternak zou thans geen bezoekers meer kun nen ontvangen. Een aantal vooraanstaande Engelse schrijvers, filosofen en geleerden, on der wie verscheidene Nobelprijswin naars, hebben een telegram aan de Russische vereniging van schrijvers ge stuurd, waarin zij gewagen van onge rustheid over het lot van Pasternak. De Zweedse academie zal vandaag de thans ontstane situatie bestuderen. Het geld, dat met de prijs verbonden is, zal waarschijnlijk voor het volgend jaar worden gereserveerd. De drie Russische natuurkundigen, die de Nobelprijs kregen, zullen wel naar Stockholm gaan. dus de katholieke woordvoerder. Van de regering mag geëist worden, dat de schaderegeling het tempo van het Deltaplan bijhoudt. Daar nu reeds volop aan de techni sche uitvoering van het plan wordt gewerkt, ontstaat bij velen de vrees, dat het met ht lot van gedupeerden in dit gebied zal gaan als met de vroe gere Zuiderzeevissers. Jaren na het uitbrengen van het rapport-v. d. Zaal is voor deze mensen nog geen defini tieve beslissing uit de bus gekomen. Ook de heren Vermooten (P.v.d.A.) en van Dijk (V.V.D.) lieten zich in deze geest uit. Eerstgenoemde sprak zijn teleurstelling uit over wat de re gering heeft geantwoord op vragen omtrent de oesterproeven in Zeeland en de tien miljoen, die de regering des tijds min of meer toegezegd had voor proeven in het Veerse Gat. Thans is het niet duidelijk of zij nog wel zullen doorgaan. Hij vroeg ook om onderzoek naar de overplaatsing van de Zeeuwse mosselvissers naar de Waddenzee, waar zich moeilijkheden voordoen. De heer van Dijk was sceptisch ten aan zien van de mogelijkheid om de oes terteelt over te brengen naar andere gebieden en vroeg zich af of het wel economisch verantwoord zou zijn. Een interruptie van de heer van Dongen bracht hem er toe te verklaren, dat hij het in ieder geval met de K.V.P. eens was, dat er dus een beslisisng moet komen. houd van deze artikelen beledigend werd geacht en uit deze en reeds eer der gepubliceerde artikelen een men taliteit spreekt, die onaanvaardbaar is voor de leden van de Amsterdamse universitaire gemeenschap. Het be stuur had de rector-magnificus ver zocht stappen te ondernemen waar door het verschijnen van dit soort publikaties in de toekomst wordt te gengegaan. De brief van de rector-magnificus aan de redactie luidt als volgt: „Door een aantal artikelen, die ln de afgelopen weken in „Propria Cu res" zijn verschenen, is niet alleen ge-echtvaardigde ontstemming gewekt bij een grote groep van studenten van onze universiteit, maar ook bij een grote bevolkingsgroep in ons land. De smakeloze en onnodig kwetsende re dactie dier artikelen geeft de buiten wereld, die nog vaak ten onrechte uw blad als het officiële orgaan der Amsterdamse studenten beschouwt, een volkomen verkeerde indruk van de geest, die onder deze studenten heerst. Dit kan niet anders dan na delig zijn voor het aanzien, dat onze universiteit in den lande geniet. Daarom voel ik mij gedwongen u mijn afkeuring over uw redactiebeleid kenbaar te maken en u met de meeste aandrang te verzoeken in het belang van onze universiteit alles na te laten, wat aanstoot kan geven aan vele van onze studenten, hun geestverwanten in den lande en aan ieder,, die prijs stelt op fatsoenlijke persgebruiken". De permanente raad van de Noordatlantische Verdragsorga nisatie heeft de kwestie Cyprus van zijn agenda afgevoerd, na een mededeling van de Griekse afgevaardigde, dat Griekenland niet wil deelnemen aan een ronde-tafelconferentie over Cy prus, tenzij garanties worden ge geven dat zij „constructief" zal zijn. De verzoeningsinstantie van de NAVO blijft echter ter beschikking van de betrokken partijen. Het falen van de NAVO om een ronde-tafelconferentie tot stand te brengen wordt te Parijs beschouwd als een persoonlijke tegenslag voor secre taris-generaal Spaak, die op 23 sep tember naar Athene vloog om te trach. ten de Grieken te overreden een der gelijke conferentie bij te wonen. Het paspoortenbureau van de Amerikaanse regering heeft een correctie moeten aanbrengen in een officiële statistiek, die het deze week had uitgegeven. De statistiek betrof het aantal Amerikaanse toeristen, dat in de eerste drie kwartalen van 1958 Europa heeft bezocht. In een keurige lijst van landen, die blijkbaar de voorkeur had den van de Amerikaanse reizi gers, stond Holland met 17.621 bezoekers op de achtste plaats. Maar op de achttiende plaats stond Nederland (the Nether lands) met 5110 bezoekers. Met enige verlegenheid moesten de paspoort-autoriteiten toe geven, dat zij een fout hadden gemaakt en dat zij met Holland en „the Netherlands" hetzelfde land bedoelden. Nederland steeg daardoor een plaats op de ranglijst met een totaal van 22.731 Amerikaanse bezoekers.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 1