DE GAULLE WIL MET ABBAS
ONDERHANDELEN
KADAR HOUDT ZIJN
TROEPEN GEREED
ub\ca
La tl lit
Puzzelpot
blijft staan
LANGSTE CONCLAAF DUURDE
BIJNA
3 JAAR
Rebellenleiders kunnen vrijgelëide krijgen
SYMFONIE VAN
DE HERFST
Rusland
financiert
stuwdam
bij Assoean
Vrije regering niet
wars van gesprek
Toch minder troepen
op de kusteilanden
J0
e* *P/
M. van Veen
benoemd
VERLAAG BELASTING
VOOR VRIJGEZELLEN
Ballon-
kunstmaan
fiasco
Honderden
arrestaties
Alle kardinalen nu in Rome
Oog
om
oog
boon
om
boon
DAGBLAD VOOR
„Parlement niet meer
almachtig"
Volgens zegslieden op Formosa:
I115.-J
Staatssecretaris
van Oorlog
Socialisten in motie:
Bedrijfsgeneeskunde
Wetsontwerp
aangenomen
Reactie van
Pasternak niet
door censuur
EENZAME ZWEMMER
STEEN
98e JAARGANG No. 22894
Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don
gen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A.
J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech
ter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v.
't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16.
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
7oor God, Koaingé* en Vaderland
VRIJDAG 24 OKTOBER 19&8
Abonnementsprijs f 7.— per kwar»
taal, 8.20 per post, l 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 et.
Advertentieprijs voor de gehele oi>-
lage 0.40 per mm. (Ing. Med.
l._). Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de_ Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7 telefoon 102 - (Bijbureaus: TERNEUZEN. Noordstraat 56, tel. 2601OOSTBURG,
Volgens het Russische persbih
reau Tass heeft premier Kroest-
jev bekendgemaakt, dat de Sov
jet-Unie de Verenigde Arabi
sche Republiek een krediet van
400 miljoen roebel zal verstrek
ken voor de bouw van de dam
bij Assoean.
De mededeling van Kroestjev werd
donderdagavond gedaan op een ont
vangst in het Kremlin ter ere van
veldmaarschalk Abdel Hakim Amer,
vice-president van de Verenigde Ara
bische Republiek.
Het krediet tot maximaal 400 mil
joen roebel (ongeveer 330 miljoen gul
den) zal dienen voor uitgaven in ver-
ueut uicucii vuui ungdvui u ,vcl"i y-Tii rien mpf qr>OPd Zlin minisxe
band met leveranties van machines, a11J riep mei spoea zijii iimita
uitrusting en ander materieel uit devan de Gaulle te beraadslagen.
Sovjet-Unie die de V.A.R. niet heeft.
Premier de Gaulle heeft gisteren gezegd, dal de Alge
rijnse rebellenleiders gerust naar Parijs mogen komen als
ze over een staken van het vuren willen praten. Hij bood
ze een vrijgeleide aan en verklaarde verder, dat alle rebel
len die zich overgeven een eervolle behandeling zullen
krijgen.
De Gaulle, die er fris en monter uitzag, hield een pers
conferentie voor ruim 300 journalisten. Men ziet in zijn
verklaring de kloekste stap die bij lotnutoe met betrekking
tot het Algerijnse vraagstuk heeft gedaan.
Opvallend genoeg kwam er ook een onmiddellijke reactie van
de zogenaamde „vrije Algerijnse regering Ferhat Abbas zei.
„Het is allemaal zeer bemoedigend en een grote stap voor
waarts. Naar mijn oordeel zijn deze voorstellen zeer interessant
Hij riep met spoed zijn ministers bijeen om over de verklaring
Hongarije „herdacht" gisteren de
tweede verjaardag van de Hongaarse
revolutie en volgens uit Boedapest
ontvangen berichten zijn de veilig
heidsmaatregelen de afgelopen week
over het gehele land verscherpt.
Politie-patrouilles zijn versterkt en
de arbeidersmiiitia wordt in staat
van paraatheid gehouden.
Enkele honderden personen zijn,
naar verluidt, in de afgelopen drie
dagen in hechtenis genomen, een
maatregel, die ook verleden jaar, en
kele dagen voor de eerste verjaardag
van de Hongaarse opstand, genomen
werd.
DE HEER K. van Dijk, oud-directeur
van de N.C.R.V. en oud-wethouder
van Hilversum is gisteren tenge
volge van een hartverlamming over
leden. De heer van Dijk was 73 jaar.
IN DE BOTNISCHE Golf bevindt zich
de Groninger kustvaarder „Truus" in
moeilijkheden. Het schip maakt water
maar de bemanning hoopt het des
ondanks te kunnen behouden.
TEVERGEEFS heeft de NAVO-raad
gisteren een oplossing trachten te vin
den voor het vraagstuk van de samen
stelling der conferentie, die de kwes-
tie-Cyprus behandelen moet.
TE ROTTERDAM is een 54-jarige
vrouw, die in het kozijn ramen stond
te zemen, uitgegleden en op een twee
meter lager gelegen binnenplaatsje te
rechtgekomen. Zij was vrijwel onmid
dellijk dood.
NIET MINDER dan 225.000 binnen-
en buitenlandse badgasten blijken in
het afgelopen seizoen de Waddeneilan-
den te hebben bezocht. De belangstel
ling groeit nog ieder jaar.
ELF PERSONEN, onder wie twee zie
ken, zijn tengevolge van zware
sneeuwval ingesloten in een hotel op
de top van de Kehlsteln bij Berchtes-
gaden. Hitler had daar zijn buitenver
blijf.
HET BESTUUR van de Tweede Ka
merfractie der KVP voor het parle
mentaire jaar 1958-1959 is als volgt
samengesteld: prof. mr. C.P.M. Romme
voorzitter; J.W. Andriessen, vice-voor-
zitter; drs M. M. A. A. Janssen, pen
ningmeester; J.M. Peters, eerste secre
taris; mej. mr. J. C. H. H. de Vink,
tweede secretaresse.
Als een grimmige waarschuwing,
dat het communistische regime geen
pardon kent tegenover diegenen die
aan te opstand hebben deelgenomen,
werd het kardinaal Mindszenty ver
boden naar Rome te gaan om deel te
nemen aan het conclaaf.
Van slechts twee gearresteerden
zijn de namen bekendgemaakt. Het
zijn Ferenc Merey, een voormalige
hoogleraar, en Sandor Feket, oud
journalist. Beiden werden zaterdag
gearresteerd wegens ..tegen de staat
gerichte activiteiten."
Intussen tracht het regime de be
volking op te wekken aan de natio
nale en gemeentelijke verkiezingen
deel te nemen door 120.000 partij-ac
tivisten het land rond te sturen. Het
Hongaarse volk schijn' over het alge
meen apathisch t. staan tegenover de
verkiezingen, die 16 november ge
houden zullen worden.
Onder de huidige omstandigheden
hebben zij weinig keus. In het land
verblijven nog naar schatting 50.000
man Russische troepen. Alle grote
verkeerswegen worden bewaakt door
gewapende politiemannen. Voor open
bare gebouwen, kazernes, communi
catiegebouwen en zelfs garages staan
mannen met repeteergeweren op
wacht.
Het regime heeft officieel bekend
gemaakt dat in de afgelopen twee
jaar 138 „contra-revolutionairen zijn
terechtgesteld, maar onofficieel wordt
het aantal geschat op ruim 2.000 te
rechtstellingen.
Tot op heden hebben extremisti
sche Europese leiders in Algiers en
conservatieve leiders in het moeder
land altijd fel gereageerd tegen het
denkbeeld van besprekingen met de
rebellenleiders. De Gaulle voelt zich
kennelijk voldoende gesteund door het
volk om zich niet vee] van deze opi
nies aan te trekken. Hij legde er de
nadruk op, dat voor de Algerijnen de
weg van democratische evolutie is
geopend en dat zij deze moeten vol
gen. Hij sprak weer van de .Alge
rijnse persoonlijkheid", daarmee vol
gens waarnemers te kennen gevend,
dat volgens hem tezijnertijd een spe
ciale status voor Algerië tot stand
moet komen en dat het gebied niet
zonder meer als een Franse provincie
kan worden behandeld.
Over de komende verkiezingen zei
de premier: „Ik kan geen partij kie
zen. In mijn positie van bemiddelaar
zal ik niets verklaren ten voordele
van hen. die mij hun toegenegenheid
op moeilijke ogenblikken hebben be
toond. Zelfs in bijvoegelijke vorm
moet mijn naam niet voor partijen
of kandidaten gebruikt worden."
Binnenkort zal het parlement weer
bijeenkomen, aldus de Gaulle, maar
het zal niet meer almachtig zijn.
Krachtige remmen zijn erop gezet
Indien het parlement erin faalt zich
bij de omstandigheden van de harde
wereld waarin we leven aan te pas
sen, zal de republiek opnieuw voor
een crisis staan, waarvan niemand
dit keer de afloop kan voorzien. In
elk geval zou ze betekenen dat de
parlementaire instellingen voor lange
tijd verdwijnen.
De Gaulleverklaar de dat Frankrijk
de „voortdurende en enorme onveilig
heid op het gebied van kernwapens"
Uit welingelichte Amerikaanse bron niqué wordt gezegd, dat de Verenigde
op Formosa is vernomen, dat na af- Staten de verdediging van de Que-
loop van de gesprekken tussen de moys en Matsoe „nauw verwant" ach
niet wil aanvaarden. De dag is niet
ver meer, zei hij, waarop Frankrijk
een atoommogendheid zal zijn. Ons
doel is wereldveiligheid en ontwape
ning, aldus de Gaulle, die ervan over
tuigd zei te zijn, dat het Westen di
rect zou ontwapenen, indien Rusland
hetzelfde deed en dat ontwapening
en doeltreffende internationale con
trole daarop het vraagstuk van op
schorting der proeven vanzelf zou
doen verdwijnen. Indien de drie
atoommachten (Amerika, Rusland en
Engeland) voortgaan steeds grotere
voorraden kernwapens aan te leggen
en dan beweren dat staking van proe
ven op zichzelf al iets goeds kan
doen, misleiden zij de wereld, zo be
toogde de Franse premier
(Advertentie)
4
schuimrubber-matras
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dulles, en president
Tsjang Kai Sjek. het besluit genomen
zou zijn om 15.000 tot 20.000 man ge
leidelijk terug te trekken uit de eilan
den voor de Chinese kust. Dulles is
gisteren weer naar Washington ver
trokken.
Volgens waarnemers te Taipeh zijn
Tsjang en Dulles in beginsel overeen
gekomen, dat nationalistisch-China de
sterkte van zijn strijdkrachten kan
verminderen, indien de overblijvende
troepen bewegelijker worden gemaakt
en de beschikking krijgen over krach
tiger wapens
Er zal echter verder overleg nodig
zijn, voordat de sterkte der nationa
listische troepen op Quemoy kan wor
den verminderd. De Ver. Staten zou-
den in feite de Chinese nationalisten
meer militaire hulp hebben toegezegd
in ruil voor waarborgen, dat zij met
zullen pogen landingen op het Chi
nese vasteland uit te voeren.
In een gisteren uitgegeven commu-
ten aan de verdediging van Formosa.
In het communiqué werd over de
meningsverschillen tussen beide staats
lieden niet gesproken. Opgemerkt
werd dat de besprekingen „in hoofd
zaak betrekking hebben gehad op mi
litaire kwesties".
De heer M. van Veen, oud-burge
meester van Enschede en lid van de
P. v. d. A., is nu benoemd tot staats
secretaris van Oorlog. De benoeming
gaat in op de datum van de beëdi
ging. Het ligt in de bedoeling dat H.
M. de koningin zaterdag a.s. op pa
leis Soestdijk de beëdiging zal ver
richten.
De heer van Veen deelde in een
kort onderhoud mee, dat hij zijn nieu
we ambt als zeer zwaar beschouwt.
De heer van Veen deelde in een
kort onderhoud mee, dat hij zijn nieu
we ambt als zeer zwaar beschouwt.
(Van onze parlementaire
verslaggever)
De algemene bezorgdheid over de
grote stijging die de staatsuitgaven al
jaren vertonen de vrees voor de
mogelijkheid dat het tekort op de be
groting van ruim VA miljard niet ge
dekt zal kunnen worden en de vrees
voor inflatie hebben de financiële be
schouwingen in de Tweede Kamer be
heerst. Er is van socialistische zijde
een motie ingediend om de loon- en
inkomstenbelasting voor vrijgezellen,
die nog steeds in de „strafklas" zitten,
nu eindelijk eens te verlagen.
De heer Peschar, de eerste onder
tekenaar van deze motie, voerde aan
dat de opeenvolgende ministers van
Financiën al jarenlang erkennen dat
het hoge tarief voor de ongehuwden
niet zonder bezwaren is. Minister
Hofstra heeft zelf, toen hij nog Ka
merlid was, reeds een motie ingediend.
Zijn geestverwanten menen, dat wan
neer binnenkort het advies van de
SER voor enige belangrijke kwesties
bekend is gemaakt, de regering deze
vrijgezellenbelasting in haar beslissin
gen moet betrekken. Namens de KVP
had ook dr. Lucas voor de vrijstelling
gepleit. De behandeling van de ver-
Niemand heeft de eerste
prijspuzzel „Vul in1, 2
of 3en win" goed opge
lost. De pot van f 2500.
blijft staan, onder aftrek van
25 percent voor charitatieve
doeleinden.
Bij de tweede puzzel, die
elders in ons blad is opge
nomen, gaat het dus om
1875.
Vul in 1, 2 3.en win
ditmaal.
schillende begrotingshoofdstukken zal
dit jaar vermoedelijk meer dan ooit
tot een pijnlijke impasse voeren om
dat de Kamer geen enkele concesie
van de regering meer los zal krijgen.
Ieder jaar wordt er gevraagd om meer
bezuinigingen. Dr. Lucas (KVP) was
over de stijging van de overheidsuit
gaven zeer ongerust Van de andere
kant vroeg de katholieke spreker zich
af, of de regering niet het paard ach
ter de wagen van de werkgelegenheid
spant, wanneer zij niet het juiste be-
iastiqgklimaat weet t<= scheppen, waar
in het bedrijfsleven kan blijven in
vesteren. De heer Lucas vroeg zich
af of, nu Nederland voor extra hoge
lasten komt te zitten door de moeilijk
heden van de landbouw, een verlaging
van de defensiebijdragen aan de
NATO niet reëel zou zijn. Ook wees
hij op de mogelijkheid om grote wer
ken van Waterstaat, die niet uit vei
ligheidsoogpunt noodzakelijk zijn (zo
als de inpolderingswerken) te ver
tragen.
Van alle zijden werd betwijfeld cf
mr. Hofstra wel zal slagen in zijn
plannen om dit jaar 800 miljoen op de
kapitaalmarkt op te nemen ter dek
king van het begrotingstekort.
De heer van Eijsden (AR) drong er
op aan, dat het urgente vraagstuk van
lonen en huren in elk geval in 1959
wordt opgelost. Algemeen was de
weerstand tegen een verlenging van
de maatregelen, die destijds als tijde
lijk zijn aangekondigd.
Veel bewolking
2 Verwachting van het KNMI tot
vrijdagavond, opgemaakt donder-
2 dagavond 23.15 uur:
J Veel bewolking maar overwe-
gend droog weer. Zwakke tot ma-
tige wind tussen noord en noord-
west. Ongeveer dezelfde middag-
temperaturen als gisteren.
Verwachting van het Belgisch
Weerkundig Instituut: l
l Lichte noordenwind. Over het l
1 algemeen zwaarbewolkt met mot-
2 regen. Enkele opklaringen. Geen 5
J verandering in temperatuur. 2
2 Vandaag: zon onder 17.29 uur; 2
2 maan op 16.14 uur.
2 Morgen: zon op 7.21 uur; maan
onder 4.59 uur.
Het wetsontwerp, waarbij de be
drijfsgeneeskundige dienst voor elk
bedrijf verplicht wordt gesteld, is door
de Tweede Kamer aangenomen. De
stemverhouding was: 66 stemmen voor
en 53 (KVP, VVD en SGP) tegen.
Voor welke bedrijven de verplich
ting gaat gelden is nog niet bekend.
De minister van Sociale Zaken moet
nog nadere uitvoeringsvoorschriften
geven.
Donderdagmiddag is de Chi
nese kardinaal Tien per vlieg
tuig op het vliegveld Ciamino
aangekomen. Hij werd verwel
komd door enkele monsignori
van het pauselijk staatssecre
tariaat. De kardinaal was ver
gezeld van de twee Duitse
artsen dr. Moehlenbruch en
dr. Zylka van het ziekenhuis
in Bonn, waar hij sedert
augustus wordt verpleegd in
verband met de gevolgen van
een auto-ongeluk. Zijn rech
terarm en de helft van de
borst zijn in gipsverband ge
legd. Thans bevinden zich 52
kardinalen in Rome.
Het laatste conclaaf, waarop Pius
de Twaalfde gekozen werd, heeft
maar één dag geduurd. Er werd
toen slechts drie keer gestemd. Zo
is het echter lang niet altijd ge
weest. In 1922 waren veertien stem
mingen nodig voor de verkiezing
van kardinaal Ratti, die paus Pius
de Elfde werd. Verder waren er
conclaven die maanden of zelfs ja
ren duurden. Zo was het met het
conclaaf van Viterbo in 1268. dat
door achttien kardinalen werd bij
gewoond van wie er elf een Italiaan
wensten en zeven een Fransman,
Nadat er zeventien maanden vruchl
teloos verlopen waren, sloten de
burgers van Viterbo de kardinalen
op in het bisschoppelijk paleis en
lieten slechts een opening vrii om
voedsel door te geven. Bij deze ope
ning werd de wacht gehouden door
de markies Savelli, wiens familie
het recht erfde om het conclaaf
aan de huitenkant te bewaken, dit
recht ging later over op de familie
Chigi.
Toen de opsluiting nog geen effect
bleek te hebben braken de burgers
het dak van het paleis af en lieten
de kardinalen over aan de ongena
de van het winterweer. Tenslotte
liet het conclaaf de keuze over aan
een commissie van zes. Tedaido
Visconti werd paus onder de naam
Gregorius de Tiende. Het conclaaf
had toen twee jaar, negen maanden
en twee dagen geduurd.
Gregorius legde het systeem van
een besloten en geheim conclaaf for
meel vast in de apostolische con
stitutie „Ubi Periculum". Volgens
zfjn bepalingen zouden de kardina
len na drie dagen slechts twee
maaltijden per dag krijgen en na
nog eens vyf dagen alleen nog wa
ter en brood. Dit geraakte echter in
onbruik. Overigens is de constitutie
van Gregorius in hoofdzaak van
kracht gebleven en mede opgeno
men in de apostolische constitutie
die Pius de Twaalfde op 8 decern
ber 1945 uitvaardigde.
Zaterdagochtend wordt in de Pau-
lus-kapel door de deken van het
college van kardinalen een H. Mis
van de Heilige Geest opgedragen,
waarbij alle andere kardinalen in
paars gewaad aanwezig zijn. Na
de H. Mis wordt de kardinalen ge
wezen op het belang van hetgeen zij
gaan doen en de eigenschappen die
voor bekleding van het pausschap
vereist zijn. Het eigenlijke conclaaf
begint des namiddags te achttien
uur de voorbereidende plechtig
heden te zestien uur. Zondagochtend
is de eerste stemming.
Twee oudjes ondergaan in stilte de
weemoedige bekoring van wat een
onzer dichters „het droevigste der
vier seizoenen" genoemd heeft. De
bladeren vallen, de winter nadert....
Symbool van het eeuwige ritme van
dood en leven, dat de natuur be
heerst.,...
Een geheel voorwaardelijke ge
vangenisstraf van zes maanden,
met een proeftijd van drie jaar,
heeft de officier van justitie bij de
arrondissementsrechtbank te Gro
ningen, geëist, tegen de 36-jarige
koopman J. B., die op 26 augustus
van dit jaar zou getracht hebben
met een hoeveelheid zuringzout zijn
echtgenote van het leven te bero
ven.
B. had een hoeveelheid zuringzout
volgens deskundigen nog niet
genoeg om een baby letsel te bezor
gen, iaat staan te doden in de
koffie van zijn vrouw gedaan. Enige
tijd vóór deze gebeurtenis had hij
een kop koffie van zijn vrouw ge
kregen met een zeer vreemde
smaak.
Op zijn vraag wat dat was, had
zij hem geantwoord, dat er wel een
rotte boon" in de koffie gezeten
zou hebben. Op de bewuste avond
had hij in een kast een doosje zu
ringzout ontdekt, dat, in de koffie
gemengd, dezelfde smaak oplever
de als indertijd de koffie met de
rotte boon" van zijn vrouw. Hij
had haar nu met gelijke munt te
rugbetaald door in haar koffie een
beetje zuringzout te doen, echter
niet met de bedoeling haar te do
den. Op haar vraag, wat er in haar
koffie zat, had hij haar geantwoord:
,,Een rotte boon. net zoals in mijn
koffie indertijd".
Opnieuw is een Amerikaanse
poging om een aardsatelliet te
lanceren mislukt. Van de basis
op Cape Canaveral werd in de
vroege ochtenduren van don
derdag een Jupiter-C afgescho
ten, met in de neus een opge
vouwen ballon, die, eenmaal in
de ruimte, met in de raket aan
wezig gas zou worden opgebla
zen.
De lancering is normaal verlopen
en de eerste trap is op tijd afgewor
pen. Toen dit geschiedde vloog de
raket in zijn tevoren berekende baan.
De radiozender weigerde echter tien
seconden voor het moment van af
werpen van de tweede rakettrap.
Te Washington is door het ministe
rie van defensie verklaard, dat een
diepgaand onderzoek wordt ingesteld,
aan de hand van de gegevens die in
het beginstadium van de raketreis
verkregen zijn. Het staat vrijwel vast,
aldus een der verklaringen, dat de
satelliet, met de codenaam „Bea
con" („baken") niet terecht is geko
men in de tevoren berekende baan
rondom de aarde.
Het Westduitse persbureau D.P.A.
heeft donderdag gemeld, dat zijn cor
respondent te Moskou een gesprek
heeft gehad met de Russische schrij
ver Boris Pasternak, die de Nobelprijs
voor literatuur is toegekend, maar dat
de censuur het bericht van de corres
pondent over Pasternaks reactie op de
toekenning van de prijs niet heeft
laten passeren. (Voor bijzonderheden
over de toekenning zie elders in dit
blad).
Het Zweedse persbureau T.T. heeft
donderdag geprobeerd Pasternak op
te bellen, 's Middags omstreeks zes
uur slaagde het persbureau er in
verbinding te krijgen met de telefoon
centrale van Peredelkino, het dorp
bij Moskou waar Pasternak woont,
doch de telefonist deelde mede. dat
de schrijver geen telefoon had. Toen
men vroeg of Pasternak gewaar
schuwd kon worden zei de telefonist,
dat het daarvoor te laat op de avond
was.
Het is mogelijk, dat op dit mo
ment een eenzame zwemmer, een
rubberbootje voor zich uit duwend
op weg is van Frankrijk naar Al
gerië. Sinds zaterdagavond wordt
de 35-jarige Maurice Tondu, die
al vaak gezegd heeft met behulp
van een rubberbootje over de
Middellandse Zee te willen zwem
men, vermist op het eilandje
Porquerolies aan de Franse Ri-
vièra. Tondu heeft zelfs de Fran
se marine al eens verzocht om
een escorte voor zulk een tocht,
maar de marine weigerde en ver
bood hem eraan te beginnen.
Vorige week nu verscheen Ton
du, die wel een goede zwemmer
is, op het eiland Porquerolies met
een rubberbootje en sinds zater
dagavond heeft men hem niet
meer gezien.
De kustradio heeft nu de sche
pen op de Middellandse Zee ver
zocht elke eenzame zwemmer die
zij mochten zien aan boord te ne
men.