CQ
ENGELSE VLIEG-TROEF
Oude kunstambachten
in het land van
Willem Teil
Wijncrisis dreigt in
wijnland Frankrijk
Arts heeft minder vrijheid maar
meer mogelijkheden dan vroeger
Individualisme mag niet
tot isolatie leiden
T.V. IN OPMARS
TRAITAL 3
HOOP
UITROTTING
Scherp protest
van „Door de
Eeuwen Trouw
Rantsoenering door invoer
nog juist niet nodig
VIJAND
Brand bij Rio
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 3 OKTOBER 1958
VOORZITTER MEDISCH CONGRES IN MIDDELBURG i
VAKKLEDING
MStertm
..15#
49
r-
Vraag TRUTH 3
De wervelstorm in
Japan eiste
683 doden
Prof. Verrijn Stuart
voorzitter S.E.R.
Twee arbeiders bij
grondinstorting
bedolven
De voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst, mevrouw J. W. van den Bliftk-Rolder, heeft gister
namiddag in de Burgerzaal van het Middelburgse Stadhuis het tiende le
dencongres van de maatschappij geopend met een rede over „Gemeenschap,
Medicus en Maatschappij". Zij richtte haar aandacht daarbij in het bijzon
der op de zekére mate van noodzakelijk individualisme van de medicus en
concludeerde onder meer, dat de Maatschappij als bindende factor gezien
mag worden tussen gemeenschap en medicus en dat het een taak van de
Maatschappij is om enerzijds de medicus te doordringen van zijn plichten
tegenover de gemeenschap en anderzijds de gemeenschap te overtuigen van
de noodzaak de medicus de mogelijkheden te geven, die onontbeerlijk zijn
voor een juiste uitoefening van het beroep van arts.
dergaan door de verandering in de
wetenschappelijke en maatschappelij
ke structuur van de hedendaagse
samenleving, dat de ge- en verboden
van de ziekenfondsen en van de so
ciale wetten soms sterk ingrijpen in
de individuele praktijkuitvoering van
de arts, maar daartegenover consta
teerde zij een sterke uitbreiding van
de mogelijkheden in de vrije beroeps
uitoefening.
De spreekster herinnerde aan de
uitkomst van een onlangs gehouden
enquête waarbij de arts de tweede
plaats bleek in te nemen in de waar
dering van de beroepen. „De arts
van tegenwoordig", zo zei hij, „moge
voor zichzelf een wat bescheidener
plaats in het algemeen maatschap
pelijk vlak opeisen dan men hem
blijkbaar vroeger en ook thans nog
toekent; hij is geen ander dan wel
eer en van hem wordt precies het
zelfde verwacht als hetgeen voorge-
Meer mogelijkheden
Voorop stelde spreekster, dat een
zeker individualisme voor een medi
cus absoluut noodzakelijk is voor een
juiste verhouding tussen hem en de
patiënt en dat de arts zich daarom
teweer moet stellen tegen tendenzen,
die dit individualisme dreigen te
vertikken. Anderzijds waarschuwde
zij echter, dat een te ver doorgevoerd
individualisme tot isolering kan lei-
den.
Velen, aldus de voorzitter, hebben
het gevoel, dat de medicus van wel
eer zijn persoonlijkheid tot een veel
rijkere ontplooiing kon brengen, dat
hij veel grotere vrijheid genoot dan
zijn hedendaagse collega en dat daar
door aan zijn persoonlijkheid en in
dividualisme minder geweld werd
aangedaan. Hiervan uitgaande komt
men soms tot een afweerhouding te
genover de gemeenschapsontwikke
ling van onze tijd, een houding, die
geboden lijkt uit zelfverdediging en
die plicht lijkt om voor de patiënt te
kunnen blijven wat deze van de arts
verwachten mag.
Aan de hand van een enkele ver
gelijking ging mevrouw Van den
Blink na of dit gerechtvaardigd is en
zt) concludeerde, dat de vraag of de
tegenwoordige ontwikkeling de vrij
heid der medici beknot en hun indi
vidualisme aan banden legt, ontken
nend moet worden beantwoord.
Zij stelde, dat men niet blind be
hoeft te zijn voor de beperkingen, die
de vrijheid van het beroep heeft on-
55
De Zuidmolukse vertegenwoordi
ging in Nederland heeft, na het be
kend worden van de plotselinge te
rugzending naar de Bepublik Indo
nesia van 37 verstekelingen, waar
onder zeven Ambonezen, onmiddel
lijk contact opgenomen met het
hoofdbestuur van de stichting „Door
de Eeuwen Trouw" om gezamenlijk
te overleggen welke maatregelen
kunnen worden genomen ter verhin
dering van deze onmenselijke uitle
vering.
Besloten werd onmiddellijk een
scherp protest te richten tot de Ne
derlandse regering via telegrammen
aan de Minister-President en de Mi
nister van Justitie van de volgende
inhoud:
„De Zuidmolukse vertegenwoordi
ging in Nederland en de stichting
„Door de Eeuwen Trouw" te Eind
hoven protesteren met de meeste
klem tegen de afvoering van 37 ver
stekelingen waaronder 7 Ambonezen
naar het grondgebied van de Repu-
blik Indonesia, omdat op grond van
betrouwbare inlichtingen vaststaat
dat het leven van deze verstekelin
gen alsdan ernstig zou worden be
dreigd. - Manusama Coenradi."
Voorts wordt een beroep gedaan
op het Nederlandse volk dit protest
te ondersteunen en via zijn verte
genwoordigers een beroep te doen op
de regering.
(Advertentie)
BEVA
SANfOR:
'Advertentie)
slachten in hun medische raadsman
wilden en ook konden zien."
Een blik in de toekomst werpend,
meende de spreekster duidelijk te
mogen vaststellen, dat de preventie
een steeds grotere plaats zal gaan
innemen en dat de praktiserende
arts in toenemende mate en met
toenemend resultaat daarbij kan en
moet worden ingeschakeld. Dit
vraagt meer dan ooit samenwer
king met allerlei instanties op het
gebied der volksgezondheid en ac
tiviteiten, die gesteund moeten
worden door de gemeenschap.
Treffende symboliek
„Hier in Zeeland", aldus de voor
zitter, „dient de symboliek zich zo
treffend aan als het er om gaat een
vergelijking te maken met wat onze
Maatschappij tot nu toe mocht zijn
en welke taak nog voor haar is weg
gelegd. In nauwelijks enig ander ge
west van ons land dan juist in deze
provincie heeft de kracht van de ge
meenschap zich zo gemanifesteerd
als de resultante van een veelheid
van individuele uitingen van moed en
trouw, van individueel geloof en
doorzettingsvermogen, door alle no
den, rampen en onherstelbare verlie
zen heen
Men heeft hier in de levenswerke
lijkheid voor geweldige opgaven ge
staan en zware tegenslagen moeten
overwinnen, waartegenover de taak
en de moeilijkheden van onze Maat
schappij slechts klein schijnen. En
als de individualisten onder ons zich
soms overspoeld dreigen te voelen
door de gemeenschapsregelingen,
verplichtingen en maatregelen, laten
zij dan het aloude Zeeuwse devies
niet vergeten: Luctor et Emergo, ik
worstel en ontkom".
met behulp
van onze prima
GEREEDSCHAPPEN
kunt U zelf méérdan U denkt!
ZAGEN-StT
met 5 verschillende bladen welke met «i 05
vleugelmoer aan handvat worden ee*et
SLIJPMACHINES
met versnelling, sWcaatsteen en tafel- R50
klem, prima afwerktng R»
SOLDEERBOUTEN
diverse maten
ELEKTR. SOLDEERBOUTEN
80 en 100 watt,
prima kwaliteit
BOORMACHINES
prTma gelakt, open uivoering, degelïfke E5O
kwaliteit 3
Bijpassende METAALBOREN
in sets van 7 stuks
METAALZAAG-BEUGELS
met zaag r>wM
BIJPASSENDE ZAACJES |QQ
los verkrijgbaar, per 10 stuks
PARALLEL BANKSCHROEVEN
gehard staal met blanke bekken
HOUTEN BLOKSCHAVEN *25
fraai gevernist
SPIJKERS - SCHROEVEN SCHROEFOGEN
£NZ. fn alle maten, tn pfasffc zakjes *|5
verpakt, per zakje mW
Enorme collectie HAMERS - NIJPTANGEN
COMBINATIE TANCEN - SCHROEVI-
DRAAIERS FIGUURZAAGMATERIAAL.
ENZ. - ENZ.
it All. gereedschappen worden ver
kocht onder VOLLE KWALITEITS
GARANTIE en tegen prijzen bin
nen tedert bereik.
550
VROOM O REES MAN N
6REDA BERGEN OP ZOOM
De opmars van de t.v. voltrekt
zich in steeds sneller tempo. Op
1 oktober jl. bedroeg het aantal
aangegeven t.-v.-ontvangers in
ons land 345.489. Een maand
daarvoor waren er dat nog
334.598.
In het laatstgenoemde totaal,
dat van X september dus, had
den de beide Hollanden het
leeuweaandeel. Zuidholland bo
venaan met 113.400 ontvangers
en vervolgens Noordholland met
90.300. Noordbrabant doet het
wel bescheidener, maar maakt
niettemin met 36.800 toestellen
aanspraak op de derde plaats.
Zeeland komt vrijwel onderaan
op de lijst met 3600 toestellen.
Alleen Drente heeft nog een
lager totaal: 1800.
De toename van het aantal
toestellen is opzienbarend. Begin
september 1956 waren geregi
streerd: voor Zuidholland 24.500
toestellen, voor Noordholland
19.700, voor Noordbrabant 9600,
voor Zeeland 500 en voor Drente
100.
Interessant zijn ook de cijfers
van de verdeling ovèr de plaat
sen met meer dan 100.000 inwo
ners. We zien dan dat Amster
dam en Rotterdam aan de spits
staan met 45.100 toestellen (sept.
'56 resp. 9.200 en 9.800). Na Den
Haag en Utrecht komt Eindho
ven op de vijfde plaats met
9.600 (3.000). Tilburg komt ne
gende in de rij met 3.700 (1.000)
en Breda tiende met 3.600 (900).
Appenzell is een naam die klinkt als een klok. Men heeft In het
dorp van die naam een betoverend gezicht op de omringende ber
gen van het Appenzellerland; de streek van de folkloristische kle
derdrachten en diep ingewortelde volksgebruiken. Appenzell is
de parel aan de kroon van de Zwitserse bondsstaat en de Appen-
zeller is een van de eerste voorvechters geweest van de sinds
eeuwen geroemde vrijheidsdrang die de ingezetenen van het land
van Willem Teil bezielt.
Een Appenzeller houdt in de regel streng aan de eeuwenoude
gebruiken. En zelfs de voorouderlijke ambachten worden er nog
steeds met dezelfde stijlkennis en liefde beoefend als voorheen.
Jean Baptist Faesler, de kopersmid, is er een kenschetsend voor
beeld van.
Wij ontdekten „Vater Faesler"
toen wij de smalle straatjes van het
schilderachtige stadje doorkruisten.
Zijn „atelier" bevond zich op het
gelijkvloers van een der mooie typi
sche Appenzellerhuizen, met hun
oorspronkelijke en veelkleurige ge-
veis. Boven de buitendeur stond een
opschrift in prachtige ineengestrengel
de letters: „Zadelmakerij en artike
len van koeherders".
In de deuromlijsting bengelde een
koekoeksklok van grote afmetingen
in geel koper. Kunstig uitgesneden
Prachtig versierde halsbanden met
een grote klok tooien straks de
koeien wanneer zij voor zes maan
den naar de Alpenweiden trekken.
en versierd met lederen riemen in
verschillende kleuren, vormde zij
een uithangbord, dat men zich wel
licht niet oorspronkelijker en doel
treffender kan voorstellen.
Langs een smalle oude trap be
reikten we het „atelier" van de
kunstenaar Jean Baptist Faesler.
Men moet teruggaan tot de zestien
de eeuw om zich een dergelijke
werkplaats voor te stellen, zo oor
spronkelijk van inrichting en zo voi
werkte „Vater Faesler" met drie zij
van rustige stilte. In dit vertrek
ner zonen. In een vrolijke tinteling,
waarin duizend lichtjes flikkerden,
lagen de produkten van hun handen
arbeid te lokken: gespen van alle
aard en halsbanden met motieven
van een zeldzame bevalligheid, hals
snoeren en schouderriemen voor de
oorspronkelijke Appenzellerkleder-
dracht. „Vater Faesler" blaast de
oude Zwitserse volkskunst nieuw le
ven in.
Duizenden tekeningen griftan va-
Advertentie)
der Faesler en zijn zonen reeds met
de graveerstift op de geelkoperen
plaat. Telkens weer schiepen zij nieu
we onderwerpen en tekeningen, het
zij versierselen voor koeie-halsban-
den, waaraan de grote bellen beves
tigd zijn en die zulke welluidende
klank verwekken, duizendmaal weer
kaatst tegen de rotswanden, hetzij
kunstige siertekeningen op borstspel
den en halssnoeren. Bijzonder in trek
zijn de laatste vindingen van de oude
Faesler nl. de horoscopische figuren
die getuigen van een grote vinding
rijkheid en oorspronkelijkheid.
Ogenschijnlijk is het handwerk een-
De diverse vliegtuigfabrieken in het
Westen wedijveren met elkaar om,
straal-passagiersvliegtuigen aan de
luchtvaartmaatschappijen te kun
nen leveren. Nog voor h^et eind
van deze week zal de BOAC voor
het eerst Atlantische straal-dien-
sten gaan onderhouden. De Havil-
lands, bouwers van de Comet 4,
hebben zojuist twee van deze toe
stellen afgeleverd op het vliegveld
van Londen. De foto geeft een over
zicht van de overdracht der Co-
mets 4.
voudig. Na de tekening wordt de
plaat met lange staalharen bewerkt
en de figuren ingegrift. Maar het
vereist telkens een grote vaardig
heid en vindingrijkheid. Zelden trof
fen wij een zo uiteenlopende verza
meling van motieven aan.
Jaen Baptist Faesler is een der
eersten geweest, die de vernieuwing
bracht in een oude volkskunst. Hij
werd de baanbreker van een heel
bijzondere nijverheid, die thans in
trek is tengevolge van de hoge vlucht
van het toerisme nl. de „Schwyzer-
limode". Hoezeer Faeslers handen-
Roos verdwijnt met
anti-roos
Traftal J bevat het pas-ontdekte a pel rum met
de sterke van roos bevrijdende eigenschappen.
Na 6 wekelijkse haarwassingen »s de roos verdwenen.
De storm die vorige week Tokio
en omgeving heeft geteisterd, heeft
aan 683 mensen het leven gekost. Er
zijn bovendien ruim duizend vermis
ten.
Alleen op het schiereiland Izoe zijn
538 doden en 888 vermisten. Door de
voortdurende regenval wassen de
rivieren daar nog steeds en dreigen
nieuwe overstromingen. Er is dysen
terie uitgebroken. Honderdtwintig
mensen zijn al door de ziekte aange
tast
De Fransen zijn op het nippertje ontsnapt aan de wijnrantsoe
nering
Wat is een Franse maaltijd zonder wijn? Niets! De Fransman
zegt: Un repas sans vin, est comme un jour sans soleil een
etentje zonder wijn is als een dag zonder zon! Wij zeggen: een
Fransman zonder wijn, wordt een ontevreden mens! En een on
tevreden mens
Dat heeft de regering ook heel goed begrepen en om niet te
hoeven over te gaan tot rantsoenering, een zeer onpopulaire maat
regel, heeft zij miljoenen hectoliters wijn geïmporteerd.
kleine paddestoeltjes, welke de druif
belet te rijpen.
De meeldauw wordt bestreden met
Sulfatage: d.w.z. men bespuit de wijn
stok met een vitriooloplossing. 1956
en 1957 brachten dus algemeen defi-
citaire oogsten. Daarom kon De
Nieuwe Limburger van 15 maart 1958
schrijven, dat de Fransman zijn wijn
op de bon zou moeten kopen, indien
de oogst 1958 geen redding bracht!
Het tegenwoordige w|jntekort in
Frankrjjk is slechts te wijten aan
ongelukkige omstandigheden, welke
maar ééns in de 20 jaar voorkomen.
In 1956 bevroren 80.000 ha wijn
gaard, welke steeds goede wijn voort
brachten. Verschillende jaren zijn no
dig om dit verlies in te halen. Het
zelfde jaar leden 120.000 ha min of
meer van de vorst.
In 1957 werden de in 1956 aan de
vorst ontsnapte wijnvelden aangeval
len door een andere vijand: de meel
dauw, welke dat jaar een sterke
bondgenoot vond in de buitengewone
seizoennatheid.
De meeldauw is één der ernstige
wijnstokziekten. Hij is de schuld van
de zogenaamde verroeste bladen. El
ke roestvlek bestaat uit ontelbare
Volgens een officieel bericht van
enige dagen geleden kan men echter
met een redelijke hoop de wijntoe
komst tegemoet zien. Ondanks enkele
flinke hagelbuien, welke plaatselijk
flinke schade aanrichtten. Er zijn
streken waar de wijngaarden 80 tot
100 procent zijn verhageld. Indien de
hemel van het verder bombarderen
der wijngaarden afziet, is de over-
bruggingsvoorraad, dank zij de im
port, voldoende om te mogen hopen
op een normale kwantiteit goede ta
felwijn in 1959,
Het druivenseizoen is intussen al
begonnen. Honderden druivenpluk-
Sters zijn bezig met het plukken van
de witte tafeldruif, de Chasselas. An
dere jaren schalde haar lied over de
lage druivenvelden en weerkaatsten
de wijnbergen haar vrolijke, jonge
lach.
Maar toen wij door de wijnvelden
trokken was er geen gezang en de
bergen bleven betrekkelijk stil. „II
fait trop chaud pour chanter het
is te heet om te zingen", zeggen de
pluksters. Al weken was de zon van
lood. In de ganse omtrek was niet
één groen grassprietje te vinden. De
rivier, de Garonne, liet grote plak
ken zand en kiezel zien. De vijvers
stonden droog, de vissen lagen te
vergaan op het gedroogde moeras.
De kraan van de waterleiding liet
slechts een dun straaltje bruinachtig
vocht door van 7 tot 9 uur 's mor
gens en van 6 tot 8 uur 's avonds.
Al lang smachtte de wijnboer naar
regenwater, dat niet gekomen is en
dat de wijndruiven had moeten doen
zwellen. Doch al zijn de druiven dan
niet gezwollen tot de door de wijn
bouwer gehoopte dikte, de zon heeft
daarentegen gezorgd voor een hoog
suiker- en alcoholgehalte.
Er zijn nog maar weinig boeren,
die hun wijn zelf maken. De meeste
brengen de druiven direct van de
wijngaard naar de coöperatieve wijn
kelder, welke vele gemeenten rijk
zijn.
Een gérant liet ons een paar weken
geleden de lege cuves zien, waarvan
er verschillende 60.000 liter wijn kun
nen bevatten. Blij deelde hij ons me
de, dat hij hoopte bijna al zijn cuves
binnenkort te kunnen vullen.
De vorst en de meeldauw hebben
de twee laatste jaren ervoor gezorgd,
dat de Franse wijnbouw niet meer
te lijden had van zijn meest hard-
De overproduktie veroorzaakt een
nekkigste vijand: de overproduktie.
sliert van rampzalige gevolgen en de
wijnboer staat er vrijwel machteloos
tegenover.
Bij overproduktie bljjft de wijn In
de kelder liggen, de koers daalt, de
wijnbouwer werkt met groot verlies;
velen voelen zich bedreigd door de
armoede, een armoede, welke moei
lijk is te aanvaarden omdat zvj fei
telijk voortkomt uit de overvloed.
De staat heeft lang naar middelen
tegen deze kwaal gezocht.
De soldaten ontvingen een groter
wijnrantsoen.... waartegen zij niets
wisten in te brengen! Armlastigen
kregen ook de kans zonder zorg van
hun dagelijks wijntje te genieten.
Omdat dit alles niet voldoende was,
werden ook meer drastische maat
regelen tegen de overproduktie ge
nomen. Om de al te grote prijsda
ling te stoppen, werd de oogst in
de kelders geblokkeerd en slechts
met kleine hoeveelheden op de markt
gebracht.
Doch bij massale overproduktie
kunnen al deze voorzorgen niet de
wijn verwerken welke de oververza
digde verbruikers niet opkunnen.
Men ging over tot wijnvernietiging
door distillatie. Van 1950 tot 1955 wer
den zo ieder jaar 5 miljoen hectoli
ters vernietigd. Deze distillatie heeft
de staat 50 miljard franken gekost!
De staat weet echter niet wat hij met
al deze alcohol moet doent
Ware het niet oneerbiedig tegen
over de Franse staat, dan zouden we
deze dwaze kostbare operatie, ge
woonweg gekkenwerk noemen!
Gelukkig heeft men eindelijk be
grepen, dat men op een meer effec
tievere manier voorgoed een einde
moet zien te maken aan de zo ge
vreesde overproduktie. Vooral ook
omdat in Frankrijk 150.000 ha grond
volgeplant staan met wijnstokken
welke wijn leveren van minder goe
de, zo niet slechte kwaliteit. 150.000
ha: dat wil zeggen ieder jaar onge
veer 6 miljoen hectoliter slechte wijn.
Deze 6 miljoen hectoliter zijn het
quantum dat gedurende de normale
jaren voor overproduktie zorgt.
Volgens een wet van dertig sep
tember 1953 zullen de 150.000 ha min
der goede wijn voortbrengende stok
ken uitgerot moeten worden. In
plaats daarvan kunnen andere pro
dukten komen, waarmede de Franse
economie beter gediend is.
Door de toepassing van deze wet
zal meer plaats komen op de wijn
markt en de kwaliteit van de Fran
se wijn zal er in het algemeen op
vooruitgaan.
Om het vrijwillig uitrotten aan te
moedigen, geeft de staat een gemid
delde premie van 250.000 franks (on
geveer 2500 gulden) per ha. In som
mige gevallen ligt deze premie een
stuk hoger!
Tot nu toe zijn al aanvragen bin
nengekomen voor 120.000 ha, terwijl
80.000 ha reeds uitgerot zijn met een
opbrengst van 3 miljoen hectoliter
wijn.
Het uitrottingsplan heeft de belas
tingbetaler al 20 miljard franks ge
kost. In alle geval is het beter deze
onkosten ééns en voor goed te ma
ken, dan ieder jaar 10 miljard uit
te trekken voor distillatie.
Natuurlijk wordt de toepassing van
de wet tegen de overproduktie gehan
dicapt door de tekorten van 1956 en
1957. Voorlopig heeft men de uitrot-
ting dan ook moeten stopzetten, tot
dat de wijntoestand weer normaal is.
Over veertien dagen zullen we we
ten in hoeverre de „oogst 1958" da
achterstand heeft ingehaald..—
Kunstzin en fijnzinnigheid zijn de
kenmerken van de ,,Schwyzerli-
mode
arbeid wordt geroemd blijkt wel uit
het feit, dat de echtgenote van de
Hertog van Windsor een der eersten
was die de sportriemen draagt, ver
vaardigd door de Zwitserse kunste
naar.
De „Schwyzerlimode" is een pro-
dukt van oude kunstambachtelijke
geplogenheden, gepaard aan ver
beelding en scheppende geest, die te
vens de uitstraling is van de schone
tradities die Appenzellerland leven
dig en aantrekkelijk maken.
Ten gevolge van een brand bij
Bio de Janeiro zijn vierduizend per
sonen dakloos geworden. Achthon
derd tot duizend krotten werden ver
nield. Een persoon kwam om het
leven en talrijke zijn gewond.
Bij kon. besluit van 30 september
1.1. is nfet ingang van 1 oktober voor
het nog resterende gedeelte van de
zittingsperiode van de Sociaal-Eco
nomische Raad, welke eindigt op 31
maart 1960, tot voorzitter van die
raad benoemd prof. mr. dr. G. M.
Verrijn Stuart te Amsterdam.
'Advertentie)
Bij werkzaamheden aan de Nieu
we Rijksweg nr. 75 bij Maastricht
zijn twee arbeiders uit Weert door
een grondinstorting bedolven. Zij zijn
in zorgwekkende toestand naar het
ziekenhuis overgebracht
