Socialisten willen Nieuw-Guinea nog nader bezien AAN KETENEN BARRICADEN IN BEIROET Ait Ahcene vraagt erkenning gevluchte rebellen voor Souburgse fotograaf maakte 3 D-camera On-nationale barrière zegt prof. Romme Motie prof. Romme Onderzoek bij Vacupan Koffieprijs verlaagd De verentarieven Kernproef van Rusland Acht jaar geëist tegen notaris Algerijnen wijken naar Duitsland uit Financiering kerken nieuwe DAGBLAD VOOR Dezelfde temperaturen j Moeizaam kostbaar uitzichtloos.... Engeland verwerpt! voorstel Makarios dringt aan Dulles op compromis Bonn houdt zich op de vlakte Nog geen blanke school in Little Rock Staking op Cyprus 98e JAARGANG No. 22874 WOENSDAG 1 OKT. 1958 Uitgave N.V. TTitg. Mij. Neerlandia. Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Don gen, C. J. v Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes mr. H. M. L. de Rech ter, P. V. M Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16. Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841 Voor God, Koningin en Vaderland Abonnementsprijs 7.per kwar taal, 8.20 per post, 0.54 per week. Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 ct. Advertentieprijs voor de gehele op lage 0.40 per mm. (Ing. Med. 1.Bij contract aanzienlijke reductie. Volledige tarieven, ook voor de afzonderlijke edities en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102. (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35). (Van onze parlementaire medewerker) (Van onze palementaire medewerker) Prof. Romme heeft bij de algemene politieke beschouwingen een motie ingediend om het Parlement meer in zicht te geven in de wijze, waarop het regeringsbeleid tot stand komt. Hij vroeg daarin om de adviezen van de vaste commissies van advies en bij stand aan de regering als regel open baar te maken. Dit verzoek maakt deel uit van een beschouwing over de werkwijze van het parlement, die verbetering behoeft in verband met bedenkelijke verschijnselen bij de waardering van het volk voor de par lementaire democratie, waarvan Frankrijk volgens hem een waar schuwend voorbeeld is. Van buiten gewoon belang achtte hij in dit ver band ook, dat het parlement meer ta ken. gaat overdragen aan maatschap pelijke organisaties en publiekrechte lijke organen. De recherche te Rotterdam heeft op het adres in de Claes de Vriese- laan te Rotterdam, waar vroeger de Vacupan-vereniging was gevestigd, een onderzoek ingesteld wegens ver meende overtreding van de wet op de tandheelkundige inrichtingen. Het Week, dat er zeven Belgen waren be handeld, van wie enkelen via een zg. runner, die in België optreedt, als patient waren verworven. Zij hadden reeds een voorschot betaald. Gere geld werden de patiënten uit België met een gehuurde auto vervoerd zo bleek de politie. In bewaring werden gesteld de 77- jarige arts C.H.V. uit Rotterdam en de 38-jarige tandtechnicus GB uit Haarlem. De laatste wegens onbevoegd uit oefenen van de tandheelkunst. Het instrumentarium werd in beslag ge nomen. De koffieprijzen zijn met in gang van 1 oktober verlaagd. Deze verlaging, welke tengevol ge van een daling op de wereld markt tot stand kwam, bedraagt over het algemeen 6 tot 12 cent per pakje van 250 gram. KONING PAUL van Griekenland heeft besloten zijn vakantie in Oos tenrijk af te breken en vandaag naar Athene terug te keren. De vorst nam dit besluit nadat hij telefonisch met premier Karamanlis over de jong ste ontwikkelingen in de kwestie- Cyprus had gesproken. TUNESIë en Marokko zullen zich vandaag in de gelederen van de Ara bische Liga scharen, waarmee de invloedssfeer van de Liga van Per zische Golf tot Atlantische Oceaan wordt uitgebreid. FRANS-GUINEA is sinds middernacht onafhankelijk. De beëindiging van de Franse financiële hulp zal moeten worden gecompenseerd door ontgin ning van rijke bauxietlagen. TE WARSCHAU zullen de besprekin gen tussen Amerika en communistisch. China, die gisteren werden voortge zet, zaterdag worden hervat. NATIONALISTISCH-CHINA heeft de hulp van Amerikaanse burgerpiloten ingeroepen om voorraden naar de Quemoy-archipel te brengen. DE N.S. HEBBEN te Londen 300 en- keideksbussen besteld met een waarde van bijna een miljoen pond sterling. DE EERSTE atoomijsbreker ter we reld zal spoedig zijn eerste proefvaart maken, zo berichtte radio Moskou. OP EEN ZWITSERSE schoenbeurs heeft de Nederlandse Bata export orders genoteerd ter grootte van 1.327.000 paar. IN TOKIO vreest men, dat epidemieën van dysenterie zullen uitbreken, zulks naar aanleiding van het feit, dat kor telings enkele gevallen van deze ziek te zijn geconstateerd. 2 Weersverwachting: van het KNMI 2 1 tot vanavond, opgemaakt dinsdag- 5 avond 23.15 uur. Half tot zwaar bewolkt met enkele buien. Overwegend matige wind tussen zuidoost en zuidwest. Wei 2 nig verandering in temperatuur. 2 Verwachting van het Belgisch 2 Weerkundig Instituut: Vrij sterke 2 tot sterke wind uit zuid tot west. 2 2 Afwisselend zwaar bewolkt met 2 2 opklaringen. Regenbuien. Lichte 2 daling van de temperatuur. Vandaag: zon onder 18.19 uur. Maan op 19.52 uur. Morgen: zon op 6.41 uur. Maan onder 11.12 uur. (Van onze parlementaire medewerker) Als blikvanger in een rede, die bij de algemene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer de meeste vraagtekens heeft doen rijzen, heeft mr. Burger, de fractievoorzitter van de PvdA, een motie ingediend over Nieuw-Guinea. De motie beslaat een hele pagina, maar de lengte is omgekeerd evenredig aan de duide lijkheid van wat de socialisten nu precies willen. Zij constateren, dat, juist nu de gelegenheid zou zijn ontstaan daar de kwestie Nieuw-Guinea dit jaar zelfs niet meer op de agenda van de V.N. komt om zonder internationale druk de staatkundige ontwikkeling van dit land nader te bezien. De motie vraagt dan aan de regering om op korte termijn een nota in te dienen over de inzichten van bevriende mogendheden betreffende de beste bestuursvorm van Nieuw-Guinea en over de mogelijk heden en perspectieven van een trustschapsovereenkomsi tussen Nederland en de V.N. 55 Dit alles ziet er vry onschuldig uit maar mr. Burger constateerde o.a. dat Nederland als koloniserend land in Azië niet meer thuis wordt geacht en dat de taak die daar voor ons ligt lang, moeizaam, kostbaar en in het beste geval alleen maar uitzichtloos kan zijn. Dat geen enkele regering het zich zou kunnen veroorloven haar functionarissen daar onbe schermd te laten en dat het gebied ons uitzichtloze miljoenen en risico's kost. Enerzijds gaf de heer Burger toe, dat wij onze historische verantwoor delijkheid niet kunnen ontvluchten, anderzijds dreigde hij, dat er nauwe grenzen zijn aan de bereidheid van het volk om die risico's te dragen. Aan dit betoog van de heer Burger ging de verklaring van prof. Romme vooraf, dat wij dit gebiedsdeel niet als een bezit kunnen aantrekken of afstoten, maar dat wü het hebben te beschouwen als een land en een volk dat wij onafhankelijk moeten maken en dat dan zijn eigen bestemming zal moeten kunnen bepalen. Dit was de verantwoordelijkheid die prof. Rom me voor Nederland zag. Slechts in een opzicht kwamen bei de sprekers tot een gelijke beoorde ling. Dit betrof het zonderlinge (vol gens prof. Romme) en dilettantische (volgens mr. Burger) optreden van de nieuwe gouverneur, die op eigen gezag in Australië gesproken heeft over de wenselijkheid van een mili tair Nederlands-Australisch akkoord. Prof. Romme belichtte nog een as pect over de Amerikaanse wapenle- vcrancies aan Indonesië en wel, dat de Ver. Staten zichzelf daarmee de verplichting hebben opgelegd om Ne derland op alle gebied steun te ver lenen, wanneer wij onverhoopt toch nog in een conflict om Nieuw-Guinea zouden geraken. Sliet eensgezind Er waren meer momenten in het debat van gisteren, waaruit bleek, dat de partijen verre van eensgezind dachten over kwesties, die de kern van het beleid raken Prof. Oud (VVDl kwam met de uitspraak dat men evenmin met Lucas Bols (van de jenever) een actie voor geheelonthouding kan gaan voeren, als met de PvdA tot een akkoord kan geraken over de bezitsvorming. Prof. Romme was van mening, dat hoezeer de KVP ook anders kan den ken over de doelstellingen van de be zitsvorming dan de PvdA, de ver schillen tussen de opvattingen van KVP en WD in dit opzicht zeker niet minder zijn. Verschil van mening met de libe rale opvattingen bleek in nog ster kere mate ten aanzien van het ad vies, dat de regering aan de SER heeft gevraagd over het sociaal-eco nomisch beleid. Prof. Oud meende, dat de regering door het vragen van dat advies feitelijk afstand doet van haar gezag; prof. Romme betoogde, dat de regering zelfs de plicht had om advies te vragen. Men had dit alleen tijdig, d.w.z. enige maanden eerder moeten doen. Zowel de katholieke als de socia listische woordvoerders hebben veel aandacht besteed aan de sociale wet ten, die nog op stapel staan. Prof. Romme meende, dat niet op de eer ste plaats aandacht moet worden besteed aan de vraag of nu de kinderbijslag dar. wei de we duwen- en wezenvoorziening priori teit dienen te hebben. Hij stelde min of meer als eis, dat het kabinet bei de wetten voor de verkiezingen in het staatsblad zal moeten zien te krij gen. Daarna kan eventueel worden bezien aan de invoer van welke van beide maatregelen de voorkeur moet worden gegeven. De bezitsvorming was voor de KVP aanleiding om wel het kabinet het vertrouwen te geven, maar op voor waarde, dat ook op dit punt de wet geving verder zal moeten worden voortgezet. Een gouden ketting met een me daillon decoreert dit grappige punt hoedje uit de collectie van de Lon- dense ontwerper Simone Mirman. Het materiaal is groene zijde. Het werd getoond tijdens een show die in Londen is gehouden. Tien meteorologische stations in Japan hebben gisteren een belang rijke wijziging in de atmosferische druk geconstateerd. De oorzaak hier van is waarschijnlijk een nieuwe Rus sische kernexplosie, die, naar de me ning der deskundigen, in het Russische noordpoolgebieu moet hebben plaats gehad. Over de omvang der explosie tast men in het onzekere. De waarnemin gen werden in geheel Japan verricht. (Van onze parlementaii'e medewerker) „In de handhaving van de on-nationale barrière, welke Zeeuwsch-Vlaanderen van de rest van Nederland scheidt door de tariefsheffing voor rijwielen en voetgangers op de veren over de Westerschelde zullen wij niet verder kunnen berusten". Al dus prof. Romme in een uit' spraak namens de gehele KVP- fractie tijdens de algemene poli tieke beschouwingen in de Twee de Kamer. De officier van justitie bij de Am sterdamse rechtbank, mr. B.G. van Everdingen, heeft wegens verduiste ring, meermalen gepleegd, en vals heid in geschrifte, meermalen ge pleegd, acht jaar gevangenisstraf met aftrek en ontzetting uit de rech ten tot het bekleden van ambten ge ëist tegen de 56-jarige notaris G.A.R. uit Overveen, die kantoor heeft ge houden te Amsterdam. De notaris is ten laste gelegd, dat hij in de pe riode van 1947 1957 ten nadele van joodse nalatenschappen een bedrag van 338.000 heeft verduisterd. ,,In werkelijkheid", aldus de pre sident, mr. J. Knottenbeld, „ligt het verduisterde bedrag dichter bij een half miljoen." De rechtbank zal in deze zaak op 14 oktober a.s. uitspraak doen. Engeland heeft gisteren het voor stel van aartsbisschop Makarios om Cyprus onafhankelijkheid te verlenen voorlopig verworpen. Het heeft even wel meegedeeld, dat het samen met eventuele andere voorsteilen, kan worden overwogen als het om een definitieve oplossing van de kwestie- Cyprus gaat. Engeland treft maatregelen in ver band met de inwerkingtreding van zijn deelgcnootschapsplan, vandaag. Militairen worden op kritieke punten samengetrokken. In Nicosia worden de barricaden tussen de Griekse en Turkse wijk versterkt. Minister Dulles heeft gisteren op zijn persconferentie nieuwe, sterke toespelingen gemaakt, dat de V.S. de Chinese nationalisten zullen trach ten te overreden, hun strijdkrachten van Quemoy en Matsoe terug te trek ken als de Chinese communisten zou den instemmen met een bestand in de Straat van Formosa. Hij liet er in feite weinig twijfel over bestaan, dat de Amerikaanse regering er in sterke mate op vertrouwt, dat zij Tsjang Kai Sjek tot de evacuatie zal kunnen bewegen. (Speciale „De uitslag correspondentie) van het referendum is volkomen waardeloos", zegt Ait Ahce ne. „Wij zullen straks de nuchtere fei ten publiceren, waaruit onomstotelijk blijkt, dat vele honderdduizenden Al gerijnen onder de druk van de Franse machinegeweren werden verplicht in militaire wagens plaats te nemen. Zo werden ze naar de stemburelen ver voerd waar ze onder bedreiging wer den genoodzaakt een ,,ja"-biljet in de stembus te werpen. Hele douars, die besloten hadden niet aan het referen dum deel tc nemen werden door Fran se troepen omsingeld. Men heeft ge schenken uitgereikt, waaronder levend vee, om enige vrijwilligers te vinden. De rest w rd daarna gedwongen om een ja-brief in de stembus te werpen. Het wordt tijd, dat de vrije wereld eens op de hoogte wordt gesteld van de juiste feiten". Ait Ahcene is een Algerijnse jurist en rebellenleider, die enige tijd ge leden uit het niets is komen opdagen om de m Frankrijk opererende Alge rijnse terroristen een veilig achter land te bezorgen. Soms heeft hij een snor te veel, hetgeen hij dan zelfs semjnt te begrijpen, want enkele da gen later toont hij zich weer met een gladgeschoren bovenlip. Hij draagt dure kostuums en zijn handen zijn lang en goed verzorgd. Toen we hem dezer dagen voor de eerste maal za- P,In, Sn:i' waar hii juist de laatste hand legde aan een manifest aan de bondskanselier, maakte hij afwisselend de indruk van een avontuurlijke prins- charmmg, een avonturier die nu zijn grote kans ziet, en een kansloos heer- SCntP^T^Sr?mfe' met teveel fantasie. De besprekingen tussen het contact bureau van de F.N.L. en de bonds- regering zijn er-de laatste dagen niet beter op geworden. Toen Ahcene en kele dagen voor het referendum een persconferentie wilde beleggen kreeg hij van het ministerie van buitenland se zaken te horen, dat hij zo iets beter niet op Duits grondgebied kon doen. Vandaar dat hij het exterritoriale ge bied van de Egyptische ambassade uit koos. Zijn uiteenzetting was toen ook niet erg diplomatiek en in persoon lijke gesprekken deelde hij tot over maat van ramp nog mee, dat er in de bondsrepubliek al 1500 tot 2200 Alge rijnen vertoeven, gevlucht uit Frank rijk, hetgeen dus wil zeggen, dat velen hunner ijverige terroristen zijn. Om dat de terreur nog zal verscherpen en er dus nog veld. uit Frankrijk moeten vluchten, rekende Ahcene er op, dat dit aantal snel zal uitgroeien tot een kleine tienduizend. „Komen deze mensen ondanks de Franse controle ongezien de Rijn over? vroeg een der journalisten. „Nee. Ze proberen niet eens over de normale wegen in Duitsland te ko men. Ze trekken via de velden en de bossen België of Luxemburg in cn vandaar, eveneens via de zogenaamde groene gordel, naar Duitsland". Dc regering van de bondsrepubliek sloot tot nog toe haar ogen voor deze clandestiene cn tijdelijke immigratie, hoewel ze zich niet op het asylrecht kan beroepen. De gevluchte Algerij nen uit Frankrijk kunnen namelijk slechts zelden als „politiek" vervolg den worden beschouwd. Vandaar, dat ze geen recht hebben op de status „po litiek vluchteling", die hen een arbei- derskaart zou geven. Bonn denkt er niet aan de regering-in-ballingschap te erkennen, evenmin wil von Bren- tano de positie van de in Duitsland vertoevende Algerijnse terroristen le galiseren. De Duitse autoriteiten hadden Ah cene zulks duidelijk te verstaan ge geven, maar niettemin heeft hij een manifest vol eisen ingediend: 1) De uit Frankrijk komende Alge rijnse vluchtelingen moeten gezien worden als politieke vluchtelingen. 2) Studenten uit Algerië moeten aan de universiteiten in West-Duitsland gratis kunnen studeren. 3) Duitsland moet er tegen waken, dat de Fransen hun oorlog in Algerië met Duitse financiële middelen voe ren. De bondsrepubliek wil de goede be trekkingen met Frankrijk niet versto ren en nu Ahcene „eisen gaat stellen" heeft ze het beter gevonden een Sa- lomonsoordeel t vellen. Hij kreeg dan ook te horen, dat hij geen gespreks partner is en zich wellicht beter kan verstaan met de landen, waarin de gevluchte Algerijnen wonen. Bonn moet er namelijk ook aan denken, dat Algerije misschien onafhankelijk wordt en dat de Duitse zakenlieden er dan een markt moeten kunnen vinden. De katholieke fractieleider zei uiter mate onaangenaam getroffen te zijn door het feit dat de regering de beide moties, die deze zomer over deze kwestie zijn aangenomen, eenvoudig naast zich neer heeft gelegd. „Dit ge tuigt niet van een redelijk verkeer tussen Staten-Generaal en regering. Ik vind het vooral hinderlijk in de hou ding van de regering, dat men een bedrag van anderhalf miljoen zwaar der laat wegen dan de opvatting van de Kamer, dat de integratie van Zeeuwsch-Vlaanderen met de rest van Nederland deze heffing in geen geval gedoogt". De kwestie van de tarieven op de veren werd door prof. Romme ge noemd als een voorbehoud, dat hij moest maken bij de positie, die de KVP in het algemeen ten opzichte van de regering inneemt. Ongewapende leden van de Libanese „Falanx" werpen in een straat to Beiroet barricaden op om de rege ringstroepen tegen te houden. Een korte maar jelle vuurwisseling wat het gevolg van dit verzet; de rege ringstroepen doodden twee tegen standers, terwijl twee anderen wer den gewond. De vereniging van blanken in Littla Rock, die van plan was de middel bare scholen van Little Rock als par ticuliere instellingen te heropenen, heeft gisteren bekendgemaakt dat zij van haar voornemen afziet. De juridische raadgevers van de leerkrachten van de vier middelbare scholen te Little Rock hebben hun cliënten geadviseerd, voor het ogen blik geen onderricht te geven op de door de groep particulieren gehuurde scholen. (Van een onzer verslaggevers) De S.S.K.-camera is er! We hebben het kastje dinsdagmor gen zelf gezien en niet alleen dat; ook de eerste met deze ca mera vervaardigde kleurendia positieven, geschikt voor projec tie en drie-dimensionale waar neming, hebben we mogen aan schouwen. Neen, S.S.K. is geen handelsmerk, althans nóg niet, het betekent heel simpel: spie- gel-stereo-kruis. De geestelijke vader van deze vinding en van deze benaming is de Souburgse fotograaf A. G. Kruythof, die er gedurende twee volledige win terseizoenen zijn vrije uren aan besteedde om het kastje in el kaar te zetten. De naam van het instrument spreekt eigenlijk voor zichzelf: er kunnen door middel van spiegels stereografische foto's worden gemaakt en het kastje heeft de vorm van een kruis. Volgens de maker voorziet de ca mera in een behoefte, waarvan de om vang echter tot dusver nog niet vast te stellen geweest is. Er zijn meer camera's in vele prijsklassen, waarmee drie-dimensioneel te fotograferen is, maar wat is nu het bijzondere van die van de heer Kruythof? In tegenstel ling tot het systeem van andere toe stellen valt he' licht hier door twee lenzen op één filmrol, welke laatste overigens niet horizontaal, maar ver ticaal wordt doorgedraaid. Er kunnen 24 opnamen gemaakt worden op een film van zes centimeter breedte; één opname bestaat uit twee belichte vlak jes film van elk drie bij drie centi meter. De beide lensjes zijn drie cen timeter uit elkaar geplaatst, maar door middel van een samenstelsel van spie gels liggen de lichtinvalsassen meer dan eén centimeter uiteen, hetgeen uiteraard het effect van de dieptewer king ten goede komt. Deze eerste door de heer Kruythof vervaardigde S.S.K.-camera heeft slechts één vast diafragma en maar één sluitersnelheid die door de ma ker zelf op ongeveer een honderdste seconde wordt geschat, maar door an dere deskundigen op rond een dertig ste. Veel doet dat er blijkbaar niet toe, want de diapositieven, die de heer Kruythof ons toonde, waren over het algemeen vrij juist belicht. Het enige bezwaar van het kastje is tot dusver nog, dat een van de twee lensjes niet juist gesteld is, waardoor de opname onscherp is. De Souburgse fotograaf is evenwel inmiddels begonnen aan de vervaardiging van een verbeterd ty pe, dat voorzien zal zjjn van een dia fragmaschijf met vier openingen, va riërend van 4,5 tot 10. De belangsteling voor de constructie schijnt reeds in vakkringen gewekt te zijn, want volgens de fotograaf heeft hij onlangs in Brussel een tip gekre gen om zijn vinding te verkopen aan een Zweeds concern. Hij is daarop nog niet ingegaan, omdat er eerst nog oc trooi op moet worden aangevraagd. De S.S.K.-camera is niet Kruythofs eerste vinding. Vijfentwintig jaar ge leden construeerde hij reeds een ap paraat, waarmee foto's sneller konden worden afgedrukt dan op de gebrui kelijke wijze. Gedurende een kwart eeuw heeft de Souburgse fotohande laar die vinding diep geheim gehouden om een wapen achter de hand te heb ben in de concurrentiestrijd tegen an dere fotografen. Vermoedelijk heeft dit hem geen windeieren gelegd. Gezien echter het feit, dat thans toe stellen in de handel zijn, waarmee zijn afdruksnelheid veelvoudig wordt over troffen, acht hij de tijd gekomen om zijn geheim aan de openbaarheid prijs te geven. Ondanks verwoede pogingen onzerzijds om achter het mysterie te komen, lukte dit niet, want de heer Kruythof had de primeur van de ont hulling enkele jaren geleden reeds aan een andere krant toegezegd en hij was niet van plan van het eens genomen besluit af te wijken. (Van onze parlementaire medewerker) (Van onze palementaire medewerker) Bij de algemene politieke beschou wingen in de Tweede Kamer heeft prof. Romme een pleidooi gehouden voor een tijdelijke subsidiering van het Rijk ter overbrugging van de moeilijkheden, die zijn ontstaan bij de financiering van nieuwe kerken. Hij vroeg aan de regering, of het niet re delijk was, dat er thans een beslis sing genomen wordt over de eenstem mige conclusie van de commissie Sassen, welke reeds anderhalf jaar geleden aan de regering is meege deeld. Hij stelde deze kwestie als een voorbeeld van zaken, die boven de materiële kwesties uitkomen, om dat zij de meest elementaire geeste lijke nood van ons volk betreffen. Hij sprak zijn kritiek uit over het feit, dat juist over deze maatregelen, die een dreigende ramp kunnen voorko men, in de troonrede met geen woord is gesproken. Duizenden Grieks-Cyprische arbei ders zijn in staking gegaan als pro test tegen Engelands jongste plan voor het eiland, dat vandaag in werking treedt. Men weet niet hoelang de sta king zal duren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 1