FRANS door de AFRIKA Gaulle's verrast besluit Situatie uiterst in Libanon blijft precair NUL VEROORZAAKT GESCHIL TUSSEN EGYPTE EN SOEDAN Zomer-f oto wedstr ij d Levensader van twee landen Openlijk Er komt heel wat kijken om de orde weer te herstellen Succes voor rebellen Hoe U meedoet Prijzen 4 DAGBLAD DE STEM TOCHT DOOR OPROERIGE GEBIEDEN Ammerstolse bank failliet VAKANTIEFOTO'S Foto-studio Neelemans Kartoem zou verdrag hebben geschonden Poolse boeren moeten achterstallige belasting betalen BOEKFNPLANK Verkeersfotoboek voor de jeugd Wim Dussel vertelt m TT ET BEGINT ernst te worden met de fotowedstrijd. Elke post brengt M een flink aantal platen binnen, zodat de totale buit al in de honderden g loopt. Het is duidelijk, dat er onder onze abonnees uitstekende fotogra- §f fen schuilen. §j Maar laat U niet afschrikken. Het gaat, zoals bekend, niet alleen om g mooie natuuropnamen. Geestige en originele onderwerpen hebben zeker g evenveel kans om bekroond te worden. Een voorbeeld van wat bedoeld jj wordt, geven wij hierboven. jj IJ moet amateur zijn. En als V verstandig bentvraagt V uw fotohande- g laar, om V van advies te dienen. We hebben inzendingen binnen gekre- jj gen, die niet honderd procent zijn. Vaak echter is er een juweel van een jj foto van te maken, wanneer een stukje ervan vergroot wordt, 't Is maar een weet. Een paar kwartjes aan uw fotohandelaar kunnen honderd gul- den waard zijn. Dagblad De Stem Breda 2- Zomer-fotowedstrijd m De De grootste bedreiging voor Frans-Afrika is niet de gele koorts, de wilde dieren of de droogte. De grootste bedreiging is de mogelijkheid, dat de Fran sen er zich uit zouden terugtrekken. Dat is de wei-overwogen mening van de meeste correspondenten, die pre mier Charles de Gaulle op zijn trans-Afrikaanse tocht van 20.000 km verge zelden. Dit jaar hebben de Afrikanen voor het eerst luidruchtig de onafhan kelijkheid opgeëist, zjj het lang niet in alle gebieden. Het was ook niet het wachtwoord van alle partijen of groeperingen, maar het was wei een „over- bieden", dat vat had op de massa en zodoende een probleem was en is ge worden. De correspondent van UP1 George Sibera, heeft generaal S Charles de Gaulle op diens tocht van 20,000 km naar Ma- j dagaskar, Frans Afrika en Al- S gerije vergezeld. Hier volgen zijn indrukken over de reis. Gedurende zijn tocht van tien da gen naar Madagascar, door Equato riaal en West-Afrika heeft de Gaulle gedaan, wat geen van zijn voorgan gers had durven of zou hebben dur ven doen. Hij deelde de Afrikaanse bevolkingen zonder er doekjes om te winden, mee, dat zij die onafhanke lijkheid onmiddellijk kunnen krijgen d.w.z. op 28 september, de dag, waar op Frankrijk en zijn overzeese gebie den over de nieuwe constitutie van de Gaulle zullen stemmen. Tegen de muur De extremistische nationalistische leiders werden hierdoor tegen de muur geplaatst. Jaren lang hadden zij vooral poli tieke munt geslagen uit hun bewe ringen, dat Frankrijk weigerde de overblijfselen van het „koloniale ver drag" uit de weg te ruimen. Dat ko loniale verdrag was de ongeschre ven afspraak tussen de Europese mo gendheden, die het hun mogelijk maakte, uitgestrekte overzeese rijken voor zich „uit de kaart te knippen." Tijdens zijn tocht nam de Gaulle het initiatief in handen en beroofde hij de nationalisten van hun voor naamste bewijsvoering: overal, waar hij zijn tocht onderbrak Fort La- my, Tananarive, Brazzaville, Abid jan, Conakry en Dakar, bood hij zon der omwegen aan de 80 miljoen Franse Afrikanen onmiddellijke en volledige onafhankelijkheid. Maar hij liet die gebieden niet on bekend met het feit, dat een breuk met Frankrijk vanzelfsprekend een streep zou zetten onder de zware subsidies, die totnutoe door het moe derland aan die overzeese gebieds delen worden verstrekt. Sommige nationalisten beschuldig den de Gaulle er prompt van, „chan tage" te willen plegen Zij verklaarden, dat Frankrijk hen niet voor zo'n keuze moest plaatsen, dat het zijn plicht was voort te gaan, geld in die gebieden te investeren, maar dat hij deze niettemin eerst de totale vrijheid moest geven. Economische belangen spelen de voornaamste rol bij het besluit van de meeste gematigd nationalistische groepen om het „bij Frankrijk te houden." En hoewel een vijandig gezinde, door de communisten bewerkte me nigte in Dak ar de Gaulle trachtte te overschreeuwen, gaven de Sene galese nationalisten toe, dat hun land tegenover een economische ca tastrofe zou komen te staan, als het vrij zou worden en Frankrijk de oogsten van apenootjes de voor naamste rijkdom van Senegal niet langer zou subsidiëren. En zij geven in particuliere ge sprekken toe, dat hun land zonder de Franse technici en investeringen niet uit zijn positie van onder-ontwikkeld land zou kunnen komen. De nationalistische leiders en de man-in-de-straat gaven echter toe, dat er nog een dwingende reden was, die hen zich nog wel eens tweemaal zou doen bedenken, voordat zij om afscheiding van Frankrijk zouden vragen. De meeste gebieden in Frans Afri ka worden bewoond door tientallen volksstammen of nationaliteiten, die altijd met elkaar in strijd waren ge weest, totdat de Fransen de „Paix Frangaise" hadden opgelegd. j vreden is met het aanbod, dat haar wordt gedaan. Politieke waarnemers geloven, dat net prestige van de Gaulle als gevolg van zijn tocht nog is toegenomen, zo wel in Afrika als in Frankrijk. Ver wacht wordt, dat alle Afrikaanse ge bieden, Senegal inbegrepen, voor de nieuwe constitutie zullen stemmen. De Franse premier scheen zozeer te vertrouwen op het resultaat van het referendum, dat nij in zijn rede in Conakry de parlementaire verga dering van de ivoren Kust meedeel de, dat hij later in het jaar terug hoopte te komen, om de bijzonder heden van de nieuwe gemeenschap van naties te regelen. Dat was een aanwijzing, dat de Gaulle noopt als eerste president van de vijfde republiek te worden geko zen en de nieuwe gemeenschap bij haar eerste stappen te leiden. Sommige nationalistische leiders waren zo verrast dooi het besluit van de Gaulle, om hun onafhankelijkheid te bieden zonder enige strijd dat zij toegav n: „Wij wilden niet, dat hij ons onafhankelijkheid zou geven, wij wilden die onder zijn vingers van daan halen." In de bovenzaal van hotel „Het Centrum" in Ammerstol is het fail- i lissement uitgesproken over de spaarbank van H. die wegens het ver duisteren van een bedrag van bijna drie ton in Rotterdam voor de recht bank heeft gestaan. Mensen die hun geld aan H. heb- I ben uitgeleend moeten genoegen ne men met een terugbetaling van 3 1/2 procent, mits er geen belasting wordt geheven over het schuldbedrag van f 110.000.—. De 43 personen die dit bedrag heb ben uitgeleend komen er echter nog iets beter af dan de spaarders, die slechts 2 1/2 procent van het totale spaarbedrag van f 175.000.kunnen terugverwachten. De „schoolspaar- ders" zijn, zoals is gemeld, door een onbekende schadeloos gesteld. (Advertentie) LAAT UW bij ons vakkundig en artistiek vergroten HULST Tel. 787 De laatste stadia van de Libanese crisis kunnen wel eens de moeilijk ste worden. In de drie en een halve maand van burgertwisten zijn de haat en de spanning opgevoerd. Er zijn nu genoeg wapens in het land om aan gevoelens van haat kracht bij te zetten. Er zal van de leiders van alle partijen een bijna bovenmenselijke hoe veelheid goede wil en vastberadenheid gevergd worden om hun volge lingen in toom te houden en de natie de weg naar herstel van de nor male verhoudingen op te voeren. Een messteek in de rug van een voor aanstaande figuur zou de chaos kunnen doen terugkeren. Op het ogenblik schijnt de opstand geleid te hebben tot een succes voor de rebellen, althans een succes bin nen zekere grenzen. Weliswaar zijn de opstandelingen er niet in geslaagd hun voornaamste doel te bereiken: het verwijderen van de pro-westerse president Sjamoen voordat diens ambtsperiode ten einde was. Sjamoen is nog altijd president en is vastbe sloten dat tot het aflopen van zijn ambtstermijn, 23 september, te blij ven. Zelfs de rebellen hebben nu wel de hoop opgegeven, dat hij eerder zal weggaan. Maar, verder kijkend, hebben de rebellen Sjamoen alle kans benomen op een eventuele grondwetswijziging die hem een verlenging van zijn presidentschap zou hebben kunnen bezorgen. Zij heb ben het bovendien onmogelijk ge maakt dat een volgeling van Sjamoen president zou worden. Integendeel, de „neutrale", maar door de opstan delingen gesteunde, gen.-maj. Tsje- hab zal de volgende president zijn. Nasser Vrees Zowel op Madagascar als elders bestaat er grote vrees, dat een ver trek van de Fransen oude haat en ve ten uit het verleden zou doen herle ven. Vijandelijkheden tussen die stammen en nationaliteiten onderling zijn dan niet uitgesloten. Niettegenstaande enkele kleine incidenten in Senegal gaf de overweldigende meerderheid van de bevolkingen van Frans Afrika gedurende de tocht van de Gaulle te kennen, dat zij te- Nasser en zijn pan-Arabische be weging oefenen een grote bekoring op de Libanese mohammedanen. De Libanese christenen vrezen die bewe ging. Zij zullen er zich nooit in schik ken dat de Libanon door Nasser overheerst zou worden. Willen zij hun mohammedaanse landgenoten echter van Nasser afhouden, dan zul len zij iets moeten aanbieden. De christenen, bevoorbeeld door het vroegere Franse bestuur, zijn econo misch over het algemeen er veel beter aan toe dan de mohammeda nen, die men vooral bij het armste volksdeel vindt. Zij hebben een beter onderwijs en zijn de „bezitters" in hun land. De mohammedanen zullen hun begrijpelijke pro-Nasserneigingen pas opgeven, als zij een groter aan deel kunnen krijgen in de welvaart en in het bestuur van het land. Daar zou wel eens de kern van de Libanese crisis en van de oplossing ervan kun nen liggen. Intussen is het hele land nog „in de wapens", met alle gevaren daar aan verbonden. Onverantwoordelijke jongelui zouden met die wapens groot onheil kunnen aanrichten, want er is niet veel nodig om de strijd te doen herleven. Het zal een hele kunst zijn de verschillende bevolkingsgroe pen te ontwapenen, want iedereen wantrouwt iedereen. De aanwezigheid van de Amerika nen houdt naast kalmerende invloed ook een gevaar in. Tot dusverre is er niet gevochten, maar er is slechts een kleine aanleiding nodig om de poppen aan het dansen te krijgen. Wat is b.v. eenvoudiger dan van een van de vele balkons in de binnenstad van Beiroet een handgranaat te gooi en op passagierende of in vracht auto's voorbijtrekkende Amerikaanse militairen. En zo uitgelokt incident zou een Amerikaanse tegenactie kun nen veroorzaken, die de spanningen enorm zou kunnen doen toenemen. De situatie blijft uiterst precair en Tsjehab komt voor een bijzonder moeilijke taak te staan. Winstpunt Een ander winstpunt voor de op standelingen is de ombuiging van de buitenlandse politiek van de Li banon. Van nauwe samenwerking met het westen is deze geëvolu eerd tot iets wat neutralisme nabij komt. Amerikaanse politici die den ken dat de Libanondankbaar zal zijn voor de Amerikaanse interven tie, zullen bedrogen uitkomen, zo dra Tsjehab aan het bewind zal zijn. Tsjehab is van het begin af aan gekant geweest tegen de landingen van vreemde troepen, die zijn uitge lokt door Sjamoen en zijn vrienden. De nieuwe president zal een neutrale buitenlandse politiek voeren en zal trachten de onder Sjamoen ontstane breuk met de Verenigde Arabische Republiek te herstellen. Er dreigt een nieuwe uitbar sting in de betrekkingen tussen Soedan en Egypte met betrek king tot de Nijl, die het levens bloed van Egypte levert. Zon der de Nijl zou het land een woestijngebied zijn. De Nijl is echter niet alleen voor Egypte van levensbelang, het water van de rivier is ook voor de jonge staat ten zuiden van Nassers domein een be langrijke zaak. De regering van Soedan heeft dit in 't jong ste verleden reeds duidelijk la ten blijken. Westelijke diplomaten geloven, dat de moeilijkheden tussen de twee lan den over de rivier ernstige gevolgen kunnen hebben, wanneer zij er niet in slagen een oplossing te vinden voor de waterproblemen, waar mee zij worden geconfronteerd. Als er geen oplossing wordt gevonden, zo verklaarden zij. zal er voor Egyp te niets anders opzitten dan zijn cam pagne om het Westersgezinde bewind in Soedan van het toneel te helpen verdwijnen. Op het ogenblik is Nasser reeds druk doende aanhangers te winnen in de republiek, waarin Nasser drie jaar geleden zo teleur werd gesteld, toen zij besloot onafhankelijk te blij ven en zich niet aan te sluiten bij Egypte. De eerste moeilijkheden over de Nijl deden zich voor in 1955. Sinds- dien zijn ze niet meer verdwenen. Begin juli bleek dat weer duidelijk, toen Soedan in het stuwmeer van de Sennar-dam water begon op te spa ren. Dit water werd gebruikt voor de irrigatie van 80.000 hectare land- bouwland in het gebied. Met deze daad heeft Soedan een in 1929 tussen Engeland en Egypte ge sloten verdrag geschonden. Krach tens dit verdrae mag de Soedan in het seizoen waarin het water van de Nijl laag staat, geen water onttrek ken aan de rivier zonder de toestem ming van de autoriteiten in Cairo. Het gevolg van de Soedanese stap was een scherp protest van Egypte in Kartoem. In het protest werd de Soedan er van beschuldigd de Egyp tische katoenoogst te ruïneren door in strijd met het verdrag van 1929 water aan de Nijl te onttrekken. Vorige week kwam het Soedanese antwoord op het protest: Soedan zou zich niet gebonden achten door het verdrag van 1929 Toen Soedan onaf hankelijk werd en Egypte vroeg wel ke verdragen het bestendigd wenste te zien. zou Cairo niet hebben laten blijken dat het ook prijs stelde op verlenging van het Nijl-verdrag. Soedan verklaart zich in het ant woord bereid te onderhandelen over de kwestie. Zolang er geen overeen komst tot stand is gekomen, houdt het land zich echter het recht voor zijn landbouwprojecten ten uitvoer te leggen, waarbij gebruik moet worden gemaakt van Nijlwater. De Egyptische plannen ten aanzien van de bouw van een dam, zijn even eens van invloed op het geschil. De Soedan is tegen deze dam, omdat hij uitsluitend in het belang van Egypte zou zjjn In Kartoem wil men een aantal projecten in de bovenloop van de rivier. Uiteindelijk komen de vraagstuk ken waarvoor de twee landen zich zien gesteld erop neer, dat elk zoveel mogelijk water ter beschikking wil krijgen uit de rivier. Van de 51 mil joen kubieke meters water die per jaar door de rivier stroomt, krijgt Egypte er 48 miljoen. Deze hoeveel heid is dringend noodzakelijk. Zonder dit water zou er armoede bestaan in Egypte. Soedan, met een bevolking die half zo groot is als die van Egypte, is het er over eens dat het water van de Nijl voor Egypte een noodzaak is. Daarbij stelt het echter, dat ook Soe dan het water nodig heeft, meer dan tot nu toe het geval is. De Egyptische kranten hebben de afgelopen dagen grote aandacht be steed aan het vraagstuk en boze woorden laten horen aan het adres van de Soedanezen. Intussen is er tijdelijk geen gebrek aan water. Het water van de rivier heeft op het ogenblik een zodanig hoog peil bereikt, dat dagelijks mil joenen liters water onbenut naar zee stromen. Larry Collins van United Press International is sinds het begin van de crisis in de Liba non geweest. Hij heeft alle mo gelijke aspecten van deze crisis „verslagen", van straatgevech ten tot economische en politie ke ontwikkelingen. In het hier na volgende artikel analyseert Collins de toekomstmogelijk heden. Maar Tsjehabs grootste moeilijkhe den liggen op binnenlands-politiek terrein. Er komt heel wat voor kijken om de orde in het land te herstellen en het economische leven tot normale toestanden terug te brengen. Tsjehab echter heeft vroeger nimmer de vast beradenheid getoond, die nodig is om deze taak te volvoeren. Als opper bevelhebber van het leger leek zijn beleid meer door aarzelingen en be sluiteloosheid dan door een vaste hand bepaald te worden. Hulp Stabiliteit kan op de duur in de Libanon pas hersteld worden als de harmonie tussen het christelijke en het mohammedaanse volksdeel terug keert en als het eens zo welvarend economische bestel weer gevestigd wordt. Amerika zal hulp verlenen: de Libanon heeft een kleine 100 mil joen dollar gevraagd, die het land wel zal krijgen maar dat blijft slechts een lapmiddel. Het werkelijke econo mische herstel hangt af van normali sering van de betrekkingen met de Arabische buurlanden en handelspart ners. De Libanon is vanouds de ban kier en de verkoper voor het naburige oosten geweest. De leider van de communistische partij in Polen, Wladislaw Gomulka, heeft tijdens een redevoering in het Warschause sportstadion verklaard dat alle juridische middelen zullen worden aangewend om de boeren hun acht miljard zloty aan achterstallige belasting te doen betalen. Ook de schulden aan verzekeringsmaatschap pijen en machinestations van de staat zouden worden geïnd in gevallen waar onwil in het spel was. Gomulka verklaarde, dat collectivi satie van de landbouw de enige juiste weg was. Zo lang er kapitalistische en individuele kleine boerderijen zouden bestaan, zou er sociaal on recht zijn. Dit boek door dr. J.H.E. Rees kamp wil een bijdrage leveren tot een tijdige verkeersopvoeding van de jeugd. Aan de hand van een overvloed aan prachtige foto's worden allerlei verkeerssituaties besproken, waarin onze kinderen dagelijks kunnen gera ken. Zowel op de foto's als in de tekst keren steeds dezelfde kinderen weer, ofschoon, jammer genoeg, de tekst geen doorlopend verhaal geeft. Intussen zijn zowel het idee van de ze uitgave als de technische uitvoe ring voortreffelijk. De uitgeverij J.F. Duwaer en Zonen te Amsterdam ver dient voor dit laatste alle lof. Aan de auteur zouden wij enkele vragen willen stellen. Is het aantal afgebeel de verkeersfouten niet te groot te genover het aantal goede voorbeel den Zullen ook bijv. de afgebeelde kunstjes-op-de-fiets niet aantrekkelijk werken En als wij nog één opmer- kng mogen maken: waarom deze voorplaat gekozen, die blijkens de tekst op blad 75 een grove verkeers- fout uitbeeldt Alle lof voor het inzicht van de auteur, dat het kind visueel moet worden benaderd. Maar laten we niet vergeten, dat deze visuele instelling soms werkt als een blinde kracht: al wat het oog treft wordt opgeno men, maar het begeleidende com mentaar is snel vergeten Bzd. Wim Dussel is een van die begena digde mensen die Nederland een prachtig land vinden, maar er toch liever uit de verte een beetje heim wee naar hebben. Ze zijn een keer de wijde wereld ingetrokken en ze kunnen er niet meer buiten. Dussel heeft indertijd bij de jongens in Indonesië gezeten, als oorlogscor respondent en later is hij naar Korea gegaan Sindsdien was hij ook nog wel een keertje in het lieve vader land, maar niet lang genoeg om er over zijn pensioen te kunnen gaan mijmeren. Hij gaf er de voorkeur aan zich door een scooter daarheen te H TT7IJ HERHALEN hieronder de voorwaarden voor deelneming nog S eensomdat verschillende inzenders deze blijkbaar niet al te goed fj hebben gelezen. g Overigens moet U met de volgende eisen rekening houden: U 1. De foto's moeten in dit jaar door Uzelf gemaakt zijn. U kunt er dus foto's voor gebrui ken, die al gemaakt zijn; de inzendtermijn sluit op 1 oktober na de laatste post; het formaat mag niet groter zijn dan 18 bij 24 centimeter; U mag maximum tien foto's insturen, als zij maar niet op hetzelfde onderwerp betrek king hebben; de foto's moeten aan de achterzijde duidelijk zijn voorzien van Uw naam, adres en een titel, die U zelf moet verzinnen; wilt U foto's terughebben, dan moet U dat eveneens duidelijk op de achterzijde ervan bij inzending staat U het recht op publikatie aan het Dagblad De Stem af; vermelden èn een postzegel voor antwoord insluiten; de. foto's moeten in een envelop verstuurd worden aan: In de linkerbovenhoek vermeldt U: J^F volgende prijzen worden uitgeloofd: Een hoofdprijs ter waarde van 100 gulden Een tweede prijs ter waarde van 50 gulden Een derde prijs ter waarde van 25 gulden Een vierde prijs ter waarde van 15 gulden Een vijfde prijs ter waarde van 10 gulden Bovendien nog tien prijzen ter waarde van 5 gulden prijzen zullen bestaan uit waardebonnen. Bij een fotograaf naar keuze in Uw woon plaats zult U de tegenwaarde van deze bonnen kunnen besteden aan fotografische artikelen. Als Ud foto niet bekroond wordt, maar wel in de krant komt, krijgt U toch nog een rijksdaalder. Om uit de kosten te komen, zullen we maar zeggen. TïE BESTE foto's gaan we, wanneer de resultaten van de wedstrijd bekend zijn, in ons blad opnemen. Een jury van drie personen, wier namen wij later zullen bekendmaken, beslist over de inzendingen. Over de beslissingen van die jury kan niet gecorrespondeerd worden. De jury vertrouwt er op (en Uw dagblad ook) dat er vele, vele inzen dingen zullen komen. Denk nietdat kan ik toch niet. U kunt meer dan U denkt, als U het ernstig probeert. Veel geluk ermee. (Personeel van Dagblad De Stem (met inbegrip van gezinsleden) en agenten zijn van deelname uitgesloten). IIIIIIIIIIII laten brengen, waar mensen en din gen nieuw voor hem waren en stof opleverden voor een verhaal, een bandopname of een curieuze foto. Als reizend reporter heeft Wim Dussel door Europa gezworven, maar hij bezocht ook Amerika en Azië In het nabije en verre Oosten sprak hij met koningen en maharadja's, maar hij was ook te gast bij de paupers, die de sloppen van Calcutta bewonen. In een drietal boekjes, verschenen bij de uitgeverij C. de Boer jr. te Amsterdam, vertelt hij van zijn be levenissen. De titels luiden: „Ik schrijf langs de weg", „Ik praat langs de weg". „Ik kiek langs de weg". En Wim Dusse] kén vertellen Hij heeft een direct aansprekende stijl, die je de sensatie geeft in de huis kamer tegenover een genoeglijk cau seur te zitten. Wat hij schrijft is al tijd interessant en heel vaak nog geestig bovendien. Ook krijgt het re laas van zijn ontmoetingen in het licht van de jongste gebeurtenissen een bijzonder interessant tintje. De landen in het nabije en midden-Oos ten namelijk behoren tot het immen se terrein dat hij heeft verkend Zo kan hij vei tellen van zijn ont moetingen met koning Hoessein en diens neef, Feisal van Irak, die ette lijke weken geleden vermoord werd... Journalistieke notities, maar de moei te waard als achtergrond van wat dagelijks in het nieuws is. De boekjes zijn alle drie geïllu streerd met door de schrijver ge maakte foto's. Ze vormen een juiste aanvulling op de tekst. We mogen niet vergeten te zeggen dat het boek je waarin Dussel van zijn avonturen met de camera vertelt, buitengewoon instructief is voor amateur-fotografen die tijdens hun vakantie of anders zins plaatjes willen schieten die de moeite waard zijn.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 6