IJslanders gingen aan boord
van Britse treiler
Vliegtuig stort neer op
huizenrij - negen doden
Ook Sovjets geven
hun geheimen prijs
DJAKARTA TREKT
DE STROP AAN
Weer wilde tonelen
in Notting-Hill
Onder dekking van welwillende mistbank
Maar het pakte een
beetje verkeerd uit
Zeegevecht
bij Quemoy
HENDRIK
VERWOERD
PREMIER
In buitenwijk van Londen
Grote drukte
op eerste
Jaarbeursdag
Britse proef
met H-bom
Springstoffen
gevonden
School begint
eerst op
15 september
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Beheerste kernfusie
Schipper bleek
niet gemakkelijk
Ruim 240 nieuwe
studenten aan
T.H.-Eindhoven
Aanhoudend zonnig j
Zuid-Afrika
Amsterdammer van
geboorte
Nederlanders
krijgen geen
inreisvisum
Y oorbereidingeii
commerciële t.v.
STRAALJAGER
VERONGELUKT
Nederlandse
piloot onder
slachtoffers
Hoek van Holland
V.S. willen
samenwerking
ruimtevaart
KYP in Den Haag
verliest een
wethouderszetel
Little Rock
Verkiezingen op
Ned. Antillen niet
verrassend
98e JAARGANG No. 22850
Uitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don
gen, C. J- v Hootegem, mr. dr. A.
J J. M. Mes mr. H. M. L. de Reeh
or p v. M Vercauteren, L. J. v.
't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16.
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 3 SEPT. 1958
Abonnementsprijs 7.per kwar
taal, 8.20 per post, 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 ct.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0.35 per mm (Ing. Med.
0.85). Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eüanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102. (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel. 2601 —•OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35).^
Van officiële nationalistische zijde
is verklaard; dat de Chinese com
munisten een invasievloot uitrusten
voor een aanval op de nationalis
tische eilanden voor de kust.
Ten oosten van Quemoy is giste
ren een korte zeeslag geleverd, waar
bij volgens de nationalisten elf van
de 12 communistische torpedoboten
tot zinken zijn gebracht.
Volgens het communistische ver
slag van de strijd hebben de com
munisten twee nationalistische oor
logsschepen van Amerikaans makelij
beschadigd. Deze schepen brachten
versterkingen naar Quemoy „en
vluchtten toen zij werden aangeval
len".
Charles Smith, de correspondent
van United Press International is
gisteren op Quemoy aangekomen. Hij
ging aan land onder het vuur van
communistische vaartuigen. De fo
tograaf van UPI was niet zo geluk
kig. Toen hij in een landingsvaar
tuig de kust van het eiland naderde,
werd duikbootalarm gegeven. De
landingsboot moest naar het moeder
schip terugkeren.
De geheimhouding op het ge
bied van de onderzoekingen naar
de mogelijkheden van beheerste
kernfusie is ter gelegenheid van
de tweede internationale atoom
conferentie in Genève volledig
opgeheven.
De Verenigde Staten en Engeland
hadden voor het begin van de confe
rentie reeds aankekondigd, dat zij de
geheimhouding op dit wetenschappe
lijke terrein hebben opgeheven. Ook
de Sovjet-Russische delegatie is nu
overgegaan tot de openbaarmaking
van al haar wetenschap op het gebied
van beheerste kernfusie.
De leider van de Russische delega
tie, prof. V. S. Emeljanov, heeft de
secretaris-generaal van de conferentie
vijf boekdelen aangeboden met volle
dige technische bijzonderheden over
aile Russische experimenten op kern-
fusisch gebied. Hij deelde daarbij mee,
dat in deze boekwerken de hele te
genwoordige Russische wetenschap op
dit gebied is neergelegd.
Een Britse woordvoerder heeft een
eventuele Russisch-Amerikaanse sa-
Hei visserijconflict tussen Britten en IJslanders' begint nu
langzamerhand stof op te leveren voor een Charley Chaplinfilm.
Nadat de IJslandse kustwacht maandag had volstaan met het
noteren van de namen der schepen die in overtreding waren, is
ze gisteren met krachtiger maatregelen begonnen. Onder dekking
van een mistbank slaagden tien bemanningsleden van inspectie
vaartuigen erin, aan boord van de Britse trailer „Northern Foam"
te stappen en daar hun mening te zeggen over Engeland in het
algemeen en de Britse vissers in het bijzonder. Een Brits fregat
hoorde van het drama en sommeerde de IJslanders van boord te
gaan. Toen dezen weigerden, zijn ze gevankelijk naar het fregat
overgebracht.
Ook andere inspectievaartuigen van de kustwacht ondernamen po
gingen om Britse treilers te enteren. Dit mislukte echter, soms doordat
de begeleidende oorlogsschepen er te vlug bij waren, soms ook doordat
de bemanning van de treilers de IJslanders met stokken en stralen ijs
koud water terug dreef.
Het enteren van de „Northern
Foam" heeft de hele dag voor span
ning gezorgd. De IJslanders hebben
kennelijk hun kans afgewacht. Toen
de mist op kwam zetten en zij dus
geen gevaar hadden te duchten van
de Engelse oorlogsschepen, die tel
kens tussen de IJslandse inspectie-
boten en de treilers plachten te gaan
liggen, begaven ze zich aan boord
van het Britse vaartuig, waar ze de
schipper tot capitulatie trachtten te
dwingen. Hij zou er goed aan doen,
zeiden ze, naar een IJslandse haven
te varen.
De schipper weigerde, zoals het
een goede schipper betaamt. Hij
stuurde een radioboodschap uit, die
door het Britse fregat „Eastbourne"
werd opgevangen. De kapitein van
dit kloeke oorlogsschip liet de machi
nes op volle kracht draaien en een
uur of wat later lag de „Eastbourne"
menwerking op het gebied van het
vredelievend gebruik van de kernfusie
toegejuicht. In Britse kringen ver
klaarde men voorstander te zijn van
een westelijk iniatief terzake.
De Russische gedelegeerde A. K.
Krasin onthulde, dat er een lichte ont_
ploffing is geweest in een atoom
krachtcentrale bij Moskou. De ontplof
fing had enige radioactieve besmet
ting veroorzaakt, maar geen slacht
offers geëist.
naast de „Northern Foam". Tien
militairen begaven zich aan boord
van de treiler.
„G«sleii"
„En nu van boord", zeiden ze te
gen de IJslanders. Maar dat was ge
makkelijker gezegd dan gedaan. Op
de eerste plaats was de boot, die, de
kustwachters aan boord had ge
bracht, al lang verdwenen en op de
tweede plaats tai'tten ze de Britse
officier met de vraag, of zij het be
vel van de admiraliteit eens mochten
zien De treiler voer in verboden
water en ze hadden dus alle recht
om hem op te brengen. En daarmee
basta.
Zo geraakten de onderhandelingen in
een impasse, om de terminologie van
de conferentiezaal te gebruiken.
Niet lang echter. De Britse com
mandant redeneerde ongeveer als
volgt: „De IJslanders moeten van
boord. Goed. Maar we kunnen ze
moeilijk in het water gooien. Ergo:
er zit niets anders op, dan ze over
te zetten op het fregat en hen bij de
eerstvolgende gelegenheid iu een IJs
landse haven af te leveren.
Deze conclusie we. d de tien man
nen onder ogen gebracht en al zeggen
de berichten niets omtrent hun reac
ties, er zal wel geen hoeraatje zijn
opgegaan. Integendeel. Gisterenavond
schreeuwden men op IJsland moord
en brand. De mannen waren aan
boord van een Brits schip gevangen
gezet. Geen woorden voor te vin
den
De IJslandse regering liet er geen
gras over groeien. Ze heeft in Londen
een „krachtig protest" ingediend.
In een later communique van de
Britse admiraliteit werd meegedeeld
dat de IJslanders, die op de „Nort
hern Foam" van boord gehaald wa
ren, nu op het fregat „als gasten"
vertoefden.
Aan de Technische Hogeschool te
Eindhoven zijn gisteren nieuwe eer
stejaars-studenten ingeschreven. Bij
hen bevinden zich twee meisjes, een
uit Eindhoven en een uit Tilburg.
TENMINSTE drie personen zijn om
het leven gekomen doordat in Cordo
ba (spanje) een huis instortte.
AMERIKA heeft een lang weekeinde
gehad (het zogenaamde „Labor Day
Weekend") Maandagavond waren er
op de weg en anderszins al 495 dode
lijke ongelukken geteld.
IN ROTTERDAM heeft de politie een
eind gemaakt aan de activiteit van
jonge ruimtevaart-experts, die ijze
ren buizen met behulp van explosie
ven naar de maan trachtten te stu
ren.
TE HILVERSUM is gisteren een fa
briekje voor isolatiematerialen door
brand verwoest. De schade loopt in
de tienduizenden.
OP HET kosterscongres in Nijmegen
heeft een der inleiders dinsdag ge
pleit voor de oprichting van een kos-
iersschool. In enkele andere landen
bestaan zulke instituten al.
WEER IS gisteren een Japanner
overleden aan een kwaal, die ver
oorzaakt is door de radioactieve stra
ling van de atoombom, welke der
tien jaar geleden boven Hirosjima
ontplofte.
ZEVEN mijnwerkers zijn in een ko
lenmijn te Nowa Ruda (Neder-Silezië)
om het leven gekomen als gevolg
van een mijngasontploffing.
Verwachting van het K.N.M.l
tot vanavond, opgemaakt dinsdag-
avond 23.15 uur:
Droog en zonnig weer met een
overwegend matige oostelijke
wind. Ongeveer dezelfde tempera-
turen als gisteren. J
Vandaag: zon onder 19.24 uur- t
maan op 21.18 uur. t
Morgen zon op 5.55 uur; maan
onder 12.23 uur.
Hendrik Verwoerd, de 57-
jarige minister van Naturel-
lenzaken, is dinsdag tot pre
mier van Zuid-Afrika geko
zen. De verkiezing geschiedde
door de parlementaire fractie
van de Nationale Partij.
Verwoerd, die wijlen premier Strij-
dom opvolgt, is de voornaamste ont
werper geweest van de apartheids
politiek van de Nationale Partij.
Hij werd op 8 september 1901 te
Amsterdam geboren. Toen hij
twee jaar oud was emigreerde het
gezin naar de Oranjevrijstaat, waar
het zich in Brandfort vestigde.
Verwoerd studeerde psychologie aan
de universiteit van Stellenbosch. Na
een tijd als lector werkzaam geweest
te zijn, ging Verwoerd naar Europa,
waar hij de universiteiten van Ham
burg, Leipzig en Berlijn bezocht. Hij
heeft ook voor zijn wetenschappelij
ke scholing in Frankrijk, Nederland,
Engeland en de V.S. vertoefd en
internationale conferenties over
psychologie bijgewoond.
In 1928 keerde Verwoerd naar Stel
lenbosch terug en werd hij hoofd
van de faculteit voor sociologie.
In 1937 werd hij benoemd tot hoofd
redacteur van het dagblad „Die
Transvaler", het orgaan van de Na
tionale Partij. Bij de algemene ver
kiezingen van dit jaar veroverde
Verwoerd de zetel Heidelberg in
Transvaal en werd hij lid van de
Volksraad. Verwoerd heeft zeven
kinderen vijf zoons en twee doch
ters.
Nederlandse zakenlieden, die
Indonesië tijdelijk willen verla
ten, krijgen geen inreisvisum
meer. Men mag hieruit opmaken
dat de regering in Djakarta het
woord van Soekarno onmiddel
lijk in een daad heeft omgezet
en de Nederlandse economische
invloed in Indonesië zo spoedig
mogelijk wil liquideren.
Soekarno zei gisteren dat, als Ne
derland „stijfkoppig" blijft in het ge
schil over westelijk Nieuw-Guinea, de
Nederlanders „dit gebied op oneer
volle wijze zullen verliezen, terwijl zij
zich onherstelbare verliezen voor de
toekomst zullen toebrengen".
Zonder enig officieel vertoon is
gisteren in Utrecht de 71e internatio
nale najaarsbeurs geopend. Ruim
2500 firma's uit 25 landen zijn op
deze expositie, die een ruimte van
3400 m2 in beslag neemt, vertegen
woordigd.
Nederland neemt met 1795 inzen
dingen het grootste aandeel van deze
expositie-oppervlakte voor haar reke
ning, gevolgd door West-Duitsland
met 276 inzendingen.
De belangstelling op deze eerste
jaarbeursmorgen was reeds bijzon
der groot.
De parkeerterreinen in en rond
Utrecht vulden zich snel en de po
litie had haar handen vol om op de
knelpunten in de binnenstad het ver
keer snel door te laten stromen.
In kringen van het bedrijfsleven
wordt het niet onwaarschijnlijk ge
acht, dat de staatssecretaris van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen
binnen afzienbare tijd stappen zal
ondernemen om de commerciële tele
visie in ons land te realiseren.
De rede die de voorzitter van
de Raad van Beheer der Koninklijke
Nederlandsche Jaarbeurs, dr. G. van
der Wal, de vorige week over het
vraagstuk der commerciële televisie
heeft gehouden, is in kringen van het
bedrijfsleven goed ontvangen.
Desgevraagd is van de zijde van
het ministerie van Onderwijs ver
klaard, dat de staatssecretaris nog
geen standpunt heeft inzake de com
merciële televisie. Zelfs al zou hij
een beslissing wens'en, dan nog moet
dit door de ministerraad worden be
sproken, aldus het ministerie.
Deze telefoto geeft een beeld
van het bergingswerk op de
plaats van de ramp. In een van
de huizen kwam een moeder
met een pasgeboren kindje om
het leven.
Het Engelse ministerie van bevoor
rading heeft meegedeeld, dat een
Britse waterstofbom op grote hoogte
boven het midden van de Stille
Oceaan tot ontploffing is gebracht.
Hij werd door een bommenwerper
gelanceerd.
De voorgaande ontploffing van een
Brits kernwapen - toen van minder
grote kracht - geschiedde 22 augustus
Tijdens een vliegoefening boven de
vliegbasis Leeuwarden is gisteren een
Hunter-straaljager neergestort. De pi
loot sprong van een hoogte van 60
tot 100 meter uit zijn machine en
kwam zwaar gewond aan de grond,
ongeveer 500 meter buiten de lan
dingsbaan. Het vliegtuig zelf vloog
nog een kilometer door en kwam in
een weiland terecht, waarbij het ge
heel werd vernield. Een boerderij
in de omgeving kreeg glasschade.
De piloot was de 21-jarige sergeant
E. Sjamaar uit De Bilt.
In het Londense district Notting-Hill
is in de nacht van maandag op dins
dag opnieuw gevochten tussen blan
ken, kleurlingen en politie.
Voor de derde achtereenvolgende
nacht stroopten blanken, merendeels
„nozems", de straten van Notting-
Tengevolge van motorstoring
is dinsdagochtend, even voor
acht uur, toen de meeste mensen
aan het ontbijt zaten, in de Lon
dense buitenwijk Southall een
tweemotorige Vickers „Viking"
van de Engelse luchtvaartmaat
schappij „Independent Airlines"
neergestort. Negen personen, on
der wie een Nederlander, zijn
hierbij om het leven gekomen.
Het vliegtuig kwam midden op
straat neer, schoof brandend door,
en tolde tegen drie huizen aan die
geheel vernield werden. Er ontstond
ook brand.
De „Viking" was op zijn beman
ning van drie koppen na leeg.
Drie uur na het ongeluk werden
de stoffelijke resten van de beman-
ning geborgen, waaronder het
lichaam van Gerard Altena, oud 26
iar' a^ornstig uit Rotterdam, die
ais ..first officer" zijn eerste vlucht
bij de „Independent Airlines" maak
te.
De „Viking" maakte een charter
vlucht voor de Israëlische lucht
vaartmaatschappij ..El Al". Het had
motorstoring gemeld en toestemming
gevraagd voor een noodlanding,
waardoor het naar het vliegveld
Blackbush gedirigeerd werd. De
brandweer- en reddingsploegen, die
langs de landingsbaan klaar stonden
om in te grijpen als het vliegtuig
tijdens de landing mocht veronge
lukken, hoorden de slag v- ie' neer
storten.
De 19-jarige David ertel-
de dat het vliegtuigwrak bij het neer
komen een lantaarnpaal raakte en
midden over de straat doorschoof om
tenslotte tegen drie huizen te wente
len. Een andere jongen vertelde dat
hij, aan het ontbijt in de keuken,
door de open deur de hitte voelde,
die zo intens werd dat hij en zijn
onders de tuin in sprongen.
Aan de andere kant, naast de drie
vernielde huizen, gooide de oudste
jongen van zes kinderen de kleinsten
door een keukenraam in de tuin, toen
het vliegtuigwrak met veel lawaai
en hitte tegen de huizen ernaast was
beland. Drie kinderen van één gezin
zouden bij de ramp om het leven ge
komen zijn.
Andere ooggetuigen vertelden dat
de „Viking" al een keer gecirkeld
had en blijkbaar poogde een nood
landing te maken op enkele dichtbij
gelegen sportvelden. .De piloot schijnt
toen dit niet lukte, op het laatste
ogenblik besloten te hebben zijn vlieg
tuig aan de grond te zetten in de
brede straat.
Het toestel was van Londen onder
weg naar Nice. Gisterenavond wa
ren de lijken van acht slachtoffers
geborgen. Men meende toen te we
ten. dat nog één slachtoffer zich on
der het puin bevond.
Hill af, op zoek naar kleurlingen oin
deze met allerlei soorten wapens te
verwonden.
Tegen 4 uur in de ochtend, toen de
ongeregeldheden waren afgenomen,
waren ruim veertig personen, blan
ken en kleurlingen, gearresteerd
door de politie, die urenlang wanho
pig tegen de benden had gevochten.
Op de tafels der plaatselijke politie
bureaus stonden stapels scheermes
sen, fietskettingen, slagersmessen en
ijzeren staven, waarmee de nozems
zich gewapend hadden om kleurlin
gen lichamelijk letsel toe te brengen.
Op een gegeven moment leek het
erop dat de ongeregeldheden naar de
naburige districten Paddington en
Shepherds Bush, zouden overlopen,
maar snel ingrijpen van politie-pa-
trouilles voorkwam dit.
Vele blanke kinderen voegden zich
bij het gepeupel. Scherven van ge
broken ruiten lagen overal.
„Zij hebben geen huis overgesla
gen", verzuchtte een inwoner.
De politie trachtte met herdershon
den de orde te herstellen, maar zodra
een bende uiteengedreven was, had
zich elders een andere gevormd.
Duizenden op sensatie beluste Lon-
denaren waren naar het district ge
gaan.
De onruststokers stuitten op het
eerste werkelijke verzet bij twee wo
ningen in Blenheim Crescent, een
straat van oude huizen. Daar hadden
ruim 300 negers zich verschanst.
Onder het roepen van „Wij krijgen
jullie wel, nikkers", wierpen de blan
ke jongens stenen, ijzeren staven en
flessen en zelfs enkele „Molotov"-
cocktails". Een „nozem" van een
jaar of vijftien vroeg aan een ver
slaggever wat hij wilde betalen voor
„een halve liter negerbloed".
Een groep negers die van uit een
huis beledigingen naar het gepeupel
slingerde, werd door de politie mee
genomen wegens „het aanzetten tot
gewelddadigheden". Zij bleken hak
messen gereed te hebben.
De Indonesische regering heeft dins
dag de waarschuwing doen horen, dat
Indonesië de uitdaging van de opbouw
van een Nederlandse militaire macht
in westelijk Nieuw-Guinea zal beant
woorden met een verdere versterking
van „het nationaal potentieel, op zo
wel economisch en politiek als defen
sief gebied".
In een binnenlandse radiouitzending
waarschuwde het ministerie van Voor.
lichting voorts, dat Indonesië niet pas
sief zal blijven, als de berichten over
het sluiten van een militair bondge
nootschap tussen Australië en Neder
land juist zouden blijken.
Het Korps Hulpverleningsdienst ta
Den Haag (de vroegere mijnoprui-
mingsdienst) heeft een onderzoek in
gesteld naar de oorzaak van de ont
ploffing, die maandag te Hoek van
Holland heeft plaats gehad, en waar-
bij twee arbeiders om het leven kwa
men.
Er zijn ter plaatse restanten van
springstoffen gevonden, waarbij tro
tyl. Men meent nu. dat de Duitsera
die er in de oorlog neergelegd heb-
ben met een leiding, een ontsteking
e.d., om bij een eventuele aftocht
het kamp, dat zij toen in handen
hadden, in de lucht te laten vliegen.
De arbeiders hebben bij hun werk
zaamheden waarschijnlijk de ontste
king geraakt.
De V.S. zullen een plan voorstellen
voor internationale samenwerking
binnen de V.N. bij de vreedzame ver
kenning der ruimte. Dit plan maak
te Cabot Lodge, de permanente Ame.
rikaanse vertegenwoordiger bij de
V.N. dinsdag bekend in een rede tot
het congres van het Amerikaanse
Legioen te Chicago.
De Amerikaanse regering zal de
Algemene Vergadering verzoeken het
plan te bestuderen.
In het Amsterdams college van b.
en w. is het aantal wethouderszetels
teruggebracht van zeven op zes. De
V.V.D. en de C.P.N. zullen van het
college geen deel uitmaken.
In het nieuwe dagelijks bestuur
van Amsterdam zitten thans, als wet
houders, drie P.v.d.A.-leden, twee
K.V.P.-leden en één lid van de Prot.
Christelijke fractie. In het oude col
lege was deze samenstelling: vier
P.v.d.A., twee K.V.P., plus één Prot,
Christ.
De K.V.P.-fractie in de gemeente
raad van 's-Gravenhage heeft een
van haar twee wethouders-zetels af
moeten staan aan de V.V.D. wier
fractie na de laatste raadsverkiezing
elf leden telt. Voor de verkiezing had
zij zeven leden. Voor de zesde zetel,
die in de afgelopen drie jaar werd
ingenomen door mr. H. Schürmann
werd nu gekozen mr. A. J. Dankel-
man.
Het bestuur van de middelbare
school in Little Rock heeft besloten
de school op 15 september te ope
nen. Eerst zal het hooggerechtshof
dus een uitspraak doen inzake het
verzoek tot uitstel van de rassen
integratie op de school.
Eigenlijk zou de school op 8 sep
tember reeds zijn geopend nog vóór
er een uitspraak was gedaan.
Het resultaat van de verkiezingen
op de Ned. Antillen is, dat de hui
dige regeringscoalitie een nieuw
mandaat heeft gekregen.
Over het algemeen was de op
komst van de kiezers zeer ruim, n.l.
ruim negentig procent. De Antillen
kennen geen stemplicht.
In wezen brachten te verkiezingen
geen noemenswaardige veranderin
gen hoewel de democratische partij
op Curacao en de P.P.A. op Aruba
procentsgewijze vooruitgingen.
Verwacht wordt dat wanneer de
nieuwe staten op 23 september bij
eenkomen, spoedig een regering zal
worden gevormd. Er gaan geruchten
dat de huidige minister van Justitie,
mr. S. W. van der Meer, als gevol
machtigd minister naar Nederland
zal gaan om de heer Lampe te ver
vangen.
Men verwacht tevens, dat de nieu
we regering zo spoedig mogelijk be
sprekingen om te komen tot herzie
ning van het statuut zal vragen.