Eerste film werd opgenomen in
1889 in Londens Hyde Park
1
Venhort TOFFEES
ONZE PUZZEL
Friese-Greene verving glasplaat
door stroken celluloid
Ook Koerdenstam verleent steun
aan het nieuwe regime in Irak
In armoede
gestorven
Lange rij verkeerszondaars
voor Bergse Kantonrechter
STRIJD OM NEDERLANDSE
ZWEMTITELS INGEZET
KAUWEN
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1958
sport in 't kort
examens
GROOTMOEDIG
K -.«SS!®'*'
Zelfstandig Koerdistan blijft echter
het grote ideaal van aparte stam
Stamverband reden
tot bezorgdheid
te
geeft uw
zenuwen
rust
Verburg winnaar
in Slijkplaat
EVVC-dames ook
naar hoofdklasse
Groot Europees Accordeon Concours
Indeling zuidelijke
handbalcompetitie
markten
OPLOSSING
waterstanden
"7
Tientallen miljoenen mensen
bezoeken dagelijks de bioscoop.
Producers, artiesten en tech
nisch personeel verdienen jaar
lijks miljarden in de studio's.
Dit alles is mogelijk geworden
dank zij de uitvinding van de
celluloid filmstrook.
In de jaren tachtig der vorige eeuw woonde in Bristol een zeer
begaafd fotograaf. Zijn naam was William Greene Later noemde
hij zich William Friese-Greene. Greene had één groot ideaal: Een
„toverdoos" te construeren om bewegende beelden te kunnen op
nemen en die nadien te projecteren. Alle andere dingen stelde hjj
achter bij dit doel.
Het denkbeeld om zo'n camera te
maken dankte hij eigenlijk aan zijn
verlooide, een Zwitsers meisje, He
lena Friese geheten. Op een goede
dag zag hij hoe zij bezig was een
aantal krabbeltekeningen spelender
wijs door haar vingers te laten glij
den. Zij deed het zo sne], dat de in
druk gewekt werd, dat de beelden
bewogen Greene zag geboeid toe. Zijn
verbeeldingskracht was groot. In zijn
geest zag de eerste film het licht.
Greene trouwde met Helena. In Bris
tol ging het hem niet goed. Hij was
te zeer kunstenaar en zoeker om ge
noeg geld te kunnen verdienen. Het
jonge paar vertrok naar Londen Daar
eerst recht pakte hem het denk
beeld om een „toverdoos" te con
strueren om bewegende beelden foto
grafisch weer te geven. Hij verwaar
loosde zijn werk als fotograaf. Hij
besteedde evenmin voldoende aan
dacht aan zijn vrouw. Proeven, proe
ven en nog eens proeven, die namen
hem en al zijn tijd in beslag. Ein
delijk, in 1889, meende hij, de „to
verdoos" gereed te hebben.
Hij koos Londen's Hyde Park uit
om de eerste opnamen te maken En
wel op een zondagochtend, op een
tijdstip dus, dat London's elegante
wereld zowel als tal van eenvoudi
ge Londenaren zich, naar Victoriaan
se trant, mooi uitgedost in het park
zouden bevinden. Kinderen verdron
gen zich om Greene, toen hij met
zijn „wonderdoos" in het park bezig
was. Volwassenen bleven staan of
draaiden zich om, toen zij hem aan
het werk zagen met dat wonderlijke
apparaat. En Greene draaide en
draaide maar.
Geslaagd
Tegen de middag ging hij naar
huis. Hij begon zijn film te ontwik
kelen. En inderdaad, de film was
geslaagd. De proef om beelden vast
te leggen op een band van celluloid
inplaats van op glasplaten was gelukt.
Dit was een gebeurtenis van we
reldschokkende betekenis Slechts wel.
nigen wisten echter, hoe revolutio
nair Greene's uitvinding was! En
slechts enkelen meer dan die wei
nigen hadden een idee, wat Greene
al die jaren in zijn schild had ge
voerd en welke resultaten hij die zon
dagochtend in Hyde Park had be
reikt. Zowel Greene's vrienden als
de instrumentenmakers, wier hulp hij
nodig had gehad, bleven tot het laat
ste moment toe sceptisch.
Het was een Londense politie-agent
een eenvoudige, stoere „Bobby", die
als enige toeschouwer en eerste En
gelsman Greene's eerste filmvoor
stelling bijwoonde in de werkplaats
van de uitvinder. Bewegende beel
den op een scherm in een donkere
kamer. Het gaf de politieman een
hevige schok. En hij noteerde: Op
beden in de trant van een proces
verbaal.
Greene's grootste en baanbre
kende verdienste was, dat hij de
eelluloidfilm uitvond, die revolutio
nair werkte ir de fotografische op
nametechniek en tevens de moge
lijkheid van projectie van bewe
gende beelden beslissend beinvloed.
de.
Na die éne politieman kwamen er
meer kijkers, zodra de uitvinder de
film werkelijk begon te vertonen. On
der die toeschouwers was ook een
jonge vrouw, die zich meer nog voor
de uitvinder van voor diens vinding
interesseerde Toen mevrouw Frie
se-Greene gestorven was, koos Wil
liam Greene haar als tweede vrouw.
Ondanks zijn succes bleef Greene
zakelijk tobben Zo moeilijk werd
het leven, dat de tweede mevrouw
Greene de echtelijke woning verliet
om beter voor haar kinderen te kun
nen zorgen. Ook zij was, als Helena,
tot de ontdekking gekomen, dat de
„toverdoos" William Greene meer
boeide en in beslag nam dan vrouw
en kinderen.
Praktijk en juristen
Greene had na zijn uitvinding
van de „filmstrook" nog enige ja-
DE MIDDELKAMPRIT in de Wilhel-
minapolder eindigde in een zege
voor de Goesenaar S. van Hoeve.
OOK „Theo Middelkamp" zal deelne
men aan de avonddriedaagse, die de
wielerclub Helpt Elkander te Oud-
Gastel vanaf 18 augustus organi
seert.
OOK IN DE eerste klasse van de
korfbalcompetitie op Schouwen-
Duiveland is nu de beslissing ge
vallen. Burgb zegevierde namelijk
met 8-6 over de enige nog overge
bleven concurrent, Zeemeeuwen, en
werd daardoor kampioen.
ren nodig om een praktisch bruik
baar projectietoestel te construe
ren. In 1895 was hij gereed. Het
kwam tot een eerste openbare ver
toning. Vuurwerk, muziek en dave
rend applaus begeleidden die eerste
filmvoorstelling in Londen. Hij vond
plaats in een grote tent in de buurt
van Crystal Palace. Het is merk
waardig, dat die tent als opschrift
droeg „Het wonder van deze tijd".
Inmiddels had een niet minder
geniaal man dan Greene de
Fransman Louis Lumière in
Parijs een filmuitvinding gepa
tenteerd, zodat William Friese-
Greene niet als allereerste de
eindstreep van de (juridische)
wedloop passeerde. Dit doet na
tuurlijk aan zijn oorspronkelijk
heid en zijn geniale vinding niets
af.
Vrij spoedig na de eerste vertonin
gen in „Het Wonder van deze tijd"
begonnen ondernemende zakenlieden
de commerciële mogelijkheden en
winstkansen van Greene's toverdoos
te doorschouwen. Zij nodigden Gree
ne uit tot een bespreking. Die con
ferentie was een dei „geboortecon
ferenties" van de thans zo machtige,
de gehele wereld omvattende filmin
dustrie.
William Friese-Greene plukte zelf
nooit de vruchten van zijn revolutio
naire en baanbrekende uitvindingen.
Hij stieri te jong om de opbloei van
de filmkunst en filmindustrie te kun
nen beleven.
(Advertentie)
Er is een tijd geweest dat ver
keersdelicten niet de meeste tijd van
de kantongerechten in beslag namen,
deze tijd ligt evenwel ver achter ons,
getuige het grote aantal verkeers-
overtreders dat gisteren weer voor
de balie van het Bergse kantonge
recht verscheen.
Veelal is totaal onbegrip van ver
keersregels, verkeersfatsoen etc., de
bet aan het enorme aan tal overtre
dingen dat plaats vindt. Zo was 't ook
met de verdachte winkelier A. M.
uit Roosendaal, die verklaarde al
meer dan 25 jaar als chauffeur op
allerlei soorten voertuigen te rijden,
maar niettemin de grondregel van
het voorrangstelsel in ons land, ver
keer van rechts gaat voor, nog niet
voldoende kende. Op 1 febr. gaf hij
in de Zwanenhoefstraat te Roosen
daal geen voorrang aan een sur
veillance-motor van de gemeentepo
litie. M. verkeerde in de veronder
stelling dat rechtdoor voor gaat. De
Bergse kantonrechter oordeelde het
nodig de man te verplichten twee
maal twee uur verkeersles te volgen
bij de gemeentepolitie en legde hem
tevens 50,— boete op waarvan 30
voorwaardelijk.
Het kan heel plezierig en zelfs
onderhoudend zijn naar kinderen
te kijken. Kinderen, in de leeftijd
van 3 tot 6, gedragen zich zoals
hun natuur het dicteert. Ze zijn
vervelend, jengelig, ondeugend,
geestig (zonder het zelf te weten),
stout of zoet. Diplomatisch ver
keer met anderen is hun vreemd.
Zij uiten hun karaktertrekjes spe
lenderwijs, zonder op de omgeving
te letten.
Gisteren lette ik vijf minuten op
ie bewegingen van vijf kinderen
bij mij in de buurt. De centrale fi
guur was een hoogblond jongetje,
dat er stevig uitzag en trots als
een kleine Viking op een driewie-
lertje zat. Het blonde jongetje
werd een tijdlang belaagd door de
vier andere kinderen; drie meis
jes en één jongetje van dezelfde
leeftijd. Ze sloegen hem op zijn
hoofd en ze schopten tegen zijn
benen. Ze voelden zich sterk met
vieren. Waaróm deze kleintjes zo
agressief waren viel moeilijk te
zeggen. Zij misgunden het blonde
jongetje zijn driewielertje waar
schijnlijk.
Het blonde jongetje werd door
de plagerijen steeds onrustiger.
Toen hij op het punt stond te
gaan huilen, werd er ineens iets
anders in hem wakker. Hij werd
kwaad, driewielerde een paar me
ter weg, nam op twee wielen de
bocht en kwam met een krijgshaf
tig gebrul op het vervelende vier
tal aangereden.
De kleine plaaggeesten stoven
angstig uiteen, alsof de duivel hen
op de hielen zat. Let op hoe dit
blonde „duiveltje" reageerde, toen
het de gevolgen van zijn gerecht
vaardigde charge zag. Op de toon
van iemand, die een hartstochte
lijk pleidooi voor de wereldvrede
houdt, zei hij: „Och, kindertjes,
kom toch terug. Ik zal jullie echt
niets doen. Heus niet."
Men zegt het liefst bij jubilea
dat de jongeren een voorbeeld
moeten nemen aan de ouderen...
Fidelé.
•sa.**»*» jxétat Maak er een feest van met
32 ct. per 100 gr. Kornets 85 ct. en f 1.50
zelfstnnriip-n K schijnt de aanhang te winnen van de taaie,
,rden' d,e zich generaties lang met succes hebben verzet
overheersing door Turken, Russen, Britten, Fransen en Arabieren,
he? o"iekerheden waarvoor het regime in Irak zich zag geplaatst,
ZwL w j de ko"pi«e Koerden, die het met olie doordrenkte
wind zullen ieê! lantis beheersen, tegenover het republikeinse be-
r:rs'=T° SUSVer hebben zij Pobüeklijk steun gegeven aan
de opvolgers van koning Feisal en premier Noeri es Said.
Leger- en politie-eenheden in hun
gebied zijn samengesteld uit ruim 30
procent Koerden, 30 procent Turken
of Turkomen en verder uit Arabisch
sprekende mannen.
Gedurende de eerste dagen na de
staatsgreep in Irak, haastten de
nieuwe leiders zich telegrammen te
publiceren, waarin Koerdenleiders
hun steun betuigden.
Er schijnt geen grond te zitten
in berichten dat de Koerden zich
m de bergen verzetten tegen het
nieuwe regime, zoals o.a. radio-
Jordanie had beweerd.
De reizigers die ik ontmoette
verklaarden dat alles rustig was,
van de Turkse grens tot aan Kir
koek. Hetzelfde vertelden reizigers
'keerden Iraanse grens terug-
De UPI-verslaggever Daniël
F. Gilmore maakt een tocht
dwars door Irak. Op deze tocht
heeft hij kennis gemaakt met
een nogal van de Arabische
volkeren afwijkende volksstam;
de Koerden. In nevenstaand
artikel vindt een beschrij
ving van zijn ervaringen in
Irak en over de ongeveer
150.000 man tellende Koerden-
stam.
Maar zij spreken een eigen taal
hebben eigen zeden en gewoonten',
belijden een eigen godsdienst en
koesteren eigen idealen. Een van
deze idealen, gesteund door Enge
land en de Ver. Staten gedurende en
na de eerste wereldoorlog, is een
autonoom Koerdistan.
Dit zou de bergketen die tot in
Turkije, door noord-Irak, Iran en
Rusland loopt, insluiten. Geen enkele
realist in deze tijd zou zich de ver
wezenlijking van een dergelijk ideaal
kunnen voorstellen.
Maar het ontluikend stamverband
van de taaie Koerden geeft reden
tot bezorgdheid in de Irakse rege
ringskringen.
a?5* *s de Koerden geen
gieren zijn. Zij zijn het nimmer
heiïl twn6n naar alle waarschijnlijk-
verschfc Zij hetu "ooit worden.
evenvtS QiVau het haakse volk
Iraanse
het laTdtr\°otdrenenwobredrf cMi^r
man te^n^VnVST u®'.000
te. Zij zijn'gewoon wapens
zelfs wanneer zij in vrede lil r.
woonlijk leggen zii Hp
wanneer z/fe£ stld binSkomon'
maar in Kirkoek zag ik
drie die geweren bij zich hadden.
Geen partij
Indien zij ooit de wapens opne
men tegen het nieuwe regime zul
ïaakir® Part« voor het
rf.ci' ?er met ziJn moderne uit
zustmgS,ukk maarJ zl) zXTiüet
zo«en aanzienlijk veel overlast be-
b'tgeSr^te6 berggebied"00110®
wachten6 waarnemers in Irak ver
den van de0Ko°ePrden.geen moe^khe-
Maar er zijn heel weinig reizigers
in deze tijd wegens de beperkingen
waaraan zij zich hebben te onderwer
pen. Men heeft speciale vergunnin
gen nodig om te kunnen reizen
over een afstand van enige betekenis
want in Irak geldt nog de staat van
beleg, waaraan streng de hand wordt
gehouden.
Op de weg het grootste gedeelte
was een spoor in de woestijn van
Bagdad naar Kirkoek en terug werd
onze taxi ettelijke malen aangehou
den door militairen die onze docu
menten aan een nauwkeurig onder
zoek onderwierpen.
Mijn fotograaf en ik hadden spe
ciale perspassen zoals alle buiten
landse correspondenten In Irak thans
moeten hebben. Maar voor een reis
naar het noorden is nog een speciale
vergunning vereist.
Rustig
Kirkoek zelf was even rustig, aan
de oppervlakte althans, als Bagdad
en alle dorpen die wij waren gepas
seerd.
Ofschoon in het gebied vele Brit
ten, Amerikanen, Fransen. Italianen,
Duitsers en andere buitenlanders
werken als employés van de Iraq
Petroleum Company, consultaten,
bouwondernemingen en handelsfir
ma's, werd geen van hen gemo
lesteerd op de eerste dag van de re
volutie, zoals in Bagdad was ge
beurd. Hier waren geen betogingen
door het gepeupel gehouden.
Niettemin kondigden de autoritei
ten onmiddellijk een uitgaansverbod
af, geldig van het vallen van de
avond tot het aanbreken van de dag.
Hier wordt streng de hand aan ge
houden. Het gebied rondom Kirkoek
wordt bewaakt door eenheden van
de tweede Iraakse legerdivisie, die
bekend staat als een taaie, goed-
gedisciplineerde troep.
Gedisciplineerd
Buitenlandse waarnemers zijn on
der de indruk gekomen van het uiter
lijk der Iraakse soldaten, vergeleken
met andere Arabische militairen. De
Iraakse soldaten schijnen beter ge
disciplineerd. Zij dragen hun unifor
men zelfbewuster, verzorgen hun wa
pens en voertuigen beter dan de an
dere Arabieren.
Luitenant-kolonel Abdoelah Sabah,
een keurige officier van ongeveer 45
jaar, die als liaison-officier op het
hoofdbureau van politie in Kirkoek
optreedt, vertelde dat de revolutie in
het gebied als een precisie-uurwerk
verliep.
„Om 5.05 uur n.m. van de 14de
juli hoorden wij van de radio over de
revolte. Iedereen vernam alles van
de radio.
„In de straten verzamelden zich
menigten, wachtend op mededelingen
over wat er vervolgens zou gebeu
ren. Het hele volk haatte het oude
regime. Ieder lid van de oude rege
ring werd gevangen genomen. Tele
foonlijnen werden afgesneden, trei
nen, alles, werden gestopt.
„Niemand mocht de stad verlaten
of binnenkomen, maar er waren geen
betogingen tegen buitenlanders.
Gevraagd over de Koerden, zeide
babah, die behalve Koerdisch, Turks
en Arabisch, ook wat Nederlands
spreekt, dat ,,het Koerdische volk
het met de revolte eens was."
In stromende regen is vrijdagavond
in het zwembad Groenoord te Schie
dam een begin gemaakt met de na
tionale zwemkampioenschappen. Aan
deze wedstrijden, die als laatste se
lecties gelden voor de Europese kam
pioenschappen in Boedapest, wordt
buiten mededinging deelgenomen
door de Australische damesploeg.
De 400 meter vrije slag dames werd
in twee series gezwommen. Voor de
finale plaatsten zich:
1. Ilsa Konrads (Austr.) 5 min. 1,7
sec.; 2. Dawn Fraser (Austr.), 5 min.
2,5 sec.; 3. Sandra Morgan (Austr.)
5 min 5,5 sec; 4. Corrie Schimmel
('t Gooi) 5 min 6,1 sec; 5. Jans Kos
ter ('t Gooi) 5 min 6,3 see; 6. Lor
raine Crapp (Austr.) 5 min 6,4 sec;
7. Judith de Nijs (Robben) 5 min 6,6
sec; 8. Mary Kok (Robben) 5 min
9,2 sec; 9. Astrid Sanderson (Rob
ben) 5 min 17,1 sec.
Beverley Bainbridge, kampioene
van het Britse gemenebest op de vlin
derslag, kon he'. felle zwemmen van
Atie Voorbij en Tineke Lagerberg
niet weerstaan. Zij werd derde in
de tweede serie van dit nummer.
Voor de finale 100 meter vlinderslag
klasseerden zich:
1. Atie Voorbij (Robben) 1 min 14
sec; 2. Tineke Lagerberg (KNZB) 1
min 15 sec.; 3. Beverley Bainbridge
(Austr.) 1.16.4; 4. Mary Kok (Rob
ben) 1.19; 5. Willy Lamboer (KNZB)
1.19.6; 6. Kitty Wagenaar (HDZ) 1.
20.1; 7. Ada den Haan (PSV) 1.20.4;
In de finale van de 400 meter vrije
slag heren plaatsten zich:
1. Herman Willemse (Robben) 4.48.
3; 2. Leo Verburgt (PSV) 4.54.4; 3.
André Hermsen (Robben) 4.56.5; 4.
Henk van der Linden (Zwemlust) 4.
(Advertentie)
59.4; 5. Coos de Jong (LZC) 5.02.9;
6. Fred Pieters (RZC) 5.04.4
In de finale van het nummer 4 x
100 meter wisselslag estafette heren
plaatsten zich:
1. Het Y (Amsterdam) 4.41.4; 2. LZO
(Leeuwarden) 4.48.2; 3. RZC (Rot
terdam) 4.54.1; 4. ZIAN (Den Haag)
4.56.2; 5. DJK (Amsterdam) 4.56.3;
6. PSV (Eindhoven) 4.57.6.
De Ronde van Slijkplaat is gewon
nen door Jan Verburg uit Kortgene,
die voor de 70 km 1 uur 45 minuten
nodig had. De verdere uitslag was: 2
A. van Overbeeke, Souburg; 3 D. Hee-
ren, St. Willebrord; 4 F. Schrauwen,
Ossendrecht; 5 A. Plieger, Lexmond;
6 P. v.d. Vijver, Axel; 7 B. Wieles,
Terneuzen; 8 J. Driedijk, 's Heer
Arendskerke; 9 J. G. Polak, Willem
stad; 10 C. Snepvangers, Zundert.
(Advertentie)
Ook de Belg E.K. uit Berchem had
op de Rondweg te Roosendaal een
staaltje weggegeven van totaal on
begrip van de Nederlandse verkeers-
wetgeving. Zonder voor te sorteren,
was hij pardoes de rijweg overge
stoken terwijl een surveillancewa
gen van de gemeentepolitie hem als
het ware op de vingers keek. Ook
hier was ondanks een ellenlang be
toog van de Belg, het schuldig nog
al duidelijk 10,— luidde de eis en
mr. Goderie deed er geen cent af.
Elke week verschijnen een aantal
bromfietsers voor de groene tafel.
Gisteren was het M.G. uit Woens-
drecht die op onverantwoordelijke
wijze had ingehaald. Twee pertinen
te getuigen, maakten de zaak hel
der. Voor deze ernstige verkeers
overtreding werd de Woensdrechte-
naar gestraft met 40,of 8 da
gen. De kantonrechter deed er een
tientje af.
Een onverantwoordelijk snel rijden
de Amsterdammer W. die op de
Wouwsestraatweg een motorrijder
die links af wilde slaan, had ge
schept, werd bij verstek veroor
deels tot 50,— of tien dagen.
De Roosendaler A.V.M. die op de
Zuidzijde Zoom te Bergen op Zoom
met 70 kilometer snelheid had ge
reden en daarbij ook nog niet vol
doende rechts door een bocht was
gegaan, zag zich beboet met resp.
20,— en 10,— terwijl zijn op
drachtgever, de eigenaar van de
wagen waarmee M. reed, de Roo
sendaler B. veroordeeld werd van
wege ondeugdelijke banden, geen
stoplicht en uitstekende lading met
resp. 50,—, 15,— en nog eens
15,—.
De Bergse vertegenwoordiger H.J.
B. die verklaarde in zijn 35-jarige
loopbaan als automobilist nog nooit
een aanrijding te hebben gehad, had
nu nabij de Rucphenseweg geen
voorrang verleend. Hij nam het nog
al sportief op en bekend ruiterlijk ge
zondigd te hebben. Niettemin kwam
het hem op 35, —of zeven dagen
te staan.
In felle bewoordingen richtte zich
kantonrechter Goderie tot getuige R.
uit Bergen op Zoom, die zich niet
bevredigd achtte met de uitspraak
van het kantongerecht in de zaak te
gen P.J.S. die met zijn achteruitrij
dende vrachtwagen tegen de wagen
van R. gereden zou zijn, hetwelk hij
ontkende. De officier van justitie mr.
Pijnenburg eiste vrijspraak, daar het
niet mogelijk was de aanrijding met
getuigenverklaringen van derden te
reconstrueren en het schuldig of niet-
schuldig uit te spreken. Het werd
vrijspraak.
Nadat eerst de herenploeg van Mara
thon uit Vlissingen naar de hoofd
klasse van de volleybalcompetitie kon
promoveren, doordat de beide Eindho-
vense clubs Madjoe en PSV in een
andere afdeling werden geplaatst, zijn
thans ook de dames van het Vlissingse
EWC om dezelfde reden bij keuze in
de hoofdklasse geplaatst. Zeeland zal
dus het komend seizoen met drie ploe
gen in de hoofdklasse uitkomen, de
dames van EVVC en de heren van
EWC en Marathon.
HANDELSKENNIS N.O.
Voor het examen handelskennis NO
slaagde te Den Haag de heer J. de
Groene te Terneuzen.
TEXTIELBREVET.
De heer Ch. J. Weemaes uit Clinge
is in Rotterdam geslaagd voor het tex.
tielbrevet.
5 EEUWEN NASSAUSTAD 8—17 aug. STEENBERGEN. Morgen o.a.
600 deelnemers
ontspant en is
zo lekker
zo fris
zo gezond
De indeling van de zuidelijke hand-
balcompetitie is thans gereed geko
men. Ze ziet er als volgt uit:
Dames le klasse: Marathon (Vlis
singen), LONGA (Tilburg), EBHV
iBreda), Were Di (Tilburg), Geel-
Blauw (Tilburg). Volt (Tilburg) en
Walcheren (Vlissingen)
2e klasse: Hontenisse Tonido (Goes),
Hellas (Goes), Sios (Bergen op Zoom),
KSB (Tilburg) SOA (Breda) en WSC
(Waalwijk).
Heren le klasse: Volt (Tilburg),
Tonido, Marathon, EMM (Middel-'
burg), LONGA, EBHV. SOA en Olym
pus (Vlissingen).
2e klasse: Marathon 2, Sios, Fortuna
(Bergen op Zoom), Be Fair (Breda),
Tonido 2, Hellas, Geel-BIauw en
Taxandria (Oisterwijk).
DE ZESDE ETAPPE van de Ronde
van Zuid-Slavië is gewonnen door
de Duitser Altwek.
PIET RENTMEESTER zal voor de
derde maal deelnemen aan de Cros-
se Solitude Pi-eis van Stuttgart, een
bergrit over 80 km, welke dit jaar
als individuele tijdrit wordt ver
reden.
HORIZONTAAL: 1 wintervoertuig,
3 familielid, 6 jongensnaam, 9 familie
lid, 11 afsluiting, 14 beschouwen, 16
bevel, 17 houding. 18 pers. voornaam
woord, 19 dubbelklank, 20 vogel, 22
plaats, 25 heilige (afk.), 27 grondsoort,
28 plaats in Duitsland, 30 hennep
braak, 3- water in Friesland, 32 titel
(afk.), 34 eveneens, 35 Frans pers.
voornaamw., 36 reeds, 37 ketting zon
der eind met emmers 40 hijswerktuig,
42 drinkgerei, 43 insect, 44 instrument
cn richting te geven, 47 boos, 50
Engels voorzetsel 51 soort schip, 52
sportterm, 54 jongensnaam, 55 bolge
was, 57 kwaad 58 inhoudsmaat, 60
water in Duitsland, 61 soort verlich
ting (afk.), 62 woede, 64 Bijbelse
naam, 66 titel (afk.) 67 Chinese maat,
69 lidwoord 70 als eerder (afk.), 71
buitengewoon, bijzonder; 74 foltering,
78 voegwoord. 79 militaire opleidings
school (afk.), 80 Bijbelse figuur, 81
de oudere (afk.)
VERTICAAL: 1 als volgt (afk.), 2
ordenen, 3 deel van de Bijbel (afk.),
4 plaats in Italië, 5 als eerder (afk.),
6 zangnoot, 7 kleurstof, 8 insect, 9
in de meeste gevallen, 10 meisjesnaam,
12 voorzetsel. 13 werpstrik, 14 kle
dingstuk, 15 afstandsmaat (afk.), 19
in orde, 20 vogel 21 deel van een
Franse ontkenning, 23 Frans onp. voor.
naamw., 24 belasting, 26 seconde, 29
zeepwater, 33 min, 35 gewas, 38 sport-
term, 39 bloeiwijze, 40 deel van een
boom, 41 schortje. 44 hard worden, 45
Rusland (afk.) 46 herkauwer, 48
stand der edelen, 49 niet zeker, 50
kloostervoogd, 52 deel van een plant,
53 wijze, stijl, 56 Europeaan, 58 na-
tuurkundeterrr (afk.), 59 getij, 63 eer
ste man, 65 land in Europa, 68 voor
zetsel, 70 uitroep 71 pers. voornaamw.,
72 pers. voornaamw., 73 water in
Brabant, 75 geogr aanduiding (afk.),
76 zoals de akten getuigen (Lat. afk.),
77 het Romeinse Rijk (afk.)
HORIZONTAAL: 1 opstand, 7 ma
troos, 13 los, 14 terdege, 16 rog, 17 de,
18 ore, 19 1.1.22 je. 23 speld, 25 uk,
28 ballet, 31 Aziaat 34 ei, 35 trap, 37
aloe. 38 on, 39 rag, 40 oir, 42 ork, 44
ca, 45 oordeel, 48 1 n 50 lomp, 52 pink,
54 parel, 57 strop. 59 ga, 61 si, 62 Ier,
64 et, 65 jr, 6« Urk, 67 as, 68 in, 69
rad, 70 at, 71 V.N., 72 oma, 74 er, 76
sc. 77 satan. 79 Peter. 82 noen, 85
Maas, 87 s.l.. 88 parasol. 92 ta, 94 Ali.
96 K.M.A., 97 aas. 100 A.P., 102 anno,
104 Sont, 106 Po 107 fiesta, 110 egoïst,
112 UuS„ 113 radar. 116 o.k„ 118 os,
120 eel, 121 em 123 del, 125 terrier,
120 eel. 121 om, 123 del, 125 terrier,
VERTICAAL 1 O.L., 2 pon, 3 S.S.,
4 ate, 5 ne, 6 drop, 7 meel, 8 A.G.,
9 tel, 10 or. 11 oom, 12 s.g., 15 dreg,
17 delta, 20 luier, 21 ober, 22 j.l., 23
sta, 24 dal, 26 ka, 27 Etna, 29 ai, 30
ergo, 32 zool, 33 a.o., 36 por, 37 are,
39 ramp, 41 Ida, 43 klip, 44 co, 46 ode,
47 ent, 49 N.N., 50 leguaan, 51 pas,
52 pot, 53 kardoes, 5b riant, 56 li, 57
sr, 58 renet, 60 art, 63 Eem, 65 jas,
71 van, 72 on, 73 A.P., 75 rem, 77 sela,
78 ara, 80 ego, 81 rats, 83 os, 84 dam,
86 Aa, 88 pint. 89 R.K.O., 90 sas, 91
lang, 93 kaft, 95 lasso, 98 atoom, 99
foto, 101 pi, 103 nar, 105 oer, 106 P.s.,
108 eu, 109 ader, 111 ik, 114 aera, 115
Alie, 117 ver, 119 sta, 121 ore, 122 zin,
123 D.G., 124 la, 126 e.d„ 127 el, 128
me, 120 n.t.
GOES, 8 aug. Export- en indus
trieveiling: oomskinderen H55-65 69,
45-55 40-42, H2 25-26, pree. de tr. H
60-70 115, early vict. H70-80 31-34, 60-
70 22, yellow tr. st65-75 48, 55-65 33-34,
H75-85 59, 65-75 48-49, 55-65 31. H2
18-19, beauty of bath H65-75 78, 55-65
49-54, H2 25, perzikrode zomerappel H
70-80 69. 60-70 50, H2 31, dubb. pr.
bonen 1 34,10-34,20, 2 30,70-31.10,
frambozen in kratten 1 205, 2 100, bra
men in kratten 1 140-145, 2 80-83. Ge
wone veiling: yellow tr. K 23-31, F
13-22, perzikr. zomerappel K 32-33, F
17-20, beauty of bath K 33-46, F 22-
30, early vict. K 16-18, F 6, oomskin—
deren K 27-34, F 16, Verpakt: stak
earliest st70-75 82, 60-65 69, 65-70 91,
55-60 51, bramen per doos 1 50-52,
frambozen per doos 1 32-34, druiven 1
220-230, rode bessen p. d. 1 36, early
laxton 1 98-103, grof 80-91, 2 59-76. F
50-68, czarpruimen 1 100-149, grof 90-
118, 2 60-106, F 58-63, Ontario 1 93-148,
grof 60-139, 2 54-92, F 55-86, eldense
blauwe 1 47, grof 49. 2 35, Washington
1 110-133, grof 74-107, 2 80, F 25-51,
perziken p. St. 1 21-50. Groenten: p.
stuk: kropsla A2 3, bloemkool Al 43-
59, A2 25-43, BI 14-32, B2 10-11, afw.
11-13, komk. Al 10-12, BI 9-10, Cl 8,
meloenen 98-119, per kg: tomaten A
51-58, B 61-75, C 46-50, CC 38-39,
augurken A 103-112, B 37-79, C 10, D
10, uien 7, groene sav. kool 7, rode
kool 9, dubb. pr. bonen 25-31, stok
snijbonen 29-37, pronksnijbonen 24-28,
andijvie 7, zilveruien 15-16, aardappe
len bonken 8-9, grote 4,50-8, drielin
gen 4-5, per bos: uien 6, wortelen 12-
13, kroten 7-8, selderie 2-6.
KAPELLE, 8 aug. Industrie- en
exportveiling. Appelen en peren: yel
low tr. H75-85 44. 65-75 45-48, 60-65
35, 55-65 29-31, 55-60 21, H2 15, K 23-
28, F 10-14, perzikrode zomerappel H
70-80 70, 60-70 51-52, H2 31, K 35, F
18-22, early vict. H70-80 30-32, 60-70
22, K 20, F 14, précose de trev. st60-65
114, H60-65 120, oomskinderenpeer H
55-60 65-70. 50-55 48-57, 45-55 36-42,
H2 21-24, K 32-34, F 10-26, val 6-13,
stark earlyst H55-60 41, bruine here
peer 1 18, 2 8, scarlet pimpernel K 59,
F 35, Noordholl. suikerpeer Hl 18-22,
F 10. K 17, H2 16-18, geplukte kroet-
appelen 14 val kroet 12, val 10. Ver
pakt fruit: scarlet pimpernel st75-80
122, 70-75 115, 65-70 83-104, 60-65 71-
75, 55-60 55-57. beauty of bath st60-65
56, 60-70 77, 70-75 85, dubb. pr.bonen
aanvoer 51 ton 1 34,10-34,90. 2 31,30-
31,90, afw. 25.40. Gewone aanvoervei-
ling: bramen 1 22-41, 2 20-32, frambo
zen 1 48-68, 2 20-55, loganbessen I 79,
alles per doos van 250 g, zwarte bes
sen 1 93, perziken p. st. Al 24, 1 18,
2 10-11, rode bessen 1 24-26, p. doos,
2 20-22, rode 'bessen p. kg 2 45-82, zu
re morellen 1 160, 2 76-128, dubb. pr.
bonen voor levering op zaterdag 9
aug. 1 32, 2 30,80-32, afw. 25, pruimen
totale aanvoer 30 ton, czar 1 118-152,
2 75-98, grof 63-98, F 30-47. Ontario 1
106-142, 2 60-83, grof 63-108, F 30-46,
reine cl. d'ouillins 1 82-110, 2 45-62,
grof 69-81, F 31-36, laxton 1 80-94, 2
48-57, grof 76, F 32-36, gescheurde
pruimen 30-46, kouwelijnen 2 46, aard-
appelenveilng: 1 2,5-6, 2 1,5, bonken
10-12, drielingen 1,5-2, groenteveiling:
kropsla 3-7,5, bloemkool 13-16, komk.
8-13, augurken 76, andijvie 12-13, sav.
kool 7,5, tomaten 48-66, bosselderie 5-
6, stoksnijbonen 48, pronkbonen 15,
sjalotten 5,5-7, zilveruien 10-27, rode
kool 8-8,5, sabobonen 27.
LEEUWARDEN, 8 aug. 150 stie
ren 3.203.33 per kg slachtgew.; 175
vette koeien, eerste kw. 2.903.30,
2e kw. 2.502.89, 3e kw. 2.2.49. 701
melk- en kalfkoeien 600.1.075; 125
pinken 350550; 619 vette en graskal
veren 250—450; 124 nuchtere kalveren
5575; 1167 vette weideschapen en
lammeren, vette weideschapen 6085
lammeren 4060; 118 vette varkens
oude varkens 1.551.70, vette biggen
1.73—1.77; zouters 1.72—1.67; 176 big
gen en lopers, biggen 2545, lopers
4675; 51 bokken en geiten, geen no
tering; 78 paarden 550925. Totale
aanvoer 3484.
Stieren, aanvoer ruim, stemming
willig, prijshoudend. Melk- en kalf
koeien aanvoer matig, stemming rus
tiger, prijzen gedrukt. Pinken aan
voer kort, stemming rustig, prijzen
gelijk. Vette en graskalveren aanvoer
ruimer, stemming kalmer, voor de
dood gedrukt. Nuchtere kalveren,
aanvoer kort, stemming willig, voor
de mesterij boven de notering. Var
kens aanvoer kort, stemming willig,
oude varkens en vette biggen duur
der, zouters gelijk. Biggen en lopers,
aanvoer matig, stemming rustig, prij
zen gelijk. Schapen, aanvoer ruim,
stemming rustig, prijzen gedrukt.
Lammeren, aanvoer ruim, stemming
rustig, prijzen gedrukt. Paarden, aan
voer minder, stemming iets beter,
prijzen niet lager.
TERNEUZEN 8 augustus Groen
ten per 100 st. in centen: sla 38,70;
per stuk in centen; bloemkool A II
56; Bil 24—32; afw. 1041; groene
komkommers C1516; witte kom
kommers A 8; B 8; C 8; meloenen
I 73; II 37; per bos in centen: sel
derij 112; peen 1013; uien 47;
per kg. in centen: Eerstelingen I 7-
11; II 33,80; bintjes I 7; Eigenhei
mers I 6,9010 10; andijvie 710;
stoksnijbonen 3252stamsnijbonen
39; princ.bonen 2537; Saxa 2,5Sa-
bo 30—35; kroten 34.5; rode kool
79; spitskool 56; sav. kool 717;
waspeen 10; prei 4348; tomaten A
53—57; B 57; C 44—46; uien II 10—
15; Fruit, appelen: Perzikr. zomer
appel I 55—70; II 20-25; K 34; F
1631; kroet 10; val 6—10; Yellow
Transparant I 3163; K 3134; F
2030; kroet 12—23; peren: Précose
de Trévoux I 451,-; Oomskinderen
I 41—67; II 22—28; F 10—20; kroet
611; pruimen Czarpruimen I 118
125; II 88—119; F 53—92; Ontario I
110121; grof 144; Washington grof
90; druiven 205220; bramen per
doosje 43; frambozen per doosje 43.
Konstanz 405 (+1), Rheinfelden 306
(+29), Breisach 270 (+50), Straats
burg 315 15), Maxau 476 (+3),
Mannheim 319 (onv.), Moinz 302 4)
Kaub 228 (—5), Trier 131 (+1), Ko
blenz 226 (—2), Keulen 206 (—3),
Ruhrort 402 (+4), Lobith 1010 (+5),
Nijmegen 787 (+5), Arnhem 817 (+2)
Eefde IJssel 337 3), Deventer 241
1), Monsin 5550 (onv.), Visé 4972
(onv.), Borgharen 3906 8), Grave
(beneden de sluis 471 (+1), Bingen.
210 (—3).
VANDAAG zullen vier leden van Dy
namo uit Middelburg deelnemen aan
een wegwedstrijd over 20 km. Het
zijn Ad Bouwens. Dick Jeras, Adrie
de Bell en Hans Bostelaar.
