iii
Amerikanen in
punt te
Libanon op
vertrekken
Nog voor Y.N.-debat begint:
In Beiroet klonken
weer explosies
Is
Bestellingen-man lak
oefent terreur uit
Alle beetjes helpen
Peking houdt 1200
vliegtuigen gereed
VENIJNIGE AANVALLEN
OP KATHOLIEKE KERK
Oostduitse hulp aan Indonesië
met nogal pijnlijk resultaat
Kampen in
Hongarije
zijn overvol
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Premier de Gaulle
Overzeese
gebieden voor
de keus
Rebellen leveren
wapens in
ti-Si'i 1 Wottlt wéét Si-Si weet!
Iets warmer
Utrecht in rep en roer
Formosa op ergste voorbereid
Via Noordpool
Nieuwe zeeweg
tussen de
halfronden
MacMillan sprak
met Karamanlis
W estduits-Deen*
vlootcommando
In Oostduitse pers
Suikerfabriek
géén suiker
Dr. Be/a Fabian
98e JAARGANG 'No. 22830
üitgave N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don
gen, C. J. v- Hootegem, mr. dr. A.
J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech
ten p. v. M. Vercauteren, L. J. v.
't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16.
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Voor God. Koningin en Vaderland
mnd i
ZATERDAG 9 AUG. 1958
Abonnementsprijs J 7.per kwar
taal, 8.20 per post, f 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 ct.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0.35 per mm (Ing. Med.
0.85). Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, telefoon 102. (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, tel^2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, tel. no. 35L^
Het isolement waarin Jordanië
verkeert, wordt uit dit kaartje
wel erg duidelijk.
Premier de Gaulle van Frankrijk
heeft vrijdag: voor de commissie die
van advies moet dienen over de nieu
we Franse grondwet, enkele belang-
rijke mededelingen gedaan over de
positie van de Franse overzeese ge
biedsdelen krachtens de nieuwe
grondwet.
De Gaulle zei, dat de overzeese ge-1
bieden die zich bij de volksstemming I
van 28 september uitspreken voor
de nieuwe grondwet, daarmee tevens
verklaren dat zij willen toetreden tot
een Franse federatie. Zij die ,,zich
willen afscheiden" zullen zich op 28
september tegen de nieuwe grondwet
verklaren, aldus de Gaulle.
Dit betekent dat de overzeese gebie
den (met uitzondering van Algerië
dat als een stuk van het moederland
wordt beschouwd) volgens de mening
van de premier moeten beslissen of
zij al dan niet met Frankrijk verbon
den willen blijven. Hij verklaarde dat
de gebieden die zich afscheiden, dit
voor eigen rekening doen en niet
meer hoeven te rekenen op economi
sche hulp van Frankrijk.
In Washington acht men het niet onmogelijk, dat reeds bin
nen enkele dagen een groot contingent Amerikaanse troepen uit
Libanon zal worden teruggetrokken. Woensdag a.s. begint het
grote debat in de Algemene Vergadering van de Verenigde Na
ties. Wanneer de Amerikanen hun troepen terugroepen, wordt
het voor de Sovjets wel erg moeilijk, hun opgeblazen beschuldi
ging van „agressie" door de westelijke mogendheden waar te
maken.
De Algemene Vergadering van de V.N. is gisterenavond bijeenge
komen voor de vaststelling van de agenda en andere procedurekwesties.
Ze is daarna uiteengegaan. De bespreking van de Amerikaanse resolutie
de toestand in Libanon en Jordanië moet wachten op de aanwezig
heid in New York van de delegatieleiders der grote mogendheden.
Selwyn Lloyd zal Engeland vertegenwoordigen, Gromiko komt voor
de Sovjet.Unie. De mogelijkheid, dat de premiers (onder wie Kroestjev)
het debat zullen bijwonen, is nog altijd niet uitgesloten, al zijn er mo
menteel nog geen concrete aanwijzingen voor hun komst.
deel van politieke waarnemers te Bag
dad. Velen achten terugtrekking van
Irak uit het pact van Bagdad slechts
een kwestie van tijd.
Deze mening wordt gesteund door
POLITIE en boeren in het Zweedse
dorpje Hagby (waar ook de zomer
residentie van de Zweedse koninklij
ke familie is) speuren naar een pyro
maan, die in de afgelopen weken vijf
van de vijftien boerderijen rond het
dorpje heeft platgebrand.
HET AANTAL studenten in Nijmegen
zal over twaalf jaar tot 7 500 gestegen
zijn (momenteel 2 300). In verband
hiermee wordt momenteel ernstig
aandacht besteed aan de uitbreiding
van de huisvestingsmogelijkheid voor
studenten.
IN HET WRAK van een Duitse mo
torboot, dat te Monfalcone, in Italië
gelicht werd, trof men de stoffelijke
overschotten van vijftien zeelui aan
Het vaartuig werd in de oorlog tot
zinken gebracht.
DE ALGEMENE conferentie van het
Internationale Bureau voor Atoom
energie zal op haar tweede zitting
worden voorgesteld, een begroting
voor 1959 van 6.725.000 dollar goed te
keuren.
RUSSISCHE autoriteiten hebben Duit
se kunstschatten, die tijdens de oor
log door Sovjet-troepen ,,in veilig
heid werden gebracht" aan Oost-
duitse autoriteiten overgedragen.
Intussen is gisteren de betrekkelijke
rust in Libanon weer verstoord door
enkele bomontploffingen in Beiroet.
Een van de projectielen ontplofte in
een café, dat eigendom is van een
der naaste medewerkers van president
Sjamoen. Er zouden twee doden te be
treuren zijn. Men vermoedt, dat de
rebellen door deze hernieuwde terreur
de regering van premier Sami el Solh
tot een spoedig aftreden willen dwin
gen. Sjamoen staat erop, dat het ka
binet aanblijft totdat zijn ambtstermijn
is verlopen en 'géneraal Shehab het
presidentschap overneemt. Shehab
blijkt overigens nu reeds een invloed
ten goede uit te oefenen op de situa
tie.
Groepen extremisten komen de laatste
dagen netjes hun wapens inleveren,
éie dan door militairen in ontvangst
worden genomen.
In Jordanië wordt de horizon steeds
neveliger. Ook in de westelijke hoofd
steden ziet men in, dat Hoesseins zetel
met de dag wankeler wordt. Een ver
klaring van de koning, dat hij even
tueel bereid is „te vechten en te ster
ven" mag tekenend heten voor de
situatie waarin hij verkeert.
De afgevaardigde \ran Jordanië bij
de V.N. heeft de voorzitter van de
Veiligheidsraad in kennis gesteld van
een aantal gevallen van infiltratie van
personen en wapens uit het aangren
zende Syrië,
Sympathie voor Nasser
In Irak bestaat een steeds duidelij
ker aan het licht tredende sympathie
voor president Nasser van de Verenig
de Arabische Republiek. Dit is het oor-
(Advertentie)
Wat voor weer wordt het
jellify ec*e'ste vruchtenlimonade
uit klinkklaar fruit
Verwachting van het K.N.M.I. tot
hedenavond, opgemaakt vrijdag
avond 23.15 uur: 8
Half tot zwaar bewolkt, maar geen
mfn" Va" '5e'ekenL. Overwegend
west lek htUSSe" zuidwcst "i
dangistefcn ^mperaturen
maptïer 2° UUr;
-«lU™ Maanopö";uu"
maan onder 16.29 uur
op mtuï z°n °P 516 maan
enkele uitlatingen van Iraakse minis
ters. De minister van Buitenlandse
Zaken, brigade-generaal Djaffar, zei
donderdag, dat zijn regering hoopt, dat
men er op een topconferentie in zou
slagen het Midden-Oosten buiten mili
taire bondgenootschappen te houden.
De Iraakse minister-president, Kas-
sem, heeft in de laatste tijd op vragen
over het pact van Bagdad gezegd, dat
Irak zich reeds voldoend beschermd
acht door zijn lidmaatschap van de
Verenigde Naties.
Meer dan 10.000 enthousiaste Iraki's
hebben voor het ministerie van De
fensie te Badgad gedemonstreerd te'n
gunste van het nieuwe bewind. De
regering van premier Kassem scheen
echter nauwelijks ingenomen met de
betoging en verzocht haar aanhangers
huiswaarts te keren en het werk te
hervatten.
Sinds de revolutie heeft de bevol
king onophoudei'k bewijzen van aan
hankelijkheid aan .et nieuwe bewind
getoond, meer dan de autoriteiten lief
is. Door de rage v.n het vieren van
de revolutie i- het voor de nieuwe
ministers moeilijk hun werk te doen
en het oude systeem te vervangen door
een nieuw.
Gisteren weigerde premier Kassem
de juichende menigte voor het minis
terie van Defensie te begroeten. Via
de radio deed hij een beroep op de
betogers naar hun werk-terug te
keren.
55
In Utrecht opereert momenteel
een man die er behagen in
schept bestellingen op te geven
voor een aantal Utrechtse fami
lies. Ze worden bedolven onder
bloemen, gebakjes, taarten, kro-
ketjes, ijs en zelfs grafkransen.
Het is een kwaad dat reeds enkele
maanden geleden zijn kop opstak en
waartegen de politie machteloos
staat. De laatste dagen heeft de ma
niak echter zijn operatieterrein uitge
breid.
Hij gaf telefonische bestellingen op
voor families aan de Homeruslaan,
de Kanonstraat, de Kanaalweg, de
Leidseweg, Otterstraat, Verlengde
Hoogravenseweg, Mozartlaan, Haen-
delstraat en voor woonschepen aan
de Leidsekade.
Utrechtse taxi-ondernemingen heb
ben reeds tal van vergeefse ritten
Nu de wereldberoemde collectie
onder de hamer komtomdat de
erven Regnault de successie
rechten niet kunnen opbrengen,
wil de gemeente Den Haag
graag een werk van de beroem
de schilder in eigendom krijgen.
Dat dit niet goedkoop is laat
zich verstaan. Vandaar dat men
in het museum een middel
eeuwse geldkist heeft geplaatst,
waarin de bezoekers een bij
drage kunnen storten, die de
aankoop mogelijk moet maken.
gemaakt naar deze adressen. In enke
le gevallen kwam het zelfs voor dat
er acht auto's voor de deur stonden
tegelijk met vijf bloemisten, twee
banketbakkers, drie slagers en twee
begrafenisondernemers.
De man gaat*zelfs zover met zijn
spel, dat hij begrafenisondernemin
gen opbelt, om voor bepaalde families
de teraardebestelling van een zoon,
een vader of een inwonende schoon
moeder te verzorgen.
Als de mannen van ,,De laatste
;r", ,,Ons belang" en andere coöpe
ratieve lijkbezorgingsverenigingen
dan diep in het zwart zich bij de fa
milies vervoegen, blijkt dat er in
totaal geen overledene in huis is.
Bloemisten die met dure grafkran
sen kort voor de „begrafenis' 'arrive
ren, werden weer teruggezonden en
zien zich genoodzaakt de vaak dure
bloemen weer voor andere doelein
den te gebruiken of weg te gooien.
De banketbakkers zijn inmiddels op
hun hoede. Men bezorgt niet direct
als blijkt dat het opgegeven adres
niet een cliënt is. De maniak zint
telkens op nieuwe middelen. Zo liet
hij een grote auto met grind bezor
gen bij een familie die daarom in het
geheel niet gevraagd had.
Veronderstellingen dat men hier te
maken heeft met iemand die wraak
wil nemen op bepaalde personen wor
den onjuist geacht omdat het aantal
geplaagde Utrechtse families bij de
dag groeit. De maniak opereert ook
niet uitsluitend in een bepaald stads
deel. Hij wisselt regelmatig van be
steladressen, terwijl hij ook de keuze
van de leveranciers met grote nauw
keurigheid bepaalt. De politie kan
niets uitrichten tegen deze „grappen
maker" van wie men denkt dat hij
niet alléén opereert maar assistentie
krijgt van jongelui die met hun va-
kantietijd geen raad weten.
De nationalistisch-Chinese schout-
bij-nacht Lioe Hoh-Toe heeft vrijdag
te Taipeh op Formosa gezegd, dat
de Chinese communisten 1 200 vlieg
tuigen, waaronder Mig-17 jagers, in
het kustgebied tegenover Formosa
hebben gestationeerd.
De Migs, die op ongeveer 300 kilo
meter van het hoofdkwartier van
generalissimus Tsjang Kai-Sjek staan
hebben maar twintig minuten nodig
om een aanval op dat hoofdkwartier
te doen, aldus Lioe.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade noemde de toe
stand ernstig, „maar wij zijn niet in
paniek". Er zijn nog geen bijzondere
maatregelen getroffen voor de 9 000
Amerikanen op het eiland.
In diplomatieke kringen te Taipeh
zei men te betwijfelen of de huidige
spanning de voorbode is van een
communistische aanval op Formosa
en de Pescadoren. Deze gebieden
worden beschermd door Amerikaanse
strijdkrachten op grond van een Ame
rikaans-Chinees verdedigingsverdrag.
De Amerikaanse atoomduikboot
„Nautilus" heeft geheel onder water
en ijs varend een tocht over de
noordpool voltooid. Het vaartuig heeft
hierdoor een nieuwe zeeweg tussen
het oostelijk en westelijk halfrond ge
volgd.
De „Nautilus" is op 22 juli uit
Pearl Harbour vertrokken. Donderdag
werd de gezagvoerder, Anderson, bij
IJsland van boord gehaald en naar
Washington gevlogen, waar hij vrij
dag door president Eisenhower werd
ontvangen. Tijdens de plechtigheid in
het Witte Huis werd Anderson on
derscheiden met het Legioen van
Verdienste. De bemanning kreeg een
eervolle vermelding.
Het Witte Huis deelde mee, dat de
nieuwe zeeweg veel korter is dan de
andere. Van Londen naar Tokio moet
men thans 11 200 mijl afleggen, maar
langs de nieuwe route is de afstand
slechts 6 300 mijl.
Het stadsbestuur van Kiloeng op
Formosa stelt een onderzoek in naar
de reeds bestaande schuilkelders
en laat er nieuwe graven om aan
alle 200 000 inwoners van de stad
bescherming te bieden in geval
van een luchtaanval.
De Britse eerste minister MacMilian
en zijn Griekse ambtgenoot Karaman
lis hebben vrijdag besprekingen over
het vraagstuk Cyprus gevoerd.
Sir Hugh Foot, de gouverneur van
Cyprus, had in Athene een onderhoud
met de verbannen aartsbisschop Ma-
karios. Foot noemde het gesprek van
75 minuten met Makarios „nuttig".
Op Matsoe en de Pescadores-
eilanden (bij Formosa) is de
noodtoestand afgekondigd door
de nationalistisch-Chinese auto
riteiten. De luchtmacht is in
staat van verhoogde paraatheid
gebracht. De foto toont enkele
Chinese vliegers, die na het
alarmsignaal naar hun onvrien
delijk uitziende toestellen ren-
Naar te Kopenhagen wordt ver
wacht, zal er in de komende maanden
een Westduits-Deens vlootcommando
in het leven worden geroepen. Een
plancommissie zal voorstellen het
hoofdkwartier van de Westduits-
Deenso^ vloot te Holtenau, nabij Kiel
te vestigen.
Het gemeenschappelijke commando
krijgt tot taak de verdediging van
de toegang tot de Oostzee, in het bij
zonder de Deense zeestraten.
Aan de vooravond van het
congres van Duitse katholieken,
dat van 13-17 augustus te Ber
lijn wordt gehouden, is in de
„Saechsische Zeitung" een pole
miek van een hele pagina tegen
de katholieke kerk verschenen.
Kardinaal Frings, de aartsbisschop
van Keulen, wordt door het blad van
de Oostduitse communistische partij
(S.E.D.) als „oorlogsprediker, propa
gandist voor een kruistocht tegen het
Oosten, verbreker van de eenheid der
vakbeweging en verachter van de
volkswil" gebrandmerkt. Volgens het
blad oefent de kardinaal krachtige
druk uit op het politieke en economi
sche gebeuren in de Bondsrepubliek.
Naast deze polemiek publiceert het
blad een artikel over „het ware ge
zicht van het politieke katholicisme"
volgens hetwelk de Kerk wil optre
den als redder van de heerschappij
van het imperialisme. In het bijzon
der worden de Jezuieten ervan be
schuldigd in Rome geheime agenten
op te leiden die in de Sovjet-Unie en
de volksdemocratieën zouden moeten
gaan opereren.
De Indonesische regering heeft
een onverwijld onderzoek gelast
naar de moeilijkheden die zich
hebben voorgedaan en nog
voordoen met de bouw van
een suikerfabriek bij Djogja-
karta.
De fabriek is geleverd door
Oost-Duitsland. Volgens een
officieel communiqué dat vrij
dag van regeringszijde is uitge
geven, is het proefdraaien een
mislukking geworden.
De zaak is daarom zo hachelijk, daar
de stagnatie in deze fabriek maakt
dat het suikerriet te velde staat te ver
rotten. De fabriek heeft 250.000.000
tupiah gekost en men heeft er vier
jaar aan gebouwd. In maart van dit
jaar was zij gereed. Op 29 mei vond
de officiële opening plaats, in het bij
zijn van president Soekarno en vele
andere hoogwaardigheidsbekleders.
Plechtig wierpen de hoge gasten de
eerste stengels suikerriet in de machi
nerie. Sedertdien heeft de fabriek haar
bouwers en de Indonesiërs weinig an
ders dan narigheid gebracht. Daarbij
is de stemming er niet beter op ge
worden en de Oostduitsers die de
bouw hebben geleid, zijn er niet in
geslaagd bij de Indonesiërs de erger
nis weg te nemen. Zij hebben name-
lijk gesproken over sabotage, en wat
erger is: zij hebben laten doorscheme
ren dat het slordige werk der Indo
nesische arbeiders de reden is, waar
om de fabriek nog niet functioneert.
Dit nu was, naar iedereen in Djakarta
inziet, zeer onverstandig tegen het
zere been der Indonesiërs getrapt.
Er zijn ongeveer 90 Oostduitse tech
nici bij de bouw en het toezicht daar
op betrokken. Het grootste deel van
de 250 miljoen rupiah, die de fabriek
kost, zijn voorgeschoten door de
„Deutsche Demokratische Republik",
op grond van een handelsverdrag van
1955. Thans staat de „Madukismo"
hetgeen betekent: „honing der aarde"
daar en levert moeilijkheden op,
die zich omstreeks 5 juni aankondig
den en op 12 juni zichtbaar werden.
Enkele dagen later stond de zaak stil
als gevol gvan „machinestoring". De
Duitse technici kondigden aan dat men
de moeilijkheden binnen enkele dagen
de baas zou zijn. Het werden enkele
weken. Op 3 juli eindelijk kon men
er getuige van zijn, dat een gewel
dige lading suikerriet in bewerking
kwam. Het leed scheen geleden.
Het was nie* geleden. Volgens de
technici werd een groot stuk ijzer met
het riet in de machines gevoerd, met
noodlottige gevolgen. Bovendien be
weren de Oostduitsers, dat de beton
nen fundering van de fabriek niét
deugt, hetgeen te wyten zou zijn aan
de slordige werkwijze der Indonesi
sche arbeiders.
De Indonesische bedrijfsdirecteur
van de fabriek noemde dit „een bela
chelijke en naïeve motivering. Vol
gens hem lag de fout in de ongebrui
kelijke koeling en smering van de
machinerie. In feite, aldus de Indone
sische zienswijze, is de fabriek beter
geschikt voor suikerbieten dan voor
suikerriet.
Toen kwam de (islamitische) vak
bond in Djogjakarta met een verkla
ring, die sprak van een „technologisch
fiasco". i
Bij dit alles komt, dat de suiker-I
plantages een schadevergoeding eisen
van 343.000 rupiahs per dag, zolang de'
fabriek niet werkt. Een zeker succes
hebben zij daarbij, volgens hun eigen
aankondiging, reeds bereikt, want
„Dia Invest" (D.I.A. of Deutsche In
nen- und Aussenhandel in het Oost
duitse staatslichaam dat in- en export
behandelt) heeft, naar de plantage
organisatie aankondigt, 6.000.000 ru
piah schadevergoeding aangeboden.
Thans wacht men met spanning af
wat het regeringsonderzoek zal uit
wijzen.
De „Leipziger volkszeitung", ook
een blad van de S.E.D. schrijft dat in
West-Duitsland de monopolie-kapi
talisten arm in arm met de geeste
lijkheid bereid zijn met bijbel en
atoomraketten op het Duitse volk
los te slaan."
Enkele weken geleden zijn in Oost-
Berlijn en Rathenow vier paters Je
zuieten, elf vooraanstaande vertegen
woordigers van de katholieke leken
beweging en nog een geestelijke ge
arresteerd. Hiervoor zijn geen rede
nen opgegeven.
Volgens de leider van de Christelij
ke Democratische Unie in de Russi
sche zone van Duitsland, August
Bach, moet deze partij een soort van
oppasserrol ten opzichte van de evan
gelische en de katholieke kerk spelen.
De partij moet volgens hem „met
verhoogde waakzaamheid de ontwik
keling van de kerken in het oog hou
den".
Over de toestand in Hongarije heeft
gisteren dr. Bela Fabian, voorzitter
van de vereniging van geweaen Hon
gaarse politieke gevangenen, het vol
gende gezegd:
1)
2)
3)
Er zijn momenteel zeven concen
tratiekampen, waarin o.a. 2 000
Russische militairen opgesloten
zitten, die aan de verbroedering
tijdens de opstand hebben deel
genomen.
Nagy en Maleter zijn niet in Boe
dapest maar in Moskou terecht
gesteld. Kadar zou het nieuws
van de executie telefonisch van
Kroestjev vernomen hebben.
De meeste processen in Boeda
pest worden achter gesloten deu
ren gehouden. De beklaagden
worden veroordeeld op aanklacht
van de geheime politie, zonder
getuigenverhoor.
4) Meer dan 50 000 Hongaren be
vinden zich in Hongaarse con-
concentratiekampen. Circa 75 000
zijn er naar Rusland gedepor
teerd. Onder deze laatsten be
vinden zich 50 000 arbeiders van
Czepel, die na de opstand sta
kingen hebben georganiseerd. Ze
zijn naar China doorgezonden,
waar ze in fabrieken werken.
Dr. Fabian, die zijn mededelingen
deed in een persconferentie te Den
Haag, beschuldigde de Russische or
thodoxe kerk, die momenteel deel
neemt aan de Wereldraad van Ker
ken te Utrecht, ervan, dat zij in de
afgelopen 15 jaar nooit haar stem
heeft verheven tegen de onmenselijk
heid in de Sovjet-Unie.