Verscheidenheid en
samenhang van de
W.-Europese gewesten
GEEN SLI1TAGE
p Wit
VenkouSt
STEM-FEUILLETON
J uan Je
z
£sso
Zwart o
Monstertransport van
Milaan naar Velsen
Afvalstoffen geven voor
Nederland extra gevaar
Bromfietser
verongelukt
Alpen eisen
hun tol
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 23 JULI 1938
Inleiding te Luik
van mr. J. Vink
BËTER en LANGER
ARRESTATIES
IN KENIA
NIEUWE ESSO BENZINE verrijkt
NIEUWE GOUDEN
ESSO EXTRA MOTOR OIL
Rapport over kernenergie
DROPS
UW TAFELWATER
Voor lamiliegebruik,
in ï/l literschroefflessen
on nep pi
leótep
door Gordon Mac Creagh
Landbouwschuren
in as gelegd
Vliegende schotel
in de maak
STAATSEXAMEN
ONDERWIJZER
Overstromingen
in New Dglhi
UW TAFELDRANK.
Voor familiegebruik,
in ï/l literschroefflessen
TV'RADIO'TV'RADIO'TV'
Bedoeling en resultaat van de voordracht van Mr. J. Vink, was
een globale schets van de door de natuur gegeven situatie in
ISioord-West-Europa en de op grond daarvan verschillende
streken in dit gebied. In forse duidelijke lijnen verscheen hier het
beeld van het Noord-West-Europese landschap met zijn lage en
vlakke poldergebied langs zee, rijzend over de zandgronden, o.a.
van de Kempen, naar het heuvelland zoals in Zuid-Limburg en
het woudrijke midden-massief van Ardennen en Eiffel en daar
overheen reikend tot in het bodemrijke Lotharingen.
Geheel dit gebied wordt van zuidoost naar noordwest door
sneden en verbonden door de grote rivieren Rijn, Maas en Schel
de, terwijl wegen, spoorlijnen en kanalen voorain de meest ge-
eigende vlakkere streken, er de dwarsverbindingen vormen.
De confrontatie met de geografi
sche gesteldheid van het beschouwen
de gebied voert feitelijk reeds over
de politieke grenzen heen en het
bewustzijn van de ontwaarde samen
hang doet de blik wenden naar wij
der horizonnen. Men ziet de aanval
lende functie van de verschillende
gewesten in het grote verband voor
elkaar. Tevens tekent zich duidelijk
af, dat sommige plaatselijke en ge
westelijke ontwikkelingsmoeilijkhe
den alleen in dit grotere verband
oplossing kunnen vinden door nauwe
re contacten en samenwerking tus
sen de gewesten onderling, ook aan
weerszijden van politieke grenzen.
Het gaat bij de verdere ontwikke
ling van noordwest-Europa om een
optimaal gebruik van de natuurlijke
gegevenheden. Met het oog hierop
heeft mr. Vink nagegaan, op welke
wijze hiervan nog beter kan worden
geprofiteerd. Achtereenvolgens nam
hij zo in beschouwing de waterver
bindingen, de waterhuishouding, de
energievoorziening, de landbouw, de
delfstoffen, de industrie en de re
creatiemogelijkheden.
Wat de waterverbindingen betreft
valt te constateren dat de transver
sale verbindingen tussen de rivieren
nog verder ontwikkeld kunnen wor
den. Hier is te denken aan een nieu
we Maas - Rijnverbinding en aan
een verbetering van de verbinding
tussen Schelde en Rijn. Ook ontbre
ken soms de schakels tussen de
transversale verbindingen onderling
omdat de politieke grens een belem
mering werd voor de verbinding.
Zo lopen in Noord-Brabant en het
Belgisch-Kempische gebied de bei
de kanalenstelsels zonder contact
evenwijdig aan de grens. Mr. Vink
stelde hoezeer terecht dat hun
onderlinge verbinding een studie
waard is. Men denke slechts aan de
stop van Lozen en het ontwerp van
een Postelkanaal.
Waterhuishouding
De waterhuishouding in noord-
west-Europa kan en moet ook aan
merkelijk verbeterd worden. Met de
hoeveelheid water, die ih de grote
rivieren ter beschikking is, moet zo
economisch mogelijk worden omge
sprongen, nu de behoefte aan water
door de toeneming van de bevolking
en van de industrie zoveel groter
wordt. De hoedanigheid van het wa
ter vormt een ander probleem, niet
alleen vanwege de verzilting in de
riviermonden, maar ook vanwege de
verontreiniging der rivieren door af
valstoffen van mijnen en fabrieken.
Het Ruhrgebied en de kalimijnen van
de Elzas vergiftigen eenvoudig het
Rijnwater dat door Nederland
stroomt. Verder dient aandacht be
steed aan goede afwateringen vooral
weer bij stroomgebieden, die grenzen
doorkruisen.
Er moet o.a. worden bestudeerd
of en in hoeverre meer gebruik kan
worden gemaakt van stuwmeren in
hooggelegen gebieden voor waterle
vering en wateropzameling ten ge
rieve van de lager gelegen streken.
Ook is te bezien in hoeverre water
kracht bij stuwdammen dienstig kan
worden gemaakt voor de energie
voorziening. Bij herhaling is vroeger j
hierop in ons blad. gewezen, het zaad I
van die gedachte ontkiemt
Landbouw en industrie
Bij de landbouw gaat het er voor
al om de goede gronden in het laag
land en in het heuvelgebied de
I z? rati°neel en intensief mo
gelijk te benutten. Marginale gronden
zouden het bosareaal kunnen verster
ken. Voor het verkrijgen van goed
ingerichte bedrijven van voldoende
omvang zijn ruilverkavelingen ge
wenst. In de grensgebieden vragen
agrarische verbeteringsplannen weer
om regionale samenwerking.
Ook voor de industrie komt het
aan op de natuurlijke vestigingsfaeto-
ren. Hierbij spelen de grondstoffen-
basis en de verkeersligging een be
langrijke rol. Vandaar de industriële
concentraties in het Ruhrgebied en
Lotharingen bij de vindplaatsen van
kolen en ijzererts.
Ook Nederlands Limburg kan hier
als voorbeeld gelden.
Omdat de hoogovens ook steeds
meer kolen en erts van overzee moe
ten betrekken, gaat de verkeerslig
ging als vestigingsfactor hiervoor 'n
grotere rol spelen en kan men meer
vestigingen van zware industrie in
het kustgebied van de rivjerendelta
verwachten. Vooral aan diep vaar
water. Daar is het ook de geschikte
plaats voor de pretochemische in
dustrie welke op de olieaanvoer van
overzee is aangewezen. Het is even
wel mogelijk dat de in aanleg komen
de oliepijpleidingen de vestiging de
zer bedrijven weer minder afhan
kelijk van de kust zullen maken.
Hier ligt dan een verdere kans voor
spreiding van de industrie van de
overbevolkte kuststroken heen naar
het binnenland.
Recreatie
Tenslote zal noordwest-Europa ook
nog beter en ruimer in de groeiende
behoefte aan recreatie moeten kun
nen voorzien. De variaties in het
landschap bieden de natuurlijke mo
gelijkheden. Er is hier vanzelf wis
selwerking tussen het kustgebied en
zijn stranden, duinen en plassen en
de heuvels en bergwouden van het
middenmassief.
Maar ook op dit terrein eist de
toenemende bevolking een gecoördi
neerde ruimtelijke ontwikkeling. Er
valt te denken aan herbebossing, aan
het benutten van stuwmeren voor re
creatiedoeleinden en aan het tijdig
reserveren van natuurgebieden of het
ontsluiten en toegankelijk maken
daarvan in de grensgebieden zoals
b.v. aan de grens tussen Nederland
en België.
Wat tot dusver in dit opzicht reeds
tot stand kwam Is bijlange na nog
niet genoeg. Voor Limburg, Noord-
Brabant en Zeeland ligt nog een uit
gebreid terrein te wachten op ont
ginning, op planning, organisatie en
uitrusting.
Ruimtelijke ordening in al de ge
noemde opzichten en in noordwest-
Europees verband is er nodig om
het leven voor de mens in deze stre
ken ook voor de verdere toekomst
mogelijk en aangenaam te maken.
Het gaat bij dit alles om de mens,
zo concludeerden mr. Vink en drs.
G. Hendriks van het ministerie van
Maatschappelijk Werk in Den Haag
heeft aan dit menselijk aspect te
Luik ook nog een afzonderlijke be
schouwing gewijd, waarbij o.a. de
Zeeuwsch - Vlaamse toestanden als
voorbeeld hebben gediend.
Op deze ruimtelijke ordening be
zint men zich thans in alle landen
van noordwest-Europa, al dekken de
Advertentie i
In een voorafgaande beschou
wing hebben wij de betekenis
geschetst van een congres als
het Europees Colloquium over
Ruimtelijke Ordening, dat vo
rige week te Luik gehouden
werd, voor het geven van be
kendheid in ruimere Europese
kring aan de behoeften en be
langen van nog achtergebleven
ontwikkelingsgebieden met na
me langs de staatsgrenzen in
noordwest-Europa.
Wij willen thans het onderwerp
van het Luikse congres nog
nader bezien, waaruit opnieuw
zal blijken, dat aanwezigheid
van onze Nederlandse grens
provincies of grensstreken op
dergelijke samenkomsten zeer
gewenst is. Wij gaan hiervoor
de inleiding na, welke de direc
teur van de Ned. Rijksdienst
voor het Nationale Plan, mr. J.
Vink, voor het Europese forum
te Luik gehouden heeft over
het fysiek milieu en de inter
nationale ontwikkeling in
noordwest-Europa.
Een
Borstel
doet het
denkbeelden en doeleinden welke men
daarbjj voor ogen heeft in de ver
schillende gebieden, elkaar niet al
tijd helemaal. Er kan sprake zijn
van ruimtelijke ontwikkeling in de
breedste zin, er kan ook meer spe
ciaal gedacht worden aan de stede-
bouwkunde aan industrialisatie of aan
een aanpassing of afstemming van
verkeersmogelijkheden aan regionale
behoeften. Maar overal wordt van de
ze aangelegenheid studie gemaakt
en blijkt hiervoor ernstige belang
stelling te bestaan.
Hiervoor getuigde de ruime verte
genwoordiging der betrokken landen
op het Luiks congres, waarbij de
sterke Duitse delegatie bijzonder op
viel; hiervoor getuigde ook het breed
opgezette en rijk met kaarten en af
beeldingen geïllustreerde tijdschrift
..Urbanisme" dat de Franse delega
tie er Het ronddelen, een voorbeeld
voor en aansporing tot andere streek-
publikaties.
Het nu gehouden Europees
Colloquium zal daarom zeker
nog wel door andere dergelijke
bijeenkomsten worden gevolgd,
waarin de inzichten omtrent de
ruimtelijke ordening worden
verdiept, en gecoördineerd als
mede nadere richtlijnen uitge
stippeld. Het is zaak, dat alle
betrokken gewesten, ook onze
Nederlandse grensprovinciën,
daarmee dan door deelneming
en initiatief hun voordeel zullen
doen.
De politie van Kenia heeft 36 leden
van het geheime Kikoejoe-genoot-
schap Kiama Kia Moeingi in verze
kerde bewaring gesteld. Deze organi
satie was in januari van dit jaar ver
boden, omdat zij zich schuldig maak
te aan activiteit in de geest van die
van de Mau Mau.
De politie heeft nu in totaal 400
leden van het genootschap ge
arresteerd, van wie de meeste nog
in hechtenis worden gehouden.
(Advertentie)
Het wakend oog van Esso duldt in Uw motor
Gebruik daarom uitsluitend
met alle eigenschappen van bovensmering
De Koninklijke Academie van We
tenschappen heeft een rapport doen
opstellen over de gevaren van de toe
passing van de kernenergie, dat is
ingezonden voor behandeling op de
tweede atoomconferentie van de Ver
enigde Naties, die in september in
Genève zal worden gehouden.
In dit rapport, aldus prof. dr. J.
H. de Boer, voorzitter van de Neder
landse delegatie naar die conferen
tie, wordt gewezen op de precaire si
tuatie, waarin West-Europa en in
het bijzonder Nederland komt te ver
keren bij toepassing van de kern
energie op grote schaal.
Nederland ligt in het grote Euro
pese industriecentrum, dat een grote
behoefte aan energie heeft en dat
aan die behoefte in de toekomst ze
ker zal voldoen door gebruik te ma
ken van kernsplitsingsenergie. Dat
betekent produktie van zeer veel
kernenergie en dus produktie van
zeer veel afvalstoffen. Gedeelten
daarvan kunnen in de atmosfeer te
recht komen, andere in de grote
rivieren, weer andere in zee. Juist
Nederland, dat in de delta van drie
grote Europese rivieren ligt en wa
ter aangevoerd krijgt uit heel West-
Europa en dat een groot deel van
zijn grondgebied door de zee be
grensd ziet, zou daar grote moeilijk
heden door kunnen krijgen. De radio
actieve verontreiniging van lucht,
water en bodem, die het gevolg zou
kunnen zjjn van toepassing van kern
energie op grote schaal, dient daar
om de grootst mogelijke aandacht te
krijgen, aldus prof. de Boer, en de
academie heeft het rapport dan ook
ingezonden, om internationaal die
aandacht te vragen. Het verontrei-
nigingsvraagstuk is een wereldpro
bleem. Maar dit wereldprobleem is
De heer W. Prins uit Zaandam
kwam met zijn bromfiets bij het in
halen van een andere bromfietser
onder Baarn ten val. Hij liep een
schedelbasisfractuur op en is tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis over
leden. Zijn vrouw, die achterop zat,
werd met een shock in het Baarnse
ziekenhuis opgenomen. Het echtpaar
was op een vakantietocht.
in West-Europa en dus in Nederland,
klemmender dan waar ook. Vandaar
dat er in het rapport op wordt aan
gedrongen, het vooral als een West-
europese moeilijkheid te zien.
(Advertentie)
telkleurig liefdestafereel met een
zwarte ondergrond. „Niks waard",
zei de ander, die artiesten motten
nou altijd de zaak verdraaien".
Verstrooid
Robert Collins, commandant van
een vliegbasis in Texas, wordt met
de dag verstrooider. Als hij in zijn
auto stapt heeft hij steeds een pa
rachute en een boordmecanicien bij
zich. Tijdens zijn laatste plezierritje
sloeg in de buurt van Dallas de mo
tor af. En hoe Robert ook aan het
dashbord prutste, hij kreeg de wa
gen niet meer op gang. „Springen",
riep de mecanicien, die eens grap-
pig wilde zijn. Maar Collins sprong
pijn trok Edgar die gezichten... njet. „Dit is voor mij het einde"
fluisterde hij, „ik heb hoogtevrees.
j RIBBEN
De tenor Edgar Evans heeft
zijn baas verteld, dat hij er
niets meer voor voelt in de l
opera „Carmen" op te treden. S
zijn tegenspeelster had hem j
een por gegeven, omdat hij
haar van de wijs bracht door J
allerlei rare snuiten te trek-
J ken. Die por kostte Edgar een
S rib. Dat was de tweede in j
twee dagen tijds, want de dag
tevoren sneuvelde er een in i
J een strijd-scène. En van de
Probleem
In de dierentuin van Frankfort
gaat het voortaan dagelijks onwe
ren. De directie vindt het voor het
publiek zo prettig dat de kaaiman
nen hun natuurlijke geluid laten
horen. Ze voelen zich namelijk het
best op hun gemak als het dondert
en stortregent. De directie zit echter
met een klein probleem: als het
giet komt er geen mens kijken.
Oordeel
In het Cultureel Centrum te Bre
da stonden twee dames grafisch werk
te bekijken. „Hoe vind je dat daar",
vroeg de een en ze wees op een pas-
Wanneer jij zonder re
den bloemen voor me
meebrengt, dan moet daar
een reden voor zijn".
keuze vat 5 smaken -19 cent per rol
tAdvertentie)
Een generator van 120 ton, be
stemd voor het Provinciaal Elektrici
teitsbedrijf van Noord-Holland, zal
dezer dagen van Milaan naar Velsen
worden vervoerd. Dit transport
wordt door de spoorwegen van Italië,
Zwitserland, Duitsland en Nederland
verzorgd.
Gebruik wordt gemaakt van een
enorme wagon, die eigendom is van
de Zwitserse spoorwegen en speciaal
geconstrueerd werd voor zeer zwaar
vervoer. De voorlopige kosten van
dit vervoer zijn op f 50.000,- ge
raamd, terwijl voor elke dag, dat
de wagon langer dan gecontracteerd
in gebruik is, f 1000,- moet worden
betaald.
Voor het transport hebben spoor
wegdeskundigen van de by het ver
voer betrokken landen, uitvoerige
berekeningen gemaakt met betrek
king tot het zgn. vrije profiel, de
toelaatbare asdruk en de toelaatbare
snelheid.
Het vrije ruimte-profiel is bij het
gebruik van normale gesloten wa
gons steeds gewaarborgd. Bij open
wagons, die beladen worden, is dit
evenwel moeilijker. Elke seinpaal,
elk portaal van de bovenleiding, elke
perronwand of obstakels in of bij
bochten kan tot moeilijkheden aan
leiding geven tijdens het transport.
De omvang van dit transport is
8)
,,'n Spleet? Hoe bedoel je dat?"
„Och antwoordde de ingenieur,
zich afvragend, hoe hij zijn vakken
nis zo eenvoudig mogelijk zou ten
beste geven, „het is hier overal een
leisteenformatie, ziet u? En in het
leisteen vind je steeds aderen en la
gen of brokken van sodium of mag
nesium-zouten en sulfaten en derge
lijke in water oplosbare stoffen. In
laat me doodschieten, als het die to
venaar met z'n helse kunsten niet ge
weest is. Dat is altijd zo. Stom van
me, dat ik hem niet meteen neer
geschoten heb, zodra ik hem zag!"
wel zo'n beetje weg van slavernij,
vind je niet?"
„Come, senor?" sputterde Diego
met wijduitgebreide armen tegen.
„Slaven? Helemaal niet. Worden ze
niet behoorlijk betaald? Carramba, ik
heb hun het dubbele van het gewo
ne loon moeten beloven, eer ik hen
mee kon krijgen. Hoewel", vervolgde
hij schouderophalend, „dat was maar
Er volgde een slechts door keel- een truc, tegenover die van die won
derdokter. Maar", en hij verhief zijn
stem zo luid, dat Templar, die iets
scheen te willen zeggen, er niet bo
venuit kon komen, „we zijn fatsoen
lijke mensen, de senores en ik als
afstammeling van De Soto! We be
talen hun een behoorlijk loon. Ge
looft me, senores, er zijn wel ande
geluiden van Diego onderbroken stil
te, totdat Tony Lepanto een grote
rookwolk uitblies.
„Nou, als me dat geen opgewon-
den standje is! En wat weet je er
de loop der eeuwen zijn die door het nou naet zekerheid van af?"
naar binnen sijpelende water wegge- „Ja, hoor eens' antwoordde Tem-
smolten en zo hebben zich onder- Plar, ,.'k heb vannacht ook vreem-
grondse kanalen en spleten gevormd de geluiden menen te horen. Ze kwa- ren, mensen zonder afkomst, die veel had. Dit was een oude
die soms mijlen lang zijn. In Nevada men ergens heel in de hoogte van- beloven, maar helemaal niets be- strijd met de dood zelf.
vindt men daarvan een welbekend daan. Ik dacht, dat het vogels wa- talen. Verdad; dat is de waarheid!"
voorbeeld, namelijk een ondergrond- ren, nachtuilen of iets dergelijks. Ik Templar haalde zijn schouders op.
se rivier, de Armogoso. De meeste had er naar willen vragen, dat is Hij was geen zedeprediker; niets
holen in leigesteente zijn op die wij- ook z°. Ik veronderstel, dat die ou- meer dan een gewone jonge kerel,
ze gevormd. de schurk op een hoorn, of iets der- die pas van een technische hogeschool
Welnu, het water van die waterval gelijks blaast en daardoor die India- kwam. Hij kon niet verwachten, dat
daar heeft hier of daar zo'n spleet
r>riTYYtf-*Q4. J -
aan zijn hart. Hij pijnigde zijn her
sens om een plan te vinden, dat die
heiligschennis kon verhinderen. Het
was een wanhopig probleem voor
een alleenstaande, zwakke, oude
man. Hij was echter bijzonder sluw.
Hij kende zijn Indianen in alle op
zichten en wist, hoe hij hen tot on
voorwaardelijke gehoorzaamheid kon
dwingen. Maar hier stond hij tegen
over mensen van een vreemd volk,
dat geen geloof hechtte aan zijn to
verkunst en dat zelf verschrikkelij
ke macht bezat.
Genoeg om iedere gewone ipage
of medicijnman op de vlucht te ja
gen. Doch hij was Mamu, de recht
streekse afstammeling van Mamu de
profee_t, die het goudoffer gebracht
vete een
dusdanig, dat in ons land het naast
liggend spoor moet worden vrijge
houden. Dit betekent, dat op dubbel-
sporige baanvakken het transport al
leen mogelijk is als de dienst ge
staakt is, zoals in de nacht van zon
dag op maandag. Op elk ander tijd
stip zal het transport tussen de nor
male dienst gewrongen moeten wor
den, waarbij de maximale toelaat
bare snelheid weer een handicap is.
De wagon heeft achttien assen en
per drie assen een draaistel, waar
door men ondanks de grote belas
ting toch nog vrij vlot in de boch
ten kan rijden. Door een ingenieuze
overbrugging van de draaistellen
vormen zij toch een geheel zonder
dat de soepele beweeglijkheid in de
bochten eronder lijdt.
De onderkant van de te vervoeren
generator ligt slechts veertien cen
timeter boven de rails. De gehele
wagon, in beladen toestand, heoft
een lengte van bijna 43 meter. De
duur van het vervoer van Milaan
naar Venlo zal ongeveer tien dagen
zijn.
Bij een reeks ongelukken in de Ita
liaanse alpen zijn de afgelopen twee
dagen negen bergbeklimmers gedood
en drie andere gewond.
Onder de slachtoffers bevonden
zich de Franse ski-kampioene Mary-
sette Agnel. haar echtgenoot Maurice
Claret en haar neef pater Brunod de
Verney. Zij verongelukten op de
Mont Blanc.
(Advertentie)
ontmoet en is de ingewanden der
aarde binnengestroomd, om er er
gens anders weer uit te komen. In
elk geval komt het niet hierheen en
dus behoeven we ons er niet dik
over te maken".
,,Hm! Het kan dus geen kwaad?"
„Helemaal niet. Kijkt u eens, er
bestaat geen enkele grond om aan
te nemen, dat de overstort van dit
meer ooit groter geweest is dan op
het ogenblik. Tenminste in de laat
ste eeuwen niet. Neen, dat is toch
met helemaal waar. Er was vroeger
een grotere overvloed van water. U
ziet, dat deze stenen hier helemaal
door het water afgesleten zijn.. Ik
veronderstel dat het water toen ook
hierin terechtkwam. Maar later heeft
het vermoedelijk een spleet gevon
den en is op die manier afgeleid"
De geldschieter gromde, nam nog
een slok uit zijn flacon en kroop
weer weg in zijn bontkraag.
Tegen de avond kwamen de nieu
we peons onder aanvoering van de
razende Diego. Hij kon zich nauwe
lijks meer beheersen. Hij liet zich
gejaagd van zijn muildier glijden en
kwam naar de beide blanken toe.
„Carramba, senores, wat denkt u.
dat er gebeurd is?" schreeuwde hij.
„Die vervloekte wonderdokter! Ik
zal hem vermoorden, amigos, met
mijn eigen hand! Canastos! Luister
nu toch eens! Ik heb een van de
weggelopen kerels gevonden. Hem
geslagen tot hij alles bekende. En
waarom? Raad eens, senores. Hij
zei, dat hier boze geesten woonden
Dat de duivels in de nacht luid ge
schreeuwd hebben, hen met de dood
bedreigd: daarom zijn ze gevlucht. Ik
hij de zeden en methoden van een
nen doodsbang weet te maken".
Diego begon te vloeken.
»Of 't nou hoorns, of duivels, of Hij was hier alleen om zijn werk
vogels zijn, het kan me niet schelen, als ingenieur te doen. En dus richtte
maar deze kerels zullen me niet ont- hij al zijn aandacht en al zijn jeug-
snappen en die wonderdokter ook dige energie op het werk, door hem
met Carramba! Mijn roemrijke begonnen. Het afvoerkanaal vorder-
voorvader wist wel, hoe hij met die de. Niet zo vlug als hij het met vrij-
ïuiwammesen moest omspringen En willige arbeidskrachten zou hebben
aat weet ik, Diego de Soto óók! Se- gedaan. Maar 't vorderde toch. Eerst
nores, de mannen zijn er; de schat- een eindje kanaal, dan een eindje
Tr.Wa<i ons' ^an werk!" dijk, of een stuk buisleiding. Gebruik
en111u3!?- terst°nd de lei- makend van de natuurlijke forma-
afv °h 'Z t van zÜn ttes kwam hij met de dag verder.
Overdag lag hij op wacht en span
de zijn hersens tot het uiterste in.
Des nachts huilden zijn duivels hoog
tussen de bergkloven en hun spook
achtige kreten weergalmden door de
ravijnen en spelonken. De eerste
nacht stonden de peons als één man
op en slopen stil als schimmen voor
bij de tent van hun opzichter om
de open vallei in te vluchten. Hun
voorman gaf taal noch teken. Zijn
tent bleef doodstil en lag verdoezeld
in de schaduwen der rotsen. Als ze
eenmaal de bocht in het ravijn om
waren, konden ze rennen, zo hard
ze wilden, als verschrikte paarden,
die de vrijheid zoeken. Dicht opeen
gedrongen bereikten ze de bocht. Er
ontstond enig geschuifel toen ze er
omheen drongen. Niemand wilde de
laatste zijn. En toen, op het ogen
blik dat ze de hoek om kwamen,
afvoerbuizen, terwijl Diego zijn tent
uit voorzorg ging opslaan bij het be
gin van het ravijn, waar de door
gang slechts enkele meters breed
was. De tent der werklieden zou al-
landstreek zou kunnen veranderen, doemde een duivelse gedaante uit het
duister voor hen op en sloeg er met
een lange zweep op los in woeste
uitgelatenheid.
„Zo wouen jullie weglopen? Ze
ker bang voor duivels, niet? Nou,
hier staat een duivel, die veel er
ger is dan jullie gillende spoken Te
rug naar jullie tent, honden! De eer
ste de beste, die ik te pakken krijg,
snijd ik in mootjes!"
Onder het uitstoten van dierlijke
angstgeluiden, dribbelden de peons
als 'n troep schapen naar hun nacht
verblijf terug. Ze deden geen enkele
ioging meer om langs die weg te
mtsnappen. Ze werkten nok harder.
Sloom als altijd; maar Diego had
ie verschrikkelijke zweep met een
eren lus aan zijn pols hangen en
dreigde ermee bij de minste aanlei-
En van dag tot dag lag de oude
ziener op zijn hoge post op wacht
als een hagedis in de zon. Wat ei
nu gebeurde kon hij goed begrijpen
Zijn oude volk had de kunst van hel
X? i. ePe kaIjt door het kamp aanleggen van waterleidingen altijd
der blanken bewaakt worden en de goed verstaan. Het enige, waarovei
weg langs de rotsen omhoog was veel hij verwonderd stond, was, dat nel
te lastig om er langs te vluchten; ding niet in verbinding stond met de ding. En hij zou zeker toegeslagen
zyn eigen tent zou aan de andere stroom. Bij het begin van het ka- hebben, als Templar bij de eerste de
zijde staan, langs welke kant ze ze- naai bevond zich een dam van rots- beste gelegenheid niet naar hem toe-
ker geen poging tot ontsnapping zou- blokken. gekomen was en hem streng onder
den wagen. Dwangarbeiders konden Hij lag erover te piekeren en naar- handen had genomen,
niet beter bewaakt worden. „Nou, mate het werk voortgang vond,
nou grinnikte Templar, „het heeftknaagde een steeds grotere angst (wordt vervolgd)
Een hevige brand heeft twee grote
schuren van een kapitale boerderij
te Bedum in de as gelegd. Van de
boerderij kon slechts het voorhuis,
dat wordt bewoond door het echt
paar Oostinga, behouden blijven.
Een personenwagen en een aantal
landbouwwerktuigen gingen verloren
De eigenaar is tegen brandschade
verzekerd.
(Advertentie)
Ingenieurs van de Armstrong-
Whitworthsfabrieken in Engeland zijn
volgens de „News Chronicle" bezig
met de bouw van een „vliegende
schotel". Het toestel zou moeten wor
den gebruikt om mensen in de ruim
te buiten de dampkring te brengen
en ze later weer veilig en wel op
aarde terug te brengen.
De grote man achter dit project
zou dr. William Hilton zijn. Hij zou
de leiding hebben gehad van proeven
met modellen van het toestel, dat
voor 5.000.000 pond sterling zal kun
nen worden gebouwd. Het zal echter
nog niet geschikt zijn om de atmos
feer te verlaten. Dit zal kunnen ge
beuren na beschikbaarstelling van
meer geld door de regering.
In het staatsblad is een koninklijk
besluit gepubliceerd, waarin de in
stelling van het staatsexamen voor
de akte van bekwaamheid als volle
dig bevoegd onderwijzer wordt gere
geld.
Dit staatsexamen komt overeen
met het kweekschoolexamen derde
leerkring.
(Advertentie)
Door overstromingen, welke New
Delhi maandag na zware regenval
troffen, zijn veertien mensen om het
leven gekomen, van wie de helft
door het instorten van hun huizen.
Het verkeer werd onderbroken en de
meeste scholen werden gesloten.
DONDERDAG, 24 JULI
HILVERSUM I. 402 m. AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO:
7,50 Dagopening AVRO: 8,00 Nws. 8,15
Gram. 9,10 De groenteman 9,15 Gram.
9,35 Waterst. 9,40 Morgenwijd. 10,00 Gram.
10,50 V.d. kleuters 11,00 V.d. vrouw 11,15
Kamerork. 12,00 Zang en piano 12,30
Land- en tuinb.meded. 12,33 Lichte muz.
13,00 Nws. 13,15 Meded. of gram. 13,20
Theaterork. 13,55 Beursber. 14,00 Sopr.
en piano 14,30 De jacht o-p de dader,
hoorsp. 15,10 Cabaret 16,00 Varianten 17,00
V.d. jeugd 17,45 Gram. 18,00 Nws. 18,15
Dansmuz. 18,45 Sportpraatje 18,55 Gespr.
brief uit Londen 19,00 Orgelspel 19,15
Lichte muz. 19,45 Nws. 19,50 Lohengrin,
opera 21,00 Act. 21,15 Lohengrin (2e acte)
22,40 Nws. 22,50-24,00 Lohengrin (3e acte).
HILVERSUM II. 298 m. KRO: 7,00
Nws. 7,15 Gram. 7,45 Morgengeb. en lit.
kal. 8,00 Nws. 8,15 Gram. 8,50 V.d. vrouw
NCRV: 10,00 Gram. 10,30 Morgendienst
KRO: 11,00 V.d. zieken 11,25 Chan
sons 12,00 Middagklok-noodklok 12,03
Gram. 12,25 V.h. platteland 12,35 Land
en tuinb.meded. 12,38 Gram. 12,55 Zonne
wijzer 13,00 Nws. en kath.nws. 13,20
Gram. 13,30 Dansmuz. NCRV: 14,00
Kamerork. en sol. 14,45 V.d. vrouw 15,15
Lichte muz. 15,40 Gram. 15,45 Vrouwen
koor en sol. 16,00 Bijbellez. 16,30 Plano
duo 17,00 V.d. jeugd 17,30 Gram. 17,40
Beursber. 17,45 Clavecimbelrec. 18,00 Po-
litlekapel 18,30 Gram. 19,00 Nws. en weer-
ber. 19,10 Gram. 19,20 Idem 19,30 Gevar.
muz. 19,50 CHU, pol. caus. 20,00 Radio
krant 20,20 Spoorzoeken door Europa 21,30
Gram. 22,00 Tijdschriftenkron. 22,10 Or-1
gelconc. 22,40 Gram. 22,45 Avondoverd.
23,00 Nws. en SOS-ber. 23,15-24,00 Gram.
BRUSSEL, 324 m. 12,00 Amus.ork.
12,30 Weerber. 12,34 Gram. 13,00 Nws.
13,11 Gram. 14,00 Eng. les 14,15 Gram.
15,00 Symf.ork. 15,30 Gram. 15,45 Duitse
les 16,00 Koersen 16,02 Kamermuz. 17,00
Nws. 17,10 Gram. 17,15 V.d. kind. 18,15
Vlaamse liederen 18,30 V.d. sold. 19,00
Nws. 19,30 Wereldtentoonst. 20,00 Caus.
20,10 Verz.progr. 20,30 Filharm. ork. 22,00
Nws. 22,15 Filharm. ork. 23,00 Nws.
BRUSSEL. 484 m. 12,00 Gram. 12,30
Idem 13,00 Nws. 13,15 Gram. 14,15 Idem
14,30 Orgelconc. 15,30 Gram. 16,05 Dans
muz. 17,00 Nws. 17,35 Gram. 18,32 Idem
19,30 Nws. 20.00 Chansons 20,30 Hoorsp.
21,00 Gram. 21,30 Lichte muz. 22,00 Nws.
22,10 Jeugdork. 22,55 Nws.
T elevisie
DONDERDAG, 24 JULI
NTS: 20,00 Journ. en weerber. VARA:
20,20 Mensen, dingen, nu! 20,30 Spiegel
der kunsten 21,00 Oostelijk Friesland,
filmdocumentaire 21,20 Liedjes 21,45
Amus.muz.
FRANS BELG.: 16,00 Wereldtentoonst.
17,00-18,00 V.d. jeugd 20,00 Journ. 20.30
Onbekend 21,30 Wereldtentoonst. Daar
na: Wereldnws.
VLAAMS BELG.: 17,30-19,00 Wereld
tentoonst. 19,30 Nws. 20,00 Feuill. 20,05
Documentaire 20,35 Film: Liefde zon
der morgen 22,05 TV-rally 22,35 Nws, en
journ.