put* messen 2% Edward Hughes vond principe van het elektrische woord Verschijnselen om te overpeinzen Wet SECRETARESSE flinke arbeidskrachten modern modieus en sportief, jj de beste keus bij van Haren Elf Weer investt DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 21 MEI 1958 Microfoon-principe in ruim 100 jaar niet gewijzigd BOEKENPLANK De vreemde gebeurte nissen op Huguemont NETTE MEISJES Geen compromis zegt Libanese premier 75 MêêMÊÊêëêêêêè n< Laurens Janszoon Coster en Gutenberg zijn de geschiedenis in gegaan als de uitvinders van de boekdrukkunst. Volgens een kort geleden verschenen rapport van de UNESCO wordt hun uitvin ding dagelijks in toepassing gebracht in maar liefst 225 miljoen dagbladen. Dat is een aantal, waarvan men even verrast opkijkt. Nog verrassender is echter het feit, dat vrijwel niemand de naam kent van Edward Hughes, de man wiens uitvinding elke dag op nieuw 257 miljoen radio-luisteraars in staat stelt van muziek of gesproken woord te genieten. Edward Hughes namelijk is de uit vinder geweest van de microfoon, die in ontelbare toepassingen zijn weg over de werelddelen heeft gevonden. Een interessante, veelzijdige figuur, deze Hughes, die op 16 mei 1831 te Londen het eerste levenslicht aan- ichouwde. Toen hij zeven jaar oud was, verhuisden zijn ouders naar de Verenigde Staten, waar hij snel naar de volwassenheid groeide. Op negen tienjarige leeftijd kreeg hij al, dank zij zijn muzikale aanleg, een benoe ming tot professor in de muziek aan het College van Bardtown in Ken tucky. Daar ontwikkelde de jonge leraar zich tot uitvinder van meer dan gewone begaafdheid. Hij ging zich namelijk toeleggen op de studie der klanken, een studie, nauw ge meen met het beroep, waartoe hij op negentienjarige leeftijd was geroepen. in 1856 reeds nam hij, toen 25 jaar oud, patent op een naar hem genoemde druktelegraaf, die nog vele jaren na zijn dood, op 22 januari 1900, op grote schaal in Amerika en Europa zou worden gebruikt. Ook op andere gebieden echter was hij werkzaam. Zo is het principe, waarop de draadloze coherer (voorloper van de radio detector) berust, van hem afkom stig, zoals hij ook op het gebied van het magnetisme belangrijk werk heeft verricht. Praktisch bruikbaar Zijn naam zal echter vooral blijven voortleven als die van de uitvinder van de microfoon. Hij was het name lijk, die er in 1877 in slaagde dat instrument een praktisch bruikbare vorm te geven, hetgeen in die dagen van groot belang was voor de verdere ontwikkeling van de in 1876 reeds door Bell uitgevonden telefoon. Het woord microfoon bestond toen al, want de beroemde sir Charles Wheat- stone had dit al in 1827 als eerste gebruikt voor een instrument, dat tot doel had klanken op te nemen en eventueel versterkend te geleiden. Het apparaat, dat hij vervaardigde, was echter in de praktijk niet bruik baar. Dat van Hughes wel, ofschoon het in onze ogen nog verre van vol maakt was. Het Bestond namelijk uit niet meer dan een koolstaafje, dat rustte in de groeven van twee stukjes cokes. Door het zo ontstane losse con tact konden de geluidstrillingen in elektrische woorden worden omgezet. Heel simpel en een knutselende jon gen zal het meteen namaken. Niet het apparaat als zodanig echter, maar het idee ertoe maakte Hughes tot de grote man van de microfoon. Meer aanspraken Er zijn er namelijk meer, die op deze onderscheiding hebben gevlast. Onder hen bevond zich een zekere Reis, een man, die in 1861 een soort microfoon met platina-contact en in- terruptor ontwikkelde. Zijn vinding liet echter alleen hoge tonen door en het resultaat was niet meer dan een muzikaal gegons. Niettemin liet hij zich op zijn grafschrift ,,Der Erfinder des Telephons" noemen. Later was er nog een professor Dolbaer die er aanspraak op maakte het werk van Reis verbeterd te hebben. Hij maakte er zelfs een rechtszaak van, die hij prompt verloor, toen de rechters zich gruwend moesten afwenden van de kakofonie van jammergeluiden, die Telefonie Zonder twijfel staat dus vast, dat Hughes de grote man is ge weest van de microfoon, die zijn eerste toepassing kreeg in de te lefoon. Tientallen miljoenen van die apparaten zijn er op het ogen blik in de wereld in gebruik. Maar ook buiten dat belangrijkste toepassingsgebied is het aanwen den voor de een of andere vorm van communicatie uitermate groot. Het merkwaardige is daar bij, dat de microfoon, zoals Hughes die heeft ontworpen, in de loop der jaren weinig principiële wijzigingen heeft ondergaan. Natuurlijk, de vormgeving is dras tisch gewijzigd en verschillende ver beteringen hebben van lieverlee ge leid tot een hoge graad van perfectie. Maar het koolstaafje bleef! Er zijn in de loop der jaren echter wel andere principes verschenen, waarvan de be langrijkste wel de elektro-dynami- sche is, die omstreeks 1930 verscheen. Ook de kristalmicrofoon, het eenvou digste en laagstgeprijsde type, moet in dit verband worden genoemd. Ontwikeling Aan de ontwikkeling van de micro foon is echter nog geen einde geko men. Steeds weer slagen specialis ten erin verbeteringen aan te bren gen en vooral in de laatste tien jaren zijn er ontzettend veel vorderingen gemaakt. Men kent nu waterdichte microfoons en microfoons, die zelfs bij een temperatuur van tachtig gra den Celsius ongestoord werken. Zij zijn robuuster en steviger geworden, behoren tot de precisie-instrumenten maar bleven de roem van Hughes verkondigen. Een roem, waaraan geen afbreuk wordt gedaan door het feit, dat hij in Londen werd aange zien voor een vreemde zonderling, die met de geluidsduivel getrouwd was en die men tegelijk bewonderde en schuwde. De microjoon is het hart van de vertaalinstallaties, die tijdens internationale congressen worden gebruikt. Het tamelijk uitgebreide oeuvre van de Nederlandse schrijver van speurdersromans Martin Mons is uit gebreid met een deeltje in de Acco lade-serie van A. W. Sijthoff's Uitge versmij N. V. te Leiden. Het heeft de weinig zeggende titel ,,De vreemde gebeurtenissen op Huguemont" en het verhaal speelt zich af in een denkbeeldig Brabants dorpje. Men mag dit nieuwe werkje zeker niet in de rij zetten van de uitste kende speurdersromans die Mons al op zijn naam heeft staan. Als op het omslag staat vermeld, dat Martin Mons een detectiveschrijver is, die zijn plaats naast Agathe Christie en Dorothy Sayers gaat innemen, dan maakt dit boekje die bewering zeker niet waar. De spanning in het ver haal die Mons tracht op te roepen is halverwege het werkje al verdwenen, omdat dan zonneklaar blijkt wie te gen het einde van het verhaal de dader moet worden. Op nog meer punten is dit boek ons tegengevallen. Op pagina 113 laat Mons zijn hoofdpersoon schrij ven: ,,Het schijnt n.l. dat, als er er gens een ongeluk is gebeurd, de politie niet meer voetstoots aanneemt, dat het een ongeluk is, en niet rust, voor zij het naadje van de kous weet". Op de voorgaande 112 pagina's zijn dan al drie ongelukken" gebeurd, waarbij de politie maar al te rustig is gebleven. Op pagina 163 staat de merkwaar dige uitroep „De politie dus geen gewoon ongeluk". Iedereen weet, dunkt ons, dat de politie proces verbaal opmaakt van ieder ongeluk, ook van gewone. Tenslotte moeten we nog bezwaar maken tegen de manier, waarop de schrijver Westbrabants dialect „ver vaardigt". We zullen dit boekje van Martin Mons maar spoedig vergeten en vu rig hopen, dat hij zijn oude vertel talent weer snel terug vindt. Voor d» vele blijken van deelneming, ondervonden bij het het overlijden van onze dierbare vader, behuwd- en grootvader de heer GUSTAVE VAN WAES betuigen wij onze hartelijke dank. Namens de familie, G. van Waes Weetdorpe, mei 1958. DANKBETUIGING. Hiermede betuigen wij onze hartelijke dank voor de blij ken van deelneming bij het overlijden van onze dierbare ECHTGENOTE EN MOEDER. Fam. L. van Hoye-Kant. Heikant. Voor de bijzondere belang stelling en de mooie ca deaus die wij bij gelegen heid van ons 50-jarig huwe lijk van de bewoners van de lijk v. d. bewoners v. d. West str. hebben mogen ontvangen betuigen wij onze hartelijke dank. A. Voerman-v. Hurck Philippine, mei 1958. FAMILIEBERICHTEN (uit andere bladen) Geboren: Fransje, z. v. H. Huysmans-Smits, Bergen op Zoom. Getrouwd: Henk Berkhout en Ineke Modes, Tilburg. N. V. KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ „DE SCHELDE" BCHEEPSWERF EN MACHINEFABRIEK VLISSINGEN vraagt voor spoedige indiensttreding VOOR DE PSYCHOLOGISCHE DIENST Gegadigden dienen in het bezit te zijn van het diplo ma gymnasium of HBS en de diploma's steno en typen. Leeftijd 20—30 jaar. Sollicitaties te richten aan de afdeling personeelsza ken: GLACISSTRAAT 165 VLISSINGEN. Tegen lage rente vraagt JONG ENERGIEK ZAKENMAN (levensm.branche) a GELD TER LEEN Brieven onder no. 26976-oo bureau v. d. blad. De N. V. HOLLANDSCHE KUNSTZIJDE INDUSTRIE te BREDA heeft nog plaats voor enkele in haar productie-afdelingerf, waar werk in ploegen dienst wordt verricht. Leeftijd 1825 jaar Tevens kunnen bij de HUISHOUDELIJKE DIENST nog worden geplaatst. Wij bieden onze werknemers (sters) het gehele jaar door VAST WERJC. Betaling volgens collectieve arbeidsovereenkomst. Inlichtingen en gelegenheid tot melden: DONDER DAG 22 MEI a.s. tussen 7.00 en 8.30 uur 's avonds, Sociale Dienst, Markkade 50, Breda en voorts elke dag van 10.00 tot 12.00 uur v.m. WINKELINVENTARIS te koop aangeb., best. uit: glazen etalagewand, toonb., met vitr., 2 gr. w'and- vitr. met laden, kasten, tafeltje en 3 stoelen. Richter, Zwartjanstr. 57, R'dam, tel. 0180015358. 974-00 De laatste zes weken zijn er over 1957 heel wat jaarverslagen met ba lansen en winst-verliesrekeningen ge publiceerd. Het grootste deel maakt evenveel dividend bekend als in 1956; een kleiner deel maakt een hoger; en het kleinste deel meldt minder winst, dus minder dividend. Noodkreten worden er zo goed als niet geslaakt; wel rustige opmerkingen dat de om zet kleiner en de onkosten hoger werden. In ieder geval zijn er bij vele in- dustriën nog mogelijkheden dat 1958 financieel en economisch niet to heel slecht zal worden. De grote vennootschappen reserve ren in allerlei vormen grote bedragen, die dus niet als winst aan de aandeel, houders worden uitgekeerd. Die die nen als stootkussen voor slechte eco nomische tijden en kunnen gebruikt worden voor eigen financiering van noodzakelijke uitbreidingen of ver nieuwingen. Het is duidelijk dat 1957 het ver schijnsel te zien gaf en 1958 het ver schijnsel zal doen zien dat de ene groep van zaken het niet slecht maakt, terwijl andere groepen afzakking mel den. Een overzichtelijk oordeel over de financiële gevolgen van de beste dingsbeperking zal men pas uit de belastingopbrengsten over 1957 kun nen vaststellen, terwijl de economi sche gevolgen terecht kunnen afgeme ten worden aan het aantal werklozen. Het winterse weer var. de eerste drie maanden veroorzaakte, bij de be staande depressie, óók werkloosheid- de cijfers over april (deze zijn welis waar bekend, maar al is er een ver mindering in algemene zin. nog te weinig bestudeerd en in begin mei nog geen grote invloed uitoefenend) en daarna over mei kunnen pas een inzicht geven in hoeverre de beste dingsbeperking heeft ingevreten in ons economisch volksleven. Vanzelfsprekend past ieder mens. ieder huishouden, iedere zaak in een of andere vorm bezuinigingen of in krimpingen toe. Een typsch verschijn sel is bijvoorbeeld het onderstaande: vóór 1940 werden allerlei zendingen in kisten verzonden. Maar hout moet worden ingevoerd; het maken van kisten kost veel geld en de kisten ma ken verzendingskosten hoog. Op z'n Amerikaans werd onmid dellijk na 1945 het gebruik van dozen gepropageerd. En wezenlijk, dit sloeg in en geleidelijk aan is doosverpak king populair geworden. Een der pro pagandamiddelen was: de doos krijgt men gratis en men kan ze weggooien. Dit laatste kan men waarnemen door de enorme hoeveelheden „oud papier" die worden verzameld. De prijs van deze afval daalde de laatste vijf, zes jaar geleidelijk. En wat ziet men nu? a) de leveran cier vraagt de doos terug; b) de leve rancier brengt voor iedere doos iets in rekening. Als diegene die de doos ontvangt dit laatste iri'de gaten krijgt, zal ook hij zuiniger worden. En daarop is nu bij menigeen nog de wacht. De afva! in dozen moet minder worden. En als men dat ziet gebeuren, kan men zeggen dat de maatschappij weer een streepje verder is naar gezonde eco nomie. Touw- is ook duur en de hennep soorten daarvoor gebruikt, moeten uit het buitenland komen. Touw wordt voor vele doeleinden (als inpakmid- del) niet meer gebruikt. Men plakt het te verzenden materiaal dicht. Een besparing; zelfs een tijdbesparing! En binnen niet al te lange tijd zal de hennep-grondstof vervangen zijn door nylon! Ziet men in dit verschijnsel ook niet voortdurende veranderingen in industrieën. Kistenmakerij vervangen door dozenfabricage, touwdraaierij verminderd of met geheel andere mid. delen in leven gehouden! Ir. J. „De Libanese regering is niet be reid tot een compromis met de oppo sitie onder welke voorwaarden ook. Zodra orde en rust zijn hersteld zul len degenen die schuldig zijn aan het bloed dat hier onschuldig werd ver goten, zich voor de rechter hebben te verantwoorden." Dit verklaarde Libanons premier, Sami Solh, in een exclusief interview met een verslaggever van United Press, Hij herhaalde de beschuldiging, dat de Verenigde Arabische Republiek achter de vijandelijkheden tegen de Libanese regering staat. De Britse minister van Buiten landse Zaken, Selwyn Lloyd, heeft geweigerd garanties te geven dat het Westen zich niet zal mengen in de Libanese situatie, omdat deze „onzeker en obscuur" is. Gisteren is het in Libanon overal rustig gebleven. Gracieus voorjaarsmodel ln gebroken wit Filialen te Breda: Eindstr. 2 - Waalwijk Goes: Lange Kerkstr. 47 burg Heuvelstrut 44c. I 20-21 I 22 23 3.95 1 <*/V- Grotestr. 291 - Bergen op Zoom: Zuivelstr. 3 Middelburg: Lange Delft 32 Vlissingen: Walstr, 68 Roosendaal: Molenstr. Den Bosch: Pensmarkt 32 In de kom< den gevonder zullen 140.00C tie moet met riode 19571 breiding en rr tiging van ni< Voor deze lm schatting een be gulden nodig zijl Deze plannen die de regering te zorgen de ontil ren, zijn door ml gelegd in een nid nota, die aan dl aangeboden. In zijn Nota gl lereerst een teril pen vijf jaren. Dl economische oml in de periode 9 wachtingen overq gens prof. Zij is tij makkelijk zijn cl de komende jal Slechts met grote betrokkenen kan Nederland zijn p kan handhaven. In het bijzonde moeten worden t port. Een jaarlij] de uitvoer met 5 windsman daartoe lang niet eenvoud in het buitenland daarmee de vraa (Van onze medev De regering h opnieuw een ex ven aan ondern investeren, me werkgelegenhei tie te vergrote staande industri gebreid of nieuvt len de onderner van de kosten n van de winst, i ting wordt geh maatregel wordt teringsaftrek" d van de best voorlopig was opnieuw in wer Minister Hofstra klarende Nota aan dat van de maatre kelijk gunstig effect wacht op de verg: king van de nat' bronnen, die wer] onze groeiende bev Dit betekent welis gaven iets groter gevolgen voor de zijn zo belangrijk, meent dat dit offer bracht. (AdverJ Van Nelle Duidelijk toont dei de Nederlandse ii investeringen, p werkgelegenheid gaan. (Adverter Van Nelle b< *PELT 5B519]_ 1949 SO SI S2 S3

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 6