put* messen
2%
Edward Hughes vond principe van
het elektrische woord
Verschijnselen om te
overpeinzen
Wet
SECRETARESSE
flinke
arbeidskrachten
modern modieus en sportief, jj
de beste keus bij van Haren
Elf
Weer
investt
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 21 MEI 1958
Microfoon-principe
in ruim 100 jaar
niet gewijzigd
BOEKENPLANK
De vreemde gebeurte
nissen op Huguemont
NETTE MEISJES
Geen compromis
zegt Libanese
premier
75
MêêMÊÊêëêêêêè
n<
Laurens Janszoon Coster en Gutenberg zijn de geschiedenis in
gegaan als de uitvinders van de boekdrukkunst. Volgens een kort
geleden verschenen rapport van de UNESCO wordt hun uitvin
ding dagelijks in toepassing gebracht in maar liefst 225 miljoen
dagbladen. Dat is een aantal, waarvan men even verrast opkijkt.
Nog verrassender is echter het feit, dat vrijwel niemand de naam
kent van Edward Hughes, de man wiens uitvinding elke dag op
nieuw 257 miljoen radio-luisteraars in staat stelt van muziek of
gesproken woord te genieten.
Edward Hughes namelijk is de uit
vinder geweest van de microfoon, die
in ontelbare toepassingen zijn weg
over de werelddelen heeft gevonden.
Een interessante, veelzijdige figuur,
deze Hughes, die op 16 mei 1831 te
Londen het eerste levenslicht aan-
ichouwde. Toen hij zeven jaar oud
was, verhuisden zijn ouders naar de
Verenigde Staten, waar hij snel naar
de volwassenheid groeide. Op negen
tienjarige leeftijd kreeg hij al, dank
zij zijn muzikale aanleg, een benoe
ming tot professor in de muziek aan
het College van Bardtown in Ken
tucky. Daar ontwikkelde de jonge
leraar zich tot uitvinder van meer
dan gewone begaafdheid. Hij ging
zich namelijk toeleggen op de studie
der klanken, een studie, nauw ge
meen met het beroep, waartoe hij op
negentienjarige leeftijd was geroepen.
in 1856 reeds nam hij, toen 25
jaar oud, patent op een naar hem
genoemde druktelegraaf, die nog
vele jaren na zijn dood, op 22
januari 1900, op grote schaal in
Amerika en Europa zou worden
gebruikt. Ook op andere gebieden
echter was hij werkzaam. Zo is
het principe, waarop de draadloze
coherer (voorloper van de radio
detector) berust, van hem afkom
stig, zoals hij ook op het gebied
van het magnetisme belangrijk
werk heeft verricht.
Praktisch bruikbaar
Zijn naam zal echter vooral blijven
voortleven als die van de uitvinder
van de microfoon. Hij was het name
lijk, die er in 1877 in slaagde dat
instrument een praktisch bruikbare
vorm te geven, hetgeen in die dagen
van groot belang was voor de verdere
ontwikkeling van de in 1876 reeds
door Bell uitgevonden telefoon. Het
woord microfoon bestond toen al,
want de beroemde sir Charles Wheat-
stone had dit al in 1827 als eerste
gebruikt voor een instrument, dat tot
doel had klanken op te nemen en
eventueel versterkend te geleiden.
Het apparaat, dat hij vervaardigde,
was echter in de praktijk niet bruik
baar. Dat van Hughes wel, ofschoon
het in onze ogen nog verre van vol
maakt was. Het Bestond namelijk uit
niet meer dan een koolstaafje, dat
rustte in de groeven van twee stukjes
cokes. Door het zo ontstane losse con
tact konden de geluidstrillingen in
elektrische woorden worden omgezet.
Heel simpel en een knutselende jon
gen zal het meteen namaken. Niet
het apparaat als zodanig echter,
maar het idee ertoe maakte Hughes
tot de grote man van de microfoon.
Meer aanspraken
Er zijn er namelijk meer, die op
deze onderscheiding hebben gevlast.
Onder hen bevond zich een zekere
Reis, een man, die in 1861 een soort
microfoon met platina-contact en in-
terruptor ontwikkelde. Zijn vinding
liet echter alleen hoge tonen door en
het resultaat was niet meer dan een
muzikaal gegons. Niettemin liet hij
zich op zijn grafschrift ,,Der Erfinder
des Telephons" noemen. Later was
er nog een professor Dolbaer die er
aanspraak op maakte het werk van
Reis verbeterd te hebben. Hij maakte
er zelfs een rechtszaak van, die hij
prompt verloor, toen de rechters zich
gruwend moesten afwenden van de
kakofonie van jammergeluiden, die
Telefonie
Zonder twijfel staat dus vast,
dat Hughes de grote man is ge
weest van de microfoon, die zijn
eerste toepassing kreeg in de te
lefoon. Tientallen miljoenen van
die apparaten zijn er op het ogen
blik in de wereld in gebruik.
Maar ook buiten dat belangrijkste
toepassingsgebied is het aanwen
den voor de een of andere vorm
van communicatie uitermate
groot. Het merkwaardige is daar
bij, dat de microfoon, zoals
Hughes die heeft ontworpen, in de
loop der jaren weinig principiële
wijzigingen heeft ondergaan.
Natuurlijk, de vormgeving is dras
tisch gewijzigd en verschillende ver
beteringen hebben van lieverlee ge
leid tot een hoge graad van perfectie.
Maar het koolstaafje bleef! Er zijn in
de loop der jaren echter wel andere
principes verschenen, waarvan de be
langrijkste wel de elektro-dynami-
sche is, die omstreeks 1930 verscheen.
Ook de kristalmicrofoon, het eenvou
digste en laagstgeprijsde type, moet
in dit verband worden genoemd.
Ontwikeling
Aan de ontwikkeling van de micro
foon is echter nog geen einde geko
men. Steeds weer slagen specialis
ten erin verbeteringen aan te bren
gen en vooral in de laatste tien jaren
zijn er ontzettend veel vorderingen
gemaakt. Men kent nu waterdichte
microfoons en microfoons, die zelfs
bij een temperatuur van tachtig gra
den Celsius ongestoord werken. Zij
zijn robuuster en steviger geworden,
behoren tot de precisie-instrumenten
maar bleven de roem van Hughes
verkondigen. Een roem, waaraan
geen afbreuk wordt gedaan door het
feit, dat hij in Londen werd aange
zien voor een vreemde zonderling, die
met de geluidsduivel getrouwd was
en die men tegelijk bewonderde en
schuwde.
De microjoon is het hart van de
vertaalinstallaties, die tijdens
internationale congressen
worden gebruikt.
Het tamelijk uitgebreide oeuvre
van de Nederlandse schrijver van
speurdersromans Martin Mons is uit
gebreid met een deeltje in de Acco
lade-serie van A. W. Sijthoff's Uitge
versmij N. V. te Leiden. Het heeft de
weinig zeggende titel ,,De vreemde
gebeurtenissen op Huguemont" en
het verhaal speelt zich af in een
denkbeeldig Brabants dorpje.
Men mag dit nieuwe werkje zeker
niet in de rij zetten van de uitste
kende speurdersromans die Mons al
op zijn naam heeft staan. Als op het
omslag staat vermeld, dat Martin
Mons een detectiveschrijver is, die
zijn plaats naast Agathe Christie en
Dorothy Sayers gaat innemen, dan
maakt dit boekje die bewering zeker
niet waar. De spanning in het ver
haal die Mons tracht op te roepen is
halverwege het werkje al verdwenen,
omdat dan zonneklaar blijkt wie te
gen het einde van het verhaal de
dader moet worden.
Op nog meer punten is dit boek
ons tegengevallen. Op pagina 113
laat Mons zijn hoofdpersoon schrij
ven: ,,Het schijnt n.l. dat, als er er
gens een ongeluk is gebeurd, de
politie niet meer voetstoots aanneemt,
dat het een ongeluk is, en niet rust,
voor zij het naadje van de kous weet".
Op de voorgaande 112 pagina's zijn
dan al drie ongelukken" gebeurd,
waarbij de politie maar al te rustig
is gebleven.
Op pagina 163 staat de merkwaar
dige uitroep „De politie dus geen
gewoon ongeluk". Iedereen weet,
dunkt ons, dat de politie proces
verbaal opmaakt van ieder ongeluk,
ook van gewone.
Tenslotte moeten we nog bezwaar
maken tegen de manier, waarop de
schrijver Westbrabants dialect „ver
vaardigt".
We zullen dit boekje van Martin
Mons maar spoedig vergeten en vu
rig hopen, dat hij zijn oude vertel
talent weer snel terug vindt.
Voor d» vele blijken van
deelneming, ondervonden bij
het het overlijden van onze
dierbare vader, behuwd- en
grootvader de heer
GUSTAVE VAN WAES
betuigen wij onze hartelijke
dank.
Namens de familie,
G. van Waes
Weetdorpe, mei 1958.
DANKBETUIGING.
Hiermede betuigen wij onze
hartelijke dank voor de blij
ken van deelneming bij het
overlijden van onze dierbare
ECHTGENOTE EN MOEDER.
Fam. L. van Hoye-Kant.
Heikant.
Voor de bijzondere belang
stelling en de mooie ca
deaus die wij bij gelegen
heid van ons 50-jarig huwe
lijk van de bewoners van de
lijk v. d. bewoners v. d. West
str. hebben mogen ontvangen
betuigen wij onze hartelijke
dank.
A. Voerman-v. Hurck
Philippine, mei 1958.
FAMILIEBERICHTEN
(uit andere bladen)
Geboren: Fransje, z. v. H.
Huysmans-Smits, Bergen op
Zoom.
Getrouwd: Henk Berkhout
en Ineke Modes, Tilburg.
N. V.
KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ
„DE SCHELDE"
BCHEEPSWERF EN MACHINEFABRIEK
VLISSINGEN
vraagt voor spoedige indiensttreding
VOOR DE PSYCHOLOGISCHE DIENST
Gegadigden dienen in het bezit te zijn van het diplo
ma gymnasium of HBS en de diploma's steno en
typen. Leeftijd 20—30 jaar.
Sollicitaties te richten aan de afdeling personeelsza
ken: GLACISSTRAAT 165 VLISSINGEN.
Tegen lage rente vraagt
JONG ENERGIEK ZAKENMAN (levensm.branche)
a GELD TER LEEN
Brieven onder no. 26976-oo bureau v. d. blad.
De
N. V. HOLLANDSCHE
KUNSTZIJDE INDUSTRIE
te BREDA
heeft nog plaats voor enkele
in haar productie-afdelingerf, waar werk in ploegen
dienst wordt verricht.
Leeftijd 1825 jaar
Tevens kunnen bij de
HUISHOUDELIJKE DIENST nog
worden geplaatst. Wij bieden onze werknemers
(sters) het gehele jaar door VAST WERJC. Betaling
volgens collectieve arbeidsovereenkomst.
Inlichtingen en gelegenheid tot melden: DONDER
DAG 22 MEI a.s. tussen 7.00 en 8.30 uur 's avonds,
Sociale Dienst, Markkade 50, Breda en voorts elke
dag van 10.00 tot 12.00 uur v.m.
WINKELINVENTARIS te koop aangeb., best. uit:
glazen etalagewand, toonb., met vitr., 2 gr. w'and-
vitr. met laden, kasten, tafeltje en 3 stoelen. Richter,
Zwartjanstr. 57, R'dam, tel. 0180015358. 974-00
De laatste zes weken zijn er over
1957 heel wat jaarverslagen met ba
lansen en winst-verliesrekeningen ge
publiceerd. Het grootste deel maakt
evenveel dividend bekend als in 1956;
een kleiner deel maakt een hoger; en
het kleinste deel meldt minder winst,
dus minder dividend. Noodkreten
worden er zo goed als niet geslaakt;
wel rustige opmerkingen dat de om
zet kleiner en de onkosten hoger
werden.
In ieder geval zijn er bij vele in-
dustriën nog mogelijkheden dat 1958
financieel en economisch niet to heel
slecht zal worden.
De grote vennootschappen reserve
ren in allerlei vormen grote bedragen,
die dus niet als winst aan de aandeel,
houders worden uitgekeerd. Die die
nen als stootkussen voor slechte eco
nomische tijden en kunnen gebruikt
worden voor eigen financiering van
noodzakelijke uitbreidingen of ver
nieuwingen.
Het is duidelijk dat 1957 het ver
schijnsel te zien gaf en 1958 het ver
schijnsel zal doen zien dat de ene
groep van zaken het niet slecht maakt,
terwijl andere groepen afzakking mel
den. Een overzichtelijk oordeel over
de financiële gevolgen van de beste
dingsbeperking zal men pas uit de
belastingopbrengsten over 1957 kun
nen vaststellen, terwijl de economi
sche gevolgen terecht kunnen afgeme
ten worden aan het aantal werklozen.
Het winterse weer var. de eerste drie
maanden veroorzaakte, bij de be
staande depressie, óók werkloosheid-
de cijfers over april (deze zijn welis
waar bekend, maar al is er een ver
mindering in algemene zin. nog te
weinig bestudeerd en in begin mei
nog geen grote invloed uitoefenend)
en daarna over mei kunnen pas een
inzicht geven in hoeverre de beste
dingsbeperking heeft ingevreten in
ons economisch volksleven.
Vanzelfsprekend past ieder mens.
ieder huishouden, iedere zaak in een
of andere vorm bezuinigingen of in
krimpingen toe. Een typsch verschijn
sel is bijvoorbeeld het onderstaande:
vóór 1940 werden allerlei zendingen
in kisten verzonden. Maar hout moet
worden ingevoerd; het maken van
kisten kost veel geld en de kisten ma
ken verzendingskosten hoog.
Op z'n Amerikaans werd onmid
dellijk na 1945 het gebruik van dozen
gepropageerd. En wezenlijk, dit sloeg
in en geleidelijk aan is doosverpak
king populair geworden. Een der pro
pagandamiddelen was: de doos krijgt
men gratis en men kan ze weggooien.
Dit laatste kan men waarnemen door
de enorme hoeveelheden „oud papier"
die worden verzameld. De prijs van
deze afval daalde de laatste vijf, zes
jaar geleidelijk.
En wat ziet men nu? a) de leveran
cier vraagt de doos terug; b) de leve
rancier brengt voor iedere doos iets
in rekening.
Als diegene die de doos ontvangt
dit laatste iri'de gaten krijgt, zal ook
hij zuiniger worden. En daarop is nu
bij menigeen nog de wacht. De afva!
in dozen moet minder worden. En
als men dat ziet gebeuren, kan men
zeggen dat de maatschappij weer een
streepje verder is naar gezonde eco
nomie.
Touw- is ook duur en de hennep
soorten daarvoor gebruikt, moeten uit
het buitenland komen. Touw wordt
voor vele doeleinden (als inpakmid-
del) niet meer gebruikt. Men plakt
het te verzenden materiaal dicht. Een
besparing; zelfs een tijdbesparing! En
binnen niet al te lange tijd zal de
hennep-grondstof vervangen zijn door
nylon!
Ziet men in dit verschijnsel ook
niet voortdurende veranderingen in
industrieën. Kistenmakerij vervangen
door dozenfabricage, touwdraaierij
verminderd of met geheel andere mid.
delen in leven gehouden!
Ir. J.
„De Libanese regering is niet be
reid tot een compromis met de oppo
sitie onder welke voorwaarden ook.
Zodra orde en rust zijn hersteld zul
len degenen die schuldig zijn aan het
bloed dat hier onschuldig werd ver
goten, zich voor de rechter hebben
te verantwoorden."
Dit verklaarde Libanons premier,
Sami Solh, in een exclusief interview
met een verslaggever van United
Press,
Hij herhaalde de beschuldiging, dat
de Verenigde Arabische Republiek
achter de vijandelijkheden tegen de
Libanese regering staat.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Selwyn Lloyd, heeft
geweigerd garanties te geven dat
het Westen zich niet zal mengen in
de Libanese situatie, omdat deze
„onzeker en obscuur" is.
Gisteren is het in Libanon overal
rustig gebleven.
Gracieus voorjaarsmodel
ln gebroken wit
Filialen te Breda: Eindstr. 2 - Waalwijk
Goes: Lange Kerkstr. 47
burg Heuvelstrut 44c.
I 20-21
I 22 23 3.95
1
<*/V-
Grotestr. 291 - Bergen op Zoom: Zuivelstr. 3
Middelburg: Lange Delft 32 Vlissingen: Walstr, 68
Roosendaal: Molenstr.
Den Bosch: Pensmarkt 32
In de kom<
den gevonder
zullen 140.00C
tie moet met
riode 19571
breiding en rr
tiging van ni<
Voor deze lm
schatting een be
gulden nodig zijl
Deze plannen
die de regering
te zorgen de ontil
ren, zijn door ml
gelegd in een nid
nota, die aan dl
aangeboden.
In zijn Nota gl
lereerst een teril
pen vijf jaren. Dl
economische oml
in de periode 9
wachtingen overq
gens prof. Zij is tij
makkelijk zijn cl
de komende jal
Slechts met grote
betrokkenen kan
Nederland zijn p
kan handhaven.
In het bijzonde
moeten worden t
port. Een jaarlij]
de uitvoer met 5
windsman daartoe
lang niet eenvoud
in het buitenland
daarmee de vraa
(Van onze
medev
De regering h
opnieuw een ex
ven aan ondern
investeren, me
werkgelegenhei
tie te vergrote
staande industri
gebreid of nieuvt
len de onderner
van de kosten n
van de winst, i
ting wordt geh
maatregel wordt
teringsaftrek" d
van de best
voorlopig was
opnieuw in wer
Minister Hofstra
klarende Nota aan
dat van de maatre
kelijk gunstig effect
wacht op de verg:
king van de nat'
bronnen, die wer]
onze groeiende bev
Dit betekent welis
gaven iets groter
gevolgen voor de
zijn zo belangrijk,
meent dat dit offer
bracht.
(AdverJ
Van Nelle
Duidelijk toont dei
de Nederlandse ii
investeringen, p
werkgelegenheid
gaan.
(Adverter
Van Nelle b<
*PELT 5B519]_
1949 SO SI S2 S3