TWISTGEDING OVER
DE OOSTERSCHELDE
West-Berlijn heeft één dag
respijt in de toekomst
Door inmenging
Deltaplan zoekt België
rechtsgronden
Rik van Looy voor vijfde maal
winnaar in Vuelta
GOED NIEUII/S!
LOCOMOTIEF
A. VAN HOVE
J. DIERICKS-SMET
Oud visioen is enige passie van deze burgers
Alleen maar wanhopig
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 10 MEI 1958
Voorting weer vooraan
in Duinkerken
Damen van eerste
plaats verdrongen
Ronde v. Brabant
in 2 etappes
Geen fusie VVV-NEC
Titelstrijd 47/2
voortgezet
MARKTEN
WATERSTANDEN
nooit fijner gerookt l
I rotestr. 291
lolenstr. 103
lirkt 32 Til.
ge Delft 32
1.000
lingen
en de
ensten van
fan 10000
gen-huisbe-
en over de
|n briefkaart
adres aan
I, Assen is
I eerste stap
Bij de behandeling van de Deltawet in de Eerste Kamer, die
nu niet lang meer op zich zal laten wachten, komt ook de Bel
gische houding tegenover de Deltawerken ter sprake. Enige sena
toren hebben hierover in het Voorlopig Verslag reeds ophelde
ring gevraagd.
Ter belichting van die Belgische houding heeft de oud-senator
prof. dr. C. Gerretson intussen in De Telegraaf enkele kritische
beschouwingen gepubliceerd, die van grote bezorgdheid blijk ge
ven. Hij bracht onder de aandacht, dat België zijn rechtspositie
om medezeggenschap in de Nederlandse Deltawerken uit te oefe
nen nu behalve op het Scheidingstraktaar van 1839 ook op het in
1815 gesloten traktaat van Wenen over de internationale rivieren
wil funderen. Daarmee strekt het zijn pretentie uit van de Tus
senwateren alleen tot praktisch alle Deltawerken.
Volgens prof. Gerretson zou België nu daarmee vooral de af
sluiting van de Oosterschelde willen betwisten. Op dit aspect van
de Deltawerken willen we hier nog nader ingaan.
(Advertentie)
Locomotief Introduceert de
De Wener akte schrijft voor, dat
de Deltarivieren, Rijn, Maas en
Schelde over hun hele bevaarbare
loop tot aan hun monding algeheel
vrij moeten zijn. Nu zal men allicht
denken, dat hieraan voldaan is, door
dat de Westerschelde vrij en open
bevaarbaar is tot in haar monding,
en dat de' Oosterschelde hier buiten
geding is. Op de Oosterschelde komt
immers geen zeevaart voor en zij is
door het afgedamde Kreekrak van de
Schelde, die in noordwest-Frankrijk
Oosterschelde sinds eeuwen geen ver
lengstuk meer van de rivier de
Schelde, die in NoordwestFrankrijk
ontspringt, doch een zeeboezem. Bel
gië heeft de afdamming van het
Kreekrak wel bewist, maar alleen op
grond van een vermeende benade
ling daardoor van de Antwerpse
Rijnvaart, waarbij het alleen steun
zocht in de Scheidingsakte van 1839.
Nu komt België echter toch met de
Wener akte van 1815 voor de dag,
omdat het de Oosterschelde formeel
of conventioneel als een van de mon
dingen van de Schelde beschouwd wil
zien, waarvoor het een aanknopings
punt tracht te vinden in de Schei
dingsakte, die d Oosterschelde ver
meldt als een zijtak van de Schel
de".
Akkoord met België nodig?
Al is dit feitelijk dus niet zo, juri-
disch zou volgens Belgisch inzicht
prof. van Geetruyen heeft het in den
brede uitgewerkt de Oosterschelde
even goed als de Westerschelde een
monding van de Schelde zijn, waar
op de internationale verplichting van
vrije bevaarbaarheid tot in de rrioh-
■>ng rust. J^aör een belemmcring van
'ie bevaarbaarheid dus" ook "voor een
afdamming, is dan overeenstemming
nodig tussen de oeverstaten. Neder
land zou dan de Oosterschelde niet
mogen afsluiten zonder voorafgaand
akkoord met België en Frankrijk.
Is nu inderdaad te verwachten, dat
België op grond van de Wener akte in
combinatie met de Scheidingsakte
Nederland moeilijkheden in de weg
gaat leggen bij de voorgenomen af
sluiting van de Oosterschelde en deze
kwestie eventueel ook voor het In
ternationaal Gerechtshof gaat bren
gen?
Twijfelachtige
beleidsafspraak
De veronderstelling van prof. Gee
truyen hieromtrent berust op de ver
klaring van minister Larock in het
verslag-Pierson over de uitbreiding
van de grondslagen voor de Belgi
sche rechten tot de Wener akte. Hier
tegenover staat de ..gemeenschappe
lijke verklaring" van de regeringen
van Nederland en België, welke onze
minister-president dr. Drees 8 fe
bruari 1956 in de Eerste Kamer heeft
medegedeeld. Daarin heette het: „Het
spreekt vanzelf, dat België het recht
van Nederland erkent om zich tegen
de herhaling van nieuwe overstro
mingen te beveiligen en daartoe de
zeegaten af te dammen".
Volgens deze verklaring zou België
al met de afdamming van de zee
gaten, dus opk van de Oosterschelde,
akkoord zï'fn gegaan, maar de
.Utrechtse oud-senator heeft dit vroe-
l gëï reeds betwijfeld :i"op grond van
een verschil tussen de Nederlandse
(Advertentie)
en de Franse tekst dezer gemeen
schappelijke verklaring" en vanwege
de omstandigheid, dat het hier maar
een beleidsafspraak" betrof, welke
slechts de zittende ministers en rege
ringen bond.
Er valt hier in ieder geval wel
meer zekerheid te verschaffen en on
ze regering zou hiertoe by het ko
mende debat over de Deltawet in de
Eerste Kamer wellicht kunnen hy
dra gen.
Zakelijk belang van België
Het schermen met de Belgische
rechtspretenties ten aanzien van de
Oosterschelde verraadt intussen de
beduchtheid voor een aantasting van
die Belgische belangen door de af- J
damming van deze zeearm, waarvan i
men een ongunstige weerslag op het
regiem van de Westerschelde, de zee
weg voor de Antwerpse scheepvaart,
verwacht.
Volgens de berekeningen der Ne
derlandse waterstaat behoeft hier
voor geen aanleiding te bestaan. Het
waterpeil on de Westerschelde zou
door de afdamming van de Ooster
schelde niet noemenswaardig worden
beïnvloed. Ook omtrent eventuele
aanzandingen is men in Nederland
niet pessimistisch.
België vertrouwt het echter niet
recht en wil het allemaal nog eens
zelfstandig onderzoeken.
Mocht de voltooiing van de Delta
werken inderdaad nadelen opleveren
voor het regiem van de Westerschel
de, dan zal Nederland deze onge
wenste gevolgen moeten wegnemen.
Het kan zijn, dat dit tot de aanleg
van kostbare kunstwerken zou no
pen, maar mogelijk zou men ook met
baggerwerk kunnen volstaan. Om
trent die uitslag valt nu nog weinig
te zeggen.
Gerrit Voorting heeft ook in de
tweede etappe van de Ronde van
Duinkerken een goede prestatie ver
richt. Hij eindigde in de 234 km lange
rit (ook nu: start en finish te Duin
kerken) als vierde, met een achter
stand van 9 seconden op de Ier Sea-
mus Elliott, die winnaar werd. Jo de
Roo klasseerde zich als zevende.
André Darrigade die de sprint van
het peloton won en daardoor elfde
werd (6.20.321, bleef eerste in de al
gemene rangschikking.
Vrijdag word de zevende etappe ge
reden van de wegwedstrijd Warschau-
Berlijn-Praag. De rit ging van Oost-
Berlijn naai Leipzig (207). over een
vrijwel vlak parcours. Slechts halver
wege moesten de renners enkele heu
vels beklimmen.
De Fransman Raymond Mastrotto
finishte a's eerstp in het stadion van
Leipzig, waar 110.000 toeschouwers de
aankomst ijwoonden.
In het klassement werd onze land
genoot Damen van de eerste plaats
verdrongen door de Belg Hermans.
bromfiets.
Nu is de bromfiets pas vol-
wassen!
Duizenden kilometers rijden
zonder „panne"!
Benzine-verbruik 1 cent per
Kilometer!
Comfortabel als een scooter!
Laat U uitvoerig inlichten
over de verbazingwekkende
voordelen van Locomotief
HIFI.
Gratis kleurenfolder bij
Uw dealer of rechtstreeks
aanvragen (Postbus S77,
A'dam).
(banden Fabrikaat V Vrede,tein)
Hifi-bromtiétsen
voordeliger en veiliger.
ïN S A 51"
Ai. iAz
Axclsestraat 16, Terneuzen, tel. 2220
RIJWIELHANDEL
Hulsterweg 35, Kloosterzande, tel. 84
rijwielhandel
Kanaalzicht 5, Sluiskil, tel. 408
De Ronde van Brabant zal op 7
en 8 juni in twee etappes worden
gereden. De eerste étappe gaat
van Bergen op Zoom naar Eindho
ven. In de lichtstad brengt de ka
ravaan de nacht door. De tweede
étappe is van Eindhoven naar Roo
sendaal. In tegenstelling met ande
re jaren zal deze 7e ronde van Bra
bant geen tijdrit rijk z(jn. Aan de
wedstrijd zullen 125 deelnemers mee
doen.
DE TWEEDE etappe van de Ronde
van Romandië is gewonnen door de
Belg Marcel Janssens.
ZATERDAG 24 MEI zal de tweede
klasser Hulst een vriendschappelijke
wedstrijd spelen tegen de Engelse
club Albion Road WC.
25 LANDEN hebben ingeschreven
voor de wereldkampioenschappen
turnen, die dit jaar van '6 tot 10
juli in Moskou zullen worden ge
houden.
DE WEDSTRIJD tussen de oud- in
ternationals van Nederland en Bel
gië. welke zaterdag 17 mei in het
Feijenoordstadion wordt gespeeld,
zal worden geleid door de bekende
oud-scheidsrechter A. v. Welzenes.
De Belg Rik van Looy heeft
vrijdag zijn vijfde etappezege in
de Ronde van Spanje behaald.
Ditmaal won hij de 225 km lange
rit van Madrid naar Soria de
10e etappe.
Het werd, behalve een praktisch
compleet Belgische dag. ook een per
soonlijke triomf voor de 26-jarige
Belg. Zelfs van Steenbergen en Poblet
hebben het nooit klaar gespeeld vijf
etappes in de Vuelta te winnen.
De Nederlanders kwamen niet in
het stuk voor. Huissoon. Geldermans
en Kersten, die bij de gratie van de
koersleiding gisteren toch mochten
starten, ofschoon ze de vorige dag te
laat waren binnengekomen, lieten
zich niet bijzonder zien.
De uitslag van deze „Belgische"
rit werd: 1. van Looy (Belg.). 225 km
in 6.16.50; 2. Luyten (Belg.) z.t.: 3.
Desmet (Belg.) z.t.; 4. Botella (Sp.)
z.t.; 5. Couvreur (Belg.) z.t.; 23. van
Est 6.17.12: 41. Stolker 6.18.04; 51.
Kersten 6.18.45; 56. Geldermans 6.20.
30: 57. Huissoon z.t.; 58. de Jongh z.t.
Het algemeen klassement na de
ti<-odc etanpe is: 1. van Looy (Bela.t
60.13.43: 2. Stablinski (Fr.) 60.14.47;
3. Manzaneque (Sp.) 60.18.08 4. For-
nara (It.) 60.19.31; 5. Couvreur (Belg.)
60.21.23.
De algemene rangschikking na de
tiende etappe is verder: 29 Stolker
61.21.18: 30 de Jongh 61.21.51; 44 van
Est 61.26.10; 46 Kersten 61.57.12; 57
Huissoon 62.16.59; 58 Geldermans
61.24.52.
Aan de ronde nemen nog zestig ren
ners deel.
Onstuitbaar
Rik van Looy is dus niet te stui
ten in de Ronde van Spanje. Vrijdag
flitste de slanke Belgische coureur
voor de vijfde keer in zeven dagen
tijds als eerste over de eindstreep en
hij heeft daarmee precies de helft
van het aantal gereden etappes op zijn
naam gebracht.
De zege was belangrijk voor van
Looy, want door de bonificatie liep
hij in het algemeen klassement weer
één minuut uit zijn voornaamste
V.V..V zal in ,,de Kraai" in Ven-
lo blijven spelen.
Dit heeft het bestuur van deze
ere-divisieclub medegedeeld naar
aanleiding van de geruchten, volgens
welke V.V.V. een fusie zou aangaan
met de tweede divisieclub NEC uit
Nijmegen en voorts op ..de Goffert"
zou gaan spelen.
Deze geruchten zijn. volgens het
V.V.V.-bestuur, uit de lucht gegre
pen.
Te Gent werd vrijdag het toernooi
om het Europees biljartkampioenschap
kader 47-2 voortgezet met de partijen
uit de derde ronde.
De uitslagen waren:
Wafflard (Belg.) 400 12 33.33
Rudolph (Did.) 222 12 18.50
concurrent, de Fransman Jean Sta
blinski.
De zes Nederlandse renners, die nog
aan de ronde deelnemen, bleven van
daag allen in de strijd. De verschil
len werden echter iets groter. Piet
de Jongh kreeg, zeer onfortuinlijk,
tien kilometer voor de finish een lek
ke band, juist op het moment, waarop
de lusteloosheid werd doorboken. Pel-
lenaars liet Huissoon en Geldermans
ter assistentie bij hem achter het
drietal arriveerde ook met een ach
terstand van bijna vier minuten. De
maatregel van de ploegleider was
overigens begrijpelijk, want de Jongh
had vandaag evenals Huissoon en
Geldermans ernstig last van inge
wandstoornissen. Pellenaars betwijfelt
zelfs of zij zaterdag de zware berg
etappe naar Victoria kunnen volbren
gen.
Wim van Est en Michel Stolker be
reikten onmiddellijk na het Spaanse
idool Bahamontes de finish. Jaap
Kersten geraakte iets achter tijdens
de lange afdaling naar Soria.
Slechts éénmaal werd de karavaan
tijdens de eerste 210 km opgeschrikt
even voorbij het plaatsje Alcala de
Henares (31 km). Er deed zich toen
een massale valpartij voor. waaraan
de Spaanse regionaal Escola het slacht
offer werd. Zijn sleutelbeen brak en
hij moest de strijd staken.
De rust verdween tenslotte tien ki
lometer voor Soria. De Belgen gingen
naar de kop van het peloton en ver
hoogden het tempo dusdanig, dat de
hoofdmacht op de gladde wegen
er barstte juist een onweersbui los
in vele kleine groepjes werd gesplitst.
Rik van Looy won uiteraard de eind
sprint. die werd ingeleid door zijn
ploeggenoten Luyten, Desmet en Hi-
iaire Couvreur.
GOES, 9 mei Groenten: kropsla
Al 16-22, A2 15-17, BI 17, B2 8-9. bl.-
kool Al 47-75, A2 40-51, BI 34, B2 20-
23. Cl 10-13, afw. 13-45. witlof 48. and.
20. rabarber 4-9. radijs 6-9. prei 10-15.
seld. per bos 6-10, lamsoren 53, spin.
8,50-16. aardbeien p. st. 5-10, per doos
111-131.
Kapelle, 9 mei. Aardbeien I E 138-
163, I 121-134, II 73-106. afw. 55-74 per
doos van twee ons; Golden Delicious
HI 113, K 69-122, rotvl. 29: Jonathan
K 94 'Groenten: bloemkool AI 39-57,
All 20-36, BI 23-28. Bil 9.5-28, CII
2-2,5, stek 0,5-8; snijselderij 10-12. ra
dijs 5-6,5 spinazie 8,5-11. rabarber 1-
7, kropsla 5.
KOEWACHT. 8 mei. Gezwingeld
vlaslint WR 120—135 DR 100—150. ru
we lokken 518. gezwingelde lokken
1545. bobbers 7080. breekvlas 50-
55, lijnzaad voor de slag 4445. kaf
23. bolraap 22,5. Zeer slappe vlas-
markt.
LEEUWARDEN, 9-5. Aanvoer
175 stieren van 2.90 tot 3.10. 350 vette
koeien le kw. 2.70 tot 3.05 2e kw.
2.50 tot 2.89, 3e kw, 2.— tot 2.49; 1892
melk- en kalfkoeien van 600 tot 1075,
325 pinken van 300 tot 600, 223 vette
en graskalveren van 250 tot 450, 1077
nuchtere kalveren van 35 tot 51, 871
vette en weideschapen van 50 tot 80,
994 lammeren van 30 tot 45, 173 vette
varkens, oude varkens 1.45 tot 1.60.
vette biggen 1.65 tot 1.70, zouters 1.65
tot 1.69. 169 biggen en lopers, biggen
noteren 25.50 en lopers van 51 tot 80,
73 bokken cn geiten geen notering,
86 paarden 600 tot 975.
Overzicht: stieren aanvoer ruimer,
stemming goed. prijzen prijshoudend;
melk- en kalfkoeien aanvoer iets min
der. stemming goed, prijshoudend;
pinken aanvoer kort, stemming wil
lig, prijzen hoger; vette en graskal
veren aanvoer kort, stemming goed
en prijshoudend; nuchtere kalveren
aanvoer minder, stemming beter;
zware kalveren hoger in prijs; var
kens aanvoer kort. stemming willig,
alle soorten hoger in prijs; biggen en
lopers aanvoer kort, stemming stil,
prijzen gelijk.
Schapen aanvoer ruim, stemming
slecht, prijzen gedrukt; lammeren
aanvoer ruim, stemming slecht, prij
zen gedrukt: paarden aanvoer ruim,
stemming iets beter en prijshoudend.
TERNEUZEN. 9 mei Sla A 10.7-
22. B afw. 4.20. blkool A2 36-60, B2
23-53, C2 5-15, A afw. 22-35, B afw.
10-21, C afw. 4-5. seld. 6-12, peen 66-
67. radijs 6-12. bevelander 12, and.
afw. 60. asperges 1 1,46-2,10, afw,
82-1,00, breekpeen B 21-25, prei A2
41, rabarber 10-15, spin. 8.5-11, wit
lof B2 71.
Konstanz 351 (+5), Rheinfelden 298
(-f3), Breisach 241 (+7), Straatsburg
326 11), Maxau 509 (+4), Mann
heim 379 13), Mainz 359 (+24),
Bingen 258 (+23). Kaub 288 (+29),
Trier 208 5). Koblenz 287 (+26),
Keulen 266 19), Ruhrort 463 16),
Lobith 1075 8,. Nijmegen 849 (+4),
Arnhem 865 4), Eefde IJssel 378
4), Monsin 5560 (onveranderd),
Visé 5025 17). Borgharen 3994
33). Belfeld 1160 (+4), Grave be
neden de sluis 488 1), Deventer 279
(—1).
(Advertentie)
Nussberger (Zwits.)
Spielman (Did.)
400 10 40.00
380 10 38.00
Van de Pol (Ned.) 400 1 400 400.00
Galvez (Sp.) 0 10 0.00
Vervest (Beig.)
Ossorio (Sp.
400 10 282 40.00
68 10 25 6.80
BERLI.'IN, april
(Van onze speciale verslaggever).
In de dancing „RESI"
werd achter glazen glanzen
de Weinbrand op een zon
derlinge manier over poli
tiek gepraat. Aan de bar
stonden West-Berlijners te
gen buitenlanders te pron
ken met hun armoe, met
hun opgesloten stad, met
hun kwetsbare positie, zo
midden in de oostzone, met
hun vage toekomst.
Het waren gevarieerde gesprek
ken, met goed bedachte, dreu
nende volzinnen en vernuftig ge
vonden argumenten, gesprekken,
waarin alle politieke stelsels wer
den betrokken, zodat liet byzon-
der internationaal klonk, als een
UNO-f'ebat over een wereldkwes
tie.
Maar hoe ver de argumenten
ook gehaaid werden en hoe wijd
de zinnen ook liepen, er was
steeds één middelpunt: West-
Berllijn...
Want West-Berlyn is de enige
passie, die de mensen hier kun
nen koesteren.
Zij verg;aten de Weinbrand en
hoorden niets meer van ..Melodie
d'Amour" van het orkest, want
ze poetsten aan een wondermooi
visioen, aan het Berlijn van de
toekomst. Ze deden het ijverig en
secuur, als was Berlijn de mooie
kamer van Duitsland, de weelde
rig ingerichte salon van een natie.
Op het laatst ontdekten ze ach
ter die zijden gedachten, dat het
inderdaad niet anders was, dat
het waar was: Dat Berlijn een
toonkamer is, zonder doel en zon
der nut.
En ze bestelden een nieuwe
Weinbrand omdat de ontnuchte
ring zo groot was.
Westberlijners ontdekken die
waarheid dikwijls.
Ze bouwen en herbouwen als ra-
zenden. want de oude hoofdstad
moet terug komen en de vroegere
luister moet worden hersteld. Ze
doen het zo schielijk, dat er on
Duitse blunders worden gemaakt.
In de buurt van de Seesenerstras-
se staat een nieuw gebouw met
een stralend aantal verdiepingen,
waar tal van kantoren onderdak
hebben gevonden. Maar de twee
de etage is totaal leeg. Als men
die ook vol stopte zou heel het
fraaie bouwsel instorten.
..Te vlug gebouwd", zei Walter,
die de vorige avond in RESI aan
de Weinbrand en aan de vergane
grootheid van Berllijn had mee
geproefd en die bij de ochtend
wandeling de draad van het ge-
Onclanks de ellende hebben de
Westberlijners hun zin voor
plastische humor niet verloren.
Dit bouwsel, de JCongresshal-
le", die een Amerikaans archi
tect in een onbewaakt moment
aan Berlijn cadeau deed, viel
de burgers zo zwaar op het lijf
dat ze haar onmiddellijk de
„Schwungere Auster" noem
den....
sprek meteen weer te pakken
nam. ,,Ik geef toe, dat het een
raar gezicht is. Waarom hangen
ze er geen gordijnen voor de ra
men
Walter had de waarheid wéér
ontdekt....
Hij begreep zelf onmiddellijk dat
Berlijn met die gordijnen alleen
geen allure krijgt. Hij begreep,
dat hij er zijn stad mee te kijk
had gezet, een stad, die wanhopig
tracht om voornaam en belang
rijk te lijken, terwijl heel de we
reld weet, dat ze niets heeft te
betekenen. Een stad, die het eerst
de meest luxueuze hotels her
bouwde en daarna geweldige kan
toorgebouwen en die vervolgens
bitter moest ervaren, dat ze zich
dwaas had aangekleed. Want de
luxueuze hotels werden bevolkt
door vreemdelingen, die de gewel
dige kantoorgebouwen spottend
glimlachend gingen rekenen bij
de onnutte curiositeiten van deze
vergruizelde metropool....
Op de Kurfürstendamm was Wal
ter helemaal triest. Zelfs deze
imposante boulevard, waar men
het eerst poogde Berlijns pracht
te herscheppen, draagt nog alle
sporen van de ondergang. Tussen
de machtige torenflats en hoog
opgerichte bankgebouwen liggen
nog noodwinkels tegen de grond
gedrukt en op verschillende plaat
sen gaapt zelfs alleen maar de
leegte.
..Früher...." zei Walter met een
gelaten grijns.
Vroeger wel....
ooooo
Ze hebben me later verteld hoe
Berlijn leeft. Ik had dat niet zo
meteen in de gaten, want West-
Berlijln is een magnifieke stop
plaats na alle armoe in de oost
zone. Maar wat men, zelfs als
vreemdeling, als een klap met
een natte handdoek boven op het
hoofd voelt, dat is de onmogelijk
heid van het leven hier, dat is het
leven met hooguit één dag respijt
in de toekomst.
Ze hebben me verteld dat West-
Berlijn een miljard marken per
jaar krijgt toegestopt van de
nieuwe hoofdstad, van Bonn, dat
waarschijnlijk een beetje medelij
dend fooien wil geven aan een
stad, die zo hartstochtelijk moe
dig probeert gróót te blijven.
..Wat", zei de zakenman, die in
in de nachtbar Daddy" tegen
kwam, ,.wat hebben wij in Ber
lijn te versieren Wij hebben
geen achterland. Wij hebben geen
enkele mogelijkheid om zelfstan
dig zaken te doen. Wij kunnen,
wat men noemt, ons zelf doen,
dank zij de financiële steun van
het westen. Wij mogen ons niet
blind staren op het tempo, waar
mee onze stad zich herstelde. Tot
voor kort waren hier 400.000 (van
de dik twee miljoen inwoners, die
West-Berllijn heeft) werkloos.
Het is nu een beetje beter, maar
arm zullen we blijven en hulp
behoevend zullen we blijven en
akelig alleen...."
En hij keek met dezelfde teleur
stelling in zijn kopje koffie als
anders Westberllijners de avond
tevoren in hun Weinbrand: Voor
de zoveelste maal gedesillusio
neerd in het, verlangen om hun
stad ..gewicht" te geven, dat ze
al lang niet meer heeft, al twaalf
l=nge jaren niet....
was in RESI en van de maitre
de réception in hotel Tusculum,
met alle gezichten van die West
berlijners voor me. heb ik toch
een figuurlijk petje afgenomen
voor deze mensen, die vechten
voor een onbekende toekomst en
die de liefde voor hun stad als
eerste stimulans hebben geno
men.
Maria met name was in vijf jaar
niet buiten Berlijn geweest. Ze
had het wel nodig, denk ik, want
ze zag bleek van het stof en de
rook in RESI, maar waar zou
Ook de zakenman ontdekte de
waarheid weer maar eens.
De diagnose van Berlijns ziekte
is eigenlijk verschrikkelijk sim
pel: Deze grootstad alléén kan
niet gedijen. Ze stikt in het lege
ongeïnteresseerde gebied, dat
haar omgeeft; ze is een luid klop
pend hart zonder lichaam. Ze
heeft weliswaar, dank zij de ver
beten werklust van haar burgers
weer allure genoeg om hoofdstad
te zijn, maar ze ligt geografisch
voortaan totaal verkeerd. Ze is
een couveuse-achtig geval gewor
den, dat in leven wordt gehouden
maar dat zelf niet werkelijk leeft.
En zó, met alle gezichten voor
me vap Walter en van de zaken
man en van Maria, die serveuse
ze na haar dienst naar toe kun
nen
Ze kan naar het Grünewald of
naar de Wannsee, die beide net
buiten het centrum liggen en die
op een winterse dag het toppunt
van zalige rust vertonen. Maar op
de eerste zomerse dag zit héél
West-Berlijn in het Grünewald en
aan de Wannsee. schoudertje-aan
schoudertje, met piek - ups en
jfchreeuwende kinderen. Het is er
dan drukker dan op de Kurfür
stendamm waar men 't flaneren
verleerd is, en de mensen slikken
er meer stof dan in het centrum
van hun stad.
Maar wat kunnen ze anders
Achter het Grünewald, enkele
kilometers verder dan wat hun
gevangen stad is, beginnen de
bossen, koel en verfrissend. Ja-
West-Berlijn bouwt als een ra
zende om zijn vroegere groot
heid te herwinnen. Het lag
hier enkele jaren geleden wat
men noemt ,.plat", maar nu
prijken de Reichskanzlerplatz
en de Funkturm weer in vroe
gere luister.
komen, want de Russen oefenen
er en de Volkspolizei controleert.
Die bossen blijven leeg. terwijl
een stad. stikkend in haar zor
gen en in haar eigen benauwenis,
niet verder mag dan de borden,
waarop koud en onwrikbaar ge
schreven staat: ,,Ost-zone"
ooooo
Daarom: West-Berlijn is een vre
selijke kerker, zelfs al heerst er
de ogenschijnlijke luxe van het
westen en al vecht men er met
een vermetele moed om meer te
lijken dan de werkelijkheid.
Het is voorlopig niets an
ders dan een zielig eiland in een
wereld van armoe, ondanks zijn
nieuwe gebouwen, ondanks zijn
wakker gebleven zin voor plasti
sche humor, ondanks zijn ontem
bare wil om te leven en om goed
te leven.
„Ooit", zei Walter met een nieu
we grijns, „ooit zal Duitsland
een worden en dan zal Berlijn de
hoofdstad worden. Daar bereiden
wij ons op voor. De last en de
ellende van vandaag de dag
nemen we."
En de koffie smaakte hem vanaf
dat moment veel lekkerder
JAN NOLLEN
