L
aanse
eigen
SP
dapper voor
filmindustrie vecht
bestaan
SANATOGEN
OPSTANDIGE JEUGD
TIEN JAAR KRO-SCHOOLRADIO
ING
DEKKER
)N
Nieuwe stijl in opbouw
Italiaanse dienstboden
niet meer „het sloofje'
Tientallen diefstallen
Van overleg
geen sprake
Voornaam middel
Moederdag
4
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 5 MEI 1958
iiid
in
slaapt
KNIP UIT
Dagdromen gevraagd
Voorjaarsmoeheid
Onrust in legerplaats Oirschot
Italiaanse jager
voor de Navo
Nieuw Guinea
Letterkundige prijs
voor Djilas
Belgische bezwaren
tegen het Deltaplan
Benzine goedkoper
Nieuwe veerhaven te Breskens
UITSLAGEN
uwkuyk;
J. Duin-
iaandam;
el; 11 A.
A. v.d.
osschen-
Idaarbui-
n.
van het
rB is de
esteld op
;en een
issen het
Middle-
ty van de
Kampioen-
slov (wit)
een over-
ndigd.
het voor-
ockeyteam
nauwelijks
tegen En-
Enschede
gespeeld
ïdsteam en
onnen met
terdagelftal
Wilrijck
;n 3-1 zege
ploeg. Het
?zit van de
lelie.
de Fransen
Parijs een
ïen.
de Duitse
n Petry in
Lenteprijs
ler Wierstra
•eter Collins
rrari de 150-
van Silver-
mdekerke in
schaken, is
t voor Kou-
'irdoor Hulst
verloor.
noordwest-
ilometers in
oor de Rijs-
Scholten. die
Noordholland
andse „klas-
op zijn naam
'EN heeft de
nen, die zon-
ial werd ver
van 255 km.
min. 27 sec.
genoot Jans-
derde de
.40.
ÊTITIE korf-
ig beginnen,
npioenen van
halve compe-
iex aluminium
pn aangename
:htig zijn de
ip- en rek vrij'
m jaloezieën
ng
ir
i demonstratie
,OES TEL. 2687
voor het stadhuis
i Vlissingen.
imkommers, meloe-
rij, aardbeiplanten.
1, kunstmest, eter-
rde, Slakkenpoeder
n, verder Lathyrus,
Chrysanten en
idge dahlia's, bloem-
tbbele knolbegonia's
deee f 0,75. Gladio-
middelburg.
In de herfst van 1955 keurde de Spaanse regering een wet goed,
waarbij alle filmdistribuanten in Spanje verplicht werden op
elke vier buitenlandse films ook een Spaanse film te distribueren
De Amerikaanse Motion Picture Association, de maatschappij,
die de distributie van de produktie van de meeste filmfabrieken
in de Verenigde Staten verzorgt, ging hier niet mee akkoord en
vaardigde een boycot voor de Spaanse markt uit. Hierdoor zijn
de laatste twee en een half jaar geen nieuwe Amerikaanse films
meer in Spanje vertoond. Een uitzondering, zijn de veruit min
derwaardige produkten van enkele kleine filmproducenten, die
niet bij de Motion Picture Association zijn aangesloten en van
die films, die in Europa zijn gemaakt, zoals „Trapeze", Aria
na" en „Rond de wereld in tachtig dagen". Hoewel deze gang
van zaken door vele Spanjaarden wordt betreurd, wordt hij door
evenveel andere toegejuicht.
Jarenlang immers bezaten de Ame
rikaanse filmmakers een monopolie
positie in Spanje. Het arme Spaanse
volk wilde niets anders zien dan glad-
gepolijste rolprenten uit de States
en weelderig aangedane filmsterren.
Men wilde, met thuis niets anders
dan droog brood en olijfolie op tafel,
dagdromen in de luxueuze filmdecors
en bij het zien van welvoorziene
filmdissen. De Spaanse filmproduk-
tie, die een kleine veertig films per
jaar voortbracht, zonk bij al dit Ame
rikaanse raffinement in het niet, Het
publiek weigerde ze te gaan zien en
het onthield daardoor de eigen indu
strie de middelen om betere produk
ten te maken en te kunnen concurre
ren met het buitenland. Daarom heb
ben degenen, die bezorgd waren om
de Spaanse filmindustrie, druk op de
regering uitgeoefend met als resul
taat de bovengenoemde wet.
Kentering
De boycot van Amerikaanse films,
heeft niemand in Spanje kwaad ge
daan. Integendeel, de Spaanse film
industrie heeft, zowel wat de kwali
teit, als wat de kwantiteit van haar
films betreft, daar danig van geprofi
teerd. Van de 299 nieuwe films, die in
1957 in Barcelona werden vertoond,
waren er niet minder dan 72 van
Spaanse origine. En het was 'n
Spaanse film, ,,Het laatste couplet",
die alle kasrecords brak, door vier
maanden achter elkaar te lopen. Dit
was drie weken langer dan de meest
succesvolle buitenlandse film, ,,Sissi"
met Romy Schneider in de hoofdrol.
Een andere Spaanse film, ,,Cala-
buch" liep vijf weken.
De schamele produktie van veertig
films per jaar, werd opgevoerd tot
tachtig, waaronder verschillende
merkwaardige produkten, die elke
vergelijking met het buitenland glans
rijk konden doorstaan, zoals „Mar-
celino, brood en wyn". „De dood van
een wielrijder", ,,Calle Mayor" en
,,Tarde de Toros".
Naar eigen stijl
De wending in de Spaanse filmwe
reld is begonnen met het opmerkelij
ke produkt van Luis Berlanga en
Juan Bardem, „Welkom, mijnheer
Marshall", waar Spanje openlijk op
de wereldmarkt mee kon verschijnen
en welke film een groot artistiek en
economisch succes is geworden. Deze
film was een eerste poging van de
Spaanse filmindustrie, om naar een
eigen stijl te zoeken. Men kan niet
zeggen, dat men tot nu toe daarin
niet geslaagd is. Er is nog geen
Spaans „isme" in de filmwereld uit
gevonden, zoals men de Italianen
„neorealisme", de Fransen „impres
sionisme" en de Britten „humoris
me" aanwrijft. Desalniettemin open
baart zich in de Spaanse films van
de laatste jaren een streven naar eer
lijkheid en daarnaast naar verwon
dering over alles, wat zich op deze
wereld voordoet en wat daar beweegt
en streeft en sterft.
1954 betrekkelijk gul gehandhaafd.
Het geld hiervoor trok de staat uit de
belasting op de distributie van buiten
landse films.
Sedert de vertoning van Ameri
kaanse films echter onmogelijk is
geworden, zijn deze fondsen opge
droogd en wordt met de subsidies
en kredieten niet zo gul meer om
gesp rongen. Toch blijft de Spaanse
staat de filmindustrie protegeren
en dank zij de wet, volgens welke
op elke vier buitenlandse films 'n
Spaanse moet worden gedistribu
eerd, is de afzet en wegens het
ontbreken van Amerikaanse pro
dukten dikwijls ook het succes
in Spanje zelf gegarandeerd.
Daarnaast verdient de Spaanse
filmindustrie een belangrijk deel van
het kapitaal dat voor de produktie
nodig is, thans zelf door de studio's,
tien in getal, te verhuren aan buiten
landse filmmaatschappijen.
Het systeem van coprodukties
neemt jaarlijks in omvang toe en op
het moment filmen Fransen, Engel
sen, Amerikanen, Mexicanen en Ita
lianen in Spanje. Gedurende de laat
ste weken zijn steeds meer grote
sterren van het filmfirmament in
Spanje gesignaleerd. De groeiende
interesse van buitenlandse filmmaat
schappijen voor Spanje is gemakke
lijk verklaarbaar. Al zijn de tien
Spaanse studio's zeven in Madrid
en drie in Barcelona bepaald on
voldoende geoutilleerd, is het mate
riaal ernstig verouderd en ondeugde
lijk men werkt er goedkoop. Als
gevolg van de bizar lage levens
standaard in Spanje is de arbeid er
uitermate goedkoop en dank zij de
zeer gunstige klimatologische om
standigheden kan men buitenopna
men in een recordtijd maken.
Alles duidt er op, dat de Spaanse
filmindustrie thans een periode van
ontwikkeling doormaakt. Gedurende
de laatste drie jaren is er een krach
tige stoot in de goede richting gege
ven De jaren 1955 en 1956 waren
topjaren. In 1957 werd echter, tenge
volge van de steeds slechter worden
de economische toestand van het land
een terugval geconstateerd. Vandaar
dat de huidige ontwikkeling niet sta
biel is en voor de toekomst weinig te
voorspellen valt.
(Advertentie)
(zondag 11 mei)
De eeuwenoude instelling
van de dienstbode, die gene
raties lang bij één familie
diende, is, zoal niet reeds lang
aan het verdwijnen, thans na
genoeg onmogelijk gemaakt
door nieuwe wetten, die in
Italië van kracht zijn gewor
den.
Van nu af aan is het:
Boter bij de vis, of mevrouw of
meneer worden voor de rechter ge
sleept.
Een zesdaagse werkweek. Geen
overwerk en 's avonds niet werken,
tenzij dit extra wordt betaald.
Betaalde vakanties, maaltijd inbe
grepen.
Vijftien dagen betaald trouwverlof.
Eerbied voor de persoon.
Een opzegtermijn van 15 dagen
met minstens 16 uren verlof om een
nieuw werkkring te zoeken.
Acht uren „gegarandeerde" slaap.
Aan de andere kant heeft de me
vrouw net zo goed het recht de hulp
van de wet in te roepen indien haar
personeel niet goed werkt. Dit alles
is neergelegd in een reeks wetten,
die alle categorieën van huisbedien
den, van huisknecht tot chefkok, be
treffen.
Men verwacht dat deze nieuwe wet
geving een revolutie op het domestie-
ke vlak zal veroorzaken. Tot dusver
hadden families van de gegoede mid
denstand en daarboven een dienstbo
de in huis of hadden zij er een nodig.
Thans zal het in vele gevallen te
duur en te riskant en teveel romp
slomp met zich meebrengen. De
heer des huizes zal zich wellicht van
de diensten van een boekhouder moe
ten verzekeren om de administratie
bij te houden en voor de rente- en
spaarzegels en ziekenfondscoupons te
zorgen.
De nieuwe wetten zijn bedoeld om
misbruik van huispersoneel tegen te
gaan. In vele gevallen moesten be
dienden bijna 24 uur per dag werken.
Ook gebeurde het vaak dat men onge
letterde boerenmeisjes exploiteerde.
Maar aan de andere kant zijn er
huishoudens waar de dienstboden be
handeld worden als lid van het gezin.
Over het aantal vrouwelijke en
mannelijke huisbedienden in Italië
zijn geen betrouwbare statistieken
voorhanden, daar zij tevoren nimmer
onder de sociale wetgeving zijn ge
vallen. Maar aangenomen wordt dat
het aantal in de vijf cijfers loopt.
Dit aantal zal na toepassing van de
nieuwe wetgeving wel scherp dalen.
Verwacht wordt dat vele huisgezin
nen hun dienstboden zullen ontslaan
en daarvoor een hulp in de huishou
ding voor enkele uren per dag nemen.
Een inwonende dienstbode verdient
gemiddeld ongeveer 25.000 lire per
maand, kost en inwoning vrij. Zij
hadden geen betaalde vakanties en
hadden slechts zondagmiddag vrij.
Maar buitenlanders, in het bijzon
der de diplomaten en Amerikanen,
hebben de markt in Rome en in de
grote steden bedorven.
Zij betalen soms tweemaal zoveel
aan een goede dienstbode. Bovendien
hebben zij, gemeten naar de Italiaan
se normen, de verhouding tussen
meesters en bedienden „bedorven."
(Advertentie)
Staatsgeld
De financiering van de Spaanse
filmindustrie is een ingewikkelde
zaak. Een doorsnee Spaanse speelfilm
kost ongeveer drie of vier miljoen
peseta's, dat is rond een kwart mil
joen gulden. Door het sombere ver
leden van de Spaanse industrie, be
staat er bij de banken weinig animo
om deze ondernemingen krediet te
geven. De meeste produktieleiders
zijn financieel onvermogend en bie
den niet voldoende waarborgen. Men
is dus aangewezen op financiële con
cerns, die wel enkele miljoenen pese
ta's in 'n film willen steken, maar
daarvoor dan 'n exorbitant hoge ren
te vragen, die regelrechte woeker ge
noemd moeten worden. Vandaar dat
de staat sedert 1951 een systeem han
teert, waardoor via het „sindicate del
espectaculo" belangrijke financiële
steun wordt verleend. Het syndicaat
verstrekt belangrijke geldprijzen voor
de beste films en scenario's van het
jaar. Bovendien kunnen films, die ge
acht worden van nationaal belang te
zijn, een krediet tot vijftig procent
van de produktiekosten krijgen. An
dere, iets minder goed, krijgen veer
ug procent, weer andere vijfendertig
en zo verder. Dit systeem werd tot
Zonder kracht om U\r dag met
opgewektheid en energie te
beginnen te vermoeid en
lusteloos om Uw aandacht op
Uw werk te concentreren?
Gü hebt Sanatogen nodig om
Uw krachten te herstellen.want
Sanatogen bouwt nieuwe
krachten op en vergroot Uw
weerstandsvermogen.
Begin nog heden met het ge
bruik er van en voorjaars
moeheid zal voor U niet bestaan.
Hef zsnuwstsrkend tonicum
Er zijn de laatste nachten op leger
plaats Oirschot enige tientallen por
temonnees met inhoud gestolen,
Eerst was het een volkomen open
vraag, wie de dader van deze dief
stallen was. De portemonnees wer
den gestolen in barakken van de ar
tillerie, infanterie en vooral by de
L.U.A.
De diefstlalen zijn gepleegd in die
barakken, die het dichtst langs het
hek aan de weg Eindhoven-Oirschot
liggen. Toen het de jongens van de
Lua te erg werd, hebben zij uit eigen
beweging een nachtwacht ingesteld.
Het gevolg hiervan was, dat er in de
nacht van 1 op 2 mei een jachtpartij
is geweest op de Oirschotse hei.
Een van de soldaten, die rond 12
uur wacht had, hoorde om kwart over
twaalf in een andere barak een deur
knarsen. De soldaat rende terstond
naar buiten en zag iemand in lange
overjas naar de richting van het hek
lopen.
De soldaat schreeuwde alarm, zo
dat enige andere soldaten naar buiten
kwamen en tezamen zetten zij de ach
tervolging in. De vluchteling klom
over het hek en vluchtte de hei in.
In de hei zijn de jongens de vluchte
ling kwijt geraakt. Dit is niet te ver
wonderen, want de dader had reeds
een flinke voorsprong en sommige
jongens waren in nachtkleding. Te
ruggekeerd hebben zij de jongens van
de barak, waar de vluchteling uit was
gekomen, wakker gemaakt. Er ble
ken drie portemonnees met inhoud
verdwenen te zijn.
's Morgens werd bekend, dat op
'n barak van de artillerie 'n porte
monnee en een portefeuille met rij
bewijs en andere militaire papieren
verdwenen waren. Op deze barak
hadden verscheidene jongens ook de
man gezien, maar zij hadden hem
voor een of andere officier aange
zien. die een late controle kwam
Het militaire apparaat van de NAVO
heeft in principe besloten de Italiaan
se straaljager van het type G-91 te
kiezen als de lichte jager voor de
NAVO, zo wordt van betrouwbare zij
de vernomen. Met een officiële publi-
katie van dit besluit wordt nog ge
wacht. Het is genomen op grond van
het streven naar groter standaardise
ring der wapenen in de westerse alli
antie.
Teneinde op dit punt elk misver
stand uit te sluiten, verklaart minis
ter Luns in zijn memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer, dat van
overleg met Indonesië over de soeve
reiniteit van Nieuw Guinea geen
sprake kan zijn, zoals reeds meerma
len van regeringszijde is te kennen
gegeven.
De minister vermag niet in te zien
waarom Nederland thans spoedig een
termijn zou moeten stellen, waarbin
nen de opvoeding tot zelfbestuur zou
moeten zijn voltooid. Het noemen van
een termijn in het geval van een nog
weinig ontwikkeld gebied heeft wei
nig zin en kan zelfs gevaarlijk zijn.
De vroegere Zuidslavische commu
nistenleider Djilas, die zich in een
Zuidslavische gevangenis bevindt, is
vrijdag de Franse ,,Prix de la Liber-
té" voor leterkunde toegekend voor
zijn boek ,,De nieuwe klasse". Tot de
jury behoorden Georges Duhamel en
de prijswinnares van vorig jaar, me
vrouw Suzanne Labin.
De jury deelde mee van plan te
zijn de Zuidslavische ambassade te
Parijs te verzoeken de prijs ten be
drage van ongeveer 1.000 gulden naar
Djilas te zenden, die een gevangenis
straf van zes jaar uitzit waartoe hij
werd veroordeeld omdat hij het boek
heeft geschreven.
Ook deelde de jury mee te zullen
aandringen op vrijlating van Djilas,
zodat hij zijn wetenschappelijk werk
kan voortzetten.
(Van onze onderwijs-
medewerker)
Een directrice van
een Huishoudschool
belde ons onlangs iet
wat nerveus op met
de mededeling, dat de
spreker, die door haar
was aangezocht voor
een Ouder-avond, op
het laatste moment
bericht van verhinde
ring had gezonden.
Of wij misschien wil
den invallen.
Het leek ons nuttig,
mede met het oog op de
korte tijd van voorberei
ding, mondeling contact
met deze directrice op te
nemen. Het gesprek, dat
op deze wijze tot stand
kwam, bevatte enige pun
ten, die voor ons persoon
lijk enigermate verrassend
waren. Zo werd ons onder
meer verzocht, tijdens de
te houden inleiding speci
ale aandacht te besteden
aan het feit, dat het wer
kelijk niet door de school
veroorzaakt werd, als de
meisjes thuis lastiger dan
gewoon waren. Kennelijk
toonde onze gezichtsuit
drukking weinig inzicht,
want de genoemde direc
trice besloot daaraan de
volgende toelichting te
verbinden.
Het was voor haar geen
zeldzaamheid, als vaders
of moeders tijdens het
spreekuur kwamen vra
gen, of hun kind in een
andere klas kon worden
geplaatst. Hun Marietje
was namelijk gedurende
haar volledige lagere
schooltijd een prettig en
volgzaam meisje geweest,
maar nu zij enkele maan
den op de huishoudschool
zat, werd haar gedrag
steeds ongezeglijker. Er
waren al eens harde woor
den gevallen, maar die
hadden niet meer het kal
merende resultaat van
voorheen. Soms kregen de
ouders zelfs brutale ant
woorden te incasseren, die
hen aanvankelijk sprake
loos maakten. Welnu, het
kon niet anders, of Mariet
je was op de nieuwe school
in kwaad gezelschap geko
men. Waarschijnlijk had
ze enkele ongeschikte
vriendinnetjes opgedaan.
Daarom zou een over
plaatsing naar een andere
klas wellicht het probleem
uit de wereld kunnen hel
pen.
Nog steeds
Na deze uiteenzetting
werd het ons duidelijk, dat
er dus blijkbaar nog
steeds ouders bestaan, die
bij hun kinderen de inzet
van de volwassenwording
constateren zonder dit feit
als zodanig te kunnen on
derkennen.
Marietje werd immers
niet lastig door verande
ring van vriendinnenkring,
maar eenvoudig omdat zij
op de leeftijd gekomen
was, waarop alles wat va
der en moeder zeiden niet
meer zo vanzelfsprekend
was als tevoren. Mogelijk
had haar omgang met an
dere meisjes deze bewust
wording wel verhaast,
maar ook zonder deze be
ïnvloeding zou spoedig de
nieuwe houding te voor
schijn gekomen zijn. Het is
nu eenmaal de wet der na
tuur, dat de jeugd op een
bepaalde leeftijd haar
eigen weg gaat zoeken.
Dat dit aanvankelijk ge
paard gaat met botsingen,
is onvermijdelijk. Wel
wordt de ernst van deze
misverstanden vergroot
door de gebrekkige instel
ling der ouders en door de
prille, dus lichtgeraakte
zelfstandigheid aan de
kant van het kind. In
enigerlei vorm zal er
nochtans te allen tijde
een botsing zijn.
Onbegonnen
Hoe meer de ouders door
deze nieuwe situatie wor
den verrast, des te groter
is het gevaar, dat zij bij
hun reactie in uitersten
zuilen vervallen. Zeer
vaak zien zij geen betere
oplossing, dan een streng
verweer. De vroegere ge
zagspositie wil men tot
iedere prijs handhaven,
zo nodig met straf en ge
weld. Het is duidelijk, dat
deze reactie tot niets
goeds leiden kan: deze
zelfde vaders zitten wel
licht in hun stam-café te
beweren, dat het kolonia
lisme in onze moderne
tijd niet langer houdbaar
is en dat de zelfstandig-
heidsdrang van de gekolo
niseerde volkeren zich
desnoods met revolutio
nair geweld baan zal bre
ken. Maar thuis proberen
zij een gelijksoortige vrij
heidsdrang in hun opgroei
end kind met „wapenge
weld" neer te slaan. Het is
onbegonnen werk. Een si
tuatie van hard-tegen-hard
is geen opvoedingssituatie
meer, maar een loutere
machtsstrijd, waarin de
afgaande generatie te
allen tijde tot verlies ge
doemd is.
Een ander reactie-uiter
ste is de volledige over
gave: als jij het dan alle
maal beter weet dan wij,
ga dan je eigen dwaze
gang maar. En m.en stoot
in zekere zin de kinderen
van zich af in hun pas-
ontwaakte wankele vrij
heidsbesef. Het is duide
lijk, dat deze ouders, de
opvoedkundige banden tus
sen ouders en kind ab
rupt en voortijdig door
snijden. Misschien is hier
zelfs van een zekere ba
lorigheid sprake, een ge-
prikkeld-de-boel-erbij-
neergooien. In de ergste
gevallen zelfs een zeker
leedvermaak, als het kind
later de mislukking van
het vrijheids-beleven be
kennen moet.
Een ander reactie-uiter
Ook deze ouders tonen
weinig begrip voor het we
zen der nieuwe houding
van hun opgroeiend kind.
Als een meisje van 12-13
jaar zich eigenwijs of op
standig gedraagt, wil
daarmee niet gezegd zijn,
dat zij het gezag van de
ouders als volledig verval
len beschouwt. Het gaat
meestal om futiliteiten, om
kleinigheden in de dagor
de van het gezinsleven,
waarover de onenigheid
ontstaat. Het is geen strijd
op alle fronten, maar een
grens-schermutseling.
Naast het verzet tegen een
volledige beheersing van
hun gedrag door vader en
moeder, blijft het kind de
algemeen-menselijke be
hoefte bestaan, bij de
groep gerekend te blijven.
Juist tijdens de maanden
van het eerste verzet gaan
heftige uitvallen nog
meermalen gepaard met
oprechte betuigingen van
aanhankelijkheid.
Stoot men dit kind echter
van zich af, dan stuurt
men het de weg op naar
verbittering en eenzaam
heid en onverschilligheid.
De juiste weg is dus, als
steeds, de middenweg. De
ouders moeten bereid zijn,
in detailkwesties toe te ge
ven. Tegelijkertijd dienen
zij in principiële kwesties
hun standpunt te handha
ven, maar niet langer op
dictatoriale wijze, doch op
grond van een eerlijke,
openhartige verklaring
van hun besluit. En achter
dit alles moet voor het
kind de zekerheid voel
baar zijn. dat wat er ook
gebeurt, de band van lief
de en vertrouwen bestaan
blijft.
Onmiskenbaar is dit
alles gemakkelijker op
papier gezet, dan in de
steeds wisselende opvoe
dingspraktijk uitgevoerd.
Maar heeft men het be
stek. niet uitgezet, dan
vaart men ook zonder
kompas. Spoedig is er
dan nog slechts sprake
van een paniek-opvoe
ding, die weldra uitloopt
op een minderwaardige
strijd om lijfsbehoud.
(Advertentie)
Indien de aan Belgische zijde be
staande beduchtheid inzake de gevol
gen van het Deltaplan voor de Belgi
sche belangen niet zou worden weg
genomen door de resultaten van de in
beide landen ondernomen onderzoe
kingen, zou België eventuele techni
sche bezwaren naar voren kunnen
brengen in de Nederlands-Belgische
technische Scheldecommissie, welke
studie-commissie de bevoegdheid be
zit om daarvan kennis te nemen, al
dus minister Luns in zijn memorie
van antwoord aan de Eerste Kamer.
In dit verband roept de regering
nog eens de gemeenteschappelijke
Nederlands-Belgische verklaring van
14 november 1955 betreffende het pro
bleem der waterwegen in de herinne
ring. Bij die gelegenheid heeft de
Belgische regering verklaard, dat
België vanzelfsprekend het recht
van Nederland erkent om zich tegen
herhaling van nieuwe overstromingen
te verdedigen en daartoe de zeegaten
af te dammen. Anderzijds heeft de
Nederlandse regering bij deze gele
genheid erkend, dat bij de uitvoering
van de werken rekening behoort te
worden gehouden met de Belgische
belangen, zowel ten aanzien van de
Schelde als ten aanzien van de Tus
senwateren.
De prijzen van de hierna volgende
produkten zijn met ingang van maan
dag 5 mei als volgt verlaagd: benzine
en superbenzine 0.30 per 100 liter;
lichtpetroleum 0.25 per 100 liter; gas-
olie, Diesel-olie, huisbrandolie I, dun
ne stookolie en huisbrandolie II 0.50
per 100 liter.
De nieuwe veerhaven te Breskens
nadert zo langzamerhand haar
voltooiing. Op de foto ziet u hoe
een drijvende kraan een van de
twee contra-gewichten, die elk 7
ton wegen, op haar plaats brengt.
Vrijdag trad enige vertraging op,
doordat onder water in de dam-
wand een lek was ontstaan, waar
door het opgespoten zand van de
zandzuiger weer even hard terug
liep.
(Van onze onderwijs-medewerker)
Na een eerste serie proef-uitzendingen in
1929 startte de KRO in 1948 opnieuw met het
experiment „schoolradio" en toen met succes.
Deze maand kan het tienjarig bestaan her
dacht worden van de sectie Schoolradio van de
Katholieke Radio Omroep, een jubileum dat
zeker vermelding waard is. Het is geen geringe
prestatie om met een kern van slechts enkele
vaklieden tien jaar lang een serie schoolradio
uitzendingen te produceren die ook buiten de
landsgrenzen menige vergelijking glansrijk
kan doorstaan.
10 jaar geleden waagden het nog slechts een
250-tal scholen, zich op de schoolradio-uitzen
dingen aan te sluiten. Thans nadert dit aan
tal reeds de 1600, op zichzelf al een bewijs,
dat de uitzendingen zichzelf hebben gepro
pageerd.
Er zullen weinige lezers zijn, en beslist nog
minder lezeressen, die nimmer met opzet of toe
vallig een uitzending voor de schoolkinderen be
luisterd hebben. Misschien was het een klankbeeld
over het vogelleven, of een historisch hoorspelle
tje, of de bespreking door een dichter van zijn
eigen werk, of een toelichting op een mooi stuk
muziek, of wellicht een aflevering van de actu
aliteitenrubriek. Hoe dan ook, het lijdt geen twij
fel, of men is als volwassene gegrepen door het
boeiende, het aantrekkelijke van deze schooluit-
zendingen. Zoals volwassenen dit al zo vaak wee
moedig zeggen, wanneer zij kennis nemen van de
huidige gang van zaken in de lagere school, hebt
U mogelijk ook toen verzucht: „Wat hebben wij
vroeger toch veel gemist in onze schooljaren".
En dan hebt U aan uw toestel in de huiskamer
nog de projectie gemist van de strook bijbeho
rende afbeeldingen, die menige schoolradio-uit
zending van de KRO vergezelt. Daardoor immers
wordt het programma in vele gevallen nog be
langrijker en duidelijker. Ja werkelijk, de school
radio is in de voorbije tien jaren uitgegroeid tot
een hoogst voornaam leermiddel en opvoedings
middel.
baar worden gemaakt, echt of nagebootst. Kunste
naars en specialisten op elk terrein, die anders
voor het merendeel der scholieren op verre af
stand zouden blijven, treden nu met hun stem
talrijke klaslokalen binnen. Geschiedenis en
aardrijkskunde krijgen een levendiger accent
door hoorspelen en reportages. Bovendien be
schikken steeds meer scholen over een band-
opname-apparatuur, waardoor men in staat is, de
uitzendingen vast te leggen en later te herhalen
of reeds bij eerste uitzending op het meest ge
schikte moment te plaatsen. (De kwestie der
auteursrechten zal op dit punt nog wel eens op
de helling moeten.) Kortom, wanneer de school
zich wijselijk weet te matigen in het aantal uit-
zendings-series waarop men inschrijft en als de
leerkrachten nauwgezette aandacht wijden aan
voorbereiding en verdere verwerking van hetgeen
beluisterd werd. ligt hier een rijkdom aan mo
gelijkheden voor de school, welke nog lang niet
is uitgeput. In combinatie met filmprojectie doet
de schoolradio bovendien de vraag rijzen, of
schooltelevisie wel zoveel unieke voordelen bo
ven dit systeem biedt. Dat televisie geheel eigen
mogelijkheden zou 'open stellen, valt niet te ont
kennen, maar het zijn er waarschijnlijk minder
dan men geneigd zou zijn, op het eerste gezicht
te vermoeden.
Laat ons hopen
Aantrekkelijk
Dat de leerkracht door middel van deze uitzen
dingen een aantrekkelijk leermiddel in handen
houden. Er worden nu maatregelen krijgt gespeeld, is zonder meer duidelijk. Tal-
getroffen om verdere diefstal te rijke zaken, welke anders hoogstens in woorden
voorkomen, 1 konden worden aangeduid, kunnen nu direct hoor-
Het zou overmoedig zijn, thans reeds te willen
beweren, dat de schoolradio als hulpmiddel voor
het onderwijs geen enkel probleem meer biedt.
Feitelijk berust de waardering voor dit middel op
globale schattingen en ruwe ervaringsgegevens.
Talrijke didactische vraagstukken wachten nog
op nadere bestudering. Maar is dit niet het tekort
dat evenzeer geldt voor grote gebieden van ons
gehele onderwijs: dat men namelijk al te lang
intuïtief in plaats van wetenschappelijk-experi-
menteel heeft gehandeld? Hiermede is het pro
bleem niet opgelost, maar wel tot de juiste pro
porties teruggebracht. Laten we dus hopen, dat
op het punt van dit moderne leermiddel ook
spoedig het bijbehorende moderne research-werk
zal worden aangevat ten aanzien van het rende
ment en de voorwaarden, waaronder dit resul
taat zo hoog mogelijk kan worden opgevoerd. In
tussen past ons een des te groter respect voor
hen, die zonder deze research toch al zoveel
goeds tot stand brachten.
Inzake de opvoeding van de jeugd levert de
schoolradio nog een apart voordeel, dat wij gaar
ne iets uitvoeriger aanduiden. De schoolradio na
melijk kan de kinderen leren luisteren. Op hoe-
vele plaatsen in onze wereld fungeert de radio
als vaag achtergrondgeluid? Zelfs in een knusse
avondlijke huiskamer zet men de radio „op een
zacht pitje", om de stilte te verdrijven. En het
zal niet onbekend zijn, dat velen daarbij nog
eigen opvattingen hebben over de zachtheid van
dat pitje! Talloze kinderen zijn reeds opgegroeid
in een wereld, waarin voortdurend lawaai hen
omringt: in huis en buitenshuis. Ja ook buiten,
want niet alleen het steeds toenemend straat
rumoer, maar ook reclameluidsprekers aan win
kelpuien en somstijds in volledige winkelstraten
achtervolgen de mens op al zijn wegen.
Geen wonder
Is het een wonder, dat het de leerkrachten tel
kens meer moeite kost, om enkel door middel van
hun stem de leerlingen te boeien? En zij beschik
ken dan nog over hun mimiek en hun gebaar.
Hoeveel onvoordeliger staat er dan nog de radio
spreker voor, die zelfs niet zichtbaar is voor zijn
gehoor. Maar dit kan nu ook de schoolradio
aan de jeugd leren: geconcentreerd en aandachtig
te luisteren naar iemand, die men zich hoogstens
kan voorstellen en die men desgewenst letterlijk
met een handomdraai de deur uit kan zetten.
Deze oefening in het luisteren is van steeds gro
ter belang, omdat de moderne communicatie
middelen als telefoon, bandrecorder, radio, gram
mofoon telkens nieuwe mogelijkheden openen om
de medemens te beluisteren zonder in zijn aanwe
zigheid te vertoeven. Zoals men eeuwenlang spe
ciale aandacht heeft moeten vragen voor het le
ren lezen, zo moeten wij nu bijzondere nadruk
leggen op het leren luisteren. Immers, als we
voor een ogenblik proleetje mogen spelen, het
heeft de schijn, dat de moeite van het schrijven
in de toekomst vermeden zal kunnen worden:
waarom zou ik iemand moeizaam een lange
brief schrijven als ik sneller en gemakkelijker
een geluidsbandje kan volpraten en dit aan de
ander kan toezenden? Is het erg voorbarig, te
menen dat deze vorm van communicatie binnen
niet zo bijster lange tijd wijd verbreid zal zijn?
Maar al zijn we nu nog niet aan deze situa
tie toe, het is ook vandaag al belangrijk, dat
otlze jeugd verzet leert aantekenen tegen de
verdovende geluidsstroom, die dagelijks over
hen heen spoelt. Het is nuttig en karaktervor
mend dat men opzettelijk een oase van stilte
rond zich leert scheppen, om daarin aandach
tig te luisteren naar geluiden, die men kies
keurig heeft geselecteerd. Om deze reden, en
om de vele andere, al of niet hierboven ge
noemd, mogen ouders en scholen de KRO dan
ken voor het grootse werk, dat in de voorbije
tien jaar werd, verricht.
VOETBAL
(Betaald)
Eerste divisie A: AGOVV-Roda Sp.
1-0.
Eerste divisie B: Hennes DVS-For.
tuna (VI.) 1-1, Leeuwarden-Helmon-
dia '55 3-1.
KNVB-bek er, 2e ronde: Haarlem-
Sparta 1-1, Zwartemeer-Vitessa 3-4.
(Amateurs)
Eerste klasse A: Zee'ourgia-DWV
2-3.
Eerste klasse C: Kimforla-Vliasin-
gen 1-2.
ZUID I, Tweede klasse A: ODC-
JVC '31 6-4.
HOCKEY
HEREN
Kampioenschap van Nederland: Ven-
lo-Zwolle 3-1, Zwolle-Delftse Studen
ten 0-7, Groninger Studenten-Venlo
1-2.
HTCC-beker, halve eindstrijd: Alli-
ance-Be Fair 1-3 (na verlenging)
Zuiden, promotieklasse, le klasse:
Rapidity-Breda 0-2.
Tweede klasse B: Tilburg 2-HOCO
4-2.
DAMES
Kampioenschap van Nederland: Gro-
ningen-Deventer 1-3, BDHC-Oranje
Zwart 5-0.
Zuiden, prom.klasse le klasse: HM
HC-Tilburg 1-1 (HMHC promoveert)
KORFBAL
Eerste klasse. Noord-Holland: Koog
Zaandijk-Allen Weerbaar 4-3, Wester.
kwartier-Swift 6-6. Rohda-Archipel
15-1, Samos-Blauw Wit 3-4.
Zuid-Holland: Regenboog-Die Haghe
4-6. Deetos-HKV 3-7. Quick-Ons Ei
bernest 5-4, Vicus-Oricntis-Span gen
5-5.
Zuid, tweede
Roest 2-6.
klasse A: ODI-Rust
HANDBAL
Hoofdklasse Dames: Niloc-UDI 6-1,
Zeeburg-PSV 4-2, Athene-Hygiea 5-5.
Heren: WWV-Olympia 14-23, Blauw
Wit-Niloc 8-9.
TENNIS
Hoofdklasse A: Thor RW 1-DDV
1 9-2, Leimonias 1-Joy 1 9-2.
Hoofdklasse B: afd. 1. DDV 2-Phil-
harmonie 1 5-6, Iwoo 1-NMC 1 11-0.
Afd. 2: Hilv. LTC 1-Toeg. Hillegers-
berg 1 8-3, Dash 1-Ensch. LTC 1 4-7.
Eerste klasse, afd. 1: GLTB 1-Thor
RW 2 6-5.
Afd. 2: Oranje TC 1-de Molenaars
7-4. TC Tilburg 1-Victoria 1 7-3.
Afd. 3: Quick 1 (Nijm.)-Festina 1
8-3, Het Spieghel 1-Leimonias 2 4-7.
Afd. 4: Thor RW 3-Hilverheide 1
4-7, de Metselaars 1-DDV 3 6-5.