L aanse eigen SP dapper voor filmindustrie vecht bestaan SANATOGEN OPSTANDIGE JEUGD TIEN JAAR KRO-SCHOOLRADIO ING DEKKER )N Nieuwe stijl in opbouw Italiaanse dienstboden niet meer „het sloofje' Tientallen diefstallen Van overleg geen sprake Voornaam middel Moederdag 4 DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 5 MEI 1958 iiid in slaapt KNIP UIT Dagdromen gevraagd Voorjaarsmoeheid Onrust in legerplaats Oirschot Italiaanse jager voor de Navo Nieuw Guinea Letterkundige prijs voor Djilas Belgische bezwaren tegen het Deltaplan Benzine goedkoper Nieuwe veerhaven te Breskens UITSLAGEN uwkuyk; J. Duin- iaandam; el; 11 A. A. v.d. osschen- Idaarbui- n. van het rB is de esteld op ;en een issen het Middle- ty van de Kampioen- slov (wit) een over- ndigd. het voor- ockeyteam nauwelijks tegen En- Enschede gespeeld ïdsteam en onnen met terdagelftal Wilrijck ;n 3-1 zege ploeg. Het ?zit van de lelie. de Fransen Parijs een ïen. de Duitse n Petry in Lenteprijs ler Wierstra •eter Collins rrari de 150- van Silver- mdekerke in schaken, is t voor Kou- 'irdoor Hulst verloor. noordwest- ilometers in oor de Rijs- Scholten. die Noordholland andse „klas- op zijn naam 'EN heeft de nen, die zon- ial werd ver van 255 km. min. 27 sec. genoot Jans- derde de .40. ÊTITIE korf- ig beginnen, npioenen van halve compe- iex aluminium pn aangename :htig zijn de ip- en rek vrij' m jaloezieën ng ir i demonstratie ,OES TEL. 2687 voor het stadhuis i Vlissingen. imkommers, meloe- rij, aardbeiplanten. 1, kunstmest, eter- rde, Slakkenpoeder n, verder Lathyrus, Chrysanten en idge dahlia's, bloem- tbbele knolbegonia's deee f 0,75. Gladio- middelburg. In de herfst van 1955 keurde de Spaanse regering een wet goed, waarbij alle filmdistribuanten in Spanje verplicht werden op elke vier buitenlandse films ook een Spaanse film te distribueren De Amerikaanse Motion Picture Association, de maatschappij, die de distributie van de produktie van de meeste filmfabrieken in de Verenigde Staten verzorgt, ging hier niet mee akkoord en vaardigde een boycot voor de Spaanse markt uit. Hierdoor zijn de laatste twee en een half jaar geen nieuwe Amerikaanse films meer in Spanje vertoond. Een uitzondering, zijn de veruit min derwaardige produkten van enkele kleine filmproducenten, die niet bij de Motion Picture Association zijn aangesloten en van die films, die in Europa zijn gemaakt, zoals „Trapeze", Aria na" en „Rond de wereld in tachtig dagen". Hoewel deze gang van zaken door vele Spanjaarden wordt betreurd, wordt hij door evenveel andere toegejuicht. Jarenlang immers bezaten de Ame rikaanse filmmakers een monopolie positie in Spanje. Het arme Spaanse volk wilde niets anders zien dan glad- gepolijste rolprenten uit de States en weelderig aangedane filmsterren. Men wilde, met thuis niets anders dan droog brood en olijfolie op tafel, dagdromen in de luxueuze filmdecors en bij het zien van welvoorziene filmdissen. De Spaanse filmproduk- tie, die een kleine veertig films per jaar voortbracht, zonk bij al dit Ame rikaanse raffinement in het niet, Het publiek weigerde ze te gaan zien en het onthield daardoor de eigen indu strie de middelen om betere produk ten te maken en te kunnen concurre ren met het buitenland. Daarom heb ben degenen, die bezorgd waren om de Spaanse filmindustrie, druk op de regering uitgeoefend met als resul taat de bovengenoemde wet. Kentering De boycot van Amerikaanse films, heeft niemand in Spanje kwaad ge daan. Integendeel, de Spaanse film industrie heeft, zowel wat de kwali teit, als wat de kwantiteit van haar films betreft, daar danig van geprofi teerd. Van de 299 nieuwe films, die in 1957 in Barcelona werden vertoond, waren er niet minder dan 72 van Spaanse origine. En het was 'n Spaanse film, ,,Het laatste couplet", die alle kasrecords brak, door vier maanden achter elkaar te lopen. Dit was drie weken langer dan de meest succesvolle buitenlandse film, ,,Sissi" met Romy Schneider in de hoofdrol. Een andere Spaanse film, ,,Cala- buch" liep vijf weken. De schamele produktie van veertig films per jaar, werd opgevoerd tot tachtig, waaronder verschillende merkwaardige produkten, die elke vergelijking met het buitenland glans rijk konden doorstaan, zoals „Mar- celino, brood en wyn". „De dood van een wielrijder", ,,Calle Mayor" en ,,Tarde de Toros". Naar eigen stijl De wending in de Spaanse filmwe reld is begonnen met het opmerkelij ke produkt van Luis Berlanga en Juan Bardem, „Welkom, mijnheer Marshall", waar Spanje openlijk op de wereldmarkt mee kon verschijnen en welke film een groot artistiek en economisch succes is geworden. Deze film was een eerste poging van de Spaanse filmindustrie, om naar een eigen stijl te zoeken. Men kan niet zeggen, dat men tot nu toe daarin niet geslaagd is. Er is nog geen Spaans „isme" in de filmwereld uit gevonden, zoals men de Italianen „neorealisme", de Fransen „impres sionisme" en de Britten „humoris me" aanwrijft. Desalniettemin open baart zich in de Spaanse films van de laatste jaren een streven naar eer lijkheid en daarnaast naar verwon dering over alles, wat zich op deze wereld voordoet en wat daar beweegt en streeft en sterft. 1954 betrekkelijk gul gehandhaafd. Het geld hiervoor trok de staat uit de belasting op de distributie van buiten landse films. Sedert de vertoning van Ameri kaanse films echter onmogelijk is geworden, zijn deze fondsen opge droogd en wordt met de subsidies en kredieten niet zo gul meer om gesp rongen. Toch blijft de Spaanse staat de filmindustrie protegeren en dank zij de wet, volgens welke op elke vier buitenlandse films 'n Spaanse moet worden gedistribu eerd, is de afzet en wegens het ontbreken van Amerikaanse pro dukten dikwijls ook het succes in Spanje zelf gegarandeerd. Daarnaast verdient de Spaanse filmindustrie een belangrijk deel van het kapitaal dat voor de produktie nodig is, thans zelf door de studio's, tien in getal, te verhuren aan buiten landse filmmaatschappijen. Het systeem van coprodukties neemt jaarlijks in omvang toe en op het moment filmen Fransen, Engel sen, Amerikanen, Mexicanen en Ita lianen in Spanje. Gedurende de laat ste weken zijn steeds meer grote sterren van het filmfirmament in Spanje gesignaleerd. De groeiende interesse van buitenlandse filmmaat schappijen voor Spanje is gemakke lijk verklaarbaar. Al zijn de tien Spaanse studio's zeven in Madrid en drie in Barcelona bepaald on voldoende geoutilleerd, is het mate riaal ernstig verouderd en ondeugde lijk men werkt er goedkoop. Als gevolg van de bizar lage levens standaard in Spanje is de arbeid er uitermate goedkoop en dank zij de zeer gunstige klimatologische om standigheden kan men buitenopna men in een recordtijd maken. Alles duidt er op, dat de Spaanse filmindustrie thans een periode van ontwikkeling doormaakt. Gedurende de laatste drie jaren is er een krach tige stoot in de goede richting gege ven De jaren 1955 en 1956 waren topjaren. In 1957 werd echter, tenge volge van de steeds slechter worden de economische toestand van het land een terugval geconstateerd. Vandaar dat de huidige ontwikkeling niet sta biel is en voor de toekomst weinig te voorspellen valt. (Advertentie) (zondag 11 mei) De eeuwenoude instelling van de dienstbode, die gene raties lang bij één familie diende, is, zoal niet reeds lang aan het verdwijnen, thans na genoeg onmogelijk gemaakt door nieuwe wetten, die in Italië van kracht zijn gewor den. Van nu af aan is het: Boter bij de vis, of mevrouw of meneer worden voor de rechter ge sleept. Een zesdaagse werkweek. Geen overwerk en 's avonds niet werken, tenzij dit extra wordt betaald. Betaalde vakanties, maaltijd inbe grepen. Vijftien dagen betaald trouwverlof. Eerbied voor de persoon. Een opzegtermijn van 15 dagen met minstens 16 uren verlof om een nieuw werkkring te zoeken. Acht uren „gegarandeerde" slaap. Aan de andere kant heeft de me vrouw net zo goed het recht de hulp van de wet in te roepen indien haar personeel niet goed werkt. Dit alles is neergelegd in een reeks wetten, die alle categorieën van huisbedien den, van huisknecht tot chefkok, be treffen. Men verwacht dat deze nieuwe wet geving een revolutie op het domestie- ke vlak zal veroorzaken. Tot dusver hadden families van de gegoede mid denstand en daarboven een dienstbo de in huis of hadden zij er een nodig. Thans zal het in vele gevallen te duur en te riskant en teveel romp slomp met zich meebrengen. De heer des huizes zal zich wellicht van de diensten van een boekhouder moe ten verzekeren om de administratie bij te houden en voor de rente- en spaarzegels en ziekenfondscoupons te zorgen. De nieuwe wetten zijn bedoeld om misbruik van huispersoneel tegen te gaan. In vele gevallen moesten be dienden bijna 24 uur per dag werken. Ook gebeurde het vaak dat men onge letterde boerenmeisjes exploiteerde. Maar aan de andere kant zijn er huishoudens waar de dienstboden be handeld worden als lid van het gezin. Over het aantal vrouwelijke en mannelijke huisbedienden in Italië zijn geen betrouwbare statistieken voorhanden, daar zij tevoren nimmer onder de sociale wetgeving zijn ge vallen. Maar aangenomen wordt dat het aantal in de vijf cijfers loopt. Dit aantal zal na toepassing van de nieuwe wetgeving wel scherp dalen. Verwacht wordt dat vele huisgezin nen hun dienstboden zullen ontslaan en daarvoor een hulp in de huishou ding voor enkele uren per dag nemen. Een inwonende dienstbode verdient gemiddeld ongeveer 25.000 lire per maand, kost en inwoning vrij. Zij hadden geen betaalde vakanties en hadden slechts zondagmiddag vrij. Maar buitenlanders, in het bijzon der de diplomaten en Amerikanen, hebben de markt in Rome en in de grote steden bedorven. Zij betalen soms tweemaal zoveel aan een goede dienstbode. Bovendien hebben zij, gemeten naar de Italiaan se normen, de verhouding tussen meesters en bedienden „bedorven." (Advertentie) Staatsgeld De financiering van de Spaanse filmindustrie is een ingewikkelde zaak. Een doorsnee Spaanse speelfilm kost ongeveer drie of vier miljoen peseta's, dat is rond een kwart mil joen gulden. Door het sombere ver leden van de Spaanse industrie, be staat er bij de banken weinig animo om deze ondernemingen krediet te geven. De meeste produktieleiders zijn financieel onvermogend en bie den niet voldoende waarborgen. Men is dus aangewezen op financiële con cerns, die wel enkele miljoenen pese ta's in 'n film willen steken, maar daarvoor dan 'n exorbitant hoge ren te vragen, die regelrechte woeker ge noemd moeten worden. Vandaar dat de staat sedert 1951 een systeem han teert, waardoor via het „sindicate del espectaculo" belangrijke financiële steun wordt verleend. Het syndicaat verstrekt belangrijke geldprijzen voor de beste films en scenario's van het jaar. Bovendien kunnen films, die ge acht worden van nationaal belang te zijn, een krediet tot vijftig procent van de produktiekosten krijgen. An dere, iets minder goed, krijgen veer ug procent, weer andere vijfendertig en zo verder. Dit systeem werd tot Zonder kracht om U\r dag met opgewektheid en energie te beginnen te vermoeid en lusteloos om Uw aandacht op Uw werk te concentreren? Gü hebt Sanatogen nodig om Uw krachten te herstellen.want Sanatogen bouwt nieuwe krachten op en vergroot Uw weerstandsvermogen. Begin nog heden met het ge bruik er van en voorjaars moeheid zal voor U niet bestaan. Hef zsnuwstsrkend tonicum Er zijn de laatste nachten op leger plaats Oirschot enige tientallen por temonnees met inhoud gestolen, Eerst was het een volkomen open vraag, wie de dader van deze dief stallen was. De portemonnees wer den gestolen in barakken van de ar tillerie, infanterie en vooral by de L.U.A. De diefstlalen zijn gepleegd in die barakken, die het dichtst langs het hek aan de weg Eindhoven-Oirschot liggen. Toen het de jongens van de Lua te erg werd, hebben zij uit eigen beweging een nachtwacht ingesteld. Het gevolg hiervan was, dat er in de nacht van 1 op 2 mei een jachtpartij is geweest op de Oirschotse hei. Een van de soldaten, die rond 12 uur wacht had, hoorde om kwart over twaalf in een andere barak een deur knarsen. De soldaat rende terstond naar buiten en zag iemand in lange overjas naar de richting van het hek lopen. De soldaat schreeuwde alarm, zo dat enige andere soldaten naar buiten kwamen en tezamen zetten zij de ach tervolging in. De vluchteling klom over het hek en vluchtte de hei in. In de hei zijn de jongens de vluchte ling kwijt geraakt. Dit is niet te ver wonderen, want de dader had reeds een flinke voorsprong en sommige jongens waren in nachtkleding. Te ruggekeerd hebben zij de jongens van de barak, waar de vluchteling uit was gekomen, wakker gemaakt. Er ble ken drie portemonnees met inhoud verdwenen te zijn. 's Morgens werd bekend, dat op 'n barak van de artillerie 'n porte monnee en een portefeuille met rij bewijs en andere militaire papieren verdwenen waren. Op deze barak hadden verscheidene jongens ook de man gezien, maar zij hadden hem voor een of andere officier aange zien. die een late controle kwam Het militaire apparaat van de NAVO heeft in principe besloten de Italiaan se straaljager van het type G-91 te kiezen als de lichte jager voor de NAVO, zo wordt van betrouwbare zij de vernomen. Met een officiële publi- katie van dit besluit wordt nog ge wacht. Het is genomen op grond van het streven naar groter standaardise ring der wapenen in de westerse alli antie. Teneinde op dit punt elk misver stand uit te sluiten, verklaart minis ter Luns in zijn memorie van ant woord aan de Eerste Kamer, dat van overleg met Indonesië over de soeve reiniteit van Nieuw Guinea geen sprake kan zijn, zoals reeds meerma len van regeringszijde is te kennen gegeven. De minister vermag niet in te zien waarom Nederland thans spoedig een termijn zou moeten stellen, waarbin nen de opvoeding tot zelfbestuur zou moeten zijn voltooid. Het noemen van een termijn in het geval van een nog weinig ontwikkeld gebied heeft wei nig zin en kan zelfs gevaarlijk zijn. De vroegere Zuidslavische commu nistenleider Djilas, die zich in een Zuidslavische gevangenis bevindt, is vrijdag de Franse ,,Prix de la Liber- té" voor leterkunde toegekend voor zijn boek ,,De nieuwe klasse". Tot de jury behoorden Georges Duhamel en de prijswinnares van vorig jaar, me vrouw Suzanne Labin. De jury deelde mee van plan te zijn de Zuidslavische ambassade te Parijs te verzoeken de prijs ten be drage van ongeveer 1.000 gulden naar Djilas te zenden, die een gevangenis straf van zes jaar uitzit waartoe hij werd veroordeeld omdat hij het boek heeft geschreven. Ook deelde de jury mee te zullen aandringen op vrijlating van Djilas, zodat hij zijn wetenschappelijk werk kan voortzetten. (Van onze onderwijs- medewerker) Een directrice van een Huishoudschool belde ons onlangs iet wat nerveus op met de mededeling, dat de spreker, die door haar was aangezocht voor een Ouder-avond, op het laatste moment bericht van verhinde ring had gezonden. Of wij misschien wil den invallen. Het leek ons nuttig, mede met het oog op de korte tijd van voorberei ding, mondeling contact met deze directrice op te nemen. Het gesprek, dat op deze wijze tot stand kwam, bevatte enige pun ten, die voor ons persoon lijk enigermate verrassend waren. Zo werd ons onder meer verzocht, tijdens de te houden inleiding speci ale aandacht te besteden aan het feit, dat het wer kelijk niet door de school veroorzaakt werd, als de meisjes thuis lastiger dan gewoon waren. Kennelijk toonde onze gezichtsuit drukking weinig inzicht, want de genoemde direc trice besloot daaraan de volgende toelichting te verbinden. Het was voor haar geen zeldzaamheid, als vaders of moeders tijdens het spreekuur kwamen vra gen, of hun kind in een andere klas kon worden geplaatst. Hun Marietje was namelijk gedurende haar volledige lagere schooltijd een prettig en volgzaam meisje geweest, maar nu zij enkele maan den op de huishoudschool zat, werd haar gedrag steeds ongezeglijker. Er waren al eens harde woor den gevallen, maar die hadden niet meer het kal merende resultaat van voorheen. Soms kregen de ouders zelfs brutale ant woorden te incasseren, die hen aanvankelijk sprake loos maakten. Welnu, het kon niet anders, of Mariet je was op de nieuwe school in kwaad gezelschap geko men. Waarschijnlijk had ze enkele ongeschikte vriendinnetjes opgedaan. Daarom zou een over plaatsing naar een andere klas wellicht het probleem uit de wereld kunnen hel pen. Nog steeds Na deze uiteenzetting werd het ons duidelijk, dat er dus blijkbaar nog steeds ouders bestaan, die bij hun kinderen de inzet van de volwassenwording constateren zonder dit feit als zodanig te kunnen on derkennen. Marietje werd immers niet lastig door verande ring van vriendinnenkring, maar eenvoudig omdat zij op de leeftijd gekomen was, waarop alles wat va der en moeder zeiden niet meer zo vanzelfsprekend was als tevoren. Mogelijk had haar omgang met an dere meisjes deze bewust wording wel verhaast, maar ook zonder deze be ïnvloeding zou spoedig de nieuwe houding te voor schijn gekomen zijn. Het is nu eenmaal de wet der na tuur, dat de jeugd op een bepaalde leeftijd haar eigen weg gaat zoeken. Dat dit aanvankelijk ge paard gaat met botsingen, is onvermijdelijk. Wel wordt de ernst van deze misverstanden vergroot door de gebrekkige instel ling der ouders en door de prille, dus lichtgeraakte zelfstandigheid aan de kant van het kind. In enigerlei vorm zal er nochtans te allen tijde een botsing zijn. Onbegonnen Hoe meer de ouders door deze nieuwe situatie wor den verrast, des te groter is het gevaar, dat zij bij hun reactie in uitersten zuilen vervallen. Zeer vaak zien zij geen betere oplossing, dan een streng verweer. De vroegere ge zagspositie wil men tot iedere prijs handhaven, zo nodig met straf en ge weld. Het is duidelijk, dat deze reactie tot niets goeds leiden kan: deze zelfde vaders zitten wel licht in hun stam-café te beweren, dat het kolonia lisme in onze moderne tijd niet langer houdbaar is en dat de zelfstandig- heidsdrang van de gekolo niseerde volkeren zich desnoods met revolutio nair geweld baan zal bre ken. Maar thuis proberen zij een gelijksoortige vrij heidsdrang in hun opgroei end kind met „wapenge weld" neer te slaan. Het is onbegonnen werk. Een si tuatie van hard-tegen-hard is geen opvoedingssituatie meer, maar een loutere machtsstrijd, waarin de afgaande generatie te allen tijde tot verlies ge doemd is. Een ander reactie-uiter ste is de volledige over gave: als jij het dan alle maal beter weet dan wij, ga dan je eigen dwaze gang maar. En m.en stoot in zekere zin de kinderen van zich af in hun pas- ontwaakte wankele vrij heidsbesef. Het is duide lijk, dat deze ouders, de opvoedkundige banden tus sen ouders en kind ab rupt en voortijdig door snijden. Misschien is hier zelfs van een zekere ba lorigheid sprake, een ge- prikkeld-de-boel-erbij- neergooien. In de ergste gevallen zelfs een zeker leedvermaak, als het kind later de mislukking van het vrijheids-beleven be kennen moet. Een ander reactie-uiter Ook deze ouders tonen weinig begrip voor het we zen der nieuwe houding van hun opgroeiend kind. Als een meisje van 12-13 jaar zich eigenwijs of op standig gedraagt, wil daarmee niet gezegd zijn, dat zij het gezag van de ouders als volledig verval len beschouwt. Het gaat meestal om futiliteiten, om kleinigheden in de dagor de van het gezinsleven, waarover de onenigheid ontstaat. Het is geen strijd op alle fronten, maar een grens-schermutseling. Naast het verzet tegen een volledige beheersing van hun gedrag door vader en moeder, blijft het kind de algemeen-menselijke be hoefte bestaan, bij de groep gerekend te blijven. Juist tijdens de maanden van het eerste verzet gaan heftige uitvallen nog meermalen gepaard met oprechte betuigingen van aanhankelijkheid. Stoot men dit kind echter van zich af, dan stuurt men het de weg op naar verbittering en eenzaam heid en onverschilligheid. De juiste weg is dus, als steeds, de middenweg. De ouders moeten bereid zijn, in detailkwesties toe te ge ven. Tegelijkertijd dienen zij in principiële kwesties hun standpunt te handha ven, maar niet langer op dictatoriale wijze, doch op grond van een eerlijke, openhartige verklaring van hun besluit. En achter dit alles moet voor het kind de zekerheid voel baar zijn. dat wat er ook gebeurt, de band van lief de en vertrouwen bestaan blijft. Onmiskenbaar is dit alles gemakkelijker op papier gezet, dan in de steeds wisselende opvoe dingspraktijk uitgevoerd. Maar heeft men het be stek. niet uitgezet, dan vaart men ook zonder kompas. Spoedig is er dan nog slechts sprake van een paniek-opvoe ding, die weldra uitloopt op een minderwaardige strijd om lijfsbehoud. (Advertentie) Indien de aan Belgische zijde be staande beduchtheid inzake de gevol gen van het Deltaplan voor de Belgi sche belangen niet zou worden weg genomen door de resultaten van de in beide landen ondernomen onderzoe kingen, zou België eventuele techni sche bezwaren naar voren kunnen brengen in de Nederlands-Belgische technische Scheldecommissie, welke studie-commissie de bevoegdheid be zit om daarvan kennis te nemen, al dus minister Luns in zijn memorie van antwoord aan de Eerste Kamer. In dit verband roept de regering nog eens de gemeenteschappelijke Nederlands-Belgische verklaring van 14 november 1955 betreffende het pro bleem der waterwegen in de herinne ring. Bij die gelegenheid heeft de Belgische regering verklaard, dat België vanzelfsprekend het recht van Nederland erkent om zich tegen herhaling van nieuwe overstromingen te verdedigen en daartoe de zeegaten af te dammen. Anderzijds heeft de Nederlandse regering bij deze gele genheid erkend, dat bij de uitvoering van de werken rekening behoort te worden gehouden met de Belgische belangen, zowel ten aanzien van de Schelde als ten aanzien van de Tus senwateren. De prijzen van de hierna volgende produkten zijn met ingang van maan dag 5 mei als volgt verlaagd: benzine en superbenzine 0.30 per 100 liter; lichtpetroleum 0.25 per 100 liter; gas- olie, Diesel-olie, huisbrandolie I, dun ne stookolie en huisbrandolie II 0.50 per 100 liter. De nieuwe veerhaven te Breskens nadert zo langzamerhand haar voltooiing. Op de foto ziet u hoe een drijvende kraan een van de twee contra-gewichten, die elk 7 ton wegen, op haar plaats brengt. Vrijdag trad enige vertraging op, doordat onder water in de dam- wand een lek was ontstaan, waar door het opgespoten zand van de zandzuiger weer even hard terug liep. (Van onze onderwijs-medewerker) Na een eerste serie proef-uitzendingen in 1929 startte de KRO in 1948 opnieuw met het experiment „schoolradio" en toen met succes. Deze maand kan het tienjarig bestaan her dacht worden van de sectie Schoolradio van de Katholieke Radio Omroep, een jubileum dat zeker vermelding waard is. Het is geen geringe prestatie om met een kern van slechts enkele vaklieden tien jaar lang een serie schoolradio uitzendingen te produceren die ook buiten de landsgrenzen menige vergelijking glansrijk kan doorstaan. 10 jaar geleden waagden het nog slechts een 250-tal scholen, zich op de schoolradio-uitzen dingen aan te sluiten. Thans nadert dit aan tal reeds de 1600, op zichzelf al een bewijs, dat de uitzendingen zichzelf hebben gepro pageerd. Er zullen weinige lezers zijn, en beslist nog minder lezeressen, die nimmer met opzet of toe vallig een uitzending voor de schoolkinderen be luisterd hebben. Misschien was het een klankbeeld over het vogelleven, of een historisch hoorspelle tje, of de bespreking door een dichter van zijn eigen werk, of een toelichting op een mooi stuk muziek, of wellicht een aflevering van de actu aliteitenrubriek. Hoe dan ook, het lijdt geen twij fel, of men is als volwassene gegrepen door het boeiende, het aantrekkelijke van deze schooluit- zendingen. Zoals volwassenen dit al zo vaak wee moedig zeggen, wanneer zij kennis nemen van de huidige gang van zaken in de lagere school, hebt U mogelijk ook toen verzucht: „Wat hebben wij vroeger toch veel gemist in onze schooljaren". En dan hebt U aan uw toestel in de huiskamer nog de projectie gemist van de strook bijbeho rende afbeeldingen, die menige schoolradio-uit zending van de KRO vergezelt. Daardoor immers wordt het programma in vele gevallen nog be langrijker en duidelijker. Ja werkelijk, de school radio is in de voorbije tien jaren uitgegroeid tot een hoogst voornaam leermiddel en opvoedings middel. baar worden gemaakt, echt of nagebootst. Kunste naars en specialisten op elk terrein, die anders voor het merendeel der scholieren op verre af stand zouden blijven, treden nu met hun stem talrijke klaslokalen binnen. Geschiedenis en aardrijkskunde krijgen een levendiger accent door hoorspelen en reportages. Bovendien be schikken steeds meer scholen over een band- opname-apparatuur, waardoor men in staat is, de uitzendingen vast te leggen en later te herhalen of reeds bij eerste uitzending op het meest ge schikte moment te plaatsen. (De kwestie der auteursrechten zal op dit punt nog wel eens op de helling moeten.) Kortom, wanneer de school zich wijselijk weet te matigen in het aantal uit- zendings-series waarop men inschrijft en als de leerkrachten nauwgezette aandacht wijden aan voorbereiding en verdere verwerking van hetgeen beluisterd werd. ligt hier een rijkdom aan mo gelijkheden voor de school, welke nog lang niet is uitgeput. In combinatie met filmprojectie doet de schoolradio bovendien de vraag rijzen, of schooltelevisie wel zoveel unieke voordelen bo ven dit systeem biedt. Dat televisie geheel eigen mogelijkheden zou 'open stellen, valt niet te ont kennen, maar het zijn er waarschijnlijk minder dan men geneigd zou zijn, op het eerste gezicht te vermoeden. Laat ons hopen Aantrekkelijk Dat de leerkracht door middel van deze uitzen dingen een aantrekkelijk leermiddel in handen houden. Er worden nu maatregelen krijgt gespeeld, is zonder meer duidelijk. Tal- getroffen om verdere diefstal te rijke zaken, welke anders hoogstens in woorden voorkomen, 1 konden worden aangeduid, kunnen nu direct hoor- Het zou overmoedig zijn, thans reeds te willen beweren, dat de schoolradio als hulpmiddel voor het onderwijs geen enkel probleem meer biedt. Feitelijk berust de waardering voor dit middel op globale schattingen en ruwe ervaringsgegevens. Talrijke didactische vraagstukken wachten nog op nadere bestudering. Maar is dit niet het tekort dat evenzeer geldt voor grote gebieden van ons gehele onderwijs: dat men namelijk al te lang intuïtief in plaats van wetenschappelijk-experi- menteel heeft gehandeld? Hiermede is het pro bleem niet opgelost, maar wel tot de juiste pro porties teruggebracht. Laten we dus hopen, dat op het punt van dit moderne leermiddel ook spoedig het bijbehorende moderne research-werk zal worden aangevat ten aanzien van het rende ment en de voorwaarden, waaronder dit resul taat zo hoog mogelijk kan worden opgevoerd. In tussen past ons een des te groter respect voor hen, die zonder deze research toch al zoveel goeds tot stand brachten. Inzake de opvoeding van de jeugd levert de schoolradio nog een apart voordeel, dat wij gaar ne iets uitvoeriger aanduiden. De schoolradio na melijk kan de kinderen leren luisteren. Op hoe- vele plaatsen in onze wereld fungeert de radio als vaag achtergrondgeluid? Zelfs in een knusse avondlijke huiskamer zet men de radio „op een zacht pitje", om de stilte te verdrijven. En het zal niet onbekend zijn, dat velen daarbij nog eigen opvattingen hebben over de zachtheid van dat pitje! Talloze kinderen zijn reeds opgegroeid in een wereld, waarin voortdurend lawaai hen omringt: in huis en buitenshuis. Ja ook buiten, want niet alleen het steeds toenemend straat rumoer, maar ook reclameluidsprekers aan win kelpuien en somstijds in volledige winkelstraten achtervolgen de mens op al zijn wegen. Geen wonder Is het een wonder, dat het de leerkrachten tel kens meer moeite kost, om enkel door middel van hun stem de leerlingen te boeien? En zij beschik ken dan nog over hun mimiek en hun gebaar. Hoeveel onvoordeliger staat er dan nog de radio spreker voor, die zelfs niet zichtbaar is voor zijn gehoor. Maar dit kan nu ook de schoolradio aan de jeugd leren: geconcentreerd en aandachtig te luisteren naar iemand, die men zich hoogstens kan voorstellen en die men desgewenst letterlijk met een handomdraai de deur uit kan zetten. Deze oefening in het luisteren is van steeds gro ter belang, omdat de moderne communicatie middelen als telefoon, bandrecorder, radio, gram mofoon telkens nieuwe mogelijkheden openen om de medemens te beluisteren zonder in zijn aanwe zigheid te vertoeven. Zoals men eeuwenlang spe ciale aandacht heeft moeten vragen voor het le ren lezen, zo moeten wij nu bijzondere nadruk leggen op het leren luisteren. Immers, als we voor een ogenblik proleetje mogen spelen, het heeft de schijn, dat de moeite van het schrijven in de toekomst vermeden zal kunnen worden: waarom zou ik iemand moeizaam een lange brief schrijven als ik sneller en gemakkelijker een geluidsbandje kan volpraten en dit aan de ander kan toezenden? Is het erg voorbarig, te menen dat deze vorm van communicatie binnen niet zo bijster lange tijd wijd verbreid zal zijn? Maar al zijn we nu nog niet aan deze situa tie toe, het is ook vandaag al belangrijk, dat otlze jeugd verzet leert aantekenen tegen de verdovende geluidsstroom, die dagelijks over hen heen spoelt. Het is nuttig en karaktervor mend dat men opzettelijk een oase van stilte rond zich leert scheppen, om daarin aandach tig te luisteren naar geluiden, die men kies keurig heeft geselecteerd. Om deze reden, en om de vele andere, al of niet hierboven ge noemd, mogen ouders en scholen de KRO dan ken voor het grootse werk, dat in de voorbije tien jaar werd, verricht. VOETBAL (Betaald) Eerste divisie A: AGOVV-Roda Sp. 1-0. Eerste divisie B: Hennes DVS-For. tuna (VI.) 1-1, Leeuwarden-Helmon- dia '55 3-1. KNVB-bek er, 2e ronde: Haarlem- Sparta 1-1, Zwartemeer-Vitessa 3-4. (Amateurs) Eerste klasse A: Zee'ourgia-DWV 2-3. Eerste klasse C: Kimforla-Vliasin- gen 1-2. ZUID I, Tweede klasse A: ODC- JVC '31 6-4. HOCKEY HEREN Kampioenschap van Nederland: Ven- lo-Zwolle 3-1, Zwolle-Delftse Studen ten 0-7, Groninger Studenten-Venlo 1-2. HTCC-beker, halve eindstrijd: Alli- ance-Be Fair 1-3 (na verlenging) Zuiden, promotieklasse, le klasse: Rapidity-Breda 0-2. Tweede klasse B: Tilburg 2-HOCO 4-2. DAMES Kampioenschap van Nederland: Gro- ningen-Deventer 1-3, BDHC-Oranje Zwart 5-0. Zuiden, prom.klasse le klasse: HM HC-Tilburg 1-1 (HMHC promoveert) KORFBAL Eerste klasse. Noord-Holland: Koog Zaandijk-Allen Weerbaar 4-3, Wester. kwartier-Swift 6-6. Rohda-Archipel 15-1, Samos-Blauw Wit 3-4. Zuid-Holland: Regenboog-Die Haghe 4-6. Deetos-HKV 3-7. Quick-Ons Ei bernest 5-4, Vicus-Oricntis-Span gen 5-5. Zuid, tweede Roest 2-6. klasse A: ODI-Rust HANDBAL Hoofdklasse Dames: Niloc-UDI 6-1, Zeeburg-PSV 4-2, Athene-Hygiea 5-5. Heren: WWV-Olympia 14-23, Blauw Wit-Niloc 8-9. TENNIS Hoofdklasse A: Thor RW 1-DDV 1 9-2, Leimonias 1-Joy 1 9-2. Hoofdklasse B: afd. 1. DDV 2-Phil- harmonie 1 5-6, Iwoo 1-NMC 1 11-0. Afd. 2: Hilv. LTC 1-Toeg. Hillegers- berg 1 8-3, Dash 1-Ensch. LTC 1 4-7. Eerste klasse, afd. 1: GLTB 1-Thor RW 2 6-5. Afd. 2: Oranje TC 1-de Molenaars 7-4. TC Tilburg 1-Victoria 1 7-3. Afd. 3: Quick 1 (Nijm.)-Festina 1 8-3, Het Spieghel 1-Leimonias 2 4-7. Afd. 4: Thor RW 3-Hilverheide 1 4-7, de Metselaars 1-DDV 3 6-5.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1958 | | pagina 7