STAF ERKENT BLUNDER, MAAR
VERDEDIGT D.M.L.
Vrijspraak
majoor
voor
K.
Geen
een
echte interlanwel
alleraardigst versetje
BLOEMEN EN EEN
HOERAATJE
Sovjet-waarnemers
wilden niet blijven
Senaat op stelten
I
K.V.P. niet achter helmen - motie van Ritmeester
Socialisten willen
algeheel ondersoek
door Kamerleden
Mertens (K.V.P.) sceptisch
over landbouwbeleid
WAT WIL
MOSKOU
Al 10.000
doden door
epidemieën
Pleven stelt
voorwaarden
„Dienst kreeg
zelf argwaan"
Gepeperde toespraak van Rankovic
lacqus Gans
gedagvaard wegens
beledinging
Weer iets warmer
Kaartjes aan
de kassa
Breda's Mannenkoor
voor Eurovisie
Eisenhower
In Pakistani
KUNST EN NYLON
98e JAARGANG
No. 22740
tJitfavB N.V. Uitg. Mij. Neerlandia.
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Don
gen, C. J. y. Hootegem, mr. dr. A.
J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rech
ter, P. V. M Vercauteren, L. J. v.
't Westende.
Bureaus: Breda, Reigerstraat 16.
Tel. 22341 (3 lijnen). Postgiro 278841
Voor God, Kampei* Taéerland
DONDERDAG 24 APRIL 1958
Abonnementsprijs t 7.— per kwar
taal, 8.20 per post, 0.54 per week.
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 et.
Advertentieprijs voor de gehele op
lage f 0.35 per mm (Ing. Med.
0.85). Bij contract aanzienlijke
reductie. Volledige tarieven, ook
voor de afzonderlijke edities en
Algemene Voorwaarden worden
op aanvraag gaarne verstrekt.
DAGBLAD VOOR «tLunu^nrroTTT>n_ w.Mlwtraat, 41 teL n0. m
- Bureau v.0, Z«„w.ch-Vl,„d.,«„: HULST. DubM. 7. MJo. 102. - iBijto.,,.,: TERNEUZEN, Noord.*... - OOS
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, telefoon 2236
(Van onze parlementaire verslaggever)
Minister Staf heeft gisteren in de Tweede Kamer
ronduit toegegeven, dat er „ondanks alle controle
een ernstige wanprestatie is geleverd". Dit met betrek
king tot de affaire van de ondeugdelijke helmen,
waarover de heer Ritmeester vragen had gesteld.
De V.V.D.-afgevaardigde zei, dat e. een groot wantrouwen
in het leger is ontstaan over de gehele bewapening en dat de
naam van ons land in het buitenland is geschaad, doordat we
ook duizenden helmen aan Luxemburg hebben geleverd. Verder
merkte hij op, dat de Nederlandse militairen door het in ge
breke blijven van de verantwoordelijke mensen aan groot gevaar
werden blootgesteld.
Het liberale kamerlid rafelde de
zaak uiteen in talloze details. Hij had
het over de wijze waarover de op
dracht is verleend en het toezicht is
uitgeoefend. Bij de bespreking van
het wegen van de helmen, een van
de controlemiddelen, gaf minister
Staf toe, dat daarbij heel duidelijk
fraude is gepleegd. Terwijl een assis
tent van de keurmeester de cijfers
van de gewichten voor iedere helm
oplas, noteerde de keurmeester zelf
wat anders. Maar de minister gaf de
verzekering, dat het Directoraat Ma
terieel Landmacht, die ook bij de
rechtzaak tegen majoor K. in op
spraak is geweest, deze helmenzaak
zelf aan het rollen heeft gebracht.
Men kreeg argwaan juist over dat
keuren en nam de marechaussee in
de arm, die de eerste arrestatie ver
richt heeft.
Niettemin is het beleid van de
dienst uitgangspunt in de motie van
de heer Ritmeester. De heer Koersen
(KVP) vond, dat deze motie, waarin
ongerustheid over de gang van za
ken bij de DML wordt uitgesproken
en de minister wordt uitgenodigd een
commissie vangezaghebbenden buiten
staanders te benoemen, die over de
gang van zaken bij de dienst zal
rapporteren, teveel op deze instantie
was gericht. Hij sprak echter ook van
zaken die helemaal fout waren en
zei, dat ook .hij de gasmaskersaffaire
ter sprake zal brengen, zodra er in
derdaad een rapport ter discussie zal
worden gesteld. Ditrapport zal er ze
ker komen, zoals uit het debat ver
der Is gebleken.
Een zaak die niet helemaal duide
lijk is geworden is de vraag in hoe-
iin dat het vertrouwen geschokt was
en gaf de voorkeur aan de motie
Vermeer, die echter nog niet defini
tief in behandeling is. Hij zag voor
de DML de oplossing in een regeling,
waardoor de directeuren van deze
dienst voortaan niet na anderhalf
jaar meer kunnen weglopen. Sinds
1950 zijn er nu vijf verschillende di
recteuren geweest.
De heer Roosjen (A.R.) wees op de
grote moeilijkheden bij een bedrijf
als de DML, waar per dag een mil
joen wordt omgezet en dat in zeer
korte tijd uit de grond is gestampt.
Zelfs dominee Zandt mengde zich in
de discussies en sprak over ,,vele
scharrelaars bij de DML. die zeer
hoge salarissen genieten zoals uit de
zaak tegen majoor K. is gebleken.''
Minister Staf deed geprikkeld tegen
de heer Ritmeester en zei dat hfj de
zaak met bijkomstigheden had ver
troebeld. Hij heriep zich nog op de
deviezenmoeiltikheden, die in 1952 be
stonden, toen de eerste bestellingen
verre nog verhaal mogelijk is op de
fabrikant, de Amsterdamse firma de
Verenigde Blikfabrieken.
De socialisten kwamen met plan
nen voor een eigen motie en wilden
een commissie niet van buitenstaan
ders. maar van kamerleden, zoals
destijds ook bij de affaire Spoorhout.
in de dertiger jaren, is geschied.
Daarbij zouden dan niet alleen de
leveringen van de DML maar ook die
van luchtmacht en marine moeten
worden betrokken. De heer Vermeer
zei, dat de krijgsmacht door deze
zaak in opspraak is gekomen.
Kritiek op Kranenburg
Ook de heer Calmeyer (partijge
noot van de C.H.-minister Staf) zag
moesten worden gegeven. Daardoor
kon het gebeuren, dat men een helm
naar Amerikaanse makelt) bestelde,
maar om dollars te sparen Europees
staal ging verwerken.
Dat was destijds in opdracht van
Financiën. Amerikaans slaal is veel
en veel beter en wij zouden van alle
moeilijkheden verlost zijn geweest,
als we dat betere staal hadden kun
nen kopen, zei hij.
Van alle kanten zijn er schimp
scheuten in dit debat gericht over
de afwezigheid van de staatssecreta
ris van Oorlog, mr. Kranenburg, die
belast is met de materieelvoorziening
Minister Staf zei dat de heer Kranen
burg zijn reis naar Amerika, waar hij
thans een raketbasis bekijkt, niet
langer had kunnen uitstellen. ..Bui
tengewoon onhoffelijk", meende de
interpellant. die verder opmerkte dat,
voor wat hem betrof, de heer Kra
nenburg wel in de V.S. kon blijven...
Minister Staf, die deze dag 53 jaar
werd. was allesbehalve prettig ge
stemd. Er moet volgens de minister
geen nota komen van ziin departe
ment. omdat zo'n stuk niet objectief
zou zijn. Hij zal zijn medewerking
verlenen aari bet ter discussie stel
len van een rapport van buitenstaan
ders.
In het congres van de Zuidslavische
communistische party te Ljubljana
heeft vice-president Rankovic giste
ren zo'n ongezouten aanval op de
SovJet-Unie gedaan, dat de Rus
sische „waarnemers" en hun aan
hang na de pauze niet meer terug
keerden in de zaal. Ze hadden er
blijkbaar genoeg van.
De Zuidslavische partijleden daar
entegen applaudisseerden, alsof ze
niet meer zouden ophouden. Ze gin
gen driemaal staan en onderbraken
de toespraak twaalf keer met een
instemmende ovatie.
Toen Rankovic ontkende, dat zijn
land zoals de Sovjets beweerd had
den „tussen twee stoelen zit", ver
hieven de afgevaardigden zich als
een man van hun zetels en zongen
staande het Zuidslavische communis
tenlied „Kameraad Tito, wij zweren,
dat wij niet van uw pad zullen af
wijken."
Tito zat glimlachend op het podi
um.
Er volgde nog een tweede lied:
Hoe meer er wordt gelogen en ge
lasterd. des te dierbaarder is Tito
s." De president gebaarde hen toen
te gaan zitten, om Rankovic zijn rede
te laten afmaken.
De Sovjet-waarnemers en die van
de buitenlandse communistische par
tijen hebben het tweede deel van de
toespraak niet meer aanhoord. Ze
wisten echter wat Rankovic ging
zeggen, want aan het begin van de
vergadering hadden ze de tekst van
de rede op schrift gekregen. Alleen
de waarnemer van de Poolse com
munistische partij keerde na de
pauze terug. Merkwaardig genoeg
heeft het Poolse partij-orgaan het
Zuidslavische program ook veel mil
der beoordeeld dan de bladen van de
partijen in andëre landen.
Rankovic zei o.m.: „Ons volk
vraagt zich af, welk soort politiek de
Sovjet-Unie voert. Haar hoofdtaak is
blijkbaar niet de zorg voor het eigen
volk. maar inmenging in onze bin
nenlandse aangelegenheden. Zelfs
toen er in 1943 aan de Zuidslavische
grenzen met Russische wapens ge
rammeld werd. heeft het land altijd
zijn fundamentele rechten, zijn vrij
heid en onafhankelijkheid verdedigd.
Maar het schijnt niet in het belang
van sommige mensen te zijn onaan
gename feiten spoedig te vergeten."
Zó was de reactie van het
publiek toen majoor K. gis
teren met echtgenote en
zoon de zaal van het Hoge
Militaire Gerechtshof ver
liet
De kroniekschrijver Jacques Gans,
die in ..De Telegraaf" en ..Het Nieuws
van de Dag" commentaar schrijft, is
door de officier van justitie bij de
Amsterdams» rechtbank gedagvaard
wegens „het zich in het openbaar bij
geschrift opzettelijk in beledigende
vorm uitlaten over het openbaar
gezag".
De uitlatingen waarover de dag
vaarding handelt hebben volgens „Het
Nieuws van de Dag" betrekking op
het proces van majoor K,
Het Hoog Militair Gerechts
hof heeft gisteren de 45-jarige
majoor H E. I. H. K., overeen
komstig de vordering van de ad
vocaat-fiscaal, vrijgesproken.
De president las m de zitting, die
slechts een halve minuut duurde, de
overwegingen voor, inhoudende dat
het Hof niet uit wettige bewijsmidde
len de overtuiging heeft bekomen dat
beklaagde het hem ten laste gelegde
heeft begaan, zodat hij, met vernie
tiging van het tegen hem uitgespro
ken veroordelend vonnis van de
Krijgsraad, daar van moet worden
vrijgesproken. Majoor K. die was be-
(Van onze parlementaire
verslaggever)
Het vertrouwen van de Eerste Ka
mer in de nieuwe minister van Land
bouw, dr. ir. Vondeling, is niet bij
zonder groot en de bewindsman zal
volgende week een harde dobber heb
ben om zich tegen de vele en vaak
zeer principiële kritiek van de Senaat
te verweren. De heer Mertens (K.V.P.)
verweet de minister gisteravond niet
alleen, dat hij de laatste tyd een aan
tal dubieuze beslissingen heeft ge
nomen, maar hy vond ook dat dr. ir.
Vondeling bij het bepalen van zyn
standpunt niet toegankelijk is geweest
EEN FELLE brand heeft een pakhuis
van de N.V. van Delft's Fabrieken in
Koog a.d. Zaan volkomen in as gelegd.
De schade loopt in de tienduizenden.
ACHT PERSONEELSLEDEN van de
g-Y; Esso Nederland zijn door de
Rotterdamse politierechter tot gevoe-
hge gevangenisstraffen veroordeeld
wegens diefstallen in het bedrijf.
OVER Oostvoorne is gisteren een
windhoos getrokken, die achtentwin
tig platglasramen van twee tuinders-
bedrijven heeft vernield. De hoos ver
oorzaakte een geweldige stofwolk.
SIR WINSTON Churchill verscheen
gisteren voor het eerst sinds zijn ziek
te weer in het Lagerhuis. Hij werd
met gejuich begroet.
DONDERDAG 1 mei zal pater Patrick
Peyton, de wereldberoemde Ameri
kaanse „apostel van de rozenkrans" de
bioscoop van het Vaticaanse paviljoen
op de Expo voor het publiek openen.
..WIJ BLIJVEN ijveren voor een 48-
urige werkweek". Dat zei gisteren
voorzitter J. A. Wagener van de Ne
derlandse bond van hotel-, restaurant-
en cafépersoneel in een vergadering
te Amsterdam.
MEER DAN 2.800.000 zware misdaden
zijn in 1957 in de Verenigde Staten
gepleegd, ongeveer 24 procent meer
dan het gemiddelde van de afgelopen
vijf jaar.
Woensdagochtend heeft de rector
magnificus van de gemeentelijke
universiteit van Amsterdamprof.
dr. M. W. Woerdema-n (links, met
regenjas) op de sportvelden aan
de Kruislaan te Amsterdam de in
teracademiale sportwedstrijden ,,in-
geknaldmet het startschot voor
steltlopers.
Verwachting van het KNMI, tot
donderdagavond, opgemaakt
woensdagavond 23.15 uur.
Veranderlijke bewolking en over
wegend droog weer. Zwakke tot
matige wind tussen zuid en zuid
west. Iets hogere temperaturen
dan gisteren.
Vandaag: Zon onder 19.52 uur.
Morgen: Zon op 5.24 uur, maan op
10.03 uur.
René Pleven heeft de op
dracht, een nieuwe Franse re
gering te vormen aanvaard op
voorwaarde dat de politieke
partijen een „wapenstilstand"
sluiten en een plan voor vrede
in Algerije steunen.
Pleven, die reeds in 1950 en 1952
als premier optrad, is een der lei
ders van de U.D. S.R. een der
kleine centrumpartijen. Hij heeft
woensdagochtend ruim een uur
met president Coty gesproken.
In de Nationale Vergadering
heeft Pleven de laatste maanden
herhaaldelijk aangedrongen op een
meer „liberale" politiek inzake Al
gerije.
„Wij moeten duidelijk en onherroe
pelijk. voor Frankrijk en Algerije,
voor Tunesië. Marokko en de rest
van de wereld verklaren hoe wij
ons de toekomstige Frans-Algerijn-
se gemeenschap voorstellen", zei
hij.
Pleven is tweemaal premier ge
weest. Hij heeft veel vrienden in
het Franse parlement en heeft zo
doende een voorsprong op vele an
dere kandidaten.
Sedert het begin van de opstand
in Algerije, zo is gisteren meege
deeld, zijn 62.000 opstandelingen en
6.000 Franss militairen gesneuveld.
ROTTERDAM, woensdag
avond.
(Van onze speciale
verslaggever).
Een elftal van een eiland met
nauwelijks 100.000 inwoners
voetbalde vanavond tegen een
ploeg, die elf miljoen mensen
vertegenwoordigde. In een
interland, die geen interland
was.
Mijnheer Maduro stond er
over te mediteren in het zon
netje, dat anderhalf uur voor
de wedstrijd gul door de rui
ten van de hal van het Feijen-
oordstadion scheen. „Als Cu
rasao met slechts twee doel
punten verschil van het moe
derland verliest, staat het
lang niet gek" zei hij.
Dat was dus een hele poos voor de
wedstrijd begon. Het ging niet om
uitvluchten-bij-voorbaat. maar het
was een eerlijk babbeltje en waarom
zou men dan chauvinistisch een grote
broek aantrekken? Bovendien was er
geen reden voor chauvinisme. Beide
elftallen zouden straks de eer van
dezelfde vlag tegen elkaar verdedi
gen. En er zou één volkslied worden
gespeeld.
Het gaf aan het duel tussen Neder
land en Curacao iets heel aparts. Het
ging niet om opgeschroefde presti-
ge-gevoelens en felle revanche-
gedachten. Het ging om een prettig
verzetje, als een avondje uit van
familieleden, die elkaar jaren niet
gezien hadden.
En zo bekeek meneer Maduro dat
ook. Hij is voorzitter van de voetbal
bond op Curacao en verder heeft hij
het nodige te betekenen in de FIFA.
maar daaraan ontleende hij nog niet
de vrijheid om klare dingen te zeg
gen in de geest van „en nou zullen
we eens...."
Hij vertelde vriendelijke dingen
over het Nederlandse competitievoet
bal en luisterde geamuseerd naar de
calipso, die men in de radiokamer
van het stadion ijverig had opgezocht
om de gasten te plezieren.
Niet bar en boos en bitter dus, geen
hel van Deurnesfeer al zal daar na
de laatste Belgische nederlaag de
grootste kracht ook wel af zijn).
Integendeel: sommige spelers lie
pen voor het duel buiten het stadion
rond. een beetje verlegen als school
jongens voor de eerste wedstrijd in
het Paastoernooi. Ze waren zenuw
achtig. omdat het allemaal zo echt
ging. Ze zagen al die duizenden men
sen binnenstromen en ze schrokken
er een beetje van, omdat het kenne
lijk om hen te doen was en omdat ze
het nog niet zo goed konden. Ze zei
den heel dikwijls ..Ja meneer" en
„nee meneer", want vriendelijkheid
is een Curacaose deugd.
En eerlijkheid ook. Die werd niet
alleen getoond door mijnbeer Madu-
maar later bijv. ook door de 24-
jarige spil Canword, die opeens, zon
der rechtstreekse aanleiding zei:
„Als ik hier prof kan worden blijf ik
meteen...." hetgeen zonderling klaar
klinkt na alle voorzichtige, bedenke
lijke uitspraken, die Europese voet
ballers over hun toekomstplannen
plegen te lanceren.
Later, op het veld, dat onder het
licht van de lampen een enorm roke
rig vertrek leek. werd daarvan de
oplossing in beeld gebracht: daar
speelden de donkere jongens ten laat
ste, helemaal vrij van de druk van
die welgevulde kuip kijkersrijen en
vrij van de vreemde omgeving, vol
uit en soms roepend van enthousias
me hun spelletje, puur voor de lol
louter en alleen om hard te kunnen
lopen en goede dingen met de bal te
kunnen doen. zonder intussen te den
ken aan wetten van fair gedragen,
aan doelpunten-tegen en aan premies
voor goals.
Het was een van die omstandighe
den, die van deze wedstrijd iets cu
rieus maakten. Een ander opvallend
feit was, dat men voor dit sportieve
duel tussen twee landsdelen tot vlak
voor het begin van de wedstrijd ge
woon kaartjes aan de kassa's kon
kopen. Kom daar eens om bij een
andere interland.
Goed, dit was eigenlijk geen inter
land in de ware betekenis van het
woord. Dit was veel minder officieel
en veel minder ernstig. Daarom was
het veel prettiger, met al die lachen
de Curacaoërs en al die gastvrije
Nederlanders, spelend onder dezelfde
vlag, met applaus voor 22 voetbal
lers in plaats van voor elf, applaus,
dat soms zo daverde, dat zelfs de
„tien" Curacaose reserves zich
moesten inhouden om niet ap te
staan en diep te buigen....
voor werkelijk overleg met de orga
nisaties.
Het is duidelijk gebleken, zei de
katholieke afgevaardigde, dat de mi
nister er niet in is geslaagd aan ver
trouwen te winnen.
Over de positie van de landbouw
zei de heer Mertens, dat de omstan
digheden ongunstig zijn geworden
door allerlei omstandigheden, zij het
voornamelijk buiten de invloed van de
landbouw om. De landbouwwereld is
ook zeker bereid mee te werken aan
de oplossing van de moeilijkheden,
zei hij. Zij zal echter bij de regering
begrip mogen veronderstellen voor de
situatie en er op mogen rekenen, dat
haar bestaanszekerheid in ieder geval
wordt gehandhaafd.
Het huidige melkprijsbeleid en bij
voorbeeld ook het varkensbeleid bie
den volgens de K.V.P.-senator deze
zekerheid niet. Ten aanzien van het
structuurbeleid merkte hij op, dat in
de huidige situatie het kleine bedrijf
zich zeker zo goed handhaaft als het
grote bedrijf, dat door de minister zo
wordt geprezen. Een van de maatre
gelen waarvoor de heer Mertens, en
met hem verschillende andere leden,
pleitten, was een verhoging van het
vetgehalte van de gewone consump
tiemelk. Van de pogingen om de pro-
duktie te beperken verwachtte hij wei
nig heil.
schuldigd van het aannemen van
steekpenningen m dienst van het Di
rectoraat Materieel Landmacht heeft
drie maanden in voorlopige hechtenis
doorgebracht. De Krijgsraad had hem
veroordeeld tot een gevangenisstraf
van 1 jaar en 3 maanden met af
trek van voorarrest en ontslag uit
de militaire dienst zónder ontzetting
uit het recht bij de gewapende maeht
te dienen.
De kleine zittingzaal van het Hoog
Militair Gerechtshof was overvol.
Toen de president het vrijsprekend
arrest had uitgesproken, werd me
vrouw K.. die op de publieke tribu
ne zat, door velen hartelijk gelukge
wenst. Majoor K. hoorde uiterlijk on
bewogen het arrest aan. Hij ging na
de zitting naar de advocatenkame*.
waar even later zijn vrouw en
zijn zoontje bij hem kwamen. Hij was
ontroerd. Buiten stonden vele persfo
tografen en vele belangstellenden.
Het echtpaar werd toegejuicht toen
het het Hoog Militair Gerechtshof ver
liet. Mr. Mathuisen, een van de ver
dedigers van majoor K. was bij het
uitspreken van het arrest aanwezig.
Mr. Muller Massis. de andere ver
dediger, was er niet.
De koninklijke mannenzangverenfr.
ging Breda's Mannenkoor zal op 1
augustus op uitnodiging van de or
ganisatie van de Expo, een der ko
ren zijn, die meewerken aan het
slotconcert, dat aan de r.-k. medici,
die onder auspiciën van Civitas Dei,
in Brussel congresseren, aangebo
den wordt. Het concert wordt ge
geven in het Paleis van Schone
Kunsten te Brussel en zal door ra
dio en televisie worden uitgezon
den. Men verwacht dat de Belgische
Koninklijke familie en Bondskanse
lier Adenauer dit concert zal bij
wonen.
President Elsenhower heeft woens
dag op zijn wekelijkse persconferen
tie verklaard, niet te begrijpen welke
bedoelingen de Sowjet-Unie nu eigen
lijk ten opzichte van een topconferen
tie heeft. i
De ambassadeurs van Frankrijk,
Engeland en de V.S. zullen de Sowjet-
regering vandaag nog een nota over
handigen, waarin gevraagd wordt of
zij nog steeds bereid is onderhande
lingen te beginnen ter voorbereiding
van een topconferentie.
Ongeveer 10.000 mensen zijn in de
afgelopen 23 dagen als gevolg van de
cholera- en pokkenepidemieën in
oost-Pakistan om het leven gekomen.
Men legde er de nadruk op, dat dit
een zeer ruwe schatting is, daar er bij
de overlijdensregistratie in de dorpen
vaak fouten worden gemaakt.
De toestand in Dacca is men mees
ter, hoewel de ziekenhuizen overvol
zijn. In deze stad stierven vorige week
24 mensen. Op het platteland is er
weinig personeel van de gezondheids
diensten. In sommige dorpen is het
dodencijfer hoog. Lege hutten werden
soms geplunderd. Sommige leden van
de gezondheidsdienst zijn overleden.
Het gevolg hierva nis, dat andere
bang zijn hun plaats in de besmette
gebieden in te nemen.
Nederlandse restaurateurs van
schilderijen zijn bijzonder ge
ïnteresseerd in een in Engeland
genomen proefneming met het
verdoeken van een antiek schil
derij op nylon.
In de „National Gallery" te
Londen zijn deskundigen bezig
het linnen van oude meester
werken te vervangen door een
nylon weefsel. Dit weefsel zou
door zijn houdbaarheid en ge
ringe capaciteit voor vochtop-
neming te verkiezen zijn boven
linnen.
Een groot schilderij uit de
school van Bassano (16de eeuw)
„De aanbidding van de herders"
is reeds op nylonweefsel ver
doekt.
